장음표시 사용
141쪽
11ς DE Vrs IB. MONARCH. ECCLES. OB. IIII. Quid olidit etiam Sponsus ad sponsam dicit: Si ignoras te, o pulcherrima inter mulieres, re dere, Cr abi potu vestigia fregum tuo , G asce haedos tuos iuxta tabernacula pastora. Egressus v ro membrorum Ecclesiae ab ipsa Ecclesia, de assectatio Pasio tu falsorii lde quibus ibi agitur no potest alibi, praeterquam in hoc seculo cogitari. Clim isitur Clirillus de militante Ecclesia loquatur,valde perpendendum est, quod uipedes ram si femora, et umbilicsi es ventrem, vi bulera se oculos, o cosium se nasum,ita etiam caput eius nominat. Caput tuu inquit G Cammelus, aut squemadmodii ali) legunt)υι coccinum. Militans igitur Ecclesia caput quoddam habet idque sub Christo quidem,&ab ipsi, constitu tum, sed tanto praeter ipsum. Ipse enim Christus,qui Ecclesiae caput aeternu est,ad siponsam non de teipso, verum decaloquens plane dicit GTu tua sicut turriis eburnea, ocuti tuisicut' cinae in Hesebon, nasus tuus sicut turris Liabant. Caput tuas tui Carmelus aut coccinum, inmae ca tu tui sicut turpura Regis Iuncta canatibus.
Ecclesia igitur militans habet ut oculos, nasium, & collum a Christodistinctum , sic et iac put a Christo capite sito distinctum. Nam siponsa Christu antea laudans, de illo dixerat: D
lectus meus candidus es rusicundus, electusex misgibus. Caput eius aura optimil. Quanto autem interuallo Carmelus mons aut coccinum ab auro purissimo abest, tanto etiam caput vicarium
Ecclesiae militantis. quod coccino assim latur in serius est illo capite quod Christus in se esst, cuius caput aura coparatur. Caput enim Christi Deus, quo nihil sublimius aut disnius: caput verb Ecclesiae velut granii illud est cx quo purpura fit,quae habet aliquid se preclarius ipsum scilicet aurum, hoc est deitatem, quiest caput Christi. Quaerat mis igitur, quodnam iit proprium hoc de temporale caput Ecclesiae militantis. Ac prtinum quidem illud non nisi unum esse potest. Vnum quippe corpus militantis Ecclesiae unico ctiam capite militante contentu est. Neque ut crines suntylurimi, culi autem duo, genae duae,labia duo,ubera duo,ac pedes duo: sic etiam sunt in eodem corpore capita vel plura, vel saltem duo. vertim ut est unicum coliam, secus nasus, se unicus umbilicus: ita est etiam unitu caput. Ei licitur ergo ex mete Spiritus sancti per sacras Scripturas reuelata, ut unicum Ecclesiae militantis caput eodem tem re es le debeat. Porro cum oculi,cum nasus, cum labia Ecclesiae ex omnium quos unqua l. serim consensu, Episcopi presbyteri ac reliqui Pastores ac Doctores existant,nihilo; fere sit illo euangelizandi munerem Ecclesia maius & excellentius, nec fieri possit, ut ultu corporis mem frum ipsi, capite sublimius aut dignius habeaturmecessario fit, ut caput illud unicuEcclesii e siletia Episcopus, qui summus honoris Ecclesiastici gradus est. Inter omnes igitur Episcopos, unus primus &summus Episcopus militantis Ecclesilae caput apud Salomonem vocatur. Atque Iam statis clare ex Salomone deducuntur. Transeamus nunc ad Ezechielem , apud quem haec verba legimus: Ecce ego assumam os Uraude medio nationum,ad quas abierunt, ct c gregabo eos undique, se adducam eos ad humum suam, or faciam eos ingentem unam in terra, in montibus Urael, ct Rex unus erit omnisus imporans. Et non erunt ustra duae gentes, nec aeuidentur amplius in duo regna. Et poste Seruus meus David Rex super eos, ct Pactor et nus erit omnium eoru. Equidem concedo, hunc regem dc P storem viiii de quo Ezechiel praedicit,esse Christum qui est filius David secundum carnem, de Dominus David, secundium deitatem. Caeterii in Dechiel de Cluillo agit ea ratione qua carnem in plenitudine temporis accepturus erat. Alioqui no dixisset, Rex unus erit, sed, κvnus est. Nec etiam Christum vocasset Dauidem seruum Dei. Nam verbum Dei nonstruit. sed In principis erat apud Deum, se Deus erat. Praeterea Ezechiel isignificat,fideles aliter futuros unam gentem dc unum regnum post Christi aduentum . qudni prius fuerunt. Cum enim antea virum fuisset regnum Iudaeae,5 alterum Samariae: Non diuidentur, inquit, amplius iis
duo regna, e faciam eos ingentem unam, unus erat PMur omnium eorum. Porro etiam an
te Cluilli aduentum fideles, qui vel in Iudaea noti erant, vel in Samaria latcbant, duo regna in Deo, seu in spiritu Christi non erant: sed crant duo regna per externum 5c visibile regimen duorum Regum, S duorum aut plurium Pontificum . Nam ut alius erat Rex in Ierusalem , 5c alius in Samaria: sic alii crant Sacerdotes in templo Hierosolymitano, de alij in Dan & Beths. Nec isti aut de tribu Levi fuerunt, aut parebant Pontifici maximo, qui Hierosolymis in cathedra Moysis sedebat. Post aduetum ergo Christi Propheta significat no sutura duo regna id est duo separata ovilia. Nam ut idem est hoc in loco, Rex et nutio Pactis visi: sic idem est regnum Christi Scouile. Nec enim de seculi regnis agitur, quae sub Ecclesia Christi pos Iuni esse etiam mille,si res ita ferat: sed agitur dc ovilibus, quς no diuidentur amplius in duo,sed unus erit Pastor, oret num ouile, etiam quoad visibile cxternaq: speciem. Vnus enim Christus imperabit omnibus. Quo tandem pacto Vtru spiritaliter tam tum Ac inuisibiliter mi, sic ab initio mundi solus semper imperauit. Erechiel ergo, qui de Christi regno velut tunc futuro prophetabat; docuit Christia, quem etiam seruii Dei appellauit .imperatum omnibus secundum carnis quam accepit, rationem. Hoc aute impictum
est ad literam,dum Christus in terris visus, Euangelium regni ptacdicauit, de ab eadem terra
142쪽
MONAR H. Tet L. AB IxIT. MuNDI vς An cARIST. PRAETIC. Esset. Ir corporaliter discessurus,in uno potissimu Petro visibile regimen Ecclςsiae suae, quod in aeternum perseueraret, instituit. Ista enim ratione &vnus Christi sipiritus nunc imperat nobi ς, is ciui olim etia Patriarchis ac Levitis imperauit: de praeterea secundum carnem aliter nobis imperat, quam illis imperauit: quia ille visibilis praefecturae modus. qui ia in Ecclesia obserauat es ab iplo Christo, dum in carne esset, ore carnis suae insti tu tus est,& voce corporali comendatus. Etenim quem principatum ipse in suo corpore gessit, ac dum viveret in oculis omnium administrauit eundem sper sipstitu non alterius cuiuspiam, sed suu ,in carne tamen alterius a se constituti reuelatum perpetuo gerit. sicut etiam Chriuus emrui baptior, dum alter, potestate ab illo accepta, baptismum que Christus in carne tua instituit, administrat. Nam quemadmodum cathedra Mysis recte dicitur, quae per Moysen constituta est, ctiamsi ex alterius, hoc est, ex Dei potestate constituebatur: sic multo magis ille dicendus est primatus Christi quem & ipse interra semel exercuit,& ex potestate sua alia sub se administradum reliquit omnium aut e rsectissmus erit,hodieque est in caelo Christi primatus, ubitam in spiritu quam in carne unus Rex manci,unusque pastor omnium nostrum. Sed quae in caelis perficiuntur, ea in terris inchoautur: quia regnum Dei ctia intra nos est, qui adhuc peregrinamur a Domino , per fidem.& non per speciem ambulantes.
Qui vero sic intelligit verba Erechielis ut velit Christum aut insito spiritu quia tu iam secutaum carnem non noui in regere Ecclesiam si iam,aut per plures.pastores ex aequo pripi- detes M vni sumino pastori,cidemq: visibili no subiectos, eandem resereris prorsus aborat ab instituto Prophetae, qui de praeiacturam Christi secundum sorma serui, hoc est, corporalem, decam no plura ii,acrae duorum quidem, sed unius Regis. Se unius pastoris in aeternum sere praedixit. A qua corporali unius praesectura qui vel ipsi discedunt vel fidelis alicuius anima diuellunt ac separat, hi di pergunt de diuidunt grege Christi, dc propterea contra Cliri sum sunt. Vnde alius propheta pastorum multitudinem , quae ad unitatem aliqua visibilemnsi reducitur,ruint; potius,quam exaedificationis causam fore prςuidus, Pastores inquit muL Itidemo ti sunt Gnea meam, conculcauerunt artem meam, dederunt ρortionem mea des deris lem
in destriumsolaudinas. Quantum ergo in laudem unius Regis, id unius Pastoris EZechiel, tantum in reprehensionem multoria pastorum qui Superiori alicui no Obediunt . Iere mi as dixit:vt in co uterque consentiat, longe optimum Ecclesiae statum esse quando multi pastores uni diuinitiis constituto parent. Eodem pertinet quod Osee Propheta dicit: Congregitantur sit, Iuda, oe silii Istrael pariter. O ponent sibimes caput unum: or incendent de terra, quia magnus dies Israhel. Ecce postqua filia Iuda,& fiiij Israel per Dei filiu liberati fuerint de ca-
ptiuitate peccati quae per captiuitatem Babylonica figurabatur, ponent duo populi sibunum Regem, dc unum caput. Chi inium, inquies. Equidem cocedo. Aliud enim caput, iter ipsum Sc quod ab ipso constituetur,ego nunquam admiscrim, Caeterum Christus ita per ea ut unum hoc loco intelligitur,ut alius tamen praeter illum,& sub illo in iisde verbis com prehendatur. Haec sinquit Theodoretus typue cir adumbratice sub Zorobabel accita uti. expresiis vero es veritate ipsa, ubi Christus te hominem fecit, ac sibi Ecclegim debpondit in aeternum. Et post : Decem tribus, quae a Regibus exposteritate Dauidprofectu defecerant , post reuersionem ex
Ealuone,tinum habuerunt Ducem Zorobabel, ex Dauidua trabu rocreatum. Et iterum: Hoc G
sibimet caput unum Quod perinde est ac si diceretur: multo praestatius estis et no caruit quam a duobus gubernari. Alterum vero illud ,quod iam perpendo,hoc ipsum est quod ista verba dinum caputὶ simul intelliguntur de duobus quide non tamen ex aequo prςfuturis, sed quom unum alteri subsit. Naper castus et imm intelligitur primum Zorobabel, deinde Christus: Zombabel velut figura Christi Christus aute velut res ipsa,& veritas figurata.Cumq; Propheta de gubernatione populi Dei,& Ecclesiae Christi loquatur merito hinc concludana,MMonarchia seu primatum unius pastoris cuilibet alteri politiae in Ecclesia Christi praesercnda esse, Sc unum caput toti Eccletiae tunc praeesse quando is qui praeest, non suo, sed Christi nomine pra est. Nam ut Zorobabel figura Christi.& Christus ipsis, no duo, sed unum caput costituunt: sic multo magis Christus.& Vicarius C H R i s T i no duo capita,scd unum constituunt. Longius quippe abest a Christo figura quam vicarius Christi: propterea quod illa obscurior imago Christi est quam haec. Na vicarius Christi ecia nomen Christi prae se fert, dc ubiq: se fatetur Christi ministruesse. At figura Christi seri quidem obscura Christi specie,non tamen prae se fert Christi nomen ;adeo ut multi Iudaei nunquam intellexerim. robabele esse figuram Christi. Caeterum non modo Christiani omnes, vertim Sc Iudaei, Mnagani per uniuersum orbe qui saltem nobis inter nos cognitus suit, probe nouerunt,Pontificem Romana non nisi in persona Chritti, x velut vicarium eius, oti Ecclesiae praeesse.
143쪽
Quam longe vero a Spiritu Propheta: huius remori fiunt, qui statu populare culti Arist
cratia temperatum in Ecclesia Dei regenda praserunt' Hoc suippe est,no unum caput, sed insinita capitum millia sibimet ponere.Si enim quilibet Episcopus quilibet presbyter,quilibet Diaconus atq: etiam quilibet de plebe Christiana sic enim Protestates volut ex squo ad gubernandam Dei Ecclesiam concurret: noune infinita millia capitii crunti N6nne igitur peius cum Christianis agetur, quam actum est cum ludaeis ante captiuitate Babylonicam: Graue ac perniciosum illis fuit, a duobus regi capitibus: & ideo Propheta in magno beneficio duxit, quod post Captiuitate finitam sibimet ponerent caput unum. Et nunc uno capite vili bili relicto, ad capita non duo,sed infinita reuertentu Idq; faciemus illis auctoribus,qui se reformatores Ecclesiae haberi volunt O tempora,o mores: Quis non videat,istos homines prae odio,quod contra legitimum Pastorem & Pontifice suum conceperunt, recti iudici i examen perdidisse, dc pro veritate mendacium amn os esse Quatum vero bonum Ecclesiastica Monarchia sit, non tantum Osee&Ezechiel verum etiam Daniel praedixit. Postquam enim de quatuor Monarchiis ordine stibi succedentibus apud Regem Nabucho-vinae. .i. donos br prophetasset mox adiunxit: In bus regnoru iagorum sius, abit Deus caeli regna,quod
in aeternum non ius bitur, o re num eius altera populo non tradetur: Comminuet autem, o con-
hvmet et versa regna hae, or ipsumstabit In aeternum, secundum quod vidisti, quo de monte a
Jlsus est lapis sine manibus, ct comminuit testam, or ferrum, or aes, ct argentum, or aurum. In
quae verba Danielis B. Hieronymus ita scribit: In fine horum omnium regnorum auri, ar nisi
axu, O ferri, abscissus egia is Dominus atque Saluator sine manibus, id est, absque coitu or bum
no semine de utero Urginali, o factus ens mons magnus, ct impleuit uniuersam terra. Regnu migitur Christi,quod alia omnia regna comminuet, ab illo die ortum est in quo lapis abstissus est de monte,id est, Claristus de Maria sine manibus, id est absque humano semine. Ortum, in- quam est regnum Christi ab ipsa natiuitate eius.quod numquam finietur. Nam regnabu in o..ili., domo Iacob mater um, O re ni eius non em sinis. In fine aut ira seculorum omnium, hoc ip sum Cluilli regnum manifestabitur uniuerso mundo. Tunc enim ut etiam Daniel pridixit reaenum, Gr totelias, O magnitudo regni, quae eEsubter omne ratum, dabitur topulo Sanctorum altissimi, cuius regnum, regnum sempiternum eli, se omnes Reeesseruient ei cr obedent. Caeterum illud Christi regnum quod in die iudici, cunctis manifestum erit, non negabitur , opinor iam nunc inceptum esse, & ab ipso Christi aduentu in carnem, quotidie augeri de pr papari. Regnat ergo Christus in terris etiam nunc. Quod si iam in terris regnat: qho in loconabendi sunt qui putant Ecclesiam Christi aut populariter, aut saltem partim populariter.& partim ab Opti mali bus gubernari Aliud quippe regnu in terris Christus non liabet, pra
ter Ecclesiam suam,quae regnum caelorum est.
Si ergo Ecclesia regnum est , quam blaspheme Protestantes docent, Ecclesiam Christi
non ab uno, sed a pluribus,atq; adeo ab infinitis simul & ex aequo praesidentibus administrari 3 An illud regnum est quod a populo, aut etiam a multis aequali potestate praeditis gubem natur' An ipsa natura nos non docet,ut Rempublicam 1 pluribus,sic regnum ab uno praecipuὰ regi 'Daniel cum enu merasset Assyriorum lPersarum , Macedonum Ac Romanoru regna . subiunxit: In diebus regnorum iEorum suscitatis Deus caeli regnum, quod in aeternu non E
si bisur. Regnum vero quod in diebus A ssyriorum, Persarum, Graecorum,& Romanorum Deus caeli suscitatiit, non est aliud quam Christi Ecclesia Quemadmodum igitur illa regna quatuor ab uno poti stimum Rese,&illo visibili gubernabatur: sic etiam Ecclcfia gubernabitur ab uno Rege Christo,dc illo visibili. Ac visibili quidem in seipso, tum ab initio regni
sui quod in terris olim plantauit, tum in fine seculorum, quando in carne rediens, regnum suum ad aeterna habitacula transferet: visibili autem per hoc interiectu tempus, in vicario suo, qui vices visibilis eius personae gerit, & nomen Domini ibi profitetur. ita fit, ut & re. gni sorma in Ecclesia conspiciatur,&yer ea quae videntur, ea quae non videmur intelligan- tur Postremo quae apud Prophetas de collectione de congregatione dispers bium in unum n. i .rcis. leguntur, eo pleraq; pertinent,ut significent,omnes Gentes post Christi aduentum non suturas sub diuersis religioni bus & sacerdoti bus idolorum, sed seruituros Christo in una side& religione, sub uno Pastore inuisibili Christo Iis v,&vno visibili Vicatio eius, cui ipse es & agnos suos comendauit. Proferamus in m edis pauca unius Prophetae verba, ut inde --.D. siciatur quid etiade similibus sacrae Scripturae locis iudicandu sit. Ieremias ait: Auditeteria Domini gentes, ct annuntiare in insulis qua Vocul unt, se dicite: uidi resis Isirael, e regulis eum, o custodiet eum, sevi stor gregem suu. Redemit enim Dominin Iacob, se liberabit eum δε manupotentioru No ergo quςlibet cogregatio dispers brii in Prophetis intelligitur, sed eius- modi,ut tanqua Pastor gregem suu , sic Claristus pcrpulu ad se congregat si custodiat. Nonne
unius gregis unus est Pastor Nam si forte plures fuerint Pastores:aut si ib uno Pastore prir 'sunt Aut certe non est eoru unus grex. Quod si greges diuersi ad nullam visibilem unitatem
144쪽
collecti in Ecclesia fuerint, iam non congregantur fideles in unu , nec custodiutur, sicut Pastor custodit gregem suum. Bonus enim Pastor vult gregem suum esse unum , nec eadem pascua duos greges pacifice ac tranquille ferunt. Ac nimirum, si tam insignes viri,tam iusti, de persecti quales Abraham,& Lot eram non poterant sitos greges simul pascere quin tu gium inter ipsorum pastores suturum esset ideoque Abram dixit a Loti ne quaesosii ιurrium si inire me se te .ct inter passores meos se pastores tuos: stratres enim Amin quae spes est, pace in . ter alios Pastores qui minus iusti,& minus persecti sunt, vel ad paruum tempus duraturam, nisi viii Pastori ori mo, de ei visibili subuciantur, in cuius unitate dc unum sint, & unitatem seruent Atque naec de vetere Testamento sumpsisse fatis erit.
t V i 1 Christus coepit facere dc docere: primum ex factss, ac deinde ex doctrina eius ollendemus, um visibilem Pastorem toti Ecclesiae militanti praeesi se debere. Tum autem Apostolorum'Nerba G facta quae adhoc propositum
sectabunt, in medium proferemuW: i praecipue inlucules , ut non sere admisceamus ea quae proprie pertinent ad primatum Petri, de quo in sexto libro dicetur. Denique rationes plera quein νnu cogi gemus, ob quas oporreat τnu Panore caeteris omnibus praeponi.
Vnum pastorem caeteris omne bus, qui Euan sium per orbempraedicant, praeesse deberem quia C L s, dum in terris agebat, caeteris Apodota ct Discipuli, ut bio ratione' fuit. In quo diis itiprimam suo nisi Christus , carium instituisset, aliter nunc ab ovibushus cognoberetur, quam runisus est in primitiua Ecclesia. C A P v T I. Ts I NON negem , quin primitiuae Ecclesiae nomen mi.to latius accipi phimi queat: tamen ii ne omni cotrouersia per primitiua Ecclcsam nihil prius, tilia Ee- aut magis proprie intelligitur , quam illa Ecclesia, quae sub ipso Christo clesia adhuc apud homines apete,nata ac enutrita est. Nihil cnim masis primitiuueo quod omni uest primu ,cogitari potest. Quid vero prius in religione ac fide Christiana extitit, quam illa Ecclesia quae Christu audiuit prςdicante quaeq; ipsum noui Testamenti Sacranacta instituente coram aspexit' Quecum l. igitur gubernatio in Ecclesia Dei esse debet, ea nec ab alio principio primo, quam ab ipso Christo melius deduci, nec ad aliud exemplar conformari securius potcst, quam ad illud, quod Christus ipse primus in seipso,atque in primitiua Ecclesia sua expressit. Decuit enim itum et trige omnem impleres tuisitum, tum ut Eccle 'sa subsequens primitiuae illius imitaretur exemplum. Quae res in alias omnibus causis permultum i in illa vcro, quae maxima omnium est, merito plurimum valere debet. Quid autem in Christi faetis maius vel Obsic ruatu diFnius inueniri potest,quam ordo δc modus, quo, dum in terris ageret, Rempublicam Christianam gubernavit Z Caetera enim Christi iacta pertinent sere ad singulos alia ut fit ad alios vertim ordo dc modus gubernandi complectitur plane tam singulos,quam uniuersbs nis sorte membrum Ecclesiae Christi esse ac manere potest, qui vel nesciat, quod sit capuI suum, vcl cius imperio non obediat. Deus autem
dedit Chri sum caput Ecclesiae super omnia. Non temere igitur,opinor, sed grauissimis de caua rphK. sis assirmo, illum in primis ordinem ac modum nobis obseruandum esse, quem Christus in gubernanda primitiua Ecclesia sita tenuit. Nam ut omnibus mystici corporis sui membris, cuique in suo genere costuleret: tam cum iis qui mortales erant, mortalis oc ipse usq; ad mortem sis aversabatur: quam eos,qui iam ad ammortalitate transierant, per resuri citone immortalis factus ad se collegit. Quid vero fiat in illo immortali statu, quo iam Christus cum suis fruitur nos adhuc nescimus uciemus autem per gratiam Deribo tempore. Quid vero in hac vita Christus gesserit, hoc in primis ob oculos nobis qui adhuc vi urinus,proponi debet. Nemo sane ignorat. Christum in hoc mundo agentem rex illo clcsiam suam ritu eo, qui proprie ad unius principatum pertinet. Nec enim au ipse, dum vixit, populo suo Ecclesiam
145쪽
Manli . . clesiana commisit gubernandam: aut Optimates aliquos in s cietatein aequalem sui prin- Mius 2 cibatus admisit. Solus vocavit ad se Discipulos, solus binos Ne binos ad praedicandum misit, silus duodecim Apostolos non in quandam aequalitatem regiminis, verum in ministerium disipensationis adscivit.Solus instituit Sacramenta, quibus caeteri fideles initiarentur. Habemus igitur,quod maxime optandum erat, formam & exemplum ipsus Christi,ad visibilein Diniatico. Ecclesiae Primatum, quem iam defendimus , stabiliendum. Negare non potes Lutherane, militanicin Dei Ecclesiam suis te in longe persectissimo statu ea die qua Christus eam velut manibus sitis formabat, Zc ore proprio moderabatur. Tunc auto rcgebatur ab uno Pastore primo Jc eo visibili ac mortali. Qua etgo audacia tibi sunt s. ut illam Reipublicς sormam' quae Cluillo placuit, cuertere, ac in aliam transferre velis Putasne melius regi Ecclesiamnunc posse, quam a Claristo adhuc mortali regebatur' Ille rexit militantem Ecclesiam. vcl- ut Princeps unus ad uniuersae Reipublicae gubernacula praesidens. Et nunc vis plures simul, atque adca paene innumerabiles Episcopos ac presbyteros, imo plebem totam ad eiusdem
Reipublicae gubernacula sedere 3 At nos ab ipsius christi rebus in Ecclesia psemitiua gestis
docemur, qualcm postea gubernationem in reliqua Ecclesia ipsius expectare debeamus. Nam ut Christus, dum in carne ambularet, Apostolos primum, deinde alios Septuaginta Discipulos instituit, fratres quidem vocans quoscumque fideles, verum ipse interim summam rerum solus administrans: sic eo in caelum ascendente , alius Ecclesiae Pastor, qui ab ipsi, institueretur, expcinandus erat, qui vice ac nomine Cluisti Jc Episcopos sibi instar Apostolorum tamquam fratres adiungeret ,& Presbyteros instar discipuloruin Domini certis Ecclesiis praeficeret, clim interim uolus ipse grauissima quaeque negotia expcdiret. Non- duco peruenimus, ut doceamus, quid Cluillus in huius priini Pastoris institutione dixerit ac praeceperit. Illud ostendetur suo loco. Nunc manifestis limam Christi xubernationem ab Ecclesia imitandam esse non abs re mihi urgere videor. Nam unde postumus sperare sapientiorem magi strum' Aut nonne coepit I E s v sfacere primum, ac pollea docerer Doctrinam mox audiemus: mi iac ficta cius perpendamus. Ex magna auditorum turba quosdam
vocavit ad fidem in se habendam qui dicebantur eius Discipuli. Ex illis elegit duodecim postolos, vel ut Senatum fidelem, cuius ministerio maiora quaeq: perficeret: mox alios etiam Septuaginta in seriore quadam potestate praeditos misit ad praedicandum , velut qui viant ei apud rudem populum praepararent. His omnibus ipse unus praefuit, utpotc qui eterba et ira aeternae habebat. Hunc gubernationis modum Ecclesia Catholica hodie tenet, eundemque tenuit permultis iam secti lis, etiam ex Aduersariorum consessione. Multi enim Presbuteri
mittuntur, velut Septuaginta Discipuli ad praedicandum in minoribus oppidis I E s v Christi Euangelium. Illis maiores sunt Episcopi, velut Apostolorum chorus. Demum Ponti tacvnus, instar Christi, praeest omnibus omnesque in unum ouile, non suum, sed Claristi coimgregat. Nec enim Vicarius Cliristi de suo, sed tantum de Christi nomine, nos Christi nos vocat. Nam qui aut a Donato Donatistae, aut a Luthero Lutherani , aut a Caluino Caluinistae appellantur: ij vel ex ipso nomine produnt, se non Christi, ver una Antichriusti gregem factos esse. Quid tibi videtur, o amice 3 Vtrum Apostolis transeuntibus, nulli Pastores succedunt in eorum loca'N6nne alis iam si int, qui doceant Se baptizent omnes gentest Nonne sunt. qui iam praedicent instar Septuaginta Discipulorum' Ex forma igitur illa quae, Domino in te ris agente, recepta est duas partes infimas retinebis, de illam quae suit prima Omnium,relinques' Erat Discipuli pastores gregis Domini:erant Apostoli eiusdem gregis in altiore quodam gradu Pastores. Erat Pallorum omnium primus, Pastor I E sv s Christus. Tu ergo in Ecclesia hodie das mihi Episcopos, Ze Presbyteros instar Apostoloru Sc discipuloru Domini:& nodas aliquem summum Pontificem instar ipsius Christi: Das quod minus, quodq; in Ecclesiς gubernatione erat inserius:& non das quod totius gubernationis principium est de
caput' Respondebis opinor Christum non amisisse Pontificatum suis, scd manere in xw-num Ecclesiae caput:& ideo neminem aut personam eius,aut vicem gerere. At Paulus cum
dixistet,st illi donare, cui Corinthserianarent, addidit se id facere, propter isios in persiona Christi. Clim igitur Paulus persionam Cliristi gesserit, est profecto modus quidam, per quem manente in aeternum Pontificatu Christi visibilem eius personam alij sustinere possunt. D-ι. i. s. ti enim persisnam eius gerunt, a quo mittuntur. Apostoli vero fungebatur legatione pro Christo. Si ergo multi poterant personam Christi repraesentare; multo minus a vero abhorret, vevnus quispiam id ipsum praestare potuerit. Vnus enim ab uno quam a multis, significant nisexprimitu r&repraesentatii r. Deinde quemadmodum Christus in aetcrnu solus manet caput Ecclesiae suae secundu infusionem spiritalis gratiae, ominemque actum internum de inuisibilem: ita hodie non manet secundum carnem & asiprchum cxtcriorem caput Ecclesiae
suae, illo visibili administrandi principatus sui modo, quem Olim, dum viveret, exhibuit.
146쪽
Audi sine hodie praedicatem in auribus tuis Christum vid ne castra&ciuitates obeuntem,
couocantem Apostolos, mittcntem discipulos, expellente daemones, adiarini strante Sacramenta corporis &sanguinis sui Et tamen haec omnia gessit in carne secundum visibilem principatum suum. Quid ergo iam actum cst de illo viii bili S externo principatu Christit utrum periit3 Erinne periturum aliquid Christus sui caput Ecclesiae suae aut unquam gessit, aut in Ecclesia gercndum prae se tulit' An vero idem principatus in caelum transilit Atquis ibi dicat praedicatores mitti, daemon expelli, aut Sacramenta ni mitrarit Denique si Apostolorum dc discipulorum distritas,quae minor fuit,non periit, sed in Ecclesia hodie exstat: cur ille dignior principatus Christi pro illa parte qua visibilis fuit, periisse dicitur 3 Na si Apostolorum visibilis dignitas reperit visibiles successores, in quibus vigeret quanto magis εἴ aemilla visibilis dignitas Chri lii, quam nunc nec in caelo quia ibi non est necessiria in nec in te rispersieipsum exercet quia hic ipse non videtur quanto masis inquam illa visibilis dignitas Christi tisi periit sunditus,verum in uno Pontifice instar Christi praelidente, usq: ad consummationem seculi perseuerat Nilui enim cotu quae Christus in terris gessi c. multoque minus id, Quod omnium fere caput crat, ita perire potuit, ut non impleretur in Christi compore quod est Ecclesia. Quae obsecro est, si haec noncst profunda caecitasὶ licillima erat Eccletia Christi, dum viii Siliter ab ipso regebatur: dc beata hodie merito creditur illa Ec- Nota. clesia, quae saltem qu1mi proxime ad tempus visibilis praesentiae Christi accedit. Verum illa Ecclesia propius ad Christi tempus accedit, quae instat teporis Christi virum Pastorem aliis omnibus praesidentem habet,quam quae no habet: Romanae igitur Edclesiaesbcietas, in qua unus Pallor aliis omnibus praesidet, felicior est Lut heranorum Sc Caluinitarum ecclesiis in quibus Pastor unus altis omnibus non permittitur praesidere. Frustra nunc mihi occinis de Spiritus Christi, a quo totum corpus Ecclesiae regitur. Ego enim illud tibi nuquam ne auerim. Spiritus Christi regebat Ecclesiam, ipso in terris degente. Idem Spiritus eandem Ecclesiam Se rexit,antequam came assumeret, dc iam regit, Cliri. sto in caelum assumpto. Caeteriim ut Spiritus Se deitas Christi carnem in persona Filij Dei
assumpsit, ac per eam velut per instrumentum unitum visibiliter ad tempus Ecclesia rexit: sic in honorem illius canui, credimus eundem Spiritum Christi semper adhibere visibilem alterius hominis carnem,uelut instrumentum remotius quidem,stea tamen instrumentsi, per quod visibiliter regat Ecclesiam suam. Nam si Christus ipse nunquam in carne cum grege suo versatus fuisset, si palam non praedicasset, si ad praedicandum alios externae vocis instrumento non misisset, dicens, Sicut misiit me Pater,ct ego mitto vos: si denique redemptionem nostram per carnem de sanguinem suu non fuisset operatus, verum Spiritu haec omnia iam
inde ab initio peregisset: prosecto nuc etiam diceremus, solum Spiritum Christi ad omnia, suae in Ecclesia peragi debent, sufficere, absq; eo quod alius quispia visibiliter haec in ipsius
Christi nomine administratet. Caeterum quia dum Christus in terris agebat, eam Ecclesiae gubernatione quae in aeternum duraturaestet, tam verbo quam exemplo , per visibile principatum suum primus inchoauit:qua iam ratione as Ieritur, Ecclesia Christi aliter postea gubernanda esse,quam sicut ab ipso dum viveret, gubernata estὶ nonne ideo de caelo descedit, ut nos doceret tum alia omnia quae sciri expediebat, tum in primis fidei veritatem,quae cognitu maxime necessaria est' Libet enim non s luna in rem gestam, verum etia in rationem rei paululum inquirere. Multi erant Pseudoprophetae in mundo. Musti siurrexerunt in a.
stri mendaces,qui plebem seducebant. Ad mendacia illorii in refellenda, de is opus Halotiae solum E. Christus in i nundu venit. Omnes inquit quotquot venerunt, caseusAinc antequa
ego mittere eos faressiunt se latrones. Fur no venis,nisi vi furetur, ct mactet, C perdat. Quid ergo medicinae attulit Christus csitra hoc malum ' Ego inquid veni, ut oves vita Libeant, ct Mundantius habeant. Ego sum Pastor semu, ct co nosco oues meas. se cognosium me meae. Nemo
autem i inorat, modum quo cisicitur,ut oues Christum cognoscant .sidem csse. Fi es autem Rom. ie ex auditu, tuitus vero per verbum Christi. Quapropter si auditus Euangelu ad hoc necesssarius est, ut oues Christum cognoscant, oc id non sbium intelligitur de interiore, verum etiam de exteriore auditu secudum quod scriptum est, In omnem terram extura sonus eorum, O in sines orbis terrae verba eorum prosecto exterior auditus,per quem Christi vox in au ribus multitudinis insonuit ita pertinuit ad cognitionem Christi,ut in hodiernum diem Christus non aliter secundum usitatam rationem cognosci queat, quam per auditum Euangelu. Atqui cum Christi vox hodie non sonet in auribus nostris: quomodo iam illum cognoscimus,
iiiii quia alius quispiam a Christo missus, hanc vicem supplet
Dices multos Pastores lianc vicem supplere. Fateor. Sed nisi inter istos multos unus qui Di iam emineat qui personam visibilem Christi su pra caeteros gerat: nego huic rei satisfactum esse. Nam dum Clitistiis vixit,erant permulti Apostoli de Discipuli,qui baptitabant.
dc Euangelium praedicabant, ut ex ipsis Euangeliis manifeste liquet. Sed praeter illos omnes
147쪽
I32 ng VIs II. M,NA e R. r CCL 2s. LIB. iiii. Nora. erat unus Christus omniu moderator ac Princeps. Da mihi ergo multos praedicatores Eua Ilij sub uno praedicatore primo:& video imaginem Ecclesiae primitiuae. Sin des mille praei Morcs,qui nullum superiorem agnostant, sed in mille sectas plebem diuidat: tu hane d fendis veram Ecclesiae formam ac typum esset Erras, si ita putas. Nam ut eo tempore quo
Christus apud nos vixit, es cognouerunt vocem eius,non solum per interna operationem, sed
praeterea per auditum auris, M per visibilem ipsius principatum: sic in aeternum oportet v iit unus visibilis Pastor sit pracaeteros, per cuius exteriorem auditum Christus cognoscatur: ut ita oues Christi Se audiant vocem primi Pastoris, de per comunionem, quam caeteri P stores cum illo habent, in aeternum sciant qui sit ni veri Pastores gregis Domini. Qtii enim non colligit cum primo Pastore, qui vice Christi secundum carnem Olim praedicantis pri mdet,is utique dispergit gregem. & Antichristus est. Etenim quemadmodu Christus non spi. ritum, sed carne ab Oculis nostris abduxit: sic vicarium accepit, non secundum deitatis spiritum, qui ubique est praesens, vertim secundum carnis suae repraesentatione,quae sua caro ai. t. i. nobis hoc tempore abscondita est. Etenim iam non nouimus Christum secundum carnem. Et higitur praesens nobiscum usque ad consummationem sieculi secundum sipiritu. At siecudium carnem videmus M audimus Cluis tum in vicario eius, qui Principatum ipsius externum M. visibilem in oculis auribusq; nostris, non in mentibus supplet. Si multos das vicarios unius Christi, non eius omnino praedicationem & ossicium squia is oc unus Princeps erat,& supra caeteros omnes visibili voce ac ritu suam Ecclesiam gubernavit in sed nestio quam praedic tionem aliam, quae ab nitate non regitur, exprimere conaris. Non igitur potest cognosti Christus, hoc est, veritas & fides per talem praedicatione, nec in Christi nomine venit, qui unitatem ipsius personae propriam in eius Ecclesia non ad mittit. Quid hoc in loco praetexent Magdeburgenses Vtrum negabunt,Christum toti Ecclesiae suae omnibusque eius Pastoribus velut summum Pastorem olim praemisi erat in priore libro primae Centuriae, visibilem Primatum Christi ultro concedunt, nec vel uno verbulo cum labefactare conantur. Misti in . Etsi vere inquiunt esset f. Q Sacerdos Psa m. r 1 o. tamen tituti; sibi arrogare noluit, sed res
Lia inviserint cepertinentes exequisse. Primo tradit caele Eem doctrinam IEustrius,quam et Eoum e quam seculo factum erat cadministras claues regni calora, Matth.'.quaestioncsperplexas ct o curaestam Apostolis quam aduer u otait. Secunis μνα pro toto mundo, Dan. 17. Tertio, Sacrificium praestat pro toto mαndo. L stios quoque adiuuandum ministerium docendi, ὸ reliquo coetu adpiscit,
nempe duodecim Apostolos, ct Septusinta, quos ante se binos ablegat. Haec Magdebumenses. Benedulus Deus, qui tam perspicue visibilem unius Palloris primatum in ipsa radice ac origine prima reuelauit,ut ea res negari nec ab iis queat qui eundem visibilem primatum in Ecclesia,quae ab eadem radice pullulat,vehementer oppugnant. Magdeburgenses Ecclesiae Christianae historiam per singula secula in singulis Centuriis memoriae prodituri, nec aliud aeque molientes, quam ut negent, Primatum aliquem visibilem in Ecclesiarcimitiuas. . s. extitisse copulatura Christo primum incipere: Guis en 'test alis ponere fundamenta, riter Iesum C mu' Aut quae fuit Ecclesiarcimitiva.si non illa primum,quae Christu in carne vidit 'A Christo aute incipientes visibile unius Pastoris primatu ita eo primum dc vident, de
quamqua inuiti,tamen necessitate copulsi cofitentur. Deinde cum dicat, se velle omnia is
ducere ad origines primas,& ad Ecclesiam primitiuam; nec possint negare, quin totius Ecclesiasticς gubernationis origo prima Christus existat,& Ecclesie prunitiue sorma & regula ab ipso Christo peti maxime debeat: tamen de fatentur, Cluis luna omnibus Apostolis, de Septuaginta diseipulis visibili quadam ratione stolum praefuisse, Sc super hoc fundamentum
aedificate conantur istam propositionem spuriam 5 adulterinam, quodet nus Eor supra caelis. Mi teros in tota militante Ecclesia elle non debeat. O praeclaram Magde burgensium coclusione mi
'f' - Nam ita mihi concludere videntur: Christus suit primus Ecclesiae Christianae Pastor: illi ii, exemptu caeteri Pastores,nisi perire in aeternu velint, sequi necessirio debent: Is dum viveret, Pastoribus multis in ipsa primitiua Ecclesia unus praefuit: Ad primitiua Ecclesia omnia quae sequuntur secula reduci debent: Ergo hodie in Ecesesia non unus Pastor supra caeteros ut sub Christo factum est verum innumerabiles aequali potestate praediti quod si, b Christo factum non est praeesse debent. Nonne ista est Magdeburgensium de omnium Pseud
euangelicorum ratiocinatio Certe conclusionem ipsorum esse, numquam negabunt. Negant enim,& collanter negant, unum Pastore hodie caneris Episcopis visibili forma pr esse debere Confitentui vero,&Christum in carne apparentem fuisse primum Ecclesiae primitiuae Pasiorem Millum omnibus distipulis atq; Apostolis unum pristi illa,quaestionesq: petaplexas Mobscuras ab illis propositas soluisse. Porro ubiq; clamitant, & voci strantur, omnia debere in Ecclesia hodie geri, sicut gesta sunt in Ecclesia primitiva: nec pollunt Christi primatu a tempore primitiuae Ecclesiae separare ut aliunde verius quam a Christo Ecclesiam
primitivam incipere. Concludunt igitur, ideo non dc re unum Pastore in Ecclesia hodie primatum
148쪽
primatum gerere, quia unus Pallor Cluilius in Ecclesia primi tiua primatum gestit. Dicet aliquis, quod Ecclesia priniitiuam non inchoant Magdeburgenses nisi a tempore Apostolorum. At Centuriae Magde burgensiti omnes ad Ecclesiam Christiana ibi iam pertinent sc prima Centuria nominatim prosequitur Ecclesia primitivam. Ccturiae aute primae
Liber primus proponit nobis visibile gubernationem, qua Christus in Ecclesia praefuit. Igitur praefectura Cliristi ex Magde burgensita confessione pertinet ad Ecclesiam primitivam. Quanquam enim Christus nondum manifeste dissoluerat totu legis Mosaicae ritu: tamen de ipse milituerat iam nouae legis Sacramenta, de Discipulos misit ad praedicandii, & illi ba-ytizabant alios,& omnes veniebant ad Christu, Ie inplures Disi i se faciebat se baptieabatQuam Ioannes. Baptismus vero, qui non datur nisi ad petitione corii qui credunt m Christit, est ipsa ianua per quam ingrediuntur qui Ecclesiae Christianae membra fiunt. Erat igitur Ecclesia quaedam iiib Christo ,&ea crat pronitiva, dc regebatur a Pallore uno,qui ali)s multis Pastoribus praesidebat. Sic hodie fit in Ecclesia Romana hoc est, in societate illa quipagnoscit Romanii Pontificem, non quidem unicii, sed tamen primu Pastore suum. Sic nonni in Ecclesia Lutheranoru,Caluin iliarum,&Anabaptistarum. Igitur Ecclesia Romana gerit limilitudine Ecclesiae primitiuae, non item Ecclesiae pseudocvangelicorum. Nam quod obi citur de tempore Apostoloria, se Φ primitiua,quae sub illis fuit, Ecclesia, tanqua ea su rit a multis Pastoribus xquali potestate gubernata: certo sciat Lector, me in sequente libro non minus clare ostensurum, quod solus Petrus ali)s Apostolis praefuit . quam nunc clarum est quod solus Christus & alus Apostolis ,& ipsi Petro etia fecitdiim visibilem externamq; .hubernatione praefuit. Relinquamus isitur primatum Petri suo loco. Nune urgemus visi- -. 'bilem Chiisti primatu . Nec dicat quisqua,alia esse hodie ratione Ecclesiae,quam sub Christo fuit: quia tunc in sila Iudaea, nucaute in omnibus gentibus Euangeliu praedicetur. Nam si nune in terris ageret Christus quaero, utru secundum carnem de visibilem praefectura futurus esset Ecclesiae totius Pallor primus, necnet Si hodie suturus esset totius Ecclesiae Pastor primu sua videmus, illa disterentia quae allata est, nullius monacti existere. Quanquam enim iit aliqua differentia inter lepus illud quo Christus solis Iudaeis euangelizabat:& hoc, in quo etia toti mundo euangeliratur: tamen illa disserentia non cli talis, quae visibilem primatum Christi etia hodie a tota Eccletia remouere possit. Positum enim est,quod Christus etiam hodie, si in terris ageret, omni u gentium primus Pastor secundum visibilem gubernationis modum futurus estet. Ad illum enim ascenderetur ex omnibus gentibus, ut quin tcun i caussa n5 post et ab ali)s Pastoribus distatui, salte a Christo ipsio definiretur. Sin dicas,
Chritium etiamsi hodie in terris ageret, non fore supremit totius Ecclesiae Pastore: iterum abs te quaeram, quis futurus esset etiam in externa 6e visibili gubernatione aequalis Christo3 Quod si nemo posset aequalis ei esse profecto solus soret supremus omnium. Cum igitur si hodie Christus apud nos ageret suturus esset omnium supremus Pastor: nihil ad rem pertinuit, ut diceretur, Christum ideo fuisse in Iudaea supremum Pastorem , quia tunc Ecclesia parua erat. Nam quantumuis magna vel hodie sit, vel unquam fuerit Ecclesia : tamen concedis,cum si nobiscum ageret,sbium ei fuisse praesuturum. At inepte sinquiesὶ totum hoc iam quaeritur, quia Christus noluit in terris agere post Ecclesiam vi , ad orbis terminos dilatatam. Equidem fateor,noluisse Christum iam inter nos mortalem agere. Sed ad hoc proposita est quaestio ut tu ipse videres, non ideo eu m recusas
se in terris agere, velut qui non potuerit totam Ecclesiam iii. a ex prima & principali cathedra sua regere si adesset: verum ob alias causas partim ipsi melius notas, partim nobis in Evangelio reuelatas. Dicebat enim: Experit vota,ut ego vadam. Si enim non abiero, Paracletus non feniis a vos. Si aute abiero, mittam eum ad vos. Ecce cur Christus discesserit : non quia to- -- tam Ecclesiam us': ad fines terrae propagatam regere secundum carnis assumptae instrumetum,aut non potuerit,aut noluerit: sed quia expediebat nobis, ut accepto Spiritu eius san- .cto,non iam in carne cius, oculos corporis, sed in deitate eius, oculos mentis nostrae figere-- mus. Nam quicquid videtur ab hominibus, id no diuinii,sed humanum potius existutiatur.
Caro aute Christi no filii hominis nudi,verum filij Dei caro. Vt igitur caro, quae videbatur, snostram fidem ia6 impediret, ablata est ab oculis nostris, & ibi posita, ubi crederetur potius
per donia Spiritus 1 an ii, quam videretur per oculos corporeos. Caeterum qui totam militantem Ecclesiiam per unum Pastorem primum,in Christi nomine praesidentem,regi&admisistrari vident. eo ipso facilius admonentur,ut credant, Christum esse Deum,qui gentibus viqi adeo te fide.& moribus,& municipalium legum varietate, de tanta linguarii consulione diuitis. tantum benefici j contulerit, ut iam siit in toto mundo unum oui se Christi, se ita, in. mmu Pastor. Nec enim ab orbe condito ullum miraculta tam diuturnum extitit, qualia hoc ipsum est, quod, ex aduersarioru etiam consessione, ad minimum per ia ille annos, tot getes
5c Respublicae viq: adeo secundum externos ritus diuisae,ab uno visibili Pastorum Principe
149쪽
Christi vicario gubernari se passae fuerint. Nos autem hunc visibilem unius Pastoris primatum etiam per niille quingentos annosperseuerasse planum facturi sumus. Verum de lus lias. Quod propoliti nostri hoc in loco fuit, id iam absoluamus. Coepimus enim dem sistrare, noli ra Ecclesiam debere ab uno visibili Pastorii Principe gubernari. quia Cluistus Pastorum ommu Princeps Ecclesiam primitivam supra caeteros Pastores unus gubernauit, nobis relinquos exemptu, quod intueri x imitari deberemus. Nihil enim primo cuiusq; rei principio linaxime quod a Deo constituitur persectius esse potes .Principium autem guberna- iaciae . tionis Ecclesiasticae in unius Pastoris visibili primatu collocatum est.Ex quo vissibili primatu procreatur unius Palloris supra cςteros omnes perpetuus quidam Sc semper visibilis primatus. Omne enim quod generat, utique generat id quod tibi simile sit.& non quod diss-mile. Is autem visibilis & externus unius supra caeteros omnes Pasto tu rimatus, qui fuit in CHRis To i Es v. generauit omnem Ecclesiasticam gubernatione, quae unquam post- ea extitit,quod nec aduersari j negant. Visibilis ergo primatus Christi alium visibilem primatum genuit,a quo primum in Petro,deinde in si accessoribus Petri, Ecclesia us': ad consummationem seculi gubernaretur. Nunqui fons de eod foramine emanat dulcem se amaram aIuam Nunquid test arres mei, cus infacere, aut Ditis scin 'Sic neque unius Pasi ris primatus potest recte atque ordine producere vel Optimatum, vel popularem subern tionem, ita ut ea sit omnium suprema, Munus interim toti Reipublicae non praesit. Nam
Christi primatus non caruit quidem Optimatum gubernatione, cum dc Apostolos plures elegerit, & quoad Apostolatus officium pares omnino esse voluerit. Verum ea visibilis Apostolorum gubernatio primum visibili unius Christi gubernationi,dum is vixit, ac deinde post Christi mortem. visibili unius Petri gubernationi suberat. Poterit igitur semper in Ecclesia quaedam esse optimatum gubernatio, modo ea sit primatui cuida si abiecta Caeterum ut visibilis ille primatus Christi producat aliam gubernationem in Ecclesia, in qua no sit alicuius Palloris primatus, hoe illud est, quod nego factu esse. At quaelibet visibilis Ecclesiasticasu bernatio a Christi visibili primatu prosecta est Quo magis admiror, suo sensu praedit i lint qui negant, hodie aliquem esse visibilem in Eccletia primatum. De facto de exemplo Christi haec sint dicta nunc ad ipsius doctrinam accedemus.
rastum per parassias Euangeticas docuisse, quod um subse Eccosiae Aa militantinasse
Hu: .ii. Hristus vocavit Ecclesiam suam militantem, regnum calorum, dicens: Simiae est regnύsi celorum homini qui siminauis sensi semen in a ro suo: mimum autem supersiminauit ruin
rania. Ager est munduιοῦ bonum siemen, ἡβunis fregni, Uranius Funi nequa. Ex his co
stat,quod per reenum Morsi nihil aliud intelligitur,quam Ecclesia in hoc mundo adhuc militans. n qua te noni,& mali usq: ad messem,hoc est, usq; ad conti ammationem sieculi commiscentur. Quod ii militans Ecelesia regnum quodda est, sin sola enim Ecclesia militante zizania fiunt utiq; Ecclesia militans ab uno tantum Rege gubernatur. Neq; enim natura regni magis duos Reges, qu1m mudi fabricatio duos Soles patitur. Iam vero tametsi Christus solis militantis tacuesiae suae Rex&Gubernator supremus existit, gratiamq: inuisibilem silus in cordibus nostris diffundit: tame quatenus ea est visibilis & mortalis visibiliaq: dc momti obnoxia membra complectitur,eam sine visibili Se mortali capite non administrat. Est enim Christus pientia Dra,quae dissonis omnia suauiter. At calui perabsurdia videretur, ut Ecclesia militans, quae propriam regni conditionem per se habet, non etiam tali modo regeretur quo ipsa regnu est. Non modo enim Rex regno, sed praeterea tali regno Rex talis respondere debet, ibi praesiertim, ubi nihil omnino aliter fit, quam recta ratio statuit fieri oportere. i. t. i. Quod,obsecro,eslossiciu Regis Nonne τι ius dicat subduis 'vis ore eos egrediarur, se benivo pugnei' ut vero Ecclesia regnu sipiritale est, sic de spiritale ius in ea dicedum. A bellum spiritale in eius defensione faciendu est. Verum neq; ius, neq; belli3,quo de agimus, eo in do spiritale esse intelligitur, ut solo spiritu absque omni corporis adiumento administrarix i. o. queat. Nam in hoc spiritali regno vestu Dei corporalibus hominu auribus dispensandu est, quia fides ex auditu,auditus autem per verbum Christi. Itemq: Sacramenta non aliter spiritui, quam per corpora de dantium & suscipientiu exhibentur. Quin etiam bellu quod pro fide contra haereticos sit scipitur, palam gerendum est per interposita decreta 5e sanctiones pu-mu,ra. blicas. Deniq tam haeretici quam impi j excommunicantur gladio spiritali, sed eo qui per
..ces i. Os Pa floris in Ecclesia enuncietur,&in totius populi conspectu proferatur. Nunc quaero a Protestantibus an eam putent esse conueniente M suaue Ecclesiς militantis gubernatione,vicium expectat vel iudiciu vel consilium , vel auxiliu sui regis: eu tamen
neq; videre,neq; audire vel per se, vel per vicariu aliquem suum possit. Nam quod Chris uitis uti in hoc seculo neq; videat iam .neq; audiat Ecclesia certum est, quia, ut Apostolus ait, iam vincognoscimin Chus4m secundum carnem. Ascendit quippe in caelum, sedetq; ad dexteram Patris,
150쪽
ram Patris donec ad iudicium in fine mundi reuertatur. Quod si Christu per Vicarium aliquem suu Ecclesia militans audit, iam si vicarius ille per tota inditantem Ecclcsiam , erga caeteros Pastores corumq; greges visibilem personam Christi gerat, vicem': si appleat: efficitur, ut sit unus aliquis primus,& supremus Pallor,cui tota militans Eccletia tanqua regnu
regi suo subesse debeat. Et hoc illud est,quod solia dequςrimus,& probamus. Sin dicas mul
tos esse tales Christi Vicarios qui locu visibilis praesentiae ipsius teneant, nec interim unum alique ijs omnibus praeesse concedas: utique tu mihi non vivus regis, sed plurimoria potius Optimatu gubernationem describis. At ego probaui tibi, militantem Ecclesiam regnum cae- Mitta
lorum 1 Christo appellari nec id frustra, sed quia vere ab unico rege Christo gubernatur. Ab illo aute per stapsum visibili quopia modo non gubernatur. Superest igitur,ut ab illo quide
solo quoad inuisibilis gratiae infusionc ab illo autem peralita,& cum non nisi unum,quoad visibile praefectura, gubernetur. Ac ita quid c & regni naturae,& Regis honori,& in litatis Ecclesiae necessitati optime satisfit. Illud nempe & moribus est reccptum, S magna ratione introductum,ut quoties unus atq: idem Rex plura sibi regna subiccta habet, quae loge inter se distant variamq; & diuersam administratione requirunt,in maximo ex illis ipse Rex assiduus sit:alia vero per Legatos de vicarios suos gubernet. Quis ne sicit Christu in longinpiam lastaei,.
regione ofectum e se, ut regnumsibi maximum accipias, or deinde reuertatur' Longinqua regio caelum est. Quid enim ab altero longius,quam caelum a terra distat: In caelo autem regnum Christo desertur. Dixit enim Domin/M Domino meo , peri a dexIris meo. interim ergo,donec
reuertatur, per abii regit Ecclesiam suam, quoad illa quae visibilem eius praesentiam pollulat. Nam inuisibilia ipse opportune stuppeditat,quia in spiritu nobisium est νβ ad consumma- M uiuitironem siculi. Quod saepius reieto, ne maledicentissimi Protestantes illam mihi sententiam affingant, quasi negem Christum absentem posse gubernare Ecclesia luam. Verum ad hoc mihi cupio ut respondeant. Si pro gubcrnanda militante Ecclcsia, quae regnum quoddam cst prorius ad omnipotentiam Christi confugiunt: cur ullum omnino Pastor cin in vita Ecclesia ferunt quali vero Christus absq; ullius ope aut ministerio no possit regere Ecclesiam suam. Sin aliquos volunt in singulas Ecclesias Pastores praefici: cur non multo magis unum toti Ecclesiae praefici pati titur, praesertim, quia ille unus unitate Regis de Pastoris nostri aetemni solus repraesentat' cum intcrim plures Pastores, per nullsi siti periorem ad unitatem reducti, nihil aliud rerraesientcnt, quam plures esse Christos pluresq: Ecclesiae militantis inuisibiles atq; aeternos Pastores: quae ins prorsus aliena est a fide Catholica. Christus vero alibi ass- μάλ. milauit Ecclesiam suam Hversem cuidam, in quod Samarat anu , dum her faceret, hominem devia vulneratum duxit,ae duobus denari prolatu eum hospiti seu stabulario curandum es fouendu,
d nee i se reae rei, commendauit. Ac nimirum Ecclesia velut hospitium ac diuers brium cst, in quod homines, persidem,non respectem ambulantes, ad tempus diuertunt, donec ad aeterna tabernacula transferantur. Christus vero cit Samaritanus,qui per hanc vitam usq; ad colum s. pertransijt. Stabularius aut hospes quis bsecro erit'nonne alius praeter Christum Z Illius enim fidei δί industriae Christus hominem a latronibus caesum commisit. Porro licet in magno diuersorio inulti sint ministri,quorum aliJ stabulo,atu coquinae, alia alijs cubiculis praeponuntur : illis tam tu omnibus hospes unus praeest, qui solus omnium alioru curam gerit, negligentiamq: stipplet. Per hunc igitur hospitem Christus unum aliquem significauit si odiuersorio quod est Ecclesia cum eminentiore quadam auctoritate praeponendum. Hic est M in
Quis obsecro, potius dicetur domus Dei Ianitor, quam is cui praecipue ac ante alios Claues Heni caelorum M promisit,&dedit Z Is vero unus Petrus erat. Omnium autem manifestiis me per similitudinc gregis unius,5 unius Pastoris haec res significata extitit. In Euangelio enim dictum est, Abas oves habeo, quae non sium ex hoc ovili, ct i η, λi us oportet me adducere, se voce mea audient, os et unu ouile siue unus grex in es 1nus Pa fori Quae verba licet de Christo Pastore uno intelligeda esse,nemo negare debeat: tame eo mo- domunt de illo intelligenda quo res ipsa fert. Constat ni minii alias AZuoues fuisse gentes, quae Autustin. lacrediturae erant in Christum.Sed antequam credetent de ovili eius non erant. vocem vero 'Christi gentes audierut non ta ex ipsius ore corporali, quam in sipiritu ipsius peros Apostolom manifestato. Rursus gentes venerui primum ad ovile militans,quod erat in hoc nitido, ut ita in gloriosium illud Christi ovile,quod in caelis degit, transiret. Haec enim duo in Cliniasti verbis mutuo se respici ut,& velut ex altera parte sibi respondet non sunt ex hoc ovili δίμιτnu ouile. Quod obsecror in 'nisii quod ante appes lauit ouile hoc'Oves igitur quae insi sunt ex hoc ovili,fient de hoc ovili,& ita net unu ovile, siue et ingrex. Nahoc ovile quod ex Iudaeistastabat, semper unu erat semperq; siab Christo de genere Leuitatu unus erat eiusdem