Geschichtschreiber der husitischen Bewegung in Bohmen herausgegeben von K. Hofler

711쪽

nostris patere euilibet potest vere et sdeliter advertenti, quod adhue

Deo duce landamentum nostrae causae superius exaratae, et cum toto desuper aedifieio stat immotum, ut tetragonus sine vituperio. et quod in vanum et sine causa in ea nos deturpant magistri, non valentes

vere in nos deducere, quod aliquid in punctis his, in quibus ab eis

discrepamus, contra fidem scripturae perti uaciter teneamus, aut quod eontrarium s dei foret, de senilere velimus . tueri aut quomodolibet defensare. Et sic die to audientia terminata est sine finali decisione inter partes. Post quae omnia hortabantur sacerdotes Thaborienses in Christo piissimo desu erucifixo quemlibet pium horum auditorem, et nune hortantur, ut in fide spe et eliaritate Domini nostri Jesu Christi suscipiant omnia, quae in scripto eorum praesenti legerent, et in tantum, et pro eo ea recipiant, pro quo et in quantum aedificanteeelesiam catholicam et apostoli eam fidem et spem Jesu Christi. quae fides omnia per dileetionem et ad dilectionem operatur, rogantes omnes et singulos, ad quos seriptum praesens pervenerit, qualenus omnes desectus eorum, si qui in eorum opero relucent, pie et misericorditer interpretentur . et supportent propter amorem Domini Jesu Christi. sive lapsi fuerint in verbo, et in grammatica forsitan, sive in allegationibus scripturarum, sive in sententiis verb0rum et superfluitate . sive in audacia loquendi de diversis disse ultatibus. sive quod

iii aliquibus materiebus descendisset sorte reprehensive nimis ad personas quorundam, sive de aliquibus verbis satyricis ad increpandum compositis usque ad commotionem vel piarum aurium sorte ossenεam sive de Zelo, si sant in aliquibus locis non se eundum scientiam, sive de inepta et incompleta expressione veritatis, de omnibus talibus petebant et semper petunt veniam et compassionem . etsi necesse est modo et forma in prolestatione eorum posita, piam correctionem. Si quid autem aiebant in his seu lentiis fuerit convenienset utile, sit in eo laus et gloria Deo Patri et Filio ejus piissimo et Spiritui saneto. ex quo omnis. in quo omnia et per quem et propter quem, qui vivit et regnat Deus in saecula saeculorum Amen 1). Finis primi tractatus qui incipit: quia anno domini Milesimo. Finitum est hoc opus ad honorem Dei et proximorum prosectum proxima seria V' ante festum nativitatis Christi sub anno

Hier andiet die eonfessio Thaboratarum. Roterdam. 1616. p. 503.

712쪽

O. 1. quanilo, qua uetaslune et qua prius saeta distinetione, set dispositione data est B0hemis et M0ravis in eausa quatu0r artieul0rum, pr0 quibus se opp08uerunt, in cuneilio Basileensi audientia.

cum ergo res sic pro tune ut praemissum est agerentur, postea

sub anno Domini Me DXXXI Julianus Cardinalis Bavarorum. Sed is apostolicae legatus ae consilii Basileensis direetor metas regni

Bohemiae manu armata intravit innumeram copiosamque armaturum equitum peditumque secum ex diversis io eorum spatiis aggregatam lmahens multitudinem. metisque regni Bohemiae appropinquans patentes praemisit litteras per illas omnes Bohemos sexus utriusque ad gremium matris eeelesiae evocando, omnesque et singulos se ecclesiae Romanae in omnibus conformantes et ecclesiasticam veritatem et paeem eum eadem realiter et cum essectu suscipientes. nasormident, asseeurando, alios se eidem ecclesiae eonformare recusanies, dicens se velle per potentiam exercituum armatorum secum intrantium ad hoe iaciendum compellere. Dum autem Deo aliter disponente dielus Julianus eum suis armatis exercitibus per partem Boemorum causae quatuor articulorum adhaerentium de regno Bohemiae magnanimiter et cum magnis partis suae damnis turpiter fuit expulsus, statim post expulsionem eorum anno eo, quo supra. Basileensis Synodus per litteras suas patentes universis viris ecclestia eis

nobilibus et loli populo regni Buhemiae unitatem et pacem in Christo

Jesu Domino nostro offerens, ipsos venire in concilium Basileense evocabat promittens securam et liberam eis dare audientiam. Et ne aliqua forsan oceasiona dicti Bohemi retrahi possint, dictum eonei-lium offerebat se. his quos destinare voluerint, plenum ae suffieientem salvum conductum veniendi, standi et redeundi nomine universaliseeclesiae concedere, ae omnia sacere, quae pro cautela et seeuritate ipsorum expedire videbuntur. Quibus visis litteris Bohemi eausas quatuor artieulorum adhaerentes audientes, quod hoe . quod diu optabant, eis veniebat in manus. quaerulabantur enim saepe ante ea

eis non esse traditam, qualem voluissent, pro dietis arti eulis liberam Disitirco by Corale

713쪽

audientiam. Intelligentes ergo, quod jam locus et lacullas plena offerebatur audientiae, ideo gratanter ad hoc dederunt assensum, et habito super hoc maturo in generali eorum congregatione consilio

eo ne luserunt, et personas ex uhanimi omnium consensu. quae mittid obuerant ex spiritualibus et saecularibus deputarunt. Quae personae deputatae de anno Domini MCDXX xl I mandato et auctoritale lolius partis quatuor artieulis adhaerentis aecepta concilium Basileenso adierunt. De la prius dispositione et eone ordia in ei vitale Egre usi eum doctoribus praemissis a Basileensi Synodo super audientia Bo hemis danda.

O. 2. Cone0rdia in Egra saeta inter regnipulas fluetillae et Custellium Basiliense Super audientia fluentis danda.

quae eoneordia si dispositio partis uiritisque praetactae unanimis et consentanea sup se diei a audientia Boemis a Synodo Basileensidanda erat latis: Dabitur ambassiatoribus et nuntiis de rogito Boemiae et Marehionatu Mora viae ad generato concilium Basileense mittendis, quam primum applieuerint et petierint, audientia plena et libera coram tota congregatione ejusdem eoneilii toties quoties in Basilea manentes poposcerint circa opportuna et negotia praesertim quatuor articulorum, pro quibus se opposuerunt pro ipsis deducendis ac eommoda: et nihil ira elabitur interim in eodem concilio per dielum tμmpus, quod prosecutionem et expeditionem hujuscemodi audientiae et causae impedire poterit. Item si petierint, dppulabuntur aliqui nobiles boni et litterati viri de concilio, qui eum ipsis vel eorum depulatis super propositis benigne et fraterne conserent, tolles quoties opus fuerit. Item assignabitur ipsis pro lati audientia in congi pgatione ante

mutuam nostram unionem honestus et decens locus, post unionem vero

habebunt locum sibi juxta exigentiam suae legationis debitum et honestum. Item dabitur eis tempus unius, duorum vel plurium dierum mature deliberandi super hujuseemodi sua audientia et responsis sive replicationibus ex adverso proponendis. secundum quod petierint. Item dabitur eis copia ex adverso propositorum in seriptis. si petierint sie et ipsi dabunt similiter in scriptis. si pelitum fuerit. Item quod

nulla jura Canonum decretorum decretalium et flatu lorum quorum cunque edita vel edenda aut quaevis alia scriptura tu ei contra quan tu meunque Dei nerosos homines Eliam usque quaque a fide deviantes

714쪽

sonantia erueiatae et sententiarum excommunicationis qualiterelinque in praelatos Dominos nuntios utriusque status saeeularis et spiritualis et a quocunque si vo p pr qilemcunque fulminatio decreta determinationes praesertim cone illi Constantiensis, aut quae unque declarationes ejusdem debebunt aut poterint quovis modo excogitatae salvo conduetui et audientiae eorum praedictis derogare. eos infringere. infirmare aut quovis modo annulla re. Item in causa quatuor articii

lor uni. quam ut praesertur prosequuntur, lex divina, praxis Christi et Apostolica et e celesiae primitivae una eum eo uelliis doctoribusquelandantibus se veraciter in eadem, pro veraeissimo et indisserenti judice in Basileensi eo neilio admittentur. Item liberum erit eis, sicut et uobis salva pace et bona honestate coram dicto concilio, si placuerit, objicere sive accusare quoscunque status exorbitantes desectus sibi invicem quos senserint modeste exponendo. Item sicut Domini nuntii de Boetnia instituerunt, ut publiea erimina eliminentur ab ecclesia Dei et praesertim a loco dicti concilii, nos nuntii ejusdem concilii pro viribus cooperabimur, quod haec gradatim et opportune sicut et alia in et clesia Dei fiant. Item ad quemcunque locum eundo, stando et redeundo per totum tempus salvi conductus eos conligerit declinare, nulla set cessatio a divinis nec interdictum servabitur propter eorum praesentiam. Item dabimus operam per honestam ordinationem, ita quod in suis divinis in ipsorum hospitiis agendis non inquietentur, aut turbentur. Quibus sic ut praemittitur ordinatis postea anno Domini MCDXXXIII eurrente dieti ambassiatores et nuntii Regni Bosimiae ei Marchionatus Muraviae ad dictum Basileense concilium perVenientes, eaeteris prius eis opportunis dispositis quatuor arti eulis, pro quibus se exposuerunt cum probationibus et fundamentis, quae pro eisdem habuerunt, in toto auditorio prae leti eoncilii publice proposuerunt, et post hoc contra se electos a eoncilio audierunt. Sub qualibus autem salvis eonduelibus ambassiatores et nuntii praelati Regni et Mare hionatus eoitellium Basileense intraverunt, et quas post introilum positiones in causa quatuor articulorum contra se invicem proposuerunt, et ipsas sibi mutuo seeundum condieta in principio in seri pluris praesentaverunt, qualesque in illis materiebus altercutiones contra se invicem habuerunt, et replieationes, qualia quoque postea utrisque regnum anno quo supra intrantibus legati ex parte concilii antedieti Regno obtulerunt, et quid a regno ad euriam oblata sil responsum, et qualia ultimo inter regnum Bosimiae et

715쪽

Marchionatum Moraviae ex una et dictum concilium parte ex altera facta sunt compactata, illa omnia non oportet hic inserere . cum liaec omnia in alio speciali volumine eontineantur, ad quae . si cuipia euerit, fieri poterit esse recursus.

O. 3. 0ndescensus magistrorum emii Saterdotibus Tliaburiensibi is in magistrum Petrum Pa ine Anglitum sub quibus erat limitibus.

Interea materiebus ventilatis inter magistros Pragenses sex una et sacerdotes Thaborienses ex altera parte manentibus in audientiis prae laetis snaliter in discussis ex certarum personarum instigulione postea anno Domini MCDXXXIV ambae dictae partes sub eertis limilibus eon descenderunt in magistrum Petrum Paine Anglicum compromittentes stare suo die tamini. quidquid ex seriptis magistri Joannis

Ilus, magistri Joannis Wieless scriptis ipsius propriis et secundum indicem compactatorum in Εgra inter partes praedictas pronuntiaverit, cujus partium compromissi forma et tenor erat talis: Volumus et promittimus stare scriptis magistri Joannis Hus, magistri Joannis

Wieleis et seriplis magistri Petri Angliei in eo ni roversiis habitis internos Pragenses ex una et Thuborienses parte ex ultera in materiebus sacramentorum septem ecclesiae, suffragii, invocationis sanctorum, rituum missas ae purgatorii. sic lamen quod magister Petrus omnia secundum seripla praemissorum et iudicem compactatorum in Egrasaeiat. Magister autem Petrus illo in s suscepto onere cum pr0nun

elatione inter praedietas partes facienda usque susceptionem a Regno Boemiae Serenissimi Domini Sigismundi Ungariae etc. Regis et Romanorum Imperatoris ipsius in regnum introduetionem prorogavit Post cujus in regnum introduet iovem annu Domini MCDXXXVI praedictus magister Petrus ad mandatum speetaliter Seronissimi praedicti Imperatoris et aliorum instigationem Baronum ae Comitum ibidem pro tune assistentium acclamationem inter partes praedietas quamvis una eorum parte scilieet sacerdotum Τliaboriensium absente ista in forma seeit pronuntiationem.

716쪽

C. q. Magistri Petri Paine Angli ei natione inter Magistros Ρragenses ex una et Sacerdotes Thaborienses parte ex altera pr0nuntiati0. In nomine Sanctae et Individuae Teinitatis Patris et Filii et

Spiritus sancti Amen. Quemadmodum majus bonum bono minori praeponitur, ita communis utilitas speciali praesertur; hine est, quod alias eoram Imperiali dignitate postulatus instanter et evidentiis variis inei latus potius volo in vestrarum magnifieentiarum praesentia de ineruditione confundi, quam negotium arbitrandi mihi commissum relinquere imperfectum. Sed quia communiter verba diffusa fastidium generant in animis audientium, et quibus censura tae iturnitatis indicitur. lux uriantis eloquentiae laseiviosa prolixitas eongruere non videtur, sermonis dispendium declinare, salagam . arbitrium promulgando. sic tamen quod ipsius compromissi in me lae ti, prout ratio exigit aequitatis et justitiae limites deposeunt undique

sic servata expediens lamen et praesenti operi aecedendum deeravisormam et tenorem compromissi primo vestris auribus intimare. et paucis tunc adjeetis pronuntiationem ulterius non disserre. erius

sequitur forma, et est talis: Volumus et promittimus stare scriptis magistri Joannis Hus. magistri Joannis Wieleis et scriptis magistri Petri Angliei in controversiis habitis inter nos Pragenses ex una et

sacerdotes Thaborienses parte ex altera in materiebus sacramentorum septem eeelesiae, suffragii sanetorum et invocation s sanetorum. rituum missae et purgatorii, si e tamen quod magister Petrus omnia seeundum scripta praemissorum et judicem cum paetatum in Egrasaeiat. In hae verborum serie sapientes reor non latere . istud eom promissum generale non esse. imo limitatum et restricium: nemo

igitur ecluseunque flatus fuerit aut di gnitatis arbitro culpam impingat, aut detrahat quovis modo, si prior Patrum doctrinam urbitrando servaverit, compromisso supposito taliter ut praemittitur limitato, quia nihil extra eompromissum arbiter sacere potest: ir. de arbitris non distinguimus. Protestor insuper palam et publiee. quod meae in lentionis est in hae pronuntiatione mea nihil dicere piarum aurium offensivum. sacrae seripturae contrarium illud pertinaciter defendendo seu limites eompromissi in me facti excedendo: et si, quod absit, quavis fragilitate oppositum eontingat. prout rationis modera-

717쪽

men expostulat, illud habeo pro noli dicto. Qua protestatione pra supposita ejusdem inventorem ab omni haeresi excusante in hae parte, in materia commissa incipio pronunciare. His omnibus praemissis integraliter observatis, ac in eo laetisse ego magister Petrus Paine Anglieus natione inter prasedietas partes arbiter constitutus. articulos in Daseriptos lenendos et servandos pronuntio a partibus saepius antedictis. Istud pronuntio, pro primo articulo: eeel'siae septem saeramenta unde eunque a variis diversi modo nominentur, sunt ten pnda et servanda. se eundum quod congruit viatorum statibus et psrsonis omni pravitate simoniaca ex elusa ab eisdem, per avaritiam saeordotum infidelium introducta. Patet iste articulus Px quarto tria logi, capitulis primo, secundo. tertio et communiter per magistrum Joannem viis super quarto Asententiarum satis diffuse . nee non

et per illud, quod seripsi in quodam solio. qnando solebam sedere in Uycio spiri uult. Ult prius pro aeeundo articulo istud pronuntior

sanetorum suffragia, qui sunt in patria coelesti, sunt ab hie viantibus merito postulanda secundum sententiam scriptorum . quibus stare promisi runt praedictae partos sibi invicem adversantes. Patet

istud tertio Tris logi capitulo 31. da ei vili dominio, eapitulo 3 l. et in sermone: Maria optimam partem elegit; et per magistrum Joannem Hus super distinctione 45. quarti sententiarum, et per illud, quod scripsi

solio supradieto. Consequenter pro tertio articulo hoc promulgo: purgatio animarum a corporibus exularum temp0re legis gratiae est ponenda secundum scripta saepius antedieta, ut patet per magistrum Joannem

Wieless libro de nova praevarieatione capitulo 8. in libro Dialogi capitulo 33. De eeelesia 1.. 5., 6.. 20., etc. capitulis, de blasphemia, de dominio ei vili libro f., 16. capitulo et mullis aliis locis, et per illud, quod

scripsi solio supradicto; pro hujusmodiqite animabus orandum sesse, ac caetera pietatis opera exercenda pronuntio, dum tamen circa ha oeomnis simonia, missarum venalitas quaeque, ae aliae fictiones dolosae universaliter exeludantur: et aliquid horum accepture praesumentes per dominum archiepiscopum hic presentem secundum criminis exigentiam puniantur, pro oratione et operibus praedictis exercendis

saetant seripta, quibus paries stare promiserunt, ut patet per magistrum Joannem Hiis in sermone: Dixit Martha ad Josum; et in deealogo Wieless capitulo 23. : et per illud, quod scripsi solio saepe repetito. Item pro quarto ηrticulo per viam arbitrii istud dico: quod lieet saeerdotibus Christiani missando vel divina peragendo uti orna-

718쪽

mentis ad thoe olscium com niti niter deputatis. omni tamen superflui-iato et magna pretiositate resecatis. Istud patet per magistrum Joannem Wi Hesr de potestato Papae capitulo 11. et de apostasia capitulo 17. et per illud. luod seripsi solio in praeiaeto. Ultimo quoad petitionem et instantiam inultarum civitatum dicentium: sacerdotes earundem velle stare meo dictamini absque aliqua limitatione. sic respondeo: isto praehabito, quod per vos est dictum. arbitror et pronuntio, quod in ornametitis eeclesiasticis divina peragant, ne populus in melioribus negligatur, et non in bona causa seu rationabili saeerdotes excivitatibus exeludantur, in aliis vero obediant doctrinae et mandatis Donii ni Archiepiscopi Pragensis nuuc electi consonis legis Dei. Isto arbitrio sie ex Dei gratia terminato cujus effectus sicut etiam aliorum arbitrorum est ut status eidem prout liquet. Extra. de arbitris. Non sinu omnipotentis Dei Majestate quo humilius valeo, illam imploro, quatenus eorda partium si e moveat ad consenetendum in ipsum quod exinde ipsius et omnium celestium civium supernorum laus honor et gloria consequatur.

Haee pronuntiatio laeta est anno domini 1436 post introductionem Imperatoris Sigismundi in regnum Bohemiae ad instigationem ipsius Imperatoris ae baronum D uc communitatum acclamationem inter partes praedietas. cod. Universit. Prag. III. G. 8. O. 5. Respunsis sacerd0tutu Thab0riensii illi ad die tam magistri Petri prunilntiatin nem ann0 quo Supra curam Serent 8Simo Priseipe D0mino Dominu Si simineo fl0manurum. Imperat 0re, legatis e0stellii Basileensis, Baronibus regni R0emiae, Magistri S uni ersitatis Pragensis, divitatibus ejusdem regni et magna astante multitudine n0billum et generis Surum ad sanius0nim det ungaria, Stesia et aliis regionibus dixer8 8 eurunam regni Buemlae et dictum D iminum imperatorem respicientium. Serenissime Imperator et alii viri magnificii quia alias coram

vestris reverentiis saeta est pronuntiatio inter Dominum Archiepiseopum eleetum et sibi adhaerentes parte ex una et saeerdotes Thaborienses parte ex altera, quae juris ordine observato fieri debuit in praesentia partium et non una absente; sed undecunque aut quomodocunque hoc aceidit. paucis et circa hue negotium nobis nece sariis interpositis circa illam nostram deliberationem vestris

719쪽

auribus decrevimus intimare. Primum et ante omnia vestras Itonorabilitates humili supplieatione deposeentes de grata, benigna et

attenta audientia sermonibus nostris aecommodanda; nam n0vit serutator eurdis . nos paratos esse in nostris dietis et dieendis corda nostra subjieere velle doctrinae salvatoris nostri, anto cujus tribunal stabimus de singulis responsuri, nee non et sententiis doctorum vera citer As sundantium in eadem. Κx luo patet nos obstinatos non esse

in his, quae tenemus. sed si quis nos devios a fide probare pulerit, parati sumus credere veritati, et permanere cum illa. Priusquam ergo ad dictam pronuntiationem respondebimus, istud unum nobis necessarium videtur praemittendum . quia dictum est nobis, quod nuper, quando dieta pronuntiatio sueta est nobis absentibus. coram vestris reverentiis suisset dictum, quod nos in punctis. quae contra partem nobis adversam promovemus, saepe suissemus devicti scripturis saeris et auetoritatibus sanctorum doetorum, quando nobis aliquoties cum ipsis deputata suisset audientia, ubi et de missatione eirea conopisse2 domini Pro eopii saeta dicitur esse mentio. et de septem sexternis nobis in seriptis praesentatis; sed quod nos per potestatem exereituum illis non obstantibus in punetis illis, quae tenonius, praehibito, quod sic sit dictum, ad hoc sic respondemus: reserentes nos ad eommunitates nobis audientias cum auditoribus nobis parte ex utraque deputantes, quod nunquam per illos auditores nobis deputatos est nobis inlimatum, quod in aliquo simus devicti: potentia etiam in his saetis usi nou sumus, sed scripturis sacris et doctorum sanctorum sententiis se in eadem laudantibus ante moderna bella tempore illorum bellorum et post illa bella nus in punctis hactenus nominalis defendimus. In cujus signum istud promissum, quod utrique magistro Anglieo secimus, hoc jam dicta potentia sublata egimus, et hodie parati sumus stare coram reverentiis vestris contra quem cunque ex illis, ut si quis dimissa omni violentia et potentia et receptis dietis scriptis sibi in adiutorium sciverunt. vere probari lege Dei. praxi Christi et apostoliea. eeelesiae primitivae eonsiliis doctoribusque iundantibus se veraciter in eadem, quod in aliquo excesserimus contra fidem aut contra bonos mores. aut ritus, quos primitivi Christiani eum apostolis ex doctrina Christi servaverunt aut ex quavis eireumflantia deviare eontigeri l. parati sumus oheilire veritati et permanere eum illa. Et circa hoe de elaretur missa Proeopii circa conopisse2, quomodo et quibus ex causis et ad quem finem iacta est.

720쪽

SPeundo vestrum omnium reverentias exhortamur. ut pensata forma

compromissi et tenore utrai umque partium tu magistrum Petrum saetis et in pronuntiatione sua insertis diligenter pensetis, si pronuntiationem inter praedietas Deit . ut debuit, et patet euilibet advertenti, quod pronuntiatio selli det non est sacta secundum surinam compr0missi, quia solum secundum unam partem compromissi proin nuntiavit. cum tamen omnia debuit sacere secundum scripta magistri Joannis Ilus. magistri Joannis Wieleis, scripta sua propria et secundum judipem compaetatum in Erra nee nos unquam voluimus Stare scriptis praedictorum trium sine indi eo antedicto, nee materiamsi dei dare voluimus super aliquo homine vivente. Et per eonfρquens ex quo magister Petrus pronuntiando inter partes fuit extra eompromissum, et limites ejusdem compromissi in se saeti exe essit. ad suscipiendam illam suam pronuntiationem non sumus obligati, quod ex verbis ipsiusmet pronuntiatoris evidet: primo ex eo. ubi dicit. quod nihil pxtra promissum a rhiter sacere potest. II. de arbitris illo non distinguimus. Secundo ex eo, quod in protestatione sua sententionaliter dicit . quod si Oxeesserit limites compromissi in eum facti, prout rationis moderampn expostulat. illud habet pro non dieto. Tertio patet id ex eo, quia juris ordine observato pronuntiato debuit fieri in praesentia partium et non una absente. Illis praemissis undeeun-que aut quomodoci inque ae eidit illa pronuntiatio. jam ad ejus sententiam sic respondemus. quia illam ad bonum ejus intellectum Ser are volumus, stantibus compromisso et protestatione in ipsa pronuntiatione saetis, summopere exoptantes. ut omnes et singuli inpunetis pronuntiatis conformemus nos Christo et apostolis in his. quae eirca eadem lege Domini continentur et necessitas concernit si dei, alit requirit, omnibus ei rea haec sensibus fidei impertinentibus P0stergatis: ne autem super hac pronuntiatione nova inter nos in postero litigio oriatur, mox in praesenti nostram circa hane sententiam e primimus, scientes, quia ei rea doctrinam veritalis catholicae verbis sic ordinate eoneeptis incedendum est. ut nulli bi sit in laturum offendiculum, unde aliquis posset habere oecasionem erroris. Respondentes ergo ad arti eulum primum, ipsum concedimus ad hune sensum, quod ecclesiae septem saeramenta sint tenenda et servanda, in quantum videlicet a christo in sua puritate et substantia sunt iustituta. aut exemplata; nec est de intentiolio nostra, nec unquam fuit, eontemnere aliquam laudabilem alicujus saeramenti sumptionem aut