장음표시 사용
171쪽
cessaverit, & ad bonam frugem conversus fuerit. Opinio dicentium deobligari a denunciando Benefactorem suum, quam es iam docuerunt alij, intellecta in tota latitudine, quam, nas, non mihi placet. Sed non propterea nego catum possibilem, in quo ex circuiti stant ijs annexis, probabilis fere ab omnibus reputetur : Ubi est et, si ex cessatione beneficio tum, Vel foemina, vel filiae ejus essent turpiter prosticuendae, & alias Benefactor ei honeste sucurrit. Si enim hoc periculum, hujusmodique timores, non iunt prorsus vani, relatae opiniones
8. Excipe tamen casum haeresiis; quia pro fide catholica
conservanda, quilibet debet ponere vitam. Et quoniam haeresis semper serpit, ut monet D. Paulus ad Tim. a. ut Veri u Shabeo, quod filius tenetur Patiem haereticum de nunciare, dcma Xime si dogmatigat. Sic videtur colligi ex Deuteronomio cap. I 8. e X illis verbis: Si tibi persuadere Frater tuus, .c. Quae licet ad Apostasiam referamur, haeresim non eXcludunt, ut observat Lirarius ibidem, st. Si tibi voluerit. 9. Nota autem in sine, quod foemina licitata, quae hodie timere potest prudenter aliquod damnum, ex de nunciatione 1ibi, vel suis eventurum, forte tiaratacto aliqUo tem pore, tale damnum non timebit. Quapropter, in sensu com posito damni imminentis ab lui potest cum monitione, ut cessante periculo damni, obediat Edictis Sanctae inquisitionis: Semo ei praecipiendo, ut interim non confiteatur cum
Confessa io, a quo licitata fuit.
An foemina selicitata deobligetur a denunciando, quando phy-uce, aut moraliter impedita est ad denunciationem faciendam l. Ω Espondet citatus Redat num. 3s. Lo quarto, e D. 2 cui siem pre que huviere impedimento physico, o moral, de de nunciarie por si per nal mente; porque e Din es obli gacion per nal, y et hacerto de Otro modo es gra
172쪽
2. In hanc sententiam ex parte inclinatur Delbene, qua-rznus Gub. 237. 1est. 13. Petit. I. nun3. ait quod Mulieres extam egregiae, dc nobiles moneri debent, quod causa testificationis in solicitatione, tenentur DD. Inqui litores adire; cum hoc nec sit inhonestum, nec nimis durum: Nili clausura, infirmitas , vel alia causa justa , ipsas excuset. Et concludit, quod cestantibus praedictis impedimentis, tenentur deminciare. Sancti Z in Selech. disp. O. ini m. s. etiam dicit, quod infirmitas, vel clausura foeminam solicitatam e Xcusant a de-
3. Verum cum ex indulto Urbani VIII. uuando Mulier solici tata induci nequit ad denunciandum per te ipsam, pol - 1i t In qui sirior Confessario concedere, ut recipiat de nunciatio
nem per scripturam juratam, ut notat Taboada IO. D. IJS.δc casu quo sit Monialis, lufficit, quod Confessariurn missat, ut tuo nomine de nunciet, juxta Nuno Ι. pari. num. 2 T. in arbitrio foeminae est satis repositum , nullum impedimentum recognoscere, ut Confessarium de nunciet. 4. At si his non obstantibus, aliquis casus ita complicatus esset, ratione circumstantiarum occurrentium , ut Mulier re vera physice, aut moraliter impedita sit ad denunciandum, tunc memoriae mandanda est doctrina Delbene, de eo quod moneatur, ut cessante impedimento, de nunciet , absolviqile
potest hac fide data, juxta textum Benedicti me: Vel saltem se, cum primum poterunt, delaturos stondeant, ac promittant.
An is mina solicitata excusetur a denunciando, quando Con sessarius est tam rusticus, quod crimen solicitationis , & poenaS pro eo taxata S, ignoret i. TON procedit quaestio in casu ignorantiae in vincibi-J l lis: Quia certum omnino est, ignorantiam in Vin
cibilem, dc antecede netem eorum, quae sunt fidei, excusare a cui ost haeresis, & a poenis latis contra haereticos, ut post alios ad-
173쪽
vertit Pignatelli tom. 1. novissimarum Consultationum, consuli. I97. advertens quoque ab initio, quod haec ignorantia excLuat, tam in foro interiori, quam ex testori, iam ab hTre
si, quam a tui picione haeresis, ab omni abjaraiiong. 2. Debet ergo procedere dubium de ignorantia vincibili, consequenti, dc culpabili, 31 quidem tam de ignorantia juras, quam facti ; quando , scilicet , vel Confestarius ignorat Constri utiones Pontificias, Edidi: a Sanctae Inquisitionis, vel licet iam de Edictis, quam de Constitutionibus notitiam ha beat, ignorat hunc, vel illum casum esse in illis comprehentium a
3. Nec procedit quaestio in foro externo , in quo ignorantia saltem juris non praesurnitur, unde C. I 3. de Reg. jur. in dicit Ir, quod ignorantia facti, non juris, excusat : Sed Qebet procedere pro foro interno, in quo, non prauumptio m , ted Veritati liandum est. Eosi enim difficile sit creat tu , quod aliquis Confessarius tam rusticus sit, ut ignoret crimen solicitationis puniri a Sancta Inquisitione; tamen absolute loquendo, r pol sibile non est, quod aliquis hoc ignoret , etsi alias bene sciat, crimen hoc, jure divino esse prohibitum, ut dine iit Joann. a Trinit. seὶ 8. desb. 3. a num. I. Neque alla Sie pugnar, quod aliquis Confessarius sciat, Confessarium solicitantem se Vere puniit a Dominis Inquisitoribus; dc quod simul ignotet, hoc factum, vel illud verbum, esse solicitationem puniendam. Sicut non repugnat, quod aliquis sciat, Dercussione na Clerici est e prohibitam sub poena excommunica tionis, A quod ignoret detentionem violentam, de injuriosam Clerici, este inclusam sub lege excommunicante percussisses. Valentinus a Matre Dei punct. s. a num. 323. asserit, quod quando Confessarius solicitans laborat ignorantia Vincibi , culpabili, de nunciandus est; non vero quando ejus i norantia e it in Vincibilis; 8c pro ignorantia in vincibili intellζ-gta etiam actualem madvertentiam , vel probabile judicium, quod factum, vel dictum folicitationem sapiens, non includatur in Decreto, aut Edictis. Et si ab ipso inquiris, quomodonam
174쪽
nim poterit aliquis scire , quod Confessarius tali ignorantia
laboreti Respondet, quod solicitatus, aut solicuationem iciens, solicitantem de nunciare debet, absque indagatione ignorantiae, vel advertentiae solicitantis. Quod ergo i pie asserit est, quod si aliqua via scitur tali in vincibili ignorantia operatum fuisse, tunc solicitatum, vel scientem solicitationem, non manere obligatum ad denunciandum; cum talis ignorans non sit dignus poena.
bium hoc maiori amplitudine resolvit, δc asserit, quod poeni tens solicitatus, non tenetur de nunciare Conic starium iotici tantem, quando iste tam rusticus est, quod solicitavit eum cum
ignorantia, sive jutis, live facti, sive in vincibili, sive vincibili: Modo ista non sit crassa, aut iupina : Quia haec a poenis
latis non e Xcusat, ut habetur ex cap. ut animarum de Constitui. in 6.
6. Quantum attinet ad ignorantiam juris, probat primo suum assertum, citans Thomam SancheZ, AZor, Saa, Suare Z, Palatim, Sc Socisam , ex cap. proposuisti dist. 82. ubi deciditur, Clericos incontinentes non esse deponendos juxta Constitutionem Siricis Pontificis, quia eam ignorabant, ut narrattextus per haec verba: His ignorant Ibus, tenta non negabitur. Et Glossa ibi: Quia Decretum non ligat ignorantes.
T. Secundo, quia casu quo delinquat, qui conscius est juris naturalis, Divini, ignarus tamen juris humani novi, i tum offendit jus naturale, M Divinum , non vero jus h Uma num: Esgo solum erit obnoxius poenis juris naturalis, Sc Divini, non vero poenis juris humani novi. 8. Tettio, quia ignorans legem Ecclesiasticam imponentem poenam suspensionis, aut irregularitatem, ob aliquod delictum, non incurrit suspensione in , aut irregularitatem, si delinquit cum ignorantia talis legis, ut cum alijs docet Thomas Sanchez de Matrimonio lib. 9. disp. 32. num. I T. Pit n. - etiam docet, quod Conjux habens Copulam cum consanguinea Salterius conjugis in secundo gradu, non impeditur a peIlIiO
175쪽
liter prohibitum. 9. Quantum vero ad ignorantiam facti attinet , probat primo suam conesulionem: Q ita, qui alim, quem facit, ignorat esse contra legem humanam, nec offendit, nec contem
nil illam: Elgo illius poenis obnoXius non eris. Io. Secundo: Quia solicitario dubia non est de nuncianda: Ergo potiori ratione non erit de nuncianda haec, aut illa soliis citatio, quando vel ignoratur, quod te vera sit solicitatio, vel quod sit solicitatio, cum circumstanta js requisitis ad transgressionem Constitutionum. Si quidem solicitatio ignorata, magis quam dubia, deviat a transgressione legis: Et ignorans, minus quasn dubitans, intendit legesn violare. II. Haec sunt fundamen ra hujus Aut horis ad compendium reducta; qui ulterius judicat, Confessarium, de quo loquimur, de nunciari deberi suo Praelato Ordinario: Admodum quo, Confessarius solicitans ad peccata, quae non sunt turpia, suo Praesato Ordinario de nunciari debet: Non vero Sanctae Inquisitioni, cum non sit reus Constitutionum contra
solicitantes. Lege illum, si tibi placet, loco citato, ubi alia plura addit, pro sua doctrina firmanda.
ni aliter vincibilis, non sunt omnimodis destituta a fundamento. Videantur Pigna tellus su p. cit. Bordonus in Man. sect. s. num. 22. Giribaldus de Aet. hum. cap. I. dub. 6. Ferraris ver b. Ignorantia, δί ali). Sed ego supersedeo ab hoc dubio autuman S cum Taboada M. IO. a num. I 6 . quod etsi ista substineri possent quando crimen solicitationis solum habet circumstantiam Confessionalis, vel dubne limulationis, aut in aliquo casu, de quo etiam litterati dubitant , esse solicitationem formalem, & quoad aliquam legem, leu jus novum; tamen valde perpendendum est, an ignorantia oblivio, vel in- ad vellentia, etiam in culpabiles , sint satis ad eximendum ad enunciatione, etsi constet de eis. Cum enim quilibet teneatur scire, dc advertere , quae necessaria sunt ad suum munus recte
176쪽
r ct d obeundum, ut notant ad intentum salmanti censes trast. IO. cap. I. re m. I9 I. parum proderit solicitanti ignorantia
sita, dc poenis impositis contra solicitantes mulinabitur.
Proponuntur, & resolvuntur, alia dubia de causis excusantibus, & de obligatione monendi poenitentem, ut de nunciet. 1. Ubitabis 1. An deobligetur a denunciando, qui scit solicitationem sub secreto naturalit Negant
quam plure S, etiam ii secretum sit juramento firmatum, quiae obligatio secreti naturalis non habet vim , quando in damnum commune vergit. Sed respondeo cum distinctione: Vel solicitatio manifest ata est sub secreto naturali, causa petendi consilium, vel alio fine. Si hoc se eundum, relatae opinioni adhaereo. Si primum, tunc judico obligare secretum, nam Oppositum valde dissonum rationi esset is quoniam fideles a petendis consilijs deterrerentur, quod et ixm est contra bonum
commune, ut advertunt Salmanti censes pumst. ψ. g. 2. n. 8S. 2. Dubitabis 2. An poenitens excusetur a denunciando Confestarium solicitantem mortuum t Res p. affirmative, elique communis opinio: Quia omnia crimina morte extanguntur, excepta haerell. Roncaglia tu p. citat. quia it. I. n. q. hu
3. Dubitabis 3. An teneatur de nunciare, qui probabiliter
judicat non teneri, diictus opinione certo, Sc practice proba bili 3 Resp. Gaspar a Sancto Nicolao dub I9. num. I 'T. ex D. Inquisitore Escobar, negative; addens, quod Confestari u Sin consulendo potest sequi opinionem certo probabilem, licet in Sacro Tribunali opinio non admittatur, quin proptere 3 il puni bilis: Quia qui operatur secundum opinionem certo pro babilem , prudenter , M absque temeritate operatur, ac per conse tuens licite , M itae praehensibiliter procedit. Ita ex iam Bezerra disp. 3. de peccat. Sus p. quaest. 7. M Tabs ada g. IO. num. IJS, dicens e X Nuno . p. n. I. quod ut securC Ope
177쪽
retur, quia plerumque deprehendi intur circa eam ine octi Toxologi, ecii in alijs mater ijs moralibus versatissimi. . Dubitabis A. An Confessiarius sceminam solicitatam non monens de obligatione de nunciandi, pcccet mortaliter Res p. affirmative. Quia Summus Pontifex palam loquitur dicens: Mandantes onavibus Confessarijs, ut suos paenite rates, quos nommerint fuisse ab alijs fulicitatos, moveant de ob iratioue denunciam t. Quare poenitens tolicitatus non est absolvendus, nisi denunci et intra lex dies: Nisi in aliquo speciali eventu, & cum su-ficienti caesione, ut dicitur in Benedictina: Vel fastem he, cum primum poterunt, delaturos hy Vi aut, ac promittant. s. Dubitabis s. An Confessarius omittens monere pol.
tentem, ut solicitantem denunciet, maneat e X communicatus:
Videtur dubitare Taboada F. O. num. 72. de jure, quo talis censura su data. Vetum, eui haec censura ex Constitutionibus non consset, tamen Valentinus a Matre Dei num. 3 I 6. Corella in Pract. tract. 6. num. Ι Ν6. M Gaspar a Sancto Nicolao dub. 2 . num. 273. afferunt, talem Confessarium 4pso facto excommunicationem majorem incurrere. Sed hoc debet intelligi, quando solicitatio indubitanter est in Constitutionibus compraehensa: Et nihilominus, cum Confessarius juridice non
sciat, quae a Poenitente audit, non caret probabilitate, quod excommunicationem non incurrit. Vide Thom. Hurtado cap. 8. resol. 6 q. a. num. 898. V. s. Dubitabis 6. Quis possit absolvere Confessarium solicitantem e Respondeo, quod solicitatio de jure communi non est reservata : Sicque si reservata non est in aliqua Dioecesi,veI Religione, quilibet Sacerdos approbatus potest Confessamum solicitantem absolvere, quia peccatum solicitationis non .est irae relis, sed inducens suspicionem de haeresi. In nostra Religione includitur inter reservata. Attendatur pro his ad
178쪽
Proponuntur, & resolvuntur aliqua dubia de comparatione
spontane T. L Uarres r. An sanctum Tribunal benigne recipiat sponte comparente se Resp. Bord. quod licet Sacrum Tribunal fidei erectum pro fide Catholica, perpetuo illibata conservanda, sic tremendum, Sc timendum, non ideo caret benignitate, clementia, Sc misericordia: Ac proinde non solum benigne, sed etiam impune, sponte comparentes recipit.
a. Quaeres 2. Quid sit sponte compareret Respond. il lum. dici sponte comparentem , cujus delictum , etsi de nunciatum sit, non est semiplene probatum: Vel illum, qui legitimis in- dic ijs non est in Sancto Officio preventus. Non differunt istae explicationes nisi secundum magis, Sc minus clarum: Nam per legitima indicia, inducitur semiplena probatio. 3. Quaeres 3. Unde habeat originem lxaec gratia concessae sponte comparentibus 8 Resp. quod a Concilio Bitterensi cap.
a. per haec verba: .Ac deinde mandetis, ni omnes, qui se, vel alios scidierint in crimine tabis Heretices deliqμise compareant conam vobis,. ,eritatem dicturi . . signato eis termino comperenti , quod tempus gratiae Ἐocare soletis, quibus tamen alia; hi ju modi gratia non est facta, infra quem terminum enientes, paenitentes, oe dicentes plenam de sie, ae de alijs veritatem, habeant impunitatem mortis, im mutationis, exiliij, . confiscationis bonorum.
. Quaeres . An gaudeat hac gratia, qui comparet quando legitimis indici js est praeventus, seu crimen ejus est semi' plene probatumi Idem Bordonus sect. 38. in Man. ubi satis fuse tractar de hac materia, responder negativae; quia qui tunc
comparet, censetur comparere cum scientia de eo, quod de- nunc i a tus sit: Unde non est sponte comparens. Idem forte contingeret, si ex tono, Sc modo comparendi dignosceretur, quod comparitio non tendit ad se lutem procurandam, sed metu poenarum imminentium-I. Quae .
179쪽
Quaeres, An sponte comparens diminute procedens gaudeat hac gratiat Res p. negati ae; quia textus dicit: Et L centes plenam de se, ac de alijs Peritatem. Unde fluit, quod etiam debet manifestare complices, 6. Qia aeres 6. An praeventus in Sancto Officio de aliquo crimine, si comparet, re manifestat etiam alia, de quibus non est praeventu S, censeatur sponte comparens quoad ista t Res p. affirmative; quia causa limitata limitatum producit effectum: Quare semiplena probatio de uno crimine, non se excendit ad alia. 7. Quaeres 7. Quomodonam recipiatur sponte comparens Bordonus num. 23. dicit, quod recipitur in foro judiciali secreto, re quod ejus Confessio non recipitur in scriptis per Notarium: Et quod absolvitur ab Inquisitore ab excommunicatione incursa propter haeresim, dc imponitur ei poenitentia
salutaris. Bezerra de peccatis suspectis de haeresi quaest. 8. dicit, quod denunciatio spontanea recipitur in scriptis, A quod a Dominis In qui sitoribus didicit, ita practicari in Hispania. Et loquendo in spe die de Confessario solicitante tam ipse in citata quaest. quam Gai par a Sancto Nicolao dub. . num. 293. addunt, quod si semel solic a vir, nec recluditur, nec abjurar, sed graviter reprehenditur. 8. Quaeres 8. An semel gratiatus, si iterum sponte commpareat, admittendus sit ad beneficium remissionis ξ Resp. Bor- donus negative; quia textus dicit: Quibus tamen alias in jusemodi
gratia non est facita. 9. Quaeres 9. An Confessarius solicitans gaudeat hac gratia , quando sponte comparet, dc manifestat plures foeminas solicitast e Gaspar a Sancto Nicolao num. 293. dicit, quod mitius punitur. Ego autumo, quod haec resolutio pendet a praxi Sancti Tribunalis : Quare oportunum esset in tali casu, Virum versatum in praxi consulere. Vide citatum Bezerram
de peccatis suspectis de haeresi qmest. 8. per totam.
ΙΟ. Q iae res Io. An impeditus ad comparendum , coram
Dominis Inquisitoribus, debeat haberi ut sponte comparens, si
180쪽
comparet coram aliquo Officiali Sanctae Inquisitioni se Bordo.
nuS num. 3 P. respondet affirmative, ex Satelles: Quia officiales Sancti Offici j, gerunt vices Sanctae Inquisitionis . II. Quae res II. An possit quis etiam sponte comparere per Anticum, vel Inter nuncium t Affirmative respondet citatus Bordon usi num. 3I. addens ex Satelles num. 32. ita practicari. 12. Qua res ultimo. An etiam possit aliquis comparere
per Epistolam missam ad unum ex Dominis Inquisitoribus 'Resp. affirmarive Taboada f. 12. num. I 83. dicens, quod sic debet credi de hoc clementissimo Tribunali. Vide apud ipsum normam scribendi Epistolam, quae etiam ex hic no Lazis, facile de praehendi potast..
De captura, & de poenis impositis solicitantibus.
I .. Uaeres T. Quot foeminarum requiratur testimo nium ad Confessarium in carcerandum t Respon- , deo breviter juxta veriorem sententiam, quod hoc relictum est arbitrio Dominorum Inquisitorum : Qui sua solita prudentia, dc dexteritate recte considerant, quod foemina est levis, corruptibilis, Sc mendax, dc quod facile peierat, modo dicens unum, modo dicens aliud: Quare comparatur Lunae, quae continuo mutatur .. Subinde informantur secreto de fide denunciatricis, Sc de moribus de nunciati , itae ut discretissime in omnibus procedant: Quare non opus est, ut int
z. Quaeres 2. Quibus poenis inui ctentur Confessarij solicitantest Res p. quod suspenduntur ab executione Ordinis, primvantur a Benefici js , dc a Dignitatibus, nec non ab offici js, reddunturque inhabiles ad illa: Privantur etiam vocis activae, i& passivae, imponitur eis exilium, damnarique possimi ad triremes, & carceres in perpetuum, ut videri potest in prooemio hujus opusculi, vel in littera ipsa Constitutionum. . Nihi