장음표시 사용
751쪽
sum in ut manifeste illud, ita oportet me loqui. Est metaphora,cuius pulchritudinem & elegantiam vel CL
cer aut etiam admiraretur Demouhenes. August. libro i. De praedestinatione sanctorum.cap. ΣΟ. Ven
Meth ''satis praesentem illustrat locum . modo aperietur,inquit, ostium verbi, nisi cum seitas aperitur au de pi de dientis Vt credat,& initio fidei facto, ea quae ad aedifi mnsania candam salubrem doctrinam praedicantur & disputactorum. tur admittat, ne per infidelitatem corde claust, ea quae dicuntur improbet ac repellat 3 Vnde & ad Cor. p. 4. ait: Perinanebo autem Ephesi usque ad pentecostentostium enim mihi apertum est, magnum 3c euidens.& aduersarii multi. Quid aliud, inquit sanctiis hie doctor, potest intelligi, nisi praedicato ibi per eum
primitus Euagelio credidisse multos eius fidei aduer . nn . extitisse, secundum illud Domini: Nemo ad
me venit, nisi cui datum fuerit a patre meo. Ioan. 8.
Et,Vobis datum est nosse my sterium regni caeloruiti. illis autem non est datu. Ostium ergo apertum est in eis, quibus datum est. Aduersari j autem multi ex eis. quibus non est datum. frequenter usus est Paulus hae metaphora in prosequutione huius negotii, scribens ad Cor. a. epist.cap. 2 inquit: Clim venissem autemz.Corin i Troadem in euangelio Christi, dc ostium mihi aper tum esset in Domino id est, cum multis auditoribus Dei singulari beneuolentia ablatum esset cor lapi deum.& datum esset cor carneum, id est, cor suaue,docile,atque diuinis vetbis suscipiendis Sc admittendis idoneum, Unde conν ersi sunt ad fidem, non tamen habui requiem in spiritu meo, eo quod non inuentatim Titum fratrem meum.
Omnia loca hic congesta abunde satis testari arinfronpiis ac doctis viris necessariam esse Spiritus sania. Eti gratiam,tum concionatori, tum populo auditu et illi ut caelestis lucis fulgore illuminatus a Christo mente & corde sincerE verbum diuinum crucis v leat proclamare; his vero eiusdem gratiae, superna
virtute operant axea cordia durities in eam sit com
752쪽
versa suauitate, non quae aegre nec difficulter, veru vi tro ac lubenter, verbo Christi locum paret ac praestet. Ioan . in sua Ap .c. . declarat corda hominum sua ha Αpbe. .
bere ostia,ad quae Chiistus stat pulsans, atq; expectas d tali si quisqua sit, qui ipsi aperiat, hospitioque ipsu excipiat, cet ossiu. idque non tantu ut coenatus sit abiturus, verit, ut illica mice dc honorifice exceptus, quod superest, quiescat noctis, ostiti cordis humani in infidelib. est ipsa in fide rlitas. In Christianis est obstinatio vitiorum in quibucda, voluptas in alijs, in alijs cupiditas,& in V noquoque illud vitia est ostium, propter quod Christus excludi
tur,& diabolus admittitur. Dixerim facilius ostili cordis esse voluntatem humanam sua passone affectam. Hanc pulsat Dominus, ut ipsi cor aperientes intret, ad iaabditiora nostri cordis, atque praedicante homine ad acarnales aures, ipse intus, sua diuina admirandaci; potentia, in corde verborum suorum sanctificantem vir tutem insculpat, atque imprimat, qua adiuti ita ad ipsum, conuersionem in toto cord , non in medio in ditemur, atque actiones nostras in posterum institue re, statuam', ut ij, qui sunt in ecclesia catholica, narrare possint, quod Dominus aperuerit nobis ostium resipiscetiae a peccatis, sicut olim legimus in Act. Apost. Act. t ...i .Pau.&Barnabam retulisse fratribus. qui erat Aciliochiae, quod Dominus aperui siet genii b' ostiti fidei.
Quarto loco diximus necessariam esse concio natori vocationem ad illam saeram sanctionem obeundam. Caput X.
OVhd nemini qua tumuis docto aut erudito, vel
sancto liceat, sacram verbi Dei prouinciam de clam adi priuata sua tantum authoritate V suci pare, testatur ac desinit Paulus ad Hcbraeos s.cui' hac Hebe. . de reli cest sententia. Nec quisquam, inquit, sumit si Nemo e bi honorem, sed qui vocatur a Deo, tanquam Aaron. etesiasticis Dissinitio tam expressa& clara, nullam patitur con muneri botrouersiam, quam prorsus mox non dirimat, nec con ςipium tradictionem, quam non conuincat. Is qui verbi Dei ληῖς x
sunctioem usurpa necesse est ipsini diuinitus ad hoc a
753쪽
vocari, tanquam Aaron. Qui ut historia. i. Paralipo. I. aral.23 cap. 23. testatur,diuino aliquo signo ad rem sacrosam.
ctam peragendam ab alijs fuit discretus &vocatus. Sic enim habet scriptura .fili j Amram, Aaron & Moyses Separatusque est Aaron, ut ministraret in sancto sanctorum, ipse & filii eius in sempiternum. & adole
rei thcensum Domino secundum ritum suti, ac ben Primasus diceret nomini eius in sempiternum. Primasius cum 2ςpi - 4 locum Pauli prius inductum commentaretur, dixit: φο ς Aaron vocatus est signo florentis virgae, siue signo incendi j illorii, qui eius pontificatui inuidentes dignitatem sacerdotii assectando, inuadere moliebantur. His re εχν Esduobuε signis ostensis demonstratus est sacerdos a,u Dei reli Deo electus. Nec legimus vllum Patriarcharum aut datu missi Prophetaru administratione verbi in populo unquasunt pro- attentasse Deo inconsulto. Sed eius in causa prius ex Phςxη- pectata de perspecta voluntate. Adeo ut ipsi iubeti fre quenter rebelles extiterint, vel si id minus, saltem se uero imperio ad illam prouinciam obeundam quocdam Dominus impulerit. Ionas Ninive ire iussus, Dei annuciaturus ultimum in illam ciuitatem statutum
ac manumittendis Israelitis, respondit: Quis sum ego ut vadam ad Pharaonem,& educam filios Israel de Aegyptoὶ tamen Dominus districte imperans, tandeparatam se osteri quae in mandatis acceperat ultro ad Pharaonem se delaturum. Sed priusquam id tentet, Dominus ex ardenti rubo ipsi loquitur, pleneque instruit, a quo etiam suae Vocationis signa accipit. Isaias vidit visionem Vt ipse refert, cap. 3. Vbi etiam comm morat se ita a Deo missum fuisse, ut illi dixerit Dominus. Vade, dc dices populo huic. Audite audientes,dcnolite intelligere,& videte visionem, Jc nolite cognoscere. Item Ieremias ut ipse testatur. Verbum Domini factum est ad me, dicens: Priusquam te formarem in utero, noui te, & antequam exires de vulva sanctifica
Reg, 3. ut te,dcprophetam in gentibus dedi N. Rey3. legimus
decretum, alio rebellis deflexit viam. Moyses iussus με Pharaonem accedere, acturus cum ipso de liberandis
754쪽
samuelem a Deo singulariter missurri 3c vocaraim, ut propheticum obiret munus atque ossicium sacerdotale in suo populo. Ita scriptura uniuscuiusque prophestiae testatur suum authorem no temerE in illam pro phetandi irruisse prouinciam . Sed Deo vocanti,atque iubenti. QDd facile diligens ac doctus concionator, i eorum percurrat scripta,verum esse comperiet. De
Ioane Baptista, qui prophetaru nouissimus & Apostolorum extitit Drimus, Lucas refert, quod quamuis in ne, iis .i utero matris sanctificatus,&vt verbi incarnati prata sta solita
conem ageret electus, non tamen ausus fuit concio dine do
nem ullam auspicari,nisi prius Domino iubete, quin Chri insolitudine vasta insumptis aliquot Vitae annis, ex pectauit, quando illa verbi proclamatio emet illi exor dienda. Anno quintodecinio, inquit Lucas, imperii Tiberii Caesaris, procurante Pontio Pilato Iudaeam, Tetrarcha autem Galilee Herode, Philippo autem fra re eius Tetrarcha Itureae & Traconitidis regionis. Lysania Abilinae Tetrarcha, sub principibus sacerdo tum Anna Sc Caipha, fictum est verbum Domini super Ioannem Zacharie filium in deserto. Christus imse non quasi usurpans illam verbi proclamandi ra- eram functionem in mundum descendit, verum teste. Paulo ad Galatas quarto. Vbi venit plenitudo tempo Giliti :ris, misit Deus filium suum factum ex muliere, fatactum sub lege, eam est auspicatus. Unde probat ident Paulus ad Hebraeos quinto. quod sicuti Deo mitten Rebcii te Christus mundo aeterni sui patris voluntatem quam facturus venerat declarauit. Sic, inquit pa lus, Christus non semetipsum clarificauit, Vt ponti sex fieret, sed qui locutus est ad eum: Filius meus estu, ego hodie genui te. Apostoli quamuis uiuente Christo audiuerant te electos & vocatos. Vr irent in mundum,& fructum adferrent, non tamen ausi sun
vel minimam habere concionem, priusquarii hac de re praeceptum Christi haberent, qui ut Matthaeus FE seri capite vigesimo octavo, ipsis dixit: tui tet ergo M it, at, docete inunco Natta , baptizantes eos in noruine pM
755쪽
tris,&fiiij, 5c spiritus sancti. Marcus item ultimo ita statur Christum suis Apostolis dixisse: Euntes in m dum uniuersum praedicate euangelium omni creat rae. Ex his quos adduximus scripturis constat,hancs cram verbi administrandi prouinciam nemini v quam licitum fuisse usurpare, nisi diuino interceden Dupleae te mandato. Sed cum ratio illa vocandi miraculosa voeatio at qualis fuit illa Prophetarum & Apostolorum, qui ab tera imme ipso Deo immediate vel per angelum vocabantur, iadi xἡ sit abolita, Christusque homo factus, hominibus hanc2 ἡ: potestatem, nccesse est ut eam etiam vocatio te o homi a factam existimemusquq per homines fit,nei. quando homines in ea sunt constituti dignitate, cu ius virtute reliquos ad sacrum concionandi munus si idonei inuenti fuerint kvocari possunt. Adeo ut quemadmodum Vocationem illam, quae immediate sit a Deo, ratam omniq; religione colendam obseruamus, ita etiam eam, que fit pcr homines pari reuere tia suscipiamus, utpote quq diuina sit, de mandato diuino facta. Nam qu. amuis per homines sar, fit tamen per eos, qui diuina authoritate ornati, id facere possunt. Ita vocabantur ad concionalidum & olim promouebantur in Veteri lcge illi, quos scriptura xur filii frequenter vocat filios prophetarum, cum essent discipuli,qui a Prophetis initi tuebantur, ut dc ipsi idonei essent ad docendum. I ta etiam 5c ab Apostolis institiiti sunt episcopi dc palhqres,dc doctores ecclesiarum Episcopi vero alios, quos illis muneribus obeundis Ldoneos iudicabant, vocabant, tum ad dispensationem verbi, tum etiam ad alias sacras ecclesiae sunctiones administrandas. Legimus Paulum, dum Timothra informaret, ad ipsum scripsisse: Manus cito nemini ' ini positeris, i. Timoth. s. sententia consillio idi
mate Graeco tantundem valet, ac si dixisseti Nemi. nem ad sacros promoueas ordines, nisi eum, cuius vita probE sit tibi explorata, dc fides atque sussicientia expectata. Eodem spectat, quod ad eundem scribens
756쪽
qu 4n te est,quq data est tibi per prophetiam cum impositione manuum presbyterit,id est, non videaris c5- temptor eius gratiar, quam ad instituendam ecclesia,
omneque religionis obsequium ipsi praestandum a cepisti. GrFus textus loco illius vocis, gratia,habet chari ana, quae vox significat Latine donum,& interpreta tur Graeca scholia, authoritatem docendi. Dicit data illi fuisse gratiam illam,sive donum aut charisma per Prophetiam,id est,quando spiritu prophetiae admonitus te episcopum creaui. Eiusde est propositi id, quod petit ab eodem Timothaeo in primo illo capite s.cun 2.Tim.tid sugepistolsin quo dicit propter quam causam admoneo te, ut resuscites gratiam Dei,quae est in te perimpositioem manuum mearum, id est, te rogo-e - . hortor,ut sis memor ecclesiae viros excitare, qui instituendi Christianos in ipsa prouinciam digne sescipiant, idque per eandem spiritus sancti gratiam, quam tu ad impositionem manuum mearum accepisti. H eomnia scripturae sacrae testimonia,& alia,quae passim in ipsis sacris inuenititur libris inspersa , testantur Christum diuinam illam potestatem elige di atq; Vocandi ministro qui ecclesiae tum in seminado Verbo, tum in alijs ministeri ipsi praestandis, inserviant, Α-postolis&eorum successoribus,quibus in finem usq; seculi est adfuturus,concestisse. V nde colligi mus diuinae voluntatis esse impios audacissimosci; temerat res, qui illis episcopis, qui Apostolorusedes, vetustissima de legitima possestione occupant,inconsultis dc inuitis docere, aut aliquam aliam sacram sun tioem in Gelesia administrare prasumunt. Secundo. Secundo docemur non alios,quam ii qui Apost lis silccedunt, quibus Christiis hanc dedit. potestatemper prNhetiam. i. per manitestationem spiritus san- cti,posse ad verbi Dei sacram functionem obeamiam
aliquos Vocare nec promouere.Temeratores Sset Pro
secto voluntatisChristi, dc oppressores ex prcssi sui Ver haeie ierbi Brentius & Caluinus,ec alij eorum suffraganei,qui quoia 'V v a contra
757쪽
qum non contra voluntatem Dei legitimis Episcopis Aposto zotietui rucccsseribus tyrannide magno suis
sedibus exturbatis in a Iienas messes crudele cdep
pulatricta suas immittunt falces. Impia est prosect audacia populorum & principum, praesertim princi hs Vrittembergensis de diuitatis Geneuensis, qui sine Dei expressa vocatione, imo contra eius Volunt
tem Maspnemas illas voces Brentii& Caluini & alio Tum daemonum audiunt, qui sitis pestilentibus sibilis & verborum tis inis,quosdam dementant,alios excε I cant, quam plurimosque in perniciosissimu traliutin
teritum, non tantum cor rum,Verumetiam animari
imihi; i xum. ςstio sane quid ipsis in mentem venerit, ut ii
colu tau Π ine. impios Dei gloriam usurpantes, pro diis colatatores suo & eorum dictis maiorem praestent fidem, quam ipti ruerrorii expreta Dei verbo,&ecclesiae authoritati. Cuperem. v PςQ.. principem ittember. rostare,quad0ipium accessit Brentius,quae attulit signa inae vocationis. Vnde G
neuenses tam valide sibi habent persitassim Caluinuesse angelum Dei, missum ab spiritu sancto3 Quas illos magnos duos excitauit prophetas8 sis spiritus il Ios inflauit: Certe mihi fides est indubitata, ipses a Sa thana esse vocatos, eius spiritu instigatoti ab isseque contra Christum mi s. Nec moleste debent terret'
est hire su nec eorum admiratores, quod eos eorumque spiririticos& eo ius & doctrinas a diabolo originem trahere dicamm,riri , ὸ ζ ςqnstlantia aliud nec possumus; nec debe iabbi, du tum facere catholici. Cum verbum Dei non tantum cere oliti hoc nobi peImittat, Verum ut ita cum illis agamus nem. qui explicato Vercito milite,qui diabolo contra Chri Mim inseruiat, colligant, praecipit. Verum cum haec causa peculiarem atque exactiorem postulet pro csum, suo tempore, Deo dante tractandam relinqui- Resumit mus. Nunc veris ut negotio primitus instituto x UI' dicimus tunc Vexam legitimamque u diuinam esse, cum de aut horitatetri is eoci ci ς ςlesiae, ut eo um,quibus Claristus, vel eius sponsi natori ge ecclesia summittit iudicium, i Misterium Procla, cessaria. . mandi
758쪽
mῆndi verbi Dei alicui commendatur. Constare igiatur apud omnes perspicue arbitror: ex his quae diximus,quae sint requisita Catholico concionatori, nemdoctrinam, morum probitatem, spiritum seup trutiam in dicendo,& legitimam vocationem. Pri mum,Vt feliciter institutus concionator indoctrina Pris legis, di euangelij, & diuinarum traditionum, te neat certam formam Christianae doctrinae,ex scriptitaxa sacris , & diuinis ecclesiaei traditionibus desum-Ptam,quam pure,& perspicue, & proprie tradere pociit. m etiam fidem, dc prudentiam in suo ministe xio dispensando adhibeat, ac norit iuxta praeceptum Pauli,recte secare doctrinam pietatis, Ut & in trade da doctrina circumspecte ostendat discrimina & si nes inter euangelium Sc cacoeuangelium, sciatque erudith confirmare articulos & capita doctrinae C tholicae, refellere falsas opiniones, dogmataque, quae habent aliquid impuri collata ad verbum Dei, dc iudicium ecclesiae illuminare,atque populis amplectenda
Ite ut in redarguendis conscientiis adhibeat prud&
tiam de curam, ut rudes informentur, ut doceat & e uoluat ex erroribus ambigente. & pexple ων bet edes mei imbecilliores,ut corrigat & reuocet errantes, Vt nator. Peccantes arguat dc castiget, ut perterrefactos & afflictos consoletur.
Secundo est necessaria vitet inculpati puritas, Ut fidei atq; bonorum operum exemplo populum ad eo ς V ς'
rum quq praedicauerit,invitet,atque accendat amore.
d Paulus Timothaeo praecipiebat cum dixit: Esto typus fidelium,& caei. Et Petrus, fiatis typi seu forma
gregi. Tertio est necessarius spiritus ut verba n5 sint mori, tu' tua, sed viva atq; vivificantia, nec sint litera occidens, sed spiritus vivificas, ut etiam cum fiducia proclam tur verbum Dei. Quarto est necessaria vocatio, ne si hac sit destituatus concionator,quae una admirabilem conciliat a
759쪽
intelligat Paulus adepositu. Non strat
thoritatem concionatori, auditores facile ipsum comtemnant, ut qui non sit missus, sed ipse veniat, & qui non animas, sed se suamq; priuatam utilitatem quq rat&oloriam. Grauissime comminatur Dominus his falsis prophetis sese ingerentibus, quibus per Iere in iam dixit: Non reuertetur furor Domini, usit; dum faciat, &vsque dum compleat cogitationem cordis sui. In noui si imis diebus intelligetis consilium eius. Non mittebam prophetas &ipsi currebant, non loquebar ad eos, &ipsi prophetabant. Acerbissima ea haec comminatio, vibrata in illos, qui falsis doctrinis scruiunt in animas, quas Chri itus suo precioso iam guine redemit. Vtinam litinc locum, pro sua digni late discuterent Brentius, Caluinus, & reliqui omnes paedagogistae, falsi prophetae, quos Germania ali qui nobi bstina a regio, magno suo malo fouet ac nu
Qui vero missus a Deo cum scientia, spiritu, atque
aia orum probitate verbum crucis proclamauerit, res
rei profecto Iudaeum illuni A pollo nomine, qui erat Alexandi ii ius gcnere, vir eloquens, dc potens inscripturis, qui clim veniret Ephes um essetque doctus via Domini, ierucias spiritu loquebatur, & docebat dii genter ea,quae sunt Iesu, sciens tantum baptisma Ioa nis. Haec omnia, quae diximus, visus est Paulus perstrinxisse in secunda epistola ad Timothaeum capite priamo, ubi eundem Trinothaeum informans dixit: μαmam habe sanorum verbolum, que a rne audisti in fi
de,& in dilectione in Christo ic sit, bonum depositum custodi per spiritum sanctum, qui habitat in nobis, fani sermones,doctrinam, fidem,charitatem, Vitae puritatem, dc spiritus sancti potentiam in dicendo, seu donum docendi, dc quicquid tande ad informationem doctrinae de fide, dilectione pertinet, depositu vocati quae omnia Paulus apud Timothaeum preciosissimuthesaurum reseruanda indeposito reliquerat. Obiter placet hoc annotare, ex hoc scripturae loco conuincimus, ex sentesia & traditione Pauli, no apud promuscuum
760쪽
scuum Vulgus, sed apud episcopos mysteria religionis mysterIa deposita fuisse, plebi id tantum sciendum est, quod ad Christia- mores formandos & vitam pertinet. Qis Theologia est Nazianzeni & reliquorum Veterum. Declaratio Materiae.
.. i ae doctrina sit tradenda & tractanda in ecclesia populo Christiano. Caput XI.
CHristus cum ad suae mortis sacramenta in mundum uniuersum diuulganda mitteret Apost los, non reliquit ipsis excogitanda, quae erat c5cio naturi. Verum paulo ante quam caelos conscend Tet, ipsis quae ad omnes creaturas essent delaturi, manifestavit,quando, ut inquit Matthaeus ultimo, suis di M it z . xit discipulis: Euntes ergo docete omnes gentes,baptizates eos in nomine patris & fili j Sc spiritus sancti docentes eos seruare omnia quaecunque mandavi vobis. Haec primaria sollicitudo animo concicinatoris insi- Docet qdeat, Vt populus mandatorum Dei corde & animo debeat es Obseruatiam commendet, ut quae non solum necessa iς preci-ria sit ad salutem, verum quia nulla est alia ratio, qua 'ςψςj regnum caelorum nobis comparare possimus, praeter hanc unicam mandatorum Dei obseruantiam. Con- do. firmauit Christus hanc sententiam, quando cuidam Obserua-Τprincipi Iudaeorum percunctanti etiam genu sexo: tio mada Magister bone,quid boni faciam,Vt habeam Vitam ae ternam Τrespondit: Si vis ad vitam ingredi, serua mandata. Hinc colligit ecclesia, expressb Dei vel bo edo ct neminem Vitam consequututum aeternam, qui Mar io prius mandatorum Dei obieruatione ipsam non pro Luc. is. meruerit. Non dixit Christus, si vis ad vitam ingredi, No obseesellim crede, pro certo statuas te ingressiarum vitam aeternam,& ingredieris, sed serua mandata Estne ex
Pressum Dei verbum, serua mandata3 Est ne oppres 'sum fidei tribuere, quod Claristus tribuit obedientiae3 Prosectb Lutherus comburitur illo inextinguibili igne in serni, comburitur & Melanthon, torqvcbuntur cum illis Brentius dc Caluinus, de alii haeretici, quia non obseruatores, ssed contemptores, dcopprcssores