장음표시 사용
891쪽
ita s. 6. 7. 8. 9. o. u. 2.13. I . 3.16.39. 26. 28. In quarum
nonnullis reperias etiam asperia aliqua aduersus ob trectationem. Contra iram habitae sunt homiliae vi
gesima nona, 3 o. 3I. Contra ambitionem. 63. Contra inuidiam Φ . s. 13. Contra ebrietatem & hixum 1
sue. Contra indigne adeuntes sancta mysteria in coena Dominica sexagesima, sexagesima prima Nonnullae etiam habentur tomo 6. Adnotandum porro ad haec duo genera concioni
institutivum inquam,& correctorium, iure ad ijci ea quae Rhetores in genere iudiciali dicunt statum etsi cere qualitatis seu iudicialem. Quando enim de factis agitur atq; in qu stioem vocatur iure ne quid fiat, an
iniuria, vel iustum ne sit factuna, an iniustum, ad ea sane, quae iusta sunt facienda admonentur dc excita tur homines, alit si facta fuerint, laudantur, quae vero iniusta sunt, ab iis deterrentur homines, aut si facta 'fuerunt, vituperantur ac damnantur, dc quidem firmamentis sumptis ex illis ipsis locis,quos hisce duci bus generib' institutivo dccorrectorio accommodulos diximus.
De genere consolatorio. Cap. v I.
R ε omne mox talium infinitorum periculoru
suctibus ac procellis semper iactari, eaque te
ge omnes nos es natos, ut tum obprimi pa tentis Adami, tum ob nostram ipsorum noxam ad- man vitet uersis casibus dc aerumnis assidub premamur, iron o comidia. pus est oratione doceri, quando id quotidiana eventaeuidentius, quam optabile est, demonstrant, eui cunicitie. Etenim nunc bello, aut obsidione, aut sedi tione, nunc frustrata ob tempestates inesse siue cari tate annonae, nunc pestilentia, alijsque morbis conta giosis, nunc eluuione, nunc conflagratiosae pagorum aut aliquantae partis ciuitatis, nunc Variaru sic pesti lentissimarum naeresum inundatione, ecclesiam mi
sere collidi & conflictari contingit. Qui igitur in his cc calamitatibui publicia erigere iaccntes, consolari.
892쪽
nuxstos, confirmare nutantes poterit, bene profecta Tlleolo- de omnibus mereri, necnon cum pastoris tum medicipia exce- probi ossicio censebitur perfunctus. Caeterum Rhet 'E, ii dii p xxem prorsuSa se abiecerunt, relinquentes eam philosophis vitae ac morum magistris atqui nulli reuera eam tract. Ire & exornare possunt magnifice tius, quam Theologi, utpote quoru professio ut multis paras angis dignior, praestantiorque est . qui momanium aliorum, ita permulcendis leniendisque dolori bus est peculiariter destinata. Itaque consolari amitactos quicunque desiderat, probationes nonnullas priri
solati ζη locia generis institutivi,quibus est doloid sita dendum, dissuse cumue utimur. Quid enim dissuade est consolari, nisi dissuadere dolorem: Sunt igitur prare. positi iij loci. A quibus Ab honesto. Viri est sapientis, forti inuictoq; an exepla hu quouis discrim ine perstare, viros in primis desii Id. 'ρ Omnis virtus, tum constantia. beani. iusto dc a quo iustum est deponere luctum, prae serti in ubi mitius nobiscum actum est, quam putaba
Ab utili vel inutili. Quid prodest iacere in squali
re, moerore se conficere, & enecare tu tibi tuisque bis molestus es, tu & animum & corpus inaniter discru
c. A decoro Jc laudabili. Omnes qui sano sunt iudi 2 cio, indecorii & muliebre censent iminodice lugere, sortem quae obtigerit adeo impatienter ferre. A facili. Omnia te inuitant adaequanimitate, tibi ipsi toties nouam de integro accersis molcstiana,qum patiente, dςdς e Vicem tuam perges.se edu A necessario. Quid facias seras n6 culpes,quod mum utari tari non potest.Sunt & h c firmamenta e philosophono potest. xum prosecta phrontisterijs. A genere malorum,quae patimur, quod videlicet non sint tam grauia atque vulgo existimantur, imbuero potius bona,quam mala,quippe certa ad Virtute' incit inclita. item quod sint,nes esse rossin t diti
893쪽
urna, quod corpus tantum molestant non animum, quod nobis sint cum multis communia, quod alijs bonis compestata, quod comparata cum multis alijs ma lis, sint perexigua,quod antea fortiter passii sumus p Lia,aut etiam atrociora. Dehinc per ipsos Theologiae campos muli amoenisti mi deducuntur consolatio num riuuli, quando liquet eam vel in hunc maximEvsum mortalium generi diuinitus concesiam, testam te Apostolo, Roman. 11. Tales igitur hic habemus i
A prouidentia Dei. Nemo Deo rectius nouit qui, opus h. abeamus. Nihil frustra is facit, ne pilus quidem perit credentibus, nisi illo volente. Apraesidio sanctorum Angelorum, curat sta Deo ita iubesne sustinenda. Psal. 9 i. Angelis suis mandauit,&c. A iustitia Dei. Deus peccatis nostris exacerbatus iuste immittit pr sentia pericula. Q d si Velit ad calcu di iei &ialos reuocare noliras actiones,longe grauiora inuenie. Da nostruovir comineriti. meritum
Ab eo quod credentibus omnia adiumento sunt ad punit bonum. Rom. 8 Dcus cum immittit aduersa, suos ex eicet,pibbat, tandemque coronat. Et RO. . Afflicti Opa ihi, eo xit patientiam, patientia probationem, probatio spe, opera tui spes non pudefacit. iu bouu. Α fectitudine conscientiae. Recta conscientia amplissimum est in malis solatium. I. Pet. 3. Ab eo quod afflictiones causam nobis praebent humiliandi nos, inuocandi Deum,exercendi ossicia acharitatis erga proximum,contemnendi res terrenas,
Ab eo quod Deus q mala toleramus, ea nouis quotidie beneficijs conduplicat. Mala instigit infra nostrumeritum di bona confert longe supra nostium meri tum Dei misericordia vincit iudicium. Psal. 8 . Ab eo quod aduersitates argumentum sint pater- De. quos nae dilectionis,qua Deus nos prosequitur; quodque si diligit ea
894쪽
A promissionibus Dei, de liberatione ex periculis
in hac vita. Deus suos nunquam destitui nec pati . tur ultra Vires tentari. i. Corint. Io. Prophetae consola
1. Cum φ' suis intexunt promissides de variis rebus fu- lturis, de aduentu Christi, deliberatione per eundem la tyrannide & seruitute spirituali, nunqua de restam iranda Repub. Iudaeorum,& c. Prudentis est disquire re quomodo iidem loci nostris accommodari possint negoti js. Rectissime fiet facta earum rem quq nobis e uentu ni comparatione cu m ijs, quae olim euenerunt populo Iudaico. Anecessario effectu diuinae electionis. Pios Deus elegit,hos & glorificauit Si Deus pro nobis,quis con.
chi;stu, Ab exemplo Christi,qui nobis propositus est dux i. dux no- mitandus in humiliatione, mortificatione,& c. ser imita Ab exemplis sanctorum quorum eximia eluxit padu - tientia,sed magis etiam admirada visa est eorundem amix 4φ' liberatio per Dei potentiam dc bonitatem facta. siti O, A certitudine pr miorum quq post hanc vita . per Αὐ Aio afflictionis Viam ad gloria dc ad regnum caelorum, nes via ad peritur. Act. l . gloriam. , A pr stantia pr miorum quq post hanc vitam nos
manent. Non sunt amictiones praesentis teporisco ferendae cum futura gloria. Roman. S. Sunt momen tanee afflictiones,gloria vero est eterna. a. Corinthiorum quarto. IA glorificatione Dei. GlorificaturDeus ex piorum Roma. . sortitudine dc constantia. Ab aedificatione aliorum fratrum, caeteri pii no stro exemplo confirmantur. A praesenti auxilio spiritus sancti infirmitatem nostram adiuuantis. Rom. 8. A natura spei & patientiae, seruati stimus. Ro. octavo.
Ab effectu meritorum Christi,nam horum fructus kilectoribus Dei dc proximi omni tepore accommo- dintuti Rom.s
895쪽
Porro ab ipso genere periculi aduersus quod conso. Iatio petitur, diuersae probationes, si modo causae de circunstantiae sagaciter pervestigetur,colligi possitiit. Si pestilentia aut morbi, iHedicis appellati Epidamia les, ingrauescunt, consolatio non mediocris haec est. quod ni morbi nullis parcunt, neque diuitibus neque pauperibus, quod vita in luxu anteacta eos merito induxit, quod David, cum Deus graue iudicium de nunciaret elegit hac potius feriri Virga, quam haut fame. Si patiantur homines ob consessi 'nem ve ritatis, id etiam in bonis iuxta Petri sententiam pone ita uiuimus, atq; interpretabimur gloriosum esse. Beatos nos *pter in iudicantes atque gaudentes Deo agemm gratias, qui ilitia,do digni habemur, pro nomine eius assici contumelijs. cet. Αcto. s. Si fames vastat prouinciam,at sperandam esse
opem a vicinis populis, alicubi sine dubio agere Iose phum, qui cellas & horrea in multos annos reserta ha ibeat, dominum qui pascit coruos, qui populuim aluit innumerabilem in desertissima solitudine, qui fugitati Eliae, itemq; Agar procurauit cibum & potum ministrari per angelos, posse exorari, ut suppeditet victui necessaria, poste illum essicere, ut exigua farina si quae sit reliqua, quomodo viduae Sareptanae usu 'enisse
nouimus, nunquam dcficiat. Sunt harum ration uni
aliae ductae a potentia & bonitate Dei, aliae ab illustribus exemplis, aliae aliunde. Atque ut summatim di cam. Sacra scripti ira est tanquam vastum pelagus,
quo mirifice consolationes in omnem euentum Vtiles reciprocantium aestuam more exundant, quas cocionator in locos certos digestas, Lmper ad manu in habebit quotiescunque tentationes vllae miser's ho
mines inuaserint, tam publKe, quam priuatim dispem ttendas, cautiones in lioc genere pauculas adnotas sufficiet. Nec enim ut correctio, ita consolatio odijs atq; obtrectationibu , homilium est exposita. I. Qui consolari decreuit alios, sic se componat in omnibus necesse est ut sensu publici mali vehementex
896쪽
, utraque, modo sine salutis animorum dissipendio
obtineri queat,cum primis Vtilis ac merito expeten da, verum si altera omnino carere neci si uin si, timitas me quis poterit in priore alia conquiescere , facit Eh
contemnent omnes suius vitae acerbos casus, quibus
tranquilla frui conseientia datum fierit. Qim circa
Tecte Augustinus sermone siue tractatu in Ioan nem peripicue docer. consolationein externam, semper praeponderari debere consolatioe interna. QDmuis idem ex prophetis magis perspicue potest cogno. sci qui si quando inter consolandum admiscent pro missiones de beneficijs corporalibus in regno praese vim veri Messiae seruatoris nostri Christi accipiendis, eas tamen ipsas voltit de rebus spiritualibus internis que penitus intelligi. Etenim familiare quasiq; pro-
Irium illis est, res spirituales ingerere 6c adumbra Te,obiecta imagine vel delineatione quadam rerum corporalium, atque id q uidem quo vel hac ratione fa 1 AE. cilius rudes animos a bonis terrenis subvehant ad cae lestia. VII Adhortabitur nouissim ξ concinator audito- . .ris uniuerses, toto ut pectore Deum patrem caelestem orent, quo dignetur ipsorum pectoribus immittere 'consolatorem si itum sinctum, per quem prosccio solum omnis dispelli moestitia, dolor mit: gari, Vera nessii fortitudo adiungi, spes firma erigi in milerorum lio sancti. 1. minum animis 'γtest. Eit namque veluti propriu Ipiritus sancti munus, deiectos solari dc co firmare. Quam ob causam diserte a Christo Ioan. i .& io. id est, consolator ille appellatur. Sequuntur concionum con latoriarum exempli. Haias cap. 32. & 33. iubet bono animo es Ie, secuturae Ea et planim omnia laetiora,ca. o.&octo sequentibus conso
latur populit in captiuitate Babylonica. Vbi tametsi plurimae rati oes sumptet sunt a promissionibus de ad uentu Christi ac tepore diuulgandi exta gelii, tamen aspersae sun t aliae, que saepe us si esse queat in diuersis at sumentis. Nam hic Eropheta prae caetcris abundat imsi i a cis c. Gu
897쪽
eis consolatoriis. Insignem consolationem Ieremias scriptam mittit ad captiuos in Babylone cap. 29.ῖo.31. . - - Eiusdem instituti concio extat Ezechielis 38. & 6o.sbi,' ut ' Christus consolatur animatque discipulos aduersus diseipu persecutiones secuturas, Ioannis, lue. Similiter consis Ios aduer latur tristes ob suam ipsius mortem instantem. Ioa
syssecu nis, i . Post plures alias conciones Christi con lato riones su- rias epistolae ad Thessalon. in hoc genere scriptae xv sunt. Consolatoria item est postrema pars capitis mctaui ad Rom. Item ad Hebraeor, postrema pars capi tis decimi cum prima parte capitis duodecimi. Apud Cyprianum legitur concio de mortalitate seu peste. Apud Nazanzenum de grandine &facta calamitate. Chrysostomus tomo s. comitia Φ. s. 6. 7. Iterum limmitia ii .is .i6. magna diligentia consolatur populum in periculis positum, obseditionem Antiochiae ena tam. Plerisque aliis homilijs varios locos consolato Nota. diffuse tractat.homilia 6 a.docet,qubd utiles sint
moderat. ae tentationes. Sexagesima tertia, quod propter Christum quaevis perferre oporteat, &non esse timendas rerum mutationes. 6 .dc o s. etiam gratias esse agendas Deo in tentationibus dc certaminibus.
Sexagesima quarta, quod ad caeleste regnum nemo sine afflictionibus perueniat. Sexagesima septima, quod molestias, quas hic patimur, Deus compensat ac lenit maximis beneficijs. Sexagesima octaua,qubd in iurias propter Deum magnanimiter serre, amplissi maest virtus, tonao 6. homil. 3 o. quod nemo leditur, nisi a semetipso. His annumerari possunt orationes senebres, quae ad vivorum consolationem instituun tur. Chrysostomus homilia 69. dc septuagesima docet non lugendos esse mortuos,sed potius ijs bene precandum. Ad haec nonnulla,quae veteres prodiderunt de perferendo martyrio, partim ad consolationem, partim ad confirmationem credentium, quos eo tempore vesani dc furiosi tyranni crudeliter rapiebant ad supplicia sunt edita. Dc
898쪽
De mixto genere concionum. p. VII.
IN una eademque concione, siue liber aliquis inte
gerisiue pars libri, siue argumentum pro temporis ratione oblatum enarretur, subinde & plures,& diuersos locos tractandos suscipi, nos supra libro primo admonuimus, exemplis etiam nonnullis quae in iam ctorum patrum libris extant commemoratis. Quamobrem optimo iure mixtum quoddam concionum genus constituitur,ex aliis nimirum generibus conssatum, porrd non difficile est initio, atque in ipsa praemeditatione suturae concionis discernere, ad quod genus unusquisque locus, siue unaquaeque Dertineat pars, hoc est, num Didascalici, an Elcchici seu re dargutiui, num institutivi,an correctorii, num deniq; consolator ij generis existat. Vbi autem genus ipsum concionis notum fuerit, promptum erit ex ijs,quae superioribus capitibus sunt de unoquoque genere si gillatim exposita, certam explicandi rationem colli gere. Exempla Verb mixtarum concionum apud Eu- , angelistas non pauca occurrunt. Crebro namque Chri stus diuersos locos, atque alios quidem ad doctrinam fidei, alios verbad vit institutionem,aut consolatio nem pertinetes, in aliqua oratione continua excutit. Non est difficile partes a partibus distinguere. Epistin In una ea-la prior ad Corinthios quam est locuples, quam Varia detrii; cocomplectitur argumentaZSed nullam prope inuenias epistolam ab Apostolis editam, quae non sit in locos diuersos distributa. Chrysostomus cum alibi, tu pratacipue ubi populariter interpretatur libros sacros, Ut Genesim,euangelium Matthaei. Ioannis,&c. Deinde in eadem arena aliquando versatus Origenes, exempla infinita, eademque longe accom modatissima echibent. Haec autem de mixto genere succincte admonuisse sussiciet.
899쪽
Tria esse eoneio natori semper spectanda: auditoriu utilitatem, decorum in docendo agendoque, et stud tum concordiae. Cap. v III.
E id ς rbitror satis, si terque a nobis exposla
ta esse omnia quae ad conciones cuiuscunquemneris formandas, siant cognitu pernecessaria. quam ob rem pax est nunc ad calcem decurrar oratio. Libet autem concionatorem unumquemque hoc loco amice admonere, tria ut in primis meminerit,
quamdiu praeclarum munus docendi populi sustine Triae io bitisibi omni studio atque contentione esse obseruanda. primum ut oculos perpetuo adiiciat ad audit 'tibia Alterum Ut prppEad c Vtilii a ,. Vsque diligens sit decori in uniuersa vir ereolum dicendi Obs irator. Tertium & postremum,ne dissidiorum aliquorum in ecclesia author existati id, studium est, neque asynergis suis indoctrina, vel opinionibus. cocordiae. dissentiat, ncque imperitae plebi rixarum vel simulta tum prebeat materia: Erit profectb de his tribus rebu omni tepore anxie Glicitus adeoq; oes curas & cogit tione'huccouertet, quisquis ad Dei gloriain terxi illustrandam desiderati cocreditis sibi auditori a d ctrinam sy nceri teligionis integre in ecclesia tradere Caeterum se quaerere avide utilitatem sitorum is declarat,qui t m significationem haud obscuram dat
eximiae cuiusdam erga illos beneuolentiae, tum ma terias seligit explanandas, e quibus confidit quam plurimum comoditatis auditores percepturos. Enim Nero quam cupide,quam ardenti adsectu expetiuerie Christus prosectum atque utilitatem suae gentis, ipse Cupiebat expressi, ubi ait,se nequentissime voluisic congrega-Cliri si co re incolas Hierosely marum sicut gallina congregae
P όζ, Τμ pulliariuos sub alas. Matth. 23. Vbi quaese sese ullum
noluerui. rix que atque gallina, pullorum saluti consulensὶ Paulus vero Apostolus incredibi lena charitatem, qua quos elementis religionis stinet imbueran arctissime in omne lympus complecteba-
900쪽
tuti quam luculenter,quam exquisitis verbis, de quo ties describit3 Loci sunt in epistolis eius innumeri, id demonstrantes. De iudicio vero diligentiaque in in uestigandis materiis idoneis necessaria, quoniam lubro primo diximus, nihil hic repetemus. Caeterum ad decorum in dicendo agendoque quod
attinet, breuiter ec Vere possiim dicere, quanta cura impenditur formandae vii , quotidianisque moribus, tantam suscipi etiam merito debere ad rite moderandum sermonem. Si quidem sermo pars quaedam Vita di quidem non postrema est. Ac plerumque ex sermone, coniectura iudiciumque fit de tota hominis In sermo dole atque ingenio. Puritatem autem tem, cum prudentia coniunctam, quemadmodum in holite vita, sic in oratione quoque ab omnibus commenda xi, palam est. Quocirca concio nator omni quidem tempore, sed tum praecipue,cum primum incipit se in docendo populo exercere,cauebit sedulo,ne quid in i Verbis, in pronunciatione, aut etiam in gestu usurpet
quod contentionem ipsius apud plebem posset pax - te debetre. Vidimus interdum, qui Unam aliquam vocem ni- ecclesia-mium crebro & in quavis concione repetebant. Vidi stes i'suismus qui sthemata vel tropos ad nauseam usque ad miscebant argumentis sacris quae in manibus eranti)R
minus aptos. Vidimus qui in ipsa actione mot' subia de edebant non fit is honestos de ciuiles. Hae auteresseida occa sio nem moniis nihil non carpentibus & nasutis ς ψ-r,
in vulgo dabant, ut ad ciendum in conuiuiis&- 46 Piriposijs risum,rem cum primis idoneam ducerent, con- dieendocto natoris voces abnum, gestum astabre dc lepide ex- vulgi fa primere. Quin etiam ob illa eadem ridiculo aliquo bula lacti nomine concio natore in ipsum, si quando eius fieret mentio, appellare istuc scebant. Quid dicam amplius3 uai propter indecorani actionem, facti simi quidam vulgi fabula, dc delectamenium publicum. Atqui ad auer dieendo tenda huiusmodi incommoda, in qu insci: c dicendo dui, rem agendoque incurritur, duo mihi videtur incospectu dia.