장음표시 사용
971쪽
in alium,nisi proueniat impedimetum: non tamen ratione extrinseci,utpote,qniam aliquis aufert uinum a potestate voluntatis uel ex aliquo impedimento extrinseco,quod mihi uidetur Aristotelem ibi voluisse, verum etiam quoad arictum elicitum uoluntatis: qtioniam uotiuitas potest suspedere uolitionem, ut diximus in .volumine. Similiter ubi intellectus non cosideret actu nullum aridulterium csse committendum, qualsropositionem illam habitu habeat, Sit uehemens passio de hac muliere,ia 5 in necesse, quod uoluntas eliciat actu adulter' . Ueru in primo casu 8c in hoc rarissimi hoc contingit, scilicet quod stantibus illis circumstantiis actus non eliciatur . Quare sapientis uiri est,non se comittoc lato periculo. Nam quod rarissime contingit, habetur quasi impossibile,& quod vix in mille millibus in uno fallit, habetur quasi necessariu. Vnde Scipio ATricanus magis commedatur, quod mulieres pulchras uidere noluit de urbe ca psa, quam Alexander
Flacedo, i filias Varii uoluit inspicere,
972쪽
quanquam ab eis abstinueriti Bfialis enim habitus est Alexander: quod tanuto se exposuerit periculo, quod mini mξ Scipio facere voluit . sic itaque ea
quae antecedunt,actus voluntati' multum disponunt, imo quasi necessitantaeium voluntatis: qu e autem actum voluntatis antecedunt, naturalia sunt: lde quibus ut sunt in suis causis , certa notitia potest haberi,veluti etiam de futura eclipsi. Saluator itas uidebat ea quae disponebant Petrum ad negatioonem eiuS:quae quanquam non necessia tabant Petrum negare, maxime tamen
qu si impellebant Petrum ad negationem: quoniam erat timor de morte vel captura, vel aliquo alio supplicio instructuro Petro: non tamen Petrus de nocessitate ex illo negauit . Poterat enim eligere, Veluti ante Saluatori promise rat. Haec autem, ut dixi,videbat Salua tor in suis causis: quoniam non subhcu luntur actui voluntatis,quam solam vo lluit esse liberam. Ad primum ergo dicitur, quὁdiatum Petro illud dixit quo
niam sciebat, quod alii discipuli non
973쪽
derit Lib.ari. Praedes tab Lrant uenturi in illud dissicrimen. Quare praemonuit Petrum in hoc, ec non alia Us,quanquam oc omnes premonuerit, cum dixiv omnes uos scandalum pa
tiemini in me in hac noete.Cum dici
tiir, quod sic praedicere non arguit aliae quam diuinitatem, neque admirabilitatem,huic dicitur,quὀd imo Nam si per Omnia, per visiones prophetias liscvreuidentur,prsuidentur, utimmittuntur a Deo. Nam quanquam de actibus immanis ab hominibus possit afferri indicium , non tamen tanta certitudine: quoniam intellectiones & cogitatioγDes hominum non sinat eis aperis sicut Deo: nem tam bene sciunt hominu narituras, motus coelestes,inclinationes,' uniuersaliter permoventia ad peccata. vel virtutes,sicut scit ipse Deus. QVare . . per ista fiunt somnia,Prophetis,&Vni- uersaliter diuinationes: quae omnia no necessitatem imponunt, sed inclinationem ic propinquissimam dispositione . vix culiabilem a voluntate humana
Cum p postea dicebatur, quod si discipuli non credidissent verbo Saluatoris
974쪽
8 4 petri inpora . non fuissent exprobrandi, ad hoc di ιtur,quod utruml uitio ascri bitur,sciliacet plus credere quam oporteat, S minus credere quam oporteat. Si discipuli credidissent, quod ineuitabiliter uias ipso ru Sa luato rem proderet tunc pecu' cassentiessent* no adlisrentes eius sententis. Habebantenim a Saluatore, peccata essent nostra.nam aliter admorinitiones Saluatoris suissent vanae. Si citiam non credidissent, instare magnum periculum,spreuissent eum Cumineti , amlaoc addebatur, hoc aduersari veri
tati Euangelics,quoniam dixit: Amen quod significat certe, oc absolute dixi me negabis, sine aliqua appositione. Dixit Evangelista:sciebat enim,quisnam traditurus esset,lamen ec sciens nania qus Ventura eram supra ipsum,et sc de innurneris talibus dicitur.Adlisc
Veluti diximus) quod ill id,quod qua
si nunquam deficit, oc vix opposittim reperitur,ab lute pronunciari solet es quod parum deest, taquam ad nihil doesIe uidetur,ut dicitur a Physicor. Cum ita o flantibus tantis circum sta iaths,ra.
975쪽
do Fat Lib.arb. er Praedemo UlL 8ssrissimum est, quod homo non peccet. Quare Saluator uidens naturam Petri, capturam ipsiusmet Saluatoris,relictu que ab omnibus, ministros Iudaeortum insolentes gaudentes*, interrogatioαnes4 eorum superbas magnum terrorixe absolute dixit: Petre tu me negabia, non quod non possit non negare, sed quasi cum periculo ineuitabili: unde dixit sic absolute,ut magis admoneret Petrum ne peccaret, ec heret attentior, ne Iaberetur. Sic etenim conicuimus di/cere, quando aliquem, quem maxime
amam Us,uolumus remouere S auertere ab aliquo lapsu, Vt pronunciem VS eisne determinatione, ut maior timor ei inseratur,quanquam sciamus illud posse euitari. Nam aliter uana esset admoγnitio. Cum videmus aliquem prope
lapsurum, dicimus, tu laberis. Intelligiatur enim conditionaliter, nisi aduertas: quanquam absolute pronunciemus,Ut maiorem aduertentiam habeat. Qtiarere si saluator dixerit Petro: Amen, siue certe tibi dico Petre, non cantabit statulus, doncc ter me abneges intelligitu
976쪽
sso Petri Pomponat' nisi quam diligentissime aduertas, cerate in mei negationem laberis: quoniato tec latas circumstantias uideo,quὀd vix effugere poteris, nisi certissimus incedas. Haecitam dicta sint, non perti/nacite verum salua semper meliori inutelligentia determinatione riclesi, Oput quintum, in quo repondetur ad quatuorobie idia adducta in capite Meto Secundi uota L
IN sexto capitulo Secundi volumu
nis huius libri, adducia sui quatuor argumenta aduersus hanc opinionem, utis fortassis aliquibus aliquam facient difficultatem .Quare ad ea nunc intendimus respondere. Primum ital argilamentum tale erat: dictum est,Deum futura contingentia,qua futura sint,non determinate co oscere, scilicet quae pars determinate sit vera. Vnde aduer, his hoc dubitatur quoniam aut illa doterminatio est ab ipso Deo, aut ab ipsa voluntate. si a Deonunc adius voliantatis sunt
977쪽
tis sunt Deiti non nos ri. Quare fatua
est dicere,q, determinateneiciat:quania doquide determinatio sit ab mso Deo. Sic enim nesciret, quid ipse eis et faeiu/ rus,quod est ridiculum si vero determi natio est a uoluntate,tunc sequit, quod aliquis site tactus, cuius Deus non est 'causa: Ac sic Deus non omnium erit cau la. Amplius, quoniam iste estectus non cognoscitur a Deo , quoniam nihil ex tra se cognoscit Deus, nisi illius esset causa,vi communiter ponitur: quanoad hanc dubitationem multa in stipe rioribus dicta sunt.Breuibus tamen, perstringendo iterum dicemus,no quidem ratione necessitatis, sed ut ordine obsertiemus. Dico igitur,quὀd Dcus absolute di totaliter non est causa illius determinationis: net sequitur aliquid esse, cuius Deus non sit causa absolute, sed tantum secundis aliquid,quod non
est inconueniens. Deus nam inon diis 'citur esse proprie causa peccaci. non talimen peccatum ex toto fugit causalita atem Dei. Saluator namo noster, cum
Pilarus ei dixisset, nescis,quia potesta-
978쪽
iuntatis ,potest inducere ipsam inclinado,stante etiam uoluntate libera adopposita. Cum dicitur ii vult omnes homines saluos fieri,dc nullos esse damnatos,fit igitur, quod non vult, ecnon quod vult fieri.Huic dicitur,quod Dous magis uult omnes holes saluos fieri,
quam aliquos esse damnatos tamen magis vult omnes homines esse liberos,lomnes homines saluos fieri, non rema nente eorum libertate. Vnde si uulto, mnes homines saluos fieri, hoc uult eorum libertate remanente: qua remanente,ad deterius labuntur,non Vult eos v
niuersaliter saluos fieri. Qtiare cum ista voluntas sit conditionata, Silla abs luta, ab luta adimpletur 5c non conditio nata . Unde quod uult ec non vult Deus,absilute oc determinata voluntate non fit, quod conditionatere
non determinate absolute non fit. -- de .ult ludam saluum fieri,si recte oporattar. Q hiare non uult absolute Iudam salaiam fieri,& determinate unde oc abiicite non saltiatur. Cum ita in dicitur, Deias vult omnes homines saluos fieri, ergo
979쪽
g o Petri poseponati ergo omnes homines erunt saluL ante cedens vult Deus cum conditione, sciri licet si recte operentur. Similiter si dicitur,non uult istum ordin qui es ,quoriniam multi sunt peccatores, ergo non est: iste ordo quonia scilic. non fit, quod non uult fieri, dicitur, quod non uulti astum ordinem , no quod absolute ec determinate nolit istu ordinem esse, quo αnia nihil fit cotra suam uoluntatem: sed non uult istum ordinem, quoniam non approbat, imo displicet sibi iste ordo. Permittit tamen hunc ordine esse,quoniam determinate uult uolutatem esse Iiberanari deo uoluntas es libera. Cum autem et ulterius dicebatur, an uirtute que prssupponunt peccata,dicantur esse principaliter, Sc de prima intentione in tetae a Deo mihi uidetur quod non, propter rationem ibi assignatam, quae mihi fide facit. Unde Deus artifex prus dentissimus fecit uoluntatem liberam, uidit, quod aliquando cliget bonum es eliget malum: et licet melior sit bona electio,quam mala electio, permisit tarimen malam electionem: quoniam per
980쪽
prbitrium ita ne*Deus. Tantum igiatur Deus facit in remouendo, quatum conuenit, dummodo seruetur libertas uoluntatis. Tertia uero disticultas erat, quoniam Deus non solum delinquenistes remouςt ab errore,verum omne inaducens ad erradum ante oculos ponit.
Dedit enim voluntatem peccabilem oc intellectum caliginatum, peccata fecit' delectabilia, virtutes cum tristicia oc lata hore. Difficile est aute uoluptates prora fugare, tristitias ample 'i: peccantibus Viplurimum,bona temporalia dedi habstinentibus ec probis quasi semper nullum bonum est datum, sed indigentis,
labores,persequutiones,crux, trucida.
tio 8c reliqua huiusmodi: quasi Deus
moleste ferat,homines insequi uirtutes velivi hominib. non conuenientes sed diis,& quas velit eos uitia consequi,ta quam hominibus propria. Unde homines Virtutes prosequentes,uidentilr fi res Sc latrones, au ea quς deoru fiunt,
usurpent prosequentes autem uitia uia
dentur esse iusti, quoniam sua sectatur. Ad hanc dico,quod si Deus omnia lis cLL s numerata