장음표시 사용
161쪽
cui milites pepercerunt diuidere ac partiri conantur. Quid Z Tot ista sectarum, quae liodiera i .ef.i. regna at, monitia nonne ob us orta sunt, quia viii potissimi in Pastori non obeditur Nemoram sere est qui ignoret, D. Cyprianum scripsisse: Neque enim aliunde haeresis oborta sunt, aut nata sunt schisimata, quam inde, quo sacerdoti Dei non obtemperatur, nec unus in Ecclesia ad tempus Sacerdos, ct ad tempus Iudex vice Christi cortratur: cuis si cundum leria diurna sit peraret braternitas et niuersa, nemo aduersism Sacerdotum collieium quid am moueret, nemos udismum iudicium, 'osi opuli seorsium, si coepi coporse consensim iudicem si iam non vi vi, sed Dei faceret jenia dis is unitatis Christi Eccle ascinderet, nemo ibi placens ac tumes orsum,
foris h.eresim nouam conderet. Nec mihi iam curae est, utrum illa Cypriani verba quae in Epistola ad Cornelium Papam scripta extant, ad Pontificem Romanum nominatim ,an potius ad Cyprianum,oc quemcunq: alium Episcopum referri debeant. Non enim iam de Pontificis Romani primatu loquor, sed tantum de summa illa necessitate, quae cogit, ut via uin in Ecclesia militante caeteris omnibus anteponi debere credamus. Na ii nec una dioecesis aut prouincia pacem atq; unitatem in fide ac religione seruare potest, ni aternitas et niuersii Dus prouinciae unum a tempus iud rem vice Christi co ter, Agis sicundum ma steria diuisa obie- perem quanto minus poteli Ecclesia per uniuersum orbem cistula, de in tot populos tam diuersis linguis utentes, ac tam diuersis legibus dc moribus gubernatos propagata, eandem fidei regulam perpetu. tenere atq: Obseruare, nisi unum sacerdotem dc ad tempus Iudicem vice Christi cogitet, illique obtemperet fraternitas uniuersa Deus unicuiq; diuidit gratiam suam pro mensura uniuscuiusq: membri, ad utilitatem dc aedificationem totius Ecclesis. Pastoribus vero populi sui co maiorcin gratiam imperiit quo, se .,, magis a r cuias vocamur, o 'ruigilant quasi rationem pro Mimabus aliorum reri iuri. m. ii. Caeterii in si Omnes in mundo Pastores tam Episcopi quam Presbytcri aequali potestate secundum ius diuinum praediti essent, luti Protestantes docet nec alteri quisquam subeste deberet: peius cum Pasioribus quam cum alijs Ecclcsiae nacbris ageretur. Quia clim in t to mundo innumerabiles Pastores sint, de longe maximum Dei exercitum constituant,nec tamen ullum duce in unum ipsis in hac vita sibi praepositum cogitent: quomodo unquain sciciat in tantis opinionum fluctibus de sententiatu cotrarijs placitis, quid aut ipsis credet .. . dum sit,aut populis praedicandum 8 Aut quid interest, nullulite omnino Pastor in Ecclesia
Consti tuatur, an vero constituantia r infinita millia, quorum nullus alteri obedire teneatur' Licet enim vulgus Christianum Pastoribus nomine tenus non careat :cium tamen i pii Pastores oc possint, A oleant errare: profecto populus Christianus per huiusimodi Pallores eu finem non consequitur, ob quem pastores gregi Christiano praefici solet. Haec est enim p
. .. storum utilitas, ut educarat oues,ut ante eas vadunt, ut sicua ista, procurent, ac denique ut vitam
potius pro Agis ponant quam a lupis mactari or dister sinant. Caeterum si Pastores ipsi caecitato percussi, nesciant ubi sint salutaria pascua ted ipsi potius indigeant Pastore visibili,cuius vocem audiant sc sequantur,nec tamen ullum in terris reperiat, qui caeteris firmior in fide aut constantior sciatur esse: ijdem teli Pastores qui debebant duces plebi esse ad vitam, fiunt ei .i duces ad infernum, ut de Pliarisaeorum M Scribarum proselytis Christus dixit) ex quo in lius inulto fuerat, aut nullos, aut paucissimos accepisse Pastores, quam tot accepisse, qui nullo inter te obedientiae vinculo copulentur. Si bellum alicui populo cum lios e ineundum esset . nunquid is populus conaregato exercitu maximo, commissurus esset,ut infiniti duces con tituerentur, quorum nullus alteri parere cogeretur'aut ibi speranda unquam etias et victoria, ubi cum nullus ordo existeret timeri potius posset,ne duces exercitus in seipsos
. arma conuerterent quam contra hostes bellum facerent 3
Si Deus nobiscum ut cum hominibus agit, si nos in Ecclesiam siua cooptans non mutauit natura nostra, sed quod in ea vitiosum crat deleuit, quodq; virtutis capax erat,perfecit; si δε- ι s... Hi Pastores et Doctores,ta aqua ducos in spiritali certamine, quod aduersus haereses& peccata gerimus, suturos: si appellauit liraclo id est populit in se credenta, testate sua de exercitu: si exercitus ille in figura Ecclesiae acccpit Moysen duce ab ipso Deo tanqua quo prorsius ca- .rere nia poterat, cum taloen in seriores alij duces a Mose ex consilio soceri siti fuerint postea desigriati velut utiles quide suturi, no tamen perinde necessarij. ac primus ille totius multitudinis ductor ac rector: si Christus dii viveret, lianc visibile praesectura in seipso expressit:. - cuinq; hinc ad caelos ascensurus erat,vni Petro dixit, Pasce, id est, rege agnos se oues meas, ut ne illo quide abeunte visibilis praesectus unus gregi suo deesset: si Petrus postea & alii Apo- stoli singulis Ecclesijs Pastores praefeceriit, non quide velut perinde necessarios, ac unus illo Pastor fuerat, sed tame utiles Sc opportunos, qui unius primi Pastoris v accin audire de sequi debebat quae nunc insania cst, ut grege oui uin immensium iam multiplicatu dc auctu dicas adhuc manere incolainc dicas ctia non decise multa illa Pastorii millia quae sinetialis Eccle-1hs praepolita sunt: dc interim neges,vllum primu S: visibile Pallorem in Ecclesia superesse,
162쪽
MONARCH. et CCL. A CHRIsT2 ET A pos T. IN sTIT UT A M Esset. rquem extera turba vel ovium vel P. astorum velut ducem a Deo costitutum agnoscam si quatur8Si Pallorem primum c terris omnino tollas,& in caelo latum reponas cur manci siecundi ac tertij Pastores in terrisZoir etia oves ipsae in caelo tantum non collocantur Sin hic
sint oves visibiles, lite sint infimi Sc mediu Pastores visibiles: cur hie et ii primus aliquis Pastor M ille visibilis non creditur esse constitutus Cur autem unus Pastor caeteris fidelibus Christo praepositus putari debeat, nos tot ac tantas rationes alserimus. Primum, ne longe praeclarissimum gubernationis genus qualis est Monarchial a Christi Ecclesia abesse censeatur, in qua siccundum ordinem omnia fieri debere Apostolus docet.
Deinde, ut itatus Ecclesiae cohaere.it cum eo gubernationis modo qui obseruatur in cpc. ris omnibus creaturis, quae ad unum sitiae naturae conditionisque principium referri solent, ut
constat de caelis, sideribus,animantiumque & corporibus & gregibus. Tum autem, ut Eccletia militans in suo genere sit similis triumphanti Ecc siς quam ne- 3. mo negat ab uno Christo ita gubernari, ut Christus ab eadem Ecclesia facie ad faciem vi- ερρ- deatur. unde de lime militanti Ecclesiae unus militans Pallor praeesse debet, qui ab cade E elesia videri queat. Praeterea ut regimen Ecclesiae Christi respondeat statui, quem eade Ecclesia sub Patria chis habuit,quorum non nisi unus eadem aetate eodemq; tempore primas tenuit,& cui caeteri omnes velut primati suo cedebant, sicuti constat de Melchisedec, qui benedixit Abrahae , tanquam inferiori Patriarchae. Atque etiam, ut status Ecclesiae Christi respondeat statui legis Mosaicae, sub qua unus s. tantum Pontifex o Gnibus quae in mundo erant, Synagogis praefuit. Vt status Ecclesiae Christi non dissentiat a Prophetarum doctrina, qui praedixerunt, camsere similem aciei castrorum ordinatae,in qua unus est primus dux seu Imperator. Vt respodeat Christi doctrinae, qui Eccletiam appellauit regnum Muro sis ira seu diuer- 7 sorium n quo unus Re Dominus, aut Pastor, isque visibilis, oc eiusdem conditionis cum subditis suis, praeest. Me ut respondeat doctrinae Apostolom, qui Ecclesiam dixerunt similem esse corpori, cuius ivnum eli praecipuum membrum, dc similem domui, in qua unus paterfamilias dominatur. h. Vt Ecclesiae gubernatio consentiat ipsa secum, sitq; non minus in tota militante Ecclesia ' h t unus militans Pastor,quam in singulis militantibus prouincisis de parcocias singuli sitiit mili antes Pastores. ut aeterna Monarchia Dei per unum ad tempus Pastorem demonstretur. Nam Ignatius Io. tradit Episcopum figuram Dei in Ecclesia gerere in Epistola ad Smyrnenses. Sit ergo unus in Ecclesia summus Pontifex,qui figuret vilitatem Dei. Vt visit bilis Monarchia, quam Christus in terris ages per seipsum inchoauit,& qua in ho- x, diemum diem Ecclesiam gubernat,in terris per Vicarium ipsius cotinuetur, Sc perseueret; nec alia nunc Ecclesia esse putetur quam sub Christo fuit. Esset quippe alia,& non unae demque Ecclesia, si forma regiminis, quae sub Christo in terris agente non nisi regia fuit, nunc in Aristocratiam vel Democratiam mutaretur. Vt Christi unius in aeternum Pastoris unitas hoc modo figuretur. Nam cum Ecclesia sit i 1. imago rerum ipsarum quae in caelis elucent: ut ibi constat, unum Christum csse totius E Heb.i .esesiae siuae aeternum Pastorem , sic oportuit illam Christi praesidentiam perviatus Past is primatum in terris figurari. Vt etiam inuisibi lis unitas Ecclesiae, hoc visibili unius Pastoris primatu designetur, quae Cypriani est ratio in libro de unitate Ecclesiet. Ex illa enim visibili connexione qua cohaeret inter se Presbyteri, Episicopi, primates, de seminus Pontifex, facile intelligitur,quata sit illa spiri talis unitas,quq intercedit Ecclesiς ta cu Christo capite quam cu reliquis ipsius mebris. Vt militantis Ecclesiae externa unitas Sc pax per unum Pastorem conseruetur, schismataque tollantur, quae ςst Optati ratio in lib .1. de schisinate Donatistarum de D. Hieronymi duersius Ioui manum. vi non desit in Ecclesia, qui iure diuino peccata inseriorum Pastorum Ecclesiae puniat, Scit gligentiam praelatorum suppleat. luxest Gregorii Magni ratio, lib.7. is l. 8.
i ratio in ep. 78. Vt quando Synodus propter extern apersecutione cogregari non potest, iit tamen qui proauthoritate uacausas singuloria cognoscat,&decidat. auqeit Basili) Magni r:
re corii liram gerat,ic Episcopos nouos illis conitituat,qui de nouo ad fide conuertuntur. Haec enim cura nisi ad unum aliquem ante alios omnes spectaret,non tot nationes, post Apostolorum
ex hapvita migrationem. Christi fidem suscepissent. Vtiit, qui Episicopatus ante constitutos vel diuidat, vel uniat, prout res ipsia videbitur N i postulare.
163쪽
t 8 nr visi BILI MONARCV. TCcLrs. LIB. vl. postillare. Quod nisi ab uno praecipue fieret; vel non fieret id omnino, vcl cum graui scandalo saepe fierct. vi certum sit,quae concilia sint Nitima.& quis vel congreget,quemadmodum oportet, vel quis econtra dissipet: quae est ratio Damali contra concilium Ariminense. Vt quae de uno inter Apostolos maiore de praeceiore in Evangelio scribuntur, vera, Min Ecclesiae gubernatione, perpetua esse credantur,ut quq dc primatu Petri tam perspicue ii, Euangelio narrantur,& a sanciis patribus ita exponuntur,vana esse non existimentur. Vt Ecclesia Christi, daemonum si,cietate interior no iudicetur, si eo visibili unius prim tu careat, quem Princeps daemoniorum sortitus est. Vt quae de Romani pontificis primatu sancti Patres oc cecumenica Concilia tanto con sensu docent,vera esse non dubitetur. Postremo,ut corum qui praedicant, dc corum qui credunt,in omnibus gentibus inanis vacua fides non sit, qui primatum unius visibilis Pastoris Romae diuinitus constitutum esse, tum sempCrannunciarunt,tum siem per crediderunt, de quibus rebus in sequentibus libris abunde copioseque agetur.
Actenus demonstratum est,aliquem unum Pastorem caeteris Ecd siae membris i
rue etiam Pasioribus ipsis praefici debuisse: Nunc silendam sitam unum ces ex
numero Apostolorum uisse, in Petrum nominatim extitisse: idque tum quia Petrus accepit multa dona in Ecclesiae aedificationem, quae alij εApostoli via cum illa non ac ceperunt, tum quia Petrus etiam ii, quae alij ex quo acceperunt, prius accepit, eademque ordinario iure adposteros transi sic
Christum in Evangelio Leere, quὸ inter ipsis Ap talos qui Fam fuerit maior catem, quem . suo exemplo adhu titer segerendum exhortarus est.
h. VEM AD Monu M illa unius Pastoris se per grNem reliquii praefectura, qua ν. in Ecclesia: militante csse defendimus,non proprie dicitur Dominatus, autum Is nunand i potestas, ita primatus non immerith vocatur. Est enim dominiit proprio in seruos. Omnes autem nostratres stimus. At primatus cita inter fratres inuenitur. Cum enim omnes fili; Iacob fratres inter se essent, tament' triarcha ipse,quid primogenito suo nisi per peccatu iure hqreditario excidisset deberetur,expono: Ruben linquit primogenitus meus. Tu fortisuri me et principi ct doloris seu roboris in mei: ivr in donis,maior in imperio . Quod Sactes Pagni hus ita vertit: Excesio dignitate, ceres fortitudine. Ac eodem sane recidit, etiasi Hebraica cu oleastro sic reddas,re usi eleuationis, σε residua inicis. sonitudinis id est, is in quo honor meus& sortitudo potissimum perstare debeat. Ostendit auto Hieronymus in hunc locu . Primogenito regnsi se sacerdotium fuisse uentursi, si no pec--casset in patre. Cum igitur,no obstante fraternae aequalitatis iure potuerit unusquisipia corii in sacerdotio maior, leu in digni late & honore excellentior esse: inde catis liquido apparet..etiali omnes Christiani sint fratres posse tamen unu aliquem intcr eos eminere, qui par natura, maior sit vocatione sacerdotali honore. Neq; enim aut Moyses, aut Aaron magis e-M N rant de filijs Israel quam quiuis alius de plebe infima eius populi de tame videmus, Moysen atq; Aaronc teris fratribus suis usq; co praelatos esse, ut eoru praesectura sibi placere Deus
Num. ,ε. mani scito miraculo sit testatus, cum fecit, ut virga Aarongerminaret, atq; ut tcrra deuoraret. schismaticos vi uetes: ignisci; a Domino egress is interficeret dueentos quinquaginta viros,
qui antea dixerat ad Moysen sc Aarone: Su ciat vobis,quod omnis multitudo sancit ora es releuammisuperpopulsi Dci u Nectatum inter filios aut posteros eius de Patriarchae verum etiam
164쪽
etiam inter eiusdem Domini seruos primatus quidam secundum Christi Euangelium esse potest putas inquit Christus inest istis seruus es prudens, quem constituit Dominus siverfamiliam Imran, videt istas cibum in tempore' Quid aliud est constitui supers rilia Domini.
quam inter conseruos suos primatem fieri 'Quamuis enim, cum ad comunem Dominum adspicimuς, amnes ex aequo serui simus: tamen non modo in eius potestate est , unum aliquem ex seruis siti is caeterae multitudini praeficere, verum etiam id se re ipsa fecisse manife- initimis indicijs deesarauit. Saepius inter discipulos quaeri atq; etiam litigari coeptum est, quis eoru videretur esse maior. Animaduertebit enim ex multis indicios,no omnes in code honoris gradu aut ab initio fuisse,aut postea futuros este. Etenim videbant, ex omnibus primum gentibus unica Iudς
O gentem electi esse, ad qua Christus ipse venisset, eiq; via salutis praedicasset. Deinde ex ζζ Iomni turba Iudaeoru no nisi aliquos ad discipuloru honore vocari, cx reliqua vero discipu- lotu turba duodecim praecipue eligi, quibus Apostoloru nomen imponebatur, tum aute&alios septuaginta duos designari,quos in messem sita binos mittebat. Praeterea ex ipsis duodecim animaduertebat tres potissimum Apostolos, nouem reliquis longe anteponi, hoc est, Petru Sc duos filios Zebedaei, quos de in Iairi domu, de in monte ubi transfiguratus est, dein hortu seorsum a reliquis una secum duxit. Iam vero ex ijs ecia tribus licet no semper idem, tamen unusquis ia alijs duobus praeserebatur. Ac tametsi plurima huius praesecturae tigna in D. Petru caderent tum ob nomen Petrae,quod solus accepit tum ob claues regni caelorii illi potissim si promi sim, tum etiam obstaterem Christi Sc Petri solius nomine solutum ι ob' eamq; causiam Petro tantu fiduciae accreuisset,ut plerumq: c erorii Os vel in quaerendo, vel
in respondendo fieret: tame interdu a parebat,uel cunde Petrum a primatu eria dei ci eo quod Satanas vocaretur post Christit ire iuberetur in ves certe nuc duos filios Zebed*,nue saltem unu ex illis in gratia de fauore a ud Dominii Petro anteponi. Quςstio igitur illa quet ad minimii quater de primatu inter discipulos mota est, quemadmodu in illis qui nondum accepissent spiritum sanctum, ab humana quapis infirmitate profici sici poterat: sic non seruaccidi lle legitur, praeterquam cum aut paucis pluribus, aut unus reliquis anteponi videbatur. Etenim cum in monte transfiguratus suisset Christus,quem in locu soli tres eum comi ''tati essent:ex ea occasione id duod Beda etiam docet)dum irent Capharnaum, tractabant, ni eorum maior esset. Deinde cum Petrus pro Christo & seipso statere dare iubebatur micta γ M a accesserunt diicipuli ad Iesum, dicentes, quis putas maior est In reeno caelorum ' Praeterea postquam mater filior ii Zebedaei petiisset, ut unus filioru siborum ad aexteram Christi.& a. Mati io.
lius ad sinistra in gloria ipsius sederet: iterum reliqui coeperunt indignati de duobus, velut
aegre laturi, ut eis in loci aut sedis dignitate postponeretur. Deniq; postquam in ultima corna vidissent tantsi honoris D. Ioanni delatum esse,ut in sinu Iesu recuberet,adeo ut ipse Pe reus non iam auderet Christia interrogare, sed innueret Ioanni, ut seo interrogante J sciret, quis esset Iesiani traditurus: ex illa occasione iam finita coena, non tractatus aut disputatio quaelibet, sed contentio facta est inter eos,quis eorum videretur se maior. Comparabant quippe Luminter se res varias,3c nunc Petrum, nuc Iacobum, nunc Ioannem pluris a Domino fieri suspicabantur. & sorte ut fit in tali causa unus huic, alter illi magis fauebat. Vidimus ergo varia discipulorum studia verius serto dixerim in varias eorum perturbationes de morbos: nuc quodna pharmacum sonus magister Se dulcis medicus exhibuerit, attendamus. Hoc sane ubiq; obseruatu est,ut eorum animosa dominadi libidine avocaret,&ad veram humilitate conuerteret. Nec enim recte praeerit unquam qui prius parere non didicit. Ac primum quide ait: siquiis vult imus esse, erito si nouissimus oe' omnisi minister. In Mini,.
quibus verbis regula praescribit, qua nitentes ad veru primatu asccndere non vetantur. Ait enim alibi inmisellius: 'ui minor est Inter vos, his maur erit. Via quippe ad verum honorem LMςην-
no alia est.quam per veram humilitate. Nam qui se humiliat,exaltabitur. Deinde pueru in medio statuens Ad complexus ait illis: taui quis Unum ex huiusmod pueris receperit in nomine meo, recistit. se quicum i me si ceperit,mn me susicipit, Heu qui me misit. Ubi vel hospitalitate& beneficentia cu humilitate coniungi vult, vel ipsam puerile innocentia dc animum ab omni ambitione 3e auaritia vacuu nobis imitandia proponit: sicut de alibi dicit: Nistranties fiseritis es e clamini sicut 'ruuli, no intrabilis in regnu caloru. Postquam vero ter illos ad humilitate hortatus esset primum post transfiguratione sua in monte deinde post petitionem oris Zebedaei pro filijs suis, ac denati post statere pro se ac Petro datum: tandem in ultima illa contentione quae in ipsi nocte passionis Dominicae accidit, no stolium ut semper antea , seculari δc profana dominandi cupiditate illos deterruit. humilesq: esse iussit ut magni fierent: sed praeterea quendam caeteris maiorem inter eos esse, palam dixit, eiq; praescripsit, quead modii in primatus ossicio se gerere deberet. Qui maior est inquit in vobis, at μοι --
165쪽
qui recumbis3 Ego autem in messio vestrum sum Aut qui ministrat. Caeterum quo incredibiliorcst aduersarior ii pertinacia qui tam perspicuae veritati obstinate aduersantur,eo diligcntius haec verba examinanda Sc exponenda sunt,ut vel corrigantur quidam corum,si fieri potest, vel l litem Catholicam fidem solidissimis fundamentis niti de confidere animaduertant. Principio iciendum est,Christu ostendisse,quid in quaestione de primatu, Apostoli de caeteri fideles vitare debuerint. Reges inquit gentium dominantur coram,vos autem non β. Hoc cst,vos non dominabimini instar regum qui sentibus praesunt, nec illo modo potestate pro imperio vestro exercebitis in eos qui vobis subsunt. Qui vero dicit, non sic dominabimini, utiq; non omne gubernandi modum,sed illu duntaxat prohibet,qui sit sit lis tyrannidi gutium,de qua iam satis me puto dixisse. Illa enim diui Lucae verba, O Hic δὲ et x M. τως,ad lit ra significant: vos non ad cum modii dominabimini. Ex quo statim recte colligas, aliquo saltem modo Apostolos praefuturos esse. Etenim eo ipsis,quod certus quispia dominandi modus vetatur,alius aliquis permitti videtur. Quis igitur eu ille dominadi modus,qui permitati tur Apostolis Ante omnia oportet ista Christi vcrba quae nunc ex D. Luca citauimus,cuatus eius de verbis vel quae apud eunde Lucam alibi, vel quae apud caeteros Euagelistas in simili causa extanr,conferre: ut ita per singuloru inter te collatione perspicue diiudicetur, in quo aut similia sint, aut inter se disterant. Tam igitur Matthaeus de Marcus,quam ipse Lucas, v bi de primatu antea disputatii esset, ita Dominii ea litem repressisse demonstrat, ut di- ret: qu eims volueris inter vos maior fieri, sis vepre minister. Na qui minor eli inter vos, hic ἶ- :. maior est. Ubi, ut ante declarauimus,Christus non ta de primatu in hac vita quam in futura conssequedo agit. Uerum in ista disputatione ultima quae post institutione Eucharistiae contigit, ad ibi ita de humilitate admonitione longe plus adiecit: utpote in ipsb transitu ex hoc mundo animi sui consilia magis magisq: aperiens. Iam ergo dicit, non tutante) si quis et uo magnus feri, cuim uesse: verum quis maior. Di vobis, cir qui acessor est,fat sicut minor, O sicut ministrator. Quaquam enim Latina excplaria legat cita priore in loco: adurcunqὲ volti rit inter eos maior fieri, de iter a. qui minor est, hic maior est: tamen in G raecis excplaribus virobiq; legitur,no wίζων maior sed μελας magnus. Vbi enim de regno caelorii agitur,vcre in gnus fit qui humilitate praeditus est. At in noc mundo potest quide aliquis per primatu suuali)s esse maior, qui vere tamen magnus non est,nisi humilitate una cum primatu suo colum xerit. Et ante quide Christus nemine discipulorum prae caeteris designabat, sed indefinito. aut potius in uniuersium dixit, ις ἰαν Θιλη Hi DFαι μέγας quicunq; volucrit ese magnus. Quasi dicat: DO potestatem vobis,d omnibus, se singulis,d nunc,& in posteru tendendi ad vera primatum per viam humilitatis de subiectionis. At nuc de certo quoda viro nominatim at o 3 ιζων ἐν πιλ, Ege qui maior exsin vobis: & rursus, οὐ γω -ος, 1 Iequipraeest, vel qui est dux rector, ille sat sicut minor. Ille igitur primatus ambiri de potest,& debet: hic non item. Ille omnibus ex aequo permittitur: hic uni tatum tributus innuitur. Ibi primatus nondu acquisitus cst,de ideo dicitur, qui voluerit fieri magnus: fieri, inquam, licet adhuc talis non sit. Nec enim in hac vita quisqua certus esse potest de magnitudine sua quam obtinebit in caelo,nisi Deus ei hoc ipsum revelet.2 ι enim perseueraueris υμ : in finem, hic saluin erit. Interim vero qui as,videat ne cadat. Verum inhac postrema discipulorii litigati Oe, Christus docet, prim tu de quo asit, in hac vita geri praesenteq. esse. Ait enim, qui est maior, no qui erit, aut qui cupit esse. Ibi humilitas primatum necessatio antecedit, veluti sine qua Primatus caelestis non
daretur omnino:hic autem licet optabile si ut humilitas concurrati tame ad praefecturam confli tuendam prorsus necessaria no est. quia multi ad tempus praeficitatur in Ecclesia Dei, quorum animi superbia dc ambitione in aeternum tument. Atq; ideo Christus cum, qui iam maior, ad humilitatem hortatur, licen fust euini: r. Hic igitur primatus tribuitur, siue sequatur humilitas seu no sequatur:quia no agitur de primatu aeterno,scd de teporali. Nec enim obliuisci debemus,Apostolos colendisse non quis in cςlo,ucrum quis in hac vita maior futurus esset. nec enim ac humilitate iam illi,sed de prauectiara temporali cogitabant. Itaq; cum Christus illorum cogitationibus respondens pronunciat, quedam esse maiorem inter ipBs, eumq: iubet seri sicut ministrum: utique non hoc dicit alique unum inter ipsis in humilitate 5c animi demissione maiorem esse. Nam licet hoc vere ita potuerit euenire, ut esset unus aliquis humilior caeteris: tamen is minime omni u indigebat admonitione qua iuberetur se gerere velut esset minor cium iam tum vere fuerit minori potiusque cxhorta ius esset,ut in huini litate persieueraret quam ut sicut minor fieret. Nam Christus in his verbis libidine potius eo ma qui praesuturi erat,mpressit, qu1m cos qui ab hac libidine alieni essent, collaudauit. Omniu quippe interpretum consessione medicina potius faciebat Apostoloruvulneribus.quam coria certaminibus 5c victori)sprqmia reddebat. Quapropter Christus palam confessas, alique inter Apostolos maiorem esse, etiam secundium temporalem hunc priamatum de quo illi iam tum cogitabant, exhortatur cum,ut ita gerat primatu suum tepor lena, ne
166쪽
vis r 3. ECCL. MONARCHIAM UNI PETRO DELATAM Ess z. ut
lem,ne amittat aeternum. Quod si dicas neminem iam tum fuisse maiorem: erg6ne illi qui nusquam est,Christus praecepta dat i Aut potest ille dux de praefectus gerere se, velut si esset
minor qui omnino dux aut rector non est'Haec enim verba, sicut m nor, cui tande pricipiunt humilitatem: Nonne illi,quet elimaur, Cr qui est dux aut praecessori Est igitur inter Apostolos vitiis aliquis maior de rector. Nam ci quod non est,nihil omnino imperari potest. Est igitur duplex magnitudo seu dignitas una teporalis, altera aeterna. Temporale quis habere potest etiamsi ςternam non habuerit: ob eamq; rem Christus eum qui maior est temporali praefectura, hortatur de iubet etiam pro aeterna praefectura contendere Sc laborare. Nec id praetermittedum est,quod Chri lius hunc maiorem de quo post coenam suam agit, non iuvet omnino fieri seruum, aut minorem aut ministrum, sed magna cum moderatione particulam ζώοὶ adij ciens, iubet eum seri velut minorem,& Delut diaconum t mnistrumaeum tamen eum, qui primatum aeternum quaerit, absolute iubeat esse se seruu es ministra Apostolorum ut apud Matthaeu legimus ct omnium noui simum, ut U. Marcus rem exponit. Simpliciter necessariu est,ut qui velit omnium primus esse in caelo fiat omnium ultimus in hoe '' 'mundo quia maiori humilitati maior dignitas, &maximae humilitati maxima dignitas ressidetur. Caeterum qui maior est de primus seu praecessor in hac vita, is quidem minor fieri debet si vult in coelum ingredi. Sed tamen ad hunc primatum vel acquirendum, vel administrandum ino est nccesse,ut fiat omnium ultimus, quia etiamsi minimum humilitatis gradum teneat, tamen primus Sc maior est. Accedit eodem, quod D. Lucas haec verba inter se opponit, os uia A, maior, Sc ὁ νεωφος, iunior. Ex qua collatione intelligimus,Christum de illo maiore egisse,qui prae alio iuniorest maior. Nec tamen de eo tantum locutus cst qui sit maior annis neq; vero de eo litigabat Apostoli, 'uis eorum aetate maior aut senior foret sed de eo, qui maior in authoritate ac potestate citet. Nouerit quippe, litum esse patrem nilias, unum aliquem ex liberis suis a caeteris siegregare ei l: primogeniturae ius tribuere. Christus autem qui corda illorum viderat, cum prius admonuisset, primatum a se instituendu non esse similem illius qui apud Gentes exerceretur: Vos, inquit, usic dominabimini J postea declarauit, quemadmodum ille dominaretur,qui inter eos maior futurus erat,dicens: taui maior est in bis, hoc est, qui ius primogeniturae adipiscitur,ita se gerat,ac si minor esset inter omnes fratres suos. Talem igitur primatum se insinuasse docuit, qualis erat inter filios Patriarcharum, ubi solus Isaac fuit haeres cum caeteris munera tantum darentur. Vbi solus Iudas potestatem Regiam retinuit, cum fratres ipsius ipsum collaudarent,& ducem regem in suum agnoscerent. Vbi omnes primogeniti a Noe usq; ad Aarone suti Hieronymus ex Hebraeorum traditione asserit Pontifices de Sacerdotes fuerint. Non igitur de futuro in vita aeterna,sed de temporali pri- in quis; matu Christus tra Labat, quem iam tue viai discipulorum suoru Sc in animo suo destinarat,
x verbo suo promissum ex magna parte praestiterat. id quod postea sit Deus voletin planum
faciam. nunc in eo quod instituimus mergamus. Apud Lucam igitur subiungit seruator noster haec verba: Ero autem in meis vestiamsium, sicut qui ministr. t.Suo enim exemplo Dominus illum qui maior erat inter Apostolos, ad humilitatem ita informandum putauit, ut in hunc modum ratiocinaretur: Si ego qui vere sium maximus Se Dominus omnium, qiuque sum solus uniuersale caput totius Ecclesiae ab initio mundi usq; ad finem, tamen adeo demisse, humiliter ii inter vos versior,ut ministrare potius quam recubere videar paulo enim antea etiam pedes Apollatorum lauerat) quato minus ei qui maior est inter vos,molestum esse debet ut instar ministri gerat se inter c5sieruos suos 3 Hic ab aduersarius qui ministeriude quo Iesus agit, primatui ecclesiastico, velut ex diametro repugnare dogmatizantin libet ter suaererem virum non fateantur, Christum vere, absolute, ac omnino caput totius E
elesiae suae semper existere 3 Scio quod eum hoc honore spoliare non audebunt. Inde igitur vide quid inseram. Si ministerium, quod in se Christus, dum viveret humillime suscepit, non repugnat sublimi de absoluto illi dominio quod in totam Ecclesiam , siue in caeli seu in terris,constitutam habet: multo minus ministeri u quod ei,qui maior est inter Apostolos, praecipitur, huic particulari Zc vicario primatui repugnat, quem in terris ad breue tempus non suo sed Christi nomine administrat. Sed cotra,quemadmodum Christus etiam si gessit se apud nos instat ministri,vere fuit Dominus omnium: sic Mille quem Christus interAp stolos maiorem facit, etiamsi iubeatur se ad Christi exemplum humiliter gerere: interim tamen vere maior est, in illo saltem primatus gradu qui decet seruum super familiam reliquam ex Domini voluntate constitutum.
Potestne aliquid adhuc ex diui Lucae verbis pro unius primatu produci' Potest quidem. de id eiu simodi, ut caetera omnia longe superet. Mox enim subiecit : Vos eris,quiperamis iis mecum in tentationibus meis : ct ego dissono vobis, sicut disy ril mihi Patre meus re
167쪽
cantes colei tribus Urael. His quippe verbis Dominus declarauit, si non temporale M, at certe perpetuum quendam primatum singulis Apostolis in caelo reddendum ei ser ut ita cons blaretur x eos qui eodem primatu in hac vita carituri essent, & eum praesertim, qui talem primatum hic deberet gerere, ut ea res recte perfuncta plus illi operis Ac laboris, 'u1ni gloriae Sc utilitatis in hoc mundo allatura esset. Animis igitur omnium hoc modo in sipem longe maximam erectis, ipsum illum nominatim compellat, quem inter Ap stolos maiorem ex magna parte iam antea designatum, persecte post resurrectionem suam in ea praefectura confirmare in animo habebat. Ait ergo Dominus Simoni: Simon, ecce Satanas expetivit vos,vt cribraret sicut triticum Ego autem rogos o te,ut non deficiat fides tua. O tu aliquando conuersius confirmastatres tuos. Ecce quo tandem peruenimus. Pacta est contentio inter Apostolos, quis eorum videretur esse maior: Christus dixit eis: Vos non domi nabimini sevi Re es Gentium. Hinc primo dedueitur, ut saltem a alio quopiam modo sum rum aliquis dominaturus videatur. Quid ergo sequituri Ibi s vel potius, 3 ille qui) mi 'ior est in vobis: est igitur aliquis unus maior inter Apostolos. Non enim dictum est, quicunque svi at ibit sed ille quid non qui voluerit esse,aut fieri sui anteaὶ sed ille qui cst. Non qui voluerit esse magnus ivt ante J sed ille,qui est 1 maior in vobis. Ille ergo,qui est maior inter vos fiat sicut minor,vel potius, sicut iunior. Non fiat minor aut iunior omnino, sed o sicut minor Sc iunior, cum interi ira vere sit maior. Nec tantum aetate,aut humilitate maior, sed etiam aut horitate Sc primogenitura maior. De tali enim primatu S Apostoli primum contendebant, &Christus 3 postea disputabat: praescribens utique modum&coditionem illi viro qui vere maior erat,& non ei qui nusquam extabat. Adde itis, quod ipse Christus,qui longe ρ maximus natura erat, suam humilitatem in exemplum ci Apostolo qui maior inter caeteros erat, proponit: ut inde scirci, humilitatem in quamuis exccliente primatu rem valde pulchram fore. Postremo Simonem io demon strat hoc primatu donandum, α eum, post poenitentiam de Domini sui negatione actam. iubet consi mare siratres tuos. quod utique proprium est illius, qui maior est in Ecclesia Chri sti. Ad imbecilliores enim confirmandos, unus inter caeteros maior efficitur.Sed de tota Sinnionis Petri praerogatiua iam accuratius Deo adiuuanteὶ pertractabo, si prius illud adminuero discipulos christi nondum accepto Spiritu sancto, de primatu saepe contendisse , verium postea no item: no quod nullius omnino primatum inter se agnouerint, sed quod tum demum Petro eum deberi, omnes probe intellexerint. Hinc divus Chrysostomus ait, c. teros discipulos solamen ex eo consecutos csse, quod Petrus super mare ambulans, mergi
coepisset. Nondum enim gratia Spiritus linquitὶ corroborati Iacile mouebantur. Gratia vero accepta non tales nempe fuerunt, si et biclyueprimatum Petro praebent, ct in contionibus eum antepono, quamuis caeteris rudior videretur. Haec Chrysbstomus. Eorum quae ad primatum Petri pertinent, breuu se dilucida explicatio. C A p v T II.
DIcτvR vs nominatim de Petri monarchia, illas tantum similitudines breuiter colligam , quae ad Petrum δc Ecclesiam ita pertinent , ut Petrum Ecclesiae caput sub
Christo futurum esse insinuent. Ecclesia igitur militans in eo sermone quem Dominus aut ad Petrum solum , aut ad eum praecipue habet, nunc per aedificium,quod a Do- mino construitur, nunc per familiam, alias per navim, alias per mare, aut rete, aut etiam piscationem, nonnunquam per Regnum, ac denique per ovium atque agnorum gregem i. designatur. Quando Ecclesia comparatur aedificio, intelligitur, omnes Christianos debere inter se rite atque ordine haud aliter cohaerere, quam multi lapides in una eademque domo assabre cohaerent. In domo autem qualibet quoddam huius connexionis principium est& fundamentum, cui reliqui lapides adhaerent. Hoc fundamentum in Ecclesia Christus est non pro sola militante, scd etiam pro militante oc triumphante Ecclesiae v rum Christus partem suae immensae dignitatis Petro largiturus, dicit ad eum: Tu vocaberis t phas. Et iterum: Tu es Petrus. Et mox rationem nominis ac similitudinis declarans , ait: Et super hanc petram aedi sicabo Ecclesiam meam, id est,Tu post me eris primus lapis Ecclesiae illius quam in terris aedificabo. Ego te sustentabo, tu reliquos sustine. Omnes enim Chri stiani sunt viiii quidam lapides, qui tali ordine inter se coniunguntur, ut maximus in aedi- scio lapis post Christum Petrus sit. De successore autem Petri non aliter, quam de ipso est sentiendum. Semper igitur domus Dei , quae in terris aedificatur, unum quendam maximum lapidem habet, cui reliqui adhaerent, Sc aduersius quem tortae inferi non praeualebunt. Praeterea siecundum hanc aedificij similitudinem ad eundem Petrum dicitur 1 Tibi dato cliues regni caelorum. Guodcunque tigaueris, aut solueris in terra, erit ligatum se solutum in caelu. Claues vero soluunt, dcligant seras ostiorum portarumque: oc habere claues alicuius odi
pidi aut domus, cst signum certum primatus de praesidentiae in eadem domo. Si dica, de alios
168쪽
visis. TCcLEs. MONARcu. v NI prTRO DELATAM Ess r. In alios Apostolos habuisse easdem claues: dico,eos nec ante Petrum,nec statim una cum illo, sed po Da illas tribuissb: ut intelligerent Petrum eas habere velut omnium Principem,ture ordinario: sic autem,velut ex speciali dc legatione Christi.& extraordinario iure,quod ad posteros transmitti totum non possit. Deinde Ecclesia comparatur fantiliae cuidam, in qua sunt si atres , atq: etiam scrui & an- 2.cillae . secundum hanc linii litudinem Petro tanquam primogenito inrer discipulos dicium est: Da starerem pro me se te. Nam paterfamilias aut primogenitus potis Itinum dabat tributum, non autem exteri perinde. Iterum vero secundum hanc ii militudin in dictum est : Satanas expetiuit, ut cribraret vos 'ego rogatupro te, tu confirma fratres tuos. Primogenitus enim L
caeteros fratres natu minores confirmare si,let. Eodem etiam pertinet,quod caeteri discipuli, bis praesenΨ, ac semel absente Domino, dicuntur in Scripturis cum Petro esse, nimirum Mam t. velut cum duce ac primogenito fratre silio . Denique ad eandem de familia & donio simi litudinent illud referendum est, quod apud D. Lucam Petro nominatim est dictum: a uas Lucis.
put. ιι est fidelis dissensator or prudens , quem constituit Dominus supra familiam isam, ut dei issui, tempore tritici mensuram' uod seruus Age carperit' cutere cruos Cr anta gas, Dominus v niens partem eius cum in delibus ponet. Omni cur multum datum ess, moltum quaeretur ab eo. Haee sint dicta de limilitud me domus ac familiae, in qua Christus est pater funilias: Petrus autem primogenitus inter fratres, S confirmator illorum, idemque seruus stupra familiam Domini, hoc cit, stupra conletuos suos cunstitutus.
Sequitur similitudo nauis quae etiam significat Ecclesiam, uti constat de illa naui quae o- I.
Iim octo animas scruauit. Christus vero intros in unam natum, quae erat Simoniis, inde turbas
aeret,idque non stans, sed Paens. Vt cessauit autem loqui, duit Petro: Ducin altum. eo ipso significans, tum Christianos debere non aliter in unum conitingi, Quam ex pluribus tabulatis una fit nauis: tum sie turbas in aeternum docere ex Petri nauicula. Porio Petrum duc
re est naui na,hoc est Ecclesiiam visibiliter gubernare: idque facere ex Christi prς-cepto, qu in naui eius sedens, dixit ei, Duc in altum, id pli Tu iis gubernator S: hoc totum ad Eccletiam spectare Christus docuit, dicens codem tempore: Posthac eris homines capiens. Ecclesii vero Christi non mutat conditionem suam. Adhuc igitur est qu:dam Petrus in Ecclesia. qui gubernat cam. Quarto Ecclesia comparatur mari , Sc reti,&piscationi. Super mare sbius ex Discipu- lis Petrus ambulat, de quamuis incipiat mergi, tamen a Christo sustentatur. Item solus
mittit stemmare, ut ad Dominum veniat, caeteris nauigio et ementibus. Maro significat orbem
Christianum , qui totus Petro sic subi jcitur, ut iraeter nauigium, hoc est, Ecclesam suam
particularem, habeat etiam uniuersi mundi ordinariam curam, cium caeteri Discipuli non nisi intra nauigium, hoc est, intra certos limites ordinario contineantur: quanquam extraordinem ex iure legationis singuli Apostoli habuerint potestare eundi in uniuersum mundum, de tamen cliam sic Matthaeus Petrum vocat primum Apostolum. Praeterea secundum eandem similitudinem Petrus dicit, o 'sicari. Et caeteri Discipuli rcsipondent, Ibimus es nos
recum: quia petrum ubiq; sequuntur velut ducem suum .Et licet omneς traherent rete plenum scibus, tamen ad terram non attraxerurit,antequam Petrus iterum in naurm ascenderet. Ille enim ubique aut primus est,aut solus. Ecclesia etiam comparatur regno,& inde regnum caelorum nominatur. In regno autem is c.
primas tenet, qui eladiiι iure sivo portat. Merum quippe imperium ab Vlpiano definitur esse, quando aliquis gladi, pote ratem ha et Manimaduertendum tofacinorosos homines. Porro cum : loci duos haerent, id os, nec id Christus nimium , sed satis est diceret, corumque uno ut pandia spiritalis potestas, altero secularis figuretur: primus ex Apostolis Petrus tum gladii sipiri is αμ'
tualis pleni stimum M vis δί usum accipit, quando ei dicitur, Pasice oves meas: tum ci sceu lari L - .pladio qui saltem intra ouile ipsius continetur,praeesse manifestatur, quando ad eum Chri itus dicit: Conuerte elatum tuum in locum suum. Quibus verbis quemadmodum gladij secularis usum Petro Christus inhibuit, sic eiusdem gladij ius penes cum esse docuit, inco quod sinis appellauit. Suum utiq; non solius dominij secularis, verum etiam Euangelicae aut horitatis iure; quos ne omnia Christi verba referri debent. Nec enim quidquam fecit aut di. xit Christus nisi ob finem spiritalem. Postremo Ecclesia comparatur odium &agnoru gregi secunddin quam similitudine so-
li Petro dicitur: mas me plus his ' Pasce agnos meos, pasce dues meas, ta est, sic pasce, ut amas h. plus his: hoc est, in eo gradu te Pastore constituo,in quo reliquos Apostolos excellis. Vt plano impossibile sit alium in pascendi potestate aequari Petro: alioqui no ad eum fieret sermo, ut ad hominem plus at s amantem . Si ergo agitur de aedificio dormis Dei, Petrus vocabitur 1 αν. hin. o Petrus est petra super quam aedificabitur Eccle, a. I lle ramus claues accipit te ri postillii. Si de nam agit uti Petrus es ductor Cr gubernator .ude familia, pro sol se retro ex omnibus Maurui γ
169쪽
Discipulis didrachmum soluitur totus eo firmat fratres, Discipuli Iesu dicuntur esse eremi P
iblo. Si ad mare ibinius: sbius super mare ambulat, ibius in mare se mittit, caeteris nauigio venientibus. Si ad rete dc piscatione nos conferemus: dux est itineris tractoro; retii. Sidui ovibus Magnis serino habetur: tu in amans iubetur pascere. Quid ergo no eximium in Pector Ecclesia elidomus Dei. Pr mus lapis in ea est Petrus,5 clauiu primus susceptor. Ecclesia est navis gubernatorcius est Petrus. Ecclesia cst familia: cuius familia: vel lecundus quida paterfamilias,vel primogenitus frater est Petrus. Ecclesia est instar maris: calcatur Miransiritatur a Petro Ecclesia est rete: ad terra extrahitur principaliter a Petro. Ecclesia est x ouile: Pastor plus ali)s amatas est Petrus. Denique pri in Apostolus cst Petrus, primus intrat in monumenta Domini,primus ex viris videt Christia resurgento, primus loquitur,idq; pro: caeteris omnibus, primus Apostoli in locum Iudae substituendi est author, primus praedicat
Acto. i. a. io Euangelium in die Pentecostes, primus conuertit Iudaeos, primus Gentes, minus sementiam dicit in Apostolorum concilio, idq; non velut deliberans, sed ut definiens. Illius Prae-Gai LMi. cipua ratio habetur a Paulo,qui etiam alcendit Hierosolymam, ut videret Petrum, sit apud eu Hebus quindecim. Primatus illius celebratur ab omnibus,tam GKcis quam Intinis Patribus. Et tamen a Proteilantibus nuper natis passim dicitur, nullam csse dignitatis praerogatiuam,nullum primatum Petri. O caecas hominum mentes &saxea cordat Sed nunc praecipua quaeque ex his quae commemorati imus, sigillatim persequamur.
'uot moris haec verba Tu es Petrus, dc super liqsc petram aedificabo Ecclesiam meam exponuntur a Patribus, ct qui nam de ista Ausubimus senserit. 'uo nec ipse Christus, nec fides in diuinam eius naturam propriὸ ι Aga pura de qua in his verbis agitur.
AN tequam ad plenam interpretatione eius promissionis quae Petro factaςst, accedo:
necessariu duxi,omnes,quae uspia occurrerunt,Patru interpretationes in mediu pr ponere non ut ulla omnino rei,ciam sed ut declare,quq sit maxime literatis de maxime propria. Augustinus igitur,&aliinonnulli non quidem semper,sed interdii sic interpre- Diom. tantur illa verba Super hoc tram aedificabo Ecilesiam meam ut dicant, Cluillum esse, qui tetra iam appelletur, velut si dictu esset 1 Christo, super hanc petram, quam tu Petre confessus es dices me esse Christu filium Dei viui,aedificabo Ecclesia mea. Qua interpretati nc Augustinus ideo potissimum secutus est,quod eam sciret in se veram ede, licet fateatur, se nescire, an eius loci maxime propria de germana interpretatio fuerit. Nam& ipse narrat, se dixisse alio quoda in loco, quod in Petro tanqua inpetra fundarasit Ecclesia ἰ5c ia tunc utraq; interpretatione ob oculos posita, lectori permittit, ut ex duabus ea senteita,quae sit probabilior, tib i. eligat. Illud ergo primum cx Augustini iudicio ceriuesterobabile sentetiam esse, τι ipse Petrus r credatur ista tra esse si re qua Dominio promittit se Ecclesia suam aedificaruru. vere igitur c r didit Augustinus,no repugnare fidei Christianae,ut in Petro,velut in petra,fundari Ecclosia credatur: alioqui nuquam fassus esset, illa sententia e ne probabilem, quae vera iidem oppugnaret. Quo primu constituto: iam ulterius dico longe probabiliore cana interpretationem cilla, quae Petrum . tuam quae Christit, hoc in loco petram dici statuit. Cuius rei duas latum nunc rationes asteta, postea multo plures allaturus. Certum est in Christi verbis hanc et mdemonstrare non qualibet petra,sed eam de qua scrino ante fuerat. Vcrium in sermone quit rius inter Christu de Petrum habebatur Petrus non dixit nominatim, Christia cilc petram, - icet Chrm, qui re fuit petra siliu Dei esse dixerat. Aliud enim est si non re, saltem verbo tenus, dicere,Tu es Claristus filius Dei vitii Jc dicere, Tu es petra. Nam de reii stu qui ad verba habetur, nuc agitu civerbo aut e Petrus no dixerat Christu esse petram. Ex altera vero parte Christus dixerat Simoni,tu es Cephas, Loc est petra. moxq; addidit: Ner hac Zet in aedificabo Ecclesiam meam. Super hac videlicet, quae nominata est. Nam ad nihil aliud haec domostr. uio, luς verbo fit, quam ad petraverbo expressana referri potest. Nulla enim ibi petra' fuit,quae Oculis exhiberetur. Sed tota demostratio Ad verbo facta est,& quaena ea sit, a praec delibus verbis repeti debet. Cum igitur aedificare Ecclesiam Christi super hanc petram, sit cana aedificare super petram quae verbo antea demonstrabatur Petrus vcro ad Ciat istum loquelas, nulla petrana in verbis sitis nominauerit, Christus vero Petrualloqucs, manifestissi nae dixerit, ues Petrunciscitur, ut illa verba quae sequuntur, or super hanc petra aedificato E clesiam sile intelligi debea Aper te, g Simo. qtiem iam nutu Petrum cognon D aui,aedificabo Ecclesiam meam. Idem est enim, siue dicatur ver te qui es Petrus, vel Ibyersa/.4 'tra aedificato E . clesiam meam. Quia dc Petrus denominatur a petra,& haec petra non ad aliti refertur, quam ad eum de quo dicitam est, tu es Petrus. Deinde animaduertendu est, Christum non dicere, aedificaui,aut aedifico sed aedificabo. Super Christis vero iam inde ab incarnatione ipsius inlificata era Eccleii. a. Vt no latis propria & germana iit illa interpretatio, litae super Christum
Ecclesia in postatu aedificandam assit mat. Super Petrum vero tu posterum optime de potest aedificari
170쪽
aedificari Ecclesia, & reipsa aedi ficata est, cum ad eum plus caeters, amante Cliri istus dixit, P, isce oves meas. Non igitur Cliristus proprio ac primum dictus cst petra hoc in loco, quavis ipse per naturam solus vere sit petra. Sed non quicquid Cliris ius vero est, id statim quocunqi in
loco vocari intelligitur. Ex verbis vero istis Tu es Per ου, siver hanc MIram aedificabo Ecclesiam meam) recte etiam sed secundario deducitur ipsum Claris bim cuc petram. Ncq. vero Simonem Petrum posset petram faccre,nisi x ipse multo dignius peric petra esset. Scio nonnullos quandoq; oi malos fuisse, quod Augusimus alicubi putasset,ipsana Ecclesiam lite vocari petram:verum si rem accurate inspexerimus,repcrienius Augustinu seniisse quide quod per Petrum Ecclesia intelligebatur, non tame putasse, quod Ecclesia hoc in loco vocetur petra, si per quam ipsa aediscari dicit ur. Aliud est enim apud Augustinum petra hoc est Cliristus: S aliud Petrus ii accit Ecclesia. Vult igitur Petrii, laoccst Ecclesia, i si- p 'cari super petram, laoc est, super Christutia. de recte quoad rei veritatem licet is non sit per manus istorii verborum senius. Cςterum omitti non debet, quod Augustinus iudicauit detrii significare Ecclesiam ,& illius persina gerere, non ob aliud, quam quia Petrus erat Primceps Apostolori . Ita enim scribit: Petrus Apsolus propter Apostolarus fut ranara figurata generalitate persona Ecclesiae gerebat. uo enim ad ipsum proprie pertina, tura umo homo erat, gratia et in Christi.rnm,.ibundantiore gratia unus, e primus Apostolus. Se quando ei dictum est, Tibi dabo claues regni caelorum; M, quodcunque solueras super Ierram, erit solutum C in catis i uni
uersam signis calat Ecclesiam. Et alibi Ini Eo o A Eoo est Petro; norine Apostolorumpri praec 'uo siturabatur Ecclesia. Haec eo adduxi, ut d sciam, Pseudo uangelicos liacau thoritate Augustini fraudulenter abuti. Dicunt enuia, bax verba Domini, quae dictas int ad Petrum Tibi dabo claues regni caelorum: ad Ecclesiam dicta esse,quia Petrus Ecclesiae personani gerebat nec in lioc peccant. Sed addunt, nullum significari primatum diui Petri in i illis verbis Augustini: in quo turpiter mentiuntur. Neq; cnim Augustinus dicit, Petrum si- gnificare Ecclesiam, vel quia homo est, vel quia Christianus, vel cliani quia virus quilibet est ex Apostolis:verum quia us, is primus Aponiolus est. propter Aposiolatus inquam in primarum in uno constitum Petrus Ecclesiae personam gerit. Iam Pseudoeuangelici nostii negant Petrum esse primum Apostolum, aut ullum Apollolatus primatum unquam adeptum ci se. Imo eu caeteris Apostolis,velut ab illis in Samaria missum subiaciunt potius quam anteponunt. Non isitur Augustini sententiam, sed siua mendacia imperitis ipsorum audiri ribus propinant, cum docent , Petro claues promissas non sui primatus causa, sed velut qui signi hcauerit totam Ecclesia: non enim sigilificavit Ecclesiam, aut persionam esesiae ges- sit, nisi quia primum Ecclesiae membrum tuit. Primum vero membrum cuiusque corporis
aut naturalis, aut politici, aut mystici, caput recte nominatur, dc ob ratione illam primatus totum reliquum corpus merito & in se colligit,& repraesentat.Verum de Augullim mente, atque haereticorum impudet tia haec sint satis.. Sequitur interpretatio altera,quae n6 propria δί germana, sed tota spiritalis de mullica est, i quales pleraeq; interpretationes Origenis esse solent. in senes quippe ait iram esse , ' 'U ' lus, Christi Disii luse II. Licet vero illa ratione dicat, etiam quemlibet Cliri iti discipuli ionae, seu Ioannis filium esse; quia Clarisius non nisi cum iam vocat Petrum, cui prius dixit, Beatus es Simon Bar Dua: or ego dico tibi, quia tu es Petrus. Tu nimirum, qui es filius Ioannis. Hanc vero tam tinnificante persisnx Petri designatione superuacaneam eo usq; facere non licet ut dicamus, hac in re nihil inter Petrum, & alios Christi Discipulos interfuisse. Talis igitur verboru Cliris i siententia necessario quaerenda cst,in qua reperiatur aliquid, quod Obaliud quide praecipue sed tame quod in ipsam personam Petri qui filius Ioannis tam significanter hic dicitur) apte cadat. A persona enim Petri non potest omnino separari, quod ei velut Ionae filio attribuitur. Vnde ide in Origencs follea dicit: Petrus per promis ire e meruit '' fera Ecclesiae fundamentum. Tertia igitur verboru Christi, de quibus iam astimus, interpreta ' 'tio est, ut sides Petri hoc est fides qua ille consessus est dicatur illa petra eise, super sua Christus promisit sie aedificaturuesse Ecclesiam si iam. Clarisius enim iiicut docet D. Clirysiollo. C in musὶ sit perfidem conse tonem Petri se Ectae am sivam ae secuturum pro AI, quado ei dixit, per hanc terram edisca o Eccle am mea. Quae sententia non modo vera in se, verum etiam propria huius loci et i ii eo modo accipiatur. ut a Chrysostomo inrclligitur. Is cnim ait: Su- γ hane petram ae siculo Ecclesiam meam, id est, u er dem atque confessionem Miae, ut alij codi
credissei se erarus es sunt, multitudine fore, o subit rarasa re ipsum facit, o Ecclesia P 'o iuuit. Et post: Deus concedere selus 'test, ut Ecclesia, tot tantisio fluctibus i esu irrumpent, inbui, immobilis maneat, vir , ut homo Fator cru asperea sirmior reddatur , uniuerso terrarum orbe rela Iante. O Hieremiam quidem genti uni Pater, Petrum autem uniuerso terrarum orbi Christus iis Mati v
mposuit. Et alibi. Christus seuper cres sionem Petra Ecclesiam ita fanira in atrue muniuit, viniatam