De recte formando studio theologico libri quatuor. Ac De formandis sacris concionibus libri tres, omnes collecti & restituti per Fratrem Laurentium à Villauincentio Xerezanum ..

531쪽

ean aqua- rrunt aetatem, sicut sancti Euangelii quatuor libro ite suscipere ac venerari: quorum fidei si quis addere petis: IV vel adimere aliquid praesumpserit, eum anathemate

i. tidi Ierit. Cunctas, inquit, Nisonas, quasilla respuunt, re- spuo: quas venerantur, amplector. Qm dum uniue

fati sunt consensu constituta, se, & non illa destruit. quisquis pr sumit aut solvere,quos ligant: aut ligare. quos soluunt. Confirmant hanc sententiam quamplurimi alii ecclesiae patres, quorum authoritas apud pios & eruditos tantum obtinuit, ut scelus ducantia psis aduersari: ut qui in suis assertionibus, non astecti bus, nec Germaniae principibus placere studebant, sed Deo uiuo: Nec venabantur propriam, sed Dei gloria: nec suam, scd animarum fidelium procurabant utilitatem. Tales fuerunt Leo ille primus vir undequaque tum sanctitate tum eruditione mille ante annos maxime celebratus. in epith6.3cepist . 78. ad Imperator ' Cuius verba. quia huic ri ostro negotio statuendo a que mirifice confirmando opportunissima sunt, hie subiice te libriit. De rebus, inquit,6 Imperator& apud Niciam, oc apud Chalcedonca sicut Deo placuit definitis, nullum audemus inire tractatum, tanquam dubia & infirma, quae tanta per spiritum sanctum fixit authoritas. Eandem sententiam asseruit Gelasius in epist. ad episcopos Dardaniae, & Symmachus ad eo dem,& Hormis das ad Epiphanium scribens. Q md si Theologi .ecandidatus inciderit in aliquem theol gastrum, qui impudenti temeritate, ut let fieri, hoc quod contendimus, euertere aut a spei nari praesumat illi , et sibi, si hoc vitio laborer, illorum Imperatorum Valentiniani cilicet, dc suae collegae Marciani sententiam, quae unica definitio usque adco est grauiu vir primentis omnium impudentium haereticorum n Phariam malignitatem sit prorsus fatis sutura, ubi cia r. Qui decreta sy nodi Chalcedoncnsis rata ab omnibus haberi velletit, i ta hac solennitate ab ipsis commendata conapcrimus. Essct igitur iam prophana co-tcntio, nam vere impiuo atque sacrilegus est, qui posktot

532쪽

tot sacerdotum sententiam opinioni Qq aliquid tis.ctandum relinquit. Extremae qui ρpe dementie est, in medio & perspicuo die commentitium lumen inqui iere. aisquis enim post veritatem repertam aliquid γlterius discutit, mendacium quaerit: 3c alia,que hanc sententiam mirifice fulciunt atque stabiliunt. Nec patiatur studiosus adolescens suum intellectum clarorum hominum aut veritis tumentium falsorum do.ctorum dc haereticorum fulgore percelli, &qua sic ptiuum circunduci,errori ut credat, si cra & legitimEconuocata esse subiecta concilia, etiam illa , quae post Apostolorum aetatem sunt habita. Siquidem cuncti quae istic statuuntur, qu amuis hominum expectatis

sentent ijs atque suffragiis stabiliri videantur. nihil la men, quando dissiniendum cst,fit, nisi consulto praesi dente atque spiritu sancto suggerente. Vnde quem ad modum valide est nobis peti uasum scripturarum fucrarum spiritum fructum esse aut horem, pari item fiade est nobis firmissi me credendum, di spiritum satiactum suisse aut horem omnium decretorum, quae in concilijs legitime conuocatis pronunciantur. Quapropter suspectum de errore in ipsis concili j, nihil esse

potest. .

Obseruabit etiam candidatus Theologiae, Vanum L.& futile esse argumentum Andrei Hyperii.& omni u Dilutio

aliorum haereticorum, qui dum sacrorum rum authoritatem eneruare praefiniunt, ita argumentatur. In conciliis, quae costant ex hominibus, qui se pedestituuntur spiritu sinito, atque in horas & momen iur cones..ta si noula comperiunxur labi, necelle est fateamur er- lia posse

iores etiam magnos varios subinde Obic pere. Stu eriale .

porem horum liaereticoriim si non sit malitia admi rabiriir candidatus I heologiae, qui rem tam grauem ac tanti momenti ratione tam futili ac inconstanti conuellere tentant. Non dicimus Catholici, episcopos in concilijs, dum priuatis suis affectibus aut stud ij si deuiunt, erroribus no esse subiectos, quin, vltro fitemur

illos cile hominer,non angelos, interdumque quε carni, suat

533쪽

nis sunt sapientes,& interdum secundum spiritum iudicantes. Scimus item quam plurimos episcopos dum priuata&singularia sua quisque tractaret negotia, iis concilijs etiam in sere fuisse lapsos. Uerum quando negotia 5c causas omnibus Christi inis comunes de rurandas ac discernendas suscipiebant: aut nunc suscipiunt, minime existimabit candidatus Theologiaei sos errare, aut filii, vel fallere poste. Nam quaninis diaqu sua si iniquis'; ambitiosξ aut odiose tractat,spiritu destituatur sancto: minime vero fieri potest, ut piablica dc ecclesiae uniuersalis, ipsi qui non friuata a . thoritate, d communi in unum conueniunt, tracti tes diuina sanct i spiritus orbentur privsentia. Absit, veChristo qui eis hoc promisit, Christiani mendacii pissimum naeuum impingere audeamus. Ipse dixi tivoicunq; duo Vel tres in nomine meo congregati fuarint,in medio eorum sum. Advertet etiam candidatus Theologiae, qui sacro rum conciliorum volumina statuit voluere. Promis sionem illam Luc. ar. Petre,ego pro te rogaui, ne deficiat fides tua. Et illam Mat. vlt. Ecce enim vobiscum sum omnibus diebus, 'ca; ad consum niationem feci li dc alias his similes non singulis Claristianis, nec priaitatis hominibus, scd volucriali ecclesiae& illis vitis. qui comm uocin dignitatem ac personam in ecclesia sustinent, quales sunt epis Ophcste factas. Hanc ecclesiam rcgit atque gubernat spii itu, fatuitus, huic suggerit Omnis, qua iti xta Dei Voluntatem sunt facienda. Bant docet omnem verit .itcm. Pro hac Christus rota gauit,&cum hac uniuei tali ecclesia in conciliis coii

gregata vel per orbem dispersi scio per suit, estq; perpetuo Chri ilus futurus usq; ad consummationem se culi. Hanc vocat Paulus, quia ad eius es auium spiri tum 1 ancium diuina spiritus sancti illustiatus fratia sedente in inspexerat columnam ac veritatis 1 unda

inciatum.

Quapropter, nihil unqua existimabit pius tyros ia

ciota ecclesiastico pocau derroruptum, siue scriptast, si

534쪽

sit,sive traditum, quod dubium aut falsum ulla ratione sit habendum. Qui lapari suspiciet ac venerabitur fide decreta cociliorum,que legitime conuocata sunt. perinde ac si vox caelcstis diuinitus emissa illa omnib. Christianis suscipienda, veneranda, atque credenda intonasset.Qtundo vero inciderit in alicuius prruati vi quid iri, tametsi maximae & eximiae eruditionis lectionem, ciendis uvideritq; priuatum hominem tantum sibi v dicare, ut cum sacris conciliis impudeter detrahat, falsitatis que& erroris calumniam illis intendat, sibi tame in dubitatam adhiberi fide postulatim eminerit civ ssin eoelii hortetiae,quam spiritus sanctus per David olim de priua. Foaei tis hominib. pro nuciauit, icilicet quis dDcus sol' sit vexax,omnis aut homo mendax. Meminerit etia sententit Christi in hac causa,ante io oo.& so . super triginta annos Iatae, nempE, qui de suo loquitur. mend. cium loquitur. Meminerit & candidatus Theologix illorum verborum Ezech a 3. quae ita habent: Vae Pr phetis insipientibus,qui sequuntur spiritum suum, Mnihil vident. Loquitur autem de suo spiritu, qui fide, quam lectores diuinis sacrorum conciliorum decretis ex diuino iure debent, illis eripere, & sibi attribue re falsis resionibus conantur. Tales sunt haerctici no stri temporis,qui audacia sceleratissima a Ermant reclamant, docentque populos scriptis ac viva voce erarare posse sacra concilia, se vero minime. Hanc obstria uationem si aduerterit pius Thcologus, intelliger, quantam fidem debeat ex diuino iureconcili j , qua tam dc priuatis hominibus,qui de suo tantum loqui

tur.

Constanti sentetia apud se statuet candidat' Theo piῖuit, alilogiae,qui doctrinis Catholicis mentem dc animuex- qsuomo ornare optat, nullo pacto licere alicui mortali priua etiam santo, quantumuis maxima sanctitate vel eruditione aut itissimus dignitate decoratus emineat, veritatis certitudine aut

possessionem vel promissionem sibi usurpare. Quod usque a debesse verum, semper intelliget, Vt nec ipsi diueina . Pontifici R iano, qui uniuersalia ecclesiae est vexic seribere. simum

535쪽

simum caput,&legitimus Christi vicarius, quando

uti priuatum hominem ac singularem personam im sol, eeele consideramus, hoc Vlla ratione sit integrum. Illas, Qui uel quippe insignis ci illustrissima est ecclesiae uniuersia salis sue lis praerogatiua, Vt veritatem possideat, dc veritas sit Catholica eius una de praestantissima possessio: luculentissimo ipsisti m testimonio Augustini hoc comprobabimus: ex lib. i a. Conscisca. desumptum,ubi sanctissimus ille pater sic ς ' habet. Deum ipsam uti solet deuotione ardentissima

interpellans. Veritas tua, inquit, nec mea est,ncc illius aut illius, sed omnium nostrum, quos ad eius communionem publice vocas, terribiliter admonens ne vel mus eam habere priuata, ne ea priuemur. Nam quis

quis id,quod tu ad fruendum omnibus proponis, sibi proprievendicat, Sc suu in esse vult, quod omnium est, a communi propellitur ad sua, hoc est, a veritate ad mendacium. Qui enim loquitur mendacium, de suo loquitur. samu, pis Verum quamuis id, quod superius enarrauimusti seκ qua- indubitatum sit, sitq; intelligendum de cunctis mor

tens eccle talibus Christianis,cuiuscunque sint ordinis aut dirasaea Chri nitatis, eorum tamen numero emunctum intelligat pius Theologiae studiosus,Pontificem fore Romanu Vt qui communem atque uniuersalem sustineat per

potest er lonam ac dignitatem,eit enam ecclesiae una uerlaus verare. rum caput: nerique minime potest, ut quisquam siti dignitatis aut honoris corpori alicui cocessum, quod non multb excellentius& principalius capiti id con ueniat. Clim igitur Christus corpori mystico ecclesiet veritatem in possessionem promiserit,steteritq; semper promissis,quoties ecclesiasticae causae spiritus sancti, qui veritatis est author, presentia postulauit, hinc etiam cogimur Christiani credere atque fateri eatudem dii linam promissionem de spiritus sancti pr sentia & asiistentia capiti res fidei dc ecclesie sui corporis ' . meditanti ac decernenti, esse factam. Qujn primo capiti, ac postea ecclesis esse datam. Huius doctrins veritatem certa esse evincit scriptura illa, qui refert Chri stulti

536쪽

stum Petro dixisse: Ego pro te rogaui, ne deficiat fides ilia. Statuitur etiam ratione hqc doctrina. Nam sicuti Deus optimus nihil ecclesiae suae nisi per Christit, qui eiusdem est caput, promi sit, ac praestitit . ita Christus eidem ecclesiae suo sanguine facro partae, nihil via quam promisit; nec dedit, quod non prius Petro, dc suis vicariis, qui Christi vicem gerunt in terris, quiq; .caput sunt ecclesiae, promiserit, atq; pres iterit. Rati ne naturali hoc exigente: nam absurduni videretur aliquid humano corpori promittere aut praestari, qd ieapiti eiusdem corporis negatum vellemus. Verum, tametsi nec huius loci neq; instituti sit libreticorum argumenta refellere, net obiectiones dilue rei ut enim plenilis informatum candidatum Theo. :logit in hac materia relinquamus, placet Hyperio nobis temerhinsultanti unico verbo respondere; & qua ipse falso putat rationem essicacissimam ac plane cO. cet An . uincentem, citra ullum negotium diluere. Docet hic dreas H haereticus,concilia quae hominibus, qui spiritu sancto per i , condestitui possunt constati errare posse. Ac proinde ne

cesse est, fateamur, errores in conci l ijs magnos &va

hios irrepere posse. Nos no dicimus homines illos, qui in sacris illis conueniunt concilijs infallibiles esse quado spiritu sancto destituti fuerint. Tuc ingenue enim eonfitemur illos carnales esse, dc carnaliter sapientes erroribus obnoxios, adeo ut subinde in horas atq; moi inenta labi possint ac labantur: nec dicimus in priua tis suis actionibus semper ab spiritu sancto regi: auset iur in illis interdum spiritus sanctus suis peccatis id exigentibus. Sed hoc inuincibili an iniorum sententia debemus etiam confiteri; eos, quando causas publicae fidei 5cvniuersalis ecclesiae disiniendas suscipiunt, spiritum sanctum qui omnium Christianorum salutentumat, illorum mentibus sese infundere; illorum cor dibus sese delabi, ut siti di irini luminis beneficio illii strati & accensi videant,& ament ac proliuncten i vctritates illas catholicas; quibus piorum animae de vota brutate Dei certiores fiant di certae reddantur. Quod

re posse:

537쪽

spiritus aut spiritus sanctus ipsis interdum aufera tur, hoc hecisin tu R- debet, nec potestullo pacto derogare authoritati sacro hu&- 0b concilioru: Sicuti no derogat authoritati sancta-- ά di scripturarum Psalmorii, quod Dauid ob desiignata

aufertur, grauissima peccata spiritu sancto & sua diuina virtu di postea te orbatus fuerit. Nec authoritati prophetie Ionae, cui ijs de rursν propter rebellem eius proterviam ablat' fuit spiritu; 4- sanctus. quando iussiis ire Niniuen, suam sententiani sequutus,eb accedere recusauit. Nec Moysi de diuina

potentia dubitanti, nec plerisq; alijs pr'phetis de quibus libri sacri testantur spiritum sanaum nunc illis

suisse sublatum, nunc vero eisd veluti docet Hebraismus, iterum factus, hoc est, concessus. Quemadmoduenim credimus firma sententia spiritum sanctu men tibus prophetarum, quando scripta haec, quae ad nos transmiserunt, literis dabant, adfuisse: cum tam esepe

alias spiritus sanctus,qui non habitat in anima subdi ta peccatis, sese illis subduxisset, pari ratide etiam est nobis statu edum, patres ecclesia a quibus nihil humanum suisse alienum arbitrabimur, quando in conclalijs de rebus maximis nostr fidci tractatuit conueniebant, secundum spiritum sanctum propositas suis i ' dieiis subiectas disiussisse, deq; eisde deliberasse,&iuxta sanctu spiritu sententias tulisse. Hoc tam inc6cussa fide sibi persuadebit candidatus Theologi Vt non minus eum sit habiturus si reticis quem de hoc quod

diximus dubitante aut neganteviderit quia euha, qui euagelium Ioan . sanctum & diuinii esse verbum negauerit. Vbi est Christus, ibi veritas est. Est alii veritas vianica, siue ipsa in sacris sit scripturis, siue in diuinis sit traditionibu aut in sacrorum conciliorum conclaui atque decretis, siue ite sit in apostolorum pectorib., vel prophetam cordibus aut patria concilioru mentib'. In omniu istorum ore ipse spiritus sanctus verba dicenda posuit, pari igitur veritate necesse est oes has constare coctrinas. Haereticumque est planE asserere quod necessis terrores ii x pere in concilia, quae hominibus, qui

horas labi pollunt constant.. Nec

538쪽

Nec moueat candidatumTheologi id, quod exc5 Qllo Nicaeno Andreas Hyperius&alii heretici catho Diludo.

Iicis contra veritatem sacrorum conciliorum prodia cere solentisi ilicet, quod neglecta communi Causi fi dei patres qui illic conuenerant, statim c perunt de eae nod ἡ priuatis quibusda negoti ja odiose contendere, accon ivitiplictendissent diutius, nisi imperator Constantinus rei e rente Eusebio Ecclesiasticae historiar libro decimo, ca pite a. exust is libellis, quos aduersus se inuicem pataxatos obtulerant, induxisset, eos magna cum reuerer

ita ad publicam causam fidei an ii num conuertere: fatemur & nos Catholici patres, dum his viiijs agitare tur, humanis seruisse affectibus . non diuino spiritus, ancti nutui. sed quid tum postea Z Nunquid inde ii cet inferre, patresvbi affectus moderatiores acceperatiyriuatis odiis restinctis, non potuisse causani uniuer Mecclesiae communem spiritu Dei inspiratos tracta ieὶ Minimε quidem. ma semel carnales fuerunt, po aea non potuerunt spirituales esse, an quia qLia: carnis . unt semel sapusAnt, non poterant paulisper quae sunt spiritus indicareὶ Fuit enim carnalis Ioannis ille christo chariis: sint item & carnalis Iacobus, quondo ambo in amplissimo illo regno Christi , quod sutu rum temporale credebant: Vtriusque lateris praero natiuam in tempore sibi polliceri vehementer pollua labant : fuerunt carnales uniuersi al: discipuli, qui audita hac duorum fratrum petitione, illis indigua bantur quia ad primatum ipsoruni aspernata digni tale nec eorunt ulla habita ratione confinguinit. atis jure videbantur aspirare. Sed quid multis Z fuit satha hicus Petrus tum semel Christu negando, tum & eundem quasi errante aut imprudentem corrigendo: scanoctantii ducarnales erant: quando spiritu imius di tantu acceperiit. At vero xbi virtute altissimi imbu ri ac roborati stierunt,& acceperui spiti si qui ex Deό

est. n5 ita, sed multδ aliter de suis & alioru reb= iudicabant. Qtia carnales prius fuerant, non ideb Euangeliuioan. aut cita caiionicas vel epist. Peti i, lacobi, aut Iu

539쪽

dae veritate destitutas arbitrabimurti nec dicemus spl-xitus sancti virtute non esse munitas nec suffultas, nec illis scribentibus adfuisse negabimus. Eode igitur mo do patres, qui in sacro illo Nicaeno concilio conuen xant, tametsi primum carnales essent de carnalib. assectib. laborauerint, nihilominus tamen dicimus, quod ubi spiritus sanctus illorii informauit mentes, ea quae spiritus erant , sanctione celebratissima statuerunt. Sciet tandem candidatus Theologiae ecclesiam doce respiritum sanctum illis patribus adfuisse,quadose utebant uniuersae ecclesiae, non priuatis suis affectibu quando sequebantur spiritus sancti ductum, non ca nis intentum: quando totius ecclesiae non commodisci priuatis honoribus inhiabant. Nec vel pilum detrahit magnae illius sacri concilii Nicaeni authoritati, id quod de Paphnutio obi jcitur,ve ' pli' per quem viriliter reclamantem stetit, quo miniis c Mux non de ministris ecclesiae ad coelibatum cogedis pr

eilio Ni mulgaretun Non agimus de eo, quod propemodum factu fuisset, sed de eolfactu est. Non enim quia Unicus Paphnutius reclamauit, ob id existimabimus eius sola authoritate expectata, aliquid sancitum suisse sed omnium patrum auditis prius sententiis atq; col lectis suffragijs: cunctaq; illic legimus stabilita fuerutordinata. Fieri enim potest, qubd Deus diuina prout dentia dc inscrutabili sapientia declinantibus multis in unam sententiam, uni insinuet, quod alijs occulta. tum aliquantis peruoluit. Verum inde depraehendet Hyperius, repraehendent oc alij haeretici spiritum semctum patrum in concilijs conuenientium corda dirisere, atque gubernare. Si quidem ad unius Paphnutii

sententiam omnes haerent ac subsistunt, cum ratio m stularet, unum tantae multitudinis tam sanctae atque .

eruditae in sententias deflecti potius , quam suam illis aduersantem statuendam proponere . Verum quamuis audita illi' patris sentcntia oes substiterint, nec ulterius fuerit processum, quam maturius ae dilux intiva negotium illud circumspicereturinon fuit in

mea tunc '

540쪽

men tunc quod uni Paphnutio suit vissim, decretum. sed quod omnibus. re canon ille de coelibatu mi

nistris ecclesiae imperando tunc teporis non fuit pro-

mulgatus, nulla alia causa reddi potest, nisi quod ita placuit spiritui sancto. re etiam postea in alijs

conciliis canon ille omnium patrum consensu pro . nunciatus fuerit de coelibatu ecclesiasticorum, nulla

etiam alia ratio reddi potest nisi quod spiritui sancto ita placuit. Nihil igitur est quod in sui erroris dese sionem Hyperius aut quispiam alius arripere possit ex facto Paphnutij stiperius inducto. Q d idem Hyperius obiicit ex Tripartitae hist

ria lib.quinto capito tertio. Vbi Sofomenus comm morat decem aut plura concilia celebrata, Vt Medio. FIani, Arimini,syrmi, Seleuciae, Antiochiae, Nichom diae in Bithynia, dc coe in quibus qui conuenerant, conati sunt dogma de diuinitate & consubstantialitate filii Dei Iesu Christi quod in Synodo Nycaenaeuideritissimis silerat sacrarum literarum pronunciatis stabilitum,euertere, nullius est momenti, nec vel tantilla mouet firmissimum fundamentum authoritatis sacrorum conciliorum.Siquidem euidentius qua quod Hyperius ignorare potuerit,apud omnes, qui lecti ne conciliorum exercitati suerint,constat, cuncta illa non concilia ecclesiae, sed Sathanae conuenticula dc haereticorum conciliabula fuisse. Non enim fuerunt

illi patres sed ecclesiae proditores: nec fuerunt congre eges 1;urigati eius,qui solus concilia cogere potest,nempe pon- Arimineutificis Romani authoritate quin,ipis inuito & recla- se,quare imante,compellentibus tamen imperatoribus, qui Ar & qua r rianismi sordibus erant contaminati. Quod abunde Con satis ijs constabit qui Eusebium Caesariensem conci- lij Ariminesis gesta referentem, percurretrit. Is enim libro decimo historiae ecclesiasticae capite vigesimo dc vigesimo primo euidenter demonstrat,quo spiritu, quo fine, qua etiam de causa & authoritate conuetus

ille Ariminensis indictus fuerit, nempe Constantii , haeretici ac tyranni iussu, ob eam causam ut prius MGg a than