장음표시 사용
121쪽
s. IO AH. DAMAS. LIB. III. APOLOG
prime,inque libris &pictoriis tabellis, Non facies ait tibi ipsi si ulptile, neque omnem similitudinem. Sed enim ait scriptura Deo iubente fecisse eos haec: Velum tabernaculi testimovij ex hyacintho&purpura&coccino flato & bys retorta opus textile Cherubim, & fecerunt propitiatorium a parte suprema arcς,ex auro puro de duos cherubim. Quid facis o Moyses 3Tu vetas ne quis sibi sculptile faciat, no omne simi litudine,& tu velum instruis opus videlicet tex tile Cherubim,duos item Cherubim ex auro puroΘSed enim audi quid tibi Moyses Dei famulus ex contrario respondeat:O caeci de stulti, intelligite eorum vim quae dicuntur: Et custodite valde animas vestras. Equidem dixi, quia similitudinem non vidistis in die qua loquutus es: Dominus ad vos in Horeb,in monte e medio ignis, ne forte peccaretis, & faceretis vobis sculptilem similitudinem,omnem imaginem. Et deos conflatiles non facies tibiipsi. Non dixi, non facies imaginem quae repraesentet Cherubim , tanquaseruorum proxime adsistentium propitiatorio: sed non facies tibi ipsi deos constati l es,& non facies omnem similitudinem, quas Deos. Nullo unquam tempore latriam exhibebis, praeterquacreatori. Sane Dei imaginem nullam depinxi,
nec vero alterius ullius creaturae tanquam Dei. In seruitutem enim peccati redacta est humana natura.Neque Vlli creaturae, praeterqua crea-
122쪽
pRO VENERAT. fANCTAR. IMAG. 1 tori exhibui latriam. Omnis autem creaturae an similatione adornaui tabernaculum secundum exemplar mihi demonstratum in monte & Ch rubim qui obumbrabant propitiatorium tanquam Deo adsistentes. Vidisti quam perspicuuinnotuerit mens scripturae, scite ac solerter eam perscrutantibus. Vos enim dilem stimi nosse oportet in omni re quaeri veritatem S menda cium, nimirum eius qui qui idpiam faciendum aggreditur intentionei bona ne sit, an mala. In euangelio enim & Deus & angelus,Homo,terra, aqua,ignis,aer,Sol,Lun astra ux & tenebrae,Satanas di daemones, Cerpentes & scorpij, vita Minors,infernus,virtutes & malitiae, denique omnia bona perinde ac mala scripta sunt. Sed enim quando ea quae de his praedicantur, vera sunt, &intentio recta contendit ad Dei gloriam & salutem nostram,& gloria quidem sanctorum est quia Deo gloriam accipiunt, dedeciis vero & igno , minia est diaboli ac daemonum ipsius: tunc veneramur Deu , circumplectimur, deosculamur, oculis insuper labiis & corde erga eum charitatem nostram contestamur. Pari ratione, omne Vetus ac nouum testamentum, libros item sanctorum & approbatorum patrii, & contra spurcam, execrabilem & impuram scripturam quae detestabilium Manichaeorum nomina continet, ad gloriam diaboli & daemonum eius,ad animarum perditionem adinventam despuimus&an iij nobis .
123쪽
s. Io AN. DAMAS. LIB. III. APOLOGE.
nobis propellimus. Eadem prorsus ratio ineunda est& de imaginibus: exquirenda est veritas& intentio cur pingantur. Quod si ea coperietur vera fuisse,recta & ad Dei sanctoriiq; eius gloria, ad imitationem virtutis & fugam malitiae, denique ad animarum falutein: coprobandae veni ut imagines & honorandae,perinde ac effigies,i mi tationes, similitudines ac libri illiteratorii, quasi commonitio quaedam &ad memoriam reuoc tio. Adorandae igitur sunt,osculo excipiendae s lusque eis impertienda oculis,labiis & cordis af fectu, sicuti est expressa similitudo Dei incarnati,sue matris aut sanctorum qui Christi passionibus communicarunt pariter & gloriae, qui ex diabolo ac daemonibus insignem victoriam reportarunt , eorumque culturam execrabilem ad
nihilum redegerunt, simul & errores. Quod si quis audebit depingere imaginem diuinae in
aestatis representativam, quum expers materiaest nec corpus recipiat,tanquam mendacem po
ro a nobis depelli mus. Si quis rursus ad gloriam, honorem & venerationem diaboli aut daemonueius ale despuimus & absumimus igne. Si quis
hominum, iumentorum, volucrum, serpentum aut alterius cuiusque tandem creaturae imagine pro Deo depinxerit aut adorarit, talem percutimus Anathemate. Quemadmodum enim patres sancti demonum sacra ac templa diruerunt,&in eorum locis ad gloria diuini nominis ac Lan '
124쪽
ctorum templa excitarunt quae& ipsi colimus: ita & imagines Daemonum pessum dederiit sancti illi patres, proque illis erexerunt imagines Christi,matris eius& sanctorum quas & ipsi coelimus. Et quidem in vetere. testamento Israeliticus ille populus nullius hominis nomine erexit
templa & nullius celebrem statuit memoriam. Adhuc enim humana natura subiacebat maledicto,& eius condemnatio erat mora: eoque luctu & lamentis prosequebatur mortuum & qui morticinum tetigisset, immundus reputabatur. Nunc vero postquam diuina maiestas citra Omnimodam confusionem nostrae se attemperauit naturae, veluti vivificum quoddam & salutare pharmacum, nostra proculdubio natura gloriosior effecta est,& ad incorruptionem reformata est, eoque & templa ipsis excitantur & imagines eorum nomine per pictura produntur. Sciat
igitur homo omnis,quod quisquis conatur abolere ac demoliri imagine desγderio S: pio zelo instituta ad gloria & commemoratione Christi aut eius matris sanctae Deiparae siue alicuius sanctorii, ad dedecus autem & ignominia diaboli, ad exprimendam insuper victoriam de ipso ac
daemonibus eius relatam, neque eam Veneratur,
nec ullo assicit honore, non eam fiagranti des*derio eius qui per eam exprimitur , amanter excipit quasi eius effigiem, non quali Deum: talis inimicus est Christi,sanctae item Deiparae ac sanctorum
125쪽
ctorum lior autem diaboli & daemonum eius, re ipsa declarans se iniquo ferre animo Dei &sanctorum eius honore atque gloriam,tum quia dedecore & ignominia aspergitur diabolus. Est enim imago riumphus, manifestatio & veluti inscriptio tituli ad perpetem memoriam victoriae per eos partae qui quam fortissime restiterutvitiis & morum splendore inclaruerunt, ad r cordationem eorum qui per ignominiam deuincti sunt&prostrati Saepenumero vidi qui in
gnopere expeterent contueri vel vestem eius cuius tenebatur desiderio,strictim vestem ipsam, quasi desyderatum complecteretur ,.sicque oculis ac labiis eam sibi esse charissimam. Iuxta S. Apostoli Pauli doctrinam reddenda sunt omni
bus debita,cui honorem debemus, rependamus .
honorem. Et regi quasi praecel lenti, principibus
autem,tanquam a rege missis unicuique suus habendus est honor pro modo dignitatis. Quona: loco quiuisti deprehendere in lectione veteris, testamenti aut euangelij perspicue adscriptum.
trinitatis nomen aut consubstantiale aut unam diuinitatis naturam, aut tres personas verbole-nus,aut unam Christi personam aut certe duas .
eiusdem personae naturas. Caeterum qua lo san-α patres haec ita se habere delinierunt per aequbpollcntes dictiones in scriptura positas, nos ea accipimus cos furimus anathemate qui non admittunt. Ego autem tibi in medium affero ex antiquo
126쪽
pRO VENERAT. s ANCTAR. ἹM AG. 'ssantiquo testamento Deum praecepisse,ut destrisbas imagines.Primu quidem,ipsum tabernacul u& quae in eo fuerant,omnia.In euangelio quoq; ipse Dominus his qui tentantes eum riaterroga ' bant, An liceret cesium dare Caesar dixit: in m dium depromite mihi numisma & ' ostenderuta mei denarium & interrogauit eos, cuius haberet ἱαμ. imaginem. illi vero respoderunt, itaris. Dixit:
Iesus,Reddite quae sunt Caesaris, Caesari: & quae sunt Dei,Deo. Ex quo imaginem habet Caesaris, C saris es eddite Caesari. Et Christi imaginem reddite Christa:Christi enim est. Dona inus beatos praedicas discipulos,dixit:Multi reges & pr , .
phetae voluerunt videre quae vos videtis de non viderunt:& audire quae auditis & non audier . Vestri autem beati sint oculi,quia vident:& aim res,quia audiunt.Viderunt igitur; apostoli cot lporeis oculis Christum, eiusque afflictiones miracula & audierunt ipsius sermones. Cupido&nos expetimus videre & audire ac proinde beatificari.Viderunt illi facie ad. faciem : qua doquidem corporali aderat specie . Nos autem quando non iam adest,perinde atque per libros audimus ipsius sermones & per auditu sanctili- i ,
camur,perque eundem anima exornamus san- '. N
Etitate,proinde & beatificamur & adoramus ho- .nori habetes libros per quos ipsi exaudimiis se mones Chri lii .Consimili ratione & per pictura imaginum contemplamur Oxpressionem figuraeo eius,
127쪽
eius, raculorum,afflictionum ipsius, proinde& sanctificamur ac plenam de his fidem cocipi
mus animo,gaudemu beatificamur,colimus,lio noramus& adoramus corporalem ipsius effigie. Dum interim speculamur corporalem eius fguram,quatenus mens potest humana, rapimur ad recolendam animo gloriam diuinae maiestatis. Quum enim duplici costemus natura,anima nimirum & corpore conditi,nec anima nostra nu-
da est:sed velut tectorio quopiam obuelatur,impossibile est nos prouehi ad intellectualium c gnitionem,siue organo corporali. Quemadmodum igitur auribus corporeis percipimus sermoenes sensibiles & spiritualia intelligimus: ita &per corporalem speculationem pertingimus adipiritualem conleplatione. Eam ob rem assiimpsit Christus corpus & animam. Quandoquidem corpus & animam habet homo:ob hoc baptisma duplex est aquae & Spiritus. Et communicatio Moratio & psalmodia omnia duplicia, corporalia& spiritualia,& luminaria & thymiamataesed his omnibus Diabolus contra solas imagines toto
conatu coortus est ac prosiliuit,tantaq; et innata iam itii est inuidia aduersus imagines, ut in Pratensi-
opere sancti Sophroni j patriarchae Hierosolymitani sic scriptum est:Dicebat Abbas Theod rus AEliotes inclusum quedam sedisse in monte
olivaru spiritualem concertatore. Hunc usquequaque oppugnabat fornicationis spiritus. Una igitur
128쪽
igitur dierum, quum illi vehemeter immineret
coepit senex lamentari ac daemoni dicere : QuΡ- usque tandem non remittis hunc aduersum me conflictum3 Absiste, quaeso te deinceps. mecum enim col luctas consenuisti: Huius oculis se da mon conspicuum exhibet, dicens : Iureiurando confirma te non reuelaturum quod sum tibi dicturus,nec iam te oppugnabo.Iurameto se et o strinxit senex,quia per eum qui in altissimis habitat,nemini sum proditurus quae mihi dixeris. Tunc ait Daemon:Ne adoraueris hanc imagine, nec iam amplius te oppugnabo. Continebat autem ea imago expressam effiFiem Dominae nostrae sanctae Mariae Deiparae Fatulantem Domi num nostrum Iesum Claristum. Ecce quem imitantur qui adoratione imaginum interdicunt & . . cuius sunt ' organa.Ut ne enim imago Dominae μορ ανα adoraretur praeelegit Daemon,quam ut in fornicationis barathrum praecipitaret senem, quod plane nosset eiusmodi peccatum esse tanto grauius fornicatione corporis.Sed enim quia de iam agine sermo est & eius adoratione, age de his.
fusiore distinctione diiudicemus,&primo loco dicamus quid sit imago. Secundo, cur facta Tertio quot differenti sint imaginum. Quart quid per imaginem eaprimatur, quid item non queat exprimi per imagine. Quinto loco, quis primus imagines pictorio penicillo descripserit. Secundum haec de de earum adoratione. Prbo u
129쪽
s. ΙΟ AN. D ΑM A s C. LIB. III. Ap LOGE. mum,quid sit adoratio. secundum, quot ador tionis modi 'Tertium,quot in scriptura deprehendimus quae venerationem adorationis receperunt. Quartum,quia adoratio omnis introducta est propter Deum suapte natura adoradum. Quin tu, quia honor exhibitus imagini ad pro-aotypum transit.
Primum declaratur quidsit imago.
Imago sane est assimilatio, exemplum &ex pressa effigies alicuius in ea declarans quod seream exprimitur imaginem. Imago autem non ramni ex parte prorsus respodet prototypo, hoc est rei expressae per imaginem. Aliud siquidem est imago & aliud quod per imagine repraesentatur. Velis nolis, discrimen in his cons icitur, alioqui non aliud hoc &aliud illud. cuiusmodi est quod dico:imago hominis etiam si corporis
exprimat effigiem, sed animales non habet vi tutes. Neque enim vivit,neque ratiocinatur,neque vocem ullam edit, neque sentit, neque mouet membrum. Et filius quum sit imago patris suapte natura, ad ipsum relatus quiddam habet quod non idem sit cu eo,filius enim & n O pater.
Secundam, eu gratia est iu ga.
Miago omnis rei cuiuspiam arcanae & recondiri enarrativa est & demonstrativa. cuiusmodi est quod dico:Homo quandoquidem non habet apertam cognitionem rei inuisibilis,quod anima tectorio corporis adopertast, non item eorum
130쪽
PRO VENERAT. SANCTAR. IMAG. 1s notitiam obtinet quae se euentura sutar, neque eorum quae situ loci sunt disparata & absunt, loco siquidem & tempore homo circunscribitur.ὶ eoque ad deductionem cognitionis, declarationem & publicam demonstrationem arcanorum . excogitata est imago.Sane ad publicam utilit tem,gratiam tu salutem prorsus adinventa est,ut eorum quae nota infamiae sugillantur & veluti de his publicus agitur triumphus,occulta inter noscamus,ut & quae quidem bona sunt, cupiddexpectamus & ad imitationem excitemur: quae Vero contraria,nempe mala, auersemur & ode
rimus. I t maginum LVerentiae. .
Imaginu differentiae hae sunt. Sane prima imago est naturalis.Porro in unaqua re in primis o portet,nsit per naturam,dein ut positione sit Mimitatione.Verbi gratia,primum oportet hominem natura esse,dein politione per imitatione. Prima igitur naturalis imago nec aliquo eua- ' η'
rias sed per omnia similis tui sibili Deo est filius
Patris in seipso demonstrans Patre. Deum enim nemo vidit unquam.Rursus, Non quia Patrem
quis vidit. Nam quod Imago patris sit filius, Α- .postolus asserit, Qui est imago inuisibilis Dei. .. Et ad Hebraeos, qui quum sit splendor gloriae & ΗΑ. 1- figura substantiae eius.Tum quia in seipso ostendit esse Patrem,quum iuxta Ioannis euangellum,