장음표시 사용
141쪽
r xx DissERTA TIO X. - jus vestigia sequuti sunt Imperatores , 3c,, Reges alii, si paucos excipias usque ad sae. culum XIII.&XIV. Porro amplissima haec iurisdictio&iurisdictionis imperturbata pos- ,, sessio saeculo iam XIII. paullatim diminui ,, coepit, & labefactari. donec pene ad nihilum quoad caussas non minus Clericorum, ,, quam laicorum fuerit redacta, ut vix amisia plius umbra illius superesse videatur. Inis cepere Magnates Galliae in effusiorem Ee.
elesiae jurisdictionem Saec. XII l. impetu in
,, facere, mutua fide se obstringentes, eantis sibi tota contentione vindicandi χ i. Hi successive ipsos Reges in suam traxeruntis sententiam, iamque Saec. XIV. Carolus V . ,, caussas reales subtraxit iurisdictioni Eecle. A siasticae . Franeiscus I. ultimam vix non
,, cladem intulit, quippe qui judicibus ec-
,, etesiasticis sub mulcta pecuniaria arbitraviis ria discussionem actionum etiam persona. ,, ιiam interdixit. Eo denique deventum est, is ut instar inconcussi principii adoptaretur, is quod bona temporalia & Clericorum deis & laicorum non tantum indubitanter sint
se jurisdictionis saecularis , verum etiam ju. is dices ecclesiastici cognoscendi aut statuenis si di de realitate bonorum sint prorsus inisis capaces . De jurisdictione ecclesiasti ea in
142쪽
C A P. II Lis eriminalibus quid dicam λ Hane non mi, nus , quam civilem in puniendis quibus- eumque laicorum etiam delictis per ILV saecula fuisse amplissimam , eamque in On se nia prorsus delicta publica & privata sese quam latissime extendisse, pluribus ostetisse dit Μονinus. Atque haec ita se habere fa- , , tentur ipsi Scriptores Gallicani , in specie TMmsnus set s) , & iurium Gallicanorumis sauiores summi , quibus jure optimo ad- se censeri meretur Van. mn, qui hanc ma- teriam suis rractat , & caussas pro sanasse de iure communi olim ad iudicia ecclesii stica pertinentes recenset χοὶ . olim Cle. rici gaudebant amplissima immunitate q,, νωii & personali , prout loquuntur antiis quissimi Canones , & leges Imperatoriae in utroque Codice , & in Capiti. νibus,, F acorum contentae . Sed quid hi te in se GaIlia ρ' & quidni dicere liceat etiam in
se aliis provinciis ὶ Iurisdictio Ecclesi leais ferme redacta ad nihilum immunitatisse Ecclesiasti eae vix umbra superesse videtur. ,, Ceterum negari Mequit, quod ipsi judicessi Ecelesiastici utriusque jurisdictionis tam se ei vilis quam criminalis restringendae ano se iam praebuerint, postquam a simplici, reis is gulis antiquioris disciplinae conformi misis do judicandi recesserunt , & processum fori
143쪽
I24. DI sSERT A Tlo X. mularium Romanorum tot subtilitatibus .
si sermulis, restrictionibus δc e ceptionibus,, plenum adsumpserunt , atque in caussisse criminalibus iam inter serum in & exterisse num distinguere coeperunt fa7J. De aliis antiquioribus disciplinae capiti- ,, bus quid di eam 8 Ius Regalia nec in pri- ma , nec in secunda , nec a primordiis o tertiae dynastiae fuisse notum . immo adisis versari antiquis iuri bus Ecclesiae, esse conis, , trarium antiquis moribus in Gallia receis is piis, suse ostendit Auctor Anonymus in is tractatu de iure Regaliae antiquo sa8 . ,, Illud uni eum simpliciter praeterire nequeo, is quod in Concordato Gallico statutum 3c conisse Ventum lego, vi cujus jam Rirges Galliae ,, habent amplissimum jus nominandi Epi- ,, scopos ad Ecclesias , Praesules , Abbates , - & Abbatissas ad omnia ferme, si paucam excipias, monasteria . Quaeso s quis hae eis cum antiquis Canonibus in Ecclesia uni. ,, versali, & Gallicana etiam receptis coma se binare audeat Olim ex primitivae Ecisis clesiae ad saeculum XI. usque continuata se praxi, consuetudine δc traditione ius eli
ri gendi Episcopos pertinuisse ad Epii copos,
lib. I. de adminis. saevam. Paenie. eas. q. θ' Io. ubi oste dit per II. Greula forum externum n n fuisse separatum a sero interno. In quo tamen tali virum cl. docet r. Bianehic T. p. 443. seqq. I. c p. a. ω βε.
144쪽
C A P. III. I 2s,, Clerum & populum, ac postea sueeessive, , excluso populo , & demum Clero extrais,, neo fuisse devolutum ad Capitula , res, , aliunde est notissima, etsi electionibus saepenumero intervenerint Imperatores & Re- ges, & aliquando connivente Ecclesia Eri, , piscopos nominaverint, quemadmodum ari, , libi documus si q)' Et enl jam in Galliari penitus esse depressam hanc Ecclesiae diis is iciplinam , iura Capitulorum esse extinisse Ela aut suspensa, ius nominandi ex Coninis cordato Gallico pervenisse ad Reges in se hane usque diem lugent , & deplorant ,, Gallicanae Ecclesiae. Nolim ego iam longius pertexere te se iam, & pluribus ostendere, libertates Eeis eleliae Gallicanae perperam audire Uum ris antiqui saltem quoad pleraque suae diis is sciplinae Ecclesiasticae capita . Ast opponi,, mihi audio quod Galli ipsi sateantur , se usum iuris a aliqui apud ipsos esse tempe- ratum per noviores Canones , mores &is lura particularia. Id quomodo factum ut , , jam videndum. se Animadversio IV. Quam sagacissimusis Petrus de Marca optime perspectum ha- ,, berer . ex solo usu iuris antiqvii libertates,, Ecclesiae Gallicanae derivari non posse ,
eas. aq) Vid. Tons. III. Θas . I. ων. s. l. o. ues animas Vertimus, quod carolus M. ius eligendi Clero di populo restituerit.
145쪽
,, easque a lure antiquo quam longissime ,, aberrare intime peripiceret , idcirco eo nisse tra Locbasserium docuit, eas noci in solori usu iuris antiqui , sed per noviores Canoneso moderati consistere s3Ο). Nomine juνis ηο.., vioris eo inmunis Galla intelligunt Colle. ,, ctiones Iuris Pontificii , Canones Conci. ,, liorum a Saeculo x II. usque nunc celeis,, bratorum , potissimum Concilii Consanisse tiensis , &. Basleenses. Iam vero vel Galli,, has Collectiones, & Canones adceptarunt, se vel eos utpote suis libertatibus contrarios
, , adceptare recularunt 8 si adceptarunt : eris,, go eorum observantia ερ usus tiberias diei nequit , quum per hanc adceptationem se,, juri pontificio potius subjecerint , quam ,, ab illius obtervantia se exemerint . Si , non adceptarunt ' eo ipso de observantia, ,, dc Wis iuris novioris tamquam de libertate , gloriari nequeunt. Aut sertassis nomine,, juris novioris intelligunt sua jura particuisis laria , qualia sunt Ius Concordati GaIιiei , se in Conventιbus Curi Gallicani condita, is Edicta regia , Arresta Partamentorum 'Atque in his potius tibertates Regum , &,, Partamentorum, quam Ecclesiarum conti- ,, neri mox dicemus . Ceterum non adeo
se multos esse Canones , δέ Decreta Pontiis ficum in eoilectioi. ibus novi oribus Iuris ,, Canonici , quorum obtervantia viget in
146쪽
C A p. III. I 2 7,, Gallia , satile patet , si quis hodiernam
se Galliae praxi in praecipue in materia bene. ,. fici brum, processus judietarii , immunita. ,, tis Ecclesiasticae , privilegiorum cum noω, , vioribus Canonibus & decretis comparainis Veri r .
, , Animadvelfio V. Iure optimo dubitatur, an tibertates Gallorum praetensae jure,, dici possent & debeant tibertates Eeries o Gallicanae . Hane dissicultatem idem saga-- cissimus Aresu praesul optime praevidit , ,, dum docuit nomine Ecclesia Gallicanae non ,, solas Ecclesias , sed integrum uenire reis D gnum. prout ex potestate Ecclesiastica &is politica eompositum s 3 r). Demus istudo sapientissimo Archipraetuli . Verum vici L, , sim etiam ipse nobis dabit , quod si no- ,, mine Ecclesiae uterque Status Ecclesiastiis ,, cus 3c Politicus veniat, ambo de libeν--,, tibus si non aequaliter , saltem plurima ex ,, parte participare . & talis libertatum diis visio fieri debeat, ut neutra pars plus ju- rium & libertatum deperdat, quam antea se habuerat, & una pars sibi soli serme omis, , nes libertates adtribuat , alteram novo,, urnculo in servitutem longe deteriorem redigat , eique iura SO antiqua , 3c novari ex obtenta libertate noviter adquisita velis 3dquirenda surripiat . Hanc enim divisio.
147쪽
Sed quid Iurium' & libertatum Ecelesiasis Gallicanas, earumque Praesules & reliquos ,, Cleri eos ex hac divisione aut antiquorum si Iurium vindiciis suisse consequutos existumamus λ recapitulentur , oro, & obsecro, quae usque nune diximus. Deplorant Epiisse scopi suam Iurisdimonem mirum in mo- dum depressam, Clerici suas immunitates, , reales & parsonales penitus fuisse amissas , Ecclesiae suae bona ecclesiastica vix non ,, ex integro saecularis ara , Capitula & Mo- ,, nasteria suum ius sibi praeficiendi Episco. , , pos & Praesules totaliter serme extinctum. Paucis e Praesules Ecclesiarum cum suo,, Clero effecti sunt Vas alli Regum vel po- , , tius Partamentorum, & ipsa Ecclesia turis se bato & inverso ordine facta fuit ancilla ,, Reipublicae . Undenam tot lites & con. ,, troversiae inter Praesules Ecclesiarum , &,, Reges Gallia, inter Clerum Gallicanum , ,, & Senatum Regium, nisi ex depressione, ,, & suppressione Iurium ecclesiasticorum 8,, Ultra saeculum Praesules. Abbates, & re- liquus Clerus Gallicanus, aliique viri do- ctrina, pietate, & Religione conspicui se,, se velut murum aeneum opposuerunt Coninis cordato Gallico , donec tandem maiori vicedendum suerit sax) . Quid saeculo elapso
148쪽
C A P. III. 129M pso de ure Regaliae, suerit disputatum, δε
δε actum. quis ignorat λ Nihil contra Pari ,, mentum regium Pontifices suis preeibus,, suo patrocinio , suis litteris , nihil ipsi ,, etiam Reges in partes Ecclesiarum valde, , inclinati essicere potuerunt . Quid cirea ,, medium & respective circa finem saeculi ,, elapsi, & initium . praesentis laiculi & nc vissimis temporibus in ea ussis Ia enii , ,, Pascbasi suesnelii, Buuae Vagenitus actum
,, suerit, quae turbae in Gaura excitatae, qui ,, tumultus exorti in hodiernam usque diem ,, nondum sopiti, adhuc sub cinere glisee M tes, eum periculo proximo, ne erumpant ,, in publicum , quis satis edicere valeat Eousque praevaluit excessivus partament
rum dominatus , ut suas manus admini. se strationi Sacramentorum contra Canones,, Ecclesiae, contra tot Edicta Regia sh ,, ingerere non erubuerint. nihil minas, niisse hil exilia curaverint, 'c tandem ipsi R ,, gi cedendum fuerit . Qui plura de haeis controversia scire desiderat , legat
Antis. Vind. T. IV. I pu- - 313 Huiusmodi edicta Restia plura etiam noviora, quuhus lyarlamenta iubentur ca ssas lpirituales & saerament rum remittere ad iudices Gelesiastiecta , refert Gn. Eiseis Iti. Eea. Univ. P. III. Tit. a. eap. I. licet ipse ceteroquin caussis Partamentorum mirum in modum sivere soleat. Talia sunt edictum Fraorisei I. de an. rs o. aliud de an no asto. & iterum de anno M 37. unde concludit: Un mimi ea enis νeeortim est esinat Saeramentorum esse mere
149쪽
ia mont ArchiepiscF. Parisiensis, quam cel ,, bris in Geνmania Theologus una cum Bre M is . UMiso SS. D. Benedicti XIV. &,, variis aliis. documentis ac seriptis ad praeis sentem in Gallia controversiam speruntu bus edidit in libro , qui inscribitur : datu=bis Galliae modernis. Melius itaque hasis Id νωνα dixeris libertatis Regum , Parin ,, lauMntorum, quam Ecclesia Gallicana . I is dicet igitur aequus rerum arbiter, an E is clesiae Gallieame eaussam sussieientem ha- ω beant gloriandi de tuis libertatibus , velis potius suam servitutem , quam exeusibis p/pali , ut aiunt , subierunt , deplorandi, an, inquam , caussam habeant f
,, um regnum vocandi regnum libertatis, ee-ν, tera vero regηa obedientiae 34ὶ . Hae e-Zallineis , quocum Febreniam confligere &eollidi sinemus. V. Ceterum hae si vera sunt, frustra F
leberrimis suae Nationis eum NIcolao V. Con. eordatis in Gallicanam libertatem se adserant. Atque id eo minus se obtenturum speret, quo majore in Gemmania Praesules, totamque Gemanicam gentem indulgentia Romani Pontifices semper sunt usi' Iterum prodeat Mia
150쪽
C A P. III. iseratus, suamque hac de re sententiam pro.
- mat. ., Qua, inquit 33ὶ , benignitate, Scis animi magnanimitate egerint cum Praesu ,, libus Germanis, immo & tota Nationeis Gera mω, atque.eorum jura, ac libertates,ri eorumque usum sobrium . modestum Dri temperatum benisne habuerint, videamus. - Αd funestissima illa tempora reflectamus, is quibus Ecclesia cum Imperio erat couisa, se & Ponti fies cum Imperatoribus coflictabanisse tur in eaussa investit rarum per annulumis baculum . An non plerique, paucissimis is exceptis, Germania Praesules Im-ratoribus se contra Pontifices adhaerebant, & quasi itiis schismate haerebant ρ Num propterea a Ponis A tifice suis iuribus. suis praerogativis, suis.,, que privilegiis fuere exuti id non tanis, , tum pontifices non secerunt , sed etiam se illorum jura strenue defenderunt, A m chinationibus saeculi se veluti murum aen is um ita opposuerunt ut ture dubitari vale.
at utrum Metropolitae & Episcopi sua j
ra, privilegia, praerogativas conservaturi
, , suissent , niti Pontificum auctoritate suissentis suffulti: Equidem lex dura est , dc satis risi.
is da, quod Episcopi Geνmania ad instar alloisis rum Episcoporum pro confirmationς. &M Consecratione a Pontifice obtinend R ε, mam contendere . singulis quinquenniis sa Apostolorum visitare debeant. Uerum asi , peritatem legis huius ita temperarunt Pono