Al. Antonii Somprani Sidicini et presb. Sergii Sarmenti Salani,Totius ferè grammaticae epitomae, ex optimis quibusque Latinae linguae authoribus decerptae ... in lucem prodeunt Caesaris Benenati industria ... Praeter Sidicini vitam, ac Dialogum de pe

발행: 1587년

분량: 189페이지

출처: archive.org

분류: 어학

111쪽

eetina In Diui Dominici sunt gymnassa,a s. Dominico s

nolescole. Illud recte dicitur .puimus in Oppido Puteolis, & putet,lorum. Ante oppidum Nolam cistra caepit,& Oppidum Nolae: sed hoc magis poeticum est. Utiabimur in Puteolano,in Nolano, in Neapolitano.s praedio, Anderemo alia uillac'ho a laTorre dei greco:Ibimus ad Pompeianum meum. Vtroque modo dicitur,Venetia e citia racchissima. Venetiae sunt urbs ditissima &Venetis ditissima est urbs.Thebe uetu sta ciuitas fuit. Quaedam adverbia Localia pro temporalibus accipiunt ut inde,prqdeinde Vbi, pro postquam. Hic, pro tunc. Quado

que, pro nomine Genus unde latinum . pro ex quo AEnea. Eo miseriarum,uentum est, pro ad eas miserias. Propria Ciuitatu imitantur ut dictum eti) quatuor haec ap- . pellativa, Domus, Humus, Rus,& Militia Sed duo praeser: tim, Domus,& Rus,ut Sum domi eo domum , Venio domo. Cucurri domum usque,Viuo Ruri,nel Rure Eo rus . Redeo iure Sedemus humi Surgimus humo. Cecidit hai mi dicitur, non autem humum . Procumbit humi bos . Virg. Consenuit, in genitino tantum , cinuecchiato allaguerra.

Nota,Verborum quaedam sunt personalia: quae omnes per- senas.&numero habent,ut sunt Actina, Passiua, Neutra. Communia, ' Deponentia He quibus hectenus dictum est. Quaedam uero Impermiralia de quibus dicedum retiat quae . primis, S secundis persenis, & plurali nuinero carent.

112쪽

LI c E τ Sidicinus noster exempli quaedam adverbialiter posita tantum proposuerit i, sine tamen alicuius probari autoris testimonia, ut epitomaro ut reor br nitati consuleret Nos autem ne aliquo modo interi gendum hesitare possis haec ex optimo, ac probatissimo qu citie latinitatis alitor collecta recensenda hic putauiinus:

partim, ut aliquod beneficium in te, Amice Lector,conserremus, partim, ne qua pagina sine scripto relinqueretur,

quae uacua,quando Ad uerbiorum,quae ex pronominibus deducuntur tabula, mutata eius forma excuderetur, non est ei.Primum loca sacra,quibus tamen uel templum, vel

edes,uel fanum, uel quid simile pro praepositionis exigentia semper subintelligitur mirum,in relatione sui eclipsim. adement. Plaut in Bacch. Sacerdos est in Dianae Ephesiae. r. in Adel.Vbi ad Dianae Veneris Ci.ad in Fra. Senatus ad Apollinis suit. Rursus ad Q pollinis senatusconsultum factum est. Liu. lib. . in linteis libris ad monetae iuventis.Belli quoque ad uerbialiter ponitur.Du .lib. 3. Consulum magna domi, belliq. eo anno gloria suit. Verum, ut serpo humi, recte dixeris non ita serpo terrae, sed perterium. Pli lib. 1I.humi serpat: Idem caules per terram serpant, Domus quoque ad locum numero etiam multitudinis,Cice. ad pontifices: Reliquias,suas domo comportariant.Tacit.lib. s. Caeteri domos abeunt. Vale.

113쪽

r TABULA ADVERBIORVM QVAE DE

Inde Vnde Hinc istinc Illinc Aliunde Ibidem Indidem

Alicubi Alicunde Hic Istic Illic Alibi

Quello,o tale Chi,o loquale Questo Hic Questo I ste Quello Ille Αltro . Aliusu medesimo Idem Neuno Alibi Alcuno isquam Usquam Vacat Se alcuno Si quis Sicubi Secunde

Cheno aleiano Nequis Necubi Necunde Chi voi,opi uno Quivis Vbi uis Undeuis ι Ogn uno,ciascuno Qtiisque Vbique Undique Chili place Quilibet Ubilibet Vndelibet . Chionche . . Quicu qtie Vbicunq. Vndecunque Chionche ibisquis Vbi ubi Vinde unde Nessuno i Nullus ' Nusquam Vacat L uno,&raltro Vterque Vtrobiq; Vti inque die run ne restro Neuter Vacat Neutrinque Pl

ra c

Esse in loco Motum de loco.

114쪽

Ea Eo Eorsum Eousque a Quo Quorsum Quousque iHae Fluc Horsum Huc usque Istae . Illue Iliorsum Illuc usque Alia Alio Aliorsum Alio usque 3. Eadem Eodem Eodem versus Eodem usque. Aliquo Aliquo Aliquorsum Alio usque Vacat Vsquam uersus Vacat Vspiam uspiam uersus et

Siqua Siquo Siquorsum Siquo usque Nequa Nequo Nequorsum Quavis Quouis Quorsum uis Quaque Quoque Quousque uersus Qualibet Quolibet Quorsum libet Quacunque Quocunq; Quorsumcunque Eodem usque 'ua Quoquo Quoquo uersus

Vacat Nusquam Nusquam uersus Vtraque Viroque Viroque uersus Neutraque Neutroq; Neutroque uersus. Motum per Motum adlo- Locum uer- Vsque ad I locum cum sus cum.

115쪽

DE IMPERSONALIUM

QVio est in personaleὸest quod caret certis numeri

Sc personis,id est primis,& secundis, & nominatiuuiri non habet. Duplex est activae uocis inrui Tlder,re oportet,&passive in tur,ut seruitur; In praeteritis desiniein um,ut seruitum cst. Cur dicitur impersenale quod personas non habet nam ter tia non est uera persona, sed quasi personas Mi habet: na' tertia nonis sera persisna,sed quasi persona. . Cur non dicitur Innumeraleὸquia persona est dignior num ro. A quibus uerbis fiunt impersonalia passive uocisὸA vei: bis in o,desinentibus & nominariuum agentem habentibus,hoc est ab Actiuis, Neutris,Acquisiti uis , Transitauis .& Absolutis.

Quomodo construiturὸcum ablativo agenten post se cu ca su uerbi, more Passivorum. Da tuitis'inuidia allat buo fortuna. Ab omnibus inuidetur floridae sortii ine. Dalli cit- .ladinis'c andato incontro ali'Inaperatore A ciuibus proditum est obviam CsfarhS'e combattuto colle spade.Gla dijs pugnatum cst. Amatur batur,amatum est,si ama da me,da te, da questo,da' noi, da voi,da quelli,&c. . Emitur,batur, emptum est, si compra da me, da te,&α Datur batur datum est, si da, Oratur batur oratum est, si strue. Seruitur batur itum est, si serue. Aratur batur alum ' est, si ara. Dormit ebatur itum est, si dorme.

Fit, fiebat factum est, si D. Estur,& potestur, si inangia,si pubesquq recesserunt ab usia.

leo, Gaudeo, Vapulo, Careo,non sermano Impersenale, perc'hano ii nominatiuo patiente, & significano passione . ne manco Sequor,loquor, i quali finiscono inor aduque ricorrerat alia tereta dei plurale.Cosi si paria. Ita loquunt.S' allegrato: Gavisi sunt. Da me non si manchera. Non deero.

Cusi anchorainoi habuia minarrato.Errata est a nobis, & nos

116쪽

errauimus.Si campa alla glomata. Vivitur in diem, di utiuunt in diem. Questo imper nate e ii passivo de uerbi neutri,ut itum est

antiquam sylvan .i.iu erut omnes. Maxima vi certatur,incertant omnes. Ad uxore uentum es .i. uenerunt, sono uenuci a pigliar moglie. Gli Impersonali da gli Attiui si dicono senga nominatiuo,altra mentesarebbono Passivi, ut a Bruto liberata est patria, A nobis arantur,da noi s'arano licampi, & si sermano desta tereta dei singulare. ut seruit,aggiuntaui ur, se sertiitur,

Dormiebat,dormiebatur.

Hoc linpersonali utimur, quum generalis est sermo , hoc est ad omnes relatus atque sine casu O quanto giocondamente si uiue con gli amici O quam iucunde uiuitur cum ami. cis.Se si dicesn da li Principi nos'usa liberalita,& no ε'aiurano ii pauer .ma da quellis'allegra no i bustoni. Si risblue in altiva significatione.Principes non utuntur liberaliter,nec auxiliantur pauperibus . sed illis scurrae gaudent. m me non si seguita pili; Non amplius sequor. In miastola si insegna buona grammatica, In meo gymnisi' docentur rectam grammaticam,uel docentur.f. discipuli.

IMPERSO NAL IA ACTIV E V VCIS. . PR i Μ vis ordo Impersonalium cum genitivo,& infini

to. A tuiti e utile studiare la sacra scrit tura.Omnium interest studere sacris literis Cli nominatiuo sol psonalia. Quella cosa grandemente e utile a me,la quale e utile a tuiti Illud mea maxime interest, quod interest omnium. Intes est, erat, interfuit, per essere utile,& appartenere. . Refert, ebat, retulit. Idem,& importare.

st,erat,suit,per appartonere,eserussicio,ut Regis est benefa cere populo,' 'infinito si pone per supposito , cloe in loco di nominatu' vo,& at Phora ii uerbo si dice Impersonale,quando no ha

117쪽

ci a te assatiporta,che tu siti sano Permagni nostra reseer, te esse Ronas, A noi grademente iporta,cne tu sij a Roma .

Sed in verbo eis,dicimus Meum,tuo,situ,nostrii,vestrum, Ecculum,ut Tuum est,tato defendere patriam. A te Catone conuiene disendere la patria. Interest etiam cum accusa utilio cum ad rei inanimatae. Quessa cosia non molio importa alia tua laude. Hoc non magni interest ad laudem tua. Cheimporta a me quinoo altatio mi , , quel che tisicci. Quid id ad me,aut meam ad rem rcfert, quid rerum geras.Mea quid interest,che iteresse, o che importa a me.

Secondo i Gramatici Mea,& tua,&c.sono ablatiui seminini, S risolueno quasi in re mea est. Nostra uersuit, hoe est in re nostra suit: coinc Interest fuse coposto da la ppositione Ιu,& dei nome Re Ma piu presto sec6do Elio Donato e accusativo plurale neutro,interest mea,est inter mea. Abla ono puo essere,perche no si dice in re mea est. Sed in re mea est,questo e utile a me.Ter.Si est in rem utrique,s'e utile atulci doi.Refert quasi,res mea seri,ut sit nominandi casus. Nostrum est nemini iniuria sacere. A noi appartiene a nessit no lare in iuria. Nostrum, vestrum, Sc. sono nominatiui neutri, scilicet officium, ouero concordia coli'infinito del

genere neutro.

At irato,al tuo,al suo, at nostro,al vostro,& nel plurale. A miei,a moi,a suoi,a nostii, a vostri, a quelli possessiua- mente si dice Mei, tui, sui, nostri,uestri. Meors,tu orsi, suorum,nostrorum,vestrorum,& quorum. Ut fiatris mei maxime interest, una nos esse, at mio statello importa gran- demente,chenoi siamo insieme. Vtriusque nostro magni- interest, ut te conueniam, &non nostra,Cic.in Epistolis. Nostrum,& uestruin genitivi partitiuς ponuntur. Interest, & reseri, si congiungono con altri genitivi di preΣ-Zo,come magni,permagni, parui, quanti, pluris, minoris, S con questi adverbij.Magis,minus, plus,maxime., miniame,parum,paululum,nihil. Nostra discipulorsi interest. Suai Ioannis resere.Mea Sidi iniintersiit didicisse litei as ;a Loreneto Valla, pare potersi dire, ma appreta buono autore non issio letto. dirat adunq;

Nostra qui discipuli sumus. Ipsius Casu is , sine sua mea , - qui

118쪽

et c

εI qui Sidicinus sum intersuit. Terita mea minime refert, qui sum natu maximus. A te France .sco stra utile combattere per la patria. Tu Francisce,inter erit pugnare pro patria. Vestra,ciues, interest, ut recte vi-uatur,non autem Francisci,&ciuium. Perche novocari ut a chi si parta , vel uobis ciuibus utile est,conducit,expedit, Livius. Magis nullis intercst , quam tua Tite Ottacili. Doue e da notarsi,che in luogo deli'incinito, pilo seguirela Vr,Patris intereti,ut filios observet, quid agant, apud

quos versentur.

cipulorum perma ni interest, ut in scholis sint attenti. Si. conjungono spesso col nominatiuo neutro. Ciuitatuin hoc multarum intersuit. Illud mea intersuit. Tua quid refert λ che importa a tepId Caesaris interesset, ut iustitiam , seruarent omnes. Anchora con altri nominatiui. Noa quod mea interesset loci natura. Cic. Infinitum refert lunaris ratio. Plin. Frequentemente si leggotio col genitivo adiettiuo o dei pro nome.Nὀstra omnium resert. Tua solius. Sua unius. Mea ipsius interes . a me medesimoc utile. Vestra duorum, &nostra trium resert in gratiam redire. A voi selisara utile. vestra sistum, vel tantum intererit. Questo importa a noi πehe insegnamor Hoc interest nostra docentium. A uoi , che volete studiare letae, appartiene ben sapere humanita. Vostra uolentium iuri ciuili operam dare, humanarum . literarum refert peritos esse.Doue uestra si pone in lilogodi genitivo.Non abbandonare la republica , alia quale importa hauere liuomini caui.Rempub.cula, vel cuius resert sapientes viros habere ne deferas. pronomina Mea,tua, sua,nostra, & vestra leguntur cum genitivo, cum possessive ponuntur in hanc sententiam. isto e configlio di me Antonio. Hoc est meum Antoni, consilium.ta senteneta di noi togati: Nostra togatora sententia. Cicero.Sortem nactus urbanae prouincis ex sua Helidonis volvolate.M.Cato ad Ciceronem.Vt tuam vir

119쪽

ablat suo agente,& posite cum dativo .lo ho fatio ii debito alle tue commistioni. Ego satis seci tuis mandatis. Ame satisfactum est tuis aiandatisu losa bene a tuiti. Deus benefacit omnibus.A Deo benest omnibus. Benest ebat benefictum est,perfarsi bene. Malefit ebat mali factum est,per fars male. . Satissit ebat satisfactum est, per satisfarsi , farsi ildebito. Si fodissera da not a tuite cose, ne si perdonera a fatica. Sari, fiet a nobis omnibus rebus,neque parcetur labori. Vostio che sacci bene at prosluno. Volo ut a te benefiat socio.

TE R τ r v s Ordo In persenalium eum dativo & infinito.Alli sanciuili pia cogi uocare;Pueris placet luderC: cum nominatiuo fiunt personalia. A te non place uir- tu. Virtus non placet tibi.&acquisitiua dicuntur. Placet,bat placuit uel placitum est. Libet,bat, libuit, uel libituni est, per placere Dolet,bat,uit,per dolere, Licet, bat, licuit,uel licitum,per esser lectio. Prestat, bat praeuitit,per esser migitore.

Euen:t,tbat,euenit. Accidit,bat,accidit. Contingit,bat,eia ..tisit,per accadere. Obtingit,bat,obtigit obuenit,ebat,obuenit,per accadere, &t occare per sorte. Ex pedit,ebat,expeditum.Condum,ebat,xit,per effer utile. Cisnstat. bat,conlittit. Patet, bat,patuit. Liquer,bat,liquit,peresser chiaro,& maniscito.

Suppςur,ebat, suppetiuit. Susiicit,ebat, senecit.Satis est satis vrψt,per basiare. Item haec alia. Vaear,hat,per hauer commodita,tempo eum ininsto.

Restat,bat,per restare. Displicet bax, perdis placere. Conuenit,bat, per conuenire Prodest,erat,per si uas,

120쪽

essere misiore.Opus est per essere bisegno. Vsii uenit,per

accadere,ut usu uenit omnibu*in principio timere.Bene tibi uertat,sia bene per te.Male tibi uertar,sia per te male almal ponto.Superest,erat,per auanaarris perchiare. Acc dit,ebat,accessi, peraggiungersa, ut hoc accessit meis miseri)s, uel ad meas miserias.Bene sit tibi,tiuengail bene.Male sit tibi, male ti uenga. Il Vicere t'ha dato licentia, cheuat armato per lacitia. per Praesidem tibi licet ire cum telo: per urbem. Io non posita studiare:Mihi no letet studere. Se Dio mi sera gratia,ch'io sia Papa,ti sero Carditiale si mihi contisset Dei beneficio Pontificem maximum esse, te in collegium Cardinalium coopta .E niuglio morire, che uiuere con uergogna:Praestat mori quam inhoneste uiuere. Mihi cum illo non conuenit.i.dissentimus,mihi tecum conuenit , noici accordia-mo insieme.Datiuus quandoque fit accusativus, ut praestat tibi uigilare,& te ussitare, de regitur ab infinito.

V A R et v x Ordo impersonalium cum accusativo parate infinito agente .Anoibissigna usare buoni costami. Nos oportet uti bonis moribus; Cum nominatruo fiunt personalia. A cia scutio diletia usio studio.Qeque suum studium delectat. Delectat, bat . auid α' per diletiare. Iuu at bat iuuit,per giouare,& ditetrare. DGet bat cuit per conuenirshostar bene, Etiam cum dativo. mDecedet,ebat,euit. per disconuenirsho nota star bene. Oportet,ebat,uit,per bisognare, far dibisogno, sempte cum

infinito.

Bis na effer ricordato. & disessi dalla beniuolenza de Citta dies,non datrarmi Beniuolentia ciuium, septum esse opor

tet,non armis.

Τ'edishonore givocare.Tibi turpe est ludere. Ate sono necessarij libri per studiare. Te oportet habere Iit bros,ut studeas.Tibi opus est libris,uel libri opus sunt uel necessarii ad studendum.Anticamente si dicea.

Haec me oportent. o

SEARCH

MENU NAVIGATION