장음표시 사용
691쪽
datur liber Canonicus & Divinus ' quis hoc credat ' Nemo profecto iSi Livius aut Ovidii metamorphosis in epitomen redigantur, non tamen inde conficientur libri Sancti, Canonici & a Deo inspiratia Epitome non superat dignitatem sui Originalis. Notandum etiam contineri hoc secundo Maccabaeorum libro dogmata libris canoninis repugnantia, αιτοχειργα laudatur. Videsis lib. II .cap XIV. vers. XLI.&c. quae Dei lege vetatur, sexto praecepto. Dicimus igitur cum S. A upustino lib. I. de civit. Dei cap. XVII. Si non licet privata potestate hominem oces ire, cuius occidendi licent,m lex nulla concedit: profecto etiam
qui seipsum occidit, homicida est. Judin cum se laqueo susspendit, fie-leratae illius traditionis auxit potitu, quam expiavit commissum, es cum se occidit, sceleratum hominem occidit. De hoc Resaiae exemplo Augustinum disserentem audiamus , Epist, LXI. ad Dulcitium p. m. CCCX. Si autem , ic sunt plurima eorum quoque hominum, qui literarum ligarum veritate laudiati sunt, vel huic jam tempori non convenientia, vel etiam illa tempore non recte ficta, tale etiam hoc est quod in seipsum
Riaetam se commisi: qui quum esset ct apud F ει nobilis, ct multum in udaismo pro cistet, quaesbi in comparatione ustitiae Christianae, damna ct stercora fuisse dicit Apostolus: ct propter hoc idem Raetius, yudaeorum pater Upe atur, quid mirum est, se tanquam homini elatio superba subrepsit, ut mallet manu propria perimi, quampost illam in suorum ad ρο-ctibus reptudinem sustinere indignam in hosium manibus servitutem e Solent in literis Gent stium ista laudari. In his autem Maccabaeorum libris , quamvis homo ipse fuerit laudatus, factum tamen eius narratum est non laudatum , ct Iudicandum potius quam imitandum quos ante oculos restitutum: non sane nψhro Iudicio iudicandum, quod nos quoque ut bomines habere possemus, sed judicio doctrinae sebris, quAE in ipsis quoqueli ris veteribus data est. Longe quippe suit se Raetius a verbis illis, ubi legitur: Omne quod tibi apphcitum serit accipe, ct in dolores me, ct in humilitate tua parientiam habe. Non ergo fuit iste vir eligendaemomtis sipiens, sed ferenda humilitatis impatiens. Scriptum est, quod voluerit nobiliter se virinter mori, sed nunquid ideo sapienter 8 Nobiliter
scilicet, ne liberantem sui generis captivus amitteret. Hiriliter autem quod
Iantas vires animi haberet, quibus idonem esset uet se ipse perimeret, quod gladio cum impsere non posset, de muro se praecipitem dedit , ct se adhuc mum abruptam cucurris ad petram, atque ibi exsanguis inrestina se a
692쪽
produxit, quae utraque manu di ara Digebat in popudum, ae demia postea desertus occubuit. Magna haec sunt, nee tamen bona. Non enim bonum est omne quod magnum est , quoniam sunt magna etiam mala. Deus dixit, innocentem , iustum ne occidas. Si erto innocens ct justis
non fuit., cur proponitur imitandus ' Si autem innocens o justus suis, quare interfector innocentis se justi id est ipsiuis Raetii, insuper putatur 6se laudatam Z Ex his Augustini verbis elarissime patet , non solum illum improbare Raetii factum , contra hujus Maccabaeorum libri
secundi scriptorem, ejusque opinionem, Verum S. Patrem non credidisse, librum hunc esse canonicum : si enim illum pro canonico habuisset, non adeo contra illum inveheretur. Laudatur etiam lib. II. cap. XII. vers. XLIII. factum Judae, quod argentum miserit Jeruschalaima , ut offerretur sacrificium pro peccatis mortuorum, quod nullibi Judaeis a Deo fuit mandatum, imo potius fuit vetitum : nam secundum Davidem Psal. XLIX. vers VIII. Fratrem nulti modo redimere poetest quisquam, non dare Deo redemturam ejus: est enim cara redemtio vitae eorum, imo cessi in sculum. Plura si Crassetus d sideret ad hunc locum, legat Blondellum de Sibyllis lib. II. cap. XXIV. Inveniet ad quae respondere non Valebit ; perpendat nunc maledicus Loyolita, utrum cum ratione accuset Protestantes, nonnullos libros, quos ecclesia pro canonicis habuit , propria autoritate ab ipsis rea jectos esse, si fabulas, mendacia, & propositiones Canoni fidei contrarias pro regula & Canone fidei admittere velit indoctus Crassetus, per nos licet, nos saltem nunquam illas recipiemus, utpote a Deo in S. Scriptura edocti , mendaciis & fabellis fidem non esse commodandam ; proponat talem Canonem fidei mulierculis suis & credulis suis Romanensibus , mendaciorum & sabularum Patronus &praedicator , uti in libro suo idololatriae pleno , & blasphemiis sca tente , cui titulum dedit, la veritabis devotion emers L S. Vtergeetabile se defendue , , evidentissime demonstrat. Forte alibi plura doisto libro. Nunc videamus, numquid Protestantes merito contra Pa pistas possint dictum hoc Crasseti retorquere et Hoc certe nos credi
mus. Audi Crasscte , & scias nos haber edes nos , Biblia Belgica Antverpiae impressa, anno M. D. XVIII. XXVIII. die mensis Junii, apud Nicolaum die Grave: ex quibus quatuor Euang lia ejecta sunt, nullaque epistola S. Pauli, aut aliorum Anostolorum, r-
693쪽
te nimis Protestantibus faventium apparet: Totius Novi Testamenti dantur solum duo hi libri, nempe Acta Apostolorum & Apocalypsis ,
& tamen Titulus hic illis Bibliis his verbis praefigitur: BIBLI ATRANSLATA ET AUCTA EX ORDINE LIBRORUM PROUT IN LATINO. O egregia Biblia cum gratia & privilegio impressat Falsum est esse Biblia , praestitisset
dixisse esse partem Bibliorum, maxima enim pars Novi Testamenti est erasa. Dic sodes sagacissime Crassete , qua autoritate vestri Pontificii' maximam Novi Testamenti partem expunxerunt aut rejecerunt, certe nulla alia quam propria. Venditare Bibliorum partem pro integris Forte tu Cras icte pro re laudanda promulgabis' aut dicta tam digna scripta, uti sunt Euangelia & Epistolae Apostolicae, non erant Laicorum oculis legenda, aut permittendat Truncata tamen illa Biblia pro auctis proponuntur. Verum res haec videbitur sorte Crasseto levis S pro pia fraude reputabitur. Sed an & hoc aequo animo serendum esse judicabit Jesulta φ additiones ex hominum cerebello haustas, esse multis in locis sectas & adiectis ἰ & quidem tales quae apud sacros scriptores non extant i & tamen ipsi textui sunt insertae. Capite IV. Genestos in principio, lepidum hoc additamentum reperies Crasse ter vertit hoc modo translator: quum Adam ct ejus uxor per tantum temporis spatium smul in hoc mundo fuissent, cognovit Adam Evam naturalitor is earniater, prout natura imperabat, ct concipiebat Eva filium illumque gestabat per tantum tempus , prout Deus illi hoe constituerat, quum hora adesset, pariebat Ilium qui vocabatur Cain, P ter o Mater ejus nihil habebant quo tilum tegerent , praeter arbores ct folia: sed praedillus illi fidus qui vocabatur Cain, statim ae natus erat, recipiebat mammam matris, uri natura hoc illi ostendebat, sumebatque βλflantiam nutritionis, cte. Haec cum Hebraeo textu conser Crassi te, si modo linguam Hebraeam nosti, & videbis Biblia haec quamvis truncata , merito vocari aucta : nulli bi enim Moses talia proserr. Capite V. porro narrat , Cainum semper captum fuisse tremore mnium membrorum corporis, ac tamquam de erantem non ausium fuisse redire ad parentes suos propi sua delicia. Et Cap. VI. Etiam tum temporis nec Adamus nec Eva Iciebant quo filii illorum ivisent. θ ρ quam diu illos exspectassent, per campos, ubi illis conspexerant ambulantes , reorum , at quum mustum irineris confecissent, invenerunt Abelem
694쪽
Aram: mortuum iacentem , Camum autem non repererunt , unde suspicabantin, Cainum ex malitia homicidium iEud perpetrasse. Abelem curem, prout poterant, auferebant in Tabernaculum in quo latitabant , iliam in terram deponebam ut viderent, num ad se rediret, aut surgeret. Putabant enim, i um dormire, er nesciebant, set mortuus nee ne: senstruam diu illam ibi jacentem reli uissent , caro fartere incipiebat , adeo ut Adam Er Eva in illo consegere non potuerint , er semper exspectabant num surgeret. stuum autem viderent illum non surgere, austinrebant illum propter Diorem quem uiserius ferre non poterant. Tum aps riebant terram, prout poterant, ibique Abelem deponebant eumque rursus tegebant , ne ferae litam lacerarent : postea tertio die Adamm ct Eva ibant ad illum locum, ubi Abelem assuerant, er terram δ empore di--vebant , ct postquam illum detexerant, corpuι ni magna frusta fractum est putrefactum repererunt: tum videbant ita in terra esse putrescendum, quoniam contra Dei voluntatem peccaverant. Tum vivebant centum mos in tanto luctu, in nemo potueris narrare. Cap. VII. de Enocho haec refert. Certo quodam tempore Deus illum ex hoe mundo transfer bat in locum secretum , ubi illum relimruebat ita ut nemo de illi potuerit loqui neque sciet loqui ussue dum Dominus noster istam mittet eum Elia , ut contionetur in hae terra, er eonforret homines ae in ut contra Anti-ebristi adventum. Item Cap. IX. Certo quodam die Lamechus eum illi qui illam remitabaetur per fisam ibat, usurus num iuveniret feras quas- am quas intersceret: tum veniebant ad locum quendam ubi erat Cain sub arbore usique in terram foliis tectus, er illi ita tremebat ut etiam folia quae circum illum erant tremerent et quum illi qui Lamechum comitabatur accederet ad ligam arborem sub qua Ciuinus cubabat, putabat fuisse bestiam quoniam sua ita tremebant, dicebatque Lamecho se videre bestiam , er Lamechus illi dicebat , tende arcum meum cum sagitta diis recte ad bestiam , er ille ita faciebat , Lamechus pro viribus jaculabasurillum locum versus quo itis qui illum comitabatur arcum Zinxerat, er ini talium adeo fortiter feriebat, ut illum interfecerit. Postquam sitam occidisset, putabat quidem se interfecisse seram prout solebat , ibatque cum illi qui illum comitabatur ad lacum illum versius quem jaculatus σα. uum ad iliam venissent , reperiebant si interfecisse virum valde faraee formaeer horribilis vultus. stuum ille qui Lamechum comitabatur, videret τμrum illum quem occiderant , esse adeo deformem , dicebat Lumecho , D
695쪽
mine, oecidisti virum faedissimae formae quae inveniri possit. Me cum audiret Lamechus, novit illum virum esse Camum quem interfecerat. Adeo iratus erat ut optaret se esse mortuum. Probe. enim fiebat Deum dixisse, quod ille qui Cainum occideret , duplo magis quam ipse Cainus cruciaretur: tam arcum cum sagittis suis proficiebat in terram dicebatque se nunquam gestaturum arcum, se adduci se curabat apud illum qui ipsum asservaret in diverserio suo, ct brevissimo timpore postquam occidiset Cainum, moriebatur. Quis absque indignatione tam futiles additiones legat, unde illas haurire potuerit hic translator, hariolari non possumus. Perpende etiam hanc narrationem quam legere potes Crassete , cap. X. Duum duo illi fratres de Tubale & Jubale loquitu odiu cogitassent, quo modo salvare posent suas artes ct scientias , ut posteri illorum iEas nosse 'sent , duas ingentes columnas Iaciebant magnarum
turrium instar, unam ex lapidibus , alteram ex terra. In unaquaque harum turrium reponebant omnis generis instrumenta : illorumque intentio
haec erat, s forte mundus aqua destrueretur , tum periret illa quae ex terra erat facta : ct conservaretur illa quae ex lapidibus constabat, incolumis: is se destructio illa igne adveniret, tum columna ex terra facta salva maneret is durior ferit quam fuerat ante. Sed lapidea columna, calore ignis creparet ct rumperetur, atque hoc modo conservarentur illorum aristes is fientiae, cte. Cop. XIV. De Noacho nudo humi in tabernaculo decumbente, hanc rationem eius rei dat, isio enim, inquit, tempore non erat moris gestare caligas ligulis adstrictas. Rursus lepide interpolavit historiam de Asino Balaami, narratque Balaamum adeo fortiter verberasse asinum ita ut undequaque illum laederet : attamen uia terius progredi non audebat Unus, Angelus enim illi transitum permittere nolebat. Et in illa oppressone per Dei voluntatem Unus incipiebat o- qui , dicens , cur me tam fmiter vertam, absque ulla commiseratione emga me: ad quae verba respondit Balaamus dicens, quia me hie detines se non vis progredi, nunquam enim ullo die tale quid mihi fecisti: tum onus rui sis illi respondit, non posum ad te appropinquare, aut per me emendare, ante me enim video Angelum, nudum essem in manu tenentem , ct ille me vult occidere, uti hoc mihi videtur. Notandum etiam hic duos postrenacis Mosis libros Levit. & Deuteron. deficere , & tamen vocantiar haec Biblia aucta, egregie certe i Daniel. lib. cap. IV. haec leguntur et tres illi pueri incipiebant Deum laudare, illique agere gratias demotis e
696쪽
benedicentes, ct componebant duos hymnos elegantes , quarum unis incri. pit lae mori : Bencdictus es Domine Deus patrum nostrorum, &laudabilis & gloriosus & superexaltatus in secula, atque hymnus his in ecclesia cantatur die Saturni diebus quatuor temporum, in adventu, er quadrage a , mense Septembri , quando ces ratur missa it ius temporis. Alter es, Benedicite Omnia opcra Domini Domino, &c. M.que in hoe hymno hortantur omnes creaturas caeli, terrae O maris ut Deum
laudent illique benedieant. Quis certe non indignetur , tam sutilia intextum admissa & pro canonicis habita , cum etiam a multis pontificiis Canticum hoc trium puerorum in fornace, pro Apocryphocenseatur. Scilicet tres illi pueri hymnum sacri scio Missae adaptatum, composuerunti an non Horrendum est, nugas Papisticas misceri verbo Dei & pro Dei oraculis venditari l etiam in libro Actorum Apostolic rum cap. XI. haec leguntur, postquam mentio iacta suit simis quae Judaeam premebat, tum erat quaedam regina quae Helena vocabatin, hac fumentum in a guto coemi curabat, ac ue ilis ad talia opera invitabat alios. Et iam in Apocalypseos cap. XXI. in principio , hoc modo legitur, me encarniorum ego plannes, M. risum teneatis amici, scilicet tempore Johannis erant en coemia , ac templa dedicabantur. Plura ejusdem farinae aut potius sursuris produceroe possemus , sed putamus hoc sussicere, ut Crassetus clare convincatur Papillarum hoc crimen esse pro libitu & propria autoritate agere cum Dei verbo. Satis superque novit Crasserus, Bonaventuram composuisse Psalterium Mariae, qui sunt Psalmi Davidis interpolati, ac Virgini Mariae applicati, ubique ubi Dei nomen deprehenditur, Mariae substituitur, adeo ut B. Vimgo plane in Deam convertatur, ac quemadmodum olim pagani de
fortuna cecinerunt: Te facimus Fortuna Deam, caeloque locamus ;Eodem modo Papisiae possint dicere:
Te scimus Maria Deam, caeloque locamus. Dilucide illud probatum videbit , qui leget dictum Bonaventurae Psalterium, quod typis excudi curavit D. Marti nux Chemnitius, ac invenitur in tertia ejus parte examinis decretorum concilii Tridentini , p. m. 26θ. Specimen unum aut alterum ex illo heic descri-
697쪽
bere placuit, ut cuique pateat quam horrenda in ecclasia Romana grasi 'setur idoromania. Hoc modo legitur Psalmus primus: Beatus vir, qui diligit nomen tuum , Virgo Maria , gratia tua animam illitu consonabit. Tanquam lignum , aruarum fontibus irrigatum , uberrimos iustitiae fructus propagabit. Benedicta tu inter mulieres , propter humilit iam ct eredulitatem cordis tui. Universas enim foeminas vincis pulcritudine earnis : superas Angelos is Archangelos excellentia sanctitatis. Misericordia tua ct iratia tua ubique praedicatur , Deus operibus manuum tuarum benedicit : Ave Maria, M. Ps. XXX. secundum Papistas, ast secundum Hebraicum exemplar XXXI. Tu es fortitudo mea se rofugium meu m , consolatio mea , ct protectio mea, ad te clamavi, cum
tribularetur cor meum, ct exaudisti me de vertice collium Hernorum. Amanus tuas Domina , commendo spiritum meum, totam vitam meam ,
ct diem ultimum meum. & Ps. XCIV. Venite, adoremus is procidamus ante men, confiteamur illi eum fletibus peccata nostra. Impetra nobis Domina , indulgentiam plenam. Ag ste pro nobis ante tribunal Dei, suscipe
in sine nostro animas nostras, ct introduc nos iu requiemetuam aternam. Hoc modo etiam pervertitur primus versiculus Ps. CX. secundum Hebraeos. Dixit Dominus Dominae meae, sede mater mea d dextris meis.
Sexcenta talia ex hoc blasphemo Psalterio proferri possent si hoc nunc esset instituti nostri : Non est necessum ut Crassetum rogemus, utrum tales propositiones admittat, ipse enim librum composuit quo ostendit se Bonaventurae Idololatriam voluisse superare, di quod noluerit caeteris minor esse idololatra : plane Divinos honores B. Virgini deseri r adeo ut pro creatura nobis substituerit Deam, etiamsi B. Maria gloria coelesti nunc fruatur , non tamen ex creatura Dea fuit sacta , ut Divinos illi honores debeamus, uti vult Crassetus, illi esse erigenda templa & altaria & imagines, illam esse invocandam , pro mediatrice & advocata esse agnoscendam apud Deum, adoratione hyperdouliae esse adorandam, sesta illi esse consecranda , atque in ejus honorem peregrinationes esse suscipiendas, aliaque multa illi esse deserenda , quae tamen soli Deo debentur. Hymnos etiam in ejus honorem esse canendos contendit Crassetus, inter quam plurimos habet & hune in libro suo idololatriae planis. smo cui titulum dedit , la veritabis Devotion emers L S. Herge:
unde & apud suos Papistas idololatra audit Crassetus: & quod probe
698쪽
notandum , scatet ille liber tam putidis & ridiculis fabellis, ut merito iudicare possimus, Crassetum insanivisse aut stultum fuisse, illis si fidem adhibuit, cum tales nugas conscriberet: Hymnus autem sic
Mater Misericretae , Tu nos ab hoste protege Et hora mortis fusile. Lubet & heic adiicere Sequentiam, cui barbare loquuntur Pontificii cantatam in concilio Constantiensi in honorem Virginis Mariae:
Heni Mater Gratiae, Fons misericordiae, Miseris remedium. - - - Veni lux Ecclesiae,nristibus iatiliae Nunc infunde radium. Te reginam colimus, Tibi laudes canimus Ex affectu eordium. Ωuae es in angustiis Et in rebur dubiis
Salus ct solatium. ο fila perfulgida ,
Tu dira certaminantiris hujus reprime. Simonis navicula Filii tunicula Ne scinduntur prohibe. Portis navigantium
Preces supplicantium Filiorum suscipe. Constare flebilesyma pusillamines
699쪽
Quae Deum hominibus Et ima coelestibus .
uersi interime Schismataque reprime
Judicet nunc Crassetus, utrum recte Protestantes accusentur sua propria autoritate expunxisse ex Canone fidei nonnullos libros quos ecclesia omni aevo pro canonicis habuit: an Pontificii idem crimen non commiserunt quod Protestantibus impingit Crassetus , cum , uti in Bibliis, Ant verpianis supra fuit ostensum, totius Novi Testamenti nihil aliud quam acta Apostolorum & Apocalypsin reseri, caeteris erasis & expunctis ' an non Divinam maledictionem sibi acquirit qui tam fricrilegas verbo Dei injicit manus Z Legat Crassetus quaenam sit illorum sutura conditio qui addunt ad verbum Divinum , & qui aus runt ab illo , Apocalypseos capite ultimo vers. XVIII. & XIX. Si quis adiecerit ad baee , imponet ei Deus plagas scriptas in libra isti:/squis abstulerιt aliquid ex verbis i hi Praphetiae hujus, auferet Deus partem e us ὲ libro vitae , ct ex umbe illa sancta , ct ex iis quae scripta sunt in libro Vio. Parem serent poenam illi qui tam scede verbum Dei
interpolant, & immutant, uti hoc ex supradictis evidentissime constat , Pontificios criminis illius esse reos. Et nunc etiam patebit ex iis quae ex Xavierit Jesultae Historia Christi & Petri excerpemus vel potius a Doctissimo D. Ludovico de Dieta sunt excerpta, trademus. Pag. Iq. Patrem Virginis Miniae asserit fuisse Daehimum, mirem Annam. quod non tantum non est Euangelicum, sed & tam dubiae fidei, ut B. Augustinus lib. XXIII. contra Faustum cap. VIlI. te fletur, Apocryptam esse Scripturam , ubi Dachim pater Mariae legitur , cuius authoritate non detineatur. Addo Nyssenum, cujus in oratione de natali die Christi haec sunt verba : Virginis pater ut ex historia quadam incerti authoris acrepi) fuit insignis quidam civis , observantia legis se vitae probitate inprimis nobius, qui me filis ad senectutem pervenerat quum minus idoneam ad gignendum uxorem haberet, cte. Exiguame audaciae est , haec tam incerta historiae Sacrae veluti certissima
700쪽
tissima agglutinare ρ IIum ait ex Nazareetb , hane G Bethlehem oriun dum. Unde vero hoc habeti Ex Breviario, credo, Romano, ubi in Sanctorum Historiis ad 26. Julii legitur, Anna Virginis Dei genia tricis mater, Gaziri filia, ex tribu D a , in Edriae em oppido Pudaeaemia, Ioaebimi fuit uxor, qui ct ipse ex eadem tribu Galilaus erat ex . . Nazareeth, ambo ex stirpe regia, o c. Laudat haec Barradius. fatetur tamen dissentire, quoad locum nativitatis, Ad richomium , qui de tribu Zabulon scribens, ait, Zephorum, totius Galilaeae urbem maximam , natalem putari Joachimi & Annae. Assirmat quidem & Nucephorus lib. II. cap. III. Annam sui sic Bcthleemiticam. Sed hic di sentit a Breviario, quod filiam eam facit Mathanis Sacerdotis, & MDriae conjugis ejus. atque ita ex tribu Levi fuerit , quum Breviarium eam faciat ex tribu Judae, ex stirpe regia. Audiamus porro Authorem nostrum. Plaerunt. inquit , Naeta rethri dimites. Sed triges vigineti annis ob defectam filii. quem s d Draimpetrarent, templo voverunt. Erat tum summus Pontifex Uaehar, qui fessi tempore eos sacrificia siua Hieroseohmis oferentes removit se ignomianisse ejecit, quod occulta quaedam turpitudo orbitatis esset causa. Hine illi ad pastores rus concedit tristis, haec Hieroselymis manet maerens. Agum ruri
Angelus flatur, filiam promittens Mariam, quae ab utero spiritu S. plona, ct separatim ab hominibiu in templo educanda , magna futura seter celebris. Ouippe quae, ut Isaac, Pacob, Jo8b, Sim ct Samuel, in pectute ipsorum nasieretur , quum sp s prolu defecissis. Fidem signo
'mat, quod ad urbem contendenti obvia ferre in porta Aurea uxor, Leta ae hilaris , maritum quaerens er investigans. Protinus disparens Ange- Ius , ad Annam ejus em nuncii lator venit. dicti ue addidit , fore ut evsus filia Christus nasideretur. Occurrunt sbi in dicta porta conjuges, Les que Nacaretham revertuntur. Ibi die Jovis mensis Decembris , qui decimus seextus eras Persei menses mima, concepit Anna, ct exactis nomis menstas, octavo Septembris, qui dies erat veneris, Iliam peperit, D riamque nomininum. Similia, benevole Lector , m dicto Breviario
reperies. Petita sunt & haec & praecedentia ex Epistola de Nativit te S. Mariae ad Chromatium & Heliodorum Episcopos, B. His ronymo attributa, quae in ejus extat operibus, Tomo q. editionis Basileensis. Ubi recte Erasmus lectorem monet , nihil his esse in quo
bonarum horarum ullam partem collucet , nec eger e D. Meronymum hu-