장음표시 사용
261쪽
tato, soras crumpunt του σι--τος hujusque memirorum opo. mx enim, prouti jam exposuimus, tam in rem orae Aleaeandrisa V. F. librisque hujus Apoersephis, quam in PAULI epistolis ot N. F. reliquo instrumentum est, ea, quae intus sunt recondita, manifestans 1 ; sed sententiam, in omnibus hisco scriptis obviam, nune multis repetere minime opus ost, unico dictiones, ab Apostolo usitatae, breviter nobis sunt spectandae. Ad haseo si oculos convortiamus, το σωμα τῆς αμαρτίας organon est 64υ --ου- -ου, id est, hominia, a CHRISTO nondum sitas-
recti et idcirco peeeaeo dediel; hie cum CHRIATO voluti eruci affigi debet, ut iliud eorpus καταργηθη vima prive fur, adeoquo peccatum prodere desinat 23.
cujus vi perversa omnes homines, CHRIATO exeopto Col. I: Iu), soduci patinntur. Μinimo nobis, utriusquo loci contextum respicientibus, opns esso videtur eum usLLEno in op. L, I, p. 398 sq. voeem λυμα metaphorieo interpretari, adeo ut Rom. VI l. i. massam perinfortim designet, Col. II l. I. das ad e Sundenwesen, dum vox ocieξ in horeo dicto signis i vitam humanam, Diae hisce in terria aga tur aequo atquo Coh I l. l. . Ita interpretatur MuLLEnΠs, quia, ipso jumeo, si vocem λομα priora loeo sensu proprio Meipias, simulque ad ea, quae proximo praeeedunt et M. I sequuntur, attendas, verbum κατ γω aptius do moris physica explicaretur protiti I Cor. VI a , de qua substantivum omεκδυσιη aequo atque 2 Cor. Vt 4 verbum is auctad posterioro loco necessarie aecipiendum esse dicit. Noe vero minimo necessarium esso, in Cap. IX videbimus; nune addimus, interpretationem utriusque dicti, quam nos exhibuimus, eommondari eum aliis ossatis, mox citandis, tum iis, quae Rom. Hi Il sqq. leguntur; eous praeeipuo va. II: Ne re9nes peceatum, inquit Apo
262쪽
Eodem sensu mentio fit de τω παλαιω ἀνθρωπιο συνταῖς πρα 4εσιν α-- 1), quae etiam αἱ προ ψεις του σωματος nuncupantur 2); alibi legimus de membris, quae Orici prae8tantur improbstatis in peccati commodum 3), Vel quae serva exhibentur τῆ ακαθαρσία καὶ τῆ ανοαία, tamquam perversis prinomiis, εἰς την--ἰαν, id est, ad faeta quaecunque, conditioni, legi contrariae, congrua, perpetranda 4 . Haud alia ratione agitur de τοις παχ μασι, των προρτῶν, quae operantur in membris 5 , quia nempe per haec foras prodeunt; de τε νομιο της αμαρτίας, de leue Peccati, quae in membris residet, et per haec erum
pit 63; de τοις μευσι, τοῖς ἐπὶ τῆς γ ῆς, sive de
membris, Varia peccati genera, quae hisce in terris vigore solent,manifestantibus 7); cum Apostolus ad
stolus, in mortali vestro corpore, ex quo sublimius sese aliquando evolvet vid. p. 98 sq. cll. not. I , adeo ut isti obediatis εἰή τουπακουειν αυrri, id est, πη αμπτω: cons. de hac lectione FRITZACH. , in c. l. , I, p. 40 I sq. .
2) Rom. VIII: Io. Dictio liaec ambitu minime convenit eum dictione, in versus initio legenda: καrἀ σαοκα Oiv, quRe tam perinversam directionem, quam hujus maniferiationem indicat eonf. p. 235 cll. not. 6). Bito etiam hae corporis actionea distinguendae sunt a τοῖς ἔποις rῆς σαρκος, quRe sunt tacta, eX carne, tamquam
263쪽
haec suin i etiam refert παθος et ἐπιθυμίαν κακrν, significat, amotionem cupidinemque Pravam, intus explicitas si , per membra in conspectum prodeuntos.
De peccati progre38u. Quia peccatum est condidio sive directio perversa, non potest non, quamdiu se ei homo tradit, iners-menta, in dies majora, capere, aeque atquct reeta conditio, tum Vigens, cum quis continuo sese ad Deum offert, in dies altiores agit radices, et sensim magis progreditur. Quia praeterea peccatum Sese ma
nifestat, facile intelligi potest, hominos, in societate
conjunctos, gemet invicem irritare, et omnibus, quae dicant agantVe,. perversitatem sensim majorem inter Se procreare atque elicere. - Quam vere haec sint dicta, unusquisque, qui Vel obiter cum alia PAULI effata, tum praesertim primum epistolae ad Romanos
aput inspexerit, intelligere potorit 2). Quodsi distinctius quaeritur, quinam, EX PAULI
2 Rom. Ι: 21 sqq. De hominibus, semet invicem ad prav&agenda incitantibus, vid. ib. Vs. 32. De Vi peccati contagiosa agitur etiam I Cor. V: 6 cli. Vs. I sqq. , ubi ApoStolus, proverbio utens. Mineat Oλον TO αμα ζυυαῖ, indicat, unius hominis perversum Gemplum reliquorum Christianorum damnum efficere, prouu GaI. V: 9 est. vs. 7 sq. , et I 0 sqq. idem illud adhibens inculcat, nonnullorum doctorum perversam doctrinam quam citissimo ad alios sese extendere et in hos Exerdere Vim perniciosissimam; cons. 2 Tim. II: 7 est. v s. 16 et 38.
264쪽
mente, sint varii peccati gradita, intus vigentes et extrinsecus prodeuntes, respondendum est, nonnullos homines peccato quidem esse subjectos, sed tamen simul de tempore in tempus meliorem conditionem vehementer desiderare, quia evigilavit sublimioris nMuraevis 1); alios tali desiderio non gaudere, sed in tristi quadam ignorantia atque obduratione striὐρωσει) versari, et hane ob causam multo pejores atque miseriores osse 23; alios denique, qui gunt omnium pessimi, vel perversitate delaetari 3 , vel sese Deo iisquo, quae divina excelsaque sunt, opponere, Si Ve propter nefandam σκληροτVm omnia, quibus in melius dirigi POSSent, pertinaciter rejicere 4). De singulis hisee gradibus in sequente Capite paullo accuratius nobis
agendum esti i) Rom. VII: I4 sqq.
265쪽
DE VI, QUAM PECCATUM IN HOMINIS N TURAM ATQUE FACULTATES EXERCET, DEQUE PECCATI SEQUELA, CUM ISTAVI ARCTISSIME CONIUNCTA.3 18.
De vi, quam peccatum in hominis naturam a que faculi tea Grece Exposuimus supra, Apostolum in homine agnoscaro duo inferiora, animam atque carnem, et duo 8uperiora, viritum atque cor 3 1 . Ubi homo pes
cato subest, Firitus non amplius Vim Suam Θ e
rit, sed obdormiscit 2), et caro, mr σαρξ, prouti jam saepius diximus, hominem totum regit, qui
hanc ob causam dicitur σαρκμος, σαρκινος, Vel, quia eam Vivit atque Viget animae, της ' χης , Ope, νυπας etiam nominatur, tum, cum non adeo vis ad perversitatem incitans, Asd magis Vita interna misera i P. II 5.
2 Hoe facile derivari potest ex sententia Rom. VIII: In obvia ell. p. 76, not. 6 , prouti in Cap. X vidabimus.
266쪽
per se speetatur. Talis homo non reeipit soυ δέχεταιθiua, quae ad spiritum pertinent sanctum, nam stultitia isti sunt, quippe qui in humilibus quibusque Versetur, et non poteri illa cognoscere idem iste, quia, mo risu suppresso, adgemi si ua haud particeps est factus I . Corpua peccatoris, camis animaeque vi di
recti , evadere instrumentum, perVersam Conditionem, intra vigentem, palam faciens, jam satis in praece
Singulae facultates totius naturae humanae conditioni congruunt; etenim, negative si rem spectes, m ritu non amplius incitantur, et hanc ob causam in rebus excelsis divinisque non rigent; quin adeo, quamdiu peccatum dominatur, ad illas suspiciendas agnoscendasque ineptae sunt. - De hominibus, qui cognitione de Deo accepta ita abusi sunt, ut hane unice mente leviter tenuerint, et idcirco in vanaa de Supremo Numine prolapsi sint ratiocinastorici, contendit Apostolus, την orσυνετ, αυτῶν καρδίαν cauam
ae 3 , id est, cor, aliquando recti inteliaceua ope non ita ita tra νι, ut grati isti homines fuerint Deo 4 , te-
4 Conae ea, quae diximus p. 18 I sq. Apin PAULUS τον καρδίαν intellectu destitutam lασυνοον) commemorat; etenim τῆς σ-έσεως ope res mente agitatae cognitaeque firmiter percipiuntur cons p. I 28 . Illo igitur intellectus si mentis cognitionem veluti suscepisset et hanc in eor transtulisset, talis exstitisset hominis conditio, qualem P. III descripsimus. Vs. 31 scriptor homines dicit ασ-μους, ut indicet, sos conatanter ad sancta divinaque percipienda ineptos fuisse.
267쪽
nebris oppletum esse. Inde autem laetum est, ut excessa illa cognitio omnem officacitatem amiserit, et miseris erroribus summaeque perversitati locum c serit , prouti in subsequentibus ostondit Apostolus. Dum praetendebant, inquit, isti sapientiam, desim runt. Id exinde apparuit, quod, cum aliquando ex opertibus adscendissent ad Opissem, nune, inverea ratione, a Creatore descenderunt ad 'euturas, atquo in harum apotheosi substiterunt; simul eor pravis flagravit cupirini a , quae, Deo ipso moderante, talem Pr vocarunt impurigassiem, talia παθη απιμίας, qualibus inveram est naturalis ordo, sexus masculini atquo seminini conjunctionem spectans 1 . Hisce explicitis, commemorat noster αδ-ιμ- νoλ, cui Deum istos
hominos tradidisse judicat 2); cujus dictionis quaenam sit vis, supra jam indicavimus 3,.
Qualom hic praebet PAULUs descriptionem emeacitis peccati in facultatos humanas, talem otiam in Wia Mola ad Ephesios Oxhibet, quamquam singula vorba haud prorsus conveniunti Loquitur primum scriptor de ματαιοτ ητι του νοος gentilium 4); ὁ νους --tem vanitarii deditus, aeque atque in sententia ex epistola ad Romanoa laudata ἀδοκιμος νους, complectitur inanem evitandi cogno8cendique rationem, simulque voluntatis disretionem, ei convenientem; prouti enfici potest ex verbis subsequentibus: qui nempe gentiles uaeati sum quod ad cogitandi actionem attinet
268쪽
ἐσκοτισμένοι τη διανοία οντες), simulque, si voluntatem et ex hac orientem agendi modum spectes, abalie-
id est, a vita, quae e Deo orta in eo unctione cum me agitur 1); o Mationis arius Malienationis istius causa ducitur ex igno retia, de Deo nempe iisque, quae Hunc spectant; ea denique ignorantia resertur ad eor , callo Veluti obduerum δια την πνοιαν, ' Ουσαω ἐν αυτοις δια τνρον πιέρωσιν τῆς καρδίας -- ταν 2 ), quod in subsequentibus etiam respieitur, ubi legimus, homines istos, cum 8 8um eaeuitae t Ozτινες ciπηλγηκοτες , nefandis aese tradidisse vitiis 3 Ultima igitur causa miserae conditionis rationalis atque moralis ματαιότητος του νοος) ex eorde quam disertissime repetitur. Alibi mentio fit Lominum διεφθαρμώνων τον νουν καὶ Oπεστερ ομένων τῆς ciλη- ας. Hos perversas sibi effingere cogitationes, se-Cundum quas stae componant, ipse indicat scriptor, verba haecce subjungens: νομωντιον πορισμον εἶναι
' σσέβειαν 4). Quantopere denique homo, Deo
SESE CONSECrare respuens, a rebus excelsis divinisque
τοις του πνευuατος του θεοH rito cognoscendia dijudieandisque distet, vel luculentissime effici potest ex
i) Ib. VS. I 8. 2 Ιb. Vs. I 8; post εν αυτ. comma nobis delendum videtur; quod si fit, et vis participii τ ον ουσαν intelligitur, et ista sententia egregie procedit. 3 D. vs. 19. 4 I Tini. VI: b; cons. 2 Tim. III: 8 cll. vs. 6, 2 sqq. , ubi
269쪽
psyehiei hominis descriptione, quam exhibet 1
Prouti Apostolus denegat cogitandi, percipiendi, judicandi, cogno8cendi, sentiendi volendique Virium talem usum peccatoribus, quali hi ad Deum divinaque sese erigere queant, ita simul significat, pessimam esse eorundem conseimitae conditionem. Vis dua facultatis, propter malum peractum hominem haud prorsus pe Versum reprehendentis 2) eidemque conditionem ipsius moralem detegentis 3 , eatenus quidem supprimi
potest , quatenus duo VOX condemnans non amplius auditur, sed tamen ea tacite testimonia sua rege
vat. Isti, qui ἐν υστεροις κωροῖς αποστήσονται τῆς πιστεως, προςεχοντες simul πναμασι πανοις και διδασκαλέως δωμονέων versaturi esse dicuntur ἐνυποκρισει φευδολίγων, κεκαυτηριασρανιον τυ' ἰδίαν σπείδησιν, quae ultima verba indicant, coniciemtiae inuεω esse εcelera, adeo ut haec illi indolobili modo atquo constanter insint 4 . Alibi ita logimus: impuria et in elibus nil purum rat, αλλα μεμίαντο αἰπων καὶ o νους καὶ η -είδησις . ὁ νους nempe, prava impuraque cogitans atque voluntMem dirigens,
270쪽
Et cometentia, malae conditionis moralis malorumque factorum sensu Obruta, essiciunt, ut cuncta, quibus
isti homines utantur, omniaque, quae instituant, impura praVaque reddantur 1 . Eodem sensu, quo in hocce dicto, de Hi cmνειδησει alibi quoque loquitur noster, ubi illam cum πέστει tam arcte conjungit,
ut, illivi puritate amissa, huisa quoque jacturam fieri pronuntiet 2 ; etenim, ubi eo cientia judicium t
net, hominem intus impurum esse praVeque agere, non potest non fidea perire, emciens, ut quis cum Deo conjunctus vivat, resque divinas firmitor te
Ut id, quod in hacce f exponimus, melius etiam perspiciatur, breviter nobis attendendum est ad eam conditionem, quam PAULUS τῆς φυράσεως verresting nomino insignit 4 . In dicto, quod ex epistola ad Ephesios laudavimus 5 ista resertur ad cor, et ex hocce progrediens Vim suam letalem exercere dicitur; in aliis effatis luculentissime quoque, qualis sit eadem, docetur. - L Ex Judaeis, qui salutem, quam divina gratia in CHRISTO exhibet, haud consecuti erant, PAULO Ju-
I Tic Ir 15; indicat h. l. scriptor, si us. 14 respicimus, mRn data, a falsis doctoribus commendata, de nonnullorum ciborum impuritate , de abstinentia a matrimonio similibusque; cons. I TM. IV: 3 sqq.; hanc ob causam igitur significat, ejusmodi res per se neque puras neque impuras esse, sed ab hominibus talas reddi, pro conditione interna, pura Vel impura.