Balth. Nardii Arretini. Expunctiones locorum, qui in libro de Papatu Romano ignoti auctoris deprauantur, mutilantur, & tam falsò afferuntur, quam in prima parte Reipub. M. Antonii De Dominis, vnde per compendium videntur congesti. Animaduersiones iti

121쪽

C AP QUARTIN QUAE FUERIT

ORIGO, ET PROGRESSUS

EV D Optimus Maximus, qui ex nulla

prae existenti materia Orbem hunc niuersum admirabili rerum arietate ornatum ex nihilo creauit, siquidem dixit, f. ' latim facta sunt, ea namque quae existunt acquinullatenus extat,eius Vocemsque audiunt

diu captitutatis , quos Primorum Parentum inobedienti culpa labefactarat, reos mortis enecerat,atquei o graui Io subiecerat,vnigenitum Filium suu sic esus mior dilexit nos in similitudinem hommi pecca-

IOObnoxij, misit inmundulo,cum immanulimus ille Tenebrarum Princeps iniuste surparat imperium 't

esu: iactis uiribu: ac durillim ieruitutis nostra ab-

122쪽

pior noster cum hoc potentissimo, fortillimoque HO ste congres urus, non tormenta bellica, non arma

parauit, neque acies ad pugnam instruxit o altitudo diuitiarum scientiae d. sapientiae Dei, quisham percepit sensum ipsius, aut pcnetralia illius ingrcssus, quanta sivdcxlcrae eius potentia satis cognouit fuerunt olim Gigantes squalidi ferocesque sane; at non hos, sed imbecillia elegit, ut fortissima quaeque confunderet , atque euerteret viae namque cogitationum suarum longiusquam Cesti a Terra a nostris distant, quamobrem, via in investigabiles sunt, iudicia eius nullatenus possunt mente comprehendi, est enim apud Deum insania, quam nos sapientiam xistimamus. Domuit Orbem non ferro sed ligno, ligno Crucis quod ignomini symbolum, S reorum patibulum erat turpissimum; Iudeis quidem scandalum gentibus autem stultitia visum,

nunc Imperatorum,&Regum dccorat Oronas, Diade

mata exornat.

Et non quidem Stoicae,aut Peripateticae sectae sapientes,e Gymnasijs, aut ex Aulis Principes ditissimos eductos, vel Milites e castrissc lectos, ad Apostolatus ordinem adsciuit,quos ad fidei suae Luangelium promulgandum huc,atque illuc mitteret. Verum enim vero tanti muneris onus duodecim de mandauit miri dictui n5 virtute generis praeclaris, nodi iiiijs,armisq; potetab', non Sophia edocti, sede plebe vilissimis,rudibus, pauperibus rusticis piscatoribus qui tamen veram e Coelo Philosophiam euocarunt,&sanct i Spiritus numine assati,arcana Dei adhuc abdita homini us cunctis reserarunt etiam ipsi Graeciet,quis

123쪽

pientiae primatum sibi vindicabat, at inquit Chryloit.

Epων ό ληροι ς' τα δειλαι H βη imi N Onως in ν 32κείνων si έ b nunc Urm fistus ubi nomen e thenarum, νι Thil ophorum deliramenta , BGalliam, i e Bethsaidae naim,ille Rusticanus et niuersios deuicit, ad coit praedicationis eoru soni omnes terr plagas penetrarit. Horum autem unus fuit Petrus, quem Christiis aliorum Principem constituit , atque uniuersae Ecclesiae suae summum Pastorem postmodum designauit, inaugurauitque S illi, ac successoribus eius supremam

tribuit potestatem, ut vice ipsius, cui Omnis data est po- tellas in Coelo,&in terra, Agnorum , Ouium gregis sui, omnium scilicet cuiuscunque conditionis fidelium curam gererent, huius ergo animarum spiritualis praecipuique Pastoris imperio, omnes subiecit Principatus, ille, tu iri iura Regnorum, S corda Regum Diuinae eius potentiae manu sinu complectitur: quamobrem ona. nes Romani Pontifices, ab ipso Petro, ius istud amplis sinum libere semper postea exercuere , nec unquam proprio defuerunt muneri, quamuis in Cryptis S Antris latitarent, seu profugi errant eique immanissimam Tyrannorum rabiem effugere cogerentur, omnia enim posthin,inquit Paulus in eo qui me confortat.

Eisdem namque Ecclesiae Moderatoribus, proprio ore spopondit pie, qui veritas solus est sese ad supremum usque diem , Ducem, Tutorem ' Patronum continuo illis affuturum me potestatum infernarum

conatibus vires eorum concuterentur, aut fides deficeret, vel impetus earum ita in ipsam irruerent Ecclesiam,

ut Catholic Religionis propagationi obsilere possent.

124쪽

io C Ap. QVARTrQuamobrem ad ipsum Rom. Pontificem docere, dirigcre, coercere, leges in Ecclesia condere, conditas rh Alia Rhyogare,citra tamen iuris diuini abolitionem aliquam Episse. solummodo spectat, ipsiusque est iurisdictionis gene sibit ' ralia indicere .conuocare Concilia , adeo quod ia absque mandato, vel assensu illius, a quocunque habita

C ης fuerint,nulla prorsus, S irrita fore sanxere Apost Ol. can.

1is illo relato a Marcello S innovato aConcilio Niceno ut D cb: Synodus Alexandrina testatur,4 Iulius' ad Episcopos

lyh Orientis cuius meminere Socrates, SoZOmenuS, Nice

tib ς idi phorus, quod itidem re ipsa semper in Eccletia resiste seruatum a prima Synodo Apostolor.exemplis aliorurno et Generalium Conciliorum apertissime constat. Ab ipso igitur Deo Romani Pontificatus Praefectura originem duxit, eoq; rect ore,Duce, ac patrono,non temporis praescriptione, aut humana ulla largition , vel constitutione suo iure aucta est, cuius imperu Majestatem veluti Sacrosanctam Catholici omnes, praecipue vero Imperatores, Reges summa reuerentia, pie late humillime venerantes, Principatus sui fastigium

eius ditioni sponte subiecisse . ad pedes Beatissimi Patris supplices occidisse, degimus,4 vidimus. Quod si unquamRebelles, Schismatici tantς potestatis culmen contemnere,summorum Pontificum,auctoritati obsistere, armis sollicitari conati sunt,in hos contumaces Schismaticos diris, grauissimis,iustissimis

que coercitionibus animaduertentes, eorum prosioa runt acies,arrogatiam fregeriit,temeritatem edomuere,

nec ullus umquam fuit qui suae perfidiae meritas non luerit parnas. Maecunque igitur in hoc Capitulo asseruntur,vel afferuntur;cuncta sunt expressa mendacia dcfalsitates impudentissimae. CAP.

125쪽

CAP. QUARTI

EXPUNCTIO

VO NIA M Cap. istud quadruplici distu guit c pote quibus prouectionem Papatus examinat, nos quoque X punctionem quadripatito diuid c mus. Primum tempus S. Petro ad Con stantinum . Quo Pontifice sinani rorsus aut horitate destitutos, nullum iurisdictionis etiam Spiritualis actum ium. gessisse concilia conuocandi nullam habuisse facultatem, imo non secus ac caeteri Episcopi, decretis eoruni paruisse his probare conatur. N. Anno Christis . Iacobus minor Hierosolymo tu creatur Episcopus cui B. Simeon immediate successit, fit eodem tempore Marcus Euangelista Episcopatu Alexandrino praeficitur,qui cum anno. , . Christi currende ab Alexandrinis occilus esset, eidem Avicenus latim suffectus est Petrus Cathedram Antiochen a scptem an b ianis rexit,ubi relicto Episcopo u Odio anno. 3. Romam petit,Romanum EpitcOPatum iuscepit,cumque omnes

126쪽

IO CAPITI QUARTI conueniant circa viginti quinq; annos gubernasse idcirco Linum S: Cletum sibi coadiutores fecisse dicendum est. Crucifigitur Petrus anno Christi o. Clemens eidem successor deputatus est, qui igitur quarto loco Episco- 'pus Romanus creatus est, super alios quam habuisse non constat iurisdictionem nouissimus ex antiquitate praetendere neque valet, neque potest Echac tandem ambage verborum hoc unum vix

deprehendi; scilicet nequePetrum, neque tres alios Pontifices,eius in Romana sede succes res, nedutemporalis, imo nec spiritualis, ultra ipsis subiectos, ullum

unquam iurisdictionis actum exercuisse. At si in subiectos exercuerunt , subiacent autem Rom. Pontifici omnes fideles: ergo semper eorum potestate usi sunt. Quod si Episcopos omnes, vel Antiochenum, vel Hierosolymitanum, aut Principes ab Ecclesiastica eximit iurisdictione, effrons profecto mendacium,&hae. resis impia est. Quamobrem aut fatetur Petrum a Christo supremam in omnem Ecclesiam potestatem recepisse, eamdemque in Romanos Pontifices vicissim pertransisse,& male ratiocinatur, siquidem licet in ipso Ecclesinascentis exordio, hanc potestatem exercere haud libere potuerint, Ethnicorum vi iniuste praepediti,non tamenius suum amisisse sequitur, quia non valenti agere nulla currit praescriptio sed quiescit, ut suo conualescat tempore, neque ethnici Imperatores iurisdictionem Pontificiam ullo unquam,etiam longissimi temporis interuallo, praescribere poterant, cum iure diuino collata

127쪽

fuerit', cuius nulla est praescriptio , quae humano Iure est ad inuenta;vulgatillima sunt haec apud Liris consultos, quonam igitur pacto ignorauit iste qui passim,

etiam ab re iura: canones eructat3 Aut negat,&cit haereticus prout superius demonstrauimus contra deliria,qua Author a veteribus Sectariis mutuo accepit. Verum si ipsius Petri ab anno. i. tui Pontificatus,Lini

quoque, inacleti,4 Clemetis gesta peruoluisset,prout Nyli, Illyrici, Caluini, Lutheri somni Vir l.vij, Marsilij Patauini, Occanique e stercore, stercus collegit, non utique adeo temere hallucinatus esset, re namque ipsa exactis Apostolicis ali sque Ecclesiasticis scriptoribus didicisset, quanta sollicitudine, S cura demandatum sibi munus Pontificium scmper exercuerint. Ipse enim Petrus anno primo, quo Christus Domi nus passus est, tamqua Caput, de Princeps in unum conuocat Apostolos, de discipulos,admonetque consulcndiim fore Eccles aeviduatae via Iuda Proditore, alium. que in eius Episcopatum isti tendum ella Ae . cap. p. cuius quidem et elum. Pastoralem sollicitudinem merito admiratur Chrysost ho m. 3. in Ach. Apost ad idem

munis ibi a Chri Dd an viam agnouit in gregem eius regi mini concreditum, Ide,irimi omnium authoritatem merito et arpat in 'ocm , et qui omnes habeat in manu, ad hune enim dixit christus, G tu aliquando conuer ι consti m. fa io, iras tuos idem Occumen ibidcm Cap. t. 3 . n. 7.

128쪽

io 8 Api T s IConcionem ad Populum habet, qui die Penteco stes,audita varietate linguarum quibus discipuli omnes loquebantur, maxima affecti admiratione conuenerant, ne seditio oriretur, causam edicit, Ach. cap. 2. hinc Tertuli. de pudic. Primus in Christo Baptismatis Petrus reseravit aditum, Coclesiis regni Populum quotidie docebat Ach. . Primus atque solus omnium Apostolor iudiciaria Ytitur potestate suprema in Ananiam , c Zaphiram ach. cap. 1. Iacobum Minorem primum Hierosolymor.

instituit Episcopum, Chrysost ho m. 8 7 in Ioh. Anice-

anno 3 tus epist ad Episcop. Italiae, usque ad annum 3 r&38. videΑhi Innumera exantiauit plaracinora , multaque perpessus

h ' Cura Pastorali incumbens, Epistolas scribendo, adi Confirma dos in fidem Sammatitas proficiscendo, quibus traditis sibi Clauibus Ecclesiam Primus reseravit, Spiritum Sanctum,manuum impositione super ipsos una cum Ioanne e Coelo euocauit Adh. c. 8. Anno 39. Ecclesias quae in Iudea, Galilaea, Sammariac 'aron. Syria erant ex proprio munere visitat Ach. cap. s. Ecclesiam fundat Antiochenam Eusebius in Chroni-

coni

Anno i legationem a Domino per visionem sibi

C.Baron. demandatam suscepit, caesaream profectus, Cornea Aby lium Centurionem fidei praecepta docet, ac tandem Sacra lustrat aqua,ut in illo gentibus ipse, qui Pontifex erat aditum Ecclesiae recluderet act. cap. o. Inde Hierosolymam reuertitur,ubi improbat haeresim Corinti

qui gentes ab Ecclesia Christi penitus arceri volebat Vbi cum ex visione illius lintei, caelo demissi, veri

129쪽

co nouerit, quod Deus, nulla habita discretione per Iarum, aeque diues misericordiae est in omnibus qui ad ipsum confugiunt, rem hanc patefecit, ac significauit caeteris ali)s, qui promulgare gentibus Euangelium ad inuicem ex inde latuerunt Act cap. i. Anno Postquam ab Angelo solutis vinculis,quibus iussu Herodis devinctus fuerat carcere eductus mmaritimas P a xstinc Regiones secedes ibidem existentes auisit Ecclesias,atque composuit, Caesareistratoris, Metaph. allitque locis adiacentibus, primos Q dit Epitcopos ivit .su- Antiochiam reditande Cappadociam Galatiam ontum 4 Bithiniam lustrauit, ac trobique Episcopos constituit,vidum Romam pergit Bi latijs, aliis eius o prouinciae locis praefecit quoque Episcopos Tandem Romam peruenit, in ea Ciuitate, quae totius undi Princeps erat Apostolorum Princeps suam locauit Lae sedem , 5 Principem omnium Ecclesiam Romanam ia.

'Anno Antiochene Ecclesiae prospexit Euodium siue gnatium ipsi reficiendo. Quemadmodum ali)s

consuluit, quas in Oriente reliquerat, suam primam ad si ipsa epistolam conscribendo, Vt confirmare in fide, io m. n. doceret, Marcum Euangelistam Alexandriam misit. ... Anno 6. Discipulos ad praedicandum mittit in Omnes fere Italiae prouincias, in Gallia in Germaniam, Hispanias,8 in Britannii Vsquc in quibus omnibus plu erist .. res constituit Episcopos atquc ROm pastorali mune ii,hoii, re totus incubuit, donec anno I. Vna cum aliis ludaeis a Caio Roma expellitur quam obici Hierosoly mam re p uersus ut Ecclesiae necessitatibus contuleret,Concilium nic&,

130쪽

c. viro ad Galatas Corintiosque perrexit,penetrauit ad Britan- , .hi ' nos, nec Vnquam Pastoralem neglexit curam praedican do, docendo, atque huc, illuc cursitando. Donec stabNerone una cum Paulo Romam denuo anno 68.reuersus est, unde ne muneri suo unquam deesset, ad Iudaeos sucundam scripsit epistolam icolaitas exa itauit, Si-

Q. s. n. monom magum precibus aere delapsum prostrauit, tan-p- i R dem iussu Neronis martyrio ditissimo Crucis vitam

cum morte commutauit.

Linus post ipsum,&post Linum Anactetus,siue Cletus Ecclesiae successu praefuerunt, eaq; fuit Clementis modestia, qui licet ab eodem S. Petro successor desi- q. In xxi 'st x, Pontifici tamen praefecturae sponte cessit, di pi*iserri voluit, quos olim S. Petrus in partemtie si Iollicitudinis pastoralis sibi coadiutores adsciuerat. Ta, xqu naui Nero adeo immaniter in Christianos si utent, ut nulla fuerit orbis pars, quae sanguine eorum non aduerit,nullatenus tamen hi duo sanctili mai Pontifices, perpetuis aerusiis licet conflictati, Massidui persecutionibus exagitati potestatis sibi a Deo tradit via- quam obliti sunt, quin S Ecclesiae gubernationi prout per id tempus licuit incumberent, multaque sanxere Episcoporum promotiones, iresbyterorum ordi'

nationes habuerunt, caeteraque alia quae apud Historicos praecipue vero Platinam, Pan uinum de ipsis ha-

siqnion an sua usus sit potestate eius quinq;