장음표시 사용
141쪽
, s. IO AN. DAMA s. LIB. III. APOTOGE. ignorantes natura esse Deum,adorant & hi coa- a. modus. etc quem nesciunt. Secundus modus per admis
rationem fit ac dest derium quo ipsi Deum ad ramus ob gloriosam eius maiestatem ac dignita tem quae illi naturalis est. Solus quippe est omni gloria celebrandus,non ex alio aliquo eam pos sides gloriam:quin potius ipse sibi est totius a thor gloria,bonitatis totius incomprehensibile lumen,incoparabilis dulcedo, pulchritudo immensa,bonitatis abyssus, sapientia impervestigabilis,' virtus infinitae potentiae olus per se dis
δυναμ c. gnus quem demirentur omnes,adorent & glori, scandu praedicent totaque expetant animi pro-3. m. . pensione. Tertius modus est gratiarii actionis pro bonis collatis.Debet enim quae fiunt, omnia rependere Deo gratiarum actionem & perenne
illi offerre adorationem: quod ab ipso habeant ut sint, omnia & in ipso consistunt,quique omnibus prolixe & affluenter sua dona impertit, etiamsi ne postuletur quidem ac idem omnes
. it' vult salvos fieri & esse participes suae bonitatis . nobiscum peccatoribus agens longanimiter qui oriri facit sole si aper iustos & iniustos, qui pluit super malos&bonos.Tum quia filius dei nostret saluus causa factus homo est,nos etia diuitas esse-cit consortes naturae.Tum quia ei assimiles futuri sumus,sicuti asserit Ioanes eximius ille The
sequen Quartus adO- beneficia co-ι. Arη losus in Catholica sua epistola.
rassi modus hi per inopiam ac sp
142쪽
sequedi,quibus fit ut agnos camus nihil nos pos se efficere eius ope ac praesidio desti tutos aut obtinere quiduis boni, quare ipsum adoramus p stulantes ab eo singuli quique nostrum quo nos intelligimus indigere quodque cupide expeti mus, nimirum eximi malis & bona assequi. Quintus modus est poenitentiae & confessionis. Ipsi enim quando quiduis peccati admitti
mus , procidimus Deo , eumque adoramus obse crantes nobis indulgenter remitti delicta,uti addecet seruos minime ingratos. Hic modus triplex est. Aut enim moeret quis & animo aeger est prae teneritudine dilectionis,aut ut ne deiiciaturi de spe beneficiorum Dei, aut certὸ terrore supplicioru perculsiis. Et quidem primus exanimi gratitudine profluit , desyderio Dei & filiali a Lfectu. Secudus,mercenarius est. Tertius, serui lis
Euar inseriptura deprehendimuν qua adorationem excipiunt,
quot uem modos Ahibem1M creatura venerationem.
Primum quidem his osserimus in quibus re-3 quiescit Deus qui stolus sanctus & in Lanctis requiesces, ut in fancta virgine Deipara omnibusque sanctis. Tales plane sunt qui pro virili pomtione conformes se rediderunt Deo suamet voluntate &destinato proposito, per cohabitante& cooperante Deu qui dc vere id nuncupantur, sed adoptione, non hem natura: sicuti & serrum candens igni& eliquesceres dicitur ignis,no quiadem natura sed agoptione & participio i nis. Rit enim sancti eritis,quia ego Lanctus sum .Hoc a ἡλ
143쪽
s. IO AN. D ΑΜ As. LIB. III. APOLOGE.
primum a libertate pendet propositi & volunt, tis. Deinde omni qui certa deliberatione & an Lini destinatione proponit bonum Deus coope- ratur in bonum. Huc facit illud, inhabitabo in eis & inambulabo.Et templa sumus Dei,& spiritus Dei habitat in nobis. Ad haec, dedit eis pol
statem contra spiritus immundos,Vt eos eiiceret& sanarent languorem & omnem infirmitatem.
Et quaecunque facio & vos facietis & his maiora facietis. Post haec, Vivo ego dicit Dominus, nisi glorificantes me glorificabo. Et, si compatimur, ut conglorificemur. Et, Deus stetit in synagoga
Deorum: in medio autem Deos diiudicat. Que- admodum igitur vere sunt dij, non natura quidem, sed veluti natura participes Dei ita adorandi veniunt,non suapte natura, sed in se continet eum qui natura est adorandus, quemadmodum& ferrum ignitum non natura est tactui inacceCsum & adurens, sed quia particeps est rei natura exustiuae. Adorantur itaque sancti, quippe qui a Deo gloria cohonestati sunt, ut qui gratia Dei formidabiles essecti sint hostibus nostris &his qui cum fide se adeunt beneficia conferunt.Non illis cultum impendimus tanquam natura dijs& benefactoribus, sed quasi famulis ac Dei ministris,quique fiduciam ipsum alloquendi sortito obtinuerunt merito cnaritatis erga eundem.
Sanctos igitur adoramus, quandoquidem ipse Imperator cotemplatus famulum sibi dilectum coli
144쪽
pRO VENERAT. SANCTAR. IMAG. 61
coli tali obsequio demulcetur, famulit inquam
videns non quasi imperatorem , sed velut minustru in obtemperantem & imperata facientem &beneuolum amicum. Qui eos cum fide adeunt, suas accipiunt postulationes,siue famulo ab imperatore efflagitate, sive Imperatore ipso approbante honorem fidemque postulantis a famulo suo,per ipsum suam exposuit postulationem. Ad eundem modum qui per Apostolos deposicunt, consequantur morborum medelam, vi queadeo ut umbra, sudaria & semicinctia apostolorum se fontis instar destillabant praesentanea medic
menta. Quotquot autem contumaces & tras.
fugae adorari perinde ac si essent dij,volui: pro Dius indigni qui adorentur, digni vero qui arte
no igne exurantur. Rursus, quicunque contemptim & per superciliosam arrogantiam non ve nerantur Dei famulos,tanquam arroganti ac siu-
perbi, quasi aduersus Deum agentes impie condemnantur. Testimonio sent pueri illi qui mox η ut aduersus Elictum conleptim vociferati sunt, ab ursis sunt de rati. Secundus modus,creatu 'ras ad una adoramus, per quas & in quibus Deus operatus est salutem nostram, siue Domini ad uentum praeverterint, sue post dispensationem assumptae carnis vixerint, ceu sunt Mons Sinai, Naetareth,praesepe in Bethlehem spelunca Golgotha, lignum Erucis, clivi, Spongia, arundo, Q lancea sacra & salutaris,yestis,tunica, Sindones, i
145쪽
insciae, sepulchrum sanctum quod fons & origo
est nostrae resurrectionis,lapis monumenti, Sion UEL. qui & mons sanctus, probatica piscina, Gesem ni quae vallis nemus complectitur perquam fm lix. Haec & his similia veneror & adoro ac sanctum omne templum Deo consecratum. Qui quid item in quo Deus nominatur, col o pro pter Ipsorum naturam. sed quod receptacu la sint diuinae operationis, pisque ea & in eis benepla citum est Deo nostram peragere salutem. Angelos insuper & homines, omnem denique materiam diuinae actionis participem & quae inserui uit procurandae saluti nostrae veneror de adoro propter diui nam operationem. No Veneror Iu- daeos. Neque enim participes diuinae actionis: nec intentione mihi comparandae salutis, Dominum gloriae Deum meum cruci affixerunt, quin inuidia potius & odio aduersus Deum &ysI. 1 1. benefactorem sauciati. Domine dilexi decorem domus tuae ait David in & locum habitationis gloriae tuae. Et,adorate in loco, ubi steterunt pe--i des eius. Et, adorate in monte sancto eius. Mons Dei sanctus & animatus , sancta est Dei para. montes Dei ratione praediti sunt apostoli. Mon
Psas ris. tes exultauerunt,Vt arietes:&colles,sicut agni o
malis uium. TertiuS modus.secundu quem,Deo quae' dicata sunt,adoramus. Sacra dico euangelia, reli η m. is. quos insuper libros. Scripti enim sunt ad commonitionem nostram, in quos fines seculorum
146쪽
pRO VENERAT SANCTAM IMAG. st deuenerui.Disci seu patenae & calices, acerrae si- r oriis. ue thurribula,lucernae ac messe. Manifeste enim liquet haec omnia digna esse veneratione. Vide enim,quando Balthasar fecit ut in seruiretur populo vasis consecratis , quopacto regnum ipsius Deus sustulerit. Quartus modus, iuxta quem , .am .dorantur earum rerum imagines quas viderunt prophetae.Hi enim in imaginaria visione Deum videbant.Sed & futuroru adumbrationes erant,
sicuti Virga Aaron ipsa imagine praesignabat mysterium virginis. Vrna quoq; &m esse. Iacob proinde adorauit fastigiu virgae. Et hoc erat typus Saluatoris. Sunt item & imagines reru prius gestarum ad nouadam memoriam. Ipsum enim rabernaculum imago erat omni genere orname- ω 'torum perpolita.Dixit enim Moysi Deus: Vide, Ut omnia facias secundum exemplar quod tibi
monstratum est in monte. Et Cherubim ex auro erat,opus conflatile. Et Cherubim in velo, opus textile. Ratione conformi adoramus &preciosam Crucis figuram ac similitudinem corporalis effigiei Dei mei, & eius quae ipsum enixa est: assumpta per eam carne ac famulorum ipsius. Quintus modus,secundu quem adoramus nos sinuicem quippe qui sortito partem accepimus cum Deo &aa eius imaginem sumus coditi, inter nos plane humiles legATiq; adimplentes mu' ἐ- tuae charitatis. Sextus modus,eoru est qui principantur dc pro potestate agunt. Reddite enim,
147쪽
s. ΙO AN. DAMA s. LIB. III. APOLOGE.
ait,omnibus debita.Cui honore, honorem 'queis
admodum & Iacob fratri suo Esau primogenito &Pharaoni in principem Dei ordinatione d
n , is signato detulit veneratione ac procidit. Septim μηδε mus modus,iuxta quem serui dominos veneran- tut&suos benefactores,eosque quorum Ope in ri digent,obtestantur, ut Abraham filios . Hemotadorauit, quando speluncam duplicem coemit. 33. Utque semel in pauca conferam, timoris,flagratis astectus & honoris symbolum plane est eius- modi adoratio & submissionis & humilitatis angumentiu Sed enim nulli creaturae laquam Deo, adhibenda est eiusmodi adoratio, praeter quam ei soli qui natura Deus est Minnibus proinde quod debetur,tribuendu dque propter dom, nu Expendite,quanta animisertitudo, & quam essicax operatio diuina his collata sit qui cum fide & syncera conscientia ad sanctorum imagines prodeunt. rare fratres, persistamus in petra fidei & traditione ecclesiae,non transferentes. terminos quos praefixerunt patres nostri, neque cedentes locum his qui noua haec inducere moliuntur& demoliri fabricam sanctae Dei cath
lic ς &apostolicae ecclesiae. Quod si libertas haec
omni volenti concedetur, totu ecclesiae corpus
sensim dilabetur ac pessum ibit. Ne fiat hoc fir tres,Nolite si ij Christi ecclesiae amatissimi. Matrem vestram ne tali probro & dedecore aspergatis. Suum hunc ornatum ne sinatis illi adimi.
148쪽
Suscipite eam per me hac legatione fungetem. Scitote,quid de ipsa dicat Deus: Tota pulchra es' amica mea,& non est in te macula. Adoremus - a
de latriae cultum offeramus soli creatori & vni- ' uersitatis architecto,quippe qui Deus est suapte ais, natura adorandus. Adoremus & sanctam virginem Deiparam, non quali Deam, leo tanquam matrem Dei secundum carnem.Sanctos item adoremus quasit electos Dei amicos & qui apud ipsum multam obtinent interpelladi fiduciam. Si enim homines tantam exhibent Veneratione regibus qui utiq; obnoxij sunt corruptioni, plerunque etiam impij ac Peccatores, tum etiam iis
qui ab ipsis regibus designati in principes sunt& horum pincernis, idque iuxta diuinu in Apostoli eloquiis Principatibus & potestatibus subiacete. Et,Reddite omnibus debita: cui honore, honorem:cui timoressi morem. Et quemadmodum ait Dominus, Reddite quae sunt Caesaris, C fari:& quae Dei,Deo.Quantὁ magis coueniebat adorare regem regum ut qui solus suapte natura uniuersiae dominatur creaturae.) seruos insuper ipsius & amicos par est colere qui imperio rationis labiugarunt vitiosas animi perturbationes,eoque terrae totius constituti sunt principes, dicente David: Constitues eos principes, per se Αε omnem terram. Aduersus daemonas & morbos acceperunt potestatem, simulque regnantes regnum obtinent nulla unquam corruptione in
149쪽
tercipiendum nec dissoluendum , quorum vehsela umbra daemones profligauit & morbos Ne igitur imaginem existimemus esse ipsorum umbra infirmiorem & minoris. habendam. R uera enim imago designat primarium exemplar & adumbrat. fratres, penes quem fides est, hic est Christianus. Qui igitur cum fiae accedit,non parum hinc capit emolumenti: contra, qui haesitat,dubius similis est fluctui maris qui a vento mouetur & impeta hinc illinc iactaturii Talis nihil unqua accipiet.Per fidem enim sancti omnes placuerunt Deo. Traditionem igitur ecclesiae excipiamus in rectitudine cordis & ciutra ullam disceptationem cogitationum .Fecit m,nim hominem rectum Deus. Ipsi autem varios. animi conceptus ac ratiocinationes exquisi runt.Ne sustineamus nos edoceri fidem recensi inuentam, quasi traditio sanctorum patrum re
t roba sit& damnata. Ait enim eximius Apost us,Mquis vobis euanselizaverit praeter id quod accepistis: athema sit. Itaq; imagines ipsi ado
ramus,non eam venerationem deserentes materiae imaginum, sed per eas ad illos trasserimus adorationem quos ipsae exprimul.Honor enim imagini exhibitus transit ad prototyphim, teste Basilio plane diuino. Vos autem o sacratissime Christi grex,populus ' Christi nomine insignis, gens sancta, adimpleat Christus corpus Ecclesiae gaudio resurrectionis, digno'; nos efficiat qui
150쪽
P R. O V E MER i. s ANCτAR. 1MAG. 61imore pedario insistamus vestigiis sanctorum e clesiae pastorum atque doctorum, ut per eorum vestigia prouecti Christi gloriam assequamur in silendoribus sanctorum quam contingat nos indipisci eius gratia, ut eum perent gloria celebr mus cui est gloria una cum patre principij omnis experte in secula seculorum, Amen:De disserentia simulachrorum & imaginum quum abu- de disseruerimus & imaginum definitionem do, erimus,tempestiuum est iam inferre priscorupatrum elogia, iuxta pollicitationem nostram.
Re enim vera visibilia haec inussibilium sunt perspicuae imagines & expressae
Sed illae quidem superiores nobis substantiae& ordines,quorum prius ipsis commemini & in. corporeae sunt & intellectuales, estqi eorum om atque fimetio mundo hoc superior. Nostrara sacerdotalem hac functionem ipsi videmus iurata proPortionem virium effici multimoda pro diuersitate signorum visibilatum, per quae munere potificali ad uniformem statum, squo in Deutrasimusὶ pro captu quique nostro prouehimur. Et quidem substantiae illae, utpote mentes & abstractae intelligentiae, Deum intelligunt diuina.
que virtutem, quatenus fas eis est. Nos aute sensibili imaginum contuitu , pro virium modulo ad diuinarum rerum conleptitione siustoli mun