장음표시 사용
391쪽
Coeterum Propὁetae illi, quorum mentio facta est , fuere inter Hebraeos i μterati , pastores ct idiotae. mmum etiam Sibylla Graecorum ct reliquarum Gentium Prophetica, in principio suae Prophetia invebitur in mortalium g
Viri mortales se carnes , nihil existentes Ouomodo statim exaltamini , vitae finem nom institientes '' . Nee contremiscitis nee timetis Deum instectorem vestri, Altissimum cognitorem se omnium speculatorem, testem omnium. Quid hinc extundere anniteris Crassete Pater' an ex hac allegatione
probas quod probandum susceperas, nempe praedictiones illas de Christo aliisque mysteriis Euangelicis, quas in octo illis libris, qui nunc sub Sibyllarum nomine exstant, deprehendimus , a Paganis Sibyllis, Foeminis suriosis, & diabolicis prophetissis prosectis esse non credo Pater Crassete, te hoc credere: quaenam enim quaeso haec est consequentia i Theophilus lib. II. ad Autolycum citat aliquot versus qui hodie in Sil l linis oraculis lib. I. leguntur ., ergo praedictiones de Dei filio, de Messia , de Rege venturo , de filii Dei incarnatione aliisque Fidei articulis , a Sibyllis Gentilibus suere denuntiatae. Vides quam misere argumenteris, mi Pater Crassetet Hinc tantum conci dere potes, Theophilum habuisse versus nonnullos Sibyllae attrib tos, 'de tum temporis sub illius nomine vulgatos, imo Theophilum credidisse versus quos citat, a Sibyllis suisse dictatos ac prolatos, sed an ideo fidem meretur Theophilus, quia illud credidit ' an nos ten mur credere quidquid Theophilus credidit, & an ideo verum est quia ille credidit & is οἰή ἐφα ' Sic Crassere Pater, nobis Sanctos Patres pro insallibilibus obtruderes , & b S. Prophetis & Apostolis aequales' redd
392쪽
-3 redderes t quod nec ipsi Patres voluere nec talem unquam Autoritatem sibi arrogarunt, optima est S. Augustini in hanc rem sententia lib. II. contra Cresconium Grammaticum Cap. XXXII. Ego hujus Epistoia Autoritate non teneor, quia lueras Cypriani non vi Canonicaτ habeo, sed eas ex Canonicis con ero, is quod in iis Divinarum Scripturarum Auctoritati congruit, cum laude ejus accipio , quod autem non congruit , cum pace ejus respuo. Ac per hoc s ea qme commemorasti ab illa ad yubaianum 'ipta de aliquo Apostolorum vel PryEetiarum canonico re
citares , quod omnino contradicerem , non haberem: nunc et quoniam
canonicum non est, quod recitas, ea libertate ad quam nos vocavit Dominus, eius viri cujus laudem consequi non valeo, cistas multis literis mea ripta non comparo, cujus ingenium diligo, cuius ore delector, cujus Charitatem miror , cujus Martyrium venoror , hoc quod alitσ sapuit , non aecipio.
Eodem sere modo S. Hieronymus Epist. LXII. Scio me aliter habere Apostolos, alitin reliquos tractatores: illis smper vera dicere, issos in quibusdam ut homines aberrare. Errat igitur Theophilus si putat illos versus a Sibylla Pagana ortos, non enim illa ut Pagana, in animum induxit ut mortales i cultu idololatrarum absterr et, & quamvis Crasseto daremus , a Sibyllis Gentilibus dictatos suisse hos versus a Theophilocitatos, an inde sequeretur praedictiones illas de filii Dei Incarnatione,
de passione Servatoris, &c. a Sibyllis illis Paganis proscctas fuisse ἐcerte haud credimus : vides itidem Crassete Pater , ex S. Augustini loco supra laudato, etiam ipsos Patres non adeo se devinctos credere S S. Patribus, ut quidquid illi scripserint, approbent. Verum rogat Blondellum Crassetus, quomodo fieri potuerit ut tres illi viri docti, . Justinus , Athenagoras & Theophilus decepti fuerint , accipientes pro Manuscripto mille annorum poema ante quinque aut sex annos , tantum confictum: respondemus Pater Crassete, tres viros hos doctos, homines, ideoque nihil ab illis humani alienum suisse, errare ut homines potuerunt, imo etiam errarunt in multis, uti de Justinosuit demonstratum supra, & si nunc vacaret naevos Athenagorae conquirere, luce meridiana clarius pateret ipsum erroribus sui se obnoxium, quid tu Crasse te nunquid , Athenagorae opinionem laudas , Deo generalem providentiam, Angelis autem specialem tribuentis p. m. . XXVII. de libertate arbitrii humani circa virtutes & vitia non loquar, quandoquidem tu ejus hac de re sententiam non improbas, utpote
393쪽
Pelagianismo addictus & favens. Sed velim hanc ScrIpturae sacrae eripositionem perpendas, quando eadem p. m. XXVII. docet Angelosi statu suo defecisse, utpote captos amoribus virginum & libidine
carnis accensos : ipsum vero Principem , tum negligentia, tum improbitate circa procurationem sibi concreditam. Quid Patri Crasieto videtur , de hac Athenagorae sententia, quando, in Legatione pro Christianis, vocat secundas nuptias decorum quoddam adulterium qTheophilum etiam errasse patet ex ipsius scriptis, dicit vocem Sabbathum Graece redditum significare , diem Septimum: ad Autolyc. lib. II. p. m. 9 I. ibidem p. m. 94. scribit, tres dies, qui praecessere
creationem trium luminariusia, Trinitatis mysterium Sacro Sanctum repraesentare , videlicet, Deum , Sermonem , Sapientiam. Vocem quam Adamus in Paradiso audivit, putat Dei sui se filium p. ioo. ibidemque valde indecenter & άκυναλόγως de filii Dei aeternitate I quitur & paulo post p. ror. & ios. docet hominem a Deo fuisse crea
tum nec totum mortalem , nec totum immortalem , cum tamen
certum sit Deum hominem ad immortalitatem, quamvis conditionaliter condidisser vides igitur Crassite Pater Athenagoram, The philum ut & Iustinum errasse, erroribusque suisse abnoxios, ideoque non adeo standum esse Doctorum illorum iudiciis quasi silli nesciis. Si Papisiici chori primipilos Rc principes heic adducere vellemus, constaret etiam illos errasse , & opinionibus non recipiendis savisse: unicum Cardinalis Baronii lubet adducere exemplum. Dicit enim Sia byllas prophetiae dono decoratas a Deo propter Virginitatem, imo Vimpinitate & puritate donum illud fuisse metitas, quamvis ipsa Sibylla profiteatur se meretricum gregi annumerandam, atque hac de causa se Dei horrescere Judicium. nunc autem, Crasseti modo, rogabo, quomodo
seri hoc potuit ut vir tantae sapientiae & doctrinae decipi potuerit, quid responderi poterit, nisi illum fuisse hominem errorique obnoxium praejudiciisque occupatum ' Si porro Christiani, inquit Jesu ita Crassetus , se splendore imaginariarum prophetiarum occaecari passi sunt, quo pacto fieri potuit, ut infideles, qui se hisce prophetiis profligatos
videbant, & quos inter magna exstabat, Doctorum virorum turba, qui Christianorum libros quotidie maxima cum attentione, animique malitia , examinabant & legebant , ut non deprehenderint secatum hunc poetam , nomenque ejus publicarint, & cur non invehantur
394쪽
contra Christianos, utpote salsis & supposititiis Prophetiis Religionem Christianam tuentes : verum Pater Crassete , illud quod ab infidelibus factum negas, maxime praestiterunt , exprobrarunt enim Christianis se supposititiis Prophetiis causam suam voluisse promovere,& ab ipsis illa carmina fuisse conficta, teste vel ipso Lactantio, alias Sibyllarum patrono summo. Sic enim loquitur libro IV. de Vera Sapientia Cap. XV. His testimoniis quidam revicti, solent eo confugere, ut Mant, non esse illa carmina Sibyllina, sed a nostris consecta, atque eomposita , ad hunc locum ως εν παρο ω lubet annotare quod Crassetus Jesulta p. CXIV. audeat sustinere Lactantii hoc testimonium exstare lib. IV. de vera Sapientia Capite quinto , cum reperiatur Capite XV. unde merito suspicionem injicit Loyolita, Lactantium ipsi non fuisse lectum, hoc σφαλμα Crasseto potuisset condonari si Cisseis, ut loquuntur , Caput designasset, potuisset culpam in Typographum rejicere , utpote qui pro I . s. aut hoc modo pro XV. V. tantum posuisset, omnisso numero denario: sed hoc allegare non potest, quoniam Gallice sic locutus est. Inici e me si de Lactantio loquetis explique leur sentimens au irere quit a fit de lavra Sage se Chapitre cin-qujeme. Dicere dcbuisset quinetieme. Sic etiam B. Iustinus in Apolog. fatetur, se paucis potuisse persuadere illa quae ex Sibyllis & Prophetis attulerat testimonia, Καν ολέγεις θ πείσω. : atque hoc etiamsi paucis
eonfitentes fuisse Sihllam ratem Er brinam : suspicantur autem quendam nostrae Religionis, non expretem Poeticae Mus, ista carmina composivisse, O sinos:itia se Siby Oracula dici, habentia sentiu utiles ad vitam, multam voluptatum licentiam amputantes ducent que ad Citam sebriam ct bene compostam. Audiamus etiam quid dicat hac de re se testeturCelsus apud Originem lib. VII. N. , ο σανγυφειν - - ει is παλλα Νβράσφημοι εἰκη ὁονοια, nunc vero hujus carmini m temne instrui simulta maledica. Hanc etsi obj:ctionem magis suae opinioni favere dicit Crassetus, quam Di. di delis, quoniam duo haec continet , inquit,
395쪽
T. quod tantum libris Sibyllinis deserrent honorem, Doctores prImlilva Ecclesiae, ut potius Dei filiam vocare debuerint Sibyllam, quam Issum Christum Dei filium. II. Pagani, inquit, non accusant Christianos quod librum Sibyllarum stapposuissent, sed saltem quod nonnulla maledica de Diis corumque Originibus, scriptis illis inseruissent. quod Biondello ad versatur qui vult octo illos libros quos nunc habemus plane elle suppositios. Resipondemus Crassere, errare te quam pluriamum , si putas Celsum Sibyllam pro Dei filia voluisse obtrudere Christianis, sed vult Christianos redigere ad absurdum , nempe pro Dei filia Sibyllam non habendam nec suisse habitam. Haec enim Celsi mens, uti vos Sibyllam non fuisse Dei filiam creditis, nec illam pro tali habetis, etiamsi multa , secundum opinionem Vestram , praedixerit de mysteriis vestris, sic nos etiam Jesum vestrum pro Dei filio non a noscimus, an igitur haec Celsi objectio Crasseto favet, num quid haec propositio ostendit, Sibyllas tanti habitas a Patribus primi livoς Ecclesiae, ut Paganis dederint occasionem concludendi pro Dei filia habendam esse Sibyllam secundum Christianorum sententiam 'Rd secundam quod attinet objectionem: respondemus mentem Celsi non esse pro genuinis velle agnoscere octo hos quos nunc habemus sub Sibyllarum nomine libros,i& nonnulla a Christianis inserta fuisse maledica, verum Christianos pro virili inseruisse illas spurios libros aut saltem laborasse, ut later veros Sibyllinos libros agnoscerentur:
verum ad hanc Calumniam se respondet Oripenes in ciuit Cens Carmia
396쪽
CarmIna illa quae Christiani inseruerant, scriptis Sibyllinis. Verum,
bone Pater Crassete, quomodo nobis probabis hanc tuam asserti nem , antiquissimis exemplaribus suisse plane conformes libros Sibyllinos 3 Primum enim e emplar, Tarquinio a Muliere venditum , in conflagratione Capitolii absumptum fuit, tune ex cineribus illud fascitare potuisti Crassete, ut Origenis exemplar potueris assirmare plane idem suisse cum antiquissimis ἶ Origenis aetate, nec Pagani nec Christiani aliud potuerunt habere exemplar, praeter illud quod continebat versus illos , quos Lepati ex variis urbibus & Regionibus conquis erant: at illud, uti postea ostendemus, plane aliud fuit quam antiquissimum , teste Dionysio Halicarnassaeo , lib. IV. Quod porro Origenis responsionem ad Celsi objectionem spectat, putamus illam
non quadrare, petere enim a Celso exemplaria antiquiora & puriora ubi maledica illa non reperirentur, hoc est Celsum obligare ad impossibile. Nullum enim exstabat genuinum exemplar praeter illud quod in Capitolio sub basi Apollinis Palatini , cujus Apographum habebant uindecim. Viri, in asservabatur: hoc velle exigere a Celso est se ride dum propinare: Nulli enim, praeter Sacerdotes aut Quindecim-Viros, illud inspicere fas erat: nec illis etiam quidem, nisi ex speciali Senatus decreto : Quomodo ergo Jure potuit Origenes antiquiora petere exemplariar si Christiani habuerunt apographa exemplaris in Capit Ito asservati, debuisset cum illo conserri antequam pro genuino potuisset agnosci , & diversum deprehcndiscnt ab illo, quod cum Capitolio igne fuit absumptum, teste Dionysio Halicarnassaeo. Deinde etiam patio Celsi non spectabat hanc propositionem, octo issi libri nom siunt imgri, verum non sunt legitimi sed spurii, ideoque non admittendi rquandoquidem, inquit Blondellus, non poterat suppeditare exemplar antiquum , scripti iam jam, aut ante paucos annos editi. Sed regerit Jesulta Crassetus p. rota Origenes ridendus ctat, si periisset exemplar quod Celsus exhibere non potuisset, verum quia petiit , idco concludondum est illum potuisse suppeditare, quandoquidem Oi igenes hactenus pro Scriptore ridiculo aut irridendo, non suit habitus: Celsusque non adeo erat stupidus ut Origeni non potuisset responsionem Blondellianam objiccre, imo se ridendum proposuist et Celsus, ita lon-delliano more respondisset, quoniam ostendimus in toro terrarum orbe
stitise Sibyllarum exemplaria, aut opera: sed misso risum tenea' Tt in
397쪽
tis amici, ad Crasseti responsionem, Celsus, inquit, potuit exhibere antiquius exemplar Origenes enim petiit, o lepidam subtilitatem Jesulta dignami quasi vero hoc congruum sit argumentum, Origianes hoc antiquum petiit exemplar,i ergo Celsus poterat exhibere tale, scripti scilicet jam ab incude calidi, exemplar antiquum, Hoc pacto concludendum erit Origenem nihil petiisse ab adversario, quod statim non potuisset produci. Quod denique addit Loyolita, est desumptum ex Justino Martyre, quarum Sibilarum opera exstant in toto terrarum orbe; nihil facit ad rhombum , & alibi in hoc nostro Scripto indicavi mus, quomodo haec verba sint intelligend , sed posito , , inquit. Iesulta, unum tantum exstitisse exemplar, illud nempe quod Pontifices asservabant, an Celsus obmutuisset ad Origenis provocationem lrogo , utrum ejus non intererat consulere Pontifices , num illorum
exemplar diversum esset ab illo quod Christiani allegabant ' num illorum non intererat ostendere malam fidem Christianorum , atque illos publice salsitatis reos proponere t Verum scias, Crassete Pater, etiamsi Celsus hoc Pontificibus Capitolii proposuisset, & quamvis ex illis rescire voluisset, non tamen illi satisfactum fuisset, quandoquidem illis non licebat quidquam de Oraculis Sibyllinis alicui revelare, imo illis ne quidem inspicere fas erat,inisi ex speciali Senatus mandato :an igitur parati fuissent ad petitionem Celsi consulere, inspicere, aut conserre illos libros cum Christianorum exemplari l ignorantiam tuam ostendis, Crassete, si hoc putas. Verum Regerit Loyosita, Quindecimviri, in tali casu tenebantur proferre Originale exemplar, consulebatur enim tempore Calamitatis publicae, belli, pestis &c. aliarum-:que afflictionum Rempublicam minitantissm r atque nulla major potuit esse calamitas quam cum agebatur de ruina Religionis ac Imperii Paganorum: sed, bone Pater, si putas ideo consuli debuisse Sibyllinos libros, quia Christiani quaedam objiciebant, toto erras coelo: Christiani apud Gentiles nin erant in tanto pretio ut ad illorum,o jectiones statim libri Sibyllini coni uterentur, quotidie inspici debuissent; Senatus etiam teque ac Quindecimviri & populus, Christianos
tanquam haereticos , uti vos Jesultae Protestantes & Reformatos, contemnebant, illosque tanto honore non decorabant, ut ad illorum petitionem, Senatus Quindecimviris mandaret, Oracula Sibyllinaγ
398쪽
an non hoc pacto libros Sibyllinos, publicos reddidissent, planeque
infregissent Senatus , populique Romani decreta , quibus cautum erat non vulgare illa oracula, sed abscondere, illaque tantum consulere in extremis calamitatibus & necessitatibus: Christiani autem Paganis non erant terrori, verum potius contemptui. Ad reliquas objectiones Crasseti, ex Constantini oratione ad Sanctorum coetum depromptas , respondebimus capite de Consta ini testim nio. Sie etiam Augustinus testatur de Civ. D. capite XLVI. suille accusatos Christianos illarum Prophetiarum sibyllinarum auctores. Proinde cum Scripturis nostris non eredunt, complemur in eis suae , quas caeci lii trnis o te aviis dixerit, illas Prophetias Christianos finxisse de isto, quae
Sibyllae nomine, vel aliorum, proferuntur: s quae sint, quae novertinent ad populum Judaeorum. Ibid. cap. XLVII. in sine. Sed quae nouetaliorum Prophetiae de Dei per Christum Jesum gratiali feruntur, possunt putari a Christianis esse considiae, ideo nihil firmius ad convincendas quoslibet alienos, s de hac re contenderius , nostrosque sulciendos , s recte su- puerint, quam ut Divina praedicta de Christo ea proerantur quae in Judaeorum seripta sint radicibus. Hoc non solum testantur S S. Patres, v rum etiam ipsit infideles non receperunt pro Sibyllinis Oraculis, quiti quid pro talibus obtrudebatur , memineris , quaeso Pater Crassete, quid scripseris libelli tui p. XX. An non ipse testaris Paganorum qum dam, apud Plutarchum in lib. cui titulus, cur Pythonissa versibus respondere cessarit , de matas carminibus Sibyssarum praedictiones, pro fabulis habuisse ae reputasse Z uti patet ex locis Suetonii & Taciti supra laudatis , quibus constat Augustum cremasse supra duo millia librorum satidicorum Graeci Latinique generis, ac solos retinuisse Sibyllinos, hos quoque N B. delectu habito. Et C. Tacitus docet, Carmina quae sub Sibyllae nomine circumferebantur, priusquam admitterentur debuisse aestimari. Et discerni salsis vera, imo Sibyllarum librum notioni Quindecimvirorum suisse subjectum i an non ex his testimoniis constat multa sub Sibyllarum nomine vulgata fuisse non solum, quae Pagani non admittebant, imo de quibus dubitabant, verum etiam crimen illius suppositionis Christianis suisse impositum η concludamus loco hoc notabili ex Dionysio Halicarnassaeo lib. IV. petito ubi reserens tres Legatos P. Gabinium, M. Octacilium & L. Valerium undiquaque conquisivisse, post crematos libros Sibyllinos, Oracula Sibyllina, de
399쪽
Ius urbibus, dr a privatis hominibus transcripta, in quibuι quaedam supposititia ct earminibus Sibyllinis inserta remiuntur , deprehendunturo iuuiis Aer imbues nu-wm r, Z---π- αι--οim
Luis com artis Thraso in me ae prodidit. Sic etiam Dion in Tiberio. Aurebat timorem twJIer iis tempus quaedam oracula eanebantur
pro Si Einis , haec Tibrem in falsa calumniari coepis , his que omnes siriptos de Vaticiniis inspici , ex quibus eos , qui inutiles esse videbantur, damnuri atque rejici, caeteros reponi ac retinos iussit. Ex his quae hactenus attulimus testimoniis, iudicet Pater Cranius, numqvid vera scripserit o. 2oo. operis sui de Sibyllis contra Doctissimum BlondetuIum, dicens inter infideles nullum praeter Celsum apud Origenem, Christianos malae fidei reos declarata et certe plures alios crimen illud contra Christianos intentata, luce meridiana clarius patet exsupra allatis testimoniis . Frustra etiam rogas, Crassete, cur Pagani, nomen lacati illius poetae non indicarunt: an statim homines omnes
norunt Auctorem, exempli gratia , libelli sim si , simul ac lucem conspicit ' an quoque post quinque Vel sex annorum spatium Script ris nomen innotescit, ut quisquis legerit , statim nomen Scriptoris ex timere possit ' hoc si ita sit, ut tenebrionis nomen, statim, aut aliquot post annos possit indicari, cur adhuc sub Judice lis est de Oraculis Sibyllinis ' an tu Pater Crassite, mihi posses indicare nomen Scriptoris omnium carminum Sibyllinorum 8 cur hoc quod ab infid libus petis, ipse non praestas ' nunquid unicuique Sibyllae sua carmina assiqnare potes, ex illa farragine quam nunc habemus' putem te oleum& operam perditurum, hoc si aggrediaris. Frustra hac in reoperam suam collocarunt Boi tardus in lib. quem de Divinatione scripsit, aliique uti supra suse demonstratum fuit: audiamus potius hac de re Lactantium lib. I. circa finem Capitis VI. Et sunt semularum singuli libri qui quia Sibilia nomine insicritamur, unius esse creduntur , suntque confusi, nee discerni, ac suum cuique offignari pores, nisi Euthraeae,
oui ct nomen suum verum carmini inseruit, ct Erytisina e nominarumst, prael cura est : cum esses oria Baul ne. Audiamus porro Jisuitam
400쪽
Crassetum, testimonium ex S. Justino promentem quod totam Elon-dellianam machinam , si DIS placet, destruit. Tinatur Justinus in orat: paraen: ad Graecos, libros Sibylla per totum terrarum orbem
exstitisse& suisse lectos. Sic enim loquitur: numin , οῦ ρ b Ρ, τῆ
Credire , sumi dixi, an iruissimae ct procae admodum Sibyllae, esui libri in univers orbe exstant. Scilicet heic nunc Blon-dellum terrai machina illius tota quanta est destructat verum quid intelligas, Crassete Pater ' ex te rescire velitn , quid his verbis Jultini, in univers orbe, significetur. Nunquid putas , Justinum credidi sse, omnibus universi orbis gentibus, nullis exclusis , innotulisse Oracula Sibyllina ' non putem Patrem Crassetum eo stoliditatis perveni se, credat, Justin, tempore exstitisse Sibyllarum Prophetias, in Indus, Galliis, magna Britannia , apud Scythas, aut Antipodes: putamus nos S. Justini verba esse hyperbolica, atque illum tantum exprimere voluisse, quam plurimis tum Paganis cum Christianis nota fuisse illa praetensa Sibyllina Oracula. Atqui an hoc tantopere tibi mirandum videtur, aliquot annorum spatio nova illa oracula multis Gentibzs innotuisse, nemo nescit quam avidi & curiosi sint homines rerum novarum , praesertim praedictionum , ideoque mirari deline , scis enim quam multa apographa, libelli aut Carminis alicujus semosi, aliquot tantum horarum spatio per maximas &vastissimas etiam Civitates , disseminari possint & nonnunquam disseminentur. Cceterum Lovolita se concipere non posse satetur , quomodo S. Iustinus tanta cum audacia, ne dicat impudentia & temeritate, utpote in Historias versatissimus, librorumque censor acerrimus , Centiles ausius fueut provocare ad Sibyllae Judicium , & ad Imperatorem querelas initi- tuere de prohibitione legendi Sibyllarum scripta, quomodo exhortari potuerit Gentiles ad lectionem & examen illius libri, quomodo vocarit antiquissimam Sibyllam, quomodo denique ubique mentionem secerit Scriptorum illorum.tanquam vetustissimorum , & ante natum Jesum Christum editorum, si tantum ante sex annos nihil de illis Oraculis hominibus innotuit ' heic non suscipio probare sex tantum annis ante Justinum prodiisse satidicos Sibyllarum libros; c. eitIacuaestione postea amplam instituemus disquisitionem , verum nunc hoc ad Crasseti objectiones dixisse sussiciat. Potuit certe Jusi inus Τ t t ucun--