장음표시 사용
351쪽
infulis sese porta foras universi proripiunt , adlegatos , atque exere itum, supplices manus tendunt. Qua nova re obIata, omnis administratio
helli consistit: militesque aversi a praelio ad st dium audiendi , ct cognoscendi feruntur . Ubi
hostes ad legatos , exercitumque per enerunt , universi se ad pedes projiciunt , orant , ut adventus Caesaris exspectetur , captam suam urbem videre, opera perfecta, turrim subrutam ; itaque a defensione desisteret nullam exoriri moram posse , quominus cum venisset, si imperata non faterent, ad nutum e vestigri mriperentur . D rent , si omnino turris concidisset , non possiemilitest contineri, quin spe praedae in urbem irinrumperent, urbemque delerent. Haec, atque e
iusdem generis complura, ut ab hominibus doctis , magna cum misericordia fletuque pronuneiantur. Quibus rebus commoti legati, milites ex opere deducunt , oppugnatione desistunt, operibus custodias relinquunt . Indaciarum qu dam genere misericordia facto, adventus Caesaris exspectatuvia Nullum ex muro, nullum an instris mittitur teIum. Ut re confecta, omnes euram ct diligentiam remittunt . Caesar enim pePlitteras Trebonio magnoperae ma daVerat , ne per vim oppidum expugnari pateretur ne gravius permoti milites & defectionis odio, & co temptione sui, & diutino labore , omnes puberes interficerent, quod se facturos minabantur ;aegreque tunc sunt retenti, quin oppidum irrum-- perent: praviterque eam rem tulerunt, quod stetisse per Trebonium, quominus oppido potirentur , videbatur . At hostes sine fide tempus a que occasionem fraudis, ac doli quaerunt: interiaiectisque aliquot diebus , nostris languentibus , atque animo remissis , subito , meridiano tempore, cum alius discessisset, alius ex diutino la-
re idi ipsis operibus quieti se dedisset , arma
352쪽
vero omnia reposita, contectaque essent , a pomtis se foras erumpunt, secundo magnoave vento ignem operibus inferunt. Hunc sic ci istulit ventus , uti uno tempore agger , plutei, testudo , turris , tormentaque flammam conciperent , &prius haec omnia consumerentur , quam, quem
admodum accidisset, animadverti posset. Nostri repentina fortuna permoti arma , quae possimi , arripiunt . Alii ex castris sese incitant . Fit in hostes impetus, sed e muro sagittis, tormentis inque fugientes persequi prohibentur. Illi sub murum se recipiunt; ibique musculum , turrimque
lateritiam libere incendunt. Ira multorum mensum labor, hostium perfidia, & vi tempestatis,
puncto temporis interiit. Tentaverunt hoc idem Massilienses postero die eamdem nacti tempestate m ; maiori cum fiducia ad alteram turrem , aggeremque eruptione pugnaverunt; multumque ignem intulerunt . Sed ut superioris temporis contentionem nostri omnem remiserant; ita proximi diei casu admoniti omnia ad defensionem paraverant. Itaque, multis interfectis, reliquos Infecta re in oppidum repulerunt . Trebonius ea, quae sunt amissa, muIto maiore studio mili tum administrare, & reficere instituit. Nam hi tantos suos Iahores, & apparatus male recidisse viderunt induciisque per stelus violatia suam virtutem irrisui re perdoluerunt , quod , unde agger omnino comportari posset , nihil erat reliquum , omnibus arboribus longe lateque in finibus Massiliensium excisis , S convectis , aggerem novi generis , atque inauditum ex lateritiis duobus muris, fenum pedum crassitudine , atque eorum murorum contignationem facere instituerunt , aequa fere altitudine , atque ille congestus ex materia fuerat agger. Ubi auiatem spatium inter muros, aut imbecillitas materiae postulare videretur , pilae interponuntur ,
353쪽
transversaria tigna injiciuntur, quae firmamento esse possint: & quicquid est contignatum , cratibus consternitur , cratesque luto integuntur . Sub tecto miles dextera , ac sinistra muro tectus , adversus plutei obiecto operi quaecunque usui sunt, sine periculo supportat. Celeriter res administratur : diuturni laboris a detrimentum solertia , ct virtute militum brevi reconcinnatur . Portae , quibus locis videtur , eruptionis causa in muro relinquuntur . Quod ubi hostes viderunt ', ea , quae diu , longoque spatio refici non posse sperassent , paucorum dierum opera , S labore ita resecta , ut nullus perfidiae , neque eruptioni locus esset e neque quidquam omnino relinqueretur, quo aut vi militibus, aut igni operibus noceri posset: eodemque exemplo sentiunt totam urbem, qua sit aditus ab terra , muro, turribusque circumiri posse, sic, ut ipsis consistendi in suis munitionibus locus non enset, eum paene in aedificata in muris ab exercitu nostro moenia viderentur, ac tela manu coniicerentur; suorumque tormentorum usum, quihus ipsi magna speravissent , spatio propinquitatis interire ς parique conditione e muro , a turribus bellandi data , virtute se nostris adaequare non posse intelligunt, ad easdem deditionis conditiones recurrunt.
I . Varro amisissime de Caesare Ioquitur . At e
gnoscens quidquid ad Μatiliam gestum fuit, dolectum habet , futurus subsidio Massiliensibus , Afranio, o Petreio. M Varro in ulteriore Hispania initio eo ni-
. tis iis rebus , quae sunt in Italia gestae, diffidens Pompeianis rebus, amieissime de Caes re laquebatur: Praeoccupatum se se legatione ab
Cn. a de vimentum re meis νυν Ah editoribus hoe verbum insertum est e ut Cicero o. ad Q. fratr. ep. vll. Tri,s locis aedifieor resi- ναο im . Caesaris autem ΜM. di vet. edis recomitiatino gl
354쪽
Cn. Pompeio, teneri obstrictum fide r necessitu. dinem quidem sibi nihilo minorem cum Caesare intercederer neque se ignorare , quod esset om-cium legati, qui a fiduciariam operam obtineret , quae vires suae, quae voluntas erga Caesarem totius provinciae. Haec b omnibus ferebat sermonibus ; neque se in ullam partem movebat. Postea vero , cum Caesarem ad Massiliam distineri cognovit , copias Petreii cum exercitu Afranii esse coniunctas, magna auxilia convenisse, magna esse in spe, atque exspectatione, S consentiis re omnem citeriorem Provinciam; quaeque pomea acciderant de angustiis ad Ilerdam rei frumenistariae accepit; atque haec ad eum e latius, atque inflatius Afranius perseribebat, se quoque admotum fortunae movere coepit. Delectum habuit tota provincia, legionibus completis Q. d cohoriates circiter xxx. alarias addidit ; frumenti magnum numerum coegit, quod Massiliensibus, item quod Afranio, Petresoque mitteret ; naves Iongas x Gaditanis , ut facerent , imperavit ἔcomplures praeterea Hispali faciendas curavit :pecuniam omnem , omniaque ornamenta e ex
Fano Hereulis in oppidum Gades contulit. Eo v I cohortes, praesidii caussa, ex provincia misit: Caiumque Gallonium , equitem Romanum, familiarem Domitii, qui eo procurandae haeredit iis caussa venerat milius a Domitio, oppido Gadibus praefecit arma omnia privata, di publica in domum Gallonii contulit . Ipse habuit graves a fiduciariam operum 3 operam fidei alicuius eommissam. Inis
tra cap. 42. rario utanquam, amissib exercitu. quem a Caesare
fori Iuae commi tim acceperit, se ira ritis comis tam reveν-rum , confirmat. Hie ergo fiduciariam operam obtinuit. Hirtius Bello Alexandr. e. a3. fiduciarium regnum dixit, quod Arsinoes fidei ad tempus commissum erat.b omnibus ferebat sermoni s 3 veteres eodd. referebat; Ursiis nianus ferreat. quod recentioribus placuit. Fretrahemius a tem in Curtium indice mavult fractae r ut hie auctor lib. m. cap. xx. ineunte. etiam Ierendis rumoribus naitim. e latius atque inflatius 3 nt infra lib. III. N. 4 cohortes emeito xxx alarias a vide supra lib. 1. cap. 's. stat. . de hoe civ. hello. e ex favo Herculis in oppidum I Saera Hereuli. tamquam -- Per Peregrinabundo quondam extra muros fiebant. Dic ad Curtii Iri R. 4.
355쪽
ves in Caesarem conciones . Saepe ex tribuna Ii praedicavit adversa Caesarem praelia fecisse , magnum numerum ab eo militum ad Afranium perfugisse : haec se certis nuntiis, certis auctoribus comperisse.
Marro eisibus Romanis in Hispania exissentibus pecunias , s frumentum imperat, ρο omnem Hi - paniam proυinciam iurare cogit in sua, oe Pompeii verba : bellum ine parat. Caejar , R. Cassis
trib. pleb. in ulteriorem Hispaniam muso, magistratus, ct omnium ciυitatum proceres Cordubam ad certam diem eonvenire iubet . Aliquot oppida portas Varroni claudunt, oe altera ex legionibus ab eo deficit. Tandem Varro legionem alteram Caesars tradit, atque ad eum Cordubam
ibus rebus perterritos cives Romanos eius . provinciae, ubi ad Rem p. administrandama HS. cxc, b & argenti pondo xx millia , tritiei modios cxx. millia polliceri cogit. Quas Caesari e sis amicas civitates arbitrabatur , iis graviora onera injungebat: qui verba , atque Or tionem adversus Rem p. habuissent, eorum bona in publicum addicebat , praesidiaque eo deducebat, ct iudicia in privatos reddebat: provinciam omnem in sua, & Pompeii verba per jusjura dum adigebat. Cognitis iis rebus, quae sunt gestae in citeriore Hispania, parabat bellum. Ratio autem haec erat belli, ut se cum in legioni-hus Gadea conserret, naves , frumentumque mne ibi contineret : provinciam enim omnem
h ω argenti 'on xx. 3 supple librarum vel libras ponis . ut ablativus pondo sit. Libra argenti autem sunt centim - drachmae seu denarii r qui duodecim & dimidium unciales effieiunt et qui multiplicati . cci millia unciarum sint argenti vi fignati. Fid. Gmnov. de Sesten.
356쪽
Caesaris rebus favere cognoverat . a In insula, frumento navibusque comparatis , bellum duci non difficile existimabat. Caesar, etsi multis ne inces artisque rebus in Italiam revocabatur: tamen constituerat nullam partem belli in Hispaniis reis linquere : quod magna esse Pompeii beneficia, ct magnas clientelas in citeriore provincia sciebat. Itaque duabus legionibus millis in ulteri Imrem Hispaniam cum Q. Casilio Tribuno plebis, ipse cum equitibus DC magnis itineribus progreditur; edictumque praemittit, ad quam diem magistratus principesque omnium civitatum sibi esse praesto Cordubae vellet. Quo edicto tota provincia pervulgato, nulla tuit civitas, quin ad id
tempus partem Senatus Cordubam mitteret; nullusve civis Romanus paulo notior , quin b aldiem conveniret. Simul ipse Cordubae conventus per se portas Varroni clausit: custodias vigiliasque in muro turribusque disposuit. o Cohociates xx, quae Colonicae appellabantur, cum eo a
su venissent tuendi oppidi caussa, apud se retianuit. Iisdem diebus d Carmonenses , quae est lo ge firmissima totius provinciae civitas , deductis
xxx in arcem oppidi cohortibus a Varrone praesidio, per se cohortes ejecit, portasque praeclusit. Hoc vero magis properare Varro, ut cum legio- atrinibus quam primum Gades contenderet : ne itunere , aut transiectu intercluderetur. Tanta, aetam secunda in Caesarem e voluntate provinciae
a in infusa -- Eessum ei a in Gadibus insula bellum sustineri& proferri.
h ad Baistum diem a Participium statutum cod. Μῆ. Carrar.& vet. Uen. & Gryph. expressierunt: quint subaudiunt rucentiores. Sed propius stilo Caesaris illud Iegere, quam subaudire.
c cohortes II. quae colonicae J Cohortes colonicae sunt in colonii et conscriptae 3 sicut Varro R. R. I. cap. R. leges colonicas , de Suetonius Aug. 46. decurioues colonicos dixit.
d Carmovenses a Carmo. Καρμων , Straboni lib. m. p. s . est urbs Turditanorum. paullo distantior a Baeti fumi ner Ptolemaeo II. 4. Xαρμονι α. . charmonis: hodie Carmona, seκIeucis ab Hispali in ortum. Sequitur . eohortes eiecit. synt xi ad intellectum relata, quia eιυitas intercessit, quamquam incisis disiuncta a verbo. e voluntate proυinciae progresso I a Faerno haee lectio & Cia conici. quos recentes omnes seqtiuntur . Vctarea libri, -
357쪽
progresso ei paulo longius litterae a Gadibus redis duntur ; simul atque cognitum sit de edicto Caesaris , consensisse Gaditanos principes a cum Tribunis cohortium , quae essent ibi in praesudio , ut Gallonium ex oppido expellerent , urbem insulamque Caesari servarent . Hoe inito consilio , denuntiavisse Gallonio , ut sua sponte , dum sine periculo liceret , excederet Gadibus di si id non fecisset , sibi consilium capturos . Hoc timore adductum Gallonium Gadibus
excessisse. His cognitis rebus , altera ex II l gionibus , quae Vernacula appellabatur , ex C
stris Varronis, adstante, & inspectante ipso, si- na sustulit, seseque Hispalim recepit, atque in foro, di porticibus sine maleficio consedit. Quod
factum adeo ejus conventus cives Romani comprobaverunt , ut domum ad se quisque hospitio cupidissime reciperet . Quibus rebus perterritus Varro, cum , itinere converso, b sese Italicam venturum promisisset, certior a suis factus est, praeclusas esse portas. Tum vero, omni intereluis ius itinere, aet Caesarem mittit, paratum se esse legionem , cui iusserit, tradere . Ille ad eum Sext. Caesarem mittit, atque huic tradi iubet. Tradiata legione, Varro Cordubam ad Caesarem venit rrelatis ad eum publicis rationibus , cum fide, quod penes eum est pecuniae, tradit; &, quod ubique habeat frumenti, ac navium, Ostendit.
eum tribunis ectonium I Μinores hi tribuni videntur. quam sex isti in qualibet legione . qui illam alternis vicibus remisgebant. Et Plinius xxx. epist. xx. rethuntis cohortis sis classia eo fumast. Adi Lipsium xx. Μ. R. dial. IT. sese Italicam venturum 3 Italicam coloniam Hispaniae Baeticae . vide Geograph. alii legunt Ilipam a alii Ilipam um
358쪽
caesar eivibus Romanis, Hispanis , oe aliis gr tias agit; inde Gades proficiseitur, postea Tarraconem , unde discedens Narbonem perit , πad Μ Filiam perυenit, ubi intelligit, se a M. Lepido Dictatorem dictum esse. Esar, habita eoneione Cordubae , omnibus generatim gratias agit ; civibus Romanis, quod oppidum in sua potestate studuissent habere; Hispanis, quod praesidia expulissent: Gaditanis, quod conatus adversariorum infregissent, seseque in libertatem vindicassent; tribunis militum , centurionibusque , qui eo praesidii caussa venerant, quod eorum consilia sua virtute eonis
firmassent: pecunias , quas erant in publicum Varroni cives Romani polliciti, remittit ; bona restituit iis, quos liberius locutos hanc poenam tulisse cognoverat: tributis quibusdam publicis, privatisque praemiis, reliquos in posterum bona spe complet; biduumque Cordubae commoratus, Gades proficiscitur; pecunias , monumentaque . ruae ex Fano Herculis collata erant in privatamomum, referri in templum iubetr provinciae Q. Cassium praeficit . Huic et v. legiones attribuit tia ipse iis navibus, quas M. Varro , quasque Gaditani iussit Varronis fecerant, Tarraconem pau- eis diebus pervenit. Ibi totius fere citerioris proovinciae legationes Caesaris adventum exspectabant . Eadem ratione privatim ae publice quibusdam civitatibus habitis honoribus, Tarraco.
ne discedit: pedibusque Narbonem, atque inde Massiliam pervenit. Ibi legem de Dictatore latam, seseque Dictatorem dictum a M. Lepido
359쪽
sso DE BELLO CIVILI CAPUT VIII.
Dum Massilienses se dedere eonstituunt, L. Domiatius e portu solυit, eis auxilium laturus ; sed a Bruti naυ:bus disipatur . Massiliensium dediaris . Caesar, praesdio ad Massiliam relicto , ad Urbem proficiscitur. Μ Assilienses omnibus de sessi malis , rei frumentariae ad summam inopiam adducti, bis practio narili superati , crebris eruptionibum fusi, gravi etiam pestilentia conflictati ex diutina conclusione , & mutatione vi ictus , o panico enim vetere, atque hordeo corrupto omnes
alebantur, quod ad hujusmodi casus antiquitus paratum in publicum contulerant, ὶ dejecta tur ri, labefacta magna parte muri, auxiliis provinciarum de exercituum desperatis, quos in Caesa ris potestatem venisse cognoverant , sese dedere sine fraude constituunt. Sed paucis ante diebus L. Domitius, cognita Massiliensium voluntate, navibus et G. comparatis, ex quibus II. familiaribus suis attribuerat, unam ipse conscenderat, nactus turbidam tempestatem , est profectus. Hunc conspicatae naves, quae iussis Bruti consuetudine quotidiana ad portum excubabant, sublatis anchoris sequi coeperunt. Ex iis unum ipsius navigium contendit, ct fugere perseveravit, auxilioque tempestatis ex conspectu abiit; duo perinterrita concursu nostrarum navium sese in pomtum receperunt. Massilienses arma tormentaque ex oppido, ut est imperatum, proserunt: naves ex portu navalibusque educunt, pecuniam e X publico tradunt . Quibus rebus confectis , Caesar magis eos pro nomine dc vetustate, quam promeritis in se civitatis, conservans, II. ibi legiones praesidio relinquit , caeteras in Italiam mittit: Ipse ad urbem proficiscitur.
R panico enim istere a Panteum, frumenti genus, sed vilius minuti grani; quod descripsit Plinius xvIM. I.
360쪽
C. Curio ad Aquilariam appellit . L. Caesar 'Llius Adrumetum profugit , quem sequitur Μ. Rufus quaestor . Curio Uticam proficiscitur, sed aliquantum progressus , Cornelii , ct Vari easera
explorat. Equitum Numidarum , ω Caesarianorum concursus. Curio omnes naves ad eastra Cornelia iubet pervenire.
IIsdem temporibus C. Curio in Africam pro- a 3.fectus ex Sicilia, ct iam ab initio copias P.
Actii Vari despiciens, II. legiones ex Iv. quas a Caesare acceperat, & D. equites transportabati, biduoque & noctibus II. navigatione consumptis, appellit a ad eum locum , qui appellatur Aquilaria. Hic Iocus b abest a Clupeis passuum xx xx. millia, habetque non incommodam aestate stationem, S duobus eminentibus promontoriis continetur. Huius adventum L. Caesar filius cum x longis navibus ad Clupeam praestolans, i quas naves, Uticae ex praedonum bello subductas, P. Actius reficiendas huius belli caussa euraverat, in veritus navium multitudinem, ex alisto refugerat; appulsaque ad proximum litus trireme constrata, de litore relicta, pedibus e Adrumetum profugerat. Id oppidum C. Considius Longus unius legionis praesidio tuebatur . Reliquae Caesaris naves ejus fuga Adrumetu mi se receperunt. Hune secutus M. Rufus Quaestor navibus xxx. quas praesidio onerariis navibus Curio ex Sici
a ad Deum. Mi appellatis Aquitaria I Distantiam quidem no ster a Clupeis definit, non autem , in quam plagam filum fuerit: nec ejus alibi mentio. h abes a clupeis 3 Μox dicit ad crumam , diverso genere &es numero . Graeci fere urbium nomina pluraliter dicunt. quae Latinis sunt singularia, quamquam & Strabn lib. vr. p. xo I. scripsit quarto casu ; perinde ut Livius xxvii. 2p. ad Clupeam tirbem . & lib. XXIX. 33. prope Clupeam u stem. Graecis eadem A 'οισδε dicta . Sita ad Μercurii proin montorium , a Carthagine in ortum aestivum.
Adrumerum profugerat a Urbs nobilis fuit, a Clupea in au strum sita, eodem litore.