장음표시 사용
301쪽
a'6 LINGUA auxissis etiam siue uere factum erat inscia rege, siue rex suspicans nonnihil decreuorat ea poena contentus esse, si sic monuissis ne pergeret nocturnis colloqui, cum bo/nos Rhou ς0grςdi Proindς prob bile est ri . morem,quem ed hodie videmus in Sorbos nicis disput tionibus,uela prudentibus uiris profectum fuisse,uel ab ipsa necessitate inductum. Nulli fas est interrupere dispu/tationem prpponentis ac respondentis, nisi si quis ad hoc fuerit delegatus. Nec is ciuidato silentio succedit proponit,nisi prola/tu. omnium ueniam ac pacem . Vbi pro/posuit, nsi respondet quicquam in hoc productus,nisi repetat quod propositum est, . . M* semel atm iterum,interim licet propo/ncti mutare,corrigere cit addere si quid uolit Haec mora mutantis ac repetentis,non nuquam taedio est auditoribus, sed tamen . necessarium habet remedium aduersus tu multuosam vocum confusionem. Postea i . quam incaluit colentio,dicendi finem ii n/ponit coetus considentium aut circumstantium, ut re aliis sit dicendi locus Hic fateor nonnunquam silere iubetur, qui maximer erat audiendus, sed praestat quaedam non audiri
302쪽
PER ERAS. RO T. 897, audiri,quam nihil audiri.Congruit autemi hoc remedium peculiariter nationi Galli. quae quum sit humanissima, men praei rer linguae facilitatem,habet in disputando i quiddam calidius ac uehementiusan uni 1 Mersum uero quisquis dicit, frustra dicit, sit desit fides ae attentio. Sed utrunque sibi conciliat suspendens expectationem confi ratiuncula , quod ipsam etiam proditum
i est ab his qui diligentius dς rhetorica con scripsere. Quis tuis enim sic incipit, casi ret suspicione suci , quod inibi ex re na
, - - cogitare uideatur quid sit dicendum. i non secum attulisse commentum, quo fili
lere Et inconsilηs praesertim graue quid ' dam minime uulgare dicturus uidetur, qui prius meditat quid dicat aram qui do/j cent co caput artis artem damulare, si
i mulant hanc contationem, quo magis at tentos magis. credulos habeant audito res. lem Homerus inducit Ulyssem.Ita, non istum expendenssum erit,quid pro Ponatu sed quo animo proponatur. Nec enim semper ideo percon mur,quod n his responsione sit opus,sed nonnunquam 3micos verecundior bladdis percontati
303쪽
unculis ad colloquedi uicinitudinem pro- ,
vocamus Hic qui responsionis locum alte ori praeripit,animum. 'aures ali6 conuer fas, ad se trahit, nihilo lacit ciuilius,quam si quis ab alio uolentem osculo excipi,prae ueniens osculetur ultro , aut si quis oculos in alium consscientis,in lese detorqueat obtutu Si Octauio roganti adolescetem , qui' ipsum oris linia trientis referre dicebatur, nummater illius aliquando fuisset in aula Caesaris. simpliciter resipontum fuissiet, qua ille non simpliciter interrogaret,perisset iocus. Nubc quum adolescens ex uultu rogatis deprehense cauillo respondisset, matre quidem minquam illic fuisse,sed patrem saepe,dictum in Caelaris cognatas hetorsit,hosne ingeri laude. Nec hodie pauci sunt. qui fi stis quistiunculis excitant quo unda loquacitatem,ut rideant. Praesidebat in co utilio negociatorum Dominicanus quida, ac hibiti iunt de industria,qui homine pr&ptum re confidentem rogatiunculis exagotarenti ille incontanter ad omnia de quidese io Tandem inter quaestiones ad negoci .ationem Ruse
vini Num recte lacerer, qui pactus lactis
304쪽
PER ERAS. RO T. 299 ouilli duo dolia,lac redderet gallinaceum. Ille nihil contatus distinxit: Si lac,' inquit, gallinaceu utilius sit illi cui redditur quam ouillum, satisfecit qui reddidit. Risus omisiam cQnsequutus est. Cluilior erit haec con latio,siqui rogatur excusans sua imperiti alit,respondendi partes aliis deferat ut magis ad explicadum quaestionis nodum idoneis,quemadmodum faciunt, qui pocula Porreetam, urbanitatis gratia deserui ipsi qui porrigit,ae acceptum ad alios uelut ho. Doratiores deserunt. Nec pudeat interim
ingense seteri,nihil in promptu esse quod
auditu dignum iudicet consultis libris,r Perpenta , si quid occurrat communicatu rum. Ea modestia saepenumero plus laudis coiiciliat,quam si bene respondeas. Proinde non probantur uiris sapientibus hi qui studiosius affectant laude ex tempore di cehdi,quam bene dicendi . Nec ulli magis abhorruerunt ab extemporaria dictione. quam ij qui caeteris dicendi facultate prae/stiterunt.Demosthenem fere de scripto di cere Blitum tradusiadeo ut ne populi qui dem st stationibus adduci potuerit,ut ex
telnpore dicturus assurgeret.Marcus Tullius
305쪽
legitur.Sed idem quum ad dicm praefinituacturus esses causam apud cetumuiros, Drotem seruum libertate donauit,tasi ob ali ud officium,nisi quod nunciarai,cognitio nem in posterum diem esse dilatam. Tam admirabili tam exercitato dicendi artifici, qui potuisset etiam extemporali dicitione
caeterorum omnium curam uincere, tanta
erat sollicitudo,ne quid per incuriam secus diceret quam oportebat.Nimirum illos ad dicendum pigros re contabundos redde hat prudentia in nobis inscitia confidentia parit. Iram grauiter admonet Sirach HOhraeus,quod alibi referre coepimus: Audi tacens, pro reueretia accedet tibi bona gratia. Adolesces loquere in tua causa ui cum necesse fuerit: si bis interrogatus Horis habeat caput responsum tuum. In mul tis esto quasi inscius,&audi tacens simul et quaerens. In medio magnatu loqui ne praesumas,&ubi sunt senes, ne multum loqua iis.Non placet huic sapienti λογοι ἄκε χαλα Sed ineptior est quorundam oratio, quae nec caput habet nec pedes. Talis est eoru .
qui quum stulte respondeat, tame nullum, dicen
306쪽
PER ERAs. R ΟΥ. pti dicendi finem facere possent.&us erat ad: id quod quaerebatur respondere, quod a i pud Platonem ab Euthydemo discit So/i crates. Veluti si quis rogetur: Est ne pater, domi alis est si respondeat,domi non est. t . Nam si plus scire cupier qui percolatur, adi det ubi igitur illum conueniam c Quod sit noto benignius uoles responsum dare, sa/: tis est dixive,nondum rediit E senatu. p/: uacaneum a utem oe ineptae loquacitatis iiii erit,si rogatus an pater sit domi, dicat noi dius tertius ciaculum prosectium iussu Se/: natus ad Caesarem, totam* legationis hi ii storiam enarret . Nec lacile dijudicari posei sit uter ficiat ineptius, qui uicino rogantio commodato patellam offerat mortarium. i an qui roganti infundibulum totam obtrar, dat supellectilem . Similis est istoru error. i qui rogati de re quapiam,veluti nacti garri ι endi campum, altius rem repetunt quam n oportet. Notatur ab oratio, qui Troianu, bellum gemino exorditur ob ovo:sed gra
ii uius etiam peccant qui respondent, ovo; γης Ουτε ovSανυ απτωεν altero mulgete hiri cum altero subnciente cribrui,ut ait Demo
nactes. Adeo placet illis Ai ομ
307쪽
σῖωπαμ. Ita causis forensibus testis loquaci/tas non raro perdit reum,uel quia plus xe spondens quam oportet,imprudens effutiat quae laedui,uel quia disticillimum in multiloquio tibi constare,ac meminisse quae di
XeriS,quum hinc maxime coarguatur testimonia.De uictus intemperantia iam no se
Inc sis pq mel nobis dicitum est.Veniamus igitur ad sigri με causas magis peculiares, ubi uideWr illud αν - genere praecipiendum, neminem posse
temperare linguam, nisi qui motus animi . . consuefecerit obtemperare rationi. Vide/mus enim hoc usu uenire his qui bilem ha/hent immoderatam,ut quum certo statue rint aut obticescere,aut moderatissime rospondere,tamen ira ceu turbo quidam in surgens excusse clauo rapiat linguam iri Omne conuitiorum genus. Idem efficit im/potens gaudium, aut dolor, aut metus, aut spes. Porro qui diligenti meditatione sic consuefecit animum suum,ut nihil ma/gnopere ne* miretur,nem Oderit,nem metuat,neque speret,eadem opera moderabi tur linguae,qua moderatus est anto . Quo admodum enim frustra moneas phrenetis
' cum,sic thc ede,sic copone uinem
308쪽
PER ERAS. RΟΥ. derare uultum,ni prius pharmacis repur garis bilem si alium corporix habitum in
duxeris: iic in uanum moneas cui dominatur ambitio,ira ,supeibia, auaritia, libido. elotypia , amor, Odium , quem excru ciat spes, aut metus praecipui humanae ui tae tyranni: Sic loquere, sic moderare lin guam,nisi prius peri ualeris,ut rebe ties ani/mi motus rationis freno coerceat. Est auteillic praecipua adhibeda cautio,qua nossentimus maxime propesbs ad lapsum . qu atri ad replurimu adiuuabit,si sibi quiliniuxta Pythiu oracula notus fuerit. No sine causa laudatur a multis Socratis patietia,qui praeter natura ossies aflectus multa vi multa iocosuetudine sic domuerat, accicurauerat ut prorsus ἁπαρους uideri posset. Ex animi tolei alia parem corporis aduersus omnia . quamuis dura paticntiam comparaucrar.
Non in cian ur philoisphi longe dissicisseus esse ferre sitim quam famem, quum v trunm sit difficillimum. Socrates aute hac
exercitatione sitim expellere consueuit. post caquam ex more uer ei um,ac ualctudinis gratia corpuS exercuerat quς temporς ma
309쪽
hat hibere,nisi primo cado iam aliis es sernon quod periculum metueret si cum caete ris hibissequerum ut irrationabilem appe titum doceret expectare rationis imperisum.Eadem arte durauerat corpus ad uigoliae stationis, caloris, frigoris ac laboris in credibilem tolerantiam.Qui sic habet do/mitas naturae uiolentas cupiditates,is poterit de linguam prurientem cohibere . Qui uehementer sitiens imperare sibi potest,ut in totum abstineat a potu,facile tempera
hit sibi ne plus bibat. Itidem qui quum est oblata dicedi occasio, d linguam sentit ue luti sitire,ut sese effundat in argumento in quo libenter uersatur,sibi potest imperare,
ut in totum sileat,donec necessitas aut utilitas exigat orationem,idem facile sibi tem/ perabit,ne dicere exorsus semet multa nogacitate ingurgitet alm inebriet. Ea dicen di moderatio non est peteda ab affectu discentis,sed ab auditoribus,id fiet si conside res,non quid tibi iucundum sit dicere , sed quid alios iuvet, aut expediat audire. Si nauta aut miles non prius desinet nugari de suis periculis ac uictores,quam ipse satietur referendo,quamlibet Iliadem supera/bit
310쪽
i ER ERAS. Ror. 3ossit narratio.Verum si cogitet quid haec M istos quiaudiunt, iudicabit satius eos
adhuc inhiantes ac suspensbs dimittere, lnauseatites ac uomiturietes prae saturitate. in fine comoediarum solene est addere,va/lete re plaudite:sic enim desinunt ut spectatorem adhuc lamelicum dimittant. At no- gacium narrationibus plexunm pro plau/ru datur oscitati pro laude accinitur olici Quisquis igitur in.his argumentis, ita qui hus libenter uersatur ob assectum natura/lem,sese dicturientem cohibuerit,facile toperabit in cineris. Athenodorus philo η phus quu ob ingrauescente aetate dimitupethflat ab Augusto, discessurus admonuit illud,nequid iratus faceret diceretue,nia prius Graecoruliteras ordine recensuisset, uelut in his pharmacum quoddam inem aduersus iracundiam,at philoisphus indiscabat moram interponendam esse. Caesar delectatus eo dicto, complectus homina Adhuc nquit,te mihi est opus. re annum etiamnu apud se detinuit, ut eo magistro disceret silentium. Quur re nos n5 demus tantum spatij linguae ad garriendum erumbere gestienti, quato literarum numerum