Onomasticon rituale selectum ad usum cum cleri tum studiosae ecclesiasticarum antiquitatum juventutis auctore Francisco Antonio Zaccaria praemittitur ex Cornelii Schultingii Bibliotheca ecclesiastica pontificiorum decretorum de iis maxime quae eccles

발행: 1787년

분량: 257페이지

출처: archive.org

분류: 그리스도교

131쪽

fuit, ut presbyteri, vel Diaeoni non sagis laicorum more, easulis uteis rentur ritu Servorum Dei, nempe Monachorum. Tandem casula ad Plane. tam signifieandam translata est. S. CAESARIUS Arelatensis , ut in antiis qua ejus vita legimus , casulam qua in procesonibus utebatur, O albam Taschalem profert, datque egeno, jubetque ut vendat uni ex elero. De Casu Iaveste Sacerdotali fit quoque mentio in Testamento S. PERPETUI Turonenia. sis, quod ipse anno CCCCLXXV. scripsit spieu. Tom. R p. Ios. & apud PAULLUM Diaeonum Emeritensem de vitis Patrum Emeritensum eap. s. Vi

de PLANETA.

CATABULUM , stabulum jumentorum, quae publicae utilitati ad vehenda onera deservirent, unde & Catabulenses hi dicti esse reperiuntur, qui praedicta oneraria jumenta ductabant. Conser BARONIUM in Not. Mart.

ad D. Iσ. Januar. ubi de S. Marcello. CATACUMBAE . Loquendi obtinuit usus, ut Cataeumbae pro Cata tumbis dicerentur: ex Graeca enim & Latina diAione compositum est nomen κατα, juxta & tumbas. Apud S. GREGORIUM in regist. lib. s. ep. so. ad Cata tumbas scriptum reperitur . tamen errasie dixerim, inquit BR RONIUS in Not. ad Martyr. die Januar. XX., qui eataeumbar legunt s nam κατ-ωμβη est locus eamur atque profundus, qualia Romae praesertim coemeteria esse soleba ηι in arenariis profundis eνπtis exeavata. De Catacumbis plura dabunt BOLDETUS & BOTTARIUs. Confer etiam de hujus vocis etymo CL. Alexaηdram POLITUM in eomm. ad Januar. Martir. Rom. p. III.

V. ARENARIUM, COEMETERIA.

CATARACTA , quam S. Gregorius Turonensis lib. I. de Glor. Mart. cap 28. fenestrellam parvulam appellat, foramen erat interius in eapsa , seu arca, qua Reliquiae condebantur, praeter aliud exterius in altari, vel pavimento, sub quo eaedem Reliquiae conditae erant. Per haee autem soramina, inquit Halesius ad Sorom. lib. IX. eap. 1. , chriseiani folebant dimittere velamina , ut Sanctoram R. liquiar eontingereηt. Cataraaae vocabulum invenias in episto

la, quam ad HORMIS DAM ejus apud Iustinum Augustum Legati scripse

runt

tii, Catasta tam apud Gentiles Scriptores, quam etiam Christianos , acri penes ipsa Acta Martyrum adeepta reperitur . ,, Aliquando pro machina longae, ac magnae compedis sormam habente, qua servi detenti, venales exponebanturi sie apud PLINIUM lib. 3y. cap. vlt. &e. erat 3c Catasta i struinentum torquendi, diversum tamen ab equuleo, de quo habes in Α ct is S. DOROTHEAE, & in Actis S. MARCELLI Papae & Martyris, & aliis Catasta insuper aliquando suggestum significat lignis compactum , quem Vulgo dicimus tabalatum. Super ejusmodi catastam elevabantur eruciandi Nar tyres, quo illorum tormenta possent ab adstantibus conspieir sieque intelligas locum PRUDENT II in Romano Martyre Θmno ro. quum ille suspensus equuleo super catastam eonesonabatur ad populum dicens; Audite cuncti , elamo Ioue praedico,

Erit etiam Catasta cratis ferrea ad comburendum parata . de qua idem P RU

132쪽

CATECHESIS . In primitiva Eeelesia, qui ad Baptismum admittendi

erant, prius fidei Christianae mysteriis ab Apostolis viva voce imbuebantur, quod institutionis genus κατηχως dicebatur a viva voce instruere. CATECHUMENI. In aliis S S. Petri, O Marcellini legimus: Ipse uatem. qui eos decollavit, nomine DOROTHEUS, publicam poenitentiam rest PAGANUS er baptinatus est in senectute sua. Ad quae verba MAZZOCHIUS T. II. Kal. Neap. p. q9s., quantivis, inquit, pretii loeus: ex quo in

telligas eriminosos, antequam inter catechumenor referrentur, publicam poeniten

tiam neq. enim Paganus diceretur DoROTHEUS publieam poenitentiam eingisse, si illam inter Catechumenos jam adscitus egisset. Vide illum tit. Ioe. Tum vero qui saeris nostris idoneus judicabatur, Catechumenis primum adcensebatur impositione manuum vel ab Episcopo, vel a Saeerdote ex Episcopi commissione iacta. Hie signo Crueis tyronis fronti impresso , Deum orabat, ut bene precari Cathechumeno vellet, quo fructum caperet ex instructionibus, dignumque se redderet Baptismatis coelestis munere. Hoe in statu Catechumenus longo tempore , verbi gratia triennii spatio, permanebat , quo tempore capitibus nostrae fidei scitu maxime necessariis imbuebatur. D. AUGUSTINUS luculentum de eatechirandis rudibus tractatum conscripsit, quo Catechillas edoceret modum rite instituendi novellos Christi milites, sormamque, ac veluti id eam adeo fructuosae functionis ipse praeberet. Tempus hvie instructioni destinatum alias contrahi, alias produci solebat, quo citius tardiusve tyrones progressum in discendo sacerent. Nec solum ad hujusmodi progressum in addiseendis fidei dogmatibus, verum etiam ad morum, quos ex Paganismo adtulerant, emendationem adtendebatur, nec nisi persecta Catechumenorum Observata conversione , ex statu illo egredi licebat . Hactenus Catechumeni Audientes vocabantur. Ubi vero admitti ad Baptismum desiderarent, illaque gratia digni haberentur, nomina sua dabant, atque inter competenter numerabantur. Non Audientes solum , sed etiam competentes Missae tantum interesse poterant, quae propterea Catechumenorum dicebatur. Ea expleta, et amabat Diaconus: 'catechumeni exite , Poenite

ter exite , de ab Ecelesia recedebant, si qui erant infideles, heretici Catechumeni, & Poenirentes, omnes denique, quibus sacris interesse fas non erat, ordinatim abibant, remanentibus solis fidelibus, qui etiam diligenter observabant , nequis remansisset eorum qui abiisse debebant . Ostiarii fores Ecelesiae elaudebant, & qui dimissi fuerant, ante ianuam, in porticu, tempore Saeri se ii orabant. S. AUGUST. Eeee poli sermonem fit Misia catechumenis p manebunt sideres. Mos idem in Gallia. S. GERMANUS: Chuthecuminum Diaconas ideo et amat ut . exirent foris quι digni non erant stare, dum inferebatur oblatio . competentibus aliquot Quadragesimae hebdomadibus elapsis symbolum tradebatur,

quod memoriae mandarent. Ceterum de die, quo Symbolum competentibus erat tradendum, non eadem erat omnium Ecclesiarum di&iplina, de qua consule MARTE NIUM de antiq. Eccles rito. Tom. I. Lib. I. cap. I. art. II. col. 86. , ubi ex ordine Romano eruit Romae Symbolum traditum fuisse Feria IU.

Ha ebdomadae IV. adragesimae , in Africa vero, ex S. AUGUSTINO, sabbato aute Dominicam IV. tradi consuevisse, constantinopoli, ex THEO

133쪽

at Hierosolymis, ex S. HIERONYMO ep. 6 i. ad PAMMACHIUM , id mori, obtinuisse , ut per quadraginta dies baptizandi sacra doctrina imbuerentur . Quod ad Gotho - Hispanos, & Gallos ad iiii et, ii Synabolum publice tradebant omnes uno, eodemque die, scilicet ultima Quadragesimae Dominiea, sive

Dominica Palmarum. concit. Agath. Call. II. codex carionum Ecclesiae Gotho

Hisp. lib. q. tit. 6. S. ISIDORUS ine. l. i. eap. 17. ubi de Dominica Palmarum agens: hac autem die, inquit, Symbolam competentibur traditur , quibus addenda Missa te Moxarabiim, Sacramentarium Bobianam, & Missalia Gallicaηum , de Gallo - Gothicum , quibus omnibus testatum invenimus, Symbolum die Palmarum traditum esse solemniter competentibus . Eodem quoque die Mediolani olim tradebatur , ex S. AMBROSIO epist. 2o. edition. Maur. ad MΛRCELLINUM. Romae competentibus Symbolum constaηtinopolitanum tradebant, ut est in ordine umano V. HITTOR PII, & in Sacramentario Gelasiaηo, ubi articulum de Spiritu Sancto ita legunt: σ in Spiritum Sanctum Dominum vivificaηtem ex Patre proeedentem r in latino HIT TORPII est ex Patre Filioque procedeηtem: at in Graeeo ejusdem legitur latum ἐκ τοῦ πατρος εκπορε μενον. Symbolum enim Romae , Graece , ct Latine recita bant ob magnum Graecorum numerum, qui Urbem incolebant; at Goth Hispaηi, o Galli Symbolum Apostolorum competentibus tradebant, quod antiquitus etiam Romae factum esse opinor. Porro Feria quincta in Coena Domini competentes, qui ab hoe maxime tempore Electi vocabantur , sym bolum reddere debebant. Primum ergo elata voee , & tantum non can tando Episcopus integrum Symbolum reeitabat, & simul eum eo competea rei, di qui adstabant fideles Symbolum pronuntiabant I tum iterum, ac ter tio submissore voee integrum Symbolum omnes repetebant, & post ternam hane repetitionem Episcopus articulos symboli singulos primum dicebat , Ndeinde explicabat s demum totam explieationem brevi paraenesi concludem bat. Conser de his Cl. TROM BELLIUM de Baptismo . CATECHUM ENUM, seu catechumenaeum locus pro Catecum enis in Ecclesiis adsignatus, vel locus ubi Cateiauiment in fide instruuntur . Fuitque illi mater Diritualis sancta Domina ROMANA Diaconsarum, quae adcipieην eam duxit in catechumenum. Vii. S. PELAGIAE e. 8. Item Ritualis liberis Conser B bliothecam nostram Ritualem T. II. pag. 6 .

CATHEDRA, Sedes Episcopalis in hemicyclo Absidis eollocata plerumque marmorea erat, semper autem Presbyterorum sedibus hine illine collocatis eminentior. Nam altior loeus, inquit S. AUGUSTINUS in Ps. CXXVI. 3. ριβιην est Episcopis, ut ipsi superintendaηt, O tamquam custodiant populum. Hinc saepe Cathedra pro Epistopatu sumituri qua de re vide SAVARONEM ad SILONII Apollin. epes. a n. lib. s. In Ecclesia Hierosolymitaηa S. JACOBl Cathedra magno eum honore servabatur, EUSEBIO teste lib.

PII. bin. Ecri f. cap. 3 . saepe sculptorum Leonum tergis imponebantur . Relatas Episcoporum Sides appellat AUGUST. ad MAXIM. ep. 13. Lintea

134쪽

Iem thromini, quem etiam exedram, S eathedram Veteres appellant, Chriasti D. imago depingi consueverat, ut GOARIUS observat in Ol. ad Euebol. Graecor. Dixi autem fuisse illum in apside ut plurimum collocatumr sequiore enim aevo ad dexteram Altaris partem positus fuit; quod docet ordo Romanus, de MARCELLINUS Comes in chrox. ad ana. DXXV. , ubi de JOHANNE Papa honorifice cPoli excepto. Interdum etiam sumitur Cathedra pro Ambone seu Pulpito, ex quo Episcopus concionabatur . CATHEDRA S. PETRI . Antiquissima etiam Romae haec festivitas est.

Kalendarium Bucherianis VIII. Kal. Mart. Natale PETRI de cathedra. Kalendarium Gotho - Hispanum, sive potius fragmentum Piniaηum VIII. Kal. Mart. cathedra S. PETRI . inoli. orationale Gotbicum pag. 62. art. 1. VIII. Kal. Mart. Iηcipiunt orationer de cathedra S. PETRI. Hule adde Missale Mogarabum, cui VIII. Kal. Mart. Miss. & osse. in caι hedra S. PETRI inscribitur. Mistate Gallo-Gothicum a X., & Saeramentarium Bobiaxum et Misa ii Cathedra S. PETRI. Lectionarium Luxoviense XXIII. Legenda in cathedra S. PETRI. Et illud notandum, bis festum Cathedrae s. PETRI in vetustissimis apograph s Hieroumiaηix signari , alterum XV. Kal. Febr., quo Cathedra mana, alterum VIII. Kal. Martii, quo Antiochena Cathedra celebratur. Sic Epterηacense, Lucense FIORENTlNII, CorbejeiiD DACHERII, quibuν adhaerent Gelιοηense, Romanum parvam, de his recentiora ADONIS, U U-ΑRDI, Romanum BARONII , aliaque plura Martyrologia. 2 eapoii olim die XIl. Fcbruarii celebrabatur, ut ex Kalendario marmoreo Neapolitanis habemus, in quo XIl. Febr. D. ELECTUS S. PETRUS PAP. sculptum est, nimirum die duodecimo Febr. dι es, quo electus est S. PETRUSPapa. Quae verba satis indicant, antiquiores illos non alia de caussa hane festivitatem celebrasse , quam ut Deo gratias solemniter agerent, quod in Eeclesia sua Cathedram principalem, sive, quod idem est , Episcopatum Ecclesiae , cum plena ligandi, atque solvendi potestate, inst tuerit, eamque Cathedram B. PETRO Aposto o, & per eum Romanis Pontificibus, Sueeessoribus ejus ad finem saeculoruin tenendam tradiderit. Vide LES LAEUM ad Missa te Mo- rarabum p. 37o. , & MAZZOCHIUM in Kal. Neap. T. I. p. 69. CATHEDRATICUM , de quo Novella Iustin. I 23. cap. 3. , erat pe euniari uin pensum Episcopo ordinanti juxta SVICERUM in the s. ad vota θρονιζικον clericis , vel Hytariis Ecelesilassicis pro ordinatione , seu c ut habet C ANGIUS in Glosi. Iat. ad Coe. cathedratieum ratioηe Fbroxi, seuthedrae ab Episcopo ordinato debitum , in Oriente commune . CAUCUS, idem quod vulgo boeeale die imus. De eaueis aereis memi

caueum argeateum intus deauratum .

CAUTIO. Chirographum vel peeuniae, vel alterius rei adeeptae scripta eonsessio, simulque illam certo die reddendi sponsio. S. GREG. libίXII. ep. 3O. cautiones vero, quae in ejusdem ANTONINI substantia sunt i ventae , pariter defer. Est etiam fidei professio , & sponsio obedientiae R maηο Pontifici ab Episeopis praestandae, in Archivo Romanae Ecclesiae eondi solita, cujus antiquam formulam habes in Libro diurno Romanor, Pratisic.

135쪽

NODIUM praeceptum de cellulanis, scriptum ab eo, ut SIRMONDUS p. 72. conjicit, Episcopi sui nomine. ,, Quum enim iussi essent a Papa,

se aut Synodo neque enim proditum est Episcopi omnes, eontubernalesis Clericos habere, vitae suae, actuumque testes, ad amoliendas maledico- is rum calumnias, quibus vexatus nuper fuerat SYMMACHUS r Episcopi, M ut par erat, exemplum sequuti, Presbyteris item ae Diaeonis sua ruinis Dioecesium id ipsum praeceperunt, ut ipsi quoque sine aliorum contuberin,, nio non essent. M

CERARIUS. REGINO in n. G. Requirendum de lumiηaribus ipsius Ecesesiae, O quot CERARIOS habeat. In quem locum haec BALU-ZlUS adnotat: Lib. V. Capitular. eap. CXXVIII. σ lib. III. Leg. Longo bard. tit. R cap. I. ,, De eerariis , tabulariis , σ ebartulariti, sicut a longa tempore fuit, observetur. Cerarios LlNDEBROGIUS interpretaturri eos, qui cera obsignant litteras, quem sequitur SPELMANNUS. Heie,, tamen apud REGI NON EM longe aliud significat hoe vocabulum . Moinis ris haud dubie tum erat , quod & hodie quoque apud Lemovices observari tur , ut in unaquaque Ecclesia esset certus cereorum numerus , sed cereo- ,, rum, qui hominis staturam aequarent ι ita porro crassi essent, ut eos ho- D mo ambabus manibus amplecti , aut comprehendere vix posset: moles ce-

, , reorum, ut vocat VIGILANTlUS apud HIERONYMUM. Cereos, ut , , dixi, istiusmodi pro cujusque facultatibus plures, aut pauciores habent ,, Ecclesiae Lemovicum, qui in multos annos durant, & cires voeantur, ,, quod vocabulum nihil praeterea significat , quam istud certorum genus . ,, Ii ergo intra Ecclesiam servabantur in certo loco, in conspectu tame is Fidelium semper positis adcendebantur autem in praecipuis festivitatibus , is tum etiam circumserebantur in processionibus. Nam is a se hodie fiunt ,, ex veteri haud dubie instituto. Et quia cerei illi diu durabant, num e is rabantur in supellectili Ecclesiae . Eam itaque ob caussam inquirebantri olim, quot Cerarios haberet unaquaeque Ecclesia . ,, CEREUs PASCHALIS. Benedictio cerei orationali Gothico p. I o. art. I. inseribituri laus luminis, & a S. AUGUSTINO lib. I 1. de cisit. Dei eap. 31. dieitur laus cerei. Huiusmodi benedictionum binae apud ENNODIUM sormulae habentur, una extat in Saeramentario Gelasiaηo Deus mundi

εοηditον, quae apud HITTORPIUM pag. 66.. in quincto suo ordine Romaηο, inter orationes, quibus novum lumen benedicitur, prima est: ab hae differt ιaur, sive benedictio cerei, quam S. AUGUSTINUM, quum esset diaconus, . pronuntiasse ferunt , exultet jam Angeliea turba σα. es que vulgaris ι & uotissima cerei Paschalis benedictio, quae in Sacramentario Bobiano, in Missalibus Gallieano, di Gallo- Gothies , in AmMosiaηα PAM ELIl , in M. tali τoletano, in Romano S. Pii V., & passim in Mistalibus ritus Gregoriaηi, cum aliqua tamen varietate legitur. Hane reeentiores quidam S. LEONI tanquam auctori tribuunt, sed libri litum iei antiquiores S. AUGUSTI Noadseribunt; & sane Sanctum AUGUSTINUM benedictionem cerei aliquando scripsisse, ipse de eivit. Dei I. ry. e. xx. haud obscure innuit: in laude quadam cerei breviser, inquit, versbus dixi. Haec tua δεηι , bona sunt, quia tu b

136쪽

tu bonus ista ereasti, nil ηοIrrum est in eis, nisi quod peeeamur amanter. Ab his omnibus benedictio cerei Missalis Morarabiei diversa est, quam ELI- PANDUS S. ISIDORO adtribuit ep. ad ALBINUM oper. ΑLC INI eol. si . Laus, seu Benedictio cerei a diacono in Ecclesia Gotho - Hispana eane. batur: in Ecclesia Romaηa, si fides sit rubri eae Saeramentarii Gelasiani Em. THOMASII , aut ordini Romaηo quincto HITTOR PII, eereus a primo Diacono, sive ab Archidiacono benedieebatur. Sanctus GREGORIU, Papa lib. s. ep. x8. permisit MARINIANO Episcopo Ravennati, ut preces, quae

supra cereum in Ravennati civitate dicebantur, & expositiones Evangelii, quae ei rea festum Patalae a Sacerdote fieri consueverunt, per alium face ret; inde tamen minime consequitur Episcopos Ravennates solitos suis e cerei benedictionem ea nerer nam aliae erant orationes, quas Episcopus super e eis

reum fundebat, de quibus hele S. GREGORIUS agiti alia erat Iaur lumianis, quae a Diacono canebatur. In cerei stipite nonnullis in loeis Diae nus , priusquam benedictionem cantare luet peret, annos Dominicae Inearnaintionis, ac praesentis anni indictionem , aliis vero in loeis A & & annum ab Inearnatione Domini stylo 'imprimebat. Αlibi eereo adfigebantur tabulae, seu chartae, in quibus plura notabintur, atque haec inter annus a mundi creatione decurrens. Vide MARTE NIUM. columna eerea vocatur Cereus; ast colloeari solebat super columnam prope Ambonem , in quo benedictio eantabatur , constitutam . priscam hane,& solemnem in Ecclesia cerei Paschalis consuetudinem ZOSIMO Papae tribuunt ALCUINUS , &ΑMALARIUS. Mos autem erat, quem iidem Auctores tradunt, ut ex cereo Paschali, qui Sabbato sancto eoneeptis precibus sacratus fuerat, particulae decerperentur, ae populo die Dominica in Albis post saeram Communionem distribuerentur, unde suffitum in aedibus suis Leerent , vel agros, vineasque munire i t adversus Daemonum praestigias, aut contra fulgura , & tonitrua. Quo etiam spectant illa ENNODII Bened. ra. sumptam ex hoc eoηtra procellas, vel omnes ineursus ne dimisare particulam . Ceterum hic mos olim extra urbem dumtaxat. Romae enim cerei Paschalis vice ceram oleo perfusam benedieebat Archidiaconus, inde particulas in agnorum effigiem expressas adservabat, populo similiter die , qua dictum est, dividendas. Quae res nimirum originem dedit cereis agni eoelestis imaginibus, quae a Pontificibus ipsis augustiore postea ritu consecrari coeperunt.

CEROFERARIUS, Aeolythus, sie dictus quod eande Iabra, & eereos

deserat. Ipsa quoque eandelabra nonnumquam hoc nomine donantur. FLO DO ARD. lib. I. hin. Rom. e. IO. aeeensisque super crucer cereis, atque ceroso

variis, quae eeroferalia in Actis L SEBASTIANI Martyris appellantur. CEROSTATA, seu cerea ra, candelabra, in quibus eerei stant. Saec pius in libro Pontificali indicantur. CERVI argentei in libro Pontificali saepius memorati aquam landentes in sontibus Baptismalibus potissimum adhibebantur .

CHARTOPHYLAX, Eeclesiae CPolitanae Bibliotheearius, sive illius

bibliotheeae, & archivi eustos. Idem quandoque cbartulariur dieitur. CHINEA, equus nobilis phaleratus, quem pro censu ordinario Rex utriusque Siciliae offert olim die Sc PETRO & PAULLO sacra post Missam ex-

137쪽

ira Basilieam pontifici in Palatium revertenti , nune post Vesperas praece demes intra Basilicam. CHIROS EMANTRA . Vide si MANTERIA. CHIROTHECAE, quae & Manicae, Manualia, ac barbara prorsus voee etiam veanti dieuntur, inter Pontificalia indumenta in Missa IIbrici, i a Mis. D RATOLDI, & in ordine Romaηo memorantur. Wanti cana dei auro parari ei indieantur in vita S. BERTHARII Epila. Carnote . Ia saero quoque Ci-meliarchio S. PAULLI Lοηῶη. Monari. Anglis. T. III. pag. ebirotheeas invenias ann. MCCXCV. gemmis, o Iapidibus pretiosir orηatas. CHORAE sunt distinctiones Psalmorum, singulae tres psalmos cum una .ntiphona continentes. S. DONATUS e. 7s. Regulae in duas partes aequales annum dividit, ab uno aequinoctio ad aliud a quo tempore, idest ab aequinoctio autumnali ad illud veris, duodecim choras, hoe est psalmos triginta sex eum duode eim antiphonis, dicendas statuite ab aequinoctio veris ad autumnale octo tantum choras, idest vigintiquatuor Psalmos cum antiis phonis octo.

, Iura Eccles. p. a o. nihil aliud quam Vicarii foranei ab Episeopis adsum is pii, ut curam Ecclesiarum ruralium & Parochorum haberent, & quae ἀο, dam Episcopi munia obirent. origo chorepiseoporum neutiquam ex in- , , stitutione Christi, & Apostolorum est derivanda, quum illorum nee Seris, ptura, nec Canones & Constitutiones Apostolicae , nec IGNATIUS , neeri CORNELIUS Papa, Iicet ambo ordines Ecclesiasticos sui temporis adcus, rate recenseant, mentionem faciant. Itaque in Eeelesia Orieatali ci rex M initium saec. IV. orti sunt, quum illorum mentio oceurrat i a Concilioeo μ' rano, de Neoeaesareensi s in Ecclesia vero Oeeidentali illorum meminit ,, Concilium Regiense ann. CCCCXXXVI. celebratum. ortum suum indes, traxerunt, quod quum saec. IV. & V. jamjam Eeclesia immensa adciperi ret incrementa , & Episeopi omnia per se ipsos in oppidis , & vicis pera- ,, gere non potuerint, necesse habuerint constituere quosdam Episcopos νι,, earior, vel Presbyteros, illisque dare facultatem quaedam minoris mo- ,, menti negoeia expediendi. Ossicia autem illorum erant sequentia : I. erant praeposti Presbyterorum ruralium eo serme modo, quo hodie De is cani in rates, vel Archidiaconi. a. Ex delegatione Episcopi poterant eo is ferre ordine. minores, & Subdiaconatum. s. Vocabantur ad coηeilia, ,, R in iis snam dicebant sententiam. 4. Poterant celebrare sacrificium ia,, urbibns praesente etiam Episcopo, id quod aliis Presbyteris non lieebat. Successu temporis illorum tam numerus, quam auctoritas in tantum excre- ,, vit eirca tempora CAROLI M., ut ipsis etiam Episcopis formidanda exi- , , stereta ea enim iam sibi arrogabant munia, quae solis Episeopis sunt pro ,, pria et e. g. auctoritate propria facere ordinationes Clericorum die. mare,, de illorum abrogatione hine inde actum fuerat, de quidem in Eeelesia se latiηa abrogari coeperunt laee. Vil I. tum a LEONE III., qui ordinationes,, ab ipsis factas eassavit, tum in Concilio Ratisbonensi, quod insuper vetuit ,, posiliae creare Chore piscopos. Ultimato tandem Chorepiscopatus abro-

,, gatus fuit in Concilio Meteo anno DCCC Lx LXVIII. in quo ultima

138쪽

,, Chorepiscoporum sit mentio. , Hactenus 2AL EIN. Disputant Doctores , an hi veri Episcopi suerint De qua eontroversia vide pro adfirmante sententia ToURNELY, de SBARALEAM; pro negante de MARCA ,

piseopos aliqvos fuisse Episcopos, aliquos Presbyteros tradit. CHORUS , loeus ubi Cantores hine inde sedebant in utroque absidis latere s ex quo saepe etiam duplici nomine appellabaturo puta chorus dexter, chorus sinister, di apud Monachos chorus Prioris, cui scilieet Prior, occborus Abbatis, cui Abbas praeerat. Aliqui tamen pro Presbyterio Eceleissae chorum usurparunt, ut Orderieus VITALIS lib. I. pag. 662. dc Aaonymus in vita S. JΟΗΛNN. Eborae. Archiep. CHRISMΛ iis, Be ae , cnam Veteres saepe Chrisma nemineo genere donabant, ut in Missalibus Gothico, Ze Gallieatro Mabillonii videre est is est oleum balsamo mixtum,& ab Episcopo adsistentibus Saeerdotibus duo- is decim , Diaconis septem, septemque Subdiaconis in Feria V. maioris heb-

,, domadae consecratum. Diximus materiam esse oleum eum balsamo mi- tum, ubi advertendum, quod Graeci praeter oleum, & balsamum com is miscent triginta tres species aromatum. Qua de re adi TROM BELLIUM M de cotisirm. Tom. II. p. har. Item ab Episcopo consecratam dixi; inter Grae-M coι vero solus Patriare ha hoe Chrisma consecrat, raro tamen, nec annua

M tim, sicut Lattai t apud hos tamen Romanus Pontifex non nisi singulis ses, plenalis Chrisma eonfieita , & illud omnibus Ecelesiis postea distribuit .

H Item duodecim Sacerdotes adsistunt in memoriam duodecim Apostolorum, M ac septem Diaconi requiruntur in Symbolum septem Diaconorum, quo D Apostoli statuerant; septem vero sabdiaconi, ut Diaconorum consocii ad-- duntur 3 ita ISIDORUS lib. 1. de Eeeι. ine. cap. 8., RUPERTUS lib. y.s, de Div. Q. cap. g. Diximus tandem hanc caeremoniam fieri in Feria V. maioris hebdomadae, se enim cautum est in Can. litteris , de eo Geer. dist. M 3. dc Can. quoniam de feni. excomm. in sexto . , , Haec pauci exceptis N ACER. vetustissimus ordo manas ampullam chrismatis ante Summum Pontificem per Aeolythum delatam refert. Immo Episeopi quoque, iique, quibus baptietandi eura demandata erat, numquam sine chrismate proficiscebantur. Vide CEORGIUM lib. r. eap. 4. n. g. Chrisma saepissis me pro Confirmationis Saeramento, cujus materies est saltem inadaequatac qua de re adi Theologos aeeipitur. Sie S. AUGUSTINUS lib. II. eo τυ ιitteras Tetiliani e. ro . Confirmationem appellat Sacramentum chrisma

sis , THEODORETUS ad e. r. cantici caηtis ebriisa, in spiritalis uetuen si, Conei lium LAODICENUM ean. 7. O g. cbrisma Sanctum , O Iupe Meleste, S. LEO M. de Nativ. Domini Serm. IV. cap. s. chrisma salutis . CHRISMALE. GLABER RODULPHUS lib. s. hist. cap. 2. εc vulga. tum BEDAE Poenitentiale hoc nomine eorporale designant. Hinc in Missati Francoram chromate diei erediderim ministerihim corporis D. I. e. acrotum. Communiter tamen adelpitur pro velo , quo saeri crirismatis vas ζgitur 3 item pro linteo, quo frons chrismati cingitur. CHRISMARIUM , loeus dando Chrismati destinatus. Ita vocatur in ordine Romam a. p. Ios. Est etiam Chrismatis repositorium , ut apud GRE

139쪽

CHRISMARIUS, Notarius, cuius erat nomitia babtizatornm adnota re, illorumque numerum , quum Pontifex in die Domini eae Resurrectionis ad S. MARIAE Majoris aedes procederet, in loco , qui dicitur Merulanus , salutato Pontifice, palam edicere, ut chrismarentur. CIBORIUM seu quod in Miniolae Martyris veteri titulo legitur a ciaburium Altaris veluti coelum ac tegmen quatuor , aut pluribus eolumnis ipsi Altari superpositum , quod propitiatorium aliquando ANASTASIUS de Roman. Pont., umbraeulum altaris vulgatus ordo Romanur, Cameram NICOLAUS I. ep. I. appellat 3 supra Ciborium Crux stabat, aut Crucifixi imago. Hoc nomine etiam denotantur aediculae, seu tabernacula, in quibus extra altare Sanctorum Corpora eondebantur . HUGO Flaviniacens. in chron. Virdun. p. a 66. In medio quidem alto, σ prominenti essoris Sanctus reis

quiescit VI TONti S. Conser MAZZOCHIUM in Kal. 2 eap. T. I. p. XXXII. Erant interdum hujusmodi ciboria instar pyramidis constructa . Quare THEOPRIDUS Abbas uternacensis in versibus operi Florum Epitapb. Sanct. praefixis: Extruo 'pyramides, etiaria , eolligo florer,

Spargo super rumulos Saηctorum carne sacrato . Hodie Ciborii voeabulo Tabernaculum designamus, in quo Sacrosancta Eucharistia adservatur. Vide supra ARM 11oLυM, CAps AE, CAPsELLA. Cib

rium praecipuis quibusdam festis diebus Πιkmisari iubet BERNARDI ordo

Cluniacensis P. I. cap. Io.

CICINDELA, quae in Ecelesiae ministerio lampadh genus est, nomen duxit a parvis animantibus, quae per arva noctu lucent, quaeque eicindelaea PLINIO, & ab I SIDORO voeantur. De hujus etymo vide VOSSIUM. In semi priscis monumentis varie scribitur , nimirum eicindite, eicendite, cetin-dillus , eicinditis, eisiadela Oe. De quibus C ANGIUS ad haec verba. Paucis

nos exemplis contenti erimus . In Charta cornutiana eleiadelae argenteae quiηque eam eatenulis fuis. FULBERTUS Carnot. ep. 68. Inter organa V tum, O ardentes eicendulas. GREGORIUS Turon. lib. q. c. II. In saera-xium sub telo transiens eicendelem extinguere voluit. Mediolani in Ambrosiana

Basilica legitur epithaphium cujusdam LANTERII, qui anno MCLIV. multa legavit eidem Basilieae, diversis tamen sub oneribus, inter quae t Ipsi perpetuo super hoe sepulcrum cicendulum adcendant. Qxotidie in Quadragesima minore cicendulam ardere faciant supra sepulcrum. Venetis hodieque eeseadelaidem est quod parva lampas, cujusmodi quae ante sacras Imagines in triviis, officinis &e. adcendi solent. ClDARiS, Mitrae genus. CIMELIARCHA, saetorum vaserum custos. Erat sergomi cimeliare baΕcelesiae S. VINCENTII Martyris A. D. DCCCCXXIX. quo A DALBERTUS Bergomatom Antistes deerevit, ad cimeliarebam S. VINCENTII spectare , ut lampas perpetuo arderet ante Altate Sanctissimae Trinitatis. Ce librior est Cimeliorchae in Ecclesia Mediolaηensi dignitas, de qua mentionem fieri in Actis S. SIMPLICIANI Mediolanessis Episcopi adfirmat Johaηner . η- .reus PURI CELLUS in ejusdem SIMPLICIΛNI vita. Cimeliarcha Mediolainnensis

140쪽

ῆEMI, Eeelestae quandoque eunar Nesaurorum B. AMBROIII appellatur, ut

in litteris PAULLI Sacerdotis, & GEBEI ARDI virorum religiosorum E elesiae Ratisponensir A. D. M XXIV. ad MARTINIM Presbyterum, O Theis saurorum S. AMBROSII eustodem scriptis. Saepe etiam in monumentis vetustis Neapolitanae Ecclesiae cimelia rebae me otio locidit. Jobannes Arebia presbyter o Cimeliare ha ranctae Neapolitante Eeetesiae subseripsit litteris SERGli Neapolitaηi Archiepiscopi Α. D. M CLXXVII. datis 3 ite inque definitioni ejusdem SERGII A. D. M CLXXXIII. CIMILIA, & CIMELIA vasa sunt aurea, & argentea, aliaque pretio. sora ad saeram alieujus Ecclesiae supellectilem spectantia . Saepius hoe n men invenias in libro Pontificali, ut in HONORIO κ m. r. , in SERGIO, num. II. , in HADRIANO m. 1 . Cl MILIARCHIUM, cimelium Oe. loeus, in quo thesaurus Ecclesiaeae saera supellex adservatur , & eustoditur . Rex autem , quae apud eum ia-ventae funi, in cimiliarebis Ecelesiae tuae servari modis omnibas studebis. Sadmctu, GREGOR. lib. I. ep. ΙΟ, CINERARIUM, Vas seu the ea, in qua conservabantur eineres, sedi ossa Sanctorum , ideoque & o arium dictum, CINERES. Iuxta priseam Ecclesiae diseiplinam, qui publicam suseipiebant poenitentiam, habitum mutabant, illis ei licium solemniter imponeba tur, & adspergebantur cinere. Hi ne quum de Poenitentia loquuntur Patres, frequenter faeeum , einerem , O eilietum eommemorant. TERTULLIANUS de pudic. cap. s. Poenitentes in Deco oe einere deseribit , & S. AMBROSI Usus Het. ta . eap. 8. vult, ut corpus Poenitentis sit je Mniis maeerarum , cinere a persum, σ opertum ciliato, Immo olim solis publice Poenitentibus cinis solemniter feria IV. post Quinquagesimam imponebatur, dein de alii , pietatis caussa , ad aeeipiendos cineres adcedebant, illisque seorsm a publicis Poenitentibus dabantur; demum URBANUS Papa Iι. io Concilio Beneventano, anno MXCI. can. IV. statuit , ut omnes tam viri, quam mulierer, tam clerici, quam laici cinerem super capita sua adciperent ι exinde mos ad ei-piendi ab omnibus indiscriminatim eineres ubique susceptus est. Cineres autem variis ritibus benedicebamur, de quibus adi MARTE NIUM. Illud vero in antiquis R. 3manis ordinibus passim praescriptum invenias, quod αMissalis Mmani Rubri eae praecipiunt, eineres fieri debere de ramir olivarum , sive aliarum arborum praecedeηti anno benedictis, Ambrosiani cineres prima die suarum Rogationum bene dicunt. CINGOLUM , Zona , Baltheus albam ne defluat, & gressum impediae. adstringit. Varia fuit semper cingulorum materies, varius ornatus, & eo-lor. Apud UGHELI. Ital. Dcr. r. m. p. ix s. FALIO Vigiliensir Iudex donasse legitur Ecclesiae S. MARGARITAE unam zonam de feta rabeas RNCULPHUS vero HeleneUs Episcopus in suo Testamento, quod extat in B Α-LUZ. append. ad REGI NON. legavit Zonas quiηque, unam cum auro, σgemm Is pretiosi , allax quatuor eum auro. ClRCITORIA, de quibus LEO Ostiensis lib. III. chron. eap. 37. & Pein trus Diuo nux lib. IV. cbrou. cas. e. II., vela erant operis phrygii, auro,gςmmisque oraata, quibus altaris frons vestiebatur. Pallium nune die imus X. PAL

SEARCH

MENU NAVIGATION