장음표시 사용
111쪽
γ' Inde fictum est,ut ipsamet Ecclesia id agnoscens,& ore proprio pro si Scriptuted illud, seipsam lunae,scripturam ver3 sacram compasat soli; iuxta illu ra, vinacit quod inoi ioApostolorum pro eorumdem en comio niber Quorum doctrina Ecclesia Ioue iecte's,t sese Iana. C'ntiat autem solem longe digniorem esse iuno ut luna. pote quod ille hicis indeficietis serra est luna vero riuulus quia sole in dies
ficant. c. o. pro temporibus suis, maiora lucis increment percipit propter quod eistiam compararii Ecclesi urorae, lima illud diu opis duae, ,editis velut aurρον conInrpens: utiqua quoniam sicut aurora,quae maior livicinio. rimi eluci cceis magis illustratur, ita Ecclesia, propter maiores in cra Scriptura progrestus.
cidat quaerere virum scripturaru sacrarum authoritas sit maiorquam Eccle clesiae M sae,atque inquarer Vtrum sit magis credendum scripturae quam Ecclesiae retallun
isi ritatem 'δῖ Πη, uxborix te ecclesiae verissimam ε certissimam esse,&' proinde ab omnibus amplexandam.
Dei, sint velut calamusicribae,&velut instetim,ri , ctum, ductum,actum motum is sici palata a summa veritate in est do,& ratibne summae veri do atque etiam indicendo Vnde comparatione huiu, si dici quodammodo potest testimonium hominum, utpote uod inrastore a thorarern onis non obtinet proprietates, requisita ad rationem Vesbi gri proinde respectu etiam illius intelligi potet id quod a beato Ioann icrip etesiae
nium Ecclesitae accipiendum est tam quarvom
sanon profert illud ,nisi ex speetali assistentiari proiectione or qui ho
patitur illam decipi,ay decipere,quanto magis est accipiendum testimo
nium Rhiplinaesacrae, quae non tantum ex as,issentim eia ad LP
112쪽
ycclesia hominum congregatio sit, non potest irrefragabile de diuinis lite inris testimo Mum se re .n que nos de libris sacris docere,aut commonere,fed Leeurrendion tantum Is ad ea, quae iacraescriptura habet. 8 Nihilomius propositionem illam certae fidei esse, certa fides est, utpo-ῖcclesia adclinita in Cocilio Toletino l. sub his verbis: Si quia dixerit, aut crediderit est iugl in i ripta in sese Gnοatear, praeter eae, quas Ecelesia Rom/na recipit an attrema ea re de autem est . quod cum Eccletia catholica sit, iuxta teltimonium se ibi ua aut te Doris Dei hiat Holurima e firmamentum veritati . Ad eius iudi Lium se e Ainiri, uera, re ei currendum es, quoties in rebus fidei implexum aliquod ambiguumque oeniendi, currerit:vri olim faciendum praecipiebatur nimirum auter ubi sic habe-
turis Si difficile in imb guum ista tetuli: iurae se perspexerιε, surge, erascensea . Ad uid locum ueri elegerit Dominur Deus tuas,νeniesque ad sacerdotes Levitici generis , e t u. miseele μή res ab eis su iudicabunt ιιι eritatem.
si arabo. Et sint propter no in testamento nouo scriptum H g Ipse dedit quo '
stoli ea massis is pinatat quosdam datem Propbetur,alios, ero Euangelistas , alios, ero Ja4tιο. 1. IT. pastores 'orer, t Doctore dico ummationerasanctorum,in opus minι steri ad edis eatione&docto corporis bra illa, o c. H m non simi parvas fluauantes, e circumferamur omni res ento soctrino. Cumque intra ecclesiam saepe dubitatum sit, atq; in contro PDext. 7.γ.ra. lier iram vocatum,quinam peto canonicis libras habendi tint;eonsequens est. Eeelesiae tali Ecclesiae iudicium recurrendum sit,ne tamquam paruuli fluctuemus,&iudiciu circumseramur vim a verrio docilinae. omnino X r Indesen illud, MAtth. is. Si Eces stam κο audierit it tibi tamquam Et bai- exsucta cur, C publica tui .utique que 3 iam lagitimi iudicis sententiam re iudicium codum temnit,cutit stamen d Cposuseni. 6 determi irationi stare debuerat veluti cum ubi sup Cincita autem si perbie νit nolemis beat re sacerdotis imperio, Libs sa ex decreto tulicis mortatur bi οὐιέ. e. Hic enim corpoream mollem. ibi aut e spi-eri noli ritatem interminatiuise a
lieo sese dueera. Au Memla igitur Ecclesia est in diiunitionibus controuersaturn. canoni quae alicuius momer t iura, pro inda maxime radiebda, in distinitione icos pro larum qilaetans maximi momonti, vic licet in dilanitione librorum quidunt pertinent ad sacros ea ite ruinquarab: blia sacra; tpote quod dogniaraitis lorum fidei dogmata sunt, quibus assentienduMdcurandum est, ut diuinis
do ocu-M coorti matur hoc ex eo qliod controuersiae,&pugnae decano librorulatici res sacro rore alitiem qui pauci illas ac parsincuὸ detorminet,&finiat quaestio scrpturae es,iudicem requirunt: ne ea quae fidei sunt in meipiti maneant, ae pen- interore deant. At indices illa non m stant in priniis esse literae sacrae secundum se te si s sumptae, promi iacent:quoniam ut sic controuersias de re illa dirimunt, tatis eius omnino a 'solum: alia, nulla prorsus de sacrorum librorum authotitate posauthoti se superesse quae io, imo neq; suboriri ut neque superest, neque suboriatatum aptur de materia illotum, scilicet an his ori ea pDImotu narratio Euageliea sit
tur Item neque iste iudex esse possunt literat sacrae, prout aperitii sim: in dit terpretibus seorsim,divisimq; exponuntur, Scintelliguntur quoniam laepe PD a .ceci ... I iidiciti eminentis imi bibliorum interpretes pugnant inter se circa aut hora talem Ecclesiae canonicam alicuius libri,& non raro repudiatur sententia illius qui in exis de reci pon Edissa tris scripturis m ximus doctor prouissus a Raoe'.Scali ius iudipi eda vi cio defertur,4 contraria sententia pro earbolica fida reputatur Hieronyis canoni musae micat halago librorum sacrorum eximendos celat ludith.T bia. seri Sapientiam,aliosque non paucos quos tamen August.ι ut canonicos veneraptura ali tus est.&tamen sementiae issicesntilia. . u ,noni in suffieienti igitur partium enunieratione sequitur praedictum ludice et pure esse ipsam scripturam sacram , prout iudicio um uersalis Eccle sic cui tal-hunians sum subesse non potest propter asinitentiam Spiritus sancti intim 'penetrata,&inuectigata est, se ui iam Ecclesiam petout directe innentem dc digna
113쪽
ae pro meritis ponderantem momenta scripturae, quam in camone, aut extrae anonem reponendam ducit. Et per hoc patet luculentissime, tam ad aut horitates pro haereticorum parte hic allatas, quam ad argumentum potissim v, Vtiq ad primum i a. capreis quoniam testimonium deductum ex visceribus sacrae paginae, non est testimonium pure humanum , aut hominum, sed potius D i, .u diuiritim, ut potet innitens authoritati ivinae, qualis est authori in Ur l .lcrae param dum sic Ecclesia iudieat de aut horitate sacrorum bibliorum, potuis dicat tamquam substans ipsi scripturae veluti discipula, pedisequa eius, quam ut praecedens illi aut praecelleis. Sed quia de his torte plura inferius dicenda sunt, ad alia gradum faciamus. 8 Adsecundum argumentum principalere . quod sicut Abraham an liquior,&anterior fuit sacratissimae Virgini Mariae ; at non propterea dignior, aut excellentior;quia lic Et uterque a Deo prosilierit, at Abraham,ut pater credentium Miria vero,ut mater eius in quem omnes, ut in Deum verum credere tenebantur: ita Ecclesia antiquior an E,in vetustior scripturis; at non propterea dignior id aut horitatis pondere superior quia ii 'cet utraque a Deo prosilierit, at illa, ut respublica condita in matrem sancitorum omnium iliorum Dei atque in matrem uniuersorum credentium, in sponsam Christi haec autem, ut verbum editum, atque eructarum ac5 datore ipsos. Quare sacra se riptura a se ipsa.&propter se ipsam habet summam autharitatem veritatem , Ecclesia autem non nisi ex dono triui legio Dei utique ex speciali, licet extrinseca Spiritus lancta assistentia, quasi manu tentione, ne in fallum aliquid prolabatur.' mare licet non minus credendum sit Ecclesiae niuersali, quando n- dei dogma proponit , qui in Lacrae seripturae, pote quod utramque testimonium a Spiritu sancto est: at stimonium sacrae scripturae te ipso cellius& sublimius est,quam testimonium Ecclesiae quia illud ab intrinseco est verbum Dei,hoc vero ab extrinseco, utique a speciali assistentia, protectione Spiritus sancti sicut tam inquassabilis est lignea virga lapideae columnae, aut ferreae in dissolubiliter innexa, ac ipsa columna lapidea. aut serrea, lic Et virga illa lignea ab ab extrinseco tantum, propter columnam , cui adiacet ipsa autem colum Ga se ipsa id habeat. 9 Ad tertium argumentum resp. quod etiarn soles propter sublunaria corrupi ibilia uenerabilia, e si tamen his omnibus praestet in Et herbam caro factum est σbabitauit innabis. Et Deus homo factus est propter nos,&propter nostram salutem Deum tamen dignior sit eis. Ratio autem est, quod noab intrinseco, Lex natura rei, sed ab extrinseto, ex prouidentia diuiua ordinata fuit Incarnatio in bonum nostrum4 media autem, quae non ab intrinis Io sed ab extrinseco tantum,&ex ordinatione Dei ordinantur in aliquem finem possunt esse illo digniorari potiora; scriptura autem diuina ab extrinseco est ordinata in bonum nostrum. Praeterquam quod aut horitas magis ratuum ordinatur in bonum cuiuscumq; ciuis, cum tamen authoritas illa potior, praestantior sit aut noritate cuiuscunque ciuis.
arg. capitis in. Ecclesiam antiquiorem, sed scrip Puram di gniorem esse.
Cnt seriptura digniora eclesia, si
Amargumentat.&2. eap. in aciem contra nos instructa, extur quid sae banda sunt. Et in primis ad primum argumentum primi cap. resp. et mini' cum D. Hieronymus a quod sicut in naturalibus ueninntur maconis multa quod seortim accepta nullius frugis,& commodi sunt; sed ducunt potius detrimenti incommodici ut pulices , culices, muscae, e . ad maxi- partes vero uniuersi conducunt ad eius integritatem is persectionem, ita ma. minutilis
114쪽
mimarissima quaeq ia patrae paninae, licet seni lim sumpta nullius frugis ad fi-'. . yg. dem ess videant ut bene tamen prout Iiis particulis cum quibus orationem i. eapcitis con ictu ire, enarrati anzm ad te Ar/nt L p. a coectiaqHod e si in secundum resp. ex his quae ostensa sunt. videlicet ad ra teneres sa , 'trant eu crae scripturae non opus es quod omnia & singula eius ex immediata Dei re
tierat se uelaticine scribantur, utique quando alias satis nota paesupponuntur scribet vico inqui a tamen fideliter agnitas Alriint sideliter referri, ii ta dicta cap . iiii et icter principio, ideo ne aliquod in scripturam sacram mendum, aut incogitantia in scri irrepat opus est Spiritu sancito dictante singula,&manum ad ea regente imo plura ire. rapplici 'r :,iu : a cirriamin quartam conclus. cap. 74 8. stantur Qitia vero quae oculis promiciuntur,. contingit non perspicue: videri. pus est aut perspicuo visa obliuionis caligine obscurari, ideo saepc reuelatio scribengli uili do iam adii rur his, qui aliquando te se oculatissimi extiterunt, iuxta praelusram dicta notabili ultimo cap. 4 ubi etiam dicatur omnem Veritatis manifellatione alui nem diuinam reuelationem esse. Et per hoc patet ad tertium argumentum. na. 's. Ad quartum argumentum rei p. tantum probare, quod Deus per vario scriptores eadem diuersinio e scribat ut etiam idem author plu- Eandem ies enarrans eandem rem, non semper eisdem verbis enarrat illam, prorsus sed sensus veritata seruata verborum ac flosculorum varietate pro luis rem a dii quod enim prius activa voce, verbi gratia , dixerat, pas tua posteam va se repetit, nec propterea praeuaricatur aut ' lena luis seriptis extrahit, sed po capi a Iolicia arrax. tius cos ciliat; quoniam olienili se de re veritate noti autem de verbor mi d si Vr Onidentitate solicitum . Vnde II ieronymus in qu . t ei eli syllabas aut udien Scripto tu criter i tu .aere sententiar: t Origenes a Summo consilio ab his qui Hε-res,acri brato I itera simus Graec redi/rrunt facti Dini est , t sens, potius exprimereat
nonum quam e ba nurierarent, quod nos obfer mus dum mulum interpreta ιone inter se
qua ver- eouferimus. Sed do his plura cum de translationibus diis erantiis satis enistibis, sen pro nunc sui Eciunt, qu et diximus, de quae in conlirmatione quinti argumens vero ii primi capitis ex Hieronymo in ulnimus. Dum qua us. Itaque quoniam scriptores sacra sententiarum veritatem fideliter retu-ilis cret Ierunt, non obstat tuo minus verborum non retinuemn domini modam fir e N. .s rea patri. Et ruitatem. ὶ ., te batu, autem, S Lucas rerbis quidem iri elogii citatis it c - et Zava piarunt, at non sensu quia i dem re pia ei dicere: Hic ei sanguis meu noui te xiatu neutio dicere, Hic calix novum ti lantentum 1 in meo sanguine mi sensus
ex ori est,hoe nieci tangi, ne firmatur nous, e samentu, seu hic es sanguis meus iri coiecta quo ironia testam ctu firmatur,oc stabili tur: veluti cum a Me, dic itur. Hictionis diu ibi ea menti ludia mania vit ad os Deus Sensus est . hoc sanguine confir-cundum matur testamentum quod vobiscum Deus pepigit Solemne quippe priscis Luc. Merat animalium sanguine pacta tranare, ut Oitum sic interminarentur vio friressa. Izriel.
Stabant, a casa firmabant farser porc IV. . ars unde nomen foederi, ateriendo tra tum esse, rumor est.
. captais inintum argumentum ruit solutione secundi quo ni ad ver; lateri
quod scri elimoniorum rigenis, Baslij, Ambrositatis es, quod scripto te sacristi, resta ireris mandaueriti taliqua sibi aliunde qua per diuinam reuelationem no-cri clivi ta , 5 probat, ex quo tamen non sequitur, quod ait huc exarauerint alite enitus icta ili qua' Spiritu Sancio dirigente, dictante, excitante eos quoniam bis psere ali omnibus indigent crapturae Deici testimo otum autem Hieronymi fauet qua, quae inultum sui uti omis. zc-dcntis arguine mi, Pon autem refragatur solutio-hun: am-m huius 'a
Hsilii, Ad ulti itum argumentum primi cipitis resp. quod cum Deus omnia
ccurre, iis ponat si iuuer,semperat tena petauit se captui scripto rum sacrorum ne bis xiit icut quari violenter arriperentur contra gemum proprium&ingeritum ad se ei SQ ρ' iret a 'inndum. l od proprio aptu repugnaret in are dicitur, quod e Muttifariam mώιαμαι seir οἱ itur ea Dcut in propbeti . Vtique Iropter Alc. lili diuerat xiii capiti res quodDeu semper se accomodat suorum amanuensium captui.
115쪽
hosteri. r. eluersa prophetarum ingenia,& dixit ipse. Ego visione multiplicauim in manibat prophetarum assimilatus sum. hoc est, illis me attemperaui, argute dc disser- cum argutis dissertis, rudius autem, .simplicius cum rudioribus
s Adargumenta secundi cap. satis ex conclusionibus responsum est. pri Resp. ar- mii in enim eluitur prima Tecunda conclusione:& ide est de tertiod qua gum. i. tu. Secundum autem quia procedit contra primam parte quartae coclusionis sapitis. eluendum est, vel potius iam dilui si manet ex doctrina superioris notabilis c. talbi obseruauimus reduci ad reuelationem diuinam omne genus illus rationi, supernae,in qua sane clauditur instillatio, qua dictat Spiritus Sanctus singula quae lueris mandanda sunt,ne aliquis error obrepat,iuxta dicta cap. s. corollario primo. Sed urget argumentum disiicile. si omnia Ingula,quae scriptura obii ei continet sunt ex speciali amatu atque peculiam ductu spiritus sanci quo turcon tu i .a .r modo tot sunt in illa intellectu, captuque disiicillima dicente Esaia ι Vobis tr praedivili omnium , sicut,erba libri signati, ruem cum dederim scienti literat, ligat, re dia seri sp iebit; non possum lignatus est. Cum enim Deus lux sit, tenebrae in eo tu aeo, non sint vllae,iuxta Ioannis elogium, non videtur omnino esse a Dro,quod seuritat. a cognitionis luce remotum esse niaxime cum Deus illud ad nostram doctrinam dictauerit. b
to Sed quia hoc iam pertinet non quidem adquieitatem scripturae de R. bie qua in praesentiarum agimus sed tantum ad qualitatem in proprietatem scioni illius' ideo alio dubio definiendum est , quod ut e vesigio agitemus, per dualitiam. bium se
D VAE L M, UNDECIMUM. quens. tram scriptura sacra ob cura suapte ratione H conditiones mi ac difficiles intellectu 3
II ν ruitur ramo ratione pro parte
a re uita secundo rarisne pro tar:
D Arguitur ex ratione te eatem po
nihi intellectum est scrutabor Ierem tuam. In i Ex licatur esiculas Reuela ocu los meos se, considerabo mirabilia de lege tua. 8 Itenditur secum aνra firmatiua quaestionis testimonuLucae ex professo explicato I Octenditur tertio e actis Apostolorum Icripturarum obscuratas. 2 Commendatur Eunuchus Regina
11 ostenditur quarto Ioipturae sacrae obscuratus ex Euangelio a Ioan ,
116쪽
Nec iterati lini γalent penetrare 7 scripturam.
indici Je orationes. Inscriptura plures orationes tra tosti rae. In lirit rura multae phrases Πι-
Sceterat se impi a scripturarum
Spuri ista lis imi Obstat nim scri
Or tio, is assiduitas ad scripturarum penetrationem necιssalia. Asiliis in scripturis exercitatis pro illarism notitia requiritur. Discrimen inter acros Icriptores I ero interpretes. Prophetaei si non se Wnem αμή-ptuνaνώ lectione auo ut opera
Plura ex scripturis i norantur quam Ictu Mur. Visiones pro briarum non sunt expositiones raec ρ cru decaligi. Scientia nisi edoceantur, non intelli tintin:etiam sitieini eati te sint. Non a is petent Iacraliterae ars' cuiatiue disciplisae. In istoricis narrationi us si ma
m. sensu Patres a serant scriptu
117쪽
I I ' quaestionem qualis sicca ripagina spectat: inducitue
Aonini ad examinandum an obscuritas scripturam tactam Ialtam , ut acincidians commune, vel proprium comitetur t
Parte negativa qilaellionis potissime Lutherus stat, aut Luther saltim aliquando stetit, utique prioribus illis sui delira a parte menti temporibus tunc enim insolens clamabat,scri- negati uapturam totam in se,&per se facillimam perspicuam,
apertissimam ei sa. nulloq; in tei prete indigam, nisi sorte propter obicuritatem terminoria, vocumq; grammaticalium ignorantiam, quae Obscuritas non rei sed vo
cis tantum erat .ltam quod nos de primis principiis asserimns,videlicet ex cognitione terminorum utque perspicua esse idem de acris literis Lutherus aeri r mouit in quidem Variis in locis praetertim tames i. ' in libro de seruo arbitrio, 3 in lib. . contra' comum,& in pia tactione arti culorum;quosLeo decimus damnauit. vi Pr ρῖ'Me , authero adhaeserui illicolat ronassai stilicet Philippus Melanthon authero ''t t 4 vrentii, , .ue Bernardiniit Ochimus, Rolochus, lib. de Vocatione lib. . Mio Luthera euali propter argumenta varia,qu* vari liςgo capreibus reteram, incipi edo ni adhae- 'ρῖ' ascripturae 1o eis.que ipsi pro inserunt rent pro
bι -- ine νιν ον Argumentae scripturis. pro perspicuitate illarum.
p . . .' primis enim argumentantur ex illo De uter a Mandatum quos , gQ rc illo odit, io I prile est. Hoc eit,non es supra tuum c Arg. i. aptiim: proinde non cognitu difficillimum Quod si respon parte nexum deam L, illis primo cum Bellar. hunc locum intelligenduit eis gatiua non tam deficilitate intelligendi, qua implendi mandatum , eo quod mox quaestio subiungitur ut faeis, illud. Replicant Lutherarii primo. Non esse intella diuisis ex ipditricile, quo Lest iactu facile. Et ad lunt,qood etiam Bellario .conceditios sis scriso adhuc intelligi de tacilitate cognoscendi. Ex quo inferunt, quod etiam se piorijs.cundum B li, r. verbum Dei scriptum sit intellectu facile, inod si iterum respondeamus eis: elogium praedictum no reserre uniuersam criptiiram, sed tantu legem decalogi,quae licἴ cognitionein ad imple- tibine sit facilis non propterea to:a scriptura facilis intellediu est Meplicant ipsi secundo,uniuersa volum na sacra multo faciliora es quam decalogus: Propterea quod omnia illa lunt quasi commentaria & expositiones decalogi, utpote omnia ordinata,ad debitam praeceptorum adin. pletionem , per ἰllae itur ad regnum : cla constat ingentis abiurditatis esse facillima cognitu interpraetari per ea quae obscurassiuaa sunt.
118쪽
Arg. ne inde argumentantur ex illis scrip nrae verbi . Praece tu Domi r Iu
ad idem ei dum it Iuminans acuto, lucerni teribui mers ver Mn tuum. Declariat: sermo n. t. tua
ex eisde ramillionini. e. in Cal. te. Mida tu lucer eit,er lex I. x Prou. c. d Ex qui cis t. M8.s ip tu bus plane inferunt verbum Domini scriptum obscurum non esse, sed peripi Pro .c. Πι cui potius atq; euidenti minas, utpote lucerna, lux luce:is, cilluminans. inod si respondeamus illis cum catholicis primo, sermonem illum non procedere de uniuersa sacra scriptura, sed tantum de praeceptis eius, ut a
tet ex mox Urianctis: Etemm seruo tu uicti stadii ea , in cui odieneis illis retribatio
multa. Replican primo quod Aug. dixit Totum herbara De Iucerna est cr non tanta pars elas secundo,quod Dauid in Psalm. i totum verbum Dei essus se laudat, de non tantum aliquam partem illius Tertio quod de solis praeceptis non possunt verisi ear nuae ibi inducuntur, videlicet laetificare corda, illii minare oculos, ire iri desiderabilia super aurum Ela lapidem pretiosummi illum dulciora super me lac favum, cur potius lex terreat, timorem incutiat se torporem,& omnibus durari insuauis sit Sermo igitur inquiunt
est potius de verbo Dei, prout sic, quam de tali verbo Dei, utiq; de mandatis
Si seeudd respondeas, vere omnem sacram scrip ruram posse dici lucem ct lucernam , non quia facile intelligatur;sed quia semel intellecta mirum an modum illustrat. Replicant deinde prius esse lucidum quam illuminans, eo quod in tantum aliqua res potest illuminare, in quantum ipsa prius luci, ut patet in sole,& in omni lucentium genere: proinde sacram scri-Arg. .aturam illunii nare non posse nisi ipsa in se prius lucia esset. pro ea de s Tertio argumentatur ex illo Christi Domini verbo ad uniuersos Aposto πιιub. . ra. parte ne to esti Iuxm ndi. Ex hoc enim inferunt euidentissima esse eorum ompatiua te nium scripta, non secus, atque ipsa lux .himonio . Quod si respondeas illis. encomtum hoc intelligendum esse de luce ea
scriptu xemplorum ac morum, propter verbum quod mox ibi cubiungitur, Ἀ-rae nem , qui ibi explicaturi, cui dicitur, V videant operis e ra bona, Cr glorifice ne Γιtrem vestrum qui in eoelis est. Contra obiici ut verbum hoc intelligendum e tiam esse de luce doctrinae, propter illud quod et vestigio noratur Non. pot/I
ciuitas abscondi supra montem posita, neque accendunt lucernam .c ponunt eam sub προ- eio sed super candelabrum, ut lucera omnibu , qui in domo sunt. Vnde ubi unpune
omnibus in conses esse, Apostolos esse lucem naudi ratione suae doctrinae. Quod si iterum respondear ius eis .huiusmodi claritatem doctrinae comis petere quidem Apostolis quatenus ore praedicarunt, non in tiantum scripto docuerunt, utpote quod praedicarunt aperte, scripserunt obscu- P, more cunctor una, qtra viva voce luculentiores sunt & illi iuriores: scripto vero obscuriores,adeo ut propter hoc, vel de ipsi Demosthenis, scriptis dicatur, magnam partem Demosthenis desidarari in eis, iique vivam Vocem illius. Si igitur id respodeamus eis, replicant ex hoc non habem scripturam esse obscuram sed tantum non esse ita clatam ut viva pia vox Apostolorum;quoniam alias Apostoli sicut propter praedicationis perspiculis ratem dicuntur lux mundi ita propter scripturae quam ediderunt obscuritatem di berent dici caligo mundi. ,2. Call. e. I. s. Arg. 4 6 Argumentantur ex illo Petri Habemur firmiorem propheticum sermonem ad id es' cui benefacitis attendente tamquam lucernae tu enti in Olιginoso loco. Ex hoc enim
ex eo de elogio tale argumentum conficiunt. Omnis lucerna splendens in caligino- Penu so loco clara, eua speciabilis es, siquid eam tenebraeio coprehendunt, sed potius ipsa superat tenebras. At tale est verbum Deli etiam propheticum: ergo omne verbum Dei, etiam propheticu, peripi cu uri Seuidentissimu est.
Quod si respondeas illis; sacram scripturam vocari lucernam lucentem, non quia facile intelligatur sed quia semel intellecta illum init tamquam lucerna , dc viam ostendit ad Christum;replicant: obiiciunt nullatahlia nus
119쪽
nus posse dici lucernam lucentem illam,aut etiam lucem , ad quam viden dam opus est alia luce. . .
Argumenta cx doctrina Patrum pro perspicuitate
Doctrina Patrum aliqua etiam ad idem sunt argumen Aret . . dai: ἴν. , rebit s ira ea, quorum primum desumitur ex quodam testimonio A parte Curi ι. cap. 6 ci UI gustini dicentis non semel: Ni bis fere inscripturis obsu Dii Ἀν. ra H est,q*od non pI MI imi lia dictum reperiatur. Ex hoc e Au Guli.
nim inferunt scripturam sacram secum ferre sufficientissimam perspicuitatem,&lucem, ut apertissime intel. ligatur.
b Lib. eope. Mo Quod si respondeas, propositione Augustini bion esse uniuersalem , vinacb. e. s. constat ex illa particula fere quam ideo adiecisse credendum es, ut a regulac l . . aduersu perspicuitatis eximeret aliqua obscuriora loca. Replicant ex Augustino a haeres p. a. solute dicente, Impi ης nequiter agit,qui scriptara cit obscuro quod etiamo flam. 3. de La reserunt ex vet,iliissimo, feruditissimo Irenaeo. xaro, e bom. r. 8 Secundum arguimentum desumunt ex Chrysost. 4 dicente, Apostolos, Arg. , rima ad Lbessal. Prophetas omnia manifestissime prodidisse,ramquam communes orbis Do pro pare diri. t. in torcstores ita, ut per se possit quisque dicere ea quae diciatur a lectione,& a prae te nega ne idem bom. p. dicare opus ni, este.' 'ia omnia clara sunt ex diuinis scripturis titia de Laetaro. Quod si cum Bellar mino respondeamus Chrysostomu sum fuisse his ny Chrys. si bi Iuditi. a. e. perbolicis amplincationibus ad excutiendum torporem militorum, qui la- 6. crarum literarum lectioni nollunt se addicere, bconceptam ammo in stipe uere leontra rabilem illarum disti cultatem. Cum tamen eisdem locis ipse Chrysollonius Abe ιι rura pron eatur scripturas sacras esse intellectu dii suiles . Aut quod cum
hie falsa retia. dicit scripturas sacras faciles esse,loquutus fuit de historiis, ac similibus re- lib. i. p. i. bus, quae iam omni Christiano populo notae, Vapertae sunt. Si igitur id respoi serm .initIHIu deamus obiiciunt nobis eundem Chrysostomum scribentem , Euangelium si ira seduxit Do Ioannis nullis tenebris apertum isse,sed solis radiis clariorem , illustrio-μι i. rem inuenire. Quod si hoc subiiciunt de sublimi scriptura quam aquila K Ποπ.3.de La praecesse volans perscripsit, quid det aliis cadida symplicitate exaratis nἀe
et ara eta hora. io subiungunt tam plYChrysosto inus equis etiam Irenaeus,fEpiphanius, i ad Phil crinam Lactantius bairmianus, ternaridus, absolute constituunt in criptura sta'. ad Celsam C cris, omnia esse lucida, pIana, ni meque ambigua.
Σ'. in Genes Tertium argumentum est, illud quod non ramum ex Chrysost K sed Arg.
I Sup. ad Epheso etiam ex Athanasio,i alias Vulgario, Procopio,m Lactantio, cytallo, Gre pro eadem Prefact. ιη gorio Magno, Basilio,qi Origene, res serunt videlicet scripturas sacras parte ne Esaiam sic diuinitus esse conscriptas, ut ab omnibus utiliter legi pol sint, etiam ab satiuae xa Libr. s. diuin idiotis,&op:ficibus scritoribus &pascatoribus,&c inde enim inferunt Athan. in titutae. t. obstrusam non esse scripturam , ita 'ab Oinnibus legi intelligi cyrillo,
o Lib. r. contra potest , alias non a cunctis uniuersaliter legerentiir filia legerem non alias. Iatianum ala intelligere , non est Iegere, ut communi , Osrestoque lactatur pro
se .le confes ' loquio. . p Epi t. ad Lean Quod si respondeamus illis, id debere intelligi de his qui sacram scri-dru' . pturam legunt, ut de en , ni miriam non suo ingenio nixi, sed Dociorum Liqi breuiari interpretationibus submissi replicant illico hoc non esse opificum , atque i. idioetarum sed potius Theologorum, literarum sudio non egniter inciam t r. q. contra bentium opus , cum tamen relat Patres do opificibus atque indoctis Celsum. O quantur. Quartum
120쪽
Arg. 4. u utum mi ni ram est , quod ex multorum Patrum lictis compin. pro eadem Iur, taque ex Iuli initis Mityre dicentes, si cras literas non explicatione mi. Iego cura parte ne cd a lition opbis habere Deinde ex Chrysostom 4 Theodoro, Abba Trip bone. patiuae te ais entibus ex hominum, a li Gentia riri, ut sacras literas in concioni t Hom. . in .ad Iusino imoxplica toporteat. Item ex Origene, Hieronymis, Clemente Alex. Thessalon: r.
Martyr Cymio. &Chrysost. statuentibus scripturas sacras multo euidentiores es vias ad Cisseiana se Philosophorum libris ii s inat . c.'
Quod si respondei mus illis,ex his tantum haberi scripturas sacras non Lib. 4 cr6.c sic obscuritatem a s tiare , ut profani assectarunt authore Q, non autem τε ce/s m. et Te omnino sine obstiiratatis a Tectatione. Cotra obiiciunt scripturas pro YInpDI.16. sanas saepe sine interpi et intelligi non posse,cum tamen diverint relati Pa Z In protreptico . .. tres cripturas sacras expolitore non indigere filii ob nepti gentiam nimia a Lib. . contra Iain ibus consonat Ambria dicensrivi etiarn dixit Chrysost.sacram scripturam Dan.
L sol ipso clariorem&illustriorem esse: bHom. I. Ea -
Argumenta ex rationc petita pro scripturarum perspicuitate.
1 e R AND E M Ratiocinationibus argumenta confici ut
quorum primum formant ex eo, quoi Patres probant
sententia; suas ex scriptura sacra; at non lic Et probare quod notius est per id quod est minus notum . Erra lacrae scrip tr. verba notiora sunt, aut saltem ita aperta, Mnota, ut doctrina Parrum.
Quod si responteamus illis tum Beliar. cras scri- tura clamores esse in aliquo doctrinis Patrum, utiq; eitione veritatis magis vera esse qua scriptulae astumat,quam quae Patres ent . in aliquo vero,i Obscuriores, utique in ratione ver boria quia faci-i in trantur Patrum dictit, quam scripturarum oracula,& ideo 'atres co' hitrii suis scriptum sacram illustrant, licet scripturarum verbis suae inmeritari. commendent roborent, alabiliant. Si igitur id respondeamus replicant ineptam esse istam responsionem : quia scripturas clariores ei se quoad veritarem, nihil aliud est quam veriores et Te, de quo dii me non est ontrouersia: maxime hoc etiam forte subiicient quia si scripturarum obscuratas non est circa veritatem, sed circa verba,incurritur in senter . tiam Lutheri negantis omnem aliam obscuritatem in scri turis praeter qua in verbi, grammatice consideratis; ut patet ex primo capriis praece lenti. Ar i a P Secundum a item argumentum sic construunt, P/tres primitiv. Eccletione si sine commeritaris staripturas legerunt,&intellexerunt. Ergo inescri-Dro par oloribus potest scriptura capi:&proinde suapte natura perspicua est. οἰ- ea o io si respondeamus iniri Patres illos potioribus quam manuic raptistiuar omim ntariis sui sultos esse, ut: que viva poliolorum atque
Ihrum voce qui germanas litetrarum sacrarum expositiones tuae vocis oraculo praebuerunt. Replicant enim,modo primos illos Ecclesiae Patres commentaria nulla legi isse,sed neque priscos alios,qui diu multum post notu et ut in Assostolor uni aut etiam Apostolicorum dila pulorum exceperunt voce, sinuidem nulla de commentariis illorum temporum notitia extat Lum. Re , ex istitur hia non obstant: bus satis ac super sacras scripturas caluerunt, inferui,
i itione a detiam nos sine commontariis A expositoribus poterimus illa menta
E iiii iestum eniti, eonserunt. Si sacrae scrip urae tam e
aliua . ciles sunt ad uitulla Seiadu;tis id iacium cs,vel quianopo, in Spiritus