장음표시 사용
61쪽
tentibus Remis , ut conservarentur , impetrant .
Datis obsidibus , Caesar Suessiones in deditione is accipit: exercitum in Belloυacos ducit, qui ultro Je ei dedunt: Caesar obsder perip - 11. Hsar, obsidibus acceptis primis civitatis, atque ipsius Galbae regis duobus filiis, armis que omnibus ex oppido traditis, in deditionem Suessiones accepit ; exercitumque in Bellovacos duxit ; qui cum se , si laque omnia in oppidum
a Bratuspantium contulissent , atque ab eo oppido Caelar cum exercitu circiter millia passuum V. abesset, omnes majores natu ex oppido egressi, manus ad Caesarem tendere . & voce significate coeperunt, sese in ejus fidem, ac potestaren1 venire , neque contra populum R. armi R. Contendere . Item cum ad oppidum accessisset, castraque ibi poneret pueri, mulieresque e X muro pastis manibus, suo more, pacem a Romani Ra . petierunt .. Pro his Divitiacus nam post disces sum Belgarum dimissis Hduorum copiis , ad eum. reverterat in facit verba . Bellovacos omni tempore in fide, atque amicitia civitatis fiduse fuis se . Impulsos a suis principibus , qui dicerent Eduos a Caesare in servitutem redactos , omnes. indignitates, contumeliasque perferre, & ab Κ
duis defecisse , & populo R. bellum intulisse diqui huius consilii principes fuissent, quod intelligerent , quantam calamitatem civitati intulis sent , in Britanniam profugisse : petere non solum Bellovacos , sed etiam pro his Κduos , ut sua clementia, ac mansuetudine in eos utatur 2 quod si fecerit, JEduorum auctoritatem apud Omnes Belgas amplificaturum , quorum auxiliis , atque opibus, si qua bella inciderint, sustenta- ,- re consueverint. Caesar , honoris Divitiaci, at- que Ψduorum causa, sese eos in fidem recept
a Brait 'antism I Bellovacomm oppitam primarium , post Dromagus dictum, ut ex Ptolemaeo constat.
62쪽
xum, & conservaturum dixit: &, quod erat ciauitas magna, ct inter Belgas auctoritate, ac h minum multitudine praestabat , DC obsides poposcit.
Profectio Caesaris ad fines Ambianorum : forum doditio . Nerviorum mores.
HIs traditis , omnibusque armis ex oppido collatis, ab eo loco in fines Ambianorum pervenit, qui se, suaque omnia, sine mora, dediderunt . Eorum fines Nervii attingebant: quorum de natura moribusque Caesar cum quaereret, sic reperiebat: Nullum aditum esse ad eos mercatoribus : nihil pati vini, reliquarumque rerum ad luxuriam pertinentium inferri, quod his rebus relanguescere animos, eorumque remitti virtutem , existimarent: esse a homines feros, magnaeque virtutis: increpitare, atque incusare reliquos Belgas, qui se populo R. dedidissent, Spatriam virtutem projecissent: confirmare, se neque legatos missuros, neque ullam conditionem pacis accepturos . Cum per eorum fines triduo 16. Iter fecisset, inveniebat ex captivis , b Sabin flumen ab castris suis non amplius millia passitum x abesse r trans id flumen omnes Nervios consedisse, adventumque ibi Romanorum Oxpectare, una cum Atrebatibus , & Ueromanduis , finitimis suis: nam his utrisque persuaserant, ut ean- .dem belli fortunam experirentur : expectari etiam ab his Aduaticorum copias , atque esse in itinere : muliei es, quique per aetatem ad pugnam inutiles viderentur, in eum locum coniecisse, quo propter paludes exercitui aditus non esset.
a Θomines seros magnaepae υirtutis I magnae in repugnando fer itillis. Hane enim virtutem, id est fortitudinem hoc I Co barbari iactitant. iis Sabin stiamen a nunc Iambre dictum, in Hannonia apud N mur se Mosae adfundens ,
63쪽
EUIoratores praemissi locum eastris idoneum delia gunt. Interim ex iis quidam, qui noctis aufugerant , Nervii r rem omnem aperiunt: hisirutinxinsidias. Ratio , s ordo agminis CHaret.
Esar, his rebus cognitis, exploratores, cen- turionesque praemittit, qui locum castris idoneum deligant. Cumque ex dedititiis Belgis, reliquisque Gallis complures Caesarem secuti una iter iacerent: quidam ex his , ut postea e X captivis cognitum est , eorum dierum consuetudi ne itineris nostri exercitus perspecta , nocte ad Nervios pervenerunt , atque his demonstrarunt, inter singulas legiones impedimentorum magnum
numerum intercedere neque elle quidquam negotii , cum prima legio in castra venisset, reliquaeque legiones magnum spatium abessent, hanc sub sarcinis adoriri r qua pulsa , impedimentisque direptis, futurum, ut reliquae contra considere non auderent. Adjuvabat etiam eorum consilium, qui rem deferebant, quod Nervii antiquitus, cum equitatu nihil possent , t neque enim ad hoc tempus ei rei student , sed, quidquid possunt, pedestribus valent copiis in quo facilius finitimorum equitatum, si praedandi causa ad eos venisset , impedirent , teneris arboribus incisis, atque inflexis, crebrisque in latitudinem ramis enatis , ct rubis , sentibusque interiectis
effecerunt, ut, instar muri, hae se pes munimen-ra praeberent ; quo non modo non intrari , sed ne perspici quidem posset . iis rebus cum iter agminis nostri impediretur, non omittendum sibi 18. consilium Nervii existiniaverunt. Loci natura erat haec, quem nostri castris delegerant : Collis ab summo aequaliter declivis ad flumen Sabin, quod supra nominavimus, vergebati ab eo flumine pari acclivitate collis nascebatur adversus huic , ct contrarius , passus circiter cc. infimus
opertus, ab superiorς parte silvestris, ut non fa
64쪽
cile introrsus perspici posset. Intra eas silvas hostes 'in occulto sese continebant . In aperto loco , secundum flumen, paucae stationes equitum videbantur . Fluminis erat altitudo circiter pedum Io. Caesar , equitatu praemisso, subseque batur omnibus copiis . Sed ratio , ordoque agminis aliter se habebat , ac Belgae ad Nervios detulerant. nam , quod hostis appropinquabar, consuetudine sua Caesar ur. Iegiones expeditas ducebat : post eas totius exercitus impedimentaeollocabat: inde duae legiones, quae proxime cori scriptae erant, totum agmen claudebant , praes dioque impedimentis erant.
Committittar praelium ρ, inde Caesar eastra munis, in cuius equiter impetus fit; quibus pulsis , bo-ser ad eastra Caesaris contenaunt. Caesar omniano impa Fatus , dum alii agunt , quod cuique videbatur, decimam Iegionem cohortatur.
UQintes nostri eum funditoribus , sagittarii D, in que flumen transgressi , cum hostium equiratu praelium committunt . Cum se illi identidem in silvas ad seos reciperent , ac rursus e silva in nostros impetum facerent , neque nostri longius , quam quem ad finem a porrecta , ae loca aperta pertinebant , cedentes insequi auinderent ; interim legiones vi , quae primae venerant , opere dimenso , castra munire Coepe runt . Ubi prima impedimenta nostri exercitus
ab iis, qui in silvis abditi latebant, visa sint,
quod tempus inter eos committendi prael ii co venerat ἰ ita ut intra silvam aciem , ordinesque constituerant, atque ipsi sese confirmaverant, Iubito omnibus copiis provolaverunt , impetumque in nostros equites fecerunt. His facile pulsis, ac
perturbatis, incredibili celeritate ad flumen de
65쪽
Currerunt ; ut poene uno tempore S ad silvas , ct in flumine, & jam in manibus nostris hostes
viderentur. Eadem autem celeritate adverso colle ad nostra castra, atque eos, qui in opere Occupati erant, contenderunt . Caesari omnia uno tempore erant agenda: vexillum proponendum, a quod erat insigne , cum ad arma concurri oporteret: signum tuba dandum: ab opere revo candi milites : qui paulo longius , aggeris petendi causa, processerant, accersendi: acies instruenda: milites cohortandi: b signum dandum quarum rerum magnam partem temporis brevitas,
ct successus, ct incursus hostium impediebat. Iis dissicultatibus duae res erant subsidio ; scientia , atque usus militum , quod superioribus praeliis exercitati, quid fieri oporteret, non minus commode ipsi praescribere, quam ab aliis doceri poterant & quod ab opere , singulisque legionibus singulos legatos Caesar discedere , nisi munitis castris, vetuerat. Hi, propter celeritatem, S propinquitatem hostium , nihil jam Caesaris imperium expectabant , sed per se , quae videbantur, administrabant . Caesar , necessariis rebus imperatis , ad cohortandos milites , quam in partem sors obtulit , decurrit : & ad legionem Decimam devenit. Milites non lonaiore oratione est cohortatus, quam uti suae pri itinae vi tutis memoriam retinerent , neu perturbarentur animo, hostiumque impetum fortiter sustinerente quod non longius hostes aberant, quam qu telum adiici posset, praelii committendi s gnum dedit: atque item in alteram partem cohorta di causa profectus, pugnantibus occurrit.
a quod erat ininsue. eum ad arma c. o. J Μantatio Iaaec glosissema videntur. Ieait tamen etiam Μetaphrastes. h riguum dandum a tessera. , ut recte Graecus e Posuit. Aliud vero est. quod praecessit, segn&m tuba claudum ἀ
66쪽
Hses ad pugnam promptissimi reperiuntur , Mirebates interficiuntur . Praelium undecimae , oeomme legionis ciam Vero/nanduis .
Emporis tanta fuit exiguitas, hostiumque tam paratus ad dimicandum animuS, ut non m do a ad insignia accommodanda , sed etiam aagaleas induendas , b scutisque tegmenta detrahenda tempus defuerit . Quam quisque in partem ab opere casu devenit , quaeque prima signa conspexit , ad haec constitit : ne in quaerendo suos , pugnandi tempus dimitteret o In- arrustructo exercitu, magis. ut loci natura deiectusque collis , & necessitas temporis, quam ut rei militaris ratio , atque ordo postulabat . cum diversis locis legiones aliae alia in parte hostibus resisterent, sepibusque densi sit mis, e ut ante demonstravimus, interjectis, prospectus impediretur neque certa subsidia collocari, necue quid in quaque parte opus esset provideri , neque ab una omniae imperia admi uill rari poterant. Itaque in tanta rerum iniquitate , fortunae quoque eventus varii sequebantur . Legionis nonae,& decimae milites, ut in si- α .nistra parte aciei constiterant, pilis emissis, eurinsa ac lassitudine exanimatos vulneribusque con-1edios Atrebates nam his ea pars obvenerat iceleriter ex loco superiore in flumen compulerunt : ct transire conantes, insecuti gladiis, magnam partem eorum impeditam interfecerunt. Ι-psi transire flumen non dubitaverunt,&. in I cum iniquum progressi , rursus regressos, ac rein
istentes hostes , redintegrato praelio , in fugam
a as in metia accommodanda 1 ornamenta ducum & praesecto
b scutisque tegmenta J Extra proelium & Itistrationern tecta scuta erant. ne ornatus illorum pollueretur. Cuius elegantiae cum primis Caesar in exercita suo studiosus erat . de quo Suetonius c. 6'. & in eum Iocum Casaubonus consa
Q ut ante demanseratamus a Supra cap. A . sest. 4.
67쪽
coniecerunt. Item alia in parte diversae duae Ie Diones, undecima, ct octava , profligatis Vero- manduis , quibuscum erant congressi ex loco superiore in ipsis fluminis ripis praeliabantur . At totis fere a fronte, & a sinistra parte a nudatis castris , cum in dextro cornu legio duodecima , ct non magno ab ea intervallo septima constitisset, omnes Nervii consertissimo agmine, duce Boduognato , qui summam imperii tenebat, ad
eum locum contenderunt : quorum pars aperto latere legiones circumve ire, pars summum locum castrorum petere coepit.
Caesaris equitatus hostibus ex adυerso occurrit; ea-lonum fuga : Treυιri, desperatis Caesaris rebus,
α . codem tempore equites nostri, levisque arma-M turae pedites , qui cum his una fuerant, quos
primo hostium impetu pulsos dixeram , cum se
in castra reciperent , adversis hostibus occurrebant , ac rursum aliam in partem fugam petebant : S calones , qui b Decumana porta ac , fiammo iugo collis nostros vietores flumen transire conspexerant , praedandi causa egressi , cum
respexis ent , ct hostes in nostris castris versari vidissent , praeeipites sese fugae mandabant . Si mul eorum , qui cum impedimentis veniebant, clamor, fremitusque oriebatur: aliique aliam in partem perterriti ferebantur . Quibus omnibus rebus permoti equites Treviri, quorum inter Gallos virtutis opinio est singularis , qui, auxilii causa a civitate missi, ad Caesarem venerant, cum
a nudatis eamis 3 Inha lib. m. c. 4. sect. a. pars castarum ntidata defensori s. h de mana porta I Ut quadrangulo Romanorum castra , Ita quatuor patebant portis, in singulis Iateribus una. Quae n 1ti obversa erat, dicta praetoria r quae aversa . de mans et reliquae principales ad latera. vide Lipsit de Μilit. R. lib. v. dialogo v. Gradicus hoc loco vertit de VP της μεγά ς τοστρατοπε η πυλης . Castigatiores libri decumana porta st
vo casu, sine praepofitione; atque ita etiam J S.
68쪽
multitudine hostium castra nostra compleri a Iegiones premi, di poene circumventas teneri; cais lones, equites , funditores Numidas , diversos, dissipatosque in omnes partes fugere Vidissenu, desperatis nostris rebus , domum contenderunt: Romanos pulsos, superatosque, castris , impedimentisque eorum hostes potitos , civitati renuntiaverunt .
Caesar, ut vidit suos mala habitos fuisse , in pria
mam aciem procedit , ct milites cohortarus signa iubet inferri. T. Labienus hos tum castris potitus Caesari subsidium mittit . Hostum magna virtus in pugna eo petita. Eser, ab decimae Iegionis cohortatione ad dextrum cornu profectus, ubi suos uraeri, signisque in unum locum collatis, duodecimae legionis milites confertos , sibi ipsis ad pugnam esse impedimento, quartae cohortis omnibus centurionibus occisis, signiferoque interfecto, signo amisso, reliquarum cohortium omnibus fere centurionibus aut vulneratis , aut occisis , in hisb primipilo P. Sextio Baculo , fortissimo viro, multis, gravibusque vulneribus confecto , ut iam se sustinere non posset , reliquos esse tardiores, S nonnullos a novissimis desertos praelio excedere , ac tela vitare ; hostes neque a fronte ex inferiore loco subeuntes intermittere, di ab utroque latere instare, & rem esse in angusto vidit, neque ullum esse subsdium, quod submitti pos.set : e scuto ab novissimis uni militi detractot quod ipse eo sine scuto venerat ) in primam aciem processit; centurionibusque nominatim appel
cit, fratentia e manu; sed nihil Caesar de fuga.
69쪽
pellatis, reliquos cohortatus milites signa infe re, & manipulos laxare iussit, quo facilius gladiis uti possent. Huius adventu spe illata militibus, ac redintegrato animo, cum pro se quisque in conspectu Imperatoris etiam in extremis
suis rebus operam navare Cuperet , . paulum hostium impetus tardatus est . Caesar, cum septimam legionem, quae juxta constiterat, item uringeri ab hoste vidisset , Tribb. mil. monuit, ut paulatim sese legiones conjungerent, & Conversa signa in hostes inferrent. Quo fasto, cum Mitis alii subsidium ferrent, neque timerent, ne aversi ab hoste circumvenirentur, audacius resistere , ac fortius pugnare coeperunt. Interim milites legionum duarum, quae in novissimo agmine prauidio impedimentis fuerant , praelio nuntiato, cursu incitato, in summo colle ab hostibus conspiciebantur . Et T. Labienus , castris hostium potitus, ct ex loco superiore , quae res in nostris castris gererentur, conspicatus , decimam legionem subsidio nostris misit. Qui, cum ex equitum, ct calonum fuga, quo in loco res esset, quantoque in periculo & castra, ct legiones, & imperator versaretur , cognovissent, ni- 7. hil ad celeritatem sibi reliqui fecerunt. Horum adventu tanta rerum commutatio est facta , ut nostri, etiam qui vulneribus confecti procubuissent, scutis innixi praelium redintegrarent. tum calones, perterritos hostes conspicati, etiam inermes armatis occurrerunt . Equites vero , ut
turpitudinem fugae virtute delerent, omnibus in locis pugnabant , quo se legionariis militibus praeferrent. At hostes etiam in extrema spe salutis tantam virtutem praestiterunt, ut, cum primi eorum cecidissent , proximi iacentibus insisterent, atque ex eorum corporibus pugnarent: his deiectis, ct coacervatis cadaveribus, qui superessent, ut ex tumulo tela in nostros coniicerent, pilaque intercepta remitterent; ut non ne quidquam tantae virtutis homines iudicari deberet ausos esse transire latissimum flumen , adscendere altissinus ripas , subire iniquissimum
70쪽
LIBER II 6 rticumr quae facilia ex dissicillimix animi magnia
Nerviorum legati ad Caesarem de deditione : in eos Caesaris clementia conisicitur. Hoc praelio facto, & prope ad internecionem a R. gente, ac nomine Nerviorum redacto, maioreS natu, quo& una cum pueris, mulieribusque in aestuaria , ac paludes collectos dixeramus , hac pugna nuntiata. cum victoribus nihil impeditum , victis nihil tutum arbitrarentur mnium, qui supererant , consensu , legatos ad Caesarem miserunt, seque ei dediderunt, & in Commemoranda civitatis calamitate , a ex CD. ad Iar. senatores , ex hominum millibus LX.
vix ad D, qui arma ferre possent , sese redactos esse dixerunt: quos Caesar, ut in miseros, ac supplices usus misericordia videretur , diliis uentissime conservavit , suisque finibus , atque
oppidis uti iussit; & finitimis imperavit, ut a, iniuria, ct maleficio b se, suosque prohiberent. CAPUT XV.
Aduatici, eum auxilium Nerυiis ferrent, prans nuntiara , domum revertuntur , o sua omnis in tinum oppidum confertint ; horum origo.
Legati de pace ad Caesarem misi, ct responsio
ADuatici, de quibus supra scripsimus , cum 2 ρ
omnibus copiis auxilio Nerviis venirent, haca ex CD ad Irria senatores 3 Plutarchus Caesare p. 728. ἀποτετρακοπιων , a quadriugenιist unde ex vulgato librorum DC, qui numeriis est nimius, fecimus CD. In Epitome Livii cxv. Gronovius etiam quadringeutis legit: veteres autem Epitomes libri. Sche feri Μoguntini. Sigonii, Gryphii, habent ex nonaginta q&inque senatoribως. quasi nota munerali fuerit Ucis