장음표시 사용
731쪽
Prosternitur paul. voceClit isti,&petit 9 d ipsum velit face
bantur, &postquam eius diuinitas multis ac solidi scripturis fuit comproba ta,& patefacta vitae inculpatae puritas Christi Iesu Nazareni, quem virum appro batum a Deo in illis virtutibus, Ec prodigiis ci lignis quae fecit innocentem morti ipsi tradiderunt, inquit Luc. Act . .quod his auditis compuncti sunt corde,de dixerunt ad Petrum,& ad reliquos Apost. Quid faciemus viri fratresZoratio illa Petri siue concio, tantum habuit spiritum, ut interna auditorum praecordia co-cusserit, horroreq; perfuderit,adeb ut vitae discrimen. in quo erant,extimescetes de remedio opportuno imquiendo anxii mox percunctantur. Quid i ciemus vi ri fratres8Suffragio David conuicimus copuitionem illam non profluxisse ex natura, nec legis cognitione. ipsam administratam, sed Dei singulari beneficio imsis collatam fuisse. Nam Psal. su. refert propheta imdaeos dixisse. Potasti nos domine vino copunctionis. Exacte fatis perceperat huius spiritus energicam p t ntiam Paulus quando ad vocem illam Christi eum interpellantis,Saule Saule quid me persequerisi humi desielius sedeque exturbatus totus timebundus ac tremulus deposita esterata illa quitia, respondit. Domine quid me vis facereὶ Act. 9. Quae nunquam dixisset nisi spiritus ille,de quo tractamus, Verbu comitatus. vitam verbo in illo itinere in Damascum prεstitisset. Hinc factum est ut in posterum recordatus virtutis huius spiritualis potentiae, quam iam pridem expertus fuerat,dixerit in illa,quam ad Hebraeos scripsit e pist. cap. . Viuus est sermo Dei &efficax,& penetra bilior omni gladio anci pili,& pertingens usque ad di
uisionem animae ac spiritus, compagum quoque ac medullarum & discretor cogitationum & intentio num cordis. Et a. Cooo. Arma militiae nostrae non sunt con alia, sed potentia a Deo ad destructionem munitiorum,concilia destruentes Jc omnem altitu dinem se extollentem aduersus scientiam Dei, ct in capiti uitatem redigentes omnem intellectum in ob
sequium Christi. Arma militiae quam tunc profiteba
732쪽
itar Apost. non erant carnis, quae solent esse Diuitiae, Arma ear gloria,& humana facundia,atque eloquentia, adula
tiones dc simulationes, haec omnia sunt arma quibus caro se suaque defendit, munit, atque corroborat Op ra. Talia non erant Apostolorum arma, sed multum Arma A 'ab his diuersa, verbum scilicet crucis, euangelium, & postolora spiritus, in quo Deus potentem efficaciam suae do ctrinae dignatus est collocare Ideo dicit potentia esse φ μφ' laa Deo id est, quae totam suam vim & potentiam ha 'bent a Deo, ob idque nihil est tam altum in mudo,aut sublime,quod horum arariorum potentia non dei iciatur, nec tam acutum quid excogitabit caro, quod spi ritus non retundat acies. Marcus refert. i. cap. historii Maraia quod praeteriens Iesus secus mare Galile , vidit Simonem & Andream fratrem eius, mi . tenWs retia sua in
mare erat enim piscatores &dixit Iesus: Venite post ime,& faciam vos fieri piscatores hominum. Et proti nus relictis retibus secuti sunt eum. Vocauit etia paulis post: Iacobum Zebedaei & Ioannem fratrem eius, Voc equos inueuit componentes retia sua, & relicto suo Zebedaeo in nauicum mercenarijs secuti sitiitest, praeterea reicri Lucis. cap. quod vidit Iesus publicanii, qui teste Matth. s. sedebat in telonio,& vocabatur Mattheu cui dixit.Sequere me, di ait Luca quhd re- Mat. lictis omnibus secutus est. Nuquam prosecto tantum potuisset verbum Christi, nec tanta suisset nudo ver bo potentia, ut relictis omnibus, etiam parentibus,c pelleret auditores interpellatos Christum sequi, nisi verbum ellicacia,& potentia sparitus, qui facit ut cor da eo inclinet, quo Christus vocat, munitum fuisset. Nec Magdalena, nec Zachaeus, nec ullus mortalium,
eorum qui verbum Christi expressum ab ipso praedi catum audiuerunt,eam quam praestiterunt, Christo exhibuissent obedietiam, si solo simplici ac nudo ver bo vocati suissent. Vtpote quod verbum ita itum ac
nudum, litera est occidens, tantum pertingens ad carnales aures, & cum caro non prosit quicquam, Christi .
verbis & Apostselorum, atque omnium aliorum com
733쪽
concionatorum sermonibus est necessiaria illa spiritui potentia seu essicacia, qua ea, quae concionator rsuadere instituerit, animis auditorum imprimat atque insculpat. Hunc spiritum seu essicariam vel verbi pintentiam dat Dominus per sanctum suum spirituiri qui diuidit unicuique sicut vult & ubi vult spirat.
xet igitur concionator, pulset,ac petat in nomine Uni
geniti filii Dei sibi dari hanc energiam verbi Dei, Mitebb. . hς0ς,0ς sibi contingat id quod Iacobus in sua
monica scriptum cunctis oraturis reliquit, scilicetraonet e5 Rςςipiti' eo quod male petatis. Hori,ibie C: ivlζrem concionatoribus ante ea, quam diuLseis, urit nam hanc pIoclamandi verbi Dei prouinciam sit, usquam humeris paterentur imponi,vel ipsi obire tentarent. publice ipsos explorare prius suum ingenium,quanta valeant cocione- sacultate in dicendo, num scelicitatem illam spiritus h liEh, in sui habeant sermonibu ' necne,ut si hac singulari sit exequi ρtque Operatione verba sua munita,nun, ob Mepi thenderint,alacriores, atque promptibres sacram latum illam concionandi verbum crucis desanctionem in necne. ecclesia administrand. am suscipiant. Verum si nega iam senserint,alijs studiis sese componeres, hanc pro uinciam aliis aptioribus, quos spiritus sanctus magis idoneos fecit desungendam permitiant. Praestabuni amici prudentes ac circunspecti & sinceri egregiam operam amico se consulenti; sit ipsi eorum hac de re requitenti iudicium, periculo ipsis audientibus priuis icto, apparuerint,quid possit prinare; si cum fructu. an secus, sit proclamaturus. Quorum iudicio ita sub DEs ὁ ςςbit Loncionatorio decretum, Uthon obstinatusco hiona tot sunt .gia I rgat obire,quod spiritus ne tenpriusqu2 tet, adia Onuit. Io verbquem aptum ecclesia & amici in uno do 'rcnunclauerint, totus in gratiarii debet actiones diceedi in Le solui, ut qui diuina aeterni patris benignitate, et
. E imi spiritu fancti organum atque fidum
n tiabee autem continuo cum David. nece
elesit ἴsi 'ex iderit mente Oratio illa huius sancti sitimi proedibu, phete, Icilicet. Et ne auferas de ore meo verbum veri
734쪽
talis usque quaque, quia in iudicijs tuis supersperaui. . Et sic fiet, ut copiosulii & luculentum fluctu in popuIol Christiano sit facturus, aedificabitque sana do ctrina oues Christi, ipsique vitae aeternae verbii scilicet Dei, quod est suavissimii animaru pabulum repurgestum suppeditabit.Vnde Deo gloriaspiddidissima, animabusiveio commodum iesultabit incomparabile. alec ipse concionator sua privabitur mercede, nam uigebunt sicut sol sinquit ibi litus sanctus) qui docti fuerint, fulgorem illum sibi a Domino preparatum hierabit se conssequutui uiri.
Tertia causa, quare sit necessaria conesona toti Spiritus Sancti inuocatio. Caput uri.
DIgnissima est, quam omnes Christiani in prL
mis concionatotes catholici maxime aduer
tant,dissinitio illa Petri, quam in fine cap. z. suae epistolae scripta nobis reliquit Qus sententia sola, si sina esset mens, proculque ab animis haereticorum nostri temporis ab inet refractarius atque malignus spiritus, abunde fatis sussiceret, ipsis informandis, de rebus atque do matibus nostrae ccclcsiae Catholicae Amat hα Romanae, si erudiri se paterentur, aut amice & beni retici, gne vellent, aut si Meritatis inuestigandae inueniendε fili j suntque amatores estent.Sed proh dolor, non quiruntve xςDebx ritatis speciosissimam claritatem, sed amat tenebras, nimirum quia si iij fiunt tenebrarum. Dicat Brentius quicquid velit, furiat ac seu latinoues Christi truci lentus lupus Caluinus, filii sunt tenebrarum, in quos nisi resipiscant breui diabolus, qui ipsorum doni inautur, est seu iturus. Dissinitio Petri ita habet. Iloepi i. cimum scitote intelligentes,quod omnis prophetia scri '' plure propria interpretatione no fit. Aduertit omnes Christianos Petrus, quod ea ratione sata legendae scripturarum propheticarii doctrinae, ut intelligamus ea rum intelligentias non essi praeuatae unius cuiusque interpretationis. i. no depedere prophetias a priu in
interpretatione viij cciusq:,sed ab spiritus sancti de
735쪽
Prima tau claratione qui earum est autocatque fons. Subiecit a. mox Petrus causam, quare scripturae prophetia ad siti
inuestigationem priuatam alicuius solam libidinem,
seu carnalem quantumuis prudentem aut acuta sei tentiana humanam non admittat. Quia inquit. t Non. enim voluntate humana allata est aliquando prophetia sed spiritu sancto inspirati,loquuti sent sancti Dei homines. Cum igitur scripturae sacrae,quibus populus Christianus est instituendus,&de rebus diuinis diui
naque voluntate admonendus,pectoris Dei sint sca turigines certissimae, necessarium est prorsiis ipsis imtelligendis explanandisque spiritus sancti gratia,quet
mentem concionatoris,ut veritates Catholicas in imsis scripturis dilucide videat,illustret,cuius virtute M Seeunda O liorum erudiantur intellectus, inflammentur Volum causa. tales,atque reuiuiscat beneficiorum Dei memoria. Wniuersa doctrina sacris libris compraehensa, captum humanae rationis excedit, proinde earum sensuspe
tendus est, vel ab ipso spiritu sancto, vel ab ijs,qui ip sum acceperiit a Christo, qui ostium est prophetarum
omniumque doctrinarum sacrarum. Vbi conciona
spiritus sancti imploraueriticum pro cer statuere apud seminime possit,selexauditum esse, non temere praesumens ipse pro suo arbitratu inte Eeelesa pretabitur scripturas, nec populis quid sibi tamen vi Romana deatur annunciabit, sed ecclesiae Catholicae Romanae
cosulEda. doctrinas,&sacrarum scripturarum interpretationes amplexatus,ipsas,plane,perspicue,inuiolatasque po-Lue.vit. pulos docebit. In quibus solis interpretationibus vetarus genuinusque spiritus sancti sensus constat. Nam, peruit Christus interpretatus est legem dc prophetica vatici . Christus nia Apostolis nec id tantum. Verum rcfert Lucas vi
Apostolis timo capite suaeEuangelicae historiae, quod aperuit il-hiulata ibiclligerent scripturas. Et sic, verum iEnsum. scriptularum sensum, iamiam ascensurus in caelos. Apostoli rescruandum deposuit apud Apostolos, dc discipulos. verbinor Apostoli vero atq; plerique alij discipuli,cum essenerales ua- mortalia eundem sensum scripturam, quem a Chriasio ac
736쪽
acceperunt, reposuerunt apud Ecclesiam, quam diderunὲ Christus instituit erexitque, &ipsi ex eius mandato stabilitam morientes nobis reliquerunt. Unde est ma xime aduertendum, quod Apostoli dictis Chisti an ' pQ nuentes non tantum suis ministeriis nobis relique runt ecclesiam conditam,confirmatam, ac solide fim datam,verum in ipsa sacras suas reliquerunt traditiones, quarum partem Viva voce ad nos usque conser vitam transilii sit Ecclesiastica posteritas: Aliarum vero parte scripto nobis coni municauerunt. Est tame utrarumque par aut horitas, eadem firmitas, & arquaveritas. Reliquerunt etiam in ecclesia quam ipsi fuit darunt, eum sensum legis & prophetarum, Oc Omniu verbi, &dosmatum Christianorum, quem a Christo accepe scriptis ratit. Quicunque igitur Apostolorum possident eccloe Apostolo sarri, ij discripturas, & earum sensus veros & certos x possideant, necesse est. Qui vero extra hanc sunt eccle siam,etiam citra controuersiam fateantur necesse est. verum certumque Spiritus sancti sensum in scriptu ris sacris elucidandis no habere.Brentius dc Caluinus, .. .. .-
de plerique alii pεdagogistae nunquam hactenus pO. & - he
tuerunt, nec Vnquam poterunt demonstrare, se in ea tarusens,
esse ecclesia,quam Chi istus instituit, & perficiendam ecclesiae commisit Apostolis'. Nec ostendent unquam inter pretationes suas, quas veritis peruersiones dixero, ex illis sacris pectoribus Apostolorum profluentes di ' manasse, ob idque veritatem concionari nec pote- α iunt, nec scient, stulteque sibi consulunt auditores, qui veritatem sibi praedicandam ab illis expectaue hi lat. Hoc quia ut d ixi, citra controuersiam est, dc quia sia. praesentis instituti non est lati iis probare suo tempo re tractandum relinquam. C terum iis ita praelibatia Ecclesiastem,quem informare intendimus, admoni tum satis arbitramur, ut si quando veritatis inueniendae desiderio sit affectu vel sibi formanda fuerit cocitacio doctrinas ecclesiae Catholicae, quae est Romana,hu Q da militer consulat; eos testat doctore quos in obedien ctore, deatia α fidei consessione hui*s Romanae ecclesiae inteL betat Iu T l lexerit,
737쪽
te eoueio lexerit, transegisse vitam& ob ijsse mortem. Nahaeen/toz, ecclesia Romana uti sponsa Christi preciosistima, qui sela columna est, de veritatis fundamentum, sanam veramque sui sponsi mentem ipsi ab Christo reuela tam retinet. Haec diuinam spiritus sancti praesentiam ex Christo benignissima promissione habet,estque petapetuo habitura in finem usque mundi. Ecce enim VO- biseu ira sum, dixit Christus suis discipulis teste Mat MattiVlt. tharo, usque ad consummationem seculi. Pollicetur eis se ad suturum, non tantum in aeterna illa beatit dine gloriae, in qua se illis p rq bit fruendum. Verum prom Issio illa de sua in hac mortali vita assistentia A postolis suisque successoribus exhibenda, venit intel ligMa. Legat pius ecclesiastes patres illos ecclesis Au gustin. Hieronymum, Basilium, Athanasi. Irenyum,
Hilarium, Cyprianuin, Chrysosto inum, qui non tantum viva voce sacros interpretati sunt libros, Verum etiam scriptis luculentissimis nobis testatum reliquerunt veram atque Apostolicam & Christi doctrinam eam esse,quam Romana docet ac tenet ecclesita. Hau
Ecelesia riet etiam profecto fanam doctrinam ac limpidam ibo est reformationem accomm tiε, sdii d-ndam Opportunissimam concionator, qui iugite sturae si ctione ac meditatione facris his patribus intelligediserae. operam dederit. Hos Isaias octingentos annos ante Christum praedixi r. capite. 6o .Filios alienos futuros, qui muros ecclesiae suis doctrinis essent aedificaturi. Legat concilia faci a,Pont: sicunt decreta, atque diui 3 na responsa , admirabilcs inde cxuxerit veritates, quas absque ullius detrimenti timore Christianis amplectendas proclamabit. Ecclesia catholica, qu .ar spiri tus sancti habet scrinia, in quibus omnes thcs aura sunt sapientiae & scientiae eius abstonditi, cui etiam Chri sus secrorum scriniorum clauem res iquit, hos docuit patres. Ncc ad tantu. verit distetis ubet ibus suis incredi. Diti tractauit amore. Qira indulgetra, cic cocionatorib. huius nostri ta perturbati seculi lubes concedet, mo
do ipsis suisque primari spastoribus episcopis scilicet
738쪽
sc Romano Pontifici obsequentes se velint praestare. Nusquam est veritas faciarum C ripturarum, nisi in ecclesia Romana. Qiticunque igitur Veritatis cogno- scend Voto tenetur, qui ctiam voluerit esse,atque haberi fidelis mysteriorii Dei dispensator, quicunq; tandem voluerit seruum bonu & fidelem agere in domo Dei, dispensaturus populo Christiano sacram euange iij doli rina, ab ecclesia Romana mutuet Verum ac sensum genuinum scripturaru sacrarum. Non concione tur id, quod sibi visum sit, nec pro suo arbitratu prssumat doctrina verbi crucis fidelibus impartiri. Non te gat haereticoru pollillas, non amet eoru peruersas scri male q si pturaru cosus des, sed petat ab ecclesia id, quod fuerit bi visa fuesibi cocionandii, q abunde non dubitet pulcherrimas rint. ac suauissimas proclamandas supped itabit ipsi doctrinas. MOS ses concionaturus filijs Inael, non eis propin Exod. . suit, quae ipsi cogruentia videbantur, sed religioe summa obtemperauit Deo dicenti: Ego ero in ore tuo, doceboque te quid loquaris. EZec. a. refert Dominum ipsi Ereelii, dixisse: Fili hominis sta super pedes tuos, dc loqaar te cum. Et ingressus est in me spiritus, postquam locutus est mihi.& statuit me supra pedes meos, & audivi lo quentem ad me,& dicentem: Fili hominis, mitto ego te ad filios Israel,ad gentes apostatrices,ac tande in fi ne capitis subiugit ipsi Deum dixisse: Aperi os tuum, di comede quaecunque ego do tibi. Et Vidi Jc ecce ma rus missa ad me, in qua erat inuolutus liber, de expan ὀit illum coram me, qui erat:criptus intus & fori&. Qimd testimonium inani festitis qua dici poterat,n bis manifestat, non licui levia quam prophetis pro suo arbitratu, quaecipiis codibuissent vaticinari, sed id a Deo e mectasse,atq; accepi sse. Isa. 6. cum in mandatis accepisset a Deo, quod clamaret, non prilis quamuis iussu ausus clamare, quam de rebus dicendis instruriretur. Nam eius Vaticini hirn comemorat, se Dco prae
cipienti respondisse. d clamaboὶcui Deus inquit: Annucia populo meo Gler. i eorum, dc dcmui Iacob peccata finxit Isaias dicenda, verum quid - it a sibi
739쪽
sibi proclamadum erat a Domino euidenter accepit. Mitt. ib. Est etiam Christus, quem Matth. io. c. refert Apostolis dixisse, quando binos ac binos ante faciem suam in omnem ciuitatem quo ipse erat venturus, eos mittenta dos decreuerat. Cum steteritis ante reges & praesides,
apostolo, tur enim VobiS in illa hora quid loquamini. No per quiest ex naittit Apostolis facultatem excogitandi, mi dante cogitare. tribunalia essent rogati responsuri, sed hoc ipsis Chri- sed omnia stus se suppeditaturum pollicetur: Non inquit, fingi- se datusum vestra placita & somnia vestra iactate. Sed quid Vel P Q ux si vobis habenda suerit concio sacra, fueritque dicem dum coram regibus,aut praesidibus de mea morte Vel de mea vita,Versi ad tribunalia producti fidei vestrae atque doctrinae religionis sit reddenda ratio, nolite vestra sola humana ratione excogitare ea, quae sint vobis dicenda, dabitur enim vobis in illa hora quid Ioquamini. Idcirco hic sitis promittit dicipulis se daturum atque inspiraturum ea, quae in sua causa sint dicenda. .sa tunc temporis, cum esset in ipsa prim ecclesiae fundatione, quando discipuli nondum plani exuerant ruditatem, & ignorantiam carnis, non illi Christus ita fidenter negotium fidei atque religioni committit,quia sciebat eos non ita excultos, neque t idoneos esse,qui de rebus maximis states sunt res nostrae fidei)cora sapietibus huius seculi dicere atque ς' spondere possent. Ob id igitur eis vetat ne cogitet, se sola humana ratione, quid rogati debeant respode se eisque pollicetur,se ipsis id daturum. A tque ubi tot triennium ipsi cohabitarunt, in suaque schola Vcxiis' res,ab ipso fuerunt instituti, xbi altissimi virtute ς alto eruditi alium hominem, spiritalem scilicet ip'duerunt, tunc scith admodum ac discite de neg0x qChristi dicere, proclamare atque disserere pote λη 'Quia pater illorum illustrauerat in dies. , Filius docu Tat intus in corde & soris voce: ac ladem Spiritu i δ'
ctus ipserum illabens cordibus, quae pro illius tempq i. statu eccclesiae erant necessari eos docuerat Pς ς liquerunt
740쪽
Catholicasque veritates, ut secuturi concionatores, mi Ggeon intelligerent, quod quemadmodum non licuit proe et onatophetis neque Apostolis res sacras tractare, nisi Domi. res nostrino Verbum suppeditanti ac verba praeeunte, multo xςpoxiβ Tminus ipsis nec modo id licere. Uerlim non inde instarant concionatores nostri temporis miracula esse ecpectanda, ut de doctrinis tractandis diuinitus, admo- Ab'ost 12. eantur,&Vt olim prophetae aut Apostoli, per ange- placita polos aut alijs miraculosis dc insuetis modis doctrinas puto nar- doceantur sacras. Non opus est id expectare, sed eccle mxe, mul Mam matrem accedere, eam consulete, atque ab ipsa I. Di R i Pranas,puras,intemeratasque doctrinas petere & expe- eas retinet,quas Christus docuit ac praedicauit, quas Apostoli ante ea, quam ulla esset scriptur noui instrumenti, ipsi reseruandas, in nostram Utilita,&vrum tradiderunt. Dabit profecto pia mater charismis filiis panem vitae, verbum veritatis, veritates infallibiles ac doctrinam inuiolatam & incorruptam, quae tanquam lucerna fulgentissima splendebit in valle huius mundi caliginola,cui benefaciemus attendentehut docet Petrus. Dabit etiam germanas das scripturarum sacrarum interpretationes,
esasque tam perspicuas,& claras, ut nemini, nisi tuta Monet Gbidam habeat mentem, dubitationis, aut difficulta ς, ψη x0 ε is causam aut locum relinquat. de eae ob id consulimus concionatori quod Romana in Romanae doctrinis sequatur ecclesiam, quia cu Spiritus san in suis pdi us nusqua sit, nisi in hac ecclesia. ita neminem futu catioibus rum sciamus qui eius accipiat virtute, nisi in eius peta seqvi maneat Obedientia, religione atque pietate. Apςxit spiTestatur hoc satis expresse scriptura illa λςlesiasti . 'ἡbis' ci D. ubi asserit Iesus Sy rach,qubd Dominus in medio o veritatε ecclesia; aperici os timentis se,&adimplebit illud spi ineeelesia xitu sapientiae,&intellectus, &stola gloriae induet it Romanatum. Diabolus aperit ora eorum,qui sunt& loquun dQςζnx-tur extra ecclesiam, Caluini scilicet ac Brenti j, Illyrici