Tractatus scholasticus De libero arbitrio. Authore R.P. Martino Becano Societatis Iesu, S.S. theologiae doctore et professore ordinario

141쪽

C L p v T V. tiar. Tunc enim habebat gratiam dcii, stitia originalem, aliaque dona gratuita,

quibus multa poterat praestare , quae iam non potest. Et iuxta hanc conci

' sonem intelligi debet Concilium Tridentinum, quando dicit liberum arbi, trium viribus attenuatum & inclina, tum esse. Itena Theota i cum astarunt Raturam nostram esse corruptam& deprauatam.Nam illa verba possunt habere duplicem sensiim. i est,qui . Primo Occurrit, ipsam naturam fuisse proprie corruptam , & in suis naturali, Dus facultatibus accepisse aliquod vi nus. Hic est sensus haeretic0rum. Alter est , naturam nostram, non ipsam in se esse corruptam nec in suis naturalibus, sed spoliatam es e donis supernatur iabus, quibus ornata erat in statu inia centi .Et quia illis donis poterat multa pretestare, quae ipsa per se non potest,id eo dicitur attenuata, fracta, Gebilitata Hic sensus es: Catholicorum. Quinta Conclusio. Nome liberi a

bitrii retinondum est , & perperam fa- α 'duci is, qui nomen serui arbi-

142쪽

DELi AERO ARBIT. rii introducur. Soquitur ex dictis, quias libertas sublatanon est,non debet eo iam tolli nome libertatis Deinde, quia Apostolui i. Timoth. et O. serio hoditatur, ut fugiamus vocum nouitates: At nomen serui arbitr=xs plaunc noui neque unquam auditum fuit in Ecclesia per mille & quingentos annos , ut fate tui Caluinus, lib. 2. inst. cap. t. g. , his verbis ; semper apud Otinos liberi ais ,rs nome ea siti .Magna ergo temerita est, . nunc demum abolere vesic voc

bulum, quod aduersario testo, semper fuit usurpatum-Duo obiici selehi. i. quod nomen DIiberi arbitrii sumptu sit a philosephis

α, quo d nusquam reperiatur in scriptis ra. Respondeo, i. Vtrumq; retorqueri

potest A ' uia tomen serui arbitrii sum

ptum est a profugo monacho. a. quia nusquam reperitur in scriptura. Imo pud nullum probum authore. Addo ι. mirum non esse,si Ecclesia accipiat ali quas voces a Phil's his, cum etiam scriptura multas acceperit a poetis, Ve /xo horionis,&Pleiadu,ut paloteta

143쪽

tia Amos, cap. . Deinde, illas duas v ces , liberum arbitrium, non quidem sis muliunctas quoad sonum, sed tame alteram cui' alterius periphrasi in scruptura reperiri, ut Nuni3o. I . In arbitris mirierit, vi factat aueno faciat. Nam habere arbitrium faciendi aut non si

ciendi, nihil aliud est, qua habere arbitrium liberuri ad utrumlibet.

miluuntur obiectiorae contre liberum arbitrini .

Ostendi hactenus, liberum arbitri- , Una , tametsi per peccatum primi e ' ientis , donis supernaturalibus spolia tuni sit , non tamen ablatum aut laesum cste, quoad tres naturalQS. te iones Luthetanoruni α Caluinis arunn diluenil P ima Wbiecti . Scriptura dicit nos Wihil, D urn Qinitia facere: ergo non

abcinu, arbitrium. Antecep teteX illo Isa.16.11. Omnia oper i 1. Corinth,

144쪽

du consilium voluntatissae. Respondeo: alaod ad rem attinet, Deus quidem omnia secit, sed tamen non sequitur, nos nihil tacere. Dicit enim Deus o innia sicere, quatenus per concursum suum generalem ad omnes adtiones

nostas conc urrit,&nobiscum oper tur. Hic autem Concursis non impedit , sed adiuuat libertatem arbitri Q d attinet ad testimonia scripturi . nihil ad propositum iaciut. Non Fini intelligenda sint de operibus nostri . bitrii, de quibus hic agimus , sed de mperibus Dei, quae a nostio arbitrio notirendent. Na libas locpiitur de mirac lis Dei. Sic enim ait , Domine, bis ac mnobis, omnia enim opera no a operatus o nobis Domine, qui tam potenses, Ut Operatus fueris omnia miracula quae apud nos Contigerunt , poteris

etiam dare pacem, si voles. Ita Cyrillus explicat. Porro Apostolus ad C rinthios,loquitur de Prophetia, Ascrtatione spirituum & suntlibua donis gratuitu

145쪽

c A p V T . V. tuitis quἡ De' i nobis operatur ba cius sunt haec , quidem datur sermo apientia ; at sermo entiae ; at ' amsanitatum, alij operatio virtutum,Hν Prophetia ; al, d fretios' rituum ; a -

ιν genera θη arum ; aly interpretatis sermonum. Et moX sequitur. Haec, gem omnia operatur unus atque . idem Spiritus , diuidens singulis , prout Ῥuo. Ad Ephesi's autem, loquitur de ne i ia gotio vocationis & praedemnationis qu0d dicit pendere ex c0nsilio Vo luntatis Dei. At ex this testimoniis non sequitur, nosn habere liberuma bitrium. Nisi forte sic velis argumentari , Deia facit miracula , et distri buit dona graiqita, & in negotio vo

cationis operatur ex consilio , non temere aut ex necessitate : Ergo nos non habemus liberum arbitrium. Ni-

Secunda obieel b. scriptura dicit, neq; nos , neq; costia nostra esse inno stra potestate Ergo non habemus tib m axbitrium. Antecedens patet eNillo Ieremiae io. 13. Scio Domie, qMM

146쪽

bosito dirigauressus seras. Et Prou.i 6.'. C hominis dis onit viam siuam, Domi

ni dirigeregressin eius. Et Prou.ao.1 . A Domino diriguntur gressin viri quisi autem hominum nudi re potes fiam

Respond. Nostra quidem consilia sint in nostra potes 'te , non tamen semper executio consiliorum ; quia L Est: , ut libere aliquid statuamur ac decernamus , & tamen ab alio impcdiamur in executione, , Qua interim tibertate arbitrii. Et hoc est , QUod dicit Ieremias, non esse in pol hominis viam eius, quia quamuis pso mature deliberet, concludat M oponat,quid agenda sit, tamen prostrCHUS & executio negotii no est n Dor in cius p'testate, cum variis modisti octiri possit. Eodem sensti dixit S Dioris, or hominis insonis via uam id Prarmeditaturre ordinat, quid Mni 1oto do faciendu ed Domini est di L melin, id est, euentus est in , a quo petendum est, ut Ariov

147쪽

dirigat gressus nostros, id est, ut stelici te succedat', quod exequi medit

i6 Tertia biectio. Scriptura dicit ' sum tem nostram a Deo inclinari ad aliquid appetendacii aut fugiendum: , Ergo est nobis liberum appetere aliquia aut fugere. Antecedens patet quia EXod. ii. i. impulsi sunt Aegyptii a Deo , Ut darent Israelitis vasa aurea&argentea , quae sane non dedissent, si uillet illis liberunt. Et i. Ret. IV. Micitur pars exercitus abithecum Sala

quorum tetigerat Deus corda. Et a. R e

a T. q. ei fecit Deus, ut Absolon i ii queretur consiliuin Achitophes. Et 3.

. Reg. Ir. i3. inclinavit Deus cor Rob am, ut sequeretur consiliuni iuueniani. i Et prouerb. a. i. dicit r 3 Cor g io manu Domi ni: quo isque volueris, a

iri sis. Re . Non negamus,Deu ni aliquando posse inclinare volutatos homihu ad aliquid faciendum, aut fugieta. duna ita ut non sit in illorum potestata Locaore aut fugere , sed inde non se quitur , tolli libertatoni arbitrii, qtita

148쪽

iatnetsi Deli; hoc face: et iis rauni in aliquo casu, dc i ta certis persenis , notamen semper, &in omnibus. Addo, probabilius esse, Deum nunquam uti isto modo inclinandi voluntates hominum Dd alio longe suaviori , nimi- m,per in ternam sciatione mouendo anima na, ut libenter & libere hoc aut illud faciat. Hoc modo inclinauit corda AEgyptiorum, ut libenter' ront Hebraeis sua vasa aurea dc argen xea ; quia obiecit eorum thenti ratio nem aliquam, quam praeuidobat apta es e ad persuadendum,ut putarent re' iae iacturos se, si darenesua vasa Israelitis. Eodem modo factum est iis, qui secuti fiant Saulem, quia Deus persuasit eorum mentibus; oonum esse, obedire Regi a Deo electo. Similiter dea' , iis dicendum est Porro locus Proue Diorum , qui adductus est , dupliciter explieari potes f. i. vi intelliga:ur doexecutione consiliorum Regis & sensus sit, Deum posse impedii e executionem regiarum voluntatum ac de crorum. Vt intelligatur de ipsis v. -

149쪽

, C A ' V.T, IRluntatibusRegum,& sensus siti, Deirni posse mutare corda de voluntates Regum, quia potest illis proponere ali qua rationem, propter quam cupiam mutare sua coni lia. Viri inq; verum il & ex neutro ieo uitur, liberum bici tua amissum est . Quarta Obiectio. Scriptura dicit nos non posse bene aiat male agere pro sarbitrio nostro: Ergo non habenam libertatem arbitrii. Antecedens probat Lu heims cxilio Bene aut male, potesis jacite. Respondeo. Lutherus ni mis cra Se abutitur verbis scripturae. Nam Isaias non loquitur de

hominibus, sed de idolis gentium. Ex sicut David irridet idola gentili, Psal.

1 3. - cum ait; Simulachragemium asegentum cst aurum, opera manuum mi num: Os habent, se non Dquenium, ocu os .

habent,o non viri αν jic Isaias expro bat illis imbecillitatem, quod cum Dii habeantur a stulti, hominibus , non pollini tamen alicui bone aut math

Quin

150쪽

Quinta Obiectio. Augustinus ua 1 Enchiridio cap. 3 . sic habet; Liberii' i inbitrio male utens homo, ope peraedit, est ipsum. Respondeo. Loquitur Au- uinus delibero arbitrio, non quo

ad vires naturales, sed quoad superna turales ; nec te ectu operum natur i lium aut ciuili Um, sed eorum, quae t prosi mi ad salutem. Nam illa libellas,l quam habebat Adamus ex donis su pernaturalibus ad vitam a terna pro . merendam . per peccatum amissa est,h nec recuperari potest , nisi ex meritis tali isti rectiperentur illa dona super natu alia, quae ad hanc libertatem requiruntur. Quod autem haec sit mens

Augustini patet ex ipsius libio pri

ano contra duas epistolas pelagianorum Capit. a. ubi uc ait; taurinossem dicat, quodprimi hominis peccato perierit liberum arbitrium de humano - nere Z Libertas quidem periit per peccai rum , μή ilia , quae in paradoso fuit ia-- henaei ple am cum immo talitare ius 'am ; 'ν p ta natura humana.