장음표시 사용
151쪽
diuinae in ire gratia, dicente Dominos Amos Filius ιberauerit tunc vere tiberi eri iis mtis liberi ad bene tu ei visendis.1 Nam liberum arbitrium et Iadeo in peccator non eriit, ut per Aguae eccent, mixin e omnes, qui cum deleritation peccant. Et libro a. cap. s. Peccato Adae arbitrium liberum de hominum natura perisse nindicimus , sed a pectandum vasere in ho mini in Abditis Diabolo : adbene tuendum non vasere si si a vo- luntri hominis migratia erit uberata. ct ad omne bonum adiuta. Haec omnia Coll. crent cum illis , quae conclusione quarta di sunt.
Vamuis hactenus ostensam ne, hominem non modo habui isse liberum arbitrium in statu m-
152쪽
DE Li AER ARBIT. nocentiae, sed etiam nunc haber Elastatu naturae corruptae,nec illud, iuoad vires natui les, per peccaturn primi parentis ablatum pile ; adhuc tame disputari potest, an usiis liberi arbitrii aliquando i mpediatur Z Ethan impediati ire per peccatum mortale ' α an per gratiam efficacem λ 3. a' per pra scientiam Dei δ. an per voluntate' , es decretum D e s. an per praedesti nationem λ 6. an per praeceptum superioris λ T. an per metuant s. an per concupiscentiam Θ ' an per ignoran tiam n per vim & coactionem , Poterat etiam addi, an per praehicum
iudicium intellectus 3 Sed hoc iam an eis utatum ea cap. I. q.
153쪽
nibus natura ibi ac ciuilibus, quae esse indisserentessunt , cuiusmodi sunt , loqui, ambulare, sedere, comede et anhabeat usum liberi arbitrii. inctionibus virtutum moralium, ut i stitiae, temperantiae , misericordiae, res similium, quae vires humanaS non C cedunt. 3 an habeat usum liberi arbi. reii in actionibus virtutum superna talium, ut fidei, spei, charitatjs, nitentiae,religionis.
Circa primum sensiam non potest esse difficultas. Nam , ut supra dixi, quilibet experi rur , se pr suo arbitratu posse eiusmodi actiones exercere aut omittere. Nec Lu
theran i & Caluinistae id negant. Circa isecundum , aliquid cuticultatis est. Tametsi enim concitant aduersarii , peccatorem pos pro suo arbitrio, vel facere vel omit
tere opera virtutum moralium , approinia respectu illorum operum ua
154쪽
tium; negant, tamen habere liberi tatem quoad speciem boni &putant enim omnia opera , quae fi- .nt peccatore, vitiosa & inquina- ta esse, nec 'nuni bonum op ab eo seri posse. Cicca tertium , certum est ex vi. iis, quae diximus , peccatorcni sine excitante & adiuuante, non 1 posse elicere supernaturales actus ficiei, spei α charitatis, ac proinde sim gratia non posse habere usum ii beni arbitrii respectu eorundem a- i, ctuum. Non enim potest illos ex , ' ercere sine gratia. Ac posita grati dubium est 1. an liber sit quoad c F ercitium 3 Negat Caluinus , asserens hominem excitatum gratia actuali ,
- Τ'n lib re , sed necedario operari , siquenti quaestione refutandunt cst. 2. an posita grati , liber si quo- . ad speciem boni Hoc etiam negati: Caluinus , quia put*t omnia opera hominis , etiam illa , quae fiunt ex alia , tau impura inquinata.
155쪽
C A p v T V ioc loco refutandum est. Sis
ma Conclusio. Homo . in pec to mortali, potest habere V sum liburi arbitrii circa opera moralia, non selum quoad exerciti una, sed etiaquoad speciem bomi. Prior pars de CX Orcitio, conceditur ab aduersariis. merito. Nam si peccator non posset
pro suo arbitrio exercere aut Omitte'
IC opera virtutum, moralium, Dum darentur illi praecepta de iis xercendis; si ustransient monitiones, terro reb, pCenae, pra nata. Posterior, despecie boni, facile probatur , quia pecator po p ὶ facere qua da opera mo talia, quae quidem non sint merito 'itae aeternae, sed tamen moraliter l, pa, iea rectae rationi colas tanea.
patet ex dictis, quia nivi Neratim lent pi cisti sua bona : t peccatori iure naturali ac d i uin , pr aecipitur, v faciat opera iustitiae,temperantiae, mi-iericordiae: e go huiusmodi opera quatenus praecipiuntur , bona sunt. Hoc aut inpraeceptum potos imple
156쪽
i peccatore, alioqui frustes et lar .
ur : Ergo peccator potest facere ope a moralitCr bona ac honesta. a. Q uia pera virtutum moralium sunt bona Oxo biecho : Ergo si fiant propter bo' num finem , non possunt esse mala At possunt fieri a peccatore propter bonum finem, nempe propter hon statem, aut conformitatem Cum re- icta ratione. Ex eo autem, quod fiantiri, hom me peccatore , non possit efieri mala Nam quando is, qui dat eleemosynaiam , secit hoc pi0pter 'num finem, iam non facie , , t pς tor , sed ut homo xtens recu ra tione. Hoc ostendam in exemplo. ani si h mo impudicus det pauperi eleemos arn , non facit hoc ex imp dicitia, sed ex misericordia. Vim de fit , v t opus illud , per accidens tali xum sit hominis impudici ; po se a misericordis. Q uodeXCO patet, quia si opus illudi quinaretur bimpudici ja hominis impudici iam eleemosyna hominia impudici esset reccatviri contra puchcitiam , q00d
157쪽
est absurdissimum. 3. Quia constat ex scripturis , Deum tape remuneratum esse opera infidelium & peccatorum :cum ergo Deus sit iustus, de non leae . remunerari mala , sed potius punire ;necesse esst , non omnia opera infidelium S peccatorum esse mala, sed quae- . dam moraliter bona. Exodi primo legimus , quod Deus benefecerit ob- . stetricibus AEgyptiis , eo quod clam conseruassent infantes Hebraeo quos Pharao R ex iusserat interfici. Et Augustinus in libro contra mendaci Um, cap. Vigesimo quinto, diserte a Idit , Deum benefecisse obstetricibus, non quod mentitae ellent, sed quodin, populum Dei misericordes fuissent Similiter Egech. vigesimo nono le- gimus, quod dederit mercedem citui Nabuchodonoseris , eo quod
fideliter fio Regi serusilet in bello
iusto contra Tyrum. Et de Daniele , constat , quod hortatus Herit Nabuchodono rem ut iaceret eleemo- synas, quibus Dei iram placaret. Quod
si Hoemosinae hominii infidelis hoc
158쪽
MKcere potuerunt, certe bona opera manc, non mala, quia nata nona'
carit iram Dei , sed magis accendulit. ' Eodem sensu di: t Auguilinus libro do Praedestinatione sis horum capite sep titilo, & libro primo de baptismo con- . η' ira Donatis aes, capite octavo, eleemo- synas Cornelii antequam in Christum Crederet, fuisse Deo acceptas. Et libro quinto , de ciuitate Dei , capito . , decimo quinto D um Romam dedisse tam amplum imperixim , Ux in hac vita bonas e
Secunda Conclusio Homo e . stens in peccato mortali, si habeat gra- tiam excitantem, potest habere usura se liberiar supernatu i lia fidei,spei,charitatis; nomodo tu ad exercitium , sed etiam quoad specio . boni. Prior pars, de exercitio, proban-- daei sequenti quaestio,ie. Posterior specie boni, negari non potest, nisi dicamus Deum authorem peccati si pocinior, quando excitatur aDeo
159쪽
a C A p. v T V. test bene ope ari, sed tantum planE sequitur, illum a Deo excitati ad male operandum , quod impium est. Deinde, si actus fidei, spei&charitatis , boni non surit , praesertim uando fiunt ex gratia Dei, quomo do prosimi ad tuitificationem impii Z actus, qui reuera mali& inquinati sunt,ad titutem prodesse possinici Nemo simus id lixerit.
Sed multa obiiciunt aduersarii, quibus conantur probare. peccatores non
habere libert tem ad bene opera lum sed omnia is serum opera mala esse. Ac primo obiiciunt illudProueri decimo quinto, clauo inpuruabo ab As beo. O taliae primo , decim tertio era m oras
'a : incensim abominatio est mihi: chon me in , o solennitates vis )dimi anima mea. Et capite sexagesim
160쪽
Da Lis ERO AR 'IT. . I tqui interficiat Drum de concludunt sacrificia impiorum iuuplicent Deo. Ergo multo magis alia
opera, quae nus speciosas inti Re
spondeo. Non sequitur, quia magna differentia es: inter sacrificia & opera moralia. Nam ad sacrificia rite os renda requiritur detestatio peccati
aut puritas conscidiatiae , quae non requiritur ad opera moralia bene faci- enda. Hoc ostendo ex fine viroruti
que. Finis sacrificiorum est , placare Deum ,impetraren ua beneficia, pro acceptis gratias agere, Hunc finem consequi non potest impius , qui pec natum non detestatur. u modo enirn placallat Deum , qui non dolet se eunt offendisse Z Qui modo in petrabit beneficia ab eo, cui non vult xeConciliari quomodo gratias et L. Me, Cui inimicus est 3 At finis operuinimo ratium phtest obtineri a peccati, re Nam M. g finis Hoemo nsub aenire indigentibus. Hoctu