장음표시 사용
131쪽
Conderetur: at dona naturalia in statu innocenti v saerunt integra, ut omne,
fatentur ; tametsi aliqui ad lanci fuisse ornatu donis supernaturalibus, ut Caia ltholici e Caluinistae , alii id negent, ut Lutherani dc Pelagiani. Omnes inimen , admittunt libertatem arbitrii in illo
se n. a Conclusio. Homo ii 1 ltata innocentie habuit usum liberi arbitrii inoniolum in actionibus naturalibus, sed etiam in supernaturalibus. Ita sentiunt Catholici, dc quotquot docent hominem in illo statu habuisse , non
solum dona naturalia sed etiam super naturalia. Nam si habuit supernatura lia potuit illis uti, non minus, quam turalibus. Sicut ergo potuit ambi lare , sedere loqui , seruare legem naturae , ita po Hi credere , sperare, diligero , S serua: c praecepta super- ' naturalia. Nam dona stiperinati talia non minorem vim habent ad producendos actus supernaturales , qu mnaturalia ad producendos naturales.
132쪽
itursim, sicut potuit non ambulare, itonsedere, non loqui , non seruare levem naturae, sic potuit non credere, non sperare, non diliger e, non serii re praecepta supernaturalia. Nam voluntas ipsius tam fuit libera in usu donorum supernaturalium, quam natu ratium; alioquifrustra fuissent illi da in pr*cepta supernaturalia. Hanc conclusionem eX Vna parte negarent Lutherani, qui putant hominem in statu innocentiae non habuisse dona ius ematuralia. Illi enim dicerent , habuisse quide ni usuin liberi arbitrii in naturalibus, non tan ninsupernaturalibus. i
eorruptae habenti erum arbitrium pHic duae quaesti ,hes disputar pon i
stunt. Vna, an liberum arbitrium ,
133쪽
C A p Y T IV. quod in staminnocentiae fuit saluuiri& integrum , per peccatum primi pa- rentis penitus amisitim sit Aliora, si penitus amisium non est, an talentiarium aut diminutum sit 3 a Circa priorem, Lutherani Cauuinis se sic sentiunt. Primo , liberum arbitrium penitus sublatum esse per 'peccatum primi parentis. Secundo, nomen liberi aroitrii non esse tole- . randum, sed potius vocandum essseruum arbitrium. Ita Lutherus in libro quodam contra Erasmum edito, quem inscripsit, Deseruo arturis. Et in assertione articuli 36. Vbi dicit liberum arbitrium esse figmentum in rebus, & titulum sine re, neq; dubium esse, quin nomen liberi arbitrii a Sat na inuentum sit. Et Caluiniislib. nix. cap. a. f. . ubi dicit se; tare vetollatur omnino de medio nomen luberi arbitrii. Contrahos extat canon
in Concilio Tridentino sessi qui se
habet ; Si quis tiberum hominis arbitria um, peccatum, amissum es eritinctum esse dixerit,aut rem esse destis ii
134쪽
. . o titulum sinere, figmentu den quea Satana nue min Ecclesam, M. Hemast.
Circa posteriorem quaestionem , , dissicultas est propter antiquos Theo-lMos , qui videntur significare , liberum arbitrium laesum & diminutum esse. Aiunt enim naturamo
stram , per peccatum primi paxemtis , esse corruptam , deprauatam , spoliatam, framm , infirmatam, de-ς bilitatam. Quibus fauet Concilium
Tridentinum sess. 6. capit. I. cum di- 'cit, liberum arbitrium non quidem extinctum esse , sed tamen viribus ait nuatum inclinarum. Prima Conclusio. Homo insta- tu naturae lapia, ante recuperatam gratiam , retinet liberum arbitrium . in aetionibus naturalibus, neque il- tua per peccatum 'rimi' parientis Manis1mm est. Hoc , salua experientia,
negari non potest. Nam quisquein se expetixur , quod Pro arbitratu sito
135쪽
quiescere,iacere aut loqui, emere aue non emere. Haec experientia tam CC . ta est, ut nos sit opus alio arguine
to ad probandam arbitrii nostri libertatem. Nnde rei te dixit Scotusin i dist. 3'. non rationibus, sed cruciati bus agendum esse contra negantes - liberum arbitrium. Tamdiu eniri verberibus pulsandi essent , d CC . . Confiterentur, in nostra p'testate es. se , eos non amplius pulsare. Quod , si conquererentur, iniuriam sibi fieri , respondendum esset ; Quid de nobis conquerimini ὶ Vos lysi asseritis non esse innostra potestate, cessare a ve
Accedit consensas totius orbis', quia nulla fait unquam respublica . nullum regnum aut imperium, quod non tabuerit publicum consilium, Ma istratus , leges, poenas & praemia ; -oninia superuacanea essent,si homines non haberent liberum arbitruum. Imo,sublato libero arbitrio, po tum tolli necosse est. Recte enini docet
136쪽
Sione, cap. i . tam certum 6c omni us manifestum esse, neminem peC- Care in eo, quod necessitate facit, et nuta hic Moctorum paucitas , nata Ἀ- doctorum turba issentiar. Et in libro de duabus antimabus contra Mani-Chaeos, capit. ii. sic scribit; Nonne hoc
cantant se in montibus pastores , ct in Heatris poetae, Hr indocti in circulis Docti in bibliothecis, o agi ritis scholis , or antistites in sacris locis, ct in orbe terrarum genus humanum: Secunda Conclusio. Homo in statu naturae lapsae, post recuperatam gratia , retinet liberum arbitrium, . non tum in actionibus natumbus de quibus certum est ex praeceden' ti conclusione) sed etiam in stipo naturalibus, de quibus potissimum , nunc ago. Haec concluso potest a. modis intelligi. Primo, de homine peccatore, qui tantum recuperat
gratiam actualem . qua ' excitatur ἁD E O ad supernaturales actus fidei, spei, charitatis oc poenitentiae. Se-
137쪽
iIS IV cundo, de homine iusto , qui non solum reci erat gratiani actualem sed etiani haolaualem, qua formaliter
iniustus Asanctus coram Deo. De. utroque vera est conclusio. Et pro batur i. ex variis scripturae testim niis, quorum aliqua de peCCatore,
liqua de iusto intelligi debent. Nam
Genes 4. 7. dixit Dominus ad Cain ,: Nonne ,s bene egeris, recipies, n aurem .' male, satim in foribus peccatum tu nia it ' sub te erit qpetitus eius p ati scilicet ct tu dominaberis illius appetitus scilicet, quo ad peccatum propendes & alliceris,) Et Deuterori. IO. IS. Considera , quod hodieproposuerim in tonse tuo viso ct bonum se o contrario , - tem es marum ore. Et infra, Testes inuoco hodie re ram, quod proposuerim mobis vitam mortem , benediationem es maledictio
nem. Elige ergo vitam, ut vivas ct dii Ps Dominum Deum tuum. Et Iosuer . . ai. Sin autem malum vobis videtur, it Dominoseruiatis , optio vobis datQ.
138쪽
se, quod vetueris ex his, et/t faciam, i tibi Et Ecclesiastici 31.10. Eris oriaaterna, qui potuit transgredi , or' non est re es esses ; facere maia, ct non scit. Et Matth. I9. I7. vii advitam ingredi erua mandata. Secundo probatur ratione , 'ina Iustis liberi arbitrii consistit in eo, ut possis operari & non operari, prout: volueris : at homo , qui accipit gratiam excitantem a Deo, potest cum ea operari & non operari, prout V'hiurii: Zrgo habet usum liberi arbutrii in actionibus sapernaturalibus. Prior parsaninoris est certa, quiaDς-us non alio fine ossere homini gratis excitantem , quis ut operetur: . quando excitatur a Deo , Dotest opse rari, si 'elit , alioqui seustra excita 'retur . Posterior probatur, quia Iudaei saepsi fuerunt excitati a Deo, re tamen non sunt cooperati, iux illud Actor. 7. s. Vos semper Spiritui es sancto re itis. De qua re plurg di- capit. sequenti quaesti ne a.
139쪽
Ethaec sufficiant contra reticos,qu putant liberum arbitrium penitu sublatum esse per peccatum primi ira xentis. Deinceps videndum est, ans item laesitan aut imminutum sit. Tertia Conclusio. Vis liberi arbia itrii tanta nunc est, quanta osset in pu- ris naturalibus ; ac proinde liberum arbitrium per peccatu na primi paren iis, non est laesum aut diminutuna iquoad vires naturales. Estcbinmu- nis Theologorum sententii xt promatur I ex D. Dionysio, quia tam in Angelis, quam in holmnibus, natu' lia imanserunt integra, & sola stiper nat gratia ac gratuita per peccaturi lata sunt. Secundo,quia nunc possumus ea omnia praestare ex nostro albi
Uio , quae pollenius p sta in Duris natur libus: Ergo nunc t ta eiu vis liberi arbitrii, quanta tunc esset. An- ecedens patet , quia possumus nunc
pro arbitrio is bulare, sedere, loqui,
emere, vendere , agrum colere, studere, arma gerere, non minus, quan
scistinus in statu purae naturae. Et
140쪽
generatim loquendo, pomina. IS nunc a omnia facere in statu naturae corruptae, quae possunt fieri stac donis superia naturalibus : at in statu purae naturae non posscinus plura praesta: C. . Dices; Saepe it, ut homo sit immer- . 'sas multis sagitiis, Avariis tentationibus a daemone impugnetur , ac proinde non possit tam multa bona praestare, qua si essct inpuris naturalibus sine ullo peccato. l est 'ndeo. Ita est. Hinc tamenn sequitur, liberum arbitri qui solius peccati originalis diminutum esse, quoad sua naturalis ; sed solum, fum ipsus interdum posse aliquo modo impediri ab extrinseco , quod non,
Quarta conclusQ. Vis liberi arbi . 1'trii non est nunc tanta , quanta fuit inhalia innocentiar & hoc sensit dici po- 't st, liberum arbi trium per peccatum primi parentis cito laesum ac diminutum. Est contra Pelagianos. Et pro b tur , quia homo per peccatum primi parentis amisit multa subsidia stir rn: turalia, quae habebat in statu innocet