장음표시 사용
271쪽
ad Regυ '-pes'e Carl eoi. 16' communi nomine possidere, iaciam in tentationem oelaqueum Diabosi is desideria multa MiniιIa nociυ , qua mergunt homines tu interitum, ut Apostolus docet. r. Tim. 6. Qui ergo Principum ex animo Jesultis sectum volunt, sua pietate dignum fecerint, si summanitantur ope . ut istam tantorum malorum radicem praecidant, & supervacuorum cupiditate Jesultas tib Di, auctoritate sua interposita facientes, ut habeant illi quaecumque eis ad vitam & ad operam Ecclesiae navandam sunt necessaria , neque quicquam praeter aeremos rum suis Collegiis neque petere , neque a cipere eis fas sit. Ita non oti eis polaulum: ne inerudant in tentationem & laqueum diaboli, neu desideria eos sua multa dc nociva mergant in interitum. Reliquum est, ut de Ambitionc similiter videamus. quo ea la a Si cietate excludi proculque habet i possit. Ambitio veris vel P positi generalis est, vel Sociorum, exemplo Praepositi sui peccantium. Illa est latissime imperandi cupiditas, ut sicilicet omnes Soc. talis homines de se pendentes nutumque suum observantes videat, extra Societatem velὰ optimum & --ximum quemque sibi obnoxium ac prope devotum habeat. In miatitudine scilicet populi subjecti est Agnita. in Duritate plebis ignominia Priscipis, ut Proverb. I . assirmat Salomo. Alios etiam libentissime imperia sua excipientes, ac simul vel innuerit ine, vel increpuerit digitis. Villim h ad jubendum occurrere. di jussi capessere paratos intueri, hoc enim vero est divisum cum Jove imperium obtinere , ac paulo minus esse, quam praesentem Deum. Hujus porrhimmenta. di infinitae suae Ambitionis dominandique libidinis illustrissimum nupα documentum dedit, cum per Soci latis stae Patres ab Imperatore contendit; ut omni πι- re Carolinae Academiae Regni Bohemi in Pragense Jesultarum Collegium auctoritate regia translato, dum Archiepiscopo Cardinali ab Harrach jus eripei et, & alicui Jesultae, quemcumque Patriarcha suus ei Collegio Rectorem praefecisset, omnes Regni Scholasticos, tam
discipulos, quina Magistros, tum Bibliopolas ta Libra- M a rios
272쪽
Danielis Hospitalii Consultatio
mos ac Typographos , hoc est quasi dumidiam rem partem subat et : cisi Caesarem eo facto piacularem hirum, inquestrictionem, quae Fussa Caua Do mdicitur, mavissime peccaturum minime artaret, qua de re ipsi s Cardinalis Archiepiscopi libellus videra pintest dui ad immanem illius audaciam demonstrandam lassicit Socii vero , quos idem cacoethes tenet, stMagnatum amicitia ac familiaritate florere , multum-uue in Aulis praecipue Principum , gratia dc auctoritate pol se, magni negotia momenti suae prudmtiae ac I Principibus committi, nec minimum clientibus procurationes sive ossicia, aut dignitates & honores a sentibus praesidium in ipsis esse gaudent. De quo Ambitionis genere audire est operae pretium , quid ipse P. Claudius Aquaviva in suo Industriarum libro de cur dis yesultarum morbis anno I 61 F. Romae edito cap. Is.
inquit in Aulici us issetiam is T
mliaritates is gratiam externorum, morbm es in Socrtate is intra se, extra periculo sim, ct ististiuntur, is nobis fere nescientibuου paulatim subirurat, Decie a1ιhiem lacrifaciendi Principes , Presatos, Mamates, concilianda ad uicinum obsequium huysmodi homines Societati, juvandi proximos Sed retera quaerimus niterdum Nos ipsos, o paulaiιm ad saeularia δε- iter D ructionis. pro Superioribus , libri eodem tempore locoque editi cap. I. Isic eundem morbum d alia malorum radix longe periculosit a. eoque
fericulo orqio minus vulgo noxia censeri solet, rerum icet externarum occupatio, in quam Superiores Ierra UT PLURIMUM, ac variu nominibita supra modum sumae solent. Surit enim qui natura quadam propenPone asinistra times proni, non solism oblatas occasones cupιde amripiunt, ut operam suam impendant, sed eas .ipfimet til-tro quaerunt, nasci quodammodo ac siccrescere fata'. Aliis per speciem proximos lucrifaciendi , multis Iue τι ata-tiombus istu Principum, Magnarum h
273쪽
ad Reges Principesque Cathol7cos. 269 gressi ) implicant, ii que non moia non neressa iis, staparum etiam utilibus, atque in his ita versantur, ut aseularium moribin parum abstedant. Quanti porro quaevis Ambitio sit periculi , quamque praesens Societati exitium portendat, in Constitinionum Societatis libro parte decima hoc modo significatur. Erit fiummi momenti. ut perpetuo felix Societatis Imrus confertetur , diligentissime amέitiarum , malorum omium in quavis Repub. vel Congregatione Matrem, submovere. Et in libro Instructionum ad Superiores Societatis. Imstruist. I . cap. 7. Pracidantur initio ista familiarii tes eum Principibus. antequam ado ant radices agant, que Societati nostra, nisiJortiter ob amus, graviter miuitantur , praesemim cum Superiores comitem.' Et in eo, qui Regulas Societatis complectitur, regularum communium regula I. , Secularia negotia, ut qua sunt a nostro mstituto aliena Ῥεhementer a spiritualibu3 aversant , aversari com-
De ipsa vero Patris Generalis Ambitione Pater Mariana libri siti de Regimine Societatis cap. Io. ex pro festis disputat, & a gravi querela hoc modo incipit., Pervenimus nunc ad sontem originem nostrarum turbarum ac molestiarum, quin in Societate experimur.
Singularis ferm depastus es eam. Monarchia igia, mea sententia, non humi ingit 'ac prostemit, non quia sit
Monarchia, sed quia non sit bene temperata. Haec enim ' vero bestua es, qua quicquid attigit, populatur ac vasat. Gam nise vinculis compsumtu , non es, quoaudam nobis quietem polgceamur, ,e,c. Et si leges hab mud, easque plures numero, quam necesse sit, Generalis tamen mBil in gubernatione leges moratu , neque in damdis officiis, neque in admittendo secura ad pro e nem, que in constituendis Coilegiis , neque in meris in rebus
aliis. Nam si leges sint, iis in omnibus , aut prope in omnibus di pensandi ac legibus quem libeat solet eui avet
274쪽
cere velli, de rebus singularibus ac ren orariis, nisu de confidi sententia facere debeat, commiseratiane dignum es, de quo passem querela aviaretur, quod res omneε iunnaquaque protincia pro eo administrentur ac Promine&ssis, itemque alter ac tertius scribunt, quos sibi Generissmnit fidos is obnoxios , reliquorum vero nisa ducitur
ratio, etsi omni ex parte mlutiem istis praestent. Et capite proximo distincte mala omnia exsequitur, quae ex Pam ilia, sive absoluta nullisque legum vinculis adstricta Generalis eique similium Provincialium Pnepositorum imperii forma nascuntur: quorum principua sunt, quod minus justitiae sit in praemiis ac poenis pro cujusque merito tribuendis , quam in quavis
latronum ac sicariorum societate : quia excellans vi , tus aut doctrina ad honores ac munera impedimentost, ac vel odium, vel contemprum inveniat: quod atro.
cia eorum, qui praesunt, seu Superiorum delim i punita maneant, non parum saepe etiam iis ad majores dignitates suffragentur: quM vectigalia Societatis ex piorum hominum eleemosynis conflata Superiorum sive temeritate & imperitia . sive infidelitate ac fraude dilapidentur, corrumpantur, aut alienentur: qudd praeclarissima ingenia, quae alioqui utilissimam Reipub. mperam navare potuissent , in Societatem recepta sine ullo fere operae pretio in ea desideant , nec selum in quovis disciplinarum genere parsim proficiant . sed mliam in virtutis amore relanguescant: quω quicumque Suti bc incolumitati suae consulium volunt , aut ad procurationes di ossicia adspirant, Superiorum gratiam vel assentationibus, vel deserendis Sociorum nominibus colligere necesse habeant : qudd denique multi innocentes Dei famuli injura amisantur, prorsusque etiam
in Societate interficiantur: cuius rei cum ingens sit atrocitas , quae non t ere fidem inventura videatur , eumque Hetruscus Interpres vitiosum nactiis codicem
minus retra item ut in multis aliis) Marianae verba converterit ; totum illum locum capitis xxv. ex Hispanico exemplari recitari placet. Es cosa erable, que por fros peccados much v
275쪽
d est: Miserrimum es, quod propter peccat, nostra plerua
que cretra fri ac feri oportebat. Boni enim avis sine uliaeause , aut sabem levi de causa a guntur, atque etiam
in terficiuntur , quod non videantur oblocuturi, nec restiis,
turi, cujus rei luctuosa agerri possunt exempla. Improbi vicissim loci intuin, eo quod metui Ant. Hoc est, se de- sensuri multaque aliorum delicta propalaturi videantur.ὶ Hoc enim vero es vitiosam esse ae me neνυis regiminis nostri formam: quo quidem uno in capite satra causa est. eur Deus Societatem ditas submergat. Mihi semper ob oculos obversatur, nos a Deo plecti propter mol6bM, injurias is vexationes , qua fervis ejus ibono quamvis
animo) in Societate immerito obvenerum , eosque uticiscatur , qui nusia cum ratione quocumque colore eos ixerint. Cum ergo tam ingentium in Societate malorum causam Ambitio sustineat, omnibus salutem dc conservationein Societatis cordi habentibus merito gratiisimum
debet accidere, si quis nihil ad diligentiam faciat reli qui, ut pestem istam longissime a Societate submoveas
omnemque ei reditum in postea itatem praecludat. Mus autem rei tacillianam Hem P. Mariana rationem commonstrat, si nimirum ista Patris Generalis Monarchi Aristocratici imperii mixtione temperetur. Quod quiadem futurum judicat, si quatuor leges perpetuum duraturae in Societate figantur. Tanquam
276쪽
Danielis Hostprilii Conmatio I. Generalis Societatis Praepositus legibus sit devinctus, ut id ipse eas observet, neC qtiemquam sine Pr vincialium Conventuum consilio iis solvere , seu cum quoquam dispensare possit. II. Conventus seu Congregationes Generales statis temporibus habeantur,od loco omnibus nationibus commodiore. III. In Conventibus generalibus administrationis si aerationes Praepositus Generalis reddere , eorumque decretis parere ne se habeat. IU. Conventus Provinciales, vel certe Praepositi provinciales una cum optionibus sive Assistentibus provinciarum singularum coetus suis sitifragiis elemit, di Pater Generalis confirmaverit J jus h ant RQ . res, Procuratores , Ministros , alio1que ossichales con- stituendi, dc abigendi, Sociorum, quos velint ad professionem admittendi , peccantes puniendi, in scholisic Ecclesiis idocendi munus dandi & adimendi, quos Ec qud velint ablegandi , omnia denique illa faciendi
quae certam dc diltinctam rerum singularium, ω perinsonarum notitiam requirunt, neque tantum morae ferunt , ut de iis Romam reseratur , indeque responsum
In istis legibus nihil prorsus iniqui esse cum distinctὀ
ac sigillatim Mariana demonstrar, tum omnes aequi ac prudentcs exillimatores sua sponte inrelligunt. multiplex porris ex ista nomothesia exspectanda fit ut, litas , vel ex iis quae subjiciam, perspicuum evadet. Ι. Omnes, qui in Societate vivunt, aequis erunt v nimis. Superiores enim seu Praelatos ipsi posthac eligent: quoties velint convenient, in proximo conve tu aut mutabunt, aut reficient, iis penitius noti erunt, di si quid sit quod eos urat, spe propinquae mutationisse sestentabunt. II. Multo plures Societas habebit in omni disciplinarum genere ominentes. Videbunt enim litteris et Ic pretium , nec ur adhuc fieri solitum Mariana queritur quo quisque est doctior, eo ad procurationes ec omia minus idoneum existimari.
277쪽
ad Reges 'lae'esque Cathollicas. 27 IIII. Multorum virtus magis erit conspicui, & cum Societatem, tum totam Ecesimam exornabit. Elemo quippe Superiorum penes eos erit , qui sua interesse censent, 1e Optimo cuique subjectos en: nec eis aliena virtus sormidolosa est: quod contra nunc usu uir Mariana quiritatur , ut quorum esst Oiscia distribuere, iis boni. quam mali, sulpectiores sint. IV. Non erant in Societate Adulatores, sublato causa cur quisquam eorum qui praesunt , gratiam assentatione colligere conetur. Ossiciorum enim consequendi spes iis tantum relinquetur, quos provinciales Socii multorum annorum usu ad ea maxime idoneos
V. Exploratores, delatores , sΠophantae , deterriamum genus hominum, a Societate posthac exsulabunt,
quipi Q in qua nemo erit, qui suss interesse putet, sibi
singulorum ingenium, proclivitates ad vitia, & occultiora peccata notescere. Praepoliti enim provinciales cum viis Assistentibus multorum annorum contubernio
provinciae suae sodales ita pernosse poterunt, ut de illis
potius aliorum delationi, quatit suae ipserum experien- . tiae Credere nequa'uam debeant. Generalis vero Prinpossitus satis habebit , sit dς majoris talarum momenti rebus provincialium conventuum rcqatione, aut saltem
ab iis Sociorum, quorum fides &. integritas satis sp elata sit, subinde doceatur. VI. Nullum erit periCulum , ne ossicia Societatis fiant vomatia : quo quidem periculo Societatem hoc tempore minime vacare in libri sui Epilogo Mariana significat. Multa enim ex GPegiis munera Romam sub- is mitti, quorum numn us isque eo maltiplicari possit,
ut ad oscin pretio paranda satis sint. VII. Societatis vectigalia majori cum fide , integritate ac prudentia administrabuntur , quam adhuc heri selere ex Mariana. cognoscimus. Ait enim cap. 8. Superiores impirium habere nimis absolutum ct indepe kens, ac quidquid criique libeat facere. βωd alter assi- suavit, ab aίtero dirui ue quod alter plantaverat, alterum M s ' everure,
278쪽
e Deliare, eaque re mammarum impenservin minime m-
cessariarmn causam praeberi: nec etiam bona fide impensesarum rationes exigi, quamvis exist solerent, s quis tamen Rector aut Procurator -- fidelis si, magn- . eum siummas pecuniarum dilapidare posse. Et cap. I queritur Provinciales ac Rectores , si vel gravi me peccent, violando regulam ac statuta , ad cando aerium do sine ulla necessitate ac nemine constino , dilapidando facultates Societatis, aut largiendo c sanguiaeis, non ἡῖ post multos deamon annos purari , sed non alia poenia, quam ut eas abrogetur Ocium ι'od gesserunt , dato F rumque alio meliori. Posthac nihil horum usu veniet, si Superiorum potestas sit legibus adstrictior , neque eis sine conventuum provincialium consensu quicquia libu rit facere liceat. VIII. Societas posthac aere alieno non sic obruetur. ut nunc fieri Mariana cap. 8. queritur. In sua enim Provincia Toletana plusquam ducenta qumquestiua due
rorum millia alieni aeris esse, eoque id fieri quod facere Ie- , Ibita negligant id quod abis fluadent Θ praci iustu ,
nimirum reditus suos metiantur , nec plus expendant,
quam possident. Et cap. I s. universe omnes Jesultas sumtuosos esse totidem verbis fatetur: υτ gente de la Comparua ea tau amiga de gastar, los grandes' los eέ - .aeos, que nou se como eu este non se repara. Id est, s cietatis homines a minimo usque ad maximum tam suis propensi ad expendendab pecunias , ut nesciam qui fiat, quod malo non adhibetur remedium. A Superioribus scruscet summum factorum rationes non eXiguntur , eaque res eos in faciendis impensis reddit animos . fllii porro eorum exemplo depravantur, ut se pauperes ineac peccata populi comedere, sive eleemosynis victitares
IX. Nulli posthac impune erit deliquisse, neque quem-
quam vel Superiorum gratia ac favor, Vel mutua pe catorum conscientia ac dissimulatio commeritae poenae eximet, velut quotidie usuvenire , nulliusque Superi ris ob gravissimas culpas multati exemplum exstare L
pius Mariana dolantissimeque expostulati'
279쪽
aa Reges Prine pesque Cathosicos . et 7ς X. Nulli bono & innocenti vel levis imae injuriae, nedum capitis discrimen a Superiorum impotentia imminebit. Conventus enim provincialis erit τωι ευθυνων κυριος, hoc est, gesti ossicii rationes a Superioribus re- 'poscet, factasque innoxiis injurias vindicabit. XI. Non sic mutud alter alterius honorem depecu- . labuntur, ut nunc faciunt, Mariana teste, Cujus cap. I 3. verba sunt: To Uaria astgurar, que si sis Archivios is
Roma se dest uelaeu, aue no se hasiam uno solo, questa hombre de bien. Id est, Liquido asseverare ausem, si Rome Patris Generalis simia evolvant r , ne Mum quidem solum 'efluitam inruentum sei, qui sit vir bonim Quid nunc externos de ipsis existimare volunt, si ipsi inter se mutuo se tabulis consignatis de Romam missis testantur esse improbos di intestabiles ZXII. Errores si qui sunt tam in docendo , quam in
vivendo , Provincialium conventuum intelligentia animadvertentur & auctoritate corrigentur : quod contra qui nunc rerum potiuntur, Mariana testante, sunt 8e rerum 8c literarum imperiti, ex eoque confidentes, qui monere se asperrim8 patiuntur, suamque ac Societatis universe existimationem in eo verti putant , si quid crMatur in Societate miniis recte fieri , seque alieno vel exemplo, vel monito indigentes videri. Hac de re Mariana videri potest cap. I. & Σ. & 6. XIII. Generalis Praepositus Societatis minus posthac negotiis Obruetur , abdicata cura rerum singularium, quarum notitia explorata, rectaeque administrationi nocessaria, ex longinquo liaberi non potest , cum aliter atque aliter iisdem de rebus scribi ad eum seleat , pro eo ac quisque gratia aut odio impellitur, aut etiam in describendis actionum alterius attributis seu circumsta tiis aut fallitur aut fallere conatur. XIV. Liberabitur idem Generalis molestissima multa absorbendi ac dissimulandi necessitate , dum veretur eos offendere sibique infestos reddere , qui auctoritate
pollent, & asseclis adscitis Societatem in studia facti nesque diducere , aut Principum lavore iubestii R M 6 mam
280쪽
1 is Daniel s msspitalii Cous statis mam provocare, ibiqtie occulta dedecoris manifestare, di invidiam Generali conflare multiplexque negotium exhibere pollunt. Qiiod quemdam Vallisoleti Jesultam fecisse Variana cap. 4. narrat, ubi ctiam monet, Catile debilem esse Grueralis potentiam , se ut ac resperitumo auctoritatem apud Socios amisierit, cum multa si urationes, quibuta ei rpsisti is cmicidi adversus elim agi
XU. Nemini Sociorum invisum erit Generalis imperium, si non illius, sed Provincialium conventuum auctoritate, ea quae aliquid habent odii , administrari viderint, de quibus agit 3hariana Cap. I 6. XVI. Non praebebitur mala species, nec offense ac scandali occ Osio, Guae vitari non potest, ii Superioribus nulla legum cura sit, ctara eas non secus ac telas aretisnearum perrumpunt ac libidine sua pro ratione utuntur. Maiianae verba sunt cap. I9. In omnibis fere legi-hus dispensat non modo Generalis, sed alii quoque SHeriores. Et cap. I s. . iam multa constitutiones fueri- mutata, quidem l quod pejus em nulla cum aiatoria 'rare λ Quid tandem refert bonas serri leges, si Superiores illas non teneant, earumque vim jus fasque sit -- perioribus minuere λ Reges gentium dominau ur earum, hoc cst ex libidine sua , nou ex legum praescripto cis .impe; ant; Hos autem non sec.
XVII. Exieini longe pluris Societatem facient , in eamque admitti expetent, cita leges in ea probe stabilitas esse, nihilque in cas Superioribus licere intellexe
XVIII. Longe stabilior ac diuturnior erit Societas sublatis offensarum, dimidiorum ac factionum occasi nibus. Nec enim quisquam erit, qui thrmam imperii mutari sua intereine putet, Wiemadmodum adhuc factitatum Mariana p. assim testatur. Verba ejus in pro dimio stat: In Societate tam 3nulta urbe ac seditiones fuerunt excitatae, ut miraculi sit, inveniri aliquem qui