장음표시 사용
71쪽
Levitis esse: quale eum Repe putabimus, qui in inistris noui I cstanacti contes iis, seipsium dicit esse supremu regni ui Coristiani caput, immed in sus Chri 'Na si ministros Christi
non agnoscit supra se: Denedici ab illis non potest, cx cc nec illum spiritu sanctificant eni,' participare,cuius illi sunt ministri. David clamat: Et nunc reges it tangite erud mini imicatis terra. Servite Domino in t ore: prchendite ni optina, A quando irascarur Dominus, ct
pereat is i et tu iusta Quod ii regum cit,erudiri: est etiam illoru eatenus iubesse. Qui enini at h.io. eruditur,a magistro ab alio eruditur. & fir illidi se pulus a ludiniditur. D ipulus autenis est supra magi bu tuum, sed in ea re, quam 1 nragistro suo discit, illo inferior necessario est. Clim. b ii. igitur Apostolis di tu sit, Ite, do te omnes gentes; cumq; gentium nomine reges etiam carum
comprenenda ir dc Episcopi ac Presbyteri Apostolis in ossicio docendi successerint: prosecto in docendi munere maior est Episcopus Rege suo: tantu abest, ut Rex Episcopi caput in omnibus rebus & causis ei se queat. Qui tamen titulus non Regi naodo, sed etia Reginae ab istis hominibus in Anglia nuper decreto publico tributus est. li uas praedixit, RCessore
tricio; Ecelesiae Christi, cr vultu in terra demiso adoraturos ista,& mox subiungit: Scies, quia e Dominu Hoc enim vere lignit est, Dominum regnarem nobis, ii t. itum descramus Ecclesiae ipsius ut pala appareat, ministros Christi maiores quolibet Rege ac Regina esse. Velum si Rex tu folio suo sedeat, sic i: ut supremia illius Ecclesiae caput, ab Episcopis, hoc est, a procis uis eiusdem Ecclesiς Pastoribus de Doctoribus adorari iubeat: idq: quoniam Rex est ille
videlicet que Petruspraecia rem vocat,& cui Christus tributum Graius iit: virum hoc modoti C. scimus Re es adorare sipos in Christi, aut Christuna esse Dominum Z imo vero minius hoc modo creditur de agnoscitur Dominus esse: non quod pute Regem esse mundi ministrum.&non Dei sed quod lina Deum, qui fecit etiam unditia dedisse Reges, ut mundia tanquam ministri eius glabernarent:ex mundo aute Iesi egas te sibi Ecclesiam, in qua reges mundi faterentur, aliquo seipsis superiorem in hoc in udo esse, illum videlicet, a quo Baptistarii pet 'h Mu rentia quo fide docerentu &a quo peccatorum remi ilionem acciperent. Qui autem I tit' M accipit aliquid per ministerila alterius, quod ministerium regia sita conditione maius de nobilius si tris facto ipso agnoscit, illum qui talia dona nam istrat, se digniore cilla,quanquam
verbo seipsum praedicet supremu Ecclesiae caput. N. i ut qui sub Rege aliquo iubeturius suum cui ' distribuere, de ita publicae miti tiae mini licr esse, eo ipso iit quouis alio Regis iubdito, qui umili ministerio no fungitur, dignior & honorabilior : sic omnino qui tuititiae spiritalis in Christi Ecclesia minister est, quouis alio ad simile ministeriti no prouecto ipsius officia sui ratione dignior est,& maiore honore prosequedus. Cum igitur Rex ncc ad Sacerdota neu ad maius aliquod ministerili sit prouectus: necesse est,ut sacerdos ipsi lignior existat. M ius aut e ministeriis quam sacerdotale sit, nec Augustini quidem iudicio, .llii omnino esse 'potest in hac vita. Augustinus enim clim de Moy te Aaronem consecrante disputaret, fatetur Moysen verbo quide in Lege sacerdote non dici, cum in me reuera de citet Sacerdos, Malibi sic in Scripturis diceretur. Datiiuquippe ait Moysin Aarone uisse in Sacer otiliti Domini. Vbi Augustinus: Si hoc id est,Sacerdos) Movies non erat, quisceri: t Nunquia Sacerdore
maior esse 'erat' Quasi dicat, nihil Sacerdote maius in hoc mundo osse posse. Clini igitur Rex non sit Sacerdos talis . lui publice mysteria di beniet: cuinq; habeat plurimos Saccido- Heri a Chri ni Hoc ani in regno suo, nihil aute Sacer Me marm ese queat: nullo modo intelligi potest quomodo Rex supremum regni sui caput vero appelletur. id autem in hac causa multos decepit, Quod Ac Rege Christianii esse,&Christiatiis p esse vident. Nesciunt enim, aut saltem nolui scire, quantia interiit,virum homini Christiano praesis, quia homo,an quia Christianus est. Rex quide praeest hominibus Christi.inis, ve
vitie j. Him no quia sunt Christiani. sed quia homines sunt. Et quonia ipsi Episcopi sunt homine,, Episcopis etia ex ea parte Rex praeci . Quod inde quido claris linivicia adit, ii considera inus, Re es Christianos no modo Christianisti ominibus, veru percepe Iudaeis, interdit Mauris,
. re Tartaris ex aequo praeesse, idq; ob hoc solum,quod Reges sunt. Episcopi vero sic praesunt Christianis, ut alias ullis praeesse tanqua Episcopi non pollini. Cum igitur Imperiti Regis ad omnes homines ex aequo, Episcoporii vero principatus ad solos Christianos porrigatur psares clamat, Rege praeesse nobis vi su naus homines Sc Ob eam conditione qua Turcis Mauris de Tartaris pares sum usi Episcopum vero non niti ob id quod timus Christiani. Cumq; conditio Christianitatis nostrae humanam, quae in nobis cst naturam in immesum superet: quo sensii praeditus est qui Rectore corporeae Ecam malis naturae nostiae, autoponit illi Episcopo aut Presbytero, qui et tritat pro animabus nostris, ruri: Mostra, ignos par- nitetiae fructus agamus, eleiae ligat, cor impii nites Griu rimul' Habe inquit Chuso ominetiam terreni Principii incuti testat et iam corporum Ioiarm. Id autem, quo in , Sacerdotum vinculum oram etiam animam contingit, atque adcitis et que eruati. Ian velo uod Reges
ita etiam Christiani sint terreni Reges, D. Augustinus demonstrat, qui Donatistas ab Episcopis iudicibus
72쪽
iudicibus a Constat: tamina appellatione interponentes dixit accus sed in bi Episcopos imae es apud Genam Regem. Est: Magnum Cori ilantinum tanta pietate, fide, ac integritate virum, Auguilinus te enum Lepci vocavis Et Ambrotius cum intelligeret, Flavianum, qui Antiochiae Episcopatu ambieb.it, ad Theodosi opem in ea causa c6ffugi sivi rus Gergo inquiti tantoris Sacerdotum fusius lusor iteruadhuius ecuti micra reuerre um. Tneodosio maiorix Christi illinii t tabuites huius breui iudiυῆ appellat i quia licet ta pius is Princeps fuerit, non tamen ob pietatem egnauit talioqui sortasse D. Ambros. aut etiam D. Hic ron. potiusquam Theodosius regnasset) verum cum sorte,aut suifragio ei delatu esset Importu Dei benignitate aut pius fuit,aut pollea factus es letia pius. At nuper unius Regis ambitio ei secit,ut dogma nouum,& ante haec tempora inauditum, prodiret: Unumquem: Regem Christianum esse insta regno si rema eius Ece e a caput immediate sub Christo. Scilicet hoc nesciebat olim Constantius ille Amanus, qui reprehensiis a Leontio Tripolis Lydiae Episcopo, ouo ea ine sis spiritalibus Hyudicandis tractaret, quae adsitos Episcopos pertinuauet, noti ausus est respondere, te immediate sub Christo fias rem si Ecclesiae caput esse: verum ivt Suidas testaturo verecundia quadam a pec in iusmodi edactu abstinuit. Nata quippe non erat illo in seculo,ac neque apua Amanos cognita lia e Regis Christiani cellissima dignitas x praesidentia.. Nostro primum seculo exorti sunt,qui hunc immoderatu bonoris tu ulti tibi non timuerunt arrogare. At si quo successu id factu sit, animaduertimus: habebunt ibi lasse alia Reges non ta quod imitetur in ea re, quam quod fugiat & cxhorreat. Cum enim Henricus Oaa. Hentiuus Angliae Rex omnium hominu quod equide scio: primus appellasset seipsum torius An- cus octa, ani o berica Ecclesiae s. si ea ut immediate sub Cori , praeter qua quod ille postea uus. nihilo augustior,sed potius multo infelicior, Myroprer uxorii, quas plures duxit, adulteria, M propter pecuniae publicς adulteratione ac iubditorum suoru expilatione habitus cst etiaco de uncto Deus mirabili quada ratione toti Orbi ollendit, quam paria Regibus conueniret Ecclesiasticus ille primatus &sublimis appellatio. Mortuo enim Henrico Octauo, successit in Regnii filius Eduardus noue fere annorum natus. Si ad ius, quod puer iste in regno Eduata habebat, aspicimus: no minus fuit ille Rex, quam pater ipsi iis. Verum s cou rtim tu oculos puc ad statu Ecclesiae: multum sane interes' tru ea regatur a pucro an ab homine periccis aer tis. Nam si ne Christus quide regimen Ecclesiae sibi assumpsit,antequam trigesimum aetatis aurati attigisset: luanto minus voluit, eandem Ecclesia ab impubere gubernarii Quid quod puer, tuadiu paruuliis est,sib tutoribus ac rectoribus degit atq; ita supremum Ecclesiae caput G u lio superiori capite, no tacasu aut fortuito, quam ex Linbecillitate propriae naturae,& iptius rei necessitate indiget, , quo regatur& gubernetur. Quomodo ergo supremit Ecclesiae caput est, qui sub alio capite agit Z Nam si dicas cade ratione illii ne regni ouid c sui caput summum cile, propterea quod illud quoq: per alios regere cogitur: facilis est responso non esse mim,si lex humana, quae pueros regnis vi successionis praefecit, impersecta depreti datur. Esset vero valde mirandum, si lex etiam Christi, tua Pastores Ecclesiae suae praesecit, ulla cx
parte imperfcctionis accusari posset. Nam ut lex Motaica nihil perfectu adduxit silc ccon- u. - , . tradio lex Christi nihil imperiectu reliquit,utpote quem decuit omne iustitiam im dere Non ergo erit ullum,ac multo minus summum in ecclesia Christi caput, qui capitis Ecclesiastici ossicium obire per naturam non potes . Puer autem nec docere, nec baptizare, nec dissiciliores Euangelii quaestiones dissoluere vlla ex ratione potest. Itaque clim Deus viro non optimo supremum te Ecclesiae caput appellanti puerusu stituit, rebus ipsis nos admonui eum honore non recte patri ci uenisse, qui ta male filio coaptatus est. Quid quod cum ne sic quide homines cuigilassent: puer octia poli sextum imperis annii dei uncto,seminam Deus regno Angliet praesecit, quae longius etiam ab Eccletia gubernada, litam puer abesse debuit' Etenim lexus, qui saltem nodisplicuit in puero, sic in femina quoad Ecclesiae gubernatione Spiritui sancto displicuit ut is in quo Christus loque
batur, non dubitati pscritiere: Asulteri docerem Ecclesia non permitto. Accedit eode, quod im
mensa Dei benignitas tale femina ad Anῖlicani regni gubernacula vocavit, quet hoc ipsum 'Mvidit, de consessa est. Maria enim Regula non modo non assumpsit stuperbum illusupre- Maria. mi Ecclesiae capitis titulia, sed etiam cum ab alijs, ut patri similis esse vester, admoneretur, grauissimas rationes attulit, cur id facere non deberet. Quapropter ipsa in primis adhortau te, titulus ille omissus,ac suus honor D. Petri succeioribus est rei itutus. Sed cium permulti haeresibus dediti, hanc insigne Reginae modestiam aegre ferrent, nec Dei consiliu in Ecclesia ipsius moderanda etiam adhuc intelligere vellent: effecit Deus, ut mortua etia selicis recordationis Regina Maria, regnii Angliae ad talem seminam deuol. ueretur, quae nunc seipsam inscribit suprema Ecclesiae Guberna racem in omnibus restes sta Ecclesia scis,quam secularibus,ut vel ita demu per successiam ipsum homines duri cordis pq
d obstinatae ceruicis animaduerterent, quam male id ossici, sibi sumpsisset Rex Henricus, quod
73쪽
quod ab ipsius haerede & si iccetare rite atq: ordine impleri n6 posset. Cui enim docere non
permittitur, quod maxime necessarium Ecclesiastici Capitis ossici ucst: quomodo illa maioribus illis muneribus desungetur,quae in corum qui populum docere dc bent, calligatio ne te reprehensione versantur' Aut nu quid quae indigna est, ut vel infimo in gradu ipsa pii blice doceat, alios in summo gradu publice docetes cum auctoritate legitima moderabitur atq; reprehendet. Aut si reprenendere illos iure non potest, iure tamen cot si prema Eccle
sae Gubernatrix Z Omitto hic quae in his annis, qui proxime praeterieriviae, iub eiusmodi su premis Ecclesiae capitibus in Anglia nescio qua indecore facta S praedicata iiiii. Parco eo rum qui praesunt dignitati: aliis,si Deus volet, sigillatim demonstraturus,quani vehementa ter δc a lege Dei, de ab Ecclesiae antiquae sententia, de a recta ratione illo liatus Reipublicae abiit,in quo Rex aliquis supremi Ecclesiae Capitis ossicium ac nomen sibi arrogatimsium Regem aut Magistratu ciuilem in causis fidei rudicandis, quicquam sibi veni reposse. In tropugnanda vero Ecclesia. ct ivromulgandis exequendisi, E scoporum Lecretis, omnes
Christianos Magistratus operam stam interponere se tris O debere. Vbi de imperatoria Symodorum conuocauentides iudiciali Epi coporum cognitione, caeteri . milibus causis agetur.
EX ijs erroribus qui circa Regum de Magistratuum potestate versantur, secudus error
illorum est qui putant Reses non quidem Ecclesiarum in quibus rugnant, praecipua Capita sed tame in quibusda causis Ecclesiasticis mcbra aeque digna esse. ac Episcopi sunt. Nam etiam ii sorte in una quapiare ivtpote in docendi ossici Episcopos Regibus an teponunt:certe partim in aha re Ecclesiastica utpote in deponcdo Episcopii de sede sua vel in moderanda Synodo aliquat Reses Episcopis praeserunt: partim liberum esse Regibus v Iunt,ut paene in omni re Ecclesiastica tanqua iudices& cognoscant,dc decernant. Cuius eraroris confutandi haec erit ratio, ut ostendam Reges in omni causa Ecclesiastici iuris cogno scenda de dijudicanda usq; adeo priuatorum loco cile, ut ista disceptatio ne possit quide illis ab Eccletiasticis iudicibus delegari: quanquam non negem, quin facti alicuius quod ad ius Ecclesi licum si istat,co itio Regibus aut Magistratibus madari pollit. Antequam vero
causa Ecclesiastica cognoscatur, Rex ad cum fine aut horitatem si a rite interponit,ut locus quietus, ubi iudicent Episcopi, concedatur. I temq; ut Episcopi ad eum locu certo die con-Docentur.Vicii interim,du in causa Ecclesiastica cognoscitur, pax publica in ipso etia Sace dolum conssessu conseruetur. Deniq; post causam cognitam&a Sacerdoti bus iudicata, Rex
vel g idio, quem seu a non portat, vel alia poena corporea in eum animaduertere potest, si quis recusauerit Sacerdotii selitentiae Obedire. Itaq: non negamus, quin & ante, & circa, Se post Episcopale iudiciu aliquae Regunt partes sint. At in ipsis munere iudicandi nihilo plus Reges suam priuati possunt. Nam viri l recte& con silium impartire,& quid sibi videaturo iteradere: neutri ver5,quid in ea re ius diuinum aut Ecclesiasticu statuat, definire possunt. Quibus ita declaratis nunc ad ipsius rei probationem nos conseremus. De ijs quae Dei sunt, homines aliter cis onere non possunt,quani si Deus illis talem authoritatem concedat.Caus autem fidei maxime omnium Dei sunt:quia fides maxime necessanum Dei donum est, quod nullus hominu sibi vilis viribus aut naturae, aut artis acquirere queat: Causae igitur fidei non possunt ab alijs iudicari, quam quibus eam potestatem Deus concessit. Deus vero talem potestatem certis hominibus, de non passim toti populo Christiano concessit. Nam Deus alios constituit Apostolos,alios Prophetas,alios Euangelistas, alios Pastores.& Doctores in aedificationem mystici corporis sui, quod est Ecclesia alios vero constituit velut oves de agnos qui per Pastores de Doctores suos aedi caretur, es quibus
Pastores attenderent, ne circumferrentur omni vento doctrinae per inutiam hominum. Pastores
vero soli iudicant, quid ovibus idoneum sit, aut non sit. Nam oues aequali cum Pastoribus potestate donatas cotendere, hoc nihil est aliud quam diseri me quod Christus inter Past res de oves politit tollere ac quae ille distinxit comiscere Se c6fundere.R.eges igitur ac Magistratus si tanquam oves in Christi grege habentur sicuti vere sunt oues una cum Palloribus non iudicant. Sin habentur velut pastores: quaero unde probent. Christum eis talem potestatem con tulisse ' uaria enim habent. quod non acceperunt ' Christus vero, ut antiquam Regum potestatem iure gentium concessam non sustulit, aut imminuit: sic neque eisia uam pascendi oues suas potestatem annexuit.
Porro antiqua Regum potestas et ii a Deo sit, tamen ab illo est per modii iuris Gentiu Mciuilis, ac non per aliqua speciale 5e praecipua Euangelii constitutione: sicut antea declaratii cst.Si ergo Reges Sc politici Magistratus vllam habet potestatem in causis fidei: aut illam a
iure naturali gentium &ciuili, aut a iure diuino, quod Ecclesiae reuelat una est, acceperunt.
Atqui ut a posteriori in nabro prius incipiam a iure diuino, quod Ecclesiae reuelatu in qst. nihil tale Regibus coceditur. Nihil quippe aliud in nouo Testameto de Principia potestate
74쪽
reuelatum est, quam et Atur Caesetra .esum Caeseris, ut tristitas luatur Myro Remisus oretur et tum Re quam Dacibus E eo mihi isobtemperetur, ac deniq; , ut omnis Mens ά Deo pro Aa- : - ' re, o quilibet magistrarin norasto bis sum' ortare in ea reminister Dei Ga no tur. Porro nihil horum est, quod Resem nominaturi iubeat ae Ciaios T i Ecclesia disponere, vel in causas fidei quicquam sibi arrogare. Nili igitur iure naturali, Gentili, aut ciuili
talis potestas Regi permittatur: clarum cst, cum rauli. am omnino potestatu in eas res habere. Certum vero cit, iura non pollo Regi tribuere vllain potet late in res quae iisdem iuribus non sunt subiectae. Nullum enim ius de ali)s aut rebus, aut personis,aut actionibus conitituere aliquid potest,quam quae sub ipsius ambitum cadunt. Res vero Ecclesiasticae in immensam excedunt potestatem iuris naturalis, Gentium, de ciuilis. Nam cx his tribus facile conitat,ius Naturale Sc primum,de maximum esse. At nec illud cum in terris ortum sit, in C H R i s T t mysteria, quaesbium cc lo ducunt originem , quicquam itatuere potest. Nam ut de viribus naturae integrae nihil nunc dicam, certe quido postquam per peccatum Adae natura totius humani generis corrupta est, dc mors ervnum hominem inreans in omnes t pertransut: fieri non potest, ut ab illa origine iniecta quacquam boni promanet. Arbor enim ν Coto ne tis rest bonos frume acere: mean elis homo quales per naturam omnes sumus dier- Dpa O quaerunt Dreum Dei. Iudicare vero de robus Ecclesiasticis no mediocre bonum est
sed unum ex praecipuis quae C H R i s T v s Eccletiae suae donauit: Quia pascendi es solvem H tirandi potestatem Apo Iolas, hoc est, summis Ecclesiae suae Magistratibus, velut donum
maximum contuli z. quod utique munus, nisi iudicio vel praecedente, vel comitante nunquam recte pollunt exercere. Qui enim ligabit non niti quod ligandum , de soluet non nisiouod soluendum est,is neces s. trio prius iu delibtrabit. 5c statuet hoc ligandum,illud soluendum esse. Rem vero talem faciendam, aut non faciendam in Christiana religione statuere, hoc utique est, quod appellamus de causa fidei iudicare. Cum ergo potestas tam caelestis & praeclara no possit ex naturae corruptae principijs oriri: sequitur, ut tantum a gratuita Dei misericordia profici scatur. Illa vero Iagi misericordia ι α - - sub tempore noui Testamenti partim scripto,partim non scripto iure manifestata est. Neutro autem modo ulla restas Regibus in causis Ecclesiasticis conceditur. Neque vero aut vili Reges ab initio Christiam crant, quibus vllam potcstatem C H R i fetus commiserit, aut Apollati re uiam ullam tradiderunt.secundium quam Reges, qui ad fidem post accederent, de causis Ecclesialticis iudicarent. Nam si quis ob id solum Reges dicat in causa fidei i. i. i. iudices constitutos, quia per Baptismum effecti sunt stirmiatis, qui omnia iussicant, se Hiram o aut qui ex D Arait: hoc quidem fateor veru in cise in priuati, no autem in publici iudicij genere de modo. Aliud est enim, cum Catholicae Ecelesiae membrum sis, nec Pastoribus tuis te anteponas, quid tibi priuatim necessarium sit, iudicare latq: hoc quidem unctio 'docet: de aliud.cium ad publicum Ecclesiae ministerium, tanquam Aaron,non iis vocatus, tibi tranen docendi alios potestatem sumere,& Pastoribus tuis, quid ipsi facere, aut docere debeant praescribere. Verum de priuati iudicii ratione partim dicetur latius postea, partim, quod sitis erat, iam ante dicium cst in eo loco ubi aliquot Christianos probauimus ita esse
velut brachia manus, latera,crura, pedes, aliaue inseriora corporis membra, ut nunqua r gendi facultate quae solius rationis propria est consequantur. Quod autem est ratio in laomine hoc uti li est in Ecelelia ministerium Episcopale,& Sacerdotalis ordo. Reges vero M ilaici omnes tametsi quoad seipsios priuatim resendos per Baptismi sacramentum acerdotes qui avis A t: non tamen publico sacerdotii ministerio sunguntur, de ideo se et dissim . . .:. Deni inter surum Gr profarium, aut inter mundum es 'Tutum eoum non habent, ut etia Cathedram inuadere debeant de de publica Ecclesiae doctrina iudicare. Verum ut praecipuum caput huius quaeitionis clarius intelligatur, libuit aduersariorum argumenta ex verbo Dei petita 5c breuiter proponere,& ex eodem Dei verbo consutare.
In roto veteri Testamento videmus Duces de Reges tum praesicripsisse Sacerdotibus.quid in rebus Ecelesiasticis agere deberent tum ipsos ossicium suum negligenter obeuntes a ministerio abdicasse. REsPONSIO. Si hoc ita euenisset in veteri Testameto,tamen nulla ratio cogeret, ut ide in nouo Test mento fieret,cum mutata sit ratio Ecclesiastici regiminis. Nec iniuria Synagoga quippe Iudaeoru licet vere Isicaelitas Sc iustos aliquos in se cotineret; tamen dc suit,& diccbatur terr num potius, quam cςlcile regnum. adeo ut Augustinus dubitet,an unquam in veteri Test,
mento regnum caelorum vel nominetur,nedia in mercedem promittatur. Ea enim quae g
rebantur significabant quidem res diuinas ut & Lex ipsa erat etiam spiritualis) verum ipsae res in se no herinde erant diuinae,ac nostrae sunt:adeo ut gloriam Synagogae ne gloriam qui- de omnino fuisso Apostolus doceat, prae excellete gloria eius ministeria, quod ut in Ecclesia t. - .
75쪽
per ministros noui Testamenti non litera. sed spiritu exercetur. Ita l. cum populus Dei co-
stet ex corpore dc anima seu spiritu: carnalis pars invetere populo primas intcrdum obtine--.is acie. bat, ad spiritualia ligni ficanda constituebatur. Vnde ut mons Sinai, ignis accensus, turbo, caligo procella, δί tubae sonus, & vox Verborum, erat ex terra tantum, δd carnalis: iic iam
omnia sunt spiritualia& interna. Illic regnauit seruilis timor Dei,& gladius corporeus: hic autem amor intimus, & gladius spirnualis. Abutuntur ergo Scripturis sani lis, qui propterili a quae in vetere Tellamcnto a regibus gerebantur, nunc etiam putant regnum c lorum quod est Ecclesial regibus terrenis subiectum esse. Alioqui si regum antiquorum status adsviis. i. tempus noui Testamenti trahetur, nonne etiam pontificum Levitici generis status eadem ratione ad nostra tempora trahetur Sit ergo una tantum Tribus Sacerdotio externo addi
ela sit unum in mundo Tcmplum,sit unicus Episcopus,&cruenta reputantur sacrificia. Sin ista concedis irrita esse facta: cur non etiam illa concedis irrita cise , quae Reges circa diuinas causas egerunt An vero solae regum res gestae aeternae liant, nec a Christo quoad rerum sacrarum dispositionem J mutari potuerunt
Si quae in lege veteri fiebant, ad tempus noui Testamenti non trahuntur: cur pro Pontificis Romam primatu Papisiae ad exemplum unius Levitici Pontificis, itemq: pro externia sacrificio ad veteras acrificia confugiunt' RESPONSIO.
Quicquid in Lege excellens N persecta fuit, id merito an Ecclesia Dei multo magis exi stere debere, cedimus. Est enim Ecclesiae itatus multo perfecta or Sunagogae sitatu. verum
secus est in ijs quae impersecta Mininus eximia fiteriit. Sacrificare Deo citam exterius perfecta est res, ideo p nec in lege Mosaica tantum, sed etiam in naturae in liori sitatu recepta erat. Persectionis ecia erat ut populus Dei ab uno Pontifice regeretur. Sic enim de finis liti. De in. t . bus imponebatur, NI pax in populo Dei colerv. ab atur. Modus aut C sacrificiorum per cruorem pecorii x ignem externum, erat imperiecitas, item': si accestio Pontificum secundum carnem 3c sanguine erat imperfecta. Illis igitur abiectis, quae imperiectionis crit,recte dicimus ea quae Olim ad perfectione pertinebam, retinenda esse: non illa quide meo te genere dc ordine, sed in sublimiore. Nam Pont. summus in statu Euagellinoscci dum carnis propagatione nascitur,sed eligitur secudum dona sipiritualis gratiae. Item i, sacrificia nostra non in languine pecorii fundendo, sed in immaculati Agni sanguine qui semel fusus est, come morando,de per eiu lde Agni substantiam incruento modo exhibita quotidie annuntiando consistunt. Ira quod erat in Lege perfectum Sc spiritale, non amitimus: quod vero crat irra persectum d carnale, non retinuimus. Vt aute Rex in negoti)s ecclesiasticis procuradis S cerdote Dei maior haberetur si tamen unquam lic liabitus eiu magnς iri persectionis suisset. Primum quia Sacerdotium Regio iure antiquius fuit. Sacerdotii enim creatio partim ab initio recepta est sub lege naturali etiam ante diluuium, quando nulli adhuc crant RG pes : partim aliquot seculis post Moysen secundum legem ab ipso latam obtinuit,cum nulli adhuc Reges in populo Dei extitissent. Quo autem qui cu in religione antiquius est coelia dignius merito censetur. Deinde Sacerdotium prorsiis necessarium crat, ut non deesset in populo Dei aliquii do fi ura perquam aeterni Sacerdoti, Christi admoneremur: cum tamen ide Dei populus adeo potuerit Rege carere, ut Deus abiectit se conquereretur, quan- et do Samuele Levita ipsius neglecto.Rex terrenus deposcebatur. Praeterea Rex a Deo ad populi petitionem concessus est, ut ad beEum egrederetur antepopulum, non autem ut res Ecclesiasticas administraret. Illis enim Deus iam prius per Levitas de Sacerdotes suos colu luerat.
Quid quod Regis potestati acceptam ferre ludaei potueriit diuisionem populi, Apostasiam
regni Samariae, de Captiuitatem Babilonicam Vnde ab illa Captiuitate reuersi, non iterum sibi Regem qui maior Pontifice traberetur,sed ducem coaptarunt, qui non minus prς- esset in rebus profanis, lu1m Pontifex in sacris principatum gereret. Illud vero in hoc genere primarium dixerim , quod Christus in hoc mundo cum esset,
totamq: legem atq; omnem iustitiam impleret, tamen rebus ecclesiasticis tantium ut sacerdos, ac nullo modo ut rex terrenus,praeesse voluit. Recusauit enim regnum terrenum palam administrare, ideoq; fugit,ctim turbam hoc agere vidcret, ut cum constitueret regem , seque
diuisiorem inter fratres constituta negauit. Si vero secundum perfectam legis Mosaicae rationem 5e mentem decorii saltem fuisset,vel Ecclesiam. vel ipsu in Pontificcna a rege terreno gubernari: nec eam rem Christus inexpleta reliquisset. Neque enim dii ficile illi fuerat, etiam terrenum regnia ad breuissimum aliquod repus administrasse. Quod cum non fecerit,nec tamen aliquid onus erit quod ad perfecta Ecclesiae suae regimen niste desiderari posset: eo ipso declarauit nullius omnino persectionis unqua fuisse, aut etia adhue esse, ut Rex terrenus in res ccesesiasticas vllam aliam sibi potestatem arroget, praeterquam ut gladio imo i tueatur&propugnet, quod sacerdotii sententi s definietur. Atq; haec ita selial ret, etiamsi
76쪽
olim retes ludorum in res ecclesiasticas aut in ipsos Pontifices summam quanda potestatem exercuissent. Nunc autetia nec id verum est, Quod Reges Iudaeoru Levitici generis sacerdotibus maiores habiti sitiit in iis quae ad res Ecclesiasticas pertinebant, administrandi sud uod sietillatim monstrare non grauabor. Ac primum Moyses praecepit, ut postquam rex in solio regni sui sederet, describeret sibi Deuteronomtum legiss- involumine, accipiens exemplar λ a ceratibus Leuiueae trisus. Quod si pro describenda Lege ad cacerdotes non modo a caeteris, verum etiam a Rege ipso eundum erat: quomodo rex in ea lege interpretada princeps fuit cuius exemplar ab aliis petere cogebaturZAn non hoc ipso admonitus est, ut meminit se Sacerdotes in iis quae ad legem sipectabant. sit periores se esset Natri ut quilibet Magistratus a rege gladium petens oc accipiens, eo ipso regem in iuro gladiu scipio maiore agnoscit: eodem modo fit, cum rex a sacerdotibus exemplar diuinae legis accipit.
Movses eum esset ipse Legislator SI Princeps non solum totius populi,sed etiam Levit rum omnium x sacerdotum: tamen non fuit summus facerdos,sed cum honore reatri suo Aaroni contulit. Pr ait igitur velutpoliticus Princeps , qui populum Dei ad finem caelestem dirigeret, quod procurare cuiuslibet fidelis Principis ossicium et t.
Vix dici potest, quam inepte hoc totii nobis de Moyse obiicitur. Si enim Moyses, quadole e promulgauit,terrenum quenda Principatum gessit: utiq- ad reges Iudaicos etiam perti-- ν nuit, sacerdotibus mitras imponere corii manus initiare Pontificem induere, locendi munus arripere, altare ungere de sacrificium osterre'Nam haec omnia Moysen seci e legimus. Dixit enim Dominus ad Moysen: Septe diebus consecratis manus Aarono suoru e , se vi- . tu tam pro peccato oseres per singulos dies ad expiandum mundabus altare cum Immolauerum an homam, O res ista in sane scationem P de quae sequuntur Sm constet haec no Regu, Led Pontificum & Sacerdotum ossieta fitisse: prosecto nec Moyses istaciit Ilut Rex aut politicus Princeps, verum ut Propheta Sc Sacerdos Dei. Nam quod Moysi etiam fuerit
Sacerdos, Dauid attestatur, cum arti t 'sin Aaron in Sacerdotibus Domini fuisse; r n. . sem vero inter e fuisse aut in calant nomen Domini. ovi EC Tio PROTESTANTIUM. .
Per sacerdotum nomen caepe intelliguntur principes de Heroes,sicuti in Samuelis lib. secundo legitur: Fili, David Sacerdoses erant: eodemque modo etiam Sacerdos dicedatur, quia Princeps totius populi erat. R L se ONSI 0 Fatemur,Sacerdotum nomen aliquando porrigi ad primarios quos': viros. Verum quod M ses non ea tantum ratione Sacerdos fuerit dicendus, ex ipsa definitione sacerdotum nilabit. Omnis Pontifex inquit Apostolus ex hommibus assumptus pro hominibus co λωπι- tur in iis quae Iunt ad Deum , vs osserat dona ct sacri sic a pro peccatis. Caeteririn Deus ipse dixit ad Moysen f Aaron sequetur pro te ad populum, se erit os suum tu autem eris et 'o Deo,velin us e ad Deum pertinent. Si ergo Moyses etia ipsi Aaroni erat pro Deo vel mus quae ad Deum fertinebant: si Moyses eum csisecrauit,sacrificiaq: pro peccatis eius Obtulit: utique non nomine tenus,sed reapsa Movses Sacerdos fuit. Iam quod propheta Dauid no acceperit nomesacerdotum pro nomine principum aut Herou, quando scripsit, I 'sin ' Aaron fuisse in Sacredulibus Domini, manifestissime apparet: primum, quia Moysen cu Aarone colunxit. Notum est autem,quo Sacerdoti; genere Aaro functus sit. Peinde, qtria dixit eos fuisse non simpliciter in numero sacerdotum,sed in numero Sacerdotu Domini: Doctores vero Iudaeo - in Lrum eam differentiam animaduerterunt,ut quoties nomen Domini aut Dei ad Sacerdotum appellationem adiungitur lveluti cum Melchisedec dicitur Sacerdos Dei altissimi in toties , node primariis viris tantium, sied de iis accipiatur, qui offerut sacrificia pro pectatis. Postremo David Samuele ab eade appellatione Sacerdotali seluxit: ita enim dixit M sis o in Sacerdotibus eiurid est, Domini, & Samuelinter eos qui uocat nome eius. Quod si nomen sacerdotu pro viris primariiς caperetur: ia&Samuel in Sacerdotibus Donrim fuit , quia Mis fuit primarius Propheta,M Iudex totius populi. Verum is no in Sacerdotibus,sed in iis qui inuocant nomen Domini,rceensetur. Aaron vero Sc Moyses numerantur inter Sacerdotes, non quoslibet ut filia Dauidis sed inter Domini Sacerdotes P c u inquit Hieronymus quo Samuel Levita, non Sacerdos, non Pontifexfuerat. Vnde se in P as non nominatur inter acer istes, sed inter eos qui inuocant nomen Domini. Moyses inquir) ct Aaron in Sacerdotibus' --
eiis es Samuel inter eos qui inuocant nomen eius.
Nee aliter sane Augustinus sentit, dum cade Psalmi verba interpretatus. Ainimo Pluto utumis in Iudaeus duri mouit partes vitae Moy ses descripsimus, quae ad Rego O seget tit 1 timet u res hi iis . ita iret iis oua dicetur Sacerdotio. Ac ne dicas de Sacerdotio quide agere Philonem, ed non ::
de sacelotio quo M sies ipse tangebatur Ad de eo quodDeus per diu instituit:aud quo-
77쪽
modo idem philo totam orationem suam de vita Moysis cocludat. Huissimo Ffuit visa olf tu i Mo sis, Regis, leg/ toro, vatis o Pontificu, sicut si proditur. Ecce lai ci sex fuit scuta. Moyses, quam ReX, idque sacris literis proditum esse, Philo Iudaeorum ominii doctis sinu,
M. affirmauit. Q nid quod Dionysius Areopagita Moysen appellat primu Pontificum. leges il fra, ct auctorem: eundemq; ait consecrationis munus crga fratre executu esse . αργα . id est, ut eum decvit qui Pontifex vere esset. Gregorius ecia Nazian nus cum Moysen M UT. Aaronem inter se coterret, ambos dicit militer Sacerdotes fuisse; idq. probat, quonia scriptusu, Moyses or Aaron inter Sacerdotes eius. Mysis inquitὶ principa Princeps, ct sacerritum Sa- . . ' cerdos Aaronepro tingu tvtens, i vicis miniis rebus operam nauauit quae ad Deum pertinent. Denique Leo primus ita scribit: Solus Mysis in ta maculo Dei erexit altare, Alus ipse-xit, qui utique summi Sacerdos Dei eras cut scriptum eZI de eo Moysis O Aaron in Sacerdotibus eius. Post tantam vero testium de rationum copia, si quis adhuc Moy sen negat Sacerdotem
fuisse,is mihi & rationis expers. de ab illa fide quae sacris scripturis debetur, omnino alienus videbitur. Principatus igitur Moysis probat quidem eum qui Pontifex sit, posse etiam res terrenas per aliorum operam gubernare, ut 5e Moyses per opcram losue bellum gessit, mutitaque alia per alios administrauit. Vertam ex iis quae Moyses Propheta de rati sex gessit, non recte conciti seris, alios Reges & Principes quicquam in rebus sacris facere aut tentare posia
se, nisi ut Sacerdotum decreta comprobent dc excquantur.
Post morte Moysis Iosue duxit populum,& praescripsit Levitis de Sacerdotibus, quando
. , ' vel Arca Dei mouenda esset, vel populus circumcidendus . Itemque David Sacerdotes reprehendit, quod humeris suis non imposuit lent Arca Dei constituit Cantores de benedixit u populo in nomine Domini. Salomon etiam abiecit Abiathar ut no esset Sacerdos Domini, de Sadoch Sacerdotem posuit pro eo. Similia quoque Sc Iosaphat, 3c Ezechias caeteriq. Reges secerunt in rebus de causis sipiritualibus. RESPONSIO. Qui non totam rem sed partem aliqua dumtaxat contemplantur,nihil miror, si eos contingat falli plerumque 3c decipi. Non negamus, quin optimi quique Iudices& Reges ita multa omni aetate fecerint, quae ad Dei religionem ornandam pertinerent. Sed aliud est, Regem ea quae Dei sunt promouere, εί aliud,illis ex Regia potestate praeesse. Illi aute fere omnes qui iam numerati sunt, non sollim Reges fueriit,vertam ccia Prophetae, quos Deus
rerum sacrarum ministros etia extra ordine interdum constituere solitus est. Ita enim Elias
non in Teplo Imerosolymitano, ut lex praesicripserat, sed in mole Carmelo, secus quam lex iusserat , bouem sacrificauit quemadmodii Spiritus Deidc voluit eum facere,&factu cius insigni miraculo comprobauit. Frustra emo in iis quae extra ordine, de praeter solitum fiunt, ordinaria Principii iurisdictio Ad potestas inuestigatur. Nasi ordinem diuinitus costitutum sequimur, audi qua perspicue Dominus ad Moysen de Iosue filio Nun locutus est: Pro I .esi quida e si erit, Eleae sacerdos cosulet Domina. Adverba eius Vred rur, et ingredietur ipse, es odi py I uel cu eo se caetera multitudo. Sive igitur Arca Dei tollebatur, seu populus circu-cidebatur, leu quid aliud ex iis quae ad cultu Dei pertinebant, ex madato Iosuae fieret: aut ad verbu Elearari hoc mandatu est, aut per extraordinaria Spiritus sancti reuelationem dis o-- αι. nebatur. Na in uniuersum Malachias Propheta dixit: Labia Sacerdotis custodunisicientia , Olegem requirent ex ore elin, quia Angelus Domini exercituum es . Si quid vero Deus aliquando Regi cuipiam qui alias Propheta esseti reuelauit, hoc non irritam fecit ordinaria regulam, . quae ad Sacerdotes ascendi oc summoru Sacerdotum ultimam sententiam sub poena mortis
obseruari iubebat: sed tantii m de monstraui t, Deu non semper astringi ad ea media quae per ' Moy sen famulia situ constituerat. Ac sane quod in his quae obiiciuntur, longe maximi momenti videtur esse seiectio videlicet Abiathar Sacerdotis per Salomone Regem: manifesta
a fuit eius prophetiae qua Deus ante reuelauerat cxecu tio: idque in ipsa Scriptura sacra perspicue his verbis exprimitur: Eiecit Salomon . mrbar, ut no esset Sacerdos Domini. Cur ita Vt implerer sermo Domini, quem locutus eis super δε- Heli in Silo Eccc quod Dominus faciei dum ante praedixerat, id iam exequendum Salomoni reuelat. Salomon ergo non auctoritate Regia sed diuina,& ca non ordinaria sed inspirata utebatur,quado Abiat nar abiecit a miniusterio de Sadoch pro eo substituit. Vtergo semel concludam hunc locum, qui ad res veteris testamenti spectat: partim no obligamur ad illam rudem dc impersectam rerii diuinarii dispositionem,quae sub Lege fuerat: nihil enim ad persectu adduxit Lex) partim ea i psa in rodius diuinis constituendis plus Pontificibus ' quam Regibus ex ordinaria salte via Ac ratione detulit. C terii in Christus qui omnis iustitiς&m seipso impletor, e in Ecclesia instaurator
est . ita res omnes Ecclesiasticos persecte solus impleuit atq; Ordinauit,ut neque Regiam potestatem ob eam causam ipse exerceret, neque regibus primatu in Ecclesia legaret. lino ne
Reges quidem ullos ad aliquot secula sui corporis mcbra esse voluit, ut e apertius liqueret, Ecclesiam
78쪽
Ecclesiam sua quando sub A postolis persectilliine gubernata.&Omnibus numeris abitu afuit, tamea Rcge terreno caruisse, atque code modo in aeternum carere posse, nisi quia Decillos ab aeterna redemptione sua penitus excludi voluit. Intrauerunt ergo Reges de imper tores in Eccleii. iiii Ciuitii suo tempore, sed au t nihil unquam sibi circa res Eccletiasticas arrogarunt, aut ob eam rem tyranni dc persecutores potius liabiti sunt, quam nutrici dc cultores Ecclesiae, cuiusmodi cos dci re cita Isaias praedixit. Ii - εν.
Imperatores Christiani semper licere sibi existimarunt, ut de causis Ecclesiasticis iudicarent adeo ut Constantinus Magnus causam Donatillaru & ipse audiuerit,& Episcopis tanquam eius vice iudicaturis saepius delegauerit. Idem imperator & Nic na Synodum couocauit,& in illa praefuit. Quod eius exemplum Theodotius, Martianus Theodoricus Italia:
Rex, atque alu imperator & Reses secuti sunt, qui numquam alit hoc sibi sinapi ii sene, aut ab Episcopis id facere permisti essent, nisi iure diuino de Eccletiastico talis pinellas cis
credita fuisset decollata. RESPONSIO. Quicquid Constitinus in causa Donatistam secit.non eo animo id fecit,tanquam se putaret iudicem legitimum esse, ad quem ab Episcopis in catis i Eccletiaitici ordinis appellari deberet: verum quod aliter pace Ecclesiu' lucri coieruare i I no posset, quodq; videbat, Donatastas Episcoporu iudicio no acquiescere.Ceteriim quid Constantinus de eo Donatistarufacto iudicari tolla eius verba testatur,que apud Optatu extata O rabida inquit Cottam muSJ n. s. stria. furoru audacia: sicut in Gusis gentilium seri silet a pestatione interposuerunt. Preterea Augustinus eandem hiliocia tractans, Donari fas sinquit magu hinc arguimus, quia cum apud Impera- Epra. s. torem Utra Caecilianum accusa ent, guem Vtino et tirue apud cesseras Ira marinos conuincere δε- erant , py autem Imperatore longe ordinatius arente, ut Dum Urum causam adse delatam ad Episcopos mitteret: nec Octi cem cum Drribus habere et aduerunt, sed ortus adeu em Imper
torem venerunt, ιrsus non Caecilianani tantum erum etiam datos sibi Ni copos Iudices apud te renum regem accusiuerunt, rursus ab auo episco ali odicio ad eundem Imperatorem a restauerunt.
Duo in his Augustini verbis notanda sunt. Nam primum, ait: Donati s ribui leprimo apud co UasIransma nos agere. Os ledens utiq: ab Episcopis Africae rem fuisse ad Episcopos orbis terrae deserendam. Deinde reprehendit eosdem Donatistas, quod Episcopos Iudices apud terrenu Re' naccusauerui. Quem appellat terrenti Regem, profecto illii lignificat iudicium interpol utile non ob ullam authoritate, quam proprie ab Ecclesia, vel etiam ut membrum Ecclesi.e accepisset nam illa non esset potestas terrena sed Ob illam, quae no minus gentiliu, quam Christianoru Regibus iure gentium competit. Accedit code quod Augustinus alibi quoque de illa Donatistam ad imperatore appellatione disputans. IV Detre inquit quem φρη modum des egetur Isios cinctantini, a istis. Atque utina saltem istus iudicio insani O mu animositatibus suu sinem posuissent atq ; ut eu i se ceSit ut de i a causa si vi copos iudicaret,i μα-
, Antistitibus veniam postea 'tuurus sis ct isti aliquando cederens veritati. Vidcmus ergo MCoilaminum cessii Ie Donat illaru m furori in ea cognitione qua post Episcopos suscepit. Meam rem eiusmodi fuisse, ut venia postea deberet a sanctis Antinfitibus petere. Nihil igitur inde quoad legitimi iudicii potestatem colligere potes .ubi omnia hinc per Donati rumfuror inde vero per Costantini piam Sc quodammodo necessariam alieni iuris occupatione facta sunt. Na de Donatistae peccarunt ob id ipsum, quia venerunt ab Episcopis ad Rege terrenum:& Rex non suo rure,verum ea sipe iudicauit,quod lincti Antistites veniam illi postea coccinsurielsent, eo quos paci Ecclesiasticae qua procurare Imperator de suo rure potest, M ad beneficiu Ecclesiae debetin optime illo modo consilitum sore existimauit. OuIm inique igitur tale factum Constant mi citatur ab aduersariis, ut probent laicos in causis Ecclesiasticis legitimos cile iudices Ouod si mentem Constantini extra neces litatis articulum libere pronu-cratain scire volumus: ecce cum in media Episcoporum Synodo apud Nic a sederet. 5c Catholici Episcopi ultro ad eum querelas detulissent aperte omnibus Episcopis dixit: Deus vosco tuo Sacerites: es potestatem et ps dedis de nob is quoque iussitani. ct ideo nos a vob is rem uitii. i. Dicamur, os autem non tectis as hominibus iud ari: propter quod Dei otius inter τοι expectate Pt μi usum es vestra iurgia, quaecunque sunt ad Ugud Huinu reseruentur examen. Vos etenim nobis a Deo dat te M D'. Cr conueniens non est ut homo iudicet Deos. edi se solus de quo scriptu e i, Deus fletu in Sm a Deorum, is medio autem Deos disicereis. Haec Constantinus. Quod vero idem Imperator Synodum Nicςnam. aliique eius successores alias Synodos indixerunt nihil id praeiudicia causae nostrae adfert. Alipd enim est conuocare Conciliu , ocaliud in eode Concilio iam indicto cum authoritate iudicare. Neq; vero quicumq; aliquos conuocat, continuo iudex in ea causa est ob qua illos c6uocat,nisi tam causis,quam personae ex ςquo stubsint couocantis potestati. Praecepit Rex Nabuchodonosor, ut eo carentur ara j, -MO- magi, o malefici, O Chaldai.Sed cur tandet Ut indicarent Regi somnosa qua ab Hi um
79쪽
moria recessem. Quid ergo3 An postqua accessessit Magi & Chaldaei, tia Rex qui eos couocauerar,aut praescribebat ipsis quid agerent,aut unacu illis iudicabat Nequaqua Etsi enim personae illorum hominii Regi subiectae fuerunt; t, tamen in corum scientia non perinde po- testatem ulla habuit. Sic omnino euenit in Episcoporu conuocatione. Cola uocat enim cos Imperator, ut de illa fidei causa iudicent,in qua ipse rudis eli,de quam ab ipsis edoceri cupit. Inepte igitur a conuocandi more iudicadi potestatem Imperatoribus copetere, aduersariurioliri colligunt. Nihil enim aliud ex ea re inseras Quam personas eorum Episcoposu, qui ui orbe Romano fuerunt, Romano Imperatori subiectas fuisse; quod nos non negamus, saluo tamen honore, quem Patribus spiritualibus Christiani Reges ac Imperatores debent. Imperatoru vero aut horitas in Synodis couocandis multas ob causas pernecessaria olim fuit. Primum,ut Episcoporum ex orbe terrarum coitio sipeciem illiciti Collegij, N: seditios conspirationis non haberet. Na quae ratio patitur, ut tot praesules cum tanto comitatu invrbe Imperiali absque Imperatoris conssensu conueniant ZConsiensius vero illius optime intelligitur, ii non modo patiatur, veru metia iniret Episcopos, ut certa in urbe coeant. Deinde Imperialis conuocatio effecit, ut caeteri gentiles ac praesertim Magistratus,qui nondu erant Christiani,& tamen Romano parebant imperio transitum liberii dc quietum Episcopis per singulas prouincias concedere cogerentur. Tum autem ut equi & iumenta, secudum quod Coia illimus iusserat Episcopis publice praeberentur. Praeterea isto modo Imperatores ut in Aquileieii Coci lio dicitur in sidei suae studisi probant, dum ad remouendra altercationes congrega re dc ut sacerdotale Contilia. O Episcopis honor centiam re eruare, ut nemo deesset volens, ne mo congreraretur Mutius. AIque hac quidem in re Imperatores vere prςs literunt se Advocatos
Ecelsi. Na sic D. Bernardus Conradum Imperatorc appellat. Quid quod hoc modo Concilia firmiora x sanctiora esse ex istimantur, dum utraque potestas tam Ecclesiastica, quam secularis ad illoru coitionem suffragatur Postremo Imperatores de ali) Principes eo prom-
ptius Concilis eius Decreta exequuntur, cui δc ipsi conuocando opera dederui,& conuocato interfuetat. Caeterum idud prorsus absurdu est, ut ratum esse Uon oncilium negetur, quod Imperator no indixerit. Quomodo alioqui conuenerunt Apollo ii de presbyteri Hierosolymist Quomodo aliae Synodi omnes cosregatae sunt in Italia, in Hispania, in Asia, & Africa ante Synodii N icenam' Ac neq; necessse est,ut Episcopi ad solam Imperatoris vocem cx toto orbe terrarum coinueniant: partim quod Imperator in totum orbe terrarum non acceperit potestatem. sed tantum in orbem Romanum: partim citam,quod Episcoporucosensus necessam, requiritur ad id Concilium quod Episcopale sit futurum. Nam si neque seruus cogi potest ut haereditate adeat, nisi ipse velit colentire : quam abhorrct a recta ratione, ut Patres Christianae plebis ab ipsorum filiis in unum etiam inuitici gregentur: Itaque Rufinus testa-UM, cinnantinum ex Sacerdota lementia episcopale Concillum apud Nicaeam conuocasse.Theodo retus etiam narrat,Constantinu non quidem cu aut horitate in Cocilio praesidiisse , aut sententiam dixisse, sed Gr mltima ex omnibus ese ingressum se ab Epime sp locisse, vis raparua in med aposita consideres bipermitteretur. Qui postulat ab altero ut s; bi cossidere liceat, an ille tibi videtur suo iure tanqua Iudex in Concilio adesse Ambrosius veto addit, ambiaiasuri et . Comiti, congregati H lutation ut Constantinus nurus ei te es imponeret. Si conferandil ela risita r inquit Ambrosius sauia tu debet e se ista coctatio .sicut factumen sius GEantino auruPae m moria Principe , qui nu in leges ante re usis ,sed liberum deis iudicium credulibus. Ex altera
vero parte ii aut Imperator per edicta cogit aut magistratus seculares praesideant cognitioni alicuius causae Ecclassiasticae. etiamsi Episcopi adsint,non habebitur Episcopale iudici uin,veli, i ab Athanasio teste qui sic ait: Praeclari Eusebiani quo veritatescriptas Ha obluerent, seme Sosia suis actu praetexunt, cum res Usa negotium imperatoriu,non Duodale haberi debeat: quine τί ι Comes praesidera, ct milites suos se itis Dissopos cingant, ct Imperioris edicta quos ipsi volus, coire pestant. Distincta igitur sunt iudicia Episcoporum ab Imperatoriis illa sunt Ecclesiastica, haec secularia: illis Episcopi praesident, his Tribuni de Comites. Ac mortuo quide Constantio, filius eius Constanti ustum patri suo, tu fratri Constanti
perdillimitis vim Episcopis adhibere coepit, cosq: ad suam sententia exiiij taedio pertrahere Verti in Hosius Cordubensis Episcopus tam libete illius tyrannidi restitit, ut quemadmoduAthanasius commemoratin ad Costantium Imperatore in haec verba scripserit: Ne Iemisceas Ecclesiasticis, neque nobis in hoc genere praeci se potius ea a nobis disice. Tibi l=em imperium commisi, nobis quae hunt Ecclesiae concred ait. Et post paulo ipse Athanasius ex sua sententia dicit: Si istud est iudicium sei opam, quidemmune cum eo habet Imperator Sis contra stamin is Casan conflantur; Vid opus est hominibus titulo Oscopis': nn i conito aeuo auditu est Maando iudicium FH ae aureoritatem suam ab Imperviore accepit Z Aut quando ' L sui quanda et quam hoc pro iudicio agnitu e Is Plurima antehac D di Iurae, utra ruduia Ecclesiae habita sunt.Se neq; Patres istius moire: 'incipi persa ere conatiseunt, neu Prmce se in rebus Ecclesiasticis euriosium praebuit.
80쪽
raiam Apostolus buletur . eos in Caesaris familia, or per eos in literis salutatas Phil pensis
tamen eos in iudicio socios assci sit. Nunc autem nouum quod iam lectaculum ab Ariana harseritur. Conuenerunt enim in et num haeret ut Imperator Constorius, ut Usse quid sub praetextu Epi sporum sua potestate aduersus eos quos metit,utatur, G tamen in persecutione moue a 'mecutor nou a pessetur: Hi vero ouccinm Principis potentate,insid .u faciunt quibus volci: volum autem munibus,qui non eadem imputate qua is utuntur, uti velint. v t iis de temporibus Leontius quidam Tripolis Lydiae Episcopus. Is cium videret aliquando Constantium intcr Episcopos praesidentem, d Ecclesiis praescribere volentem: caeteris Constantiu dicta cum plausu excipientibus,solus tacuit. A Conllaratio igitur cur taceret interrogatius: VIrar inquit quή vides utar fiat. Diciι- atiis curandes destimearis, a ni tractis. Cum enim rei milita ι ct ciuitibus negotiis pra-
i, tamen Episcopis ea aescribis, quae adsilos retinent Episcopos. Verconia Cttur Deum Imperator. eius vi edictu in piserum abstinuisse fertur. Valens aute Collantu tam in imperio quam in haeresi successies, beato Barsa Edessae spiscopo in exilium misso Lupum Arianu in cius locum si abstituens Presbyteros de Diaconos Edessae, ut haeresi Arianae faueret, vi ac minis agere coepit. Cium ergo ad Eulogiu Modestus ti l .. δ'' Pr sectus dixisset comunica ca Imperatore: Eulogius facete restidit:Naquidia imperio et i et Sacerdoti' dignitatem conssecutus' Non is hid,dixi, o stupide linquit Praefectus sed vos hortatus sum, uti communicctis cum iisdem, quibuscum Imperator comunicat. Vbi auic Eulogius dixit,si habere Paliorem, cuius nutum 'lueretur: Praefectus octoginta pariter conlprchei istas in Thracia ainandauit. Quemadmodum vero abii ardissim uin bcato Eulogio visum cst,ut quis iubeariar communicare cum Imperatore, quia princip:u communionis Ecclesiasticae non λRegibus, verum ab iis qui in ysteria Clicisti dispes ant petendum est 1ic prorsus est abii ardu, ut alia iudicent, quid inter factum M prophanum intersit, praeter Episeopos de Presbuteros, quibus sacrorum potestas diuinitus creditur. Ex his ergo,quae tu Patres Catholici recte senserunt, tum Ariam inique patrarunt, perspicue cc stat nullam omnino inicitate Imperatoris, ac multo minus plebis in Ecclesiasticis negotiis in Ecclesia Catholica ibisse ob eanique causam cu Imperator haeresi Arianae fauens volebat Arianorii hostes vici Qi, non per suu in M plebis, sed tantum per nomen de speciem milicia Epistopalis id poterat agere. Itaque cum sanctus Imperator valentinianus videret,Ecclesiam per elusinodi tyrannidem multu detrimenti accepisse,narrito d iccbat: Non est meum iudicare inter scopos.Sic enim Cu dixisti: te- εν .ii. statur Ambrosius. Si ergo totius populi caput Romanus Imperator,no modo Episeopos rasi iudicat, sed neque iudicat inter illos: quis iudici j locus iam plebi relinquitur in ullo Cocilio quat uuis generali Praeterea Seuerus Sulpitius sacrae iustoriae lib. 2. Martinira, inquit,vir ani, Hlotas conferenaeus stris superi sufficere dicebat, ut Episcopalis tentia haeretici Prisci ianiuae t . . iudicatι Ectae spe erantur. Nouam esse or inaud tum nefas,ut causam Ecclesiae tu exsiculi imicaret. Haec Martinus. Cum vero Priscillianus ne ab Epis opis audiretur, ad Principe prouocasset: Sulpitius id nostrorum incostantia per millum este dicit,cum potius Epistopi debuerint sententiam in refragantc ferre,nec Imperatori causam de ta manifestis criminibus permittere. Denique D. Ambrosius refert, valentinianu Imperatorem non solum sermoner spondisse, veru metia legibus suis sanxisse, in causa dei vet Ecclesia ut aluuius ordinis ea iudi- Ambisceare debere, νι nec manere imparsit, nec iure disiimilis. - est inquit Ambro in Sacerdbies de Sacerdotibus voluit iussicare. uin etiam si alias quoque argueretur Episcopi, ct morum esset exa-misanda causa: etiam hanc voluit ad Episcopale iudicιu pertinere Hoc ide SOZOmenus de eodem ,----- Imperatore comemorat his verbis: Petentibus Episcopis ut sibi de doctrina ra recte costituenda uri. r. r. in υnum conuenire permitteretur, Vale Iinianus r ponit i qm et tu e Laucoru numero e fiet, non dicere elusi di negotiis' interponere. Et id o inquit Sacerdotes est Episcopi, uibus haec curae sunt, per ste ubicunq; sis libitum fuerit, in unum conueniant. Ratio aute quam valetinianus attulit, non Imperatorem modo, sed praeterea omnes Latinia rerum Ecclesiasticarum coῆnitione remouet. Nam si non licuit Caesari suam authoritatem interponere ad doctrina fiaci constituenda, id ii quoniam Laicus esu: non video qua ratione ath Laici, quorum minor est authoritas, aliquid sibi iuris in eadem re vendicare queant.
At enim Ambrosius in illa Epistola, qua toties laudatis,& in oratione subsiequete fatetur, tibi. i. uod de fide in Ecclesia coram populo debet tra Zari. Sc item, Causam fidei in Ecclesia agendam quas φῖο ι abnuat'Si qui c dit, huc veniat. 5c nin: Iste 'pulus iudicat, cuius in corde lex diuina eLt, non humana lex non atramcntosiripta sed iritu Dei vivi. Quibus in verbis Ambrosius iudicandi facultatem populo tribuit in causis fidei. RE SPONsio. Vt huic authoritati satisfacia,non alteriusquam D. Ambrosis iudicio quam varie nomen
iudieij accipiatur, patefacta. Iudiciu quippe aliud est priuatu, aliud publicu: de priuatu qui- de illud est, cum quis': ratione eam sequitur, quae ipsi recta apparet, quocuq; modo ad camr 3 mentem