장음표시 사용
81쪽
, suo,non est Deus.Nonnunquam dogma impiii
inuexit de ' multitudine deorum.Interdum qui- : . dem persuasit non adorandum eum qui natura est Deus: potius ut daemonibus prociderent. Ad- . haec, miseros permovit, ut cadum, terram, Sole, Lunam,astra reliquam denique creatura, adde feras usque aquatiquas, terrestres aut aerias &reptilia ut adorarent.Neque enim dissimilis sagiti j est honorem non exhibere ipso honore dignis debitum: de ignominiosis immodicam nec eis congruentem gloriam tribuere.Itemque,no- λυπι b nullos edocuit, ut dicerent malicia Deo ipsi esse c2.ὸ consempiternam. Qu9sdam vero fallaci impo- μ εμ-- sturaeo erroris adegit,ut astruere nihil addubitaret Deum,qui suapte natura bonus est, autho- rem fui sse totius malitiae. Et illos quidem fraude pellexit, ut desipienter assererent in diuinitatevn am esse naturam,Vnaimque persenam:hos V ro ita corrupit, ut nefarie colerent tres naturaS,
tresque in diuinitate substantias. nonnullos quidem submonuit,ut fateretur unam substantiam esse,unamque natura domini nostri Iesu Christi unius in fanista trinitate personae. Aliis vero suggessit,ut in eodem duas naturas,duasque glorincaret persenas. Porro veritas mediam ingrediens viam, isthaec dogmata omnia, ut absurda& a fide abhorrentia pernegat,ac docet nos confiteri debere unum esse Deum, Unamque naturam in tribus personis, Patre & Filio & Spiri-
82쪽
pRO VENERAT. SANCTAR. IMA G. sotu sancto. Malitiam negat ullam esse essentia,al ' omittit tamen quiddam esse accidentarium, quae mete concipitur, & eadem depromitur sermone & opere perficitur prςter legem Dei: quae quidem du cogitatur, profertur & opere expletur habet,ut sit,simulque ut conquieuit,desinit esse. Adhςc,veritas Chi istu prςdicadunum esse e fata qcta Trinitate,duabus coitantem naturiS, at Vni .. , casubsistentem persena. Sed enim veritatis in iamicus & humans saluti infensissimus hostis Domon saepenumero in eum errorem adegit non Gentiles modo,sed & filios Israel,ut imagines &simulachra exculperent' corruptorum homi- ζε ωD
num,volucrum,bestiarum & reptilium & hisice iis, Vmeris monstris venerabunde prociderent. Nunc vero
idem malorum incentor ecclesiam Christi iret '' ' 'tranquilla & concordi pace degentem studio omni conturbare adnittitur. per labia iniqua delinguam dolosam, suam condiens & instruens malitia eloquiis diuinis,ac speciem suς nequitiae
indecoram & tenebricosam obtegere conatur,& exagitare avocareque instabiliu corda a vera atque a patribus tradita consuetudine. Surrex: mm ver runt enim quidam dicentes non oportere ima se se gines depingere nec palam eas proponi ad com- nomae-.munem hominum cotemplationem, ad gloria, admirationem & exemplum. Non pingendam item salutiferam Christi passionem,no miracula,pon sanctorum etiam res praeclare aduersius h ij Dia I
83쪽
Diabolum gestas.Ecquis qualencunque nothii diuinae scripturae possidens &intelligentia pra ditus spirituali, commentum hoc suggestione Diaboli non agnosti tesse adinventum λ Non enim vult suam ubique traduci qua profligatus est,cladem atque ignominiam: sed & aegerrimὁ seri Dei finctorsimque eius gloriosam & cel brem memoriam prodi literis. Si quidem Dei inuisibilis imaginem penicillo iuberemus d pingi , Utique peccaremus. Etenim quod est incorporeum, inuisibile, incircunscriptum nec
ulla ligura informabile, qui id possit exprimi
delineatione imaginis3Proinde si expressas imagines hominum censeremus deos esse, iisque tanquam diis exhiberemus cultura latriae, prorsum impie ageremus. Atqui nihil horum admittimus. Deus enim carnem indutus quum in te ra visus sit trabea carnis velatus & per inenarrabilem sitam benignitatem nobiscum conuers,tus,assumpseritque naturam, corpulentam cras. sitiem,formam & colorem carnis, eam repraesentates expressione imaginis,a veritate nihil aberramus. Ipsius enim exemplarem formam c5tueri magnopere defyderamus.Nam ut ait eximius
ille Apostolus , in speculo & in aenigmate nunc videmus. Imago autem speculum est & aenigma
sese congrueter accommodans crassitudini corporis nostri. Mens nostra ut plurimum laboret& defatigetur, nequit tamen egredi quae corpo-
84쪽
rea sunt. O semule Diabole, inuidia incenderis, quod qualencuque assimilationem Domini nostri sinimur contemplari pseque eam sanctificamur,quod sumiseras afflictiones quas perpessus
est,ipsi cernimus,quia eius erga nos demissione demiramur &eius stupenda opera tota mentis
acie suspicimus, proinde virtutem diurnae suae maiestatis glorificamus. Plane inuides sanctis collatum a Deo honorem. Non sustines publicis monimentis sanctorum gloriam prodi, nec
vis veri efficiamur aemulatores virilis eorum co-
stantiae ac fidei. Tuis suadelis nequaquam obi peramus o aemule & infensissime osor generis humani. Audite populi,tribus, linguae, viri, eminae& pueri, senes, iuuenes & infantes, gens sancta Christianorum, siquis euangelizet vobis A. praeter id quod accepit catholica ecclesia, praetet '' traditiones sanctorum apostolorum , patrum Scsynodorum,quas in hodiernum usque diem o seruauit: ne audieritis eum, neque serpentis illicem suadelam exceperitis,quemadmodum Eua - . mox ut ei consensit, vindemiavit mortem. Etiasi angelus, licet imperator euagelizet vobis prae- GLLter tu quod accepistis, oppilate aures. Equidem non ausim & quadante nus vereor sententiam illam Apostoli pro nutiare dicentis, Anathemaesto , quod correctionem praestoler errantium. Cςterum qui genuinum scripturae sensum miniis me perscrutatur, obiiciunt Deum per Mosen i
85쪽
aria ib gii promulgatorem di isse : Non facies omnem similitudinem eorum quaecunque in coelo siun .& quaecunque in terra. Et per David prophetam: scios. Confundantur omnes qui adorant sculptilia, . - qui gloriantur in simulachris suis. Et permulta e 1 te eiusdem formulae. Quaecunque enim inferre hi
possint in medium tum ex sacra scriptura, tum ex sanctorum patrum traditione,in eandem co-
spirant sententiam. Ad haec quid ipsi respondemusZQuid aliud, quam quod Iudaeis dixit Do-
13. 1. minus:scrutamini scripturasΘSane scripturarum
perscrutatio apprime laudabilis & commoda, .sed & hic prudenter attentam mentem adhibetote charissimi.Deum siquidem mentiri impossibile est. Vnus enim est Deus, unus qui & Vetus& nouum sanxit testamentum, qui olim loquutus est multifariam multisque modis patribus .ia Aia in prophetis, & in nouissimis hisce tempori-ι aisadia bus in unigenito filio sivo. Exacta cum diligen-
, tia aduertite metem. Sermo hic nequaquam est meus. Spiritus ipse sanctus per os Pauli sanequa sancti apostoli pronunciauit haec: Multifariam multis'; modis olim deus loquutus est patribus in prophetis. Perpede, quia multifariam & mul- l. tis modis loquutus est Deus. Queadmoduenim
βεβομα - medicae artis peritus no eandem adhibet omnibus medicamenti speciem, nec semper consimilem: sed pro cuiusque corporis habitudine offert medicamentum, inita ratione regionis . morbi,
86쪽
morbi,temporis & aetatis. Siquidem adolescenti alteram offert speciem medelae, alteram ei qui per aetatem adoleuit, aliam aegroto, aliam item ei adhibet qui vegeto est corpore ac valenti, &singulo cuique infirmoru non eandem assignat medelam, sed ratione init & valetudinis & mo bi. Aliud etia medicametti aestate, hyeme aliud, autumni tepore, vere aliud. Singulis quibusque locis pro qualitate loci.Itidem experientissimus animarum medicus parum prudentibus &qui per animae aegritudinem ad idololatriam propodent,& idola deos esse censent,eaque ut deos colunt, & debitam Deo venerationem auersantur ac respuunt, gloriam Dei attribuunt creaturae,
ob haec sculturis interdixit Deus. Siquidem im ginem Dei nemo queat exprimere, quu inco poreus sit,inui libilis,nulla concrescat mole materiae, nulla repraesentari potest figura, non loco circusseribi,nulla mete comprehedi. Quod enim nemini visium unquam est, quanam imaginis delineatione quis exhibeat co spicuum ΘEtenim, Deum nemo vidit unquam. Unigenitus filius I. alii est in sinu Patris, ipse enarrauit. Et, Nemo videbit faciem meam,& vivet,dixit Deus. Quia ἔφρι ero Venerationem exhibuerint idolis tanquam
diis,audi quid dicat scriptura,fili j Israel in exitude AEgypto, quum astendisset Moses in molem Sina, & assides Deo diuturniore mora texuisset, Vt lege mereretur accipere, quando perfidus ille
87쪽
populus coorta seditione aduersus Aaron insurrexit famulum Dei dicens, Fac nobis deos qui praecedant nos. Homo enim hic Moyses nescimus quid ei factum sit.Deinde quum mulieribus suum ademissent ornatum, collatilem fecerunt vitulum, comedcrunt & biberunt,& inebriati . sunt vino simul & errore perfidiae,coeperuritque ludere, ac per dementia in licebant: Hi sunt dij tui istaei. Vides illos idola pro diis habuisse,quae eram habitacula daemonum,& creatura latriam obtuli sse creatori debitam, uti eximius ille ait Apostolus, Quidam enim immutauerunt gloriam incorruptibilis Dei in similitudinem imaginis corruptibilis hominis, & volucvu & qu drupedu & ' serpentiu c reatu rae de serui erui potius quam creatori. Ob hac causam vetuit Deus vllam exprimi similitudinem quemadmodu in Deuteronomio ait Moysesssit loquutus est Dominus ad vos de medio ignis. Voce verbo tu vos, audisti ,& similitudine non vidistis,sed vocem. Et post pauca,& custodietis valde animas vestras quia similitudine non vidistis in die qua loquvitus est Dominus ad vos in Hore in mole e medio ignis, ne forte peccaretis, & faceretis vobis sculptilem similitudine,omnem imagine. similitudinem masculini aut foeminini, similitudiane omnis in menti eoru quae sunt in terra, similitudinem auis pennatae omnis,& quς ordine sequuntur, rui sua post pauca. Eine forte suriin,
88쪽
quum oculos sustuleris in coelum & videris Solem & Luna & stellas,omnemque ornatum coeli, errore deceptus colas ea & eis offeras venerabilem latriam.Vide,ut unus idemque sit scopus:
nimirum is,ut ne venerationem latri et exhiberet creaturae Ulli,praeterquam creatori, nec ulli nisi opifici rerum om nium latriam offerrent:quamobrem ubique adorationi connectit latriam. Et
post pauca,Non erunt tibidia ali, praeter me.No Vm in facies tibi sculptile,neque omne similitudinem. Rursus, Et Deos constatiles non facies tibi ipsi. is Vides,ut viatdς Idololatriς causa,interdicat expressione imaginum . Deu enim nemo depicta imagine repraesentet,quii is incorporeus sit, inuisibilis,in circuscriptus. No enim speciem eius vidistis, quemadmodum ait de Paulus stans in medio Areopagi: Genus ergo quum simus Dei,
non debemus existimare auro & argento,aut lapidi sculpturae artis & cogitationis hominis, di uinum esse simile.Quodque haec ita se habeant, .
audi quid dicat:Non facies tibiipsi sculptile,no.
que omnem similitudinem. Haec alioqui quum praecepisset Deus iuxta scripturam, fecerunt velum tabernaculi testimonij ex Hyacintho, purpura & coccino ' pleno, & bysso retorta, opus -- textile Cherubim: de fecerunt propitiatoriu siseper arca ex auro puro,& duos Cherubim. Quid ι. facis 6 Mosses3 Tu dicis, non facies tibi stultile, neque omnem similitudinem: & tu Velum mo- L liris,,
89쪽
s. IO AN. DAMAS LIB. II. APOLOGE.
I iris,opus textile Cherubimὶ& quide duos Cherubim ex auro puroZQuid tibi ad haec resinodeat famulus Dei, audi attente. O caeci & stulti vim corum quae dicuntur,percirite: Custodite valde FP M 'animas vestras,dixi,Quia similitudinem non vidistis die qua loquutus est Dominus ad vos in ανοματη- monte Horeb e medio ignis,ne forte contra imgem inique ageretis, & faceretis vobisipsis sculptilem similitudine, omnem imagine. Et, Deos conflatiles non facies tibiipsi.Non dixi,Non facies tibi imaginem Cherubim, quasi seruorum assistetium propitiatorio, sed non facies tibiipsi
deos constatiles. Et,non facies omnem similitu, dinem,tanquam Dei.Nullo pacto latriam ossi res vlli creaturae,praeterquam creatori. Similitidinem equidem Dei non feci, at neque alteriuscuiusuis creatur tanquam Dei, no etiam creaturae quasi creatori venerabilem exhibui latria. Sic & vos facite. Vidisti,quam dilucide appareat scopus scriptur his qui circunspecte eam excitiunt ac perscrutantur. Etenim charissimi oportet vos nosse in omni re quaeri veritatem & m dacium,& hic scopus agentis est obseruadus borii ousta nus ne Lit, an malus. Etenim in Evangelio, Deus eis in s ipse, Angelus,homo,coelu,terra,aqua, ignis, aer, Sol,luna,steli lux & tenebrae,Satanas & daem somine, i- nes,serpentes & scorpij,mors & infernus, virtua , a te malitiae, denique omnia bona pariter ac mala inscripta sunt.Caeterum quado omnia quae de
90쪽
de iis dic ut usi vera si tui: Sc destinatio animi re Eta contendit ad Dei portam & eorum laudem qui ab ipso digni gloria censentur ac sancti,ad
salutem item nostram,ad subuersionem & confusionem Diaboli ipsiusque daemonum:ea ven ramur,digna coplexu ducimus & deosculamur, oculis quoque,labiis & corde circumplectimur ac deamamus.Cosimili ratione totum vetus ac nouum testamentum, sermones patrum qui ob eximiam sancitatem approbati sunt. E diuersio, obscoenam,abominatione dignam & impuram despuimus & a nobis submovemus scripturam,.
tanquam mendacia & temere excogitata continentem ad Diaboli gloriam ac daemonum ipsius simul & his commune gaudium , sicuti fuit doctrina Manichaeorum,Gentilium & aliarum id genus haeresitan, quas omnes execrabili maledicto subiecit & sententia damnationis perculit ecclesia,etiam si illorum scriptura Dei nome ita se contineret. Ad eundem modum,quod ad rationem attinet ineundam de i magi nibus, inquNri imprimis debet veritassimul & eorum qui eas suo penicillo exprimunt intentio. Et siquidem ea animi destinatio deprehenditur vera esse &recta,nimirum ad gloriam Dei & sanctoru eius,, ad imitationem virtutis & effugiu malitiae, denique ad animaru salutem:approbandae veniun& honorandar,ut effigies, imitationes, similitudines ac libri 1lliteratorum,venerandae in su per