장음표시 사용
141쪽
Illa vocis νους notio, quae a nobis explicita est, detegitur quoque in Verbo composito κατανοεῖν, quod ocul mentemque in re defigere Valet 1 . . Non vero menti propria est sola cogitandi, resi cinandi judicandive actio, sed etiam saepius simul illa complectitur sivo involvit volun Mem, adeo ut quis eo modo, quo cogitet, etiam velit, vel male vel bene, pro ipsa conditione mentis, bona malavo 2). Huic usui, in epistolis Audinis deprehendendo, cujus causam in ipso hoc Capite explicabimus, non obstat, quod alibi peceatori tribuitur rectus νους 3), etenim peculiaris tum describitur conditio, in qua superior hominis noetura, rationalis atque moralis 4 , bonum exsequi gestit, sed cum vi opposita dimicans succumbit b).
quam hactenus apud PAULUM obseremimus, deprehenditur in usu adverbii νουνεχως Marc. XII: 34 et verbi νοεῖν mith. XV
24. In plurimis ex hisce dictis oculorum observatio cum mentis intentione arctissime conjungitur; vid. omnino Iae. I: 23 sq.
2 Talis notio jam prodit Rom. XIV, I Cor. I II. II.; alibi
luculentius detegitur; ita in bonam partem Rom. XII: 2, Eph. IV: 23, in malam partem Rom. I: 28, Eph. IV: 17. Tam ad mentem quam ad voluntatem diserte quoque refertur vox νους Col. II: 18, I TM. VI: 5, 2 Tim. HI: 8, Tit. I: II; breviter de omnibus hisce sententiis agemus in Capite VI et X.
142쪽
Duplex ea notio vocis νους etiam obserVari potest
in vocibus compositis νουθετειν 1) et νουθεσία 2 ,
quae indicant ita alicujus mentem collustrare, ut volumi atque actio simul emendentur, et inde aihortari. Ita PAULUS Romanis praecepta dans, certo sibi permarum habet, ut dicit, eos ip8os, omni bonitiae pleno8 esse, et, quod addit, omni cognitione esse impletoa, igiturque etiam 8emet invicem νουθετειν v
Porro duplex talis notio prodit in Vocibus μετανοεῖν 4 et μετανοια 5 , quibus indicatur mentia
voluntatisque et ita ustae atque actionis mutatio, eX cordis affoctu, ut insta videbimus, procedens. Adjectivum ανοητος interdum strictiore sensu ad
Eph. VI: 4 verba: οἱ πατέρες - εκτροφετε αυτα τα τέκνα υμων ἐν π αδεία και νουθεσία κυρίου, ni sallimur, indicant, patres suos liberos edueare debere μή disciplina et adhortatione ea, quae CHRIATI est, et quae idcirco propria est iis, qui CHRIari spiritu illustrantur.
143쪽
solam meretem refertur 1 , interdum latiore sensu insuper ad volunitatem 2).Αctiones, quae ad τον νουν referri possunt, sunt: το - να cogitatum 3) Vel etiam, voluntatis ratione
habita, eoi illum 4); haec Vox tamon, in plurali posita, vulgo indicat mentem ipsam cogitantem 5): ὁ λογισμός cogitatio vel judicium 6) μογiςεσθω em- .sere, reputare 7), Vel optiumri 8, denique, acoemere,
μιcre ανον;rους ita enim legendum videtur non αν- ους) , intelligit cupidines, mente non rectas; cons. MATTH. , in c. L, Rd h. l. ἔvid. etiam Luc. XXIV: 25.
8 Ita interprotatur hanc vocem FRITχscurus ad Rom. Ur 3: in c. l. , I, p. 97 , simul docens, verbum λογῆεσθαι non ducendum esse ab O λογος ratio, consilium, sed ab O λογος computatis. is Quare,' addit vir doctus, se raroσθια propria notat rationes computare; deinde quum argumentandi judicandique sollertia cum ejus, qui rati nes ineat mentis agitatione compararetur, metaphorice urgumentRri, cen Sere, opinari signi at. Non mirum autem est, quod λοήεσθαι et censere et opinari valet. Nam tum qui consci, tum qui Optantur calculos subduxit, bono ille, hie male.' - Vox λορος saepius quidem apud PAULUM Iegitur, sed numquam diserto de ratione. Rom. XII: I invenitur dictior ξ tamen λατρεία cultus vel rationi consentaneus, vel potius spiritualis, qui interno spiritu rationeve peragitur; cons.l Pete. II: 2 vid. D TAGANEIDER , Lexicon Manuale Graeco - La-
144쪽
η προνοια cogitatio rem agendam Praecedenε, inde cura,
tinum in libros N. T, ed. m, 1840, in v. . - 2 Pere. II: 12tiana commemorantur. In dicto, a gentili GALLIONE pronuntiato rael. XVIII 1 14 , xodita iaγον esse videtur secundum rationem, pronii ratio exigit; cons. ETIo, in comm. I., p. 57. I) Ita tin εἴς ri vel τινί τι εχ ri Rom. II: 26, IV: a ote. ;vid. FRITER . , in e. I., I, p. 137, 216.
ω ς Mia. indieare videtur non ad GDdierationes rariae nati num, quas alii do rebus sit,i eonstituunt. - Quod DE wΕ mus contendit ad Rom. Ir 21 in c. I.), illi voci vulgo mali noti nem adjunctam esse, non valet, etenim haec ex sententiao ratione, non ex ipsa voco ducitur eons. v. es. NENO. , in E. I., P. 17 ). I TM. II: 8 vox dina. optimo eum GROTIO explicari videtur: - ivira animum disputatio eontra fidem' - Eodem, quo apud PAmt , sensu illa vox oecurrit Malia. XV: Is est. Mare. VII: 2I, Luc. Π: 35, Jae. II: 4; interdum diserto simul significatur, hominem id, quod ratiocinarer, palam laeere sermone LM. V: 22,eI1. vs. 21, IXr 4s sq. Similis etiam usus invenitur verbi ME-
M Cor. I: 21; - Eph. II: 3 lietior τῶ Θεμματα τῶν dur-ῶν, obvia est. - In N. F. reliquo haeo vox evitandi faetitialem ipsam designaro videtur, igiturque vel parum vel nihil a voco νους diseedero, ita Matth. XXII: 37 eu. Mare. XII: as, Lue. X:27 vid. inst.); vidd. etiam 2 PED. III I, 1 Ioh. V1 20 ot
145쪽
videre) : - ἐπιόνom cogi a tio Maeondsta, ruspieio M: -'άμη denique est aenuntia, quam quis mente tenet b), prouti γινώσκειν ipsum cognoscere 6) et γνωσις excelsa
Ubi Apostolus de sola judicandi actions agit, uti etiam solet verbis κρίνειν judieare 8), ανακρίνειν e minare , eaeplorare s), judicare, μακρiνειν diseernere 10ὶ,
videtur: praeter sine) tuam sententiam, te insetis. ε) Rom. I: II est. H. 20. ) Vid. Cap. X. - Caetorum da voeo νους iisque, qu e facultatem, hae voce Expressam, spectant, agunt sTIRM , in eomm. I., p. 45 sqq. , OL II., in eo . I.: De Dies. , p. 156 sqq. , RECE, Die earisti. Liaris , p. 217 sqq. et Umr. d. baL SMIent.. p. 48sqq. est. p. 34, 36.
146쪽
25 dijuineare 1 , δοκιμαζειν inplarare, probare 23. In
epistola ad Coriniatos prio re voce φρενες mentem j dieantem 3) nuncupat noster: si μαrra,' ait, is nolite
pueruli fieri judieto ταῖς φρεσὶν , sed malitia infantes
tem indieat; Pron. XVm: 2 pro invenitur ἰνδειργνων. - De voeis Husdem Graecao signi seatione apud Scriptores pro nos conferri potest sapE , mn δrterbuia der mireh. Spraeho, 1842-184a, in v. Minus meis o MausENDR in eorum. l. i De Diea. , p. 158 sq.), attendens ad vim vocabulorum φρονεῖν, φρονημa, ταπεινοφρουν quas xolantialia directionem denotare solent vid. inh. , voce Nένες designari eenset spiritus voluntatem. Praoterea sibi non satis constat vir cloetus, alibi enim elidom indieari putat intestierum, qui ad psyelieas reserendus sit saevitatos in e. I., ad I Thasa. Vt 2a .
147쪽
prohondit nimirum lectorum imbecillitatem in jud cando, quatenus isti id, quod minus utilo orat μο- γους is γλωσση Lπλεῖν), prae eo, quod summam asse-
robat utilitatem δια του νοος λαλειν, προφητευειν ali vo ratione elare instituere), eminere Opinabantur 2). Eadem haecce vocis φρενες notio detegitur: in verbo φρεναποπαν : Si quis, inquit Apostolus, opinatur, ad quid se erae, dum reVera nihil rat, εὐυτὸν φρενα- πατα , in judicio, quod de semet ipso fingit, er- να 3): - in Verbo φρονειν, quod, quamvis Plerumque paullo aliam habet notionem, tamen otiam de
evitando judicandore adhibetur 4): - in adjectivo φρονιμος de eo, qui judicio Valet, 80blers est 5), sae
pissimo Oecurrente: - in adjectiVO αφρων, quod il
lum designat, qui similia a similibus dijudieare non valet 6), igiturque frustua est 7 , prouti αφρο-
IS αφρονες homines sunt, γνωσει destituti.
148쪽
συνη stultitiam indicat 1). Cum hac judieandi sa-
cultate, mendi propria, hic illic copulat PAULUS sapientiam 2), id est, eam virtutem, qua quis meratis acumen judiciique sollertiam rite dirigit, quaeque igitur etiam voluntatem rectam involvit; haec deniquosa ratia τm φρονησιν parit 3).
I 2 Cor. XI: I , 17, 2I; cons. Mare. VII: 22. 2 Sapiens illo dicitur, qui rite judicare atque ita res probe
perspicere valet, et hoc ipsum ubiquo manifestat: qui Semper ς - νιμος est I Cor. VI: 5; cons. Eph. V: 17 cll. vs. 15 Sq. ασωροι, σωροί, αφρονες, συν ιέσες); - Rom. XI: 33 et α κοίμιατα referuntur ad sapientiam Dei, αἱ ὁδοί ad cognitionem; - Rom. XVI: I9 cll. I Cor. XIV: 20 θεχω δε υμας σωρους μεν εἰναι εἰς To αγαθον μη παιδία
ειλα τῆ κακ* νγ rώζετε . Inde adjectiva φθονιυος et σοφος inter se permutantur, et adjectivo μωρος opponuntur I Cor. Ι: 25, 27, mr I 8 cll. IV: 10 . Similis est vocis σωρία notio Matth. XI: I9 svid. omnino MEY. in c. l. ad h. l. cll. Luc. VII: 35, XXI: I5, Aet. VIr 3, Jae. Ι: 5, mr 13 cli. Vs. I 5, 17. Interdum voces ac ια et σωρος strictiore sensu ad solam cognitionis intelligentiaeve ubertatem elegantiamque referuntur. Rom. Ir 14, 1 Cor. I: I9 cli. Ira. XXIX: I4, ib. vs. II, 20 sqq. , II: I , 4 sqq. etc. oll. Luc. XI: BI, Matra. XI: 25 cu. Luc. X: 2I . ULAIIAUSENus in comm. I.: De trich. , p. I 59 sapientiam refert ad τας φρενας, alibi in c. l. , ad Eph. Ι: 8 ad τον νουν, illamque cognitionis γνωσεως rectum usum esse censet. Res eodem redit, quia, ut jam satis expressimus, haec lacultas illam complectitur, ut totum partem. Inde Apoe. XIII: I 8 cu. XVII: 9 vox σοφία arcto cum voce νους, mentem mentisve acumen indicante, conjungitur; quaenam hoc loco respiciatur sapientia, explicat EdLLIO, Die menbamns JoΠANNIA, Ilatsindis erklari, I 834-I840, Π, 2, p. 231, 3Is cII. I, I, p. 98, Π, 2, p. 242 sq. 3 Eph. Ι:8. - Dictum: ἡ σοφία ανδρι τίκτει v νοσιν Occurrit Prov. X: 23 oll. I: 2, I Reg. IV: 29, Dan. I: 4, II, 2I Iob XVII i
149쪽
Cum mente cogitante atque iudicante, et ita ad cogniationem sapientiamque veniente, arcte cohaeret η συνεσις inteliretus συνετος intellectu pollens, o νετος recto in- tetractu destitutus, συνι ora iniselugere), quo quis in id, de quo cogitavit, Vel quod cognovit, sese semitus insinuat, Vel de rebus excelsis suam sibi fingit noti nem, qua dirigitur. Differt igitur eatenus illo inde lectui a mente, τω νμ, quatenus non ad res sublimes perscrutanda8 atque indagandas, sed potius ad easdem firmiter percipiendaε a PAULO refertur. Prouti hic Apostolus, ita reliqui, qui in N. F. dicentes scribentesque occurrunt, illam saepius celebrant faculi tem, et cum cogitandi facultate conjungunt 1).4 etc.. In vers. Al. haec Vox legitur pro vocibus: intelligen-
tis, prudentia, vel ut definit WINERVA in Iea l. , in V. : acultas judicandi et eligendi ea, quae conducant, adeoque vitae recte instituensiae ratio ' - PIn sollertia: - in Elph. proprie αὐ
spicere, hinc sapere, prudentem sese praestarε: - intelligentia, prudentia: - sapientia: - Prov. XIX: 8 cor:
prudens invenitur; -- Rom, XV: 2I verbum συνοσουσι occurrit et I Cor. Ι: Is dictum: τον συνεσιν τῶν συνεωον αθετήσω , illic pro verbo Hebraico 'ua In I Ies. LU: II sec. vers. Al. a distinxit,
distincte cognovit, in Niph. intelligens fuit, sapuit, in Hiinpil attendit , percepit, intelligens fuit , hie pro formula: vada
Ies. XXIXr 14 sec. vers. AIJ intellectus intelligentium ejus populi. - OLAMAUAENUS in comm. l. : De trich. , p. 158 contendit, Voces συνεσις, σ-ιεναι et συνσος non Solum distingui a vocibus νους, et νοεῖν, Mare. VIII: 17 , sed ubique etiam disertis verbis ad καρ-
150쪽
A jussi ridi illa facultate, de qua paullo superius
ogimus, ita distincta est η συνειδενσις conseientia, ut unico aetentia et iudicio de rebu/ moralibuo polleat. Eionim hominis lacta dictaque eomitatur , atque sequitur, et de horum veritato, do illorum probitato testimo-
dueit, taleuectum pertinere per se ad rea inferiores vi terrestres, in rctus vero divinis partim aestimori I cor. I: I9 ; denique opinatur, adjectivum oυνετος aes rei de iis, qui prudenter agere ridentur Matra. XI: 25, LM. X: 2 l . Sed viri docti rati inatio non valet, si tenemus: Oceurrere etiam dictionem: νοεῖν τῆ καρδία Ioh. XII: 40, quam Iectionem arbitrarie emendandam esse eradaoLsH. : - exinde, quod η συνεσις et To συνννm ad eor, cui ex-eetia haud raro assignatur notio Dida inis.), revocantur, minimo sequi, illis voeibus in riorem designari vim: - ex ipsis iis, quae citavimus, dieiis perspici, saevitatem, de qua disputamus, saepius, tamquam sublimem, laudari, addito etiam assieetivo πνευμα- Tisoc, quod ipse O MALAEsus diffiteri noquit sconae insuper Matii.
45 διον ἀεν αυχῶν T. -- , του συνών. T. - de Tai ampla,quao arcte cum Ta sinisti cohaeret, perverse directa, haud seens