Felicis Plateri ... Praxeos seu De cognoscendis, praedicendis, praecauendis, curandisque affectibus homini incommodantibus tractatus. .. De doloribus, libro vno, qui tertius totius est operis, agens ..

발행: 1609년

분량: 1058페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

861쪽

C A v s A. 799 Sed & nullis prius tumoribus aut pustulis prae mmma

gressiis , cutis ab humore acri salso, siccanteque finditur . quando ille se in loca teneriora flango- -.saque, ut labia oris, podicis, pudendorum , alias ue sedes ingerit, unde scissurae Rhagades dictae oriuntur, quae propter locorum istorum exqui situm sensum, dolore 'ehementiori & ardore af, ficiunt. . , A salso 3e prauo humore, inter crassam capitis Humores.

cutem & caluariam congesto, diutiusq; retento, causa pra

Dutrescente, Millic circa radices capillorum impa. ο ς meto, certisq; in locis cutem perforante rodente Pscabiei illa species peruersa, quam Manantem, ut go Tineam Sc Fauum nominant, generatur. In quo humore, pernitiem quandam malignam contine,

ri, ex eo quod contagiosum infantibus sit malum, licet conjcere. Ab alijς quoque humoribus serosis, acribus 8c Atimori , prauis, ulcera EXedentia, Depascentia, Phagedaeis causam pranica, nascuntur, fouenturq;: qui cum in inferiora betei n-- cum sero continuo labantur, in cruribus frequen r Ae istius ea proferunt. Qui etiam humores cum san. guinein venam aliquam viceri vicinam delati, il- ιι - σα he Libi iste ites. venamque dilatantes, ulcus subinde alluendo, humectandoque Sc deprauando, non simunt sanari: sicuti in vicere Varicoso dicto accidit Horum autem humorum origo eadem se. r8, quae illorum. vlide herpetes & scabies prodes unt, existit. A malignis & contagiosis humoribus ex ima Humores Puro congressa genitalia inficientibus, ulcera in m og villis locis, uti Se in virili glande 3c praeputio pro risi. His

ueniunt : & ab illis qui luem Veneream Ae ele-Σpibus ma phantia sim pepe erunt, eadem quae hos affectus lignis. Comitant ar , exsurgunt Ulcera : quorum humoariun naturam, non nisi ex effectu licet conbcere.

862쪽

ratio. Solitariorum , in superficie corporis accidenistium dolorum . molestiarumve, qui nullo alio charactere externo se manifestant, quales sunt, tiήtillatio, pruritus, atq; hi qui a frigore, calore proce dunt, frigidi & calidi nominati dolores: item asperitas cutis, vel alia illius occulta laesio, curatio, cum grauius minimὸ assiciant, nec diu perseuerent, sed bcausa sublata plerunq; cessent, non est ardua. In ijsq; hac ratione procedendum. Titillatio si molesta sit, mox si illa omittatur, molestia quoq; desinit. Si per vim 3c nonnunquam torturae nomine, cuius quoq; genus est, adhibeatur, intolerabilis cum sit, admodum ostendit, debilitat, dc conuulsiones quandoque excitat: quibus tunc curatio debetur. Pruritus leuis, in ijs qui patienter eum ferre aliis quandiu possunt, vel ad hoc, ne cutem fricando lanient, adiguntur, sponte cessat: si magis urgeat, frictione, quae voluptatem tunc adfert, sedatur. Si perleveret aut saepe repetat, causaque sit exterana, ut pediculi aliaue , his curatio, ut illic dicetur. debetur. Si interna ab humore aliquo procedens. quia comitem habet plerunque scabiem, vel pustulas, vel aliud vitium, quae illum humorem sesquuntur & comitantur, in illorum curatione etiaquo modo molestia haec illis iuncta emendetur. explicabitur. Quod si vero pruritus citra manifestum aflectum alium, in certis locis molestus sit, MPerseueret, euacuationes & balnea &affrictiones eaedem, quae in scabie pruritui etiam accomodatae sunt, hic quoq; iuuabunt, inde l. petenda,quae & si obscoena mulieris pruritus diuexet, intrinsecus, in i ns

863쪽

, CV et Io. . porin interiosa horum immitti vel in trudi, aut illic inungi debent. Frigus ab aere, vento, aqua, nivibus alijsue, si in Doiaris exterioribus dolorem frigidum vocatum inducat, stra' , causaq; summota no cesset, sensim per gradus ea si 'loris ascende do, illud corrigere, membraq; ad naturalem calorem reducere oportet, ne ex subitaisnea illa I summo frigore in calorem sumnu in m latione, periculum aliquod sequatur, vel si in manibus hoc fiat, nouus dolor is q. acerbissimus, quenaneglen vocant, sub oriatur. Fiet autem hoc si in locum calore temperato praeditum, primum patiens se trasserat: vel alioquin egregie se e Xerceat, atque eundo, currendo, si pedes praesertim frigus passi sint, vii quibus inter equitandum hoc contingit, facere solent. eos, vel brachia conquatiendo, piscatoruin instar, manus refrigeratas calefaciant. Idem adhibitis perficitur pellibus. plumis, leuitercalefactis, partes fouendo, vel manus in capillos in trudendo, aut abluendo eas aqua tepida, alioue modo frigus mitigando. Quibus ita praemissis, dein primum calore foci, fornacis, ulterius ad frixus penitus arcendum, transeundum erit. Quod si quoqι hisce factis, noxa aliqua, calore natiuo deis bilitato relinquatur, latibus, balneis. inunctionibus, actu potetiaque calidis, alijssie, in stupore, pasralysi. expositis remedi)s, hic quoq; calorem reuocabimus. Inter quae oleum de Euphorbio, de Piperibus utilia sunt, vel quod 1 t. Pyrethri Piperis anag. ij. Euphorbij 3j. olei Cheirini & Cerae q. f cui odlea stillatilia Spicae, Aromatum, addi possunt, vel

etiam Moschum, Ambra,Zibeta. oleum sem. Vrticae, vel in quo urtica cocta sit, peculiare refrigeratis membris censetur esse remediu. Idε quoq; a frigore manus pedesq; praemuni. re, si eo inungantur, dicitur, uti Sc axungia Anseris. E.

864쪽

Doloris a

curatio.

gor SupERFICIEI COR P. DOLOR Calor a Iole, balneo, motuque corporis, si dolorem quem calidum vocavimus inducat, & remoth

causa nihilominus permaneat, blandῆ quoque es mendari, nec subito corpus frigori exponi deber. cum hoc sine periculo non fiat, sicuti aliquos, qui in balneo, vel hypocausto, aut post choreas vehementius incaluerunt, statim se denudarunt,aut aurem frigidum ad iniserunt, vel in aestu summo caueas subterraneas sunt ingressi, ibi diutius haerenates, iebribus correptos, defluxionibus periculos smolestatos, vel a poplecticos facios, aliaue mala passos, saepe obseruauimus. Itaque in umbram, locumque temperatiorem potius, qui calore aestusant, antequam se frigori penitus committant, priumum se conferant, unde calor facilὰ restinguitur. Quod si perseverans calor inflammationem alicubi excitet, vel febrem synochum incendat, tunc hisce cura: ut illic expositum, accommodatur. Si in votis in anuuin&pedum cssor quibusdam saepe negotium facessat, cum ab interna causa hoc procedat, morbosq; vel praesagiat, vel comitetur, illis potius cura adhibetur. Dolopu a co Asperitas aut durities callo a cutis, si molestiam ra Iureι - aliquam tactui, incontactu rerum adferat, illique θς-μμμ' qui teneriores manus habentes, Velicatiores sunt. leue hoc incommodum quoq; cupiunt declinare: tunc mollientibus 8e humectatibus adhibitis, hoc qu que emendatur, quae cum ad cosmetica pertianeant, in deformationibus describentur. Vti & si fissuras excitet, quo pacto illae sanandae, in eXulce

rationibus alijs si imis explicabitur.

Dolaris a eo Laesio alia cutis, quae premendo, distendendo. pregione O citra apertam cotinui solutionem perficitur, si do

in sentiφην, lorem gignat, ille, vi illa dessante, quoque desinit; si

tumor aut inflammatio metuatur, quo pacto Prn

cauςndum sit, in phlegmone dictum fuit. Comi.

865쪽

C v R A T. I o. 8o 3 Comitatorum assectu aliquo patente, dolorum insuperficie corporis curatio, alia Erysipelati, alia Phlegi noni, alia Tu moribus ex contusione: Vel in glandulis glando Gue partibus. sine & cum infla inmatione natis: alia Abscessibus omnium dictarum infiammationia: alia peculiari ab his omnibus, Cancro alia pustulta, ut Anthraci, Herpeti, Scabiei: alia

Exulcerationibus: alia partis corruptionibus: ut Gangrenae & Casi ei ositum, accommodatur. Erysipelassi sine febre a causa externa oriatur, Errapeti- vel si saltem leuis accedat. tunc solius erysipelatis u fhabetur ratio. Quod si vero febrem synochum quatur, febri primum pruspiciendum , quod qua ratione fieri debeat, in febribus fuit expolitu. Pri naum, quo pacto in illis quos hic affectus Carfuit, dictus tape invadit. 3c praeserti in si multoties

repetitus,tadem exitiosus etia in illis euadat, ut in senibus, praecaueri debeat. Dein 8e quomodo ratione febris, cum aegrum corripit, ille tractari debeat, in sudorum prouocatione, sanguinis de tradictione, alui lenitione, alteratione febrilis caloris, reliquisq; accidentibus. explicatum fuit. Caeterum quod ery ipelas solum attinet, quando illud efflorescit. nec ardore vehementi molestu est, non opus erit admodum refrigerantibus illud alterare, sed alioquin, ut mox dissipetur. diligenter muniendo illud a frigore arcere,& leuioribus tansit in ad illud resoluendum, utendum est. Quod fitii panno lineo, vel cannabino, quod utilius censsent, pars rubens inuoluatur: eligendo eum, qui Usu mollior sit redditus, ne primum lotus, rigiditate sua partem irritet: existimantque si unctuosus sit, tanto magis prodeste. Vel si pano Croci ς olore bene tincto, & croceo facto rursuq; siccato pars assecta obuoluatur. Aut alius succo Chermes rubeas factus, seri ceus Cheris

866쪽

go S vpERFICIEI COR P. DOLOR. me sinus. vel laneus, Scarlatus vocatus: Quod ad resoluendum & simul partem roborandam, utile

esse censent.

Idem perlamando membrum praestatur. Mais stiche. Thure, Succino, &c. ustis . vel lignis Iuniis peri, Santali accensis, fumum excitando, eumque parte ipsa. vel pannis qui postea apponuntur, exiscipiendo. Qui leuiora remedia, cum fortiora madorem inprimis, uti dicetur, tantoperὸ metuant aegri, magis in usu nostris, quam alia existunt. Quando vero erysipelas syncerum, vel phleg- monodes, ardore summo molestat, vel etiam pustulis aut vescis insuper erumpentibus exulcer itionem minatur, quia illud valde arduum est, reis medi)s rectὸ admini iuratis vi hoc caueatur, statima principio sanguinis iii fluxum repelleret calorem que restinguere oportet, atq; dolorem sedare: deiniensim ad ea quae materiam absumere, & digerere queant, progredi. Ab initio ut repellamus, & calorem te peremus,

refrigerantibus cum leui aliqua adstrictione vitimur, idque praesertim perfusione vel sotu, partem rubentem madefaciendo: quod etsi plerisque orto,betur. tamen a nostris improbatur, adeoque sollicit 8 ne madefiat locus affectus, cauet, & quicquid mali ex erysipelate sequitur, madori acceptum seis runt, rid eo falsi, quod gangraenam ex refrigerato erysipelate gigni cum audiat, per madorem hoc

euenisse credunt: cum tamen quae in gangraena res

frigeratio dicituri caloris natiui extinctio seu mors tincatio potius sit, ex inflammatione nimia induis

cta, quam frigidae qualitatis introductio. Aqua itaque frigida vel sola, vel Aceti tertia ferδparte addita . seu o crato. eadem ratione ut in arthritide sanguinea. membrum perfunditur vel

867쪽

uetur, intincto panno vel lana. Acerum solum etiam illinere iubet Diosc. quibus ratione doloris Album e noui interdum additur: alias quoq: succi aquaeque plantarum sequentium. Oxyrhodmum horum loco usurpari potest.

Herbete recentes ex usitatis, contuta, crudae, vel

prius parum tostae, aut coctae, usurpantur, per se. aut addita Polenta, aut Aceto alijsue. Vt commuis niter Plantago, Solanum, Bursa pastoris. Polygonum, Portulaca, Oxys, Se in peruiuum, Vitis folia. Intubus, Lactuca, Senecio. Et praeter haec Lens

palustris, Cotyledon, chen, Lonchitis; folia Saalicum; Alni. Harundinum, Ligustri, Cupress i. Myrati, Myrtillorum, Rubi, Rhus. Suinach, Psyllum; flo. res Rosarum, Violarum, Ne nuptiaris, Anthirrini maioris Rubi idaei. Succi quoqi dictarum plantarum, inuice in perismisti illinuntur, vel addita aqua Ros Plantag. alia. rumue istarum plantarum, ex illis fit epithema; a lias etiam Acetum vel Vinum crassum stipticum. item Aibum. oui conquassatum, Camphoraque 3e

Santalum rubrum, adduntur.

Decoctum rad. Pentaphyli, Plantag. Semperis uiui vel Portulacae, Vitis sol. Ligustri, Myrti idein praestat, cui 3c Hordeum additur, aliaq; permisceri possunt, Ac in augmento flores Chamomi l. Meliloisti, Rosarum, s. Foenogr. Vnguentum Rosac. cum eamphora ad haec utile est, atque In frigidans Gas leni. Et unguentum de Semperuiuo, ex succo illius M ol. Viol. pingv. Anseris, 3c Croco paratum,quiis busdam est in usu.Ιllitus talis idem praestat: ol. Rosar. omphaciis ni g. ij. ol. Ne nuphar. vel Viol. g. j. succorum Planotag. Solanian. 3.j. 5. Aceti rosae. g j. Cainphorae xj.

Album. oui,vel Mucilaginis Psylijsj. g. cum pauca ricea, irat instar nutriti.

868쪽

Plumbi lamina tenuissima apposita similiter re pellit.

Cum eXulcerationis meatus adest, siccati a restiis gerantibus addimus, utimurq; tunc unguento de Cerusa, vel Albo, quod ex ce .usa, cera alba Scoleoros paratur: cui album en oui alicuando additur: alia, &caphora, tuinq; Camplioratu dici tuo Alias coquitur cerus a cu oleo ad consistentia.&coctum appellatur. Interdum lithargyriu quo miscetur.

cim 3 ij. agitentur probe in mortario plumbeo, intincti panni applicentur: vel addita Cera alba, fiat Vngue tum . Aut sic: n. Trochisc. alb. Rhazis 3. h. Sarco collae

3.j. Lithargyri, Plumbi viii 3c toti ana 3.j. Jol Ro fac. g. ij. succi Plantag. g j. Album . oui, vel nauci laet. s Cydon. 3 j inisce. Quibus unguentis&Opu 3.

dolore urgente addi potest. . Ad dolore minaximὰ sedandum. iuuant fructus VCucumeris, Anguriae, Solani pomiferi, Paridis heriabae. secta vel contrita, apposita. Cassiae item linu.

laris pulpa. Folia item Hyosciami communis, 3e illius quod

'Tabacum nolnis at, apposita, cruda vel parum subcineribus tosta. Dein R Papaueris capita, Mandragorae radix, contusa vel cocta, cum Polenta vel Aceto, cum simul repelledum. Cicutae succum inungit Diosc. nos & Hyostiami succo uti possumus. Opium ad 3. R. cum Croci media parte, additu fomentis & lini mentis supradictis, ea etiam es.Icaciora reddit. Cuius causa forte Theriaca addita unguentis, Ut Cerusaceo, adeo prodest, ut chirargi hoc remedium tanti faciant. Vnguentum Populeon illitum refrigerat & dolorem mitigat.

. ' Vel

869쪽

C V R. A T ISO. So Vel si e compositum: R. ungueti Populeon. 3 d. s. olei sem. Hyosciami vel Mandragorae, vel de se in .

tio. cui Opium addi poterit. Vel hoc epithema : Sr. Lactis ita ulieris vel alte rius g. iij. olei Rosa celsi. j. g. Album oui vel mucis

B.j. misce. Ad resoluedum potissimu, vel in progressu morbi, cum ardor remittere incipit,& pars obscurὸ rubere vel nauescere, vel et iis in ab initio, si non latus calor adest, ut adeo refrigerare parte necesse sit, sequentia potius adhibetur veluti Brassica, Parietaria, Malua. Lilbalbi sol. couenit 8e Verbascum, illi usq; aqua imposita: Ricini ite folia. Stratiotes, Actianos, Partheniu cum floribus, Anchusae & Lucopiis radices. Scrophulariae caule quadrato folia mir8 comendat chirurgi, eaq; paru coquassata applicat,& ob insigne illius usum Carfulicrel fra ut Vocant. Rosa ceu oleum cum Vini generos aequali inens sura, si per milceatur, in eoq; ferusi te, panni duplicati immergatur, radenuὰ eX p essi, tib: ae affectae ob uoluatur, dolorsi admodum copescit atq; discutit.

Sanguis calens adhuc, illitus, uti sugillata, sic Sehic egregie discutit: menstruuin sanguin ein hic reliquo praefert Diosc. Urina admota pruritum egregiὸ compescit, &siccando sanat: cuius se sedimentum illinit Diose. Quibus 8e Vitellus vel Albumen, vel Acetum,aqua Eol altaq; addi possunt.

Stercus Rupicaprae, vel Ouinu in in vino vel a ceto decoctum, item probat Diosc. Atramentum scriptorium solum illi tum coin, n endant aliqui, quod tamen, cum admodum exas speret cutem, aqua vel succis dissolutu, tutius apis

plicabitur. Cuius atramenti nigredine imposto.

870쪽

8o8 svpERFICIEI COR P. DOLOR . rem quenda gangrena, ex malὸ tractato erysipelais te nata, iam atro colore pannos inficientε pallia sisne cognosceretur aliquando obseruaui. Rubigine ferri de Chalcitidem: Sal cum Aceto illinit Diosc. Quae remedia fortiora, in erysipelate, quod in loco minus nobili, ut e X tra faciem, vel neruosas se des oritur, & magna exiccatione opus habet, tus

tius tentantur.

In declinatione in orbi. si quid residui solibus Minunctionibus resoluendum, parsque simul roboranda . ne ex imbecillitate illius facile rursum recio tua patiantur. Sicuti in arthriti de sanguinea mulista eiusmodi, quae pedes praeserti in firmant, exposita sunt,& in inflammationum discussione. talia re media, quae hic quoq; iuuant, describentur. Inter quae Selixi uia varia & thermarum acidarum usus non tantum eas bibendo, sed & membra in illis la uando, proponiatur, hic q; in primis etiam ad praeis

cautionem probantiar.

vii & pedum. si illi hoc modo saepe tententur, Deqnetis ablutio, Aqua pluuiali vel cysternae, in qua Vitriolum diu aut usit, vel in qua folia Queriscus & Hederae, Rosae rubrae, Pruna sylvestria, Uinacei uvarum, caeteraq; in arthritide dicta deco.cta sint. Vel si pedes in acervo Vinaciorum, perfusorum aqua Ferrata. M pauco Aceto, dum esseruescunt,

immergantur.

Aut si erysipelas faeie occupare soleat, si illa Vino rubro stiplico cu aquis Rosaru, Plantaginis, misnuph. addito interdit & Aceto freque ter abluatur. Quod si cessante erysipelate, cu demato sum crus remanserit, illis quae in oedemate explicantur, abssu impio humore emendatur: si in ulcus conuertatur. aut gangraenae adsit principium, uti illis in casibus ostendetur, tractari debet.

Phlegmone

SEARCH

MENU NAVIGATION