장음표시 사용
161쪽
inducit, non amis praeseriptionem tollit, nisi itatio legitima partis adversae et actus judicialis more debito subsequatur. Canti esse debent ludices, quod eum visund recipiunt, parti dicant: Advei sarium tuum cita et in causam trahe, antequam praescriptio jus tuum extinguat μ
Fratribus tribus legata sunt bona, per patrem eorum relicta, inter eos aequaliter dividenda Senior frater, se de bonis hujusmodi intromittens, mediocri statri suo partem mediam eorum dedit junior autem, ad partes remotas declinans, et cum post octo annos tempore pestilentiae reversus fuisset, fratrem seniorem, qui uxorem et pueros reliquerat, intestatum decessisa inveniens, petivit a statre mediocri partem suam. Qui respondit, quod paratus esset secum dividere ea, quae haberet justo modo. consobrina sua, c. ab uxore fratris sui senioris, cum similiter portionem suam repeteret, respondit, quod nihil de suo haberet, nisi bona per maritum suum sibi dimissa cum ejus pueris possideret petens insuper pro se sententialiter inveniri, cum et maritus ipsius et ipsa cum pueris suis pluribus annis sine impetitione talia bona tenuissent, utrum eis eraliquem possent decertari Et responsum est Quod petitio talis relictae et puerorum non est admittenda, sed juniori filio debet pars sua tertia ab utrisque partibus assignari. Et
sic relicta super parte tertia fratris senioris unacum pueris suis praescripserunt, fratri vero juniori super parte sua talis praescriptio, si tamen aliud non obstat, nullum praejudicium generaVit. 332. De longi temporis praescriptions. Vias justas ι antiquitus usitatas, stratas regias, semitas, plateas, interstitiae domorum pro aquarum defluxu facta, planities et territoria, lapidum fractiones, arenarum et argillarum fossiones et quaevis alia terrae spatia, quantum ad villana campestra et Silvana, si universitatis sunt et rei publicae ac utilitati communi ab antiquo deservire consueverunt, nemo, nisi de consensu principis hoc faciat, appropriare sibi potest. Unde talia obstruens, occupans prohibens, impediens vel qualitercunque sibi usurpans
162쪽
et ascribens, nulla, licet etiam temporis longissimi praescriptione poterit se tueri, cum Semper mala fide rem possideat alienam. Infidelis etiam possessor malae fidei non solum a communi, imo privata persona communitatis, cui de hoc constiterit poterit
333. Ad idem, in quibus praeseriptis oeum non habes. collectis, contributionibus, sinuris et quibuscumque civilibus oneribus per superius dominium vel rectores plebis communitati impositis, solvendis non potest se aliquis praescriptione quantumcumque longa tueri. In solis enim hereditatibus, et non in causis aliis, praescriptio locum habet. 334. Da hereditatum obligatione. Obligo tibi agros cultos et quosdam incultos pro XXX marcis usque ad certum annorum numerum per te tenendos quibus praeteritis ego tibi pecuniam offerens, agros mihi peto restitui persolutos; tu Vero ultra
Sortem concessam requiris a me pensionem debitam, ex eo,
quam, quod laboribus gravibus agros incultos arasti et fructiferos reddidisti, te asseris meruisse et infra). 'Respondetur: Quod allegatione tua non obstante, sortem concessionis a me recipere et agros mihi debes liberos resignare; quia pro laboribus et expensis, quos et quas in culturis agrorum, quos fecisti arabiles, te dicis impendisse, fructus per annos obligationis per te suscepti tibi satisfecisse rationabiliter judicantur. 335. De hereditata pluribus obligato. Si hereditas pluribus obligata uerit creditoribus, quorum unus, aliis non requisitis, ipsam Vendat alter creditor, si voluerit, emptore repulso de hereditate, pro illo tamen pretio, pro quo Vendita fuit, se intromittere poterit pleno jure. 336. De hereditutibus obligatis quantum ad terminum solutionis. Si hereditas obligata creditori per debitorem. antequam terminus instet solutionis, pro pecunia Vendatur parata creditor statim, nisi debitor cautione sufficienti vel pignore aequivalenti eum, quod usque ad adventum termini sustineat, certificet, de suis debitis est pagandus. 337. De hereditate obliganda quantum ad de iussionem. Si quis adveniente termino fidejussorem suum auudaeis parata
163쪽
iecunia non poterit liberare, et si hereditatem habsit de illasdejussor potest se intromittere et per VI ebdomadas tenere, tentionem hujusmodi coram judicio publicando. Et si facta trina publicatione debitor principalis ipsum a Judaeis non
absolverit, statim hereditatem vendere poterit, se ipsum a debit principali judaeornm et usurarum voragine redimendo. Nec per hoc communi juris consuetudini . quae habet, quod hereditas obligata anno et die servanda est, in pignore
Hoc enim intelligendum est, cum obligatio fit voluntarie et non cum ad ipsam faciendam aliquis compellitur, sicut in proposito factum describitur, rigore justitiae et ordine judiciario mediante, et praecipue cum debitum, pro quo obligatur hereditas est udaeorum usuras supra se recipiens. In hoc enim casu illi, qui hereditatem obligavit, augmentum usurae anno et die majus facit dampnum, quam servatio hereditatis generet sibi lucrum. Unde circa obligationes hujusmodi praenotatas statutum tale generaliter est servandum: Si aliquis homo alteri, non habens mobilia, hereditatem suam pro debitis, non conpulsus ad hoc, pei formam juris obligaverit, talis hereditas anno et die in pignore est servanda postea Vero trina coram judicio facta pronuntiatione vendi potest. Si vero per judicium aliquis compellitur, ille suo juramento obtinere debet, quod res mobiles habere non possit et quod necessitate cogente hereditatem talem suo obliget creditori Hoc enim facto creditor, cui hereditas obligatur, hereditatem hujusmodi de ipsa se intromittens tribus vicibus eam c0ram judicio publieabit, et postea illi, cujus est hereditas et qui sibi eam obligavit, si eam habere voluerit, tamquam inquilino potius quam alicui
alteri pro aliqua summa pecuniae census nomine per annum et diem exponet. Si vero eam habere noluerit, tunc alterieuicumque ipsam eodem modo, ut praedictum est, Aponere
p0test, et si hujusmodi currente termino, hereditas talis ab ipso liberata non fuerit, ipsam postea libere vendere potest
Qualiter autem faciendum sit de hereditate pro debito*bligata usurario, superius est expressum.
164쪽
338. De hereditatis appropriretione Hereditas si pluribus creditoribus per hastulam vulgariter dictam span ordinarie fuerit appropriata, quamvis primus creditor debitorem induciet tamen secundus vel tertius ipsum de hereditate pellens, eam potest vendere vel alio modo in denarios convertere. De hujusmodi tamen denariis primus creditor ante sequentes de suis debitis est pagandus.
PM. Da hereditatis adeptiona Hereditas Vel possessio adipiscitur ab antecessoribus, conjunctis personis quandoque ex testamento et quandoque ex intestato sed per extraneam personam non adipiscitur nisi per liberam donationem. 346. Da hereditatis possessione. Heressitatem aliquis possidet vel rem aliam non solum per personam propriam, sed etiam, Si ejus nomine in possessione rei aliquis sit, licet etiam ille ejusjuri subjectus non sit, qualis colonus est vel inquilinus per eos quandoque apud quos deposuerat althuis aut quibus commodaverat, ipse possidere Videtur Sol animo possessio retinetur, quamvis nec ipse sit in possessione neque alius ejus nomine, tamen si non relinquit de possessionis animo, Sed postea reve Surus inde recesserit, qui retinere possessionem Videtur Male autem possidet, qui vi vel clam possessionem subripuit, et etiam ille, qui rogavit aliquem, quod eum in possessionem rei mitteret; et contra illum agitur causa possessioni recuperandae. 341.πι De hereditatis successione. Si hereditas legata aerit tribus fratribus ita, quod seniore mortu ad secundum et dersecundo ad minorem devolvi debeat tunc omnibus istis mortui8,
filii senioris hereditatem eandem obtinebunt. Et sicut est in linea masculina, sic etiam est in linea feminali Unde sicut testator disposuit, quod semper senior filius possessionem seu hereditatem possideret, eo modo in tali possessione filiorum filii, qui seniores fuerint, sibi succedunt. 34Lb Da hereditatis emptione. Denarii judicionales absolute jus non generant, licet super jure obtinendo aliqualiter
attestentur. 342. De hereditaria legation . Si hereditas omnibus 8uccessione a filiis testatoris descendentibus per lineam masculinari
165쪽
legata fuerit, et si omnes tales extincti fuerint ad mulieres Superviventes ipso jure devolvetur. Et est responsio, quod licet non ex ordinatione testatoris, tamen ex jure suc-eessionis ipsa hereditas ad mulieres superstites dinoscitur pertinere. Cum enim dispositis testamenti in tali casu morte interveniente ulterius procedere non poterit, conVeniens est, quod jus hereditarium ipsum testamentum ordine debito
343, 344. Da hereditat diuisiona. Si heredes duo bona praedecessorum suorum inter se debeant dividere, tunc ad Seniorem sicut ad prudentiorem pertinet dividere, et ad minorem Spectat, partem, quam Voluerit, eligere, ipso jure. It si propter secundas nuptias mater de bonis communibus suam tertiam voluerit excipere partem, illa in bonis mobilibus, si sunt, os sibi danda. Cum enim semen patris et memoria remaneret in pueris, et non in uxore, rationabilius est, quod bona permanentiora, sicut sunt immobilia et heredi taria, pueris assignentur. 345. De haraditaria ave Maone. Filii legitimi in omnia h0 , per patrem relicta secundum justitiam succedun Est tamen pium et quodammodo rationabile, quod legitimi naturalibus misericorditer subveniant in victus et amictus Meessitate. 3έλα Item, pueri vivente uxore legitima alicujus ex aeoncubina per eundem generati, non sunt legitimi, nec cum redibus legitimis in bonis parentum percipiunt portionem. 346.b, 347., 318 De hereditari suee sto et atatu heredum et tiarum. Notandum, quod quadruplex est status filiorum: Quidam sunt naturales et legitimi, ut illi, qui nascuntur ex legitimo matrimonio, quod est Iegitimum secundum rem et rationem cum approbatione ecclesiae Alii vero naturales non legitimi, ut qui nascuntur ex concubina. Alii ver sunt legitimitantum, ut qui per adoptionem filii essiciuntur. Alii vero eo nainrales nec legitimi, ut qui ex dampnato coitu nascuntur, M. ex adulterio et incestu. Et inter istos primi filii bona a rentum potissime possidebunt.
166쪽
Item, legitimi filii sunt, qui ex legitimis matrimoniis
procreantur, sive matrimonium sit Verum sive putativum, dummodo contrahentes publice et solempniter contrahant et
impedimentum ignorent. Unde ad probandam legitimam fili
tionem prodest confessi parentum, puta, Si Sunt Si non, sufficit ad probandum confessio vicinorum et veterum quorumcumque bonae famae hominum duorum cujuScumque exus,
qui asserant, quod parentes illius, cui objicitur, semper se habuerint et reputaverint legitime conjugatos. Item, si vir vel mulier in acie ecclesiae legitime conjuncti, credunt se in Vero stare matrimonio, et tamen non stant, tandemque forte c0gnatione carnali vel spirituali vel justa causa faciente, canonice ab invicem divortiantur omnes pueri, quos ante divortium genuerunt, incluso et illo, quem mulier habet in item, si praegnans divortiata fuerit, legitimi sunt et in bonis parentum hereditariam habent portionem. Fides enim qua parentes crediderunt se simul habitare legitime, quamvis ignoranter habitaverint illegitime, pueros legitimat unde ignorantia in hoc casu peccatum XcuSat.
349. Utrum puer intempestiue nati hereditaritim eum aliis
pueris habeantportionem Licet jura quarumdam regionum velint, cum Virgo impraegnata per XXXIX, mulier vero impraegnata per XL tantum vel ad plus una superaddita septimana pueros in uteris secundum naturam portare debeant, si puer non completo isto temp0re, Sc mature vel post, quod vulgariter dicitur egu spat odir g frue', natus fuerit, portionem hereditariam n0 habebit tamen jus tale secundum consuetudinem ab antiquo servatam corruptela est potius censenda, quam jus unde puer ex parentibus legitiine conjugatis, sive mane sive tarde procreatus, portione ipsum hereditarie contingente non carebit. Cum exim prius vel posterius nasci n0nstet per eum inconvenienter hoc suo jure de debito privaretur 350. De successione hereditaria puerorum infantium. Mulier hereditaria a pr0genitoribus ad se devoluta possidens bona, si de viri, quem legitime duxerit, semine puerum, in cujus partiumoriatur, genuerit puer ille, si tanto tempore vixerit, quod
167쪽
Oculos aperiens quatuor parietes domus perspexerit, bonorum Per matrem relictorum particeps erit eoque defuncto bonatam pueri quam matris ad patrem hereditarie pertinebunt. 351. De hereditura legato. Duabus filiabus hereditas leg tu, si earum una scurram, alia probum duxit Virum eo non obstanto,
hereditas ipsa et bona mobilia inter ipsas pleno jure dividantur, quia in potestate viduae vel neptis cujuslibet civium
est, nubere vel non nubere cuicumque velit, absque quolibet impedimento.
352.a De hereditaria successrone quantum ad masculum et
feminam. Mortuis parentibus in bonis e0rum relictis heredes tam femellae quam masculi jus hereditarium obtinebunt. 352.b Da heredibus quantum ad urkund QuamVis heredes viventibus parentibus super bona ipsorum, quae eiS morientibus ad ipsos devolvantur, sic 'dus, quae Vulgariter ἡVrkund dicitur, dent, nec exactionem seu contributionem de bonis hujusmodi solvant tamen adhuc bona repetere possunt talia pleno jure. 352. G De hereditatis impetitione. Si heredes petunt, induciari debent per judicem et juratos a primo judicio ad secundum et a secundo ad tertium, quod inquirant, quos pro occupatione bonorum ad ipουos hereditarie devolutorum habeant et debeant impetere Via juris. 353. De heredιbus adistinis Heredibus carens potest sibi puerum Vel pueros virilis vel muliebris sexus in heredes
adoptare et ipsos bonorum suorum successores et possessoresc0nstituere. Et eodem modo heredes habens, potest ipsis alios pueros adjungere et pares de jure facere, contraditione con- Sanguineorum suorum qualibet quiescente. 35 . Da hereditaria successione ab intestato. Si maritus intestatus decesserit, uxorem relinquens et heredibus carens,
et ipsa etiam intestata moriatur bona talia potius ad matrem et patrem relictae quam ad fratrem mariti justicialiter devolvantur. In suribus iniis Originalibus scribitur sic:
168쪽
. autem is, qui moritur nullum habeat et sine testamento et ordinatione rerum suarum decedit, bona, quae reliquit. proximo heredi suo cedant'. Ergo per contrarium, si uxorein habuerit vel liberos, illis tamqnam heredi proximo bona cedant. Notandum: Sient marit res legam potest, eum Visit, sic et uxor, cum dominium rorum ad eam transit, ea disponere potest, sicut placet. 356. hereditatis Misis . Glis vidua filiam habens et filium, quem tamquam primogenitum plus amana, partem hereditatis, quam communem cum pueris habebat agrum filio specialiter deputarit, salva nihilominus in botu aliis portione sua dobita. Quo mortuo, si mater ad secunda transit nuptias, ex quo soror primo hoc non contradicendo impedivit illius partis tertia pars matri et duae filias merito Anni deputandae. 356. Da intestatis. Vir intestatus moriens et pueros ex pluribus uxoribus per ipsum generatos relinquem, si ultima uxor supervivens cum pueris suis a bonis sequestrata uori quamdiu in sede viduitatis sederit, propriis cum eorum bonis pueros reget. Qui si annos discretionis nondum abontes, Domino vocant ab hac luce transierint, bona ipsorum ad matrem speetabunt, siem et e converso matre oram vidua mortua ejus bona ad ipsos devolventar. ransaetis autem annis discretionis pueri eum eorum bonis disponendi liberam
habent voluntatem. Item, si mater maritam axerit, bona puerorum, quocumque tempore decesserint, mon ad ipsam, sed ad pueros, quos pater de prioribus uxoribus generavit, hereditarie pertinebunt. Omnes enim hujusmodi pueri unum habuerunt patrem, a quo dicta bona radicaliter processerunt.
Sacerdos, si non per patrimonium bonis paternis est separatu8, cum fratribus lateis, patre eorum defuncto, hereditariam habet portionem. Item, si filius a bonis patris per dotem non divisus uxorem duxerit, de qua pueros generavit, et tandem moriatur,
patre superstite, qui postea alios illios relinquens intestatas decedat, quaeritur, utram pueri talis filii eam eorum patruis hereditariain habere debeant portionem Et respondetur,
169쪽
quod pueri talis filii, sive linus sit sive plures fuerint, soluae
rinam partom, illam videlicet, quae ad patrem eorum pertinuisset, percipere tenebuntur. 359, 360. et 36I. Da hereditaria sue salona ratrum Frater patris ad bona, quae maritus et uxor intestati reliquerunt, propinquior est heres, quam frater matris item, si mulier Bona habens propria maritum duxerit et ambo intestativiino liberis decesserint tunc non obstante consanguineorum mariti allegatione, quae tamen multum est ponderosa, si Q onsanguine mulieris fide digno testimonio demonstraverint, quod bona, quae petunt, a progenie mulieris ad eam transiverunt, bona talia debent ad eos sicut ad heredes Veros pertinere. Item, homo occisus relinquens uxorem et filium, cujus mater Postea maritum superduxit, qui ex eadem pueros generavit, etsi tunc primus filius recepta sua portione ab aliis fuerit separatus et moriatur talis pars ejusdem parvi filii non ad dominum, sed ad uterinos diatres justitialiter est devoluta.
362. De hereditaria portione et quod haredes dabita pareneumaolvare tinantur. Heredes bona parentum possidentes debita p. eosdem, dum Viserent, contracta, antequam bona inter se
dividantur, solvere tenentur In communi enim proverbio dicitur, quod reditores propinquissimi sunt heredes. Si vero pro dicta faetenda solutione plenarie bona per parentes dimissa non suffetant, non oportet, quod heredes ad supplenduin δεfectum bona propria impendant, nisi hoc facere decreverint ex pietate. E converso etiam debitores pagabunt heredes de bitis, in quibus parentibus tenebantur. 363. De hereditatis rasthabitione. Hereditatis vel rei alterius venditio vel emptio, postquam legitime completa fuerint, irritari non debent. In uribus enim Originalibus scribitur: ἡSic decrevimus etiam, ut in civitate proprietates habens Oossit easdem vendere absque impedimento cujuslibet personae, necessitate cogente. Quarum in civitatibus quandoque fiat ex consuetadine, quod propinquus venditori emptorem modo, qui dicitur abschulten', repellat ab empto.
170쪽
364. De hereditaria portione dividando Heres emancipatili cum non emancipatis partem habere Volens, partem, quam percepit, in sortem rep0nat, Vel in sua parte percipienda desaleet, vel quemlibet coheredum non emancipatorum tantumdem ante divisionem tollere patiatur. 365. De freditatis diabrigatione. Si venditor hereditatem quae censualis est, emptori coram judicio, veritate tacita, pro libera tradiderit, quamvis a die traditionis et resignationis tempus et annum, quod praescriptionem continet, effluxerit: nihilominus si postea emptori per dominum census cum testimonio literarum vel testium, quibus necessario creditur, quaesti de census solutione mota fuerit, illam venditor, completione temporis praescriptionis non obstante, suis expensis et lab0ribus disbrigabit. Veritas enim tacita, qua fraudem et dolum palliavit, nullum de jure praescriptionis patroclitium generabit. 366. De hereditatis disterentia. Duplex est hereditas: Quaedam habens in villa vel extra villam domum vel aliqu0dcommodum, in quo consuevit subses residentiam habere personalem alia est, quae tali caret commodo, sicut est ortus pratum, humularium vel consimilia. Modo si dominus Iusta causa motus mandat primam hereditatem per emphiteolam seu censualem subsidem vendi alteri, loeari ac per alium possideri, qui personaliter resideat in eadem, et hoc mandatum terna monitione, quarum quaelibet per dies XI continuos sibi succedentes fiat, transgrediatur: tunc hereditas tamquam pro derelicto habita ad dominum devolvetur. Hereditas vero secunda, quae non habet speciale c0U modum sibi pro habitatione subsidis annexum, si temeram infra dictos tres XI dies, terpa monitione praemissa, vendi et in alium transferri negligatiir ad manus domini transiesue revertetur. Justum tamen et legitimum impedimentum, pr0pter quod Venditor emptorem habere non potuit, terminum moniti0nis hujusmodi merito prorogabit.
Capitulum XXXII De homicidiis.
367.a De homicidio quantum ad fdejusforas. Quinquaginta talenta, quae nominantur frequenter in Juribus civilibus, valenι