Dissertatio theologica Pauli anthropologiam exhibens quam... pro gradu doctoris... in Academia Groningana... publico... examini submittit Didericus Hermannus Henricus Tijssen,... d. 21 aprilis a. 1847..

211쪽

σαρκικυς, ωρκινος adhibentur Voces γῆ atque ἐπιγεως;

talis prodit usus in formulis: τα - τῆς γῆς 1 , τα ἐπίγεια φρονειν 2). Ubi hic illic Vox atque Vox

κοσμος inter se permutantur, haec designat genua h manum , in terra Vivens atque Vigens, a Deo mersum et

hanc ob causam inferioribus quibusque studiis et agretia ORGM , e carne Ortis, rectum 3). Vox αἰων ὁ αἰῶνοίτος) de saeculo, quo hujuεce mundi homines Vivunt, semel iterumquo usurpatur 4 . Dictiones denique: καππανθρωπον περιπατεῖν 5),κ. αν . πομιν τι 6), con-

ex quibus dictis inter se comparatis ratio, inter voces mouoς atque intercedens, satis perspicitur. Non dissimili ratione de κόσμωloquitur PAULUS Rom. XI: I 2, 15, I Cor. V: Io, XI: 32, 2 Cor. V: I9, VII: 10, Phil. II: I5. - I Cor. VII: 3I admonet lectores noster, ut illi, qui mundo utuntur, eum non prorsus consumant utendo cons. V. d. GRAT. , in comm. I., P. 57 , id est, noei, sese nimis tradant, propterea quod ejus habitus praetinis; intelligitur tum voce κυσμος praesens conditio hujus mundi, id est, hominum eorumque, quae hos spectant , mali notione haud adjuncta cu. R. vs. 33 sq.; GH. VIr 14 eidem voci inanitatis significatio adjuncta est. - Tu. II: I 2 τας κοσ/-ῶς επιγυμίας commemorat scriptor, id est, perversas cupidines, quales in hoc mundo inveniri solent.

T- αιωνα του κοσμου τουτου, quia in hac epistola saepius talibus pleonasmis delectatur.

ε D. XV: 32. Alibi vox ἄν ωπος, vel in singulari, vel in plurali posita, occurrit, ubi de homine, per Se Spectato, eoque non cum Deo conjuncto, cogitatur inom. II: 29, III: 4r IN

212쪽

veniunt cum formulis, in quibus vox σαρξ tali ratione xpressa est; tum nempe de homine, qualis vulgo est, cogitatur ea is cupidinibus incitationibusque indulgente. FOrmulaO: κατα &νθρωπον , ανθοώπινον λάγειν , clo dicendi ratione inveniuntur, robus excelsis divinis quo haud consentanea, in hominum, ea is studio oondum prorsus liberatorum, commodum instituta 1 .

Minimo necesso esse, ut homo camis dominio su cumbat, Supra jam satis eXpressimus, nunc autem disertissimis nonnullis offatis, ad rem, quam hic e Ponimus, pertinentibus, ulterius confirmare possumus. Corinthios o. g. admonet noster, ut 8emet ip8os P ros Imrestent ab omni eontaminatione et spiritus, et corporis 2ὶ: Galatas excitat: eamis cupidinem ne perscia alis O); - de eamia interitu, viritus vigori utquo saluti necossario, etiam mentionem facit 4γ, eosque,

qui CHRISTO Sese consecrarunt, carnem cruci affinia-

se 5 una eum istius assectionibuε cupidinibusque pravis

α. ανδ . iis . acia. spectare modum dicendi, ανθί- νον I r. argumen-rtim ipsum, uobis nimis subtilis videtur.

213쪽

pronuntiat; haec autem duo posteriora dicta cum proprio sensu accipi nequeant, tum enim do sui eidio cogitandum sores, unice indicant, earnis conditionomperversam removendam ESse, adeoque Satis probant,

hominem, quamquam in came vivit, ab ejus labo immunem esse posse, prouti unicus illo atquo divinus homo, JESUS CHRISTUS, qui eandem habuit carnem, qua homines vulgares ad peccatum instigantur, qui corpus habuit se uale, numquam istius incitationibus

Hoc vero prouti luculentissimo ex PAULI epistolis offici potest, ita ab altera parto simul nobis fatendum ossa videtur, illum, carnem toties in peccato describendo commemorantem, reVera agnovisse, osso affectiones , ex inferiore natura orientes, quarum reptum moderamen studium ab homine exigit, adeo constans

atque indefessum, ut nemo, nisi perseetus Dei filius, ex Apostoli monte, vel istis resistero valuerit, vel aliquando istis deditus, dein autem per CHRISTUM e rundom dominio liberatus, istas statim atque penit superare efficax fuerit 2).

I Rom. VIII: 3, CN. I: 22, I rim. III: I6; non prorsus dissimilem sensum, nostro judicio, habet dictum Eph. Ur II invo-niundum; vid. Cap. VIII. 2 Do lueta Christianorum contra carnis vim perversam diserte agitur Rom. VIII: 12 sq. , Gal. V: Ia cIl. I 4 M., 16 Rqq.; Rom. VI: Is PAΠLUA dicit, sa -'γωπινον λέγεσ δια τυν - Θή- νειαν τῆς σαρκος lectorum, id est, propterea quod hi, qui jam Christiani erant, elimnum debilitati morali, ex eamis prava conditione repetendae, obnoxii erant. Formula Ea δ. T. My. T. I. GH. IV: Ia recurrit, sed Ne nobis denotaro videtur, Apostolum propter calamitatem quandam physicam tali ealamitate e ciente , cuius

214쪽

Hocce autem minime dissicile intollectu est. Homo onim hac in terra vivit, medium, quo in ea rivero potest, ost caro; hace extrinsecus a rebus, quibus terri

gena cingitur, accipit impulsus, qui co facillimo illum

ducere possunt. ut Rd terram solam sese convertero incipiat, et ea, guae cernun ur atque in te rea modo

eas istunc, spectet prae iis, quae haud cernuntur atque ae- tema sunt 1 , utque ita rerum praesentium gurgite prorsus involvatur. Qua ration vero ad istos impulsus voluntato sua sese convertere incipiat homo, adeo ut incitation

perpessione stique sensu caro cruciatur sp. I 47 sq. elu. I 5M, Galatiam adire ot in hac regione commorari coactum, id instituisse, do quo in subsequentibus mentio fit, nempe evangelium priore Aea - προτερον annuntiara Galatis; hi, prouti vs. 14 legimus, tentamen illud, quod iis tum orat positum in misera ista earnis rendi tona Apostoliseoν πειροσμον λυων εν xii σαροι μου : cons. de hae lectione MY. ine. l. , p. 132), id est, Apostolum ipsum, ita tentatum, non spreve rant nequa respuerant, adeo ut illi, euangotii praeconi, non aures praebuissent, sed e eontrario illum reeeperant, tamquam Dei nuntium, tamquram C IsTUM aERUM. - V. d. GRIETH. in disp. l. , p. 91 sqq. hae interpretationo recedendum esse putat, et formulam. L I. Ohviam, do Galatis, earne delitibus sprouti Rom. VI L l.), anisquam Pa LM audivissent, intelligendam esse defendit, propterea quod, si do ealamitate quadam physi , ab illo ipso por- lata, cogitos, ot permutatio adsit vocum σῶμα ot Mot Pra/positioni Ris, post se habenti Aecusativum, sua non eonstet vis. Noutrum vero argumentum contra explicationem, quam exhibuimus, valet. Die autem v. d. non satis tenet, aptius esse vocem σω vg. 43, prouti us. 14, ad ipsum P mis reserre. Praeteroa hujus versus 14 interpretatio, quam attulimus, melius simplieiusque nobis proeodoro videtur, quam ea, quae ab illo praebetur in disp. I., P. 93.

215쪽

cupidinesque pravae exsistant , sive quaenam sit previs tulis prima genvio, numquam Oxplicatur ab Apostolo, cujus non erat philosophieo do poetato disqui-roro , sed unico suonue admonere lectores, ut carnem, quae, experientia magistra, ad istud incitarot, recto moderarsentur atque in optima quaeque dirigeront 1).

l) Opposuero seso Theologi, nomine clari, sentontiae, vocem oties a P,uLo, de peccato agente, usurpari do senstitili atquo in e-riore hominis parte sive sensualitate, ut Mundi Ita ΗΕicitius ine. l. , I, p. 460 sq.) illam saepius indicare censet peceatum ipsum, uitialis ej, si nich - vemersieler Stan. Setutinius in eomm. L, p. is sqq. illam do sui studio, sensualitatis notione vel exelnsa vel inclusa. haud raro aeeipiendam esse putat. NEANDER in op.r Geses L Pyl. via Leis. eis. , II, p. 574 sq.) attendit ad vim metionum xcrevi ανθ -ον πεeororiιν I Cor. mr 3 et u arcto ih. II, 14), idem, illo jussieo, indicantium, quod ni ibi xata s-n cr. et octe-- ἄνθε. Simul observat ille affinitatem notionum quas habere judicat voees σω, κόσμος, N νευματου ω μου Cor. II, 12; eonae ea, quae diximus p. 100 sq.); inde autem dueendum esse putat, vocem mali moralia sensum habentem, designare naturam humanam ipsam, a Deo aversam. TH LUCRIDs in e. I. . p. 5 I sq. non multum ab hae sententia discedit, statuit nempe eandem vocem tali sensu obviam, denotare, hominem sid, quod mero humanum est, das Mensialliae , quatenus divini spiritus πε ud vigeat, Deoque sese non consereri, sed sili soli Dini. ΜuLLxuus praeeipuo disertus est in illa voee illustranda tam ex V. F. hujusquo libris Moeraphis, quam ex N. F. isto in op. l. , I, p. a87 sqq. ; illa autem in PADLI epistolis, ubi mali notiono adjuneta invenitur lib., p. 492 sqq. , uia denotari putat, istam hominis directionem: - wetile in Lust und Beferri den Gutern der umit emestiare unddurum non Gott ahyestandi ist,' prouti in talibus somniis, quales p. 187, noti 3, 4, 5, 6, II et tu attulimus, Bel, ubi eadem vox opponitur voci πνευμα, spiritum sanetum tum ex NuLLERI mento designanti : is das Lelen und Mehen des Menseten in den Dium dar aelianu Moeti Gad. V: 17, 24 oll. vs. II sqq. Rom. vIII:

216쪽

Ea, quae in PAULI epistolis de carne occurrit, sontentia in V. F. nusquam, si quid Videmus, tam cliserte atque enueleate adumbrata invenitur 1 .

4-I3 etc. ', vel : se das gesammte erscheinende, o elibare Dasein des Mensehen, das Leben dessenen in der meis naeh alien setnen Be-aiahungen Rom. VII: I4-25 V. Alios, qui vel antiquiore, vel recentiore tempore, vocem σάρξ aliud quid, quam sensualitatem, indicare censuerunt, citat MuLLERUS in Op. l., Ι, P. 40 I sq. . - Tali ratione procedunt viri illi egregii, quos laudavimus, quia ipsi maxim-

Opere alieni sunt a sententia, peceatum scaturire e sens ualitate, et hanc ob causam summum Apostolum tale protulisso placitum serre nequeunt conss. ea, quae jam monuit AUGUSTINUS, De cis tale Dei, XW: 3, opp. .ed. Ordinia A. BENEDICTI etc. I 700-03, VII, p. 266 sq.; - Vidd. REICII., l. L, STIRM, in comm. I., P. II sqq. , NEAN D. , iu OP. l. , II, P. 572 sqq. , THOL. , l. l. , MuLL. , in OP. l. , I, p. 377 sqq. cli. P. 350 εqq. . Facile illis concedimus, peccatum, Secundum PAULUM , non eae tali fonte originum ducero, sed, ut supra jam diserto e posuimus, unice istud roserri posse judicamus ad hominem, libere a Deo Sese avertentem, propterea quod τῆς σαρκος impulsus constanter rite moderari negligit; vocem autem σάed naturam hominis inferiorem, terrenam, sensualem designare statuimus, quia talis est vocis notio propria p. 93 sqq. , quam non satis tenent viri illi docti. Quodsi autem ita placitum totum do rin σαρκος in peccato excitando Vt, ex PAULI mente, Recipimus, prouti secimus, non Valent contra nos argumenta, quiae M LERU et qui cum eo faciunt protulerunt, ut sententiam profligarent, peccatum ea sensualitate Secundum Apostolum derivandum esse.

in op. L, p. 388 , Eecl. V: 5, II: 3 peccatum ad earnem referri, prouti etiam V. d. GRIETH. in disp. l. , p. I7 statuit, tam in dietis Il. ll. expressis, quam in iis, quae Mel. XI: 10, Gen. VI: 3 leguntur, assectiones animi malas ab interpretibus Aleaeandrinis, vocem Graece σάρξ reddentibus, respici. Nostro Vero

judicio Gel. Ut fi cli. vs. 3, 4 os, imprudenter votum faciens, emcero dicitur, ut earo peccet, quia haec hastilis nique indigens

217쪽

Idom amrmandum est , nostro judicio , de libris

In N. F. e contrario haud pauca, eaque satis di-soris , sunt effata, luculenter talem de eame sententiam exhibentia , qualem apud PAULUM invenimus. Ita JESus discipulis suis dicit, Apiritum guidem promptum erae ad bonum peragendum, carnem vero debilem 2). In euangelio Iohanneo idem Coram ΝΙ-cODEMO profitetur: id, quod eae came natum est, eam est, et id, quod ea miritu niatum est, spiritus

est 3 ; indieat Dol filius hisco vobis, si ad prae-

plus exigit. quam ut homo votum nimium praestare possis; - ei. II: a commemorat poeta decretum, quod capiebat, do came marcescento, vino sustentanda, eum tamen animum sapientia dueeret, id est, eo vini usu, parti physiae dehili nee sario, non luctaret; Eeel. XI: Io jubet seriptor, malum a earne removere, hane illudoxeitasse vel omeisse, non diserte ab illo onuntiatur; - Gen. VI a vox , si ad verba praecedontia: in aeternum, spirima metis

nempe Dei), nitendimus, unico humanam Iragili atem indicat. Nogare tamen nolumus, in nonnullis dictis illa voeo ita debilitatomylysseam expressam esse, ut impotentiae moralia signissentio haud exolusa sit; vid. e. g. Ioel III: sqq. I) Cons. Nu L. , in op. l. , p. 388 sq. aes. Sir. XXIII1 16 vox retis unice inservit ad corporis fragili alem indieandam cuid. ploq), pronii npparet ex verbo Mirreno'' Idem viilet de dieio XXVIII, 5 obvio est. vs. I sqq. , praecipuo s. a sq. , 6. 2) Isn ιλ. XXVI 41 eli. Mare. XIV: 28. Hoe monitum, sien, quse praeeedunt, respicimus Ce γοωἰτε καὶ , non ad diseipulos aΕsu solos , s Di Ioeee temporis momento καθευδοντως vs. 40 , pertinet, pronii Nili LRnDA eenset in op. l. , p. 37' , Redin universum valet. a) Iba. III 1 6 vernaente: - Irtis uti het Plaesia mhoren is, iseen vliesues Mezen, en wut uis den yeest yeboren is, is eon gerates-worensi ita Interpretamur hoc dictum, evitatur, ni fallimur, din

218쪽

cedentia et proxime sequentia attendimus, hominem generatione vulsari participem tactum esse naturae inferioris atque Mnaualis, ad hunc terrenum ordinem pertinentis, eumque, summa vi ad sublimiora adspirare respuentem, in isto solo huctere; leundem autem, spiritra regeneratum, hunc etiam plane redole6, et

ideirco ad την βαψείαν του μου sibi aditum prae-

bore. Camis igitur Vis tum, OX JESU mente, PB Vorsa evadit, guum homo, qui libero ad excol-siora sese erigere valet, istius affectionibus impulsibusque constrictus manet, iisdemque se duci sinit Ι). Ab hocce effato non prorsus distorunt ipsius JOHANNIs verba: Quo Ῥιot illum JESUM) acceperunc, Pra bust sis faculusem potestatem , ut Dei evaderent liberi;

ficultas, quam Ommemorat V. d. GRIETH. in disp. I., P. 65), eontendens: se interpretia, qui Aia verbia natalea vitae humianae au-liamant opponi natalibus vitae Christianae, in priora me ro alteram notionem tribuere eo, Genitivo σαρους, alteram Nominiativo ooes,' - , cum tamen in posteriore membro voeabula Πνευμἄτος vi πνευμα eond m notionem Aabeam. Ipse v. d. Indi re arbitratur id dictum visendi rationem, ea pravis opinionibus er evid vilibus Mortiam, quitius quis ita subjecitis sit, ut eas omnino sequatur; et sic etiam sequentia verba aeeipit de niuendi ratione, a Spiritu profecta est. Huic vero explieationi nobis obstare videntur ea, quae Vs. a-5 Qu. Vs. I sq. leguntur; in hisce enim perspicue hominis rem ratio ejus-clem generationi opposita cogitatur.

de peccati sonis afferre, et unice denotare, nativitatem senstitilem, sensualem vitiam provocantem, minimo aditum homini largiri ad regnum Dei, sed solam nituitarem ea saneto divi qua principio, novam dis namque vittim anteientem. Quatenus vero voel oues mali signiscatio h. l. adjuneta esse possit, jam expressimus. De notione voeis πνευμa in Cap. X videbimus.

219쪽

iis nempe, qui illum Iide talem, qualis edt, admmunt τοις πιστείουσιν εἰς το Oνομα αυτου , qui Suum Oditum divinum atque spiritualem non repetivereret eae 8an

guine proavorum so εξ ώματων , neque eae carnis im-3mlsu ουδῖ ἐκ θεληματος σαρκος , neque eae viri cupidine οίει ἐκ θεληματος ανδρος), sed eae ipso Deo

ἐκ θεου) 13. - In eodem euangelio JESUS Judaeos perstringit, κατα την σαρκα judicant , id est, in judicando pravis assectionibus opinionibusque, eX carnis Vi perversa ortis, indulgentes 2). Similis vocis usus luculenter quoque detegitur in hocco JΟ- HANNIA dicto 3,: omne, quod in mundo rat, inquit, ea is cupido 4 et oculorum cupido, - qua prior ista sese manifestare solet adeo ut quis avidis oculis

l) Ioh. I: I 2, i 3. Maximo nobis placet ea versus Ia intor-pretatio, quam attulit CALVINUS in c. l. , III, ad h. l. , qui censet, Euangelistam dictione: αἱματων, perstrinxisse superbiam Judaeorum: se qui semper generis sui dignitatem in ore habebant, Dasi axaaneta prvenis Orti, naturaliter sancti essent vocem αῖμα in numero plurali positam esse dicit a JoHANNE , quo longam generis successionem melius exprimeres; dictiones: θελ. σaeae. , εκ θεὶ δνδo. , idem secundum illum interpretem significant; etenim, illo judico,r m unam diversis verbis repetens Evangelista, eam melius inculcae, et altius mentibus iringit. Ab hac interpretatione discedit v. d. GRIETH. , in disp. l. , P. 65 Sq. 2 Ioh. VIII: Ib; cons. v. d. GRIETH. , in disp. l. , P. 65.

dicandam esse notionem. THOLUCRIDA in o. l. , Ρ. 52 quoque Statuit.

220쪽

res mundan adspiciat), - et vitae terrenae luxuria, non ex Patre Proeedit, sed eae ipso mundo originem repetu. Quamquam Vero JOHANNES atque JESUS eam stimulum ad peccandum assignant, procul tamen absunt a sententia, unumquemque, istius participem, peccandi teneri necessitate. Vel luculentissime hoc apparet ex

dicto illo Euangelistae: ὁ λογος σαρξ εμετο I), quo

indicat, Dei filium ejusdem prorsus naturae partiei-pem fuisse inferioris, qua homines vulgares ad per-Versas quasque cupidines duci videas; ista vero, prouti significat IOHANNES, JESU fuit medium, quo ille inter homines hac in trem σκηρουν valuit, suumque Flem rem ην δοξαν αὐτοψ conspiciendum praebere potuit. Ab hoc hujus vocis usu non multum differre vidotur ratio, qua JESUS ipse, in eodem euangelio cum Judaeis disputans, de pane, quem larguu-δ esset loquitur, id est, de came mm, quam, tamquam panem,so daturum rase dicit pro mundi vita. Cum hisce conveniunt ea, quae in eadem disputations affert Dei filius de came ma edenda a que sanguine suo bibendo, ut quia vitam aeternam vereque Spiritualem in se ha

bere posset 2 . Intelligit, haec adhibens dicta, vitam

ariam ipsius prorsus spiritualem atque dirinam, quam per carnem, nulla peccati labe contaminatam, terrae incolarum oculis subjiciebat, et in eorum commodum his agebat; hanc vitam ut percipere et in se recipere possent homines, sese intime cum ipso, qui σαρξ

라틴어 텍스트