Tractatus scholasticus De libero arbitrio. Authore R.P. Martino Becano Societatis Iesu, S.S. theologiae doctore et professore ordinario

171쪽

II QUAESTI liberi arbitrii impe diaturper gratiam

ciciuate. Haec secundum Catholicos duplex est: una sufficiens, alteraco. At secundum Caluinistis , omni essicax st. Quaeritur ergo, an

habeat' sum liberi arbitrii in iis Gonibus, quae I gratia emaci profi-eiscunt 3 Vel, quodidem est, in ho

S ino libere consentiat seu Coopereturi cum gratia essi ci aluinus lib.α In-' siitica.3.3.7. docet olantatem nostra . Da eiusmodi actionibu nec liberar esse,nec active concurrercsed haberς se tantvnx passiuE.Verba eius sunt hcc Erunt classe,qui concedent, voluntate . : bono suopte iugenio auersam, seola Dei vir- ute conuerti , e tamen, veprapa Ginde is agendo paries babcat.

172쪽

s, να gratiam re voluntate, nec volumtatem sine gratia, quicquam posse operari, Quibus verbis diserte affirmat, Voluntatemi Deo excitatam & praeparatam non habere suas partesinasendo, sed totum, quod fit,agratia effici Et in eodem cap. s. io. sic nabem, Q c volunta' iarem mouet , non qualiter multis saeculis raditum est creditum, vino vostea sesectionis, motionior obtemperare aut

refragari s ligam e cariter oriendo.ώ- μή ergo istiG ὰ Ch omo repetitum V s iari necesse es , quem trabiti volen e Vahit Prima Concluso. Voluntas nostra

non habet se murε passive, sed etiam

aes itie concurrit ad eas actiones, quae a gratia ericaci proficiscuntur. Ita Concilium Trident. ses L 6. can. . Vbi sic ait; Si quis dixerit, liberum hominis arbitrium a Deo motum orexcitatum, nihil operaria entiendomo excitanti , merepasi uese harere, anathemas. Et probaturcta scriptura, quae vocat Deum adiut0

173쪽

rem nostrum, & ait nos cum Dei gra- tia cooperari, ut primae Corinth. ij i P. D Gratia eius in me vacua non fuit edabun- idantim illi, omnibus laboraui: no ego au- tem. gratia Delmecum. Verba I

sic explicat Diuus Augustinusin libro de gratia & libet O arbitri es cap J. Non ego autem , se gratia Dei mecum, idest, Wrensim, sed gratia Dei mecum ; ac orhoc, nec gratia Dei tu , nu ipsis V

gratia Deicum isto. Hoc unicum testimonium, tam clare explicatum sitfi- . ceret. Addam tamen plura. Psalm. Vigesimo sexto, nono. derelinquas me. Deminadiutorium meum intende . Si Deu adiuuatnos , sane &nos aliquid ast , mus, ut recte argumentatur Augusti

nusser. i3. leve is Apostoli et ' r; i men adiutoris prae ibit tibi , li Eodem spectant illa,

' . 33. omni pes semineo, qui me confortat.

174쪽

eranti in se Chrim cooperatur homo , Dumaeternam ct ius catione uam. . Hinc recte colligunt Theologi,da- 3plex esse officium gratiae auctualis ; al- . terum, praeuenire, excitare dc praeparare Voluntatem nostram ad Consensim; alterum, voluntatem iam praeparatam adiuuare , & cum ea COOperari ad consensiam cliciendum. Vnde Augustinus inEncsiridionis voluntatem Dei praeparat adiuua,-dam Oadiuuat 'varatam: Et libro 2. dei'CCCatorum meritis cap. odad eum nos conuertimus , nisi se exire tante se ad uote nonpossumus. Et Di uus Bernardus in libro de gratia & libero arbiyrio , Conatus nostricos μη I Nai Vant . . On s nex

tantur.

Primo obiicitur illud primά Co-

smm in Et secundae Corinth gitare 'o rus a nobis, stas, cienti 'ira ex Deo est. Et Philip. primo, se io, E S operatur in nobis velle 'cr

175쪽

, C A p v Τ Wiscere. Hinc colligit Caluinus, Deum mnia facere per suam gratiam, nos Di, hil. Respondeo. Primum testimoni um non es ad rem. Non enim agit ibi Apostolus do gratia pr* ueniente , de qua nunc quaestio est , sed de gratiis gratis datis , tvocant, id est, de dono linguarum, trophetiae, miraculor mi qme omnia vicit esse. Deo, ouod hemo nes t. Ex sccmado, hoc solum c ligi potest, nos sine auxilio diuinaegi nihil, quodad salutempςrtineat irosse inchoare ut perficere, quod Ἀ- temur cum Augustino lib. de praede-

stinatione sanctorum, cap. 2. inquit , seu it ad incipiendum vel perciendum quadcunqueopus bonum. sirisi modo explicandum est illud, Dein operaturin bis messeo mc η, est, Deus in principio re in prQgressio poni operis adest vobisper suam gratiam, Vt vestrum vello A perficere, non sonumsit vobis , sedetiam Deo, qui obiscum operatur. Sae explicat D. Augustinus lib.de gratia & libero arbinio,cap. .cum enim,quia dixit,

176쪽

eo LLerum arbitrium ab se e potandus ita esset , non severim dixisset,

cum timore se tremore ves m salutem operamini. Et infra,cap. II. Vt velimus, ne nobis opera ur: cum autem volumu faciam, nobiseum eooperatur. .

Secundo obiicitur illud Rom. 21 . a uicunque inru Dei aguntur , ij sunt fili Dei. Sed iam olim responditDiuus Augustiis, serim. 13. de verbis Domini, cunaatis Dicit mihi aliquis , ergo et mur, on a min. Resondeo. Imo se agis, drageria Et funebene agis, a bono agaris. Spiritus enim Dei, qui te agit , agentibus adiutores 'sum nomen adiutori,praeserta butibi,qui Hr tui e aliquid q-L fg μ si , qui psini, agnose, qui d confreari aquando dicis , i diutor meus esto, ne dere, i quin me. diu rem et liqueinuo πDeum. Nemo adiuuatur. ab illo nihilua rur. vides, quo modi, ubique pugnee pro nobis Augustinus contra Calubnistas. Tertio obiicitur illud Iacobi i. i'

177쪽

fectum desursemes, descendens a Patria

Respondeo. Verum est, dona fidei, spei , cliaritatis , d actualis gratiae ossea

Deo, tanquam ab authore omnis boni j iritualis; non tamen inde confiCitur, nos cum eiusmodi donis non Cooperari. Imo , ideo conferuntur a Deo, ut cuipsis cooperemur. Hoc significat Christ ' in parabola Euagelica, LUC. 13. Cum ait Vocatis autem seruis udis eis decem mnas , ct ait ad illas : Negotia misi, dum venio. Et infra ue Iussit vocari

fruos , qui ου dedit pecuniam, et sciret, quaΠtum qui que negotiatus esset. Hic per seruos intelliguntur omnes fideles Christiani, quibus distribuit dona gratiar, eo fine, ut quisque bene ijs ut

tur,iuxta monitum Apostoli, et. Coriri. 6. I. Exhortamur ne iis Tam gratia. Deirecipi tis.

rto obiicitur authoritas quo 7 f6dam Catholicorum, praesertim Am dreae Vega,li 6. in Concit. Trid. cap. Lubi docet, Voluntatem nostram merepassivosi habere, quando a Deo excitatur

178쪽

DE Lis Etho AR,I tatur & praeuenitur. Respond. Duo sunt hic spectanda. i. Gratia excitanS. 1. Consciasus ingratiam eXcitantem. Vega loquitur de gratia excitante; nos hic disputamus , cosensa. Putat enim VCP gratiam ex itantem nihil aliud esse, quam motionem quandam a solo Deo iactam, qua voluntas nostra pra uenitur&excitatur ad consensiim boni operis QEod quidem probabile es ,

nec ullo modo fauet Caluino. Proba bilius tamen est,quod docet ali i Theologi , gratiam eXcitantem esse quandam motionem vitalem, quae simul a Deo , & a voluntate producitur . a Deo libere , a voluntate necesIario. De

quo alibi. secunda Cohcluso. Vsus liberiadi *bitrii optime cohaeret cum gratia eXCi- . tante ita ut in nostra potestate sit, Consentire vel resistere gratiar excitanti seu praeuenienti. Ita Concilium Tridentinum sess 6 cap quinto.&can. . st . probatur r.exscripturis. Act.7 Π. IV isempersi ritu incto res itis. Loquiatur de Iudaeis , qui tametsi per g a'

179쪽

tiam nspirationem Spiritiis lancti saepe excitarentur ad fidem & pccni tentiam, nolebant tameninspirationi locu dare,sed sponte ac plenalibertate illi resistebaiit. Eodem spectat illud Pulm.' 8. Hodies vocem erim audieritis, nolite obdurare cordave ra , id est, si internam vocem Spiriti saleb: perces' ritis,nolite illi reniter sed acquiescite. Ita enim se tur, quasi sit in potestate illorum , vel obtempe tam motioni dimin ', vel obdurato corde reluctari. Et illud Matth.r3.37. moties volui congregar lios tuos, o noluisti. Et Apocat.1. o. adesium, sepulseo . si quis V ruerit mihiianuam, intrabo aditam. Hiesippohitur, esse in potestate nostra , perire ianuam cordas Deo pulsisti, re

Consentiunt nobiscum patres. Amgustinus libro de spiritu&litera, cap. 3 ait ue consentire vocalioni t m vel ab ea Hssentire ,propriae voluntatis est. breuius, nihil neruosius dici potuit.it in libro de gratia Christi , cap. I

non videat, venire quenquam; aut ηον

180쪽

laire . arbitrio ioluntatis Θ Et in tractatuin tituluna luat mi Ti. prope fine , Non erat in potestate tua, ut non nascereris ex l dam 3 est inpotesate tua, ut credas in Christum. Et D. Ptos lib. 2. de voc

tione gentium, p. 28.Sciri qui credide junt , iuuantur ut in de maneant se qui nondum cris erunt, iuuantur ut

dant. Et Acut illi insua habent potest te, ut exeant; ita se i inhvahab ripere sare, ut veniant. Omitto alios Patres in re perspicua. Accedit haec rario efficacissimi constat exscripturis, atros Consentire. diuinae vocationi, alios resistere.Con- senserunt Matthaeus in telonio, Paulus in itinere Zachaeus in arbore, Latro in 'Cruce. Restiterunt Iudaei , de quibus tephahusael . 7. V fmper Spiritui

. sinctore itis Et Prouerb. i. r . Hoc vi renuise s. Vel ergo utrique, tam hi, uana illi,libere id fecerunt, vel necessario aut coaete. Si libere vicimus Si necessasio aut coaete, duo sequi iritur

absurda. Alterum, quod nec illi lati di , nechi vituperandi sint. Alo