De vitalibus periodis aegrotantium et sanorum, seu Elementa dynamicae animalis

151쪽

et. Quorum profecto causiam in sola lunaris luminis accessione aut desse et ponere, ne vero- similis ratio patitur, neque satis diu refutata de lunaribus e filuviis ab ipsa sideris atmosphaera manantibus, quae somnambulos usque in recta traherent, festivissima commenta. Nihilo tamen minUS, Uamvis jure ac merito obsoletos ejus census Astrologorum errores ' Ursia interponere pudor sit, an quidquam lunare lumen, lunarisque circuitus illust ratio in viventibus virtutis exerat, inquisivisie, ipse sere postulat ante expositus morborum cum Solis Ursu, et luce consensUS. . Quod multi ante nos egertant, isque ante alios, qui de Solis, et Lunae imperio non incuriosus certe auctor scripsit. Qui cum est usum antea observationum genus in unum diligenter colligavisset, in mense reversiuraS, Ut anno certas animalium Mutationes o sola mutabili

Inde praecipua Horoscoporum fundamenta, Genethliacos sumpsisse Dioclis, aliorumque constat testimonio unde

illud:

Si bene constiterit primo sub cardine Luna Octonos decies ducetur in annos, Si duo discedant.

Id est annos xxviii.

-At cum sub culmine summo Consistit, tribus hic numerus fraudabitur annis.

Juxta

152쪽

juxta varios Solis, et Lunae positus inclambentis atmosphaerae pondere incitari, eamdemque propterea in mari aestu elevatis propter Solis, et Lunae actionem, aquis, inque mensualibus Vitae periodi S, Caussam extare censuit. Qua in re fere Boerhaavium secutus est, qui gravitatis vim per varios siderum aspectus mutabilem esse, indeque respectu variatae attractionis, et repulsae,

multiplicia mutari posse in ipsis corporibus' peritum neminem facile negare posse scripsit . Putavit enim sensibile nihil in igne nostro, quoad Calorem, et frigus, immutari ab astris, Sole uno excepto quandoquidem integra Lunae imago, plenilunii tempore, serena hyemis nocte, ille tiano speculo excepta, expositam in lucidistimos OCO, Uam nemo ferre posui, mobilissimam thermometri bullam, vix ac ne viX quidem Utat: quare nec minimum ad calorem, aut frigus in animalibus, Lunae lumen conferre dijudicavit. . Similiter vero, atque thermometro judice, nullus a Lunae lumine Calor manat, Ulti m Uoque mutatae in aere pressionis inditium, barometro proditur. Immota namqtae perpetUO, quoad Lunae actionem, hi trargiri columna manet, nilque prorsus, Uod in aere, Propter I Unae Conversiones, multiam saltem variabile sit, ostendit.

Quod viderat ante Rammagginius in populari

morbo,

153쪽

morbo, sochrono Pergente, clam LUns fasibus in-

s. Eos tamen, qui immotum Propterea aerem, neqtae a vario Lillare positu mutabilem judicant, errare verosimile est. Quandoquidem succedente Ctiam agris aestia, qui marino respondeat, et sub majori quoque aeris, Uam aqUariam mari ela-Vatione, nihilo tamen minus, vix aliquid ea in re possibile est barometri mensura proficere. Revera si demus aerem marini aestus tempore, sexaginta pedibus altius, propter I Unae attractionem, Clevari, diurna variatio omnis in altitudine co-lUmnae aereae, his sit UndiqUe massae homogeneae, rixasdemque cum respirabili aere densitatis, erit pediam Cententam, et vicenum, seXaginta videlicet ascensionis, tot demque descensionis. Cum vero Mercurius fere undecies millies aere ponderosior sit, data ista pedum cententam, et Ui Cen Urnin altitudine columnae aereae, Variatio, ViX Uartam circiter linearum variationem baro metro inseret. Sed cum consimilem in barometri altitudine variationem, saepe intra diem ' anomalae Caus E aliae portendant, vix propterea mirtam, si minimum a Solis, et Lunae actione, aeris pressa ones mutari apta barometris experimenta suadeant. Jam ita etenim magna perpetia inter caeteras, illorum fallaciae causa subest, ut non aeris

berto

gravitate

154쪽

gravitate regantur tantum, sed et plurimum circumfusa Caloris materieri qua hidrargirum sube-Unte, rixas Ue exinde aucto volumine, altior iste provehitur ut propterea insensibile aereae pre sionis mutationes, in tuto plerumque signo, illius judicio prodantur. Diurnae, nihilominus, barometricae variationis signa Uper accuratissimo observationum genere prosecUtUS est Ill Wans Winden . f. Quamaxime vero Cavendum est, ne quod minima a Lunae conversioniblas barometri Variatio constet, consimilem ea propter immutabilitatem animalium fluidis tribuamVS, quorum densitates quam longissime ab idrargiri densitate

absunt. Humanum profecto corpus, potissimum, si qua imbecillae valetudinis causia cor-rUmpitUr caeteris UibuscUnque praecellit aerometriS, Uorum ductU, aut frigoris calorisque a tiones in atmosphaera subducimus, Ut de do, sudoque coelo, serenitate aUt procella mox erUpturis, augurium sumimUS. Quare tam sectitUrse

tempestatis judicium irrito saepe successi barometris, eisque aestimatissimi artificii commisissem, saepe captae in morbis observationes tutissimo mihi inditio fuere, apud illiusmodi aegrotantes

imprimis, quorum tela Vatiam Vitae robur, adjunctaeque pravae Uti Ulcerationes, cachoetico simi lem corporis habitum effecerant. Cujusmodi, cum

Mem de A ad de russe es Rom. III.

multa

155쪽

multa passim, tUm praeclarum nobis, mperiori anno Parisiis, exempliam constitit: AEUm enim magna ventorum vi ingruente, UltoqUe, complUreS dies, imbre manante su Februarii initio, nullum in barometris vigentis procedae signiam extaret, iis in constantem coeli serenitatem VersiSL UmqUe per eos dies nobilissimo Viro strumoso Ulcere laboranti, medicinam facerem, tanta repente in X- Ulcerato loco recruduit doloris et fastidii caussa, ut ad caustica et ignem, qui ejus saluti praeerat Chirurgus, rei plane rationem non intelligens, jamqU MOX properaret, canceris aliquit aut sciri hi sub ulcere delitescere putans. Ego vero, cum vix aliquid si contrariam partem, ratione prosectUrus essem, perpetuo Ut in posterum diem, non necessariam doloris et acerbitatis caus sana ille differret, artificioso sermone rogabam: donec procrastinato remedio, aeris procella placata subito post inflammatio, et dolor remisertant,

mitissimo et salutari simul morbo innocue diu post superstite. . Jam vero cum saepissime in id genus observationes animo adverterim, UOd et ad praenoscendum et ad apposite curandum, eas aliquid valere cognoverim, miratUS Certe sum, eccur in

magno illustrium Virorum, qui de Arte et sanando, et docendo egregie sunt meriti, Umero, aut ii neque rem nominaverint, Ut si quid, minimum ei dedisse plerique videantur. Quod fere satis fuisset ad praeconceptam animo opinionem prorsus, inque partem omnem repudiandam, nisi

156쪽

rursus sedula et frequentissima exemplorUm Undique consensio, a siensum fere nolenti extorsisset. Tanta siquidem morborum cum circumpositi

aeris vicissitudinibus conformitas extat, tantUmqtae OrUm conversionibus praenoscendis tempe taliam praenotione Valent, et vicissim, quamvis non eadem aegrotantibUS omnibUs, nec mens rane tempore Veniant alii enim triduo ante, alii pridie, multique etiam sub ipsa impendente aeris

mutatione gravius lectuntur Ut morbi, morbortam ita eventUS, Ut easdem cum tempestatum mutabilitate caussas habere, aut socrona trobique mobilitate eorum UtraqUe incedere, nec

dubitem : in quod fere cuncta haec, quae his libris scripsimus, et sparsim alibi, tendiant. 8. Cujusmodi quod fere perpetUo contraria Plerorumque Clinicorum ratio sit, inde si quae

in diuturnis potissime morbis repentinae Utationes fiunt, aut delinquentes in victu aegrotantes, aut ante habitum medicamentorum delectiam, fiduciae plenissimi incusant. Quare cuncta saepe mUtant, aegrotante inedia conficiunt, novaqUe Artis ope iterum iterumque impetrata, illorum Vitam, phisicis, quibus constat, et sustinetur Cati sis, eximere ad laborant. Us saepe sita idem Consulto, sed in laevam aliqUando etiam partem PatrantUr Crescunt etenim CV m novis medicamentis Vitae fastidia, itaque omnis cum tenUi victu consimiliter extenuata, jamque tandem in- Animata res, cadUcitate et mobilitate sua fere

157쪽

y Vertam atatem, tametsi non multi, quod diximus, fuerunt tamen, qui sua in id praeclare studia contulerint, inter quos, Ut Vetere sileam, quos nihil istorum praeteriisse puto, non plurimis ab hinc annis Floyerus inclar ait, omniUm, UOS legi, diligentissimus ejusmodi observation Um aUC-tor et testis. Is etenim perspicue animalium motu tam conVersiones, saepe eas, quae coeli tempe talem mutarent L praecedere dixit, sumpta que ex illis indicia tutius, et celeritas, Uam aerometra Usylubet ad id valere. Ad quae sua neqUC Umer contracta, ne ita infructuosa curation tam exempla, taperiore aetate adjecit A. annonius ingenuus imprimis vir, deque consultissima vulnerum tractatione, quae sola in medendi simplicitate fundatur, optime meritUS.

Post quem alii, sua in istud observata, industrie

congregavertant. xii tamen in eo fere omnes siuertant, ut quod Sydhenam ius et RamaZZintUs, irrito succestu in popularibus morbis quaesiVerant, ii quoque singulas externorUm morbortam apparentias ad praesentem, item videbant, aeris statum tradiacerent, Ultor Umqtae plane malorum aeris humiditatem incusarent, quae sola perso, vix Italium Ulneratis et ulcerosis ossicit.

Ttit iam obse ed the anima piris to e more nide, nespr dies the alteration more the Denthereti s Trentis of the Alathana, cap. iii. Is ctiam pluvio instante coelo, triduo ante Asthmatico saepe vexari testatus rei ut proptereansiuitiis acerbitas potius ante, quam sub ipsa pluvia ingrueret.

O. Quare

158쪽

IO Quare cum LVnam tempestates custodire,

rum judicio vero simillimum sit, multaque plane aereum aestum marino Conformem istoque etiam validiorem ' suadeant, aere plusquam octingenties mobiliore et leviore, Uam aqUa, Ut non Us Uet incredibile sat aqVarum in marino aestu elevationes, insuper impositi aeris raritate majori, propter Lunae Solisque attractionem, incitaries quandoquidem circumposita fluidorum pressione adempta, atat aliqUam partem sublata, subita eorum quaqUaversm expansio Orittar, eaqUe in aerisormem substantiam fere tota transe Unt, Uod in excalefacto fit aere, inque ne timatica Campana post haec, inquam, vix mirUm, si lUnare periodos plurimi plane morbi ostendant, cujusmodi multa ex Hel montio, Horstio, Bartholino, Tulpio, et RamaZZinio collegit. Ric C. Mead. Narravit et Zimmermannus de Ceramina quadam, quae taenia laborans a tribus jamque annis, Certam ejus portionem, singulis mensibus, sub certo LUnae positu emmittere solita erat : cui

aliam similiter historiam Religiosi Viri Auctor adnectit, quam jocose dictam, fereque in Medici

libro stomachosam, melius suppressisset. ii Propius de Ulcerum clamitana consensita, deque Intermittentium reditu juxta certas Lunae

159쪽

Conversione Praesagiendo, exenapi allegavit L.

Gilles pie .

II. Certe tam tertiana et quartana periodus, conspicua satis ratione, in plerisque morbis spectabiles sese praebeant, possibile est UtrarumqUe rationem aliquam in quartis quibusque Lunae diebus, ante et post Novilunium sit militer atque Plenilunium includi observatiam namqUe est, perea LUnae Uartalia, quae Um Veteriam Astrologorum sextilibus et trinis fere congrUUnt, insignes saepe saepius tempestatis mutationes fieri: quod sedula rei observatione doctus Toaldus a firmat. Quamquam in his omnibus ad locales circumstantias respicere necesi est de quibus mox infra.

is Cadit in hunc apposite locum, quidquid

argutissime GalenUS, Clitoriam morborUm periodos cum Lunae cursu ColligatUrUS, XCogitavit, ut omnem ille, ante alios, Criticorum Circuituum

nodum solvisse videatur. Cum etenim dierum supputationes in morbis, per integros dies neutiquam subduci posiste, Hippocratis Udicio, o nuis et, verum trinos, UatrinOS, septimanosque circuitus ita sum oportere, et ad invicem copulari, quasi aliquid perpetuo in eorum intervallis accurate finiendis deesset Uusmodi dierum in

Vo L. II. L tegritatis

160쪽

tegritatis defectiam, cum Solis et Lunae circuitibiis

contulit, quippe neqUe annUS etiam, neqUe menses, integris queant diebus numerari. Um Ct- enim annus in tercento et sexaginta dies porrigatUr, particulam insuper, quartam fere diei Partem exaequantem adjectam habet, neque integri propterea diebus circumscribitur et similiter atqUe mlenses, qU Partem adhuc aliquam diei desiderant, Ut eodem omnes dierUm Umero om-Fonantur. Uamobrem clamitanam menses regere, Solem autem annos Galenti existimaret, adli Unc chronicos morbos, quorum diuturna est insultuum ratio, tradUcit: UID LUnae vero circUitu Acutorum similiter circuitus, septima diei,

qUartae decimae, vigesimae, et vigesima septimae comparat. Postreias lunarem cursum trifariam Considerata alter enim Lunae circulus inodiciis ei dicitur, constatqtae ex integro intervallo, quod ab uno ad alterum Novillantiam XCUrrit, Omplectiturque dies viginti novem, horas Ue tredecimn secundus apparitionis aut circulus illustrationis nominatur, ejus tae intervalla a primo novae I Unae adspectu ad integramLunae cessationem, seu lunaris luminis, quantum ad O attinet, Plenariam privationem, excurrunt, habetque iste dies viginti sex et horas duodecim tertius denique lunari circiatu Spera i us aUt perctgrAtioliis, VOCathar, ConstatqUe eo tempore, quod LUna instinnit, ut

in illud, a quo discesserat Zodiaci signIam revertatur hunc que Galenui facit dierum viginti septem, et horarum octo. Quamobrem illustrationis et peragrationis circulis simul compositis, exindeque summa