장음표시 사용
111쪽
τα συνάγειν. ταν δε διακωλυκὼς τρο συμμαχίαν, ἐμ-Cανίζειν ενδεχεται, πρωτον μεν ως ου αναγκη ποιεό- σθαι νυν αυτην επιιθ' ως υ ἱκαιοι τυγχανουσιν ν τες, εἰς ως πρότερον ημα κακως πεποιηκοτες ει εριση, ως μακραν τί ς τόποις απιχοντες, και υχ παρ- χοντες δυνατοι κατα τους προσηκοντας παραγενεσΘαι καιρους ταις μεν ουν αντιλογιαι και ταις συνηγοριαις ταις περι των συμμαχων κ τουτων κα των τουτοις
ομοιοτροπων ἀπορησομεν χρησθαι. Ia Ιερ εἰ φης δε Hae igitur sunt causae , hisque similes aliae, quibuς
adsciscuntur socii. ii Necesse est autem, cum siladere volueris, esse societatem aliquam ineundam, eam a Xime tem pessivam ostendas, declares ille eos socios apprime iustitiam colere, bene iam antea de civitate meruisse, esse potentissimos, in proximis locis degere; sin minus haec , Oratione comple ecere, quae sube runt. Quod si auten societatem dissuadere volueris, primo quidem ostendas oportet, haud opus eis eum nunc inire; deinde quod non iusti sint socii, quod civitatem antea male assecerint. Sin id minus poteris, dices, eos procul habitare , neque satis validos esse, ut Opportune adsint auxilio. Ex his igitur hisque similibus circa ineundas aut non ineundas societates' dissuadendi suadendi rationes facile cognoscemiis. I Rilr-
112쪽
στας συνακτεον, και μετα ταυτα δεικτεον, ε ων στιπεριγενεσθαι τω πολεμ ω, τι πλειστα τουτων τοις παρακαλουμενοις υπαρχοντα εστι περιγινονται, παντες η ια τρο των σεων ευνοιαν, ρο ευτυχια, προσαγορευομεν, η λα σωμάτων πληθος και - , η δια δη- su autem, pacis, belli faciendi eodem modo maxima argumenta persequamur. Causae quidem bellandi adversus aliquos sunt huiusmodici par est de iis nunc tempestive ultionem capiamus, qui nos antea iniuria lacessiverunt ut nunc iniuria provocati pro nobis ipsis, aut pro cognati , aut pro iis, qui beneficiis nos cumularunt, aut pro sociis iniuria affectis, aut pro ut litate civitatis, aut ad gloriam . aut ad opeS, aut ad
vires, aut ad aliud quidpiam huiusmodi bellum susci
piamus. I Cum igitur ad bellum voluetimus exhortari debemus ex his causis tiam plurimas dicendo complecti, ac demum demonstrare, eorum plurima, quibus in bello superiores fiant, ipsis auditoribus adesse.
Superiores vero fiunt omnes aut Deorum benevolentia, quam bonam fortunam appellamus, aut milituin multitudine atque robore, aut pecuniarum assi uentia,
113쪽
βάνοντες, μι*ανιουμιεν, ταν ἐπι το πολε λε ιν παρα- καλωμεν, τα με των ἐναντίων ταπιινουντες, τα δ' ημ ετερα ταις αυξηπισι μεγάλα καθιπτωντες. ψ Ἐανδε πολεμον χελλοντα γίνεσθαι διακωλυειν επιχειρω- χεν, πρωτον με διοι προ ατεων δεικτεον, η παντελως ρυδεμίαν πάρχουσαν, Ἀχικοας και ταπεινας ουσας τας δυσχεράας. πειθ' ως ου συρι2ερει πολεμεῖν , διεξιοντα τα κατα τον πόλεμον τυχηματα τοι ανθρωποις προ δε τουτοις τα προ νίκας συντύνοντα του πολεμου τοῖς ναντίοις παρχοντα μυαλλον, δεικτεον. ταυτα δε ἐστιν, απι αρτίως κατηρίθμηται γίνεσΘαι
aut imperatoris prudentia, aut sociorum Virtute , aut locorum opportunitate. Ex his igitur .similibus, quae maxime rei congruant, hellum suscipiendum esse exhortabimur, adversariorum quidem partes deprimendo nostra autem augendo atque amplificando. 4 Quod si futurum bellum impedire studuerimus, primum caUsae inveniendae sunt, aut omnino nullam, aut parva &mediocres querimonias afferri, quibιι ad illum incitemur). Deinde, quod hellum non conducat Uendendum est, percurrendo, quae hominibus hello soleant accidere calamitates. Praeterea vero declarandum est, quae victoriam soleant ii bello sicere, ea hostibus magis
adesse. Haec Vero sunt, quae modo enumeravim hi S. Futurum itaque bellum ex his diffsuadendunt est is Quod si ab instanti bello quiescendum esse cohortari Voluerim
114쪽
mus, si quidem deliberantes stiperiores fuerint, hoc ipsum primum dicendum est , decere eos, qui mente Valent, haud operiri, quoad casum eant, sed, cum Vincunt, pacem iis faciendam esse. Deinde, quoniam ea belli natura sit, tilios quoque in eo, qui secunda fortuna usi sint, perire pacis vero contra, ut 'ict OS servet, victoribus rerum bello adeptarum fructum adferat. Exponendae ellam erunt fortunae vicissitudineS, quae in bello cum multae tum variae fieri solent. Qui ergo superiores in bello sererint, ex huiusmodi rationibus ad pacein exhortandi sunt eos autem, quibus adversae res in bello exstiterint, hi in ex ipsi casibus exhortabimur tum vero, a quibus iniuriam ante susceperint, eos calamitatibus sui admoniti irritare ne pergant tum ex iis pericillis, quibus antea, tim pacem noluissent, obnoxii fuerint tum deniqtie, quod meliussit partem aliquam fortunarum suarum potioribus ho-
115쪽
παντες οἱ ανθρωποι τους πολεμους εὶ θα σιαλυεσί αι προ αλληλους, ταν ητοι δίκαια αξιου του ἐναντίους ὐπολαμ βανωσιν, η διενεχθωσι τοῖς συμμαχοις, τω πολεμ ω καμ νωτιν, ἡ οβηθίουσι τους ἐναντίους, η στα
λεμου δημηγορειν και ειρηνης. 16 Aείπεται δ' ημας
τον εστι λεγα δ' ιον τοπους τινας δημοσίους γ μελη-μανους, ε ων τοῖς λωταις, η πραθεντων, Ἀχισθωθεν- stibus cedere, quam bello periculose decernere quo. ipsi una cum opibus suis pereant omnino autem nobis tenendum est , tunc solere omnes homines bellum invicem dissolvere, cum aut iusta hoste rogare arbitrentur, ut cum adversu socios exorta fuerit contentio, aut cum bello defatigati sint, aut adversarios timuerint, aut ipsi inter se dissideant. Liamobrem quae ex his omnibus atque horum similibus accommodatissisima in rem sunt, si fuerint collecta, quam facillime de bello poteris .de pace disserere. 6 Reliquum est, ut de reditibus comparandi iam agamus. Primit in quidem considerandum est, si quid ex civitatis possesse sionibus negle otium sit, quod neque reditum afferat, neque Diis dedicatum sit. Veluti sunt sublici quidam loci iam neglecti, e quibus aliquis proventus, si priVatis hominibus aut venditi, aut mercede exculti fuerint,
116쪽
γουμενο ις αναι, αυτους τους τοι πολίταις, και πολυχρονίους και μυεγαλου οντας τους δε των ναντίωντα ναντι τουτοις εχοντας. 7 1ας μεν ουν προοε- σεις, περι ων δημηγορησο μεν, και τα μερη τουτων , ἐξ
λιν, φεξης το τε ἐγκωμιαστικον εἰδος, και ψεκτι- κον περιλαβωμεν. civitati fiat. Huiusmodi namque reditus omnium naaxime sunt communes. Quod si nihil sit huiusmodi, necesse erit, pro singulorum copiis tributa imponantur, ut pauperibus quidem indictum sit, corpora adversus pericula praebere locupletibus Vero pecunias opificibus denique arma. Omnino auten oportet de reditibus agentem dicere, esse eos aequales civibus, diuturnos, magnos hostibus vero secus I Propositiones igitur, de quibus concionabimur, 'arum partes, ex quibus rationem tam ad suasionem , quam ad dissuasionem componemus, ex dictis cognoscimus. Rursus autem deinceps genus orationum ad laudationem vituperationem spectantium explicemus.
117쪽
τουτω, των in ἐνδοξων ταπείνωσους των δε ἁδόξων αυ- ξησις. a 'παινετ μεν οὐν εστι τραγρματα τα -
De laudatione vituperatione. Omnino quidem laudatio est consiliorum, rerum gestarum, verborum praeclarorum amplificatio, S eorum, quae abstat, accommodatio. Vituperatio autem huic contraria est, praeclarorum extenuatio, turpium vero exaggeratio et Res laude dignae sunt iusta, legitima, utilia, .honesta, iucunda, quae non facilia factu sunt. Quae autem omnia cuiusmodi sint, quo pacto iis abunde utantiar, in superioribus dictum est. 3 portet vero laudantem ostendere in oratione, in hoc sive homine , sive in rebus eius aliquid inesse, quod aut ipse gesserit, aut quod per ipsum manaVerit, aut ex hoc contigerit, aut uitis gratia factum, aut sine hoc non patratum fuerit. Eodem modo
118쪽
τρόπως μετιαν ἐγκωμίων και ψόγων πολλων εὐ πο- ρησεις. 5 υξ σεις δε και ταπιινωσεις συλλη δροαπαντα τα τοι υία τονδε τον τροπον μετιων πρωτον
μυεν ποῖαίνων, σπερ αρτίως μετηλθον, πο τουτουδι ituperatorem ostendere oportet, horum contraria inesse in illo, quem vituperatum Velit. 4 Quod ex hoc contigerit, hoc modo Ex studiosa corporis exercita tione victoriae contingunt e desidia onaines in aegritudinem incidulat ex philosophiae studio homines fiunt prudentiores ex negligentia rerum necessaria-ium indigentes. Quod autem huius gratia factum fuerit,lio modo Ut a civibus coronentur, multos laborestituitaque periclita homine perferunt. Et ut gratificentur iis, quo diligunt, reliquos non curant. Quod autem sane hoc non patiatum it, hoc modo: Non sine nautis navalium pugnarum vi tori aeri neque sine potuchrietates. Talia vero perinde ut ante dicta percilrrens
di laudare di vituperare ab unci poteris. Ampli iacu bis autem S extenuabis talia simul hoc modo primum quidem ostendens, ut modo docebam, ab hoc multa
119쪽
ται μείζους, ταν προς βραχυτερους παραστωσιν. 'Εσται δε και οὐδε παντως αὐξειν es κεκοιται μεγααγαθον τουτο, τουτω τι εναντιο εα λεγης, μεγα κακον ανέῖται. οὐ σαυτως δε ει νομίζεται λεγα κακον , αν τουτω ναντίον λεγνης, μεγα αγαθον ανῶται.
vel bona essecta esse vel mala. Unus igitur amplificandi modus hic est. Secundus est, iudicatum afferre, si quid laudes, bonum; si vero vituperes, malum deinde conseras oportet quod abs te dictum sit, is invicem compares ex tui maxima, ex adversarii vero dictis ni in ima enarrando, .hoc modo magniana illud videhitur. Tertius modus est, ut ad illud, quod abs te dictum est, minimum quid ex iis, quae sub eandem speciem cadunt, compares. Sic eni in abs te dictus matris apparebit, veluti mediocris staturae homine maiore apparent, si iuxta in inores stent. 6 Amplificare autem poteris quoque hoc modo: Si magnum sit hoc honum iu dicatum, ubi contrarium huic aliquid dixeriS, magni imid appareat alii in necesse est. Eodem Vero modo simagirum malum existimatur, ubi liiii contrarium dixeriS, inagnum bonum apparebit. Amplificabis autena
120쪽
πολλαν ίMτιs αποῖαίνης ἐα τε ιγαθων, ων τε κα- κων, μεγαλα ανεῖται σκοπεῖν δε και, το πραγμαρποιο τανύται κατα μαρ διαιρουμενον , η καθ ολου hoc pacto vel bona vel mala si aliquem ostenderi consulto egisse, probans, quod praemeditatus iam diu fuerit, quod de industria multa gerere aggressus sit, quod per multum tempu gesserit, quod nullus alius prius haec aggressus sit, quod cum iis gesserit, quibuscum nemo alius, quod post OS, Ost quos alius nemo, quod sponte, quod ex sententia, quod si omnes pariter atque hic fecerimus, profecto bene aut contra male vixerimus. 7 Oportet ero etiam assimilatione comparare, cinaedificando alterilia super alterum amplificare hoc modo: Quicunqtie amicorum curam habet, eum consentaneuin est etiam par te fitos colere; quicunque alitem parentes tuos colit , is etiam patriae suae benefacere cupiet. Summatim vero, si eum multarunt rerum siVe bonarum, sive malarum, causanxostenderis, magna videbuntur proferri. Considerandum