장음표시 사용
351쪽
Sciant quanta fuerit Pontificis Haebreorum auctoritas apud Principes, etiam exteros, imo hostes ut in eorum ditionibus iis sibi vindicarit, non solun decimarum, sed Imperil ortis inter Aretam Regem Damasci 5 Herodem disti dijs, unde&bellum atrox, summus indae ortana Sacerdos, pace adhuc inter hos Reges haud composita, literas Saulo dedit ad Synagogas Damasci, ut quos reperiret Christianos, Hierosolymam vinctos
Henricum IV. Galliarum Regem, inter magnos iu- e habendum pie sane prudenterque dixisse accepi, Papam, nisi esset, ut vere est Principum Arbiter constituendum ab eis omnino fore, ne perpetuis dissidi)s,mutuisque bellis conficerentur. Hic ames dici Pater atque sinceps. Quod de Romano Pontifice aptius veriusque dicetur, utrumque enim simul gerit, nec unum ab altero seiungi umquam sinit, licet enim ex omnibus mortalibus Deo placuerit, electusque sit, qui in terris eius vice ci)ta
fungeretur, in hac tamen tanta potestate non ira ad iniqua supplicia compulit,non impctus,non temeritas hominum de contumacia,quae saepe tranquillissimis pectoribus quoque patientiam extorsit, non ipsa ostentandae
per terrores potentiae dira, quoniam esse Patrem obliuisci nequit, leueritatem abditam, clementiam in promptu habet, in aliquos tamen aliquando seuerus, ne discrimine inter bonos, malosque sublato , confusio sequatur, & vitiorum eruptio. Tam omnibus ignoscere crudelitas est, quam nulli alium dignitati donat, alium humilitati,"ies nullam inuenit misericordiae cai
352쪽
a Senec. d. Clem. Senecad. Clem. Ambros
332 c d X. fana, sibi parcit filios namque sic regit, atque ita diuini illius numinis asstatu ducitur,&gubernatur, ut sit Deus hodie rationem ab eo repetat, eos qui cura ipsius crediti sunt annumerare paratus siti quid igitur susurrones isti mussitant quid impostores blacterant' qui Catholicis Principibus, veluti pueris,terrorem incutere contendunt ac si Romanus Pontifex efferum dirumque monstrum sit, Antro pophagis, ac Listrigonibus immanius, qui per vim, iniuriam nedum aliena inuadat, surripiatque Regna sed Principum dumtaxat carnibus vescatur, sanguinem ebibat, prout Angli: Confoederat 1 Belgij, varijs ijsdemque turpissimis, atque horrendis imaginibus sanctissimum Dei Vicarium, proli nefas l
pro h pudor depictum Engendo, apud rudem plebe
culam quam deterrent,pientissimum nomen in odium trahant; ane Principibus qui in eius tutela,fideque sunt, nihil per eum neque vi, neque clam ereptu Regna omnia Christiani Orbis cogitatione percurrito, quae m-peria quae Regna dicito Summi Pontifices armis solliciatarint,aut suis edictis Romanae Ecclesi ditioni addiderint,vel unam dumtaxat prouinciam seu urbem usurparint' an ullius iurisdictionem inuaserint,ac de iuribus unquam detraxerint; numquid Galliarum Hispaniarumq;Reges,aut taliae supremi Principes queruntur quod eos usurpatis Imperiis superent aut quentὶ exigua an sunt qui hodie possident, oblonge angustiora quam a Principibus olim acceperant, quae Ecclesiis arrepta neq; diris neque vi repetere cotendunt,siquid imperia veteri iure a Sacerdotibus donantur, non surpantur. Imperium Occidentis a Graecis ad Germanos translatum , donata
353쪽
Siciliae . Neapolis Regna non recenseo, lura quoque Principum ellum Apollo lica Sedes illaesa seruat, sed tuetur, ne ab aliis Ledantur curat, triuilegi j auget eo idem. Christianissimum, S catholicum Reges testes potissimum ad ioco,conferas rogo Maiestatem potentiam illorum cum his quia Romani Pontificis obedientia desciuere, de discrimen comperies maximum. Nullus sane Papa ab ipsius Ecclesiae in iiij hactenus fuit, qui in corpora aut fortunas aliorum gras alus sit, vel Principem ullum quamuis Haereticum , quamuis Ethnicum, impiumque Chri itian Religionis perduellem, .holle interimi aliquo modo curauerit, vel caedem alicuius probauerit acclesiastica namque lenitas cruentas refugit ultiones Atqui impia facinora stitim in hi . pr5ptu habentes, Hericorum, utriusq; Friderici Bauari, aliorumque Schismatico tu Principum ex epta clutire
gula vivendi proponiit,fractavero superbiam, edomitam audacia, humillimam poenitentia eorum, vel infelix excidiu reticent, quod non ad virtutes quibus dumtaxat Rei nil cruatur,4 tuentur, prouocare, sed ad vitia cucta
qui cis Imperia pellundantur, Principuanimos illicere studeant. Quamobrepr clara,piaque gesta sit tio inuoluunt tot Imperatorum in Regum, qui huic Sanctae ru bs
obedidit leuissimo Iugo ipsi te subdidere supremi Prin
cipatus Fastigium, en Philippus I. qui Obicctus patrat mi l. Gordianum proditionis, Sacra communione a Fabiano ho: ib. Rona Pontifice prohibitus, nisi ante in Christiana Ec-liclesia cum caeteris,qui scelerum poenitentia agebantur, Crimen emendasset, humiliter Pontifici paruit, nihil de Lia peti Maiestate deperire arbitratus, ubi cligionis
354쪽
quod se eorum subiacere iudicio prudens asseruit en Iu Lib 3 ς stinus, qui Apos olicae Sedi, S: Sanctissimo Patri debi: hic ' tum exhibere honorem,ut silium decet verbis, sire ipsa citi , professus est, dum Ecclesias ica negotia ad Summum: .ia Pontificem semper retulit,Carolus Magnus, qui Moma-gςηςx x nam in Apostolicam Sedem Sacerdotalis dignitatis , Matrem , Magi si tam Ecclesiasticae rationis adeo agnouit, ut cum mansuetudine, lumilitate seruanda esse, licet vix ferendum ab illa Sancta Sede imponere- ita: tu Iugum , tamen tolerandum dixit, Valentinianus, cita a Theodosius, Iustinianus, Fridericus I. Carolus V Fcrdinandus. plures alij, qui Cathedram Petri, in Ponti- iustiuis fice Romano, citisque uniuersim iurisdictionem into asin tam Ecclesiam, seseque illi subest eass eruere Carolum agrii praetereo, Hugonem, Ludovicum Sanctum qui obe- imp dientiam erga Romanum Pontificem Philippo Filio Aditari: praecipue commendauit, aliosque Franciae Reges Al- 4zii phon si Hispaniarum Regis vide sanctiones, ubi Haere- reticum dicit, qui Pontificis in omnes Christianos spi-ὰ ritualem potestatem negauerit; Austriacae sane Familiari icto pietas erga Deum, d. obsequium erga Summum Ponti-cbis ' ficem velut haereditarium ius est. ex. At non reticebo Lucium Britaniae Regem, qui man- p. 'itis dato Eleutheri inter Christianos adscisci rogauit,ipsum velut Eccles a Caput agnoscens, non Osuuium, qui vizς - i h audiuiti celorum Claues Petro datas, statim numine Poli, actus, cidem in omnibus obtemperaturum obtulit, noArigli'. dualdum I. qui Ioannis Papae monita,uti filius semper
355쪽
plurimi fecit, s Nicolao I. subiectionem , is obedicta. tiam detulit, non Richas dum l. qui ulliorcia cxitum facta Principum sortiri dicit . ubi Sede Apollo licaro 'bur, , t auorem accipiunt, Sanctae Romanae Ecclesii ii pucolloquio diriguntur, non denique omittam Ioannem toni. i
:uion animam ipsius I lii Iureiurando con irniaria re tanta altito que fuit eorum Religio, ut Romanae Ecclesiet annuum pensitare tributum ab Ina Reae inceperint quam piam conluetudinem uilicimus cognomento Conquillor, ci . . ea lege confirmauit, Dauxit, quae de De natio Petri in cribitur, Et Ioannes antedictus, refert S. Antoninus, De Consillio Oram Principum dena o tulit,ac libere concipit Deo, ces Apostolis eius audii simis Petro. Paulo, San- A. I Onian. E cle . Domino Papae Innoc nti III. to .
o pertinenlysj-- 2 eo; i- viguit,donec I genricu VIII. L. Apostatando in re it. Neque Poloniae debitus subtrahatur honos, Sigis cohed. mundus quoque Rex, sua pistola Leoni X. huin illi- ci I mam exhiouit obedientiam, Italos recensere Principes, superuacaneum quod plurimum dignitatis, gloriae sibi addere existiment, ubi Sanctili uari Patris nutui om-nmaodo pareant, cuius iusta detre tuerietas inpiumq; ducunt supremam vero potestatem nulla ex parte imminui cum spirituali subicitur, discant Catholici Reges ab Ethnico Imperatore Alexandro Seucro, apud quem
tanti Religionis authotatas, ac reuerentia valuit, ut vidi-
356쪽
336 CAPITI IX. catas a se causias, a Pontificibus atque Auguribus retra chari, atque aliter quam ipse iudicasset terminari patere tur, minime dedecori sibi arbitratus iiijs, quae ad Religionem pertinent, Imperatoriam Maicitatem Sacerdo-o is i tu authoritati cedere Suscipiant igitur hi qui alijs impe- pQpVi rant, liberiorem Naziangeni vocem quani seruiles, in-
οῦ ' fidasque Assentatorum adulationes de sciant , Ouς illius Gregis esse,cuius Papa est Pastor , cuiusque non imperium, sed inuidiam, habiem Haereticorum timeant qui sicuti fidei, religionis iugum excusseret, itidem humani Principatus imperium non ferunt , Ut prolapsa licentiae libido omni soluta lege sit, qua coerceri timet. Quamobrem dominationis omnis fundamenta concutientes, ut eam poenitus euertant,populos ad libertatem reuocant,quorum in legitimos Principes
odium excitant, hic Reges Catholici arrigite aures , . ear tu Lutherus in vos Non alia est remedijs es, si reuocato Ur' libertatis Euangelio fecundum imum eme ea tinctis omniμm hominum omnibus legibus , omnia iudicemus, O regam , Sc. Inter Chri ianos nutantestes verioritas Princeptis de potest caroferina in Cato, idest rara avis,Aunt enim Principes appa- 'μμψ ritores, Eiores, Carnifices Dei, c. Fatui, pessimi ne-ri bulone ,ac Tyranni, imo Turca decies probior, pru-ςψoxx dentior est, &c. omitto, ualdenses,Begardos,V uicies ' I fum Monetarium, Melanchonem, Libertinos, qui authoritatem, obedientiam omnem vobis poenitus adimunt, siquidem Caluinum validius haec clamitantem audio, Principes terreni e contra Deum extostunt fluasii poten aprivant, imo vero indignis imisunt, qui hominum Metu, ac nμmero reponantur, potio illis es facies constuendaqμam
357쪽
undam Monarchiam veluti pedem instruxit illis praeci pue imp ijs diritque blasphemiis, omnium id clicet potestatem absque ordinis distinctione aequalem esse.
Nulla quam iris grauissima peccata Sanctorum orta In ' tib
lia, ideo coram Deo ipsit non imputari, nullum i ,ho-V, e . minibus comitti delictum, nisi Deo insti ante, im P mente&c. Horret lane animus tanti flagiti ima 'ine.' Nec minus in vos saeuit Beeta,immanius vero eorum se dii 'clarius David Paraeus, qui super iactis LPraeceptore suo fundamentis haec disertis construxit verbis, licere sub L '
iectis, eorum Principes c solio deturbare, parum dico, etiam interficere ubi Principatu in Tyrannidem de renerant, vel populos ad dolatrandum compellunt, do
lolatria vero Catholicam religionem falsis appellat, eorumque conscientiam cogunt, ubi religionis ac iusti tiae praetextu propria spectant commoda, vel denique vii Athalia' omicidae, Ianguinari sunt, ita vindicem iustitiae gladium vestrae extorquet dexterae; nimia haec quidem sunt, late admodum patent, quandoquidem vela patria veraque religione delicienduna, utque alijsua libidine deficiant, i noua in diuinis comminiscari, tur indulgendum erit, potes a te omni in hos facinorosos animaduertendi vobis sublata, aut in vos veluti in Tyrannos irruere cuique licebit impune, quamuis iure Mi ille a Deo proximus habeatur, per quena Dei Maiestas vindicatur, quae negocium haud sane exiguum facesie rent, nisi Deus, in cuius manu cor Regis est, quique ci- Va
358쪽
338 Api TI IX. uitatem custodit, non Angelum dumtaxat, ut singulis hominibus, verum superioris ordinis Principes,potentioresque spiritus cuique vestrum tutores dedisset, quorum excubare curam pro salute singulorum, atque Vm- uersorum quotidie experimur. Germaniam olim unius imperio obtemperantem,in tot Respublicas discidit haeresis, quot in ea sunt, ut vocant, dissidentes circuli, quibus quot turbas,quot bella, quot ustiones vicissim intulerit nemo est qui ignor t. Idipsum molitur in Gallia, ubi circuli nomen haud peregrinum,&ignotum quam annos iam supra sexaginta, civilibus dissidijs,sectionibus, combustionibus, direptionibus, mutuisque caedibus miserrime consti-ctauit. Belgium quoque non minori perfidia,& immanitate, vinculo pietatis,4 charitatis, quo sociabantur abrupto, furorem, arma ministrando, filios in Parentes, fratres in fratres, consanguineos in propinquos, saeuire&insianire coegit. pluti Neque Britaniam sinit immunem, quae licet inco las sicuti Persita ad subiectionem magis quam ad liberta-T V tem gignat, unde neque sexum in imperijs discernunt, nutat tamen inter Puritanorum,&Protestantium ministrorum intestina odia, perpetuasque discordias, quorum fastus, ambitio haud fasces submittit. Alia vero septentrionalium Regna , eo redegit ut polib.lo, ut oli archiae potius , quam Monarchiae speciem re-
, Religio siquidem sicuti rerum omnium publicarum
359쪽
firmissi naum est fundamentum , ab eaque subditorum fides in Principes obedientia erga Magistiatus pietas
in arente . Charitas in singulos ullula ii mii τὰ
det: quamobre omnium societati vinculum, J coa u. lum, iustitiaeque firmamentum ire optimo dicitur ut 'ux. condem eam si tollas, vita hominum fuit uia scelere, im tale 'mam latere plebitur quia noua in diuinis introducentes ianilios impellunt ad mutationem rerum, unde coniurationes, sed ut Ones, conciliabula existunt minime coli. ducibiles Principatui a nulla igitur re maius periculum
quam ab innovata, aut insidiose simulata Relictiori At sacrosancta Catia olica Romana Ecclesia Principe tanquam a Deo proximos habet, quorum Maiestatem diuini numinis vicem veneratur, iurisdiectioni propter conscientiam homines subicit Potestatem quam vitae necisque in subditos habent, impijs ad terrorem bota is ad tutelam commendat, eorumque imperium detrectare legibus non parere, nisi diuinis contrariae sant nolinit, seditiones, rebelliones, csi iurationes bella&caedesci parricidia exhorrcscit, caccratur, diri de
nouci, Mam est fac in uatis socc spias copiosa cuius fatu nascimor cuius Acie nutrimur risu 'ahi I mamo , nunq-id Mater infantes suos obliuisci poterit c si tres Oblia cantur , Ecclesia nunquam , cui nihil magis cor i , quam filiorum sal eodem pietatis aff1ectu sancta timus Pontifex Principum suorum sedulo curam gerit. pro ipsis continue vigilat, tamquam pro
aptis rationem Deo redditurus; obe .lientiam S sdemia subditis erga suos DominOS, iquam Diuino iure
360쪽
34 CApITis X. debitam,inter ipsos vero Principes pacem, umma pin dentia nutrit, seruat si quae autem dissidia,li quae bella
oriuntur, ad incendisi extinguendum promptus duo lat, authoritatem suam interponit, ut ab armis diice datur, deo dijs sopiendis, animisque conciliandis semper anxius, in eius mente nihil hostile nihil efferunt est, d ut Sectarij malo more imponunt, sed potentiam si mplacide.&salubriter exercet,aequis desiderijs propensus, iniquis acerbus, quoniam Pater est, obiurgat liberos
nonnumquam blandes, nonnunquam minaciter, aliquando admonet, etiam verberibus, de nisi plusiit, quod timet, quam quod damnat,non accedit ad decretorium stilum, multa ante tentat quibus peior loco positu reuocet,ubi deploratus est, ultima experitur, quid- ς' 4 Quid igitur ei praestant Principes, etiamsi magnum ipsis
lib. i. videretur,infra aestimationem paterni muneris it , aenim potis simum diuina lex spectauit, quae eos summa obseruatione coli iussit, quibus religionis curam dedit,
DEuter.e illos vero qui summi Sacerdotis iussa respuerent,lapidi-37 ius obrui mandauit, ut Dei praepotentis administros reuereri,&obseruare condiscamus nam qui ordinem sacrum potestate spoliant, ijdem certe contemptui visit praecipue quaerunt, omnemque diuini numinis metum, eultum,omnemque religionem pessum ire desiderant quamobrem de fas m ntissimis Romanis, inquit Lib. i.e i Maximus, omnia namque post Religionem ponenda semper nostra ciuitas duxit, etia in quibus summae a. testatis conspici decus voluit, quapropter non dubitauerunt Sacris imperia seruire, itas humanarum rerum