Dissertatio theologica Pauli anthropologiam exhibens quam... pro gradu doctoris... in Academia Groningana... publico... examini submittit Didericus Hermannus Henricus Tijssen,... d. 21 aprilis a. 1847..

251쪽

se propter nudam Dei hujusque voluntatia cognitionem longe prae gentilibus eminere; aliorum imperiatorum seso venditabant institutorra, illisque legis vetita inculcabant, sed ipsi legem transgredientes Deum vilipendebant, et perversa agendi ratione, indolem pravam redolente, efficiebant, ut sanctium Supremi Nu

minis nomen Vud gentiles ignominia a ceretur 1 . Pluribus probare, Apostolum, prouti gentilibus,

ita etiam Judaeis averasenem a Deo aSSignaSSE, Super- Vacaneum est. LIOece enim cum ex multis dictis

sponte derivari potest 2), tum exinde vel luculentis-

net, haud nogligendum est, triumviros eos fuisse monotheismi tenaces , eosque igitur polytheismi atquo idololatriae Vanitatem atque stultitiam non potuisso fugere, et simul eosdem ex gentilium multorum perdita vita facillime Dci neglectus cum vitiis sceleribusque conjunctionom intimam efficere valuisse. Accedit huc, quod de hae conjunctione, prouti jam Significavimus, in V. F. diserte mentio

fit, Ps. XIV: 1 sqq. , Ies. LVII: 3 sqq. , LIX: I3 sqq. , M. XW: I sqq. cll. 6, et quod in eodem idololatria haud raro Iudibrio habetur, Jes. XLVI: 6 sqq., Ier. X : 3 sqq. etc. Quin adeo

occurrunt vestigia, PAULUM e. g. Rom. I: 25 V. F. respexisse,

vidd. Devi. IV: 16 sqq. cli. m. XX: 4 sq. , Ier. II: II; prouti luculentissime patet, meuG-SALOMONEM illo usum esse, ita ΦΙ:I0 sqq. cll. Ies XL: 18 sqq. 1 Rom. II: I7 sqq. , cli. Vs. I, 3. CenSemus cum Plurimis hujusce temporis interpretibus, PAULUN jam us. I, dictione

utentem: ω ανθρωπε κτλ., Judaeos Perversos Perstringere, non cum

OL HAusENO in c. I, ad h. I. hic cogitare Apostolum de melioribus gentilibus, quibus plurimi Judaei similes sint, vol cum NEANDRO in op.r Gesch. d. VI. und Leit. etc., ΙΙ, p. 586 sq. do alia gentilium classe, quam in praecedente capite. 29 Conss. e. g. Omnia dicta, P. I 77, noti 2 citata, et insuperi Cor. I: 2 cll. p. 156, atque ib. not. 3 . - I. II: I5 PAULUA

252쪽

Sime apparet, quod utriquo Deo inimici esse dicun

Prouti peccatum negative est averato a Deo, ita positive dici meretur directio carni converit 3, quae seinper cum ista averrione est conjuncta. Hoc quia jam satis superque enucleaVimus 2), nunc provocare sumciat ad unum dictum, clarissime Apostoli mentem exhibens: το φρονημα τῆς σαρκος

Ubi homo ita Deum deseruit, et carni seso tradidit, sibi solli vivere incipit, sive mi studio ducitur. De semet ipso, intime cum CHRISTO conjuncto, profitetur PAULUS: ουκέτι θου 4 , Christiani in universum

μγνατι ἐαυτοῖς ζῆν ab illo perhibentur b); quae

dicta satis evineunt, quaenam tam horum, quam illius ipsius esset directio, cum nondum a CHRISTO illustrarentur. ObserVandum insuper est, quot quantisque laudibus Apostolus amorem erga proaeim , quo quiS SeSepotius Judaeorum opinionem praejudicatam, quam suam ipsius pronuntiat sententiam. I Rom. V: 10, XI: 28, Col. I: 2l; in hisco dictis vocem εχθρος active accipiendam esso de hominibus, Deum inimicitia prosequentibus, in Cap. IX Vorbulo monebimus. Ubi Rom. Ir 30 gentiles dicit Θεοστυγεῖς Apostolus, intelligit, istos esse Dei osores, non Deo Mosos; etenim in tota hac hujus capitis parte istorum hominum recensentur nefanda vitia; praeterea haec interpretatio, si analogiam vocis consulas, defendi potest; cons. THOL , in c. I., ad h.

Rom. VIII: 7.

253쪽

UIRISTI, perfecti hominis, ad instar aliis devovere, semes ipsum abnegare velit 1 , ubiquo in opistolis or- not. Illius elogium in epistola ad Corinthios priore praebens, cum alia, tum hoc diserto testatur: ου πεῖτα ἐαυτῆς 23; hominem, prorimum amanum, totam legem impleri e dicit, et mundaso, amorem talem injungente, totam legem abaolvi pronuntiat 3 ; vanae o QOntrario gloriae capitationem, superbum de se juricium studiumque, litigandi, ulciseendi altereandisue cupidianem, omnia denique ea peccati genera, quae in actia em prodeuntia quam claris me evincunt, aliquem μεε solum spectare, alios tibi devovere, alios praeae despicere et flocci facere, acerrime perstringit

noster 4, Alia peccati genera, in epistolis descripta,

eadem ratione ad sui studium, tamquam sontem, referri posSunt, atque in actionem prodeuntia istud etiam x dolere solent, quamquam sese magis ad certas res personasvo dirigunt, adeoque media e pre hasce se suaque commoda sPectant peccatores. Adest istud si

dium in hominibus, qui non domino CHRISTO, 3ed veniri mo gerviunt 5), quorum Deva rat venter 6 , qui igitur suas delicias humilos, sua blandimenta vilia indefesso sectantur, et hisco nihil superius norunt; ad

254쪽

est istud in hominibus, qui τὴ πλεο νεξία ducuntur,

sive semper plura ad se trahere cupiunt 1); verbo, magis minusve explicite adest istud studium in omnibus peccatoribus, qualibuscunque deditis vitiis. Ut quam luculentissime appareat, quantas in peccato partes mi studio, varie directo , assignet PAULUS , prOVO-candum etiam est ad recensionem perditorum hominum, quam exhibet; primum in ea asteri istos, qui sunt φίλαωτοι, et tandem istos, qui sunt φιληδονοι magis quam φιλοθεοι 2 . Denique Summopere memorabile est, Apostolum, cum anti-CHRISTUM sive TDνανθρωπον τῆς αμαρτίας, τον νων τῆς ciπωλείας, τον αντικείμενον, τον - ων, aliquando anto CHRISTI παρουσίαν sese patefacturum, DANIELIS vaticiniis utens

depingit, pronuntiare, in isto mi studium talo culmen attingero, ut mi apotheosis evadat 3 .

I) Cum Apostolus 2 Cor. IX: 5 voeom ---va voci Manis Opponit, illa significaro videtur donum, avaritiam ejus, qui dat, reserens, adeoque donum exiguum; hae donum, benediationem ejus, qui aeeipit, afferens, adeoqne donum timum. Col. IV: 5η πυονεμ meitur δὲ aoa-γα, quia homo isti deditus res inanes veluti adorat; Eph. IV: 19, Vr 3 eli. Col. III, 1. i. o ratio, εξώeommemoratur una cum eo peccati genere, quo homines sese quam mnxime contaminant, et quod igitur directione ab ista differt πλεονεξία, qua aliis obsunt atque detrimentum asserunt.

a) 2 rivis. Πr 3 sq. , 8 sqq.; cons. MuLL. , in op. l. , Ι, P. 15I eu. p. 150. Obiter monemus, argumenta, quae BAunus in Op.: PAULUA etc., p. 485 sqq.) protulit, ut ostenderet, hane ani CHRIATI descriptionem a PAULo proselaei haud potuisso, minus valere , si reputamus, Apostolum auraratim pretium quibusvis V. F. viaticiniis tribuere, et, quacunque apta opportunitate data, haec in rem suam adhibere; si insuper tenemus, illum tali ea a

255쪽

E disquisitione, in hacco i instituta, minime ducendum est, triplicem esse peccati Endolem, ex PAULI mente. Nam, prouti satis expressimus, si vo istud dicas aversionem a Deo, sive directionem Grami convenientem, res eodem redi L Ita quoquo sui studium cum hae iliaque prorsus convenit. Nimirum is, qui a Deo desciscit, Ruam voluntatem sua pis consilia Illisa opponit voluntati consiliisque, ita autem sibi vivero incipiens, simul eami sese mancipat, nam spiritua tum demum rite vigere potest, cum terrigena Deum qua rit, et cum IIoc conjunctus divinam illam ἐνεργείαν Sustentat atque alit.

De preetati manifestatione. Ex iis, quae cum alibi, tum praesertim in praecedonio ἔ attulimus, jam perspicitur, peCCarum, S

eundum P ΛUL , non esse complexum factorum, sed

haec ab illo discedere, prouti effectus a causa, sive, illud esse conditionem perversam, haec hujus conditionis

motum os. I, 2), qualis I Cor. XV: 23 sqq. , 5i sq. minime erat, hanc do anti-cumsio sententiam proserre; si tandem O servamus, illum istius patefactionem, tamquam mox adstantem et brevissima curium ipsius nα υοαν ante dentem vid. omnino 2 Thess. II: I, 8), sibi effingere. - Ante BaulluM Jam KER-Nius ex hac descriptione argumentum petivit, ut epistolam ad Thessaloniaenara posteriorem PauLO abjudicaret; quao tamen ab illo sunt prolata resutavit DE METTIus ; eonss. ea, quae obserovimus p. ii, not. 4 eli. p. 15, not. I.

256쪽

continere manife3tationem. Confirmare hane sententiam possumus perspicuis dictis asserendis. Ita profitetur noster, Deum homines, ab Ipso mereos, tradidisse εἰς αδοκιμον νουν, ποιεῖν τα μη κα κοντα 1), vel hominos Deo inimicos fuisse τῆ διανοέα ἐν τοῖς εργοις τοῖς πονηροῖς 2 . Luculentissimo ostendunt haecce

dicta, mentem rejectaneam, voluntariem rogentem 3), fontem esse talium factorum, qualia perpetrare haud decet, Vel perversam cogitandi rationem, in voluntatem Vim suam eXercentem 4 , prava jocta procreare.

Ubi do ea e mentio fit in epistolis, mali notione adjuncta, Saepius respicitur conditio perVersa sola 5), Vel haec una cum factis, quibus sese manifestat 6 , vel denique talia faeta sola significantur τα εργα τῆς

Sui studium in omnibus adesse peccatoribus, adeoque etiam in perversis facto magis IninusVe perspicue vulgo cerni posse, supra jam observavimus 8). Inter Voees, quae ad humanam pemersitatem, quaecunque sit, designandam inserviunt, aliae inVeniuntur, quae interdum pravam conditionem indicant, numquam non, data opportunitate, Sese manifestantem, intem

7 l. V: 19 sqq.; dictior κατα σάρκα στρατευεσθα, 2 Cor. X: 3 est. Vs. 4 sqq. , si contextum respicimus, indicare , idetur facta dictaque inania humiliaque.

257쪽

dum etiam facta, quae ex illa conditione proveniunt; aliae ubique de faetis usurpari Solent. Illae sunt voces: αμαρτία peccatum 1 , Vel ma

I Hanc vocem, quae proprio aberrationem a scopo indicare videtur cons. BUTTMANNI Lexilogus, I, p. 137 , plus semel cum in PAULI epistolis, tum in reliquo N. F. conditionem prRVam SiVehabitum perversum designaro, merito contra REICIIIUM in c. L, I, P. 359 sqq. , qui tamen sibi non satis constat est. ib., p. 359, not. 52 , FRITgAcm in c. L, I, p. 290 sqq. et BRETSCHNEIDERUM in op.: Die Grandi. des eo. Psetismus, p. 144, II 6, est. Iez., in quo etiam autumat hic V. d. , T αμαerίαν numquam Significaro vitiositatem defendit MuLLERUA in Op. l. , I, P. 203 sq. , qui provocat cum ad alia effata, in N. F. obvia, tum ad dicta,eX PAULI epistolis vel omnium disertissima Rom. VII: 8-II, I7-20, 23, in quibus, ut recte judicat, peccatum proponitur tamquam potentia, quae in homina habitat agitque et de personificatsione, qualis apud poetas occurrit, cogitare Rbs re est; cons. etiam THOL. , in c. L, P. 366 Sq. Insuper recte ObServat MULLERUS, Verbum αμαρτανειν de factis perversis Thaisunden usurpari; haec tamen seinper, nOStro judicio, e Di αμαρτι x, tamquum lante, Pro -

dunt; cons. o. g. Rom. V: 12. 2 Rom. XIV: 23, 2 Cor. XI: T. Facta perversa tum Praecipue spectantur, cum haec vox in plurali invenitur, Rom. IV: I pro voco Hebraica IXCI, Ps. XXm: I sec. vers. AL , I Cor.

tur tamquam genitivus, pendens a πλεῖον : cons. NATTII., in c. I.,

ad h. l. 4 Rom. XI: 26, ubi haec vox in plurali legitur pro voce Hebraica IG. LIX: 20, sce. vers. AL . 5 Rom II: 8, VI: I3, 2 Thess. Π: ID, I 2, 2 Tim. II: I9.

258쪽

probum 1): - απεί μου inobedientis, vel etiam hujus manifesta se 23: - ανομία conditio. legi divinaseontraria O), vel Derum, legi haud congruum 4 .

i) u cir. XII: I3. 'II αδιωία proprio is est Iabitus, varia peceata provocans, quo quis a Deo est arersus, vel faetum, tali habitui Ongrunm, in ipsa est a Deo Malienatio, per so speetata, vel faelum, ei eonsentaneum; hanc ob eansam utraque vox in dictis,quao nuper Iaudavimus, eodem redit; - Rom. I: 18 vid. p. I 80 sqq. utriusque notio quidem differt, sed tamen res, quae utraquovoeo designantur, indivulso sunt conjunctae. Adjectiva α βοο ati quo ciδιχος notione a se invicem vel parum vel nihil differre, esset potest ex Rom. V: 6 elu. M. 7, Wr 5 est. I Cor. VI: s sqq. 2 Rom. XI: 30 eli. vs. 32 voco reniamin et eondisio inobedientiae, et simul hujus manifestatio speetari videtur; - Eph. II: u, Vt 6, Col. III: 6 interna diraetio perspicuo designatur, eum mentio si do τοῖς υlosi τῆς ἄπειμι et: sunt enim hi isti, qui ab inobedientia quasi prognati sunt, et hane igitur indole reserunt, ex qua tum facta metavo snobediantiae profluunt. 3) Rom. VI I9 Christiani dieuntur aliquando membra sua

erhibuisse serva τῆ -alyciosis και τῶ --μ εις τον ανουίαν. Inhoeeo offato voeo -αθαρσία intelligitur principium talium peceat; generum, qualibus quis semet ipsum polluit, voco ἄνθει pristipitim talitam poeinti generum, qualibus quis alios laedit cons. DE WATT. , in e. I., ad h. I. ; dietione: εις τιον ἄνθειν, denotatur, ut mox videbimus, mani stratio eonditionis perversae. - De pervorsitato in universum, tamquam eonditione, vox ανομα intelligonda est 2 Cor. VI 1 14, 2 Thras. II: et ell. H. 8. Caeterum hac voco utens pluvirimum non speciatim do lego Μosaica, sed de quacunque norma,seeundum quam homo sese componere debet, cogitat Phutius.

4 Rom. IV: 7, ubi haec vox in plurali ponitur pro voce Hebrai ea Pe D Ps. XXXII: I see. vers. AL); - dictionem: απο πασος ώνομα Titi II: 14 obviam designaror ah omni facto, Iesi e Daris, o καιοῦν ἔργων commemoratione, quae paullo inserius si, ouicimus.

259쪽

Voces, quae semper faeta indicant illicita, sunt: ciμαρτημα id, quod delictum est 1): - παραβασις transgressio vel mandati, eaetrime a dati 2), vel legis Mosaicae 3), vel legis cujuscunque eatem 4): παραπτωμα, quae VOX Proprie lapsum significat, sodcum in N. F. reliquo, tum in PAULI epistolis d sinitius factum, quo quis a Deo desectit, Huic sese obedientiam denegare ostendit b), aeque atque παρα

Antequam ulterius progredimur, breviter nobis vi-dondum est, quomodo, PAULO judice, prava facta inrua formemtur, et tum eatri ecus prodeant. Haec res, ni fallimur, ita sese habet. Ubi homo peccato

HuLL. , in Op. l, I, P. 86, qui hanc esse hujus vocis notionem probat, observando, Hebr. VI: 6 a. a. παρο rίπτειν indicare desciscere a Deo CHRIATOve, et in versione Alexandrina sub

stantiva yUD, by , quibns defectionis a Deo Huj ve Foedere

notio inest, interdum alia ratione reddi, plurimum vero substantivo παραπνομια. - ΑDAΜI delictum παροαβασις fuit. Rom. V: I4, ratione habita mandati, ab illo violati p. 209, et ib. not. 3), παραπτωμα idem fuit, ib. vs. I 5 sqq. , ratione habita Dei, qui tale mandatum dederat. Qua de causa ib. Vs. 20 VOX παράπτωμα Oecurrat, in Cap. VII indicabimus. - Eph. II: de τοις π αραπτω μασι καὶ ταῖς σμαρτίαις mentio fit, quo distinctius perversae conditionis mani statio designetur. 6 Rom. V: Is; ita etiam 2 Cor. X: 6 dictio: ἐκδ-jam πῶσαν παρα- ν, punire Omne id dςnotat, quo quis sese erga Deum volCIUtasTUM inobedientem Praestat.

260쪽

indulgore incepit, eu, quae hisce in torris adsunt, came esseetrice, perversam in illum exercent vim,

mons falsis decipitur imaginibus, dum simul intus pravae directiones, saepius cupidines αι ἐπιδ μία0 dicino, sese exserere incipiunt si), quae ita hominem occupant, ut παθη 2ὶ, παθηματα 3 perversa, id est, affecti

nos, quibus quis prorsus subjectus ost, evadant. Ex hisce disretionibus sive cupidinibus assectionibu3que, τ luntatem oecupamtibus, Varia Peccati genera, arctissime conjuncta 43, sese evolont, quae data Opportunia

a) Exinde nobis dueondum videtur, evidines pravus, quam quam non tihique diserto ad earnem roseruntur ah Apostolo, tamen semper, hoeee jussice, eum era eohaerere eonss. dicta, pag. 187, not. 7 eitata). Causa, cur in istis commemorandis de enisa interdum sileat PADLus , inde forsan repetenda est, quod tum talarum praesentiam solam, non vim, qua exsistant, in lueem protrahoro vult; vel quia earnis in istis excitandis vis sponte derivari potest ex iis, quae in praeeedentibus vel subsequentibus do tota hominis conditione oαμπῆ observat, prouti Rom. VII: I sq., oll. vs. 5, 14, 18, 25. Quo sensu pravae cupidines Rom. I: 24 e vi assignari et tamen simul cum earne eohaerere possint, in Cap. VI indieabi

mus.

sese evolvit; utramque eum hominis conditiovo terrena sive a -καῆ vid. p. 189 sq. areis conjunctam esso, effici potest ex versus initio vid. iiiis. . I Thess. IV l. i. dietio: πάθει επ.9υμως, legitur, id est: in Ueetione, quae et pidinis est, in istam eupido transiit. Ο Cons p. 187, not. 8. 4) Uaee varia peeeati genera intus residero, nutoquam in lueem edantur, effiei potest ex Rom. I 1 2s, ubi Apostolus homines