장음표시 사용
131쪽
: Dum numerabantur nummi,itu aderas.
Gerundio in Do adi, aeret his praepositioniblis. A, ab,abs, e ban,de,procum. L'amare si dice da illamare. Amor dicitux , ab amando. Maggior gloria flacquista dat desendere , chaedali accusare. Maior gloria acquiritur ex desendendo, quam ex accusendo.In penser queste regiale ho prese gransalica Indicitur. In excogitandis his regulis, magnum I borem accepi. Quello parta di mangiare,& di giocare,Illoe .loquitur de comedendo, & ludendo, Poetae de amando, Oratores de orando scripserunt.1 Iimperator pense di pallis in Francia.Imperator cogitat detr inseundo in Galliam. Col ridere era gionto ii dolor delcuore. Cum ridendo; uel cum risiu coniunctus erat cordis
dolor.In eam bio di ii ollare i libri, t'insegnero di man - gur Parmi, Euoluendis libris,te docebo arma tractare. Ioritornauada pistiar uccelli. Significando motum de loco, Redibam a capiendis auibus,uel posist cepi aues,uel ab Muibus redeo,quas cepi.Noi uenimo da coltiuar i campi Venimus a colendis agris, uel postst coluimus agros, uel a cultu agrorum p nomen uerbale.Ter. Redeo postst quae opus fuere ad nuptias Gnais,parui.Virgil. Vuidus hybese . Pna uenit de grande Menalcas. In capiendo consilia,in gerendo bellum,raro dicitur. Sed per adiectiusi,uel sine praepositione.In capiendis c5siliis,ing rendo bello,uel gerendo bellii. In alutare i potieri, hai consumato te tu e robbe. Auxiliado pauperibus tua bona consumpsisti. Nons'adiettiua,perchensi r geli uerbo accusas. iriuo.Liters de componenda pace. Raro de copohedo pace. Cic.ad Atticu.Quid esset mihi faciendo de relinqvcao ea,4 quae mei impugnabant.in ossic.in tribuendo seu unicuique. i In Tuscit. Quod uerbum dictu est a nimis inruedo sortuna alterius. In supponendo oua obseruant,ut sint numero im Paria. Varro. Frequentius sine praepositione;In studiare Cicerone ho consumata la mia eta. Studendo Ciceroni arta-
tem consumpsi. Traitaretno col popolo di rise attar i cataui, emus cum populo de redimendis captiuis. Absolu' te gerundia plerunque ponuntur . Huius mens discendo alitur.La mente deli liuomo si nudrisce imparando, o coliti pani. . imparare, Auri 'nimali andando co tedi, altricol corpo
132쪽
Per terra tiano a pascessi. Alia animalia gradieἡd alti ser: Pendo ad pastum accedunt. Valla contende che no si posti dire. Vengo datavo'. rar i campi;Venio a coledis agris:Sed a cultu agrorii in per, nomen uerbale. Ritornaua dasuardarii giochi, Redibat i, - Iiadorum spectaculo, non autem a spectandis ludis. Ma si Puo dire,etiandio coesempio di uerbo Neutro ab luto. Cic.io primo Oisc. Cuius studio a rebus agedis abduci c5tra officiti in est. Rar ab impugnandis operibus reuocat milites. Cic.A impediendo ac laedendo repelluntur. Idem libi Idem traducti adisi utando ad dicendum inopes re-Periuntur.In Verrem. No videor omnino a defendedis no minibus subleuandisque,discedere. Pontanus noller. Papi-irius citr r reuersus a Samnitibus insequendis, signa in uoibem inserri iubet. Quin etiam Philippus . . . & Erasmus idem testantur, ipse etiam Laurentius immemor suarum traditiona mox id,quod negaret,affirmat, A discendo me deterrent. Hinc abhorret a pugnando Sc. Sen. tamen lib. Suasoriaru nomine maluit uti. Memini nos ab auditione. Nicetis ad Messalam uenisse. Idem ab hominibus auditione uenientem interrogat. Liu.Redeunti populationibus. Idem.Ab oppugnatione recessum. s. A decimae legionis cohortatione prosectus. G E R v K Dr v M Indo , dativi casus acquisitiue ponitur. Tu attendi a copiare te nate regole. Das opera describendis meis regulis.Ogn'uno attende a sar danariiQuique studet acquirendae pecuni. ae.. Poniturabitu te, Tu no puoi pasare: Non es spluendo.Le percota anchora non sono bono a mangiare.Praecoqua nondum sunt comedendo,uel esui. Questa acqua e buona a bere. Haec aqua eis potandum,vel
potui, ad potandum proba,uel ut potetur. Sus est ad vescedum hominibus apta.Cicero, Illum praesecerunt aestimaridis possessionibus Phanno preposto ad illimare lepossessioni.Tutto e dato a studiare, Deditus est studendo, .uel su-dio,vel ad studendum. Nitrosa aqua utilis est bibendo,Planius,id est,ut bibatur,uel bibere. Appendix. GE R v N DI v M Significat actionem, & passionem secta dum verbum,a quo siti ut uapul odo desediis sutia,essendo
133쪽
battuto.Gerundiunt in Dum actionem, & passionem significat,ut dedit urbem militibus ad diripiendu, ad ellere facch giata .la Di tantum actionem,quamuis Iustinus dixerit Missus est Athenas erudiendi gratia,idest ut erudiatur. Nam hic non habetur inter bonos latinitatis authores .Laritia statia in pericolo d'essere presa.Non dicit ciuitas erat in periculo capiendi. Sed ne caperetur, uel parum aberrata 'periculo quin caperetur.Ouidius de Nuce uidetur passiue dixisse.Sic ego sola Petro soli,quia causa petendi.Eratamus,uti petasiexponit, ted melius petendi,d'assaltarmi.Si est adiectivum passive etiam significat. Cupio arces cupie-dae ii desiderio che sia preso it castello. Grammatici ad unum omnes affirmant. Gerundium in Do passionem etiam significare,ut Λmando, amando,&essendo amato. Cantando rumpitur anguis,exponunt,dum can
latur.Vrit uidendo foemina, idest dum uidetur. Memoria excoledo crescit.i.dum excolit: Ma piu presto seno come Ablatiuid'instrumeto,bd'etatio, hoc est carmine,oculis excrcitatione,coli'incantare,con to ii edere &c.virg. Fando aliquid si sorte tuas peruenit ad aures, collo pariatu Cicero, Argumentando clariora fiunt omnia, hoc effargumentatione.Hqc &alia non possunt re lui per passivit m Gerundium in Dum cum uerbo est, quod Donatus appellat uerbum necessitatis,etia cum accusativo apud Poetas ,uel ueteres.Virg. Pacem a Rege petendum , pro perenda pax.
Lucretius.Aeternas quoniam poenas in morte timendum, pro timendar poenae. Cic. nquam ilia longam nobis quoque ingrediendum sit. Ad Att. Iterandum , eadem ista mihi.Varro frequenter .Faeseduinq; septa secreta ab alijs alibi. Frenos suspendendum, de alibi. Insertur dandum potius hordea Panes. Raro igitur rum ablatilio agent. A te non ii Idiscenda sunt retiam si non dolenda Cicin Episto In quo maxime laboradum forte a uobis,quae diligentissimc prouida su n contemnenda esse uideantur. Pro lege Manilia. Eia possessore cauendum est Pomponius. GERUNDI v M cum in,Dum omnem orationem traduxi,& conuerti increpandam Carpsonis fugam,& in deplorandum interitum exercitus.Cic.de Ora. 'Cum
134쪽
Cum ob. Quintillamis ob te liberadum ipse coniectus sum in uincula,perliberarit,io sto in prigione. Cic. ad Troiam missi ob defendendam Graeciam, Se alibi. Quanto illud improbius,cum a quo pecuniam ob absbluen'
dum acceperis condemnare. Cum circa,Fabius,lib. . . Non enim solum oeatoris est doct-re,sed plus eloquentia circa mouendum lialetii
Nonnulli negant Gerundiu in Dum subilantiu u a tergo ea sum admittere cona'e, Andero a ueder te naui.lbb ad uidendum naues, sed ad uidendas naues, eradiemitu. Venimo a seruiruitVenimu s ad serii tendum uobiς,no dicit, sed seruitsi,vel ut serviamus uobis .E stato mandato a Roma a sudiare terge ciuile,&canonica.Mill inest Roma , ut sta deat iuri ciuili, Spontificio,non dicere ad studendum,aimen saepe legitur Cic. in Cat. Neq; res ulla, quae ad plac dum Deos pertinet, praetern ista est. Liuius i Libertati ea praesidia petitis,non licentiar,ad impugnandum alios. Cum inter:& ante apud Ciceronem non legi.Virg. dixit; Ante domandum. Iteriagendum. Livius. Ipse inter spolianaum corpus hostis veruto percussus. Alibi inter accipiendas de suis commodis rogationes: Tu Ciceronem imitando dices.Tra lo striuere dormitia .Scribendo,uel scribenu uel cum scribebat, uel scriberer,dormiebat. Innanaiit dormire dicea rufficio. Ante dormiendum,uel ex Cic. Antequam dormiret, preces horarias dicebat. . Cum his uerbis Loco, Conduco,Curo, Mando, Do,suscipio, Recuso,Videor,Censeo,Puto,Existimo, utimur Gersdio adiectivo. Statuam faciendam,& in media urbe ponendis locauit,ha dato a sare la statua. &'che sia polia in mearula citia. Redemptores calumniam faciedam de Cotta conducunt.Li Maestri pigliano aserelaeolonnada Cotta. Fasciculus,qui Curio inscriptus est, uelim cures ad eum per' serendum. it plico dalle lettere, che ita a Curio, u oi Gi havessi pensi ero,che li sta portato. Domitori nondum equo domandos dedit.Non ancora ha dato a domare si cauallial Coetetone. Sic mihi faciendum mandauit. Cosi in 'ha commessis chlio saccia. Haec agenda, & facienda non recusabo , Non negaro di fare queste cose. Huitismodi . et emplo utendum uidetur. douersi usare tal eseuia
135쪽
i fo Er si antea scripsi, quae existimaui scribi oportere, t
tempore breuiter te commonendum putaui. Si potiebse ancora dire.Te commoneri oportere putauit. G undium in Di,negative non ponitur cum causa.Ciasclino, troiia scuse per notaticare; i iisque causas commiscitur, ne laboret. Il malato per no morire se quanto puote. A
grotus ne moriatur,omnes suos neruos intendit.Neq; no. minatiuum admittit.Tu per sarti mercante deui dat la uia i '. xa. xii mercator sexes, nimam debes.Io per sudiare accoi .pagnat' ho parulis grand'interesse. Ego ut comitatus stus derem,magnum damnum mihi contraxi. I riviso DFo Gerundijs latini etiam authores utuntur. Raux.in Curcul Nam parastuna misi nudius quartus in Cariam pstere argentum, pro ad petendum . Varr.dere rust. cum petam sessum uiscere lienissemus. Ter.Vultis ne eam is vilere, pro ad uisceudum. Cic.ad Att. Misi equide ei nunciare, p ad nunciandum. Liu .se missbs rogare Anni-I . balem,ut exercitum propius Tarentum admoueat. Virgi.
Non Lybicos populare penates uenimus;pro ad populan abs.Ouidius.Non mihi sunt uites inimicos pellere tectisi: . R pellendi. Cic.Tempus citiam de ordine argumentorum dicerGpro dicendi.Haeco que latiuus est,atque Graecus di
Nora,si Iςpoe alte u licit numero non consorme.Teren.suit 'studium scribendi sabularum;. proscribendarum. Non es mihi potestas nominandi istorum . Vestri adhortandi cau- 's Liuiu ς.Dolebas etiam Stoicos nostros Epicureis irridendi sui facultatem dedisse. Cic.& alibi.Reliquorum sideruqui causa collocadi suetint.Cosi anchora. Puto has rones ubi placitulum.Volo vos rcgatum. Prssentc uobis Abstu ' te n0bis.Hec dicendi figura Graecum quiddam habet. 'Amicos salutandi gratia,& salutandorum amicorum statia, non est plane idem.Illud uere Gerundium est,&actionem sigia: ficat. Hoc pastionem acciqche siano salutari,atque est modus participalis.
ado it uolgare dei Gerudio seguita at uerbo,si si infinito,
com'c.Tu comitati ad eversavio.Tu sapere incipis. Io mi I. allegro cli u ederet Laetor uidere te. In quo dissuri Gerun-
uni dium adiectivum a pyticipio 8 Gerungium significat ad-
136쪽
' inii rasilaein rei spr*sentis sine tempore . situro , ut Huris dicendi occupationem impedior.Son occupato in fargiustitia. Pasticipium uero significat tempus.ssuturum si ne administratione rei. spraelantis,ut cura conficior selueti' - de dotis,idest quae soluetiir.
habes Accusativi,& Ablatiui,sed significationem habet infesti, ut Amatu,ad amare, Amatu,d'essere amato. An te se non regit,a tergo cum casti sui iterbi, ut Caesari seruitum ibo, Andem a Pruir Cesare.
Quid interest inter Supinum in Vm,& Gerundium in dum
Supinum semper adnaeret uerbis significantibiis modum , ut Eo cubitum,Vado a dormire. Oratores ueniunt petitu pacem,Gli Ambastiadori ueneno a dimandar la pace.G tundium adhaeret tam significantibus motum, quam sta-t 'tum,ut Promptus est dicendum,e pronio a dire. Para- , tus sum ad legendum 'ono parato a lcggere.Tu properas
ad audiendum philosophos,uel ad ad audiendos.Τumientali' impresa ad insendere gli filosi s. Tu si uetuito ad allegrarci,Venisti nos exhilarata, uel ad ex
. hilarandos nosper Gerundium, uel exhilaraturus , perparticipium. Il libraro vennea leuarti it libru. Bibliopola uenit tibi ereptum librum . Missaeli illico Ancilla obst tricem accersitum e sata mandata lasantesca a chlamarela mananaana. Abi deambulatum. Va a spasso. Quasi sem pre significa altionernia se viene da uerbo significa. ' te passione, signisca anch'esso passione ut uenio esse uapii Ialum,uEgo da essere bainito. Exulatum cant. d. no ad, - esseruebanditi. Venum dedisti tuos libros, uel uendendovuel uena les proposuisti : Hai dato a uendere ii tuoi libri
Propediem dabo nuptum filiam meam mercatori, uel collocabo cum mercatore: Presto maritero mia fgliaco uno mercante. Li quali supini significano vn certo moto non esprestis,ina d'intelletio.s v v iN v xi In V, habet signiscationem passiua,& sempee adlisret adiectivis.Cosa ottima a fars, o di sirsi. Optima est dictu,quanto in odio simus apud omnes
137쪽
dissicila cosa a ditsi,quanto fiamo odiati da turii. Variatur hoc modo: Nefas est uisu,uel videri, vel videre, ad vide dum,vel ut videatur. Aeradendociablativo sila dativo, e non si regge dat Supino in V, iiquale non rubalcuno raso retaere: ma dat nomeadiettiuo acquisitiuamente.Sara cosa brutta a dirsi da not. Erit nobis turpe dictum. Ogn uno pensa quesse cola esserficilia Arsi da se.Quisque putat haec sibi facilia iactu, S
lustius.Tu non sei degno d'esser amato da me. Non es dignus amari a me, vel qui ameris a me,vel amore meo, per nomen uerbale. Non autem amatu mihi, quia dignus non regit dativum. no cose degne d esser scritte: Sunt digna scriptum, uel scribi, vel scriptione, uel quam scribantur . Cum nominibus Fas,& nesau. Questa era lectio afus: Id fieri,uel factu fas erat. Ita dictu opus est. Terent. ιNota a uerbis Neutris,& deponentibus in V, Supina no sse. Io ho bisi gno d'essere alutato da gli amici. Ego egeo auxilio amicorum,uelut mihi auxilientur amici.Tu non sei de gno d'ester consistato da me. Non es dignus consolatione mea,vel quem ego conssiler, uel mihi non es consolandus. Uarte metrica e difficile ad es ter insegnata a uoi. Ratio carminum difficilis est, quam uos doceamini. Tu non seid no d'ester seruito. Non est dignus cui serviamus, vel cui seruiatur,per impersonale. Contendunt adhuc Gramatici,an Supinum in V, motu de loco significet,ut uenio uisii,vengo da vedere. Quod & silegatur,tsi ab usu recessit, nec nos imitari debemus, uel potius sunt nota, na utranque significatione babere nopsit. linto de Re rustica. Primus cubitu surgat. Postremus cubitum eat Plautus,obsonatii redeo. Statius. Nuc venatu rediturii,hoc est a cubitu ,ab obsonatu,a venatu. Quare imitandi sunt illius felicissi mi seculi Authore , quibus quidulatina lingua germana fuit,potissimu , M.T. Cic. C. Iulius. Cesar. Mar.Varro. Mari Cato. Salustius. Asconius Pedianus.Tr. Livius. r.Celsus. Bona pars Iurisconsultorum. Ex poetis Plautus, rentius,Lucretius,Vergilius, Catullus, Tibullus,Horatius,& Propertius veru Plautus,3tq; Cato. Iegendi sunt ca delecta,multa. n. dicunt, quae ab usu reces
taunt.Salustius etia antiquitatis suis maxime studiosus
138쪽
τI uius, ut Quintilianus ait, Patauinitatem sepit.Iurisi consulti omnes post Ciceronem ut multis probat valla floruerunt,atq; illa tantum optima sunt,quae ab illis uete ribus mutuati sunt,& ad uerbum scripserunt.bije gubernatu, Redijt cantu.Nomina sunt sine pran=ositione,sed melius,ut dictum est, a canendo redui, vel posmquam cecinit. 'Cosi pel passivo. Noi uenimo da esser insegnati ; Venimus postquam docti sumus.Ti ritomi da esser medicato Reuerteris postquam, uel ubi curatus, vela curatione tui.
ur dicuntur supina quia nascuntur a participiis passivis, ruar prisci supina nominantur,ut Priscianus testatur. Alij cimini significationis, esse supinae. Amatu significationis activae uidetur,ut nomen quarte inflexionis: attamen passionem significat. Amatum passiuae uidetur,ut participium in Tus , ita actionem significat.
Articipium est nomen verbale significans tempus & diacitur quasi participium: nam partem capit a nomin
α Parte a verbo. Α nomine capit genera,& cassisme bo, tempora,& significationes ε ab utroque numerum,&figuram. articipio quot accidunt Sex.Genus, sus empus,S nisi catio, Numerus,& Figura. Orminationes participij quatuor sunt, inns, ut Amans, Legens,significationis activae.Temporis praesentis,& prsteriti impet ecti,amant'amando,chi ama, & amaua. si ,ut Amatus, uisus,fixus, significationis passiuae tempo- . xi praeteriti persecti, & piusquam persecti .-Amatus,amaxo,ellendo stato amato,che is,& era stato amato. a Rus, ut Amaturus, significationis actiuae suturi temporis, ira quale amera,ha dlamare,hauendo d'amare, is essendo
Π Dus, ut Amandus, suturi ipse,che sara amato,hauedo it mars,essendo per essere amato,b che si deue amare: Amas unde formatur3a praeterito imperfecto,mutata Bam, 'n NS ut amaba amas. In genitivo euntis cu copositis. A-
139쪽
maturus, ra, rem , fita supino,ut amatum m n Rus: se
Amatus ab ultimo Supino,ut Amatu, addita S, fit Amatus . Amandus si a participio in M, ut Amans, in
Dus,sit Amandus,da,dum. Genera sunt quinque,Masculinum,ut amatus.Femininum , ut a mala. Neutrum, ut amatum. Com hune, ut hunc hanc amantem.Omne, ut hic, haec,hoc Amans.
mpora sunt quinq;,sicut uerbi. Significationes etiam sunt quinq;, Actiua,Passiua,Neutra, Communis,& Deponens. secundum naturam uerbi, a quo deducitur. Quae etianiis imo duplici comprehenduntur, activa,&passi ii Figurae sunt duae. Simplex ut legens, Composita, ut Perimens. Participium ante.se non regit,a tergo uero cum casu sui uerbisare ante se non regit ρ Quia habent uim nominisAb activis duo participia deducuntur. Alterum in Ns,sise iis,&pr terminatarfecti temporis, ut Amans, Legens. . 'terum in urus,suturi,ut Amaturus. It maestro, liqualebatte,&balterali scolari,in breue tempoEIara dotii. Magister uerberans, ac uerberaturis discipulos, breui reddet
eos doctos.Dormendo Platone nulla culta , rapi si est po- o nesse labra: Dormienti Platoni in cunis, apes ii label ilis copsederunt. Chi paga,impara. Sdluens discit. mota haec.Τustriueui, studiaui. Tu scribens, studebia Hotrouato duoia giocaraeostedi duos ludetes, Platone se disputare Socrare;Zato Socrate dispu tante facit. Illeliore Iegendo o mentre che letaeua, o quado leggeua, ,pencaua. Doctor. enarrans cogitabat. Io ho dg ellere medico: Faturus sum medicus.Sono uenuto qua con animo d'andarin mbardia;Huc veni iturus in Galliam citeriorem. Tu hai a tare molle facende: Multa negotia facturus es uel multa negotia tibi iacienda sunt, per passivum. Ande bin. agna per ueder i costumi de Spagnu oli: In Hispaniam,
me conferam, usurus Hispanorum mores.
Hau elido da stare in Napoli is essendo per stare, o ho da st rem Napoli,staro in tua casa: Comor ilirus Neapoli, do-pi tuae Go.Io no x'ho ripresio ma t'haueria ripi essetae non hauelli hautito a male te a te riprensioni:Te no obiurga ui
140쪽
obiu tu rus,si paticter tuli es meas obiurgationes. Mahalie ammaraato Pinimico, ma Phatieria ana maetrato , laliauese hauuta la spada .Ininiicu fisi intei fecit , interfectu rus si gladiu habuisset. Hauedo io a recitar una orationcei
da, laquale peso di publicare, chlamat parecchi. Recitatu
rus oratiuncula, qua publicare cogito, aliquot aduocaui . passi uis duo participia deducuntur in iis, praeteriti perse- cti,& plusquam perfecti temporis,ut Amatus, fixus. Alte- rum in Dus,futuri,ut amandus, edus. La prodica udita,& da udirs1 da te, sera la tua uita bona. Conso sacra audita,ad audienda tibi,uel abs te, uitam tuam proba reddet .gni cosa legata, o laquale e stata legata,& chesara legata; si pilo scio terer omne colligatum, ac collig.andum, solui potestΘIagio uentu darii uersi o si deue rimouere dat- .le iussurie: Adolescentia a labidinibus arcenda est. 1esse uolteil dativo per rablativo si pone at participio. Nulla audita mihi,nec uisa sororum, pro a me. Si deueno no-
trire i cani in casa, accioche diseaceiano ii lupi.
Nutriendi sunt canes domi,ut inde lupos expellant. articipium inusinthi duiniungitur cum habeo, ut cognita habeo,& cognoui. Conductos agros habeo de Laelio i con 'duxi a Lilio.Parata omnia habeo.i. paraui. expertum habeo,& expertus se in .Sibi persitasum habent ,& persuaserunt. Spes omnes incompositas habemus, propositimus . Habeo reum uictu ni clausitimq;. i. vinxi,&clausi. De his satis dictum habeo,pro dixi. Procurationem susceptam habeo,pro suscepi. . Neutris duo participia deducuntur, sicut ab a 'iuis ut se
utens,& seruiturus. Chi serve, &seruira Iddio,nosara no-ciuto dat demonio:Seruienti,a seruituro Deo, malus dae- ' .mon non nocebit. melli liquati s ranno battuli, dira n- no male dei battente. Vapulaturi male diccnt uerberanti. erba neutra transitiua habent quatuor participia, atq; oia . uerba,quae ac cusativum ascisciit : ut ab Aro, as, Arans, &Axaturus Aratus,&αadiis. La terra seminata, & laquale saxa sseminata di gra , data buona ricolla. Terra lata, ac serenda frumento,aisei et bonam mrstem. Le uiti potate
R diessere potate in tepo di verno, sicilmente si soccauo. Vix putate, ae putandae byberno tempore felice arcnt.