Dissertatio theologica Pauli anthropologiam exhibens quam... pro gradu doctoris... in Academia Groningana... publico... examini submittit Didericus Hermannus Henricus Tijssen,... d. 21 aprilis a. 1847..

271쪽

die , επωρωθησαν Ι . Qualis haec sit conditio, illustrat noster dictis o V. F. desumtis, quae pro more suo libero adhibet et interpretatur. Dedis iis Deus, ital imus , spiritum torporis πνῶμα κατανυξεως , --tos, qui non viderens, et aures, quae non audirent mentem hebetem, percipiandi sentiendique lacultatem obtusam, ad hodiernum uaque diem 2). Et DAvm Hest prophetae ad instar: sat mema eorum, iis in laqueum et in veniatonis scopum et in maejudam esque ita in Windletam 3). Indicant haec verba: eorum 1 Hesio vel tueri studium utrumquo enim vitium voce τραπεζα denotari potest) eos ita perdat, ut aucupem alimbestias laqueis irretire, alias veri torem venabulo transve berare, alim eundem m Apula opprimere videas 4);ot hac via justa iis sit remuneratio. Hisco dictis etiamnum addit Apostolus: incentur eorum oculi, quia

272쪽

με non cernant, eorumque Gratim o Deust miseriae onere

semper in rea 1). Nulla sane excogitari potest descriptio magis horrida hominum obduratorum; caerihi atqus muti in perniciem ruere dicuntur. Interdum haecco παρωσς ad mentem cogitantem refertur, ita in posteriore ad Corinthios epistola do Dr olitis, ΜΟSIS tempore haud percipientibus, ministerium Veteris Foederis, igiturque hoc etiam ipsum, intoritui destinatum esse, legimus: ἐπωρώθη τα νοτροματα o των 2 : cum PAUIRIS de Judaeis, suo tempore in eadem ignorantia versantibus, deinde contendit: καλυμμα ἐπὶ την καρδίαν αυταν κιMota 3), consulto hic de corde loquitur, non, prouti Supra, de τοῖς νοη- μα n: Etenim indicaro vult, istius i norantiae causam interiorem repetendam esse ex corde, sese ad

CHRISTUM, in quo η παλαμχ δμι γκη καταργεῖτο , conVertere respuente; ubi Vero talis est τῆς καρδίας conditio sponte intelligitur, τα νονγματα calta O ducta ossa, et vicissim haec ubi talia sunt, cor tegumento veluti obtectum esse; arctissime enim, EX PAUramente, singulae hominis facultatos inter so cohaerent

3 n. vs. I 5. MOAEa tegumentum super .saciem suam sul- gentem Splendore intereunte, qui, PAULO judice, erat signum ipsius Veleris Foederis sive legis ministerii interitui destinato posuisse perhibetur , προς το ει ατενίσαι τους νιους 'Ισραὴλ εἰς το πελος του καταρονουμένου Vs. I 3 est. M. XXXIV: 29 sqq. . Haec verba minime indicant, MOREN consilium habuisse docipiendi Israelitas; sed, si adus. 7 attendimus, ille, ex Apostoli mento, ita egerat, quia Israelitae splendorem ipsius faciei serre non potuerant. Hoo Rutem si potuissent, percepissent, illum splendorem, adeoque ipsum nu-

273쪽

Comparari possunt cum hisce dictis ea, quas in eadem epistola legimus; postquam nempe dixit Apostolus:

ὁ Θεος του αἰωνος τουτου ἐτυφλωσε τα νοηματα Tωναπμπιον, de so suisque Dei luce intus coli iratis, ut

hac alios collustrarent, profitetur: ὁ Θεος - ἔχααφενεν ταῖς καρδίοις ἡνίνοῦ in corde nempe, prouti insea videbimus, tua laetissima primum semper exoritur, et in illo exorta dein etiam mentem eo tantem illuminat 1 . Ab obduroeti a tali, do quali hactenus dissoruimus, ita dissori durities η σκληρσTης , ut hujus magis sit activa atque energiea, illius Vero passiva notio. Milo obduetus dicitur homo, ubi proponitur ineptus ad

Deum cognoscendum agnoscendumque, et ad res excelsas divin sque rite suscipiendas, duru3 nuneup

tur, ubi de industria emendationem respuit 2 . Cum

nisterium Veseris Foederis esse To κατασουώενον scit. vs. IIJ. Tegumentum autem a MogB adhibitum, nε oculos converterent Israelitae ad finem ministerii intereuntia, repraesentatio esse videtur ob durationia των νοημar ιυν, qua fiebat, ut splendorem illum non serre, adeoque ad ora illum oeulos convertere non possenti Praesidium aeeipit haee explicatio ex subsequentibus, in quibus Ap stolus probat, talem tune fuisse gentis conditionem, ex conditione , auo tempora etiamnum detegenda; primum dicit: nam is 1 d rnum tiaque diem xo ἄ-o κἄχυυμα ἐμὲ τῆ σνπνώσει Tm recta racδαλμης μένει, μ) --σ2-τομεν- eum non de saeur Judaeis , ori A cxxθ κα-oγεῆτsi: tum addit: aed se eontrarioὶ in hodiernum usque diem quando praelegitur MosΕs s caci ἄναγινω rem Μωύσῆς eon . de hae lectione MY., in e. I., p. 46), id est, hujus Iex, κα-

dicit Pautius, quia ab impropria oratione in propriam transit.

274쪽

Negative igitur, ut satis enucleavimus, peccatoris iacultatos ineptae sunt, quamdiu conditio perversa adest, ad vora divinaquo cornenda, suscipienda, e scienda: positive easdom illae, per earnem, ad inania humili uo dolorquentur. Ita commemorat PAULUA hominem , φυσιοίμνον ἐν- του νοος τῆς σαρκος αυτ ehac dictione utitur, postquam indicavit, quid talis homo arrogantem acti velis, et qua ratione id, quod sibi netis, Oxsoquatur 2): quaonam isto insuper sublimia so fidisse speree sari venditet, et quomodo Bustra in talia visa penetrare, sive sa cognos ere atque

i) Vid. p. 243 est. not. 3.

2 Col. II: 48. Monet h. l. PACLns lectores suos, ut inveanta salsorum doetorum tentaminthus: Μολις, inquit, υμος κω αβρο- φυσεω, indieat haaeee dietior Nemo nohis eistaminia, quod est vita Christiana, praemium at dieri, sive: Nemini talem concedatis p testatem , ut jud is condemnantis partea resa vos agat, qui hoe snemis νε καταβοσβευδενὶ viat εν ταπεινοφροσυνη καὶ θεησασα τῶν πνέων, id est: hae ratione, ut animum demissum prae se serat atque eultum angelis praestitum urgeat, quia nempe Deus aiat Ar sit, quam ut sino illorum ministerio a Christianis colatur; cons. omnino ΙΠΤΗ. , in c. I., ad h. I. - V. d. GRIETII. in disp. l. , p. z5 sq. putat, Moera lum Tenta. O . h. I. in bonam sumendum rasε partem eon . id,

quod diximus p. 189, noti I) et dictionei nox. T. an. . intelligiantumat Dei eolendi rationem, ab Angelia Meeptam, eum diaputationis praecedentis vs. 14 et I ε) enusti, tum propter Iudaeorum opiniones de Iem Mosaicti, per Angelos Imri Ael. III: 38, 53, GL III: I9,mbr. II: 2 ell. I. 4 sqq. . Hoe tamen si voluisset PavLus, ni

fallimur, elarius mentem suam munii aet.

275쪽

perspicere tentet 1 . Designat igitur dictio: ὁ

τῆiς σαρκος, memtem eame directam, volun alem reg n-tem 2 . Alibi formulae: εἰδέναι, γινωσκειν κατα αρκα, Oecurrunt, quae denotant, homines in genoris sui sociis ipsoque adeo CHRISTO cognoscendis inanctus

humilibusque duci opinionibus, intimam spiritualemque conjunctionem impedientibus, atquo efficientibus, ut tales homines constantor sibi solis vivant 3). Sie etiam sunt, PAULO judice, σοφοὶ κατα σάρκα, id est, ii, qui mentem judiciumque ad humilia atque vana conVe tunt 4 , et hanc ob causam a Dei sapientia, quae in CHRISTO cernitur, perspicienda prorsus sunt remoti 5 . Est porro studium camis το φρονημα τῆς σαρκοῖ, sive directio, qua quis το τῆς σαρκος φοονει, ad

vilia mente agitanda atque voluntiae exsequenda Sese

I n.: a εωσκεν δμβατευων vocula μη vel o ut alii habent eodices), quam tuetur DB WETTIcs in c. l. , ed. II, ndh. I.), nute ε . e textu eliminanda videtur conss. NUTH. Et ATRIO.. in eo. II. ad h. i.); ora, optime eum participio ἐμβατευων eonjungitur vidd. DE .ETT. et ATEIO. , in eo. II., ad h. l. . non eum partieipio e si virem ita NDTM , in Q. I., ad h. l. . Caeterum formula: α ειυεσκεν, si ad dictionem praecedentem attendimus, Optime vertitur: en, qnae de iis, quae ad angelos pertinent, inrua υλdie sive pereepit, non: quae δε rebus Gristianis Didit, prouti interpretatur v. d. GRIETI ., in disp. i. , p. 76.

5 I Cor. Ir 28 et t. vs. 18 sq. 20 sqq. , 24 sq. , 27 sqq. , II: I sq. , 4 sqq.

276쪽

fectiones, volumiates 3 , quae peccatorem occupanti Ex hises, nisi fallimur, pleno intelligitur, quo sensu tantam cami assignare possit PAULUS vim, et peccati adeo sedem ad istam referre queat. Ita, tamquamvis movens 43, ad omnes facultates praetrat, si vo mentem voluntatemque sibi subjicit, et praecipue etiam ine de regit, prouti vel luculentissime apparet ex commemoratione cupidinum assectionumgue eam is, quae sine eordis emeacitate adesse haud possent b), et ins per exinde, quod homo e de mo sese primum a Deo avertere incipit 6 , cum hujus vero aversionis initio, simul adest directionis earui eon miraris ortus 7); unde merito derivari potest, carnem per eor veluti ad relia quas Deustates sibi transitum praebere. Ex iis vero, quae hactenus diximus, minimo ducendum est, naturam laevitatesque peccatoris ita corruptas esse, ut omnem Vim, qua iterum ad bonum converti Possint, amiserint, sive, ut riunt, imaginem diviniam

' Conss. ea, quae p. I 31 sq. vidimus. Pravae igitur eupiadinea eordi assignari Rom. Ir 24ὶ et simul eum earne cohaerere possunt p. 239, not. IJ; idem etiam de pravis Ueetionibus valere essici potast ex eo, quod P. 23s diximus. Ni sallimur res ita, ET PAULI mente, est proponenda: fiunt irritationes eamia, της - ope vigentis, haud culpandae p. 147 sq. el I. p. 15M; sunt cupidines earnia perversae, quae in corde regunti 6 P. 18 I sq. eli. p. 245 sqq.

277쪽

amissam esse. Talis sententia apud PAULUM frustra quaeritur. Dicit hic quidem, omnes homines peceasse

et υστερεισθαι τῆς δοξης του μου 1); sed vox αξα

h. l. non indicat splendorem, homini natura proprium, sed honorem, a Deo in hominem redundantem, qui Illius voluntati convenienter sese componere velit: egregie cum hae vocis δοξα notione convenit verbum Uστερεωθω, utpote proprie se in cursu relinqui' eoque AP teriorem feri' notan3; tum quoniam pone rem relictus re caret, greioribu8 8criptoribuε - d litui, carere' valet 2 . Ita etiam alia effata, quae primo obtutu tali opinioni favere videantur, ubi rite explicantur, omni probandi vi carent 3). Quin adeo sunt dicta, luculenter evincentia, Apostolum in homine peccato dedito otiamnuin sublimioris naturae vim agnoscere. Ita, ut

alia omittamus 4 , in epistolae ad Romanos capita septimo agit illo de conditione hominum, sub lego gementium, et liberationem, quam lex illa afferre non Valet, enixe appetentium : in hacce description

luculenter ex sua ψεὶδ experientia proficiscitur, cum nondum Christianus esset factus; etenim con

stanter prima utitur persona b), sive, ut Rhetorici

qui, per CHRIATUM regeneratus, summae perfectionis capax redditur; minime autem cogitatur de homine ante lapsum; cons. HuLL. , in

op. l. , II, p. 476 sqq. 4 Aet. XVII: 28 sq. cli. Vs. 26, cons. p. 48 cll. ib. not. S; vid. etiam NdLL., in op. I. , II, P. 480 sq. b Cons. p. 243 cll. p. 2I2 sqq. Varina interpretationes loci gravissimi nom. VII: 7-25 cum alii attulerunt atque in examen

278쪽

dieunt, ἰδιωαν adhibet 1). Postquam miseram legis, per se bonae, Vim in hominem descripsit 2), causam,

vocarunt, tum THOLUCKIER in c. l. , Ρ. 353 sqq. eli. Ρ. 347 sqq. , et accurato praesertim viri venerabiles FOCKEΝs et I ERGAMA in commentationibus: ocer het zevende miniistis van den Aries vanPACLus aan de Romelaen; uis. d. h. LI. Gen. etc., I 833; ille P. 18 sqq. cll. p. 228 sqq. , hic p. 6 sqq. . Uterque, vel parum vel nihil, si rei summam spectes , u nOStra interPretatione recedens, Statuit, PAULUM legis miseram vim adumbrare Voluisse, et pronomino πω utentem personam agere hominum, durum legis jugum serentium, si a ipsius experientia, cum nondum Christianus esset, minimo exinclusa cille Ii. I 68 sqq. , 2 2 sqq. , 222 sqq. , 254 sqq. eli. P. I 4I Sqq. , hic p. 2I3 sqq. cli. P. I 88 Sqq. . Insuper V. V. BERGAMA diserte monet, Apostolum vS. 9 primum Vitae Stadium respicere in comm.

not. 2 . - THOLUCRIO in c. l. , p. 360 sq. cll. p. 359 largiri haud possumus, Apostolo, inde R vs. l4 temPus praesens adhibenti, conditiones Zusliinde oculos Versari, quae interdum atque obiter, non vero vulgo utque constanter, in regeneratos quadrent; etenim praesens hocce tempus Optime eXplicari potest, Si tenemus, PAULUM Seso totum transferre in dierum praeterlapsorum memoriam, quod v. illo d. negat: praeterea eXplicationi, ii'Iam attulimus, maximopere savont ea, quae occurrunt Rom. VIII: I sqq. , GaI. V: 16 sq.; vid. Cap. X. I Talis schematis hanc esse rationem docet FRITE CATUA in c. I. II, p. 24 , ut vim ac vigorem orationi conciliaturus in te transferas, quae vel in neminem non veI in certum hominum genus conveniant; simul observat d. interpres, metaschematismi nomen, n permultis ad tale schema designandum adhibitum, haud aptum esse. Immerito vero illo urget, Apostolum suam eXperientiam Prorsus exclusisse. Ipse illo pronomen ,o interpretatur ratione, quae nobis parum cum dictorum PAULI ardoro congruere Videtur in c. l. , II, p. 23 sqq. cli. P. 28 sq. ; Vidit. Omnino ea, quae FRITESCIIIo, prouti etiam

279쪽

eur talem habeat vim, ita profert: αδαμεν γαρ, μι

πραμενος ἐπο την α καρτιαν l . Quia igitur lex indole

sua viritualis dici moretur, - sive talis, ut non nisi ab illo, qui ipse spiritualis sit, observari queat, - homo vero, directionem praevalentem si Spectes, carnalis QSt, et ideo servus venditione veluti subjectus peccati arbitrio 2 , is quaecunque legi illi contraria sunt agit, sive directio ista, EX carne profecta, SeSe continuo se manifestus hanc ob causam PAULUS etiam de lege, divinae logi opposita, quae in membris rat, de lese peccati, quae in istis residet, loquitur, vel de τεν σωματι του θωνατου τουτου , de corpore, mortem, peccati Sequelam, prodente 3 . Directioni autem isti perversae sese Opponit colunt quaedam debilis, sublimiori hominis na

sunt conjunctae; una Perpetrat malum b), altera,

l Ili. VS. I 4. 2) Cons. FRITZSCH. . in c. l. , II, P. 47. 3 Ih. vs. 23 sq.; conss. Omnino ea, quae Observavimus p. 239 sqq. Caetorum non facimus cum interpretibus illis, qui distinctionem adesse censent, alii aliam, inter dictiones: rTερ. νου. ἐν τ. μελ. μ.

4 Consulto PALLUs vs. 22, 23, 25 hasco dictiones adhibet, et non loquitur de τω πνευ Mari, homini natura proprio, ita enim distinctius ostendere potest, se non de Christianis agere: cons. Cap. X. 5 Ib. Vs. i5 sqq. Diserte de perversa ista directiono disserit Apostolus v8. l8: οὐκ οἰκεῖ ἐν ἐμοί, τουτ εστιν ἐν τῆ σαρκί ιιου, αγαύλον, non habitat in me, hoc edt, in me, qualenus carni sub- sum, bonum. Idem 8Pectat noster Us. II et 20 dictione utens: πο ουσα ἐν ἰ ιιοὶ quatenus carne regor δυαρτία.

280쪽

quippe invita abrepta, hoe haud Vere cogno3cit, quin adeo non vult, Odit et concedit τω νομω, Ora καλος:ita ut talis homo dicere possit: ουκετι. θω quatenus sullimioris naturae voluntas in me Viget) κατεργα mu

ctiso, id est, malum, quod in lucem prodit 1). En

igitur atrox pugnu inter legem peccati, quae in membris rat, et quae eoe came SeSe e licuit, ot τον νομον υ νοος, id est, legem divinam, quam ὁ νους tamquam suam agnoscere cogitur et exsequi gestit. Illa lex semper, cum agendum eSt, Victoriam reportat, haec vincitur, iliamque eXpellere prorsus nequit, unde fit, ut, sese miserrimum esse, sentiat luctator 2 .

Manet igitur talis hominis, quamdiu non totuε ipso mutatur, haec conditio, ut τF μεν νOp serviat νομιοΘεου, τῆ δἐ σαρκι νομιγ αμαρτίας, id est, legi, continuo actiones pravas manifestanti 3 . Minimo ex hacce descriptione ducendum est, τον

Esco ανθρωπον, τον νουν immunem manere a peccato Et hoc non contaminari, etenim talis sententia iis, quae supra e osuimus, contraria foret: tantummodo docero vult PAULUS, vim carnis dominantem, e qua peccatum

R. us. 15 sqq. - Versus 21 sensus nobis huc redire videis tur: Reperio itaque mihi legem, siVe id, quod pulcrum est, exsequi volenti , mihi, inquam . malum in promptu esse cons. PRITESCH. , in c. I. , II, p. 57 . - Quam clarissime PAULus Vs. 22 de liomine, quatenus sublimioris in eo regnat naturae Vis, agit: verbum enim σ- δεσθαι, intus gaudere, h. l. obvium, respondet verbo sus. 15 sq. , I 8 sqq.), dictio autem: καra TOν ἔσω αν- -- evincit, undenam illud συνήδεσθαι. θέχειν progrediatur. 2) Ib. vs. 23 sq. 3 Ib. Vs. 25.

라틴어 텍스트