장음표시 사용
281쪽
ad Reges prinHpsque Catholicos . et fXIX. Nullum posthac a tacularitate 8c Aulicismo
Societati erit periculum , cum qui aulas Zc Magnatum domos sectantur , plusque negotiis saecularibus implicantur , eo plerumque id faciant cui cap. 1 o. Mariana disputat in quod se in Societate jacere nulloque numero haberi intelligunt , sibi etiam adversus Superiorum i jurias praelidium ac tutelam comparare student, In posterum virtuti erit pretium, neque quisquam a Superi re sibi minus aequo metuere necelle habebit.
XX. Principibus posthac Jciuitam a ConfessionibPs8c domus suae familiarem habere pestillantibus minore negotio praecidetur , dc ingens , quod illae Principum
familiaritates Societati comminantur , periculum evit,
bitur , si Superiores sibi quemquam legibus Societatisset vere integrum non osse, remque eam a Conventus generalis austoritate pendere excusaverint. Quam ad
rem etsi fatis videri debet, quod secundae Congregati nis Generalis Canone perspicue sancitum est , ne quiFquam Jesulta Principihm aut Magnalibus, sive Eeclesiam picis , sive fecularibus , assignetur, hi Aulas eorum se quatu , ct Confessarii , ain Theosin atii qumis aris
munere fungatur , quia ramen Principes interdum improbius contendunt, ac ne bimestri quidem Jesultae alicujus contubernio contenti sunt , parum omnino penithacentes . quod Chri illam a Perro ter negatum sciunt,
qui tamen sine controversia dc Religiosas , dc de Societate Jesu, dc primus ejusdem Societatis Praepositus generalis fuit, dc non διobus me, ibin quod Jesultis idem Canon permittit sed vix' duabus horis in Ecclesiastici Principis Assia desederat: propterea praeclaram Socie- . tati operam navasse censendus est Gaspar Scioppius, cum veram omnique injustitia A periculo vacuam capiendi et conservandi idonei Confessiarii rationem Primcipibus subjecit. Sic enim illi Societati molesti esse desinent, nec ut sua causa leges ejus migrentur, M agendis ad statiun eius convellendum cuniculis occatio praebeatur. po hilare volent. Monitos autem Jesultas volo Iono Cobsultationem illam scioppii fore mHτσσον ma-
flexanimam, si de ipsi serio concitantur, tibique
282쪽
Aulas omnes, Principum amicitias, clientium ossicia. Omnem dentave beatae Fumum , opes strepitumque Roma in osseuu esse fidem omnibus laclant. Ita pol runt illi, quod homini Religioso in primis votis esse debet, ob paupere tecto Reges oe Regum et ita praecurrere amicos. Aliter parum moniti illius memores videbuntur, quod est Ecclesiastici cap. 31. Ne cre 3 te via laboris se, ne ponas amma tua scandalum.
OUon passim usque eo invisi sunt Jesultae, nee
ab Haereticis modd, sed etiam a plerisque Catholicorum in sermonibus minus belle audiunt , id lego partim gratis . partim nonnulla quorundam culpa lficti existimo. Gratis quidem , quia ut plerisque per- suasum est . nili Jesultae singulari Dei dono tac ultima . mundi aetate excitati summis viribus obstitissent, a. 'Etium jam esset in Germania de religione Catholica: nam hi juventutem ad Religionem adsuefecerimi, S
283쪽
cerdotes non minus bonis moribus , quam literis instruxerunt, Principes excitarunt, Haeteticos voce ac stilo represserunt : quibus nominibus immortales Societati gratias deberi , neminem qui bona fide sit C tholicus negare , nec verae Jesbitarum apsed Deum hominesque gloriae intercedere velle arbitrantur : qui ni
mirum delectos populi Israel sub duce Jesu in campesti ibus adversus Amalechitas signis collatis depugnantes vident, eorumque virtuti secundum belli exitum assignant, qui tamen uni Moysi in collis vertice oranti eiusque adminiculatoribus debetur. Cum enim Moyses levaret manm, vincebat Israel: sin autem piis bdi m remisisset, 'perabat Amalec , Exod. II. Hanc porro figuram fuisse modi illius , quo Ecclesiae hostes vincit Oporiet Judit. 4. sic monemur : Moyses Amalec eanfidentem in potentia siua, nou ferro γ gnando, sed precibus sanctis orando dejecit. Sic, erunt universi hostes Is Irael, ut nimirum non humanae potentiae , eruditionis aut eloquontiae armis , sed hominum stactorum Deo
vacantium orationibus devincantur.
Culpa vero Jesultarum , quae ipses passim invisisqreddit, haec cst , quod nonnulli plus aulis 8c consiliis ac negotiis Principum immiscentur , dc Monopoliunt, quoddam gratiae apud Deum & Principes instituere conantur , ut omnes ad se convolare , dc non modo apud
Principes, sed etiam apud Deum ipsis interpretibus
uti postulenta eos vero , qui apud Franciscanos , maminicanos , Augustinianos aliisque peccata confitemtur,. pro viris minus bonis habeant. Itaque videre est
in aulis, ubi Jesultae dominantur , pietatem esse quae stuosiam. Si quis enim crebro Jesultis confiteatue postquam scilicet atrociora peccata prius Monacho licui confestis est in ta in audienda missi utroque genu continud nitatur , pectus quoque sortiuscule oppugnaverit seu pugno percusserit, Sodalitati B. Uirginis nomen dederit , pueriles eorum comoedias ac fabulas.
quamvis paedagogicarum ineptiarum dc praestigiarum plenissimas, plausu prosequatur , in omnibus denique rebus suum eis studium probaverit , hunc continuo pium
284쪽
pium ac Deo devotum hominem este , & Principibus a Curate commendari, officiisque lucrosissimis ametoportet: in quibus si postea vel facinorosissimh se gerat, Principes depeculetur , provinciales spoliet, dum tamen Collegio mittat munera, eisque , si qua pecunia commissa , si qua muleti pecuniaria imposita sit, mature indicium faciat s ne quis eos scilicet in ambienda ea pecunia apud Principes antevertat eum tueri nequaquam sibi Religioni ducunt , quippe qui Societatem opibus , potentia , Principumque gratia florere minime gloriae Dei disconducere intelligant. Siv moducatis cait Apostolus I. Cor. io J sve hibitis, ραε aliud quid facitis , M homines facinorosos in So. cietatem munificos patrocinio vestro complectimini. o ria in gloriam Dei facite. Ersa enim propter se metipsum operatus es Dominus , etiam impium , max, me qui opibus suis piorum conatibus adjutorem se pra
bet, Prover. I 6. Laudem ergo summam meretur sh
pientia quorundam magnorum Principum , qui quam vis Iesultas ament plurimum , eos tamen in Collegio suo continent , neque pedem in Aulam ponere permittunt , nisi cum vel Consetare eis opus est, vel ali quin nccessitas aliqua Jesultis ad Principem accedendi imponitur. Nimirum potest pietas etiam generosa' aevirilis , minimeque aut puerilis aut effeminata eta, neque continuo odit Jesultas, si quis non in omnibus arridet aut applaudit , neque mimo eorum histrionem se praebet. Et sane nemini plus quam ipsis contulit.
qui operam addit , ut suarum rerum si lagant, . neque
praefecturam aulicorum negotiorum sibi vindicem Cum enim sint homines de schola , paedagogicique se 'ci ac judicii, fieri sicile potest, ut aberrent 8c allucinentur in dandis consiliis politicis & oeconomicis , quod clim fit, omnis rei male gestae culpa in ipsos, re quidem in totam Societatem imponi solet , adeoque publico omnium odio obnoxii minus deinceps aliis prodesse possunt , recteque illud Homeri in eos confertur, quod de Margite protulit: Multa quidem norat, sed pravὶ eadem omnia norat. Quin etiam cum pernici . serum
285쪽
erga yessit M. 18 et rusti Zc male vertentium conliliorum participes aut conscii minime fuere , quia tamen multum in aulis parent, id semiliarias Principibus utuntur , 1uspici
nem πολυ π αγμγοσυνm , quodque talia ipsi dederint
consilia , effugere nequeunt. Sed etiamsi nihil ejus modi usuveniret, adhuc tamen S. Petri exemplum eis
relinquendarum Aularum consilium subjicere debebat: nam is semel modo Aulam ingressus , ter Cliristum negavit, quid mirum, qui in Aulis habitant, si vel f mel Christum negent λ Chm se scilicet plus S. Petro
Christum amare vix videri vclint. Odium etiam ipsis commovet, qubd palles est , eos nimium seipsos amare , nimisque pretiosos operarios esse, qui quidem putent, se mirisis Ecclesiae navare operam posse, si non omnibus rerum copiis x comm
ditatibus assiuant : quid autem fiat Monachis, aliisque qui & ipsi prodesse publico possent, edantne an esuriant, parum pensi ducant: modo ipsis de copiosis fi ctibus annuis satis provisum sit, quibus magnificas palatiorum moles excitare possint. Itaque serpe nihil umrentur , Principibus M proceribus oneri esse , magnasique in aerariis eorum vel Cum integrarum provinci
rum damno maximo, lacunas facere, cum tamen v
lut Religiosi de publicae utilitatis studium professi, id
unice dare operam deberent , ut sua opera quam minume hominibus constaret. Si populo constulis cait Cicero remove te a suspicione privati alicujuου commodi. Et verb , si vel maxime sua sponte Principes aded in aditificandis ipsorum palatiis damnosos esse viderent , rectius facundia sua ad dissiciadendam ejusmodi inseniam uterentur , iisque ad suscipiendam eorum curam , quibus egestatis metus , ne Catholici fiant , quod sibi scilicet , uxoribus ac liberis nulla victus spes apud Cathol, cos ostendatur, auctores esent , hocque Clementis Alexandrini aureum dietum auribus eorum instillarent: Scio Deum potestatem nobis usus deisse, sed eum tamen usque ad liniri quod est nece sarium , ct usum communem esse fatuit. absurdum υero ae turpe es unum laute vivere , cum multi iesuri ut, quam o erum est gloriosisti
286쪽
nmitis baxis με, . magnifice Militare t Suanto aruiem prudentius in Domines , quam in lapitara m asserum impensis facere ἰ Atque hoc tanto studiosius fac re deberent, quod multis jam suorum experimentis cognoverunt, quanti ad permovendos hominum an
mos momenti habeat verus , non adumbratus paupertatis amor. Sic enim Possevinus scribit lib. 4. Biblioth. cap. 9. Sinenses , Indos cis In ye tu pecunia rerum
que muri anarum contemptum videra , nsirifice in eorum
admirationem rapi, se ad ampuctendam Chrisi fiam
velut praeparari. Oportet ergo ut minime verum sit, quod vulgo dicunt , Couiam non animi- -tant, qui trans mare curru t. Quamdiu enim apud nos Eur
meos sunt Jesuitae , longe aliud , quam apud Indos rei Sinenses ingenium prae se ferunt, neque unquam si tiari possunt , quin postquam jam de victu abunde eis
cautum est, semper sive in sacram supellectilem . sive in commodiorem & laxiorem habitationem , sive in hortorum amoenitatem , sive in apparatum Comoedia rum, quem nisi semptuosissimum habeant, caderebulas putant, seu quam denique aliam ad rem miniamenecessariam stipes idiose corrogent. Et sane si verum quaerimus, si vel optimum finem habeant propositum, animarum nempe salutem M Dei gloriam , plus tamen in humanis adjumentis , quam in Dei auxilio , fiduciae, ac praelidii collocant. Itaque Deus minus etiam con tibus eorum benedicit , neque Miracularum gratiam item ut aliis Religiosis Ordinibus largitur. Sunt enim modicae fidei, manuique oculatas harunt, nec fere Cr dunt , nisi quod vident. Sic enim assedios dicit Christus eos , qui parum in fide firmi sunt : Nolite solisti esse dicentes . quid man caό-m , aut quid bibe u .
a i quo operiemAr ἰ me enim omnia gentes inquirunt tΙi scilicci, qui fidem non habent: sed fidei Miracul rum esse stricis est , contra Jem tu spem credere, nec habitare .dentia , sed gloriam dare Deo , qui vocat Malua non sunt, tamquam ea qua siunt. Magnopere quia em ipsi animis anguntur , quod Mic. culorum dono multo caeteris Religiosis inferiores inveniantur , dc quo
287쪽
ii cumque casu aliquid rari ab ipsis patratur, eontinuo miraculum clamant. Sed nondum adhue Deus ulli ex Societate tantum largitus est, ut ejus consecrandi re Divis adscribendi seu canonirandi satis justas se causas Eccletia habere crederet, non quidem quM Societatis instinitum non aeque sanistam aut Ecclesiae seu osumis, quam Francileanorum , Dominicanorum , ac sim milium ρ, sed quia Jesultis occasionem superbiae nasci non vult. Cum enim partim propter magnos viros , quos Societas habuit, partim propter Principum y tiam multi tantopere inflentur , velut mox attingam, quanta sui ignoratio eis accessura esset, si etiam miraculorum gloria Societatem illustraret 8 Hac de cauia Deus Prophetas non statim solet exaudire , ne sibi ipsis blandiantur, ut Elias, Elisaeus, Jeremias exemplo sunt. Altera causa est , quia Deus docere vult, in omnibus rebus, maxime in negotiis ipsius Dei gloriam praecipes spectantibus , non quidem negligeticia esse ordinuria rei conficiendae alumenta sive media , non tamen nimium humanae prudentiae aut operae fidendum; nam hoc perinde est, ac si quis ipse solus omnia peragereὐ Deo autem nullas partes relinquere velit. Sed etiam apud homines miniis gratiae propterea invenire solent, adeoque ipsi sibi saepe occasiones maximorum Operum praecidunt. Multi enim quo miniis eos admittant , iisque Collegia aedificent, hoc potissimum metu praepediuntur, ne nunquam satis habituri, sed semper plus petituri sint, donec nihil quod impetrare queant, reliqui fecerint. Nam tametsi gratis d Cent , nec quisquam ipsorum ullius rei dominus est, quid hinc tamen 'incipes ac Provinciae compendii lucrique faciunt , cum aliter eorum opera uti non possint , nisi maximis impensis Collegia eis extiruant, revectigalibus peramplii augeant p Praeterea Monachos, aliosqtie viros doctos , qui mgent, plerumoue sibi infensbs reddunt . cum omnes haereditates 8c legata ipsi captent, omnesque bolos caeteris praeripiant.
Haeretici denique , cam pecuniarum in Collegia
288쪽
stitio ingredientium multa passim , egredientium vero nulla usquain vestigia videant, eosque frugaliter v
vere credant. neque in victaim dc amictum, imalium
impendere sciant , Thesauros ab ipsis cumulari , dc r . rum novarum sive turbarum fundamenta jaci & adjutimenta comparari suspicantur , injuste quidem eos ag re, qui praeter opes jam paratas adhuc tam in petendo assidui sint, caeterisque egentibus obitent, eamque ob rem odio dignos esse existimant. M intolirabilis res cere nummos eoaesemnere. Indxisti pecunia ossium:
hoc professus es , hanc personam in hyi , agenda es. Iniquissimum es te pecuniam sub gloria egestatu acquir
re, ait Seneca a. de vii. beat
Odium quoque S ictati parit, intolerabilis quωrumdam Jeuiitarum typhus sive fastus ; cum quia S cietas multos excellenti docti tria praeditos viros habuit, continuo se quoque pro talibus haberi postulant, quasi
magnifice se circumspiciant di conclament: Nos pinna natamus. Itaque neminem jam pro Oratore , Poeta,
Philossipho ac Theologo haberi volunt, nisi vel Jesu,ta sit, vel certe Societatis discipulus fuerit. Omnij gae denique sapientiae ossicinam , imb Monopolium i stituunt , neminique vel minimae doctrinae opinionem, nisi eam Jesilitis acceptam reserat, relinquunt: eaque scientiae persuasione inflati doctissimo cuique superciliose imperare, . eorum scripta non aliter , quam classiacorum 1umum compositiones censurae suae vindicare,
tyrannidem denique in literis exercere audent. Quid qudd Principum favore Id patrocinandum sceleratissi mo cuique , saeph non aliam ob cauam abutuntur, nisi ut sitam potentiam ostententi Ut nimirum alios in clientelam suam alliciant , quam manifesto noxiis utrulem fuisse constiterit. Quin usque in amabilis illa insania dc dominandi libido eos agit, ut subditis adversus magistratum stimulandis exemplo esse audeant, MPrincipes summos non in omnibus obsequio suo pararitos contumeliose tractent , cujus rei exempla in medium asserre possem, nisi ipsorum Principum existimaeoni consulendum putarem. - .. Postr
289쪽
Ρos md, Curiositas non postiema multorum adversus eos odii causa est. Romae quidem omnibus omnium rebus ac negotiis se admiscent, ic nihil seu sacrum , seu publicum, seu privatum , nisi se interpretubus aut internunciis transigi volunt. Itaque qui Canonicatum , Abbatiam , Praeposituram ambit , relictis rebus ad Jesultas advolat. In contrahendis rebus majoris paulo momenti , inque Nuptiarum conciliaturis, nihil felicius , nisi Jesultis proxenetis , transigitur. Pontifer enique Paulus V. in cura rei semiliaris sive constabiliendae, sive locupletandae, Jesultarum Procur tore utitur : quem etiam opinio est, tametii faciem vix hominis habet , dc nihil admodum litterarum diducit, mox Cardinalem creatum iri, quia videlicet cum foecundum fallaciarum pectus concusserit, inveniendi argenti technas instituere, & dissicultates nummarias expedire novit. Itaque non modo quotiescumque velit velo sublato intrare, exclusis qui priores accertiti venerunt, . Principum Legatis, sed etiam quos visum ei fuerit lios secum introducere potest. Adeo praestat acquirendarum pecuniarum , quam animarum studionim xperitum esse, apud illiu certe , qui cum animarum Christi sanguine redemptarum curam in se receperint, vel quid anima sit nesciunt , vel non pluris animam hominis, quam piscis faciunt, quod, Credo, suum ossicium piscatum quendam esse aliquando per strepitum inaudierint quibus propterea gratior fuerit, qui an Inam Auri ciam Paracelso , quam animam Saxoniae Electoris inyenisae se nuntiet. Cum ergo Jesultae quo-
que in eorum censum veniant, qui aurum dc arge stum unde, quo jure, quaque injuria eruere & cumulare sciunt. s noli habem , quaerit nemo : seri ornet habere , ait Poeta quomodo non προιττονrri sive
Ardeliones dc Curiosi habeantur , qui quidem curam suam in negotia tam longe diversa simul intendant Nam tametsi Ponti sex potestatem habet dispensancti de incompatibilibus, hoc est , eos legibus solvendi , qui simul Sacerdotia polsident , quae alioquin per leges simul possideri nequeunt: rursum tamen dilertim Chimst
290쪽
- De Cavisti ptissita OGistus negat, posse unum eundem hominem simul Deo dc Mammonae servire , sive simul regnum Dei, & p Cunias quaerere. Non potestis ait Christus J Deo sem vise ct Mammona. Ideo dico vobis , ne siolicis i stis aniama vestra, a d mmia ceras , neque corpori vestre , apiatamae mim: haec erum omnia gemes inquirunt. Euaeris
a tem regnum Dei, ct justitiam eius. Sic Apostoli ipsi, di qui Apostolis sicc it Pontifex ipse , non simul possunt regnum Dei dc pecunias quaerere snam qui uniam horum diligit m et , alterum sedis has Ar e, evinemnes, ait Christus) mules minus hanc tantam plura simul curandi potestatem Jesultis Ρontifex impartiri poterit. Viderint ergo Jesuitae, qui utriusique studium di curam priritentur . aut certe Iura dissimulant, quomodo justiam non Haereticorum nussio, ω etiam Catholicorum odium efffugiant. Mihi quidem jam multis abhinc annis minime Curiositas eorum pres ari potuit, cum adolescentes quosdam , amb
rum meorum filios , quos Romae ad Jesuitvum scholas deduxeram 8c in cisciplinam dederam , tam subtiliter & sigillatim de omnibus , quae ad parent ,
eorumque bona krtunasque pertinerent, examinatos comperi. Cum enim putarem eos a studiorum Pro
secto seduci, ut eorum in literis pinlaetus explorare tur, conclusi fuerunt in cubiculo quodam , ubi Jesulta quidam magnum volumen ,3 cujusmodi sum Mensist arum tabulae, sive acceptorum expensarumque codices,
protulit , in eumque omnia quae rosati in dissene; γmagna cum fide perscripsit. Quaestiones porro hujus- . modi fere erant: Quod ipsis nomen esset Quae aetas Quas prius Scholas adiissent 3 Qui essent patentes λQuae illorum aetas 3 Qui census p Haberentne praedia & iundos, & ubi ξ Quas cognationes , consanguinitates, Eo finitates , & utrum ex iis adhuc haereditatum aliquarum accessionem sperarent ρ Tum utrum ipsis essent serores, eaeque innuptae, & nubiles, an jam nuptae taquibus p Haec ubi mihi domum reversi nuntiarunt a- 'dolescentes, non usque eo obtusus aut stupidus fui,