장음표시 사용
161쪽
summa diei tam quadraginta trium, et laorat Iam igitui subducta, hanc iterum bifariam ille dividit,
et alterutra sumpta, medicinalem proprium qUcmdam in ensem constituit, habentem dies viginti sex, et horas viginti duo. Quo sic composito mcnset, Coque iterum in quattuor sibi similes periodos resoluto, inde natus quotiens dabit dies sex horasque septemdecim cum semisse citu modi prima Hippocratis septimana esse creditUr, non integris certe diebus numeranda. Jam Vero quo simul earum duas copulaveris, fient dies terdecim, et horae undecim, periodia nempe Proxime in Decimam quartam, secundam videlicet Hippocratis septimanam, contendens : tertiam denique si addideris, subducti inde dies in viginti evadent, quattuor insuper cum semisse horis additis : eritque vigesimu dies, plUS Uam Primia et vigesimus in morborum judicii contemplabilis. Postremum, si quattuor simul medicinalis mensis particulas sumpseris, UattUo septimanariam, qua Hippocrates designavisse vide-tUr intervalla constabiant, quarum summa dies viginti sex et horas viginti duo CoaeqUat exindeque Vigesima et septima integram Uartae septimanae periodum judiciorum feracissimam efficiet.
i Coni Gal. De Dieb. Deci et Lib. III item quae supra scripsimus, Vol. I. . i. cap. v. et cap. i. . it.
162쪽
I . Quae, quid habeant, cujus diviterri, si
quis alter ingenio virum reprehendas, facile vides. Morborum namque tempora non diebus tantUm, sed horis quoque circumscribere, et praenoscere, raram Ubique in terris avem, cordatus in Arte quisquis judicet necesse est, neque siqua ejusmodi nobilissima Artis miracUla extant, Uae Certe in tersunt, puto, qui sic anteas UdicaverUnt, X Periodico aut synodico Lunae circulo mulium ad id
profecisse. Nulli profecto stabiles et certi dies
constant, quibus indubitata morborum omnium judicia evenianta quorUm incoimpositUS saepe Ordo, tot tantaque in interno, externoqUe homine respicit, ut quisquis in tanta CaussarUm CommUnitate, magnam judicii sui partem in unius singularitate fundaverit, obliquam inveniendi veri semitam incedat, necesse sit. QuantUmetenim I Una tempescate essiciat, tempestate Vero, morbOS,
nihilo tamen minus, in tempestate, in morbo, inque homine, nullam ex solo lunari circulo stabilem mensuram sumere possibile est. I S. Propterea cum intra recti fines, admissum partim in veritate vulgus vix amplius consistat, inde amplissimus fabulatoribus locu patia it, Ut hominum vitam non intermissa consensione UmLUnae cursu consociantes, perpetua sibi in morbis phlebotomicas a Lunari cicio tabulas Conderent, CatatUmque legeres et, ne quis secus ab iis venam, in periculosi si mi etiam Iorbis, secaret. Quales Swietenti auctoritate, superioribus annii, in Germania abrogatas fuisse, legimUS.
163쪽
is. Quod consulto actum est sed modum non tenuerunt alii, inter quos A. Demaen, qui credita Solis et Lunae erga Vitam potestate omni, hominum mentes, quasi infestissimo errore, liberatUrus, inanitatis et falsitatis, cuncta, quae in id vferVntUr, accusavit merosque casta eo omnes
nominavit, qui certas affectuum vicissitudines Lunae phasibus conformes ostenderent. Sed non satis umquam sapienti viro displiciturum casus nomen, ille incuriosius, Uam par fuisset, complexus est. 1 . Rectius dubitant alii, an non Lunae virtus, qtaae regularitate et vi potentissima inter Tropicorum loca creditur, similiter ad caeteras UOqtie terrae regiones extendatUr Certe, Ut frequentissimi Phreniticorum et Mani acortim insultUS Certos ibidem a Luna circuitus sibi sumere, iterata Auchorum testimonia perhibent '', vix in Anglia verificari, aut rarisam saltem exemplo monstrari, nuper censuit h. Arnold O.
18. Consimiliter, quae ventorum et tempestatum regularitates propiora AEquatori loca tenent, qUorum non minima caussis ParS, LUnae Conversionibus tribuitur, vix eadem circuitiatim constantia alibi, et prope Polo eveniUnt.
164쪽
IS. In quibus tacitam eorum animadversionem sorte fundatam fuisse judico, qui morborUm regularitates, quarum Hippocrates meminit ViXaliquid ad boreales aut septentrionales Mundi plagas, pertinere Utant quos tamen, proprio Ubique contra extante Medicorum judicio, superiore libro refutavimus. Quantum etenim non suis saepe mensibus tempestates, extra Tropico incidant, nihilo tamen minus consimilia ubique tempora morbi plerique percurrunt: itarimique eorum fines accuratissimam cum Hippocraticis comparationem ubique sustinent.2O. Cuiusmodi longe amplissma in camporum cultu exempla supersunt. Quidquid tenim ad agrariam rem pertinet, ita sed Ulo tam nova Ple DaqU Luna, qui bet id genus observatio prodest,
conferunt, Ut nemo non agricolariam Ubicumque iidem suam omnem, et observantiam LUnae On- Uersionibus obstrinxerit, quod nemo in utili et maXima necessaria re puto, egisset, nisi plurimas Uccedente eventus constantia, certa viriditatis, fructificationis, et maturationi tempora, Una
2I. Sed cum pleraque, quorum in lunari cir-CUitU, universo fere hominum consensia, ratio extare CreditUnc regulariter genus plenitudinis aliquod respiciant, quod cum crescente Una vegetabilia et animalia induant, quid sola Lunae erga aerem attractio ad eam consserat, PaU-cis, quod existimo, dicam. Iamque enim nulla in
165쪽
in corporum densitate mutatio accidit, in densiorem, sive in rariorem compagem tran letant, quin simul calorificae materiei aut latentis ignis, Pars aliqua, in ea partium disgregatione exsolvatUr, et libera extus erumpat: Uare in ejus modi corporum transitu sensibilis calor, et flamma aliquando oritura quod gentis experimenta multa satis, et notissima in Chimica, inque historia fermentationis prae primis, extant. Propterea miliata CorporUm Compage, certias Ortam CalorismodUS, eumque recipiendi potest as, similiter mutantur. Ergo ex verisimillimo aeri secto propter Lunae attractionem, aere exinde rarescente, multa undique caloris materies ab ipso excludatur necesse est , quae propterea non minimum ad eam, quam qUaerim VS, flectUS aUsirim, conferat.
22. Neque prodest, nullum a coacta in villetianum speculum splendidistinace Lunae itace, Caloris indicium thermometro prodiri quandoquidem minima similiter in barometro Lunae aetio
consstat, tametsi Atmosphaeram ab ea non minimiam commoueri, Uam proXimVm Vero credatur. At ea quidem lunaris luminis raritas est , ut vix cum solari comparabilis sit, tam etsi ino entissime ardentibus vitris densetur '
Speculum ardens maximum, quo Cl. De la Hire usus est, radios solis obies, tantum densiores facit quamobrem Lunare lumen in eo riniliter collectum quam longis lime adhuc a solarisii minis densitate distat.
166쪽
Illa Bouguerus comparative ad solarem, aestimavit, ut Ir: OOOOOO.28. Praeterea quidquid caloris in aere a Luna excluditur, non proprie ad ejus lumen, omne pertinet, sed ad majorem aeris Lunam versus compUlsi raritatem, Ut propterea qUoad Solem etiam, alius aeris aestus ab illius erga aerem attractyone incitari credatur, alterque ab admissa in aerem Solis luce, et aere exinde excalefacto . Quare ii creterorum validissimi aeris aestus fiunt, qui ex utraque, quam significavimus aestus caussa simul proficiscuntUr. 2 . Quare cum caeteris validiores aestus in Pleniluniis et oviluniis fiant, observatum UoqUeest mitissima plerumque in leniluniis frigora incurrere : quod vix in nova fit Luna ut inde credibile sit in splendentisiam a plenaque L an
ditissamum ejus lumen ad aeris aes Um, Caloremque augendum, Uam Pariter symbolam conferre.
23. Nec certe, Vae propria lunaris luminis sint, activitatis exempla alia desiderantur mus modi sunt adulterati a splendente Luna vestium
i An non solatis et lunaris lux a sola caloris materie
propter alterutrius erga aerem, et tot tam terrae Corpus, attractionem, quam celerrime et magna copia ex omnibus undique terrestribus corporibus, exclusa Certe in tanto dubitationum, quae in id elatae sunt numero, vix postrem isthaec in omnem prorsus partem repudianda est.
167쪽
colores, quod tinctoris artis, et annorUm opifices longa noverunt rei observatione et nonnUllae etiam tincturarum species propter ejUS Vim elan-gVescunt, et fere intercidunt, quod de chamois imprimis Sedanenses artifices assirmant. Unam quoque splendide ferientem, Ulto erga Calcarios aedificiorum lapides detrimento esse, Lapicidae, et Archite sti perhibent quamquam ista quidem Parum ad medicum sermonem pertinent fere tamen majora supersunt. Hujus generi sunt, Uarde Nautarum Nichalopia nuperrimae Observationes, apta inauticae rei curatore prostant: observatum namque est Nautas Uper magnum navis Pontem noctu dormientes, potissimum si obversa Coelo facie constiterint, eosque Liana feriat, nic- talopes fieri tum vero in Plenilunio potissimum id mali genus acerbiUS incUrrere. 26. Praeterea commianissimo exemplo, quod Galenus allegavit, notum est, sub ardente Luna sopitos capitis gravitate laborare et quam obstatis sam frigidum Lumae lumen putavertant ParacelsUS, et HehDontius, plurimumque apropter iis nocere, quos destillatio et abundans pituita tenent. Humores namque solvere I Una creditUr, non aU- ferre, quod Sol facit, exindeque ipse quidem arefacit, Luna vero humectat. Quare antiquissimo consilio, cujus Macrobius D inter Romanos meminit, nutrices phaeros alenteS,AEOrtim capita, Um
168쪽
subitina praetereunt, diligenter obtegunt, ne Pleno per aetatem naturalis humoris amplius lunare lumen humectet. 'I . Mortua etiam corpora ejus similiter vim sentire, eaque celeriter in tabem visu suo Lunam resolvere, antiqua Galeni observatio est 3, quae nuperis etiam tentaminibus vera esse dicitur. 28. Quorum magna pars id fere subjungit, videlicet, quod aliquanta materie caloris, in aere, accessio fiat lunaris luminis interventu, sive, Uod
splendens Luna caeterorum corporum latentem ignem, aliquam saltem partem, Concitet et Utet. Quare internae humorum raritate S, cerebro Prae- primis adversae, somnum sub Luna incitant, ipsa-qUe etiam mortua corpora Celeriter contabescunt Propter Celeriorem mixti, unde constant, solutionem, quae aptissime ex latentis eorum ignis in- Citamento Primum, tum demum estusione, idque CX rariore aere, exque externi caloris accessione
as Magnum illud interea inter diurnam Solis nocturnamque Lunae lucem discrimen interest, quod densior plusque actuosa solaris, quo plus
caloris animalibus tribuit, tantum eorum lita more tenUando, perspirationem consimiliter sollicitet Ad quam praeter propriam solaris lucis
' De Dieb. Decret. Lib. III. ens it Cons etiam Plin. His Nat. cap. i. vim.
169쪽
vim conditio quoque ditirni aeris purioris, diurnarumqUe consuetudinum plurimUm con Charrit C Um vero per noctem Crassior universim aer sit, LUnseque lumen ignea viritate sua, qtaam maxime a solari distet, jamque cohibita ad multam noctem perspiratione, simulqUe aliquanto igneo aeris et lunaris lucis principio in corpUS remmyto, fere ratio Constat, Cur internae vasortam Compres sione nascantur, plurimumque exinde ii, quorum laxior et imbecilla est corporis compage S, LUna laedantur. JO. An non igitur simili quoque ratione intelligenda sunt, quae de Luna terra saturante, frondesque ac pabula maturante, animalium item Cor-POra implente, quod praecipue de conchiliis dicitUr, eaque hominum quoque sangUinem U- gente, magno Antiquitatis omnis consens narrant ar, Ultaque etiamnum inter omne plane agrorUm Ultores constant. Nempe quod sensim intensius per mensem splendens LUna eam, Uam
di imus plenitudinem, in valente hUmorUm raritate, disponat quae paullatim vasa distendens, his demum actionis suae aliquid auferat. Quare Progressivo eorum motu debilitato, quod interva culare et cellulosum est, sensim redUndat, et repletura quibus similia de nocturna plethora supra attUlimVS QVamobrem, si quae propriae alicubi in animalibus relativae aut absolutae debilitatis causis existunt, jamque similiter cum increscente LUna, si a quoque stant damno.a I. At
170쪽
si . At ista quidem plusquam ad menstruam
litimorum congeriem et abundantiam, ad OrUm raritatem pertinent, proptereaqUe non humoralem et absolutam plethoram includunt, sed ejus generi tantum, quam Notham Medici vocant. Nempe quod eadem manente fluidorUm quantitate, ea tamen rarescendo, indebitam plenitudinem eff-ciat, ut proprie nil, nisi igneum principium abundet, cujus nulla adhuc ponderositas accuratisJmis in eam tentaminibus reperta est. NeqUe enim menstruum illud ponderis incrementUm, quod Sanctorius voluit, perpetuum fortassis est, nec menstruis foeminarUm, virorumque etiam nonnullorum eruptionibus, ipsum per se satis comparatum est quod satis prima hujus libri parte
egimUS. sa. Ergo a lautius resumpto in hominum corpora lucis, sive ignis principio, menstruus qUidam inflammabilitatis excenta S, ex eoqUC mensium profluvia, multorum qiae etiam morbor amprincipia et fineset Lunaque propterea ejusmodi periodos significat, quod lunare istud ignis in aere
additamentum certa lunaris circuli mensura Constet. Certe sub prodituris mox postea mensibus, plus heminae incalescunt, quod muli iplex observationis genus ostendit. Quae tamen merae dubitationis loco interposuisse satis sit neque est propterea Praetereundum, quid demum consuetudini dare oporteat, postquam iteratis jamque mensitam periodis, catamenia fluxerint.