장음표시 사용
211쪽
nes mei, quicunque non vultis hanc aquilam hostibus illudendam in tradoro. Si viri estis, prospera cuncta provenient ); si minus y , ego saltem debitum meum rei publicaon ac ) Romano imperio bona fido' pe solvero. Haeo exclamans medios in fluctus mira alacritato desiluit' atque ), ut primum terram pedibus attigit, gressu rapido ferro aquilam tu hostes coepit. Virtutis exemplo et pudore ' nobili φὶ incitati omnes, non solum qui in ilia, sed qui in cunctis crant navias bus, tu undas atque inde in hostes ruunt. Pugna atrox exoritur diuque anceps Et Romanis adversa propter locorum iniquitatem. Postquam vero omnes terram attigerant λ , collecti in unum et reducti ad solitum pugnae genus alio impetu invecti sudorunt advorsarios; suissetque clarior victoria, si ad insequendum Profugos cquitatua in tempore assuisset V , tanta suit tamen, ut Britanni virtute D hostium suoque casu territi 'I gatos ad Caesarem miliorent. et deditionem et obsides et, quicquid victoribus debout victi ', osse utes. Cum his ηὶ et Comius rediit, quem ad eos, ut diximus, Praemissam et commissa edoro incipientem vinculis ' astrinxerant q), nucio solutum romittentes violati culpam in multitudini,m reflexerunt et errori publico veniam petieriint . . Quibus Caesar acriter increpitis, quod pace Pur Icgatos ultro expetita et obtema bellum intulissent, hostilia in amicos ausi, veω- tamen supplicibus non negavit, quam negare negnoverat nec solebat. Partim datis partim proinissis obsidibus pax convctita est. Princi pos Britannorum
212쪽
turbas ad agriculturam reverti iusserunt, ipsi sequo suasque urbes Caesari in insinuare' omni studio suta- gentes. Paulominus festinatio unum mihi virum abstu-iolit, quem tu medium virtus eius et fama restituent. Is est Marcus Caesius Scaevu)ὶ, miles Caesaris, qui hoc ii so, quem pracmisimus, ad insulam appulsu scopulum litori proximum .plenum turbis hostium
cimba eo' transvoetus et 'a egregia paucitate barbaricam multitudinem est aggrcssus. Cumque inter pugnandum aestus aequorci xcfluxu interstitium illud, quod scopulum ab insula dirimebat, aquis exoner tum ) transitum non negaret, atque ideo barbarorum ingens copia suis auxilio advenisset, reliquis q) qu tuor iusto pavore perterritis et abicctis vel oranti sese , san socio dimissis pilis solus Scaeva φ) contra hostium aciem stolit immobilis et sua et comitum, Imus quinque militum, pila tu hostium membra nullo incassum eunte iaculatus, tandem omnibus absumptis y3ὶ stricto obvios mucrono, unumquemque, ut se primus obtulerat, nunc scuto nunc gladio eXcipiens ac pr sternens diu utrique partium admirabile praebuit spectaculum et tot milium in litoro dimicantium ad sounum intuendum oculos atque ora convertit. Cum II iam denique non ut in armatum virum, sed ut in ')turrim munitam omni nisu ira pudorquo hostium in furorciri versus incumberet, iamque femur ingenti transfrius telo et vultum saxo contusus q) gravi clipeoquo ct galea ictuum vi disiectis, gladio ad extremum
14 om. Lem. habet 15 omnia nisus
213쪽
CAPUT XI. fracto pilisque ), ut dictum est , omnibus' non per
ditis, sed impensis egregio, pono iam cXarmatu8, ad-
operi hollium sanguino in rubicundas iniecit ac reversus ad suos, unde gloriam merebatur, Voniam postulavit. Nempe cum Caesarem conrpexisset, Parce, inquit, optimo imperator; arma Perdidi. At in ille summus extina ator moritorum, cuius sub oculis gesta reserat, et facta viri fortia et verba magnifica centurio- 12 natus honoro remuneravit ). Incidit ) por hos dies
periculosa. Naves in Galliis dimissao, quibus ineratoquitatus, paucis post Cuciarem diebus secundo 'φὶ in nem vento solverant ), cum quo Britannicis iam lit Tibus propinquantos in conspectu suorum essent, tantis reponto tem statibus conqiIassatae sunt, ut omnes undique spargorentur et aliquao ), undo vera rant, violcntia polagi verterentur, aliae ad est cram ' partem insulae summo cum discrimine cogerentur si . Quin etiam navos aliae, et longae es onerariae δ' , in quibus exercitus transportatus crat, quamvis litori haerentes, sic procellis tumescentibus avulsao atque o pros suo sunt, ut Romanam ' audaciam mundi Gibus1ὶ eod. pilis
XIII, 1. ait: itimem stile. unde dubito, an hie legi debeat IODe
erat dubitatio Graevii. FunemDAωere frequens nostro dietio est. ida e. g. Ep. rer. Iam. L. V. ep.
3. p. 640. L. VII. ep. 13. p. 683. Pleno do tit/o itin Iobere dixit itiner. p. 557. 12) propinquitates spropinquan
13i aliqui saliquae Lem. 14) alium
15 eod. om IO L. agerentur. G. non opu et XV, 5. a. d. de vita solit. L. II Sect. X. c. 9. p. 292: dum vagassu ei nantes ine lententias nulla ne cessitas ad vertim cogit. ib. e. 4. p. 288: nihil est, quod serentem magis - in terram cogat.1T) ornariae - L. onerari-. G. 18) om. 19) Romani - L. Romanorum. G. romanam Lem.
214쪽
non contentam extraque orbem bella quaerentem te rae limes ultimus castigare videretur oceanus. Denique sic disiectae omnes, sic perditis armamentis aut fractae aut inutilos redditae videbantur, ut merito haeo inter advorsitates Caesareas numeretur . Qua de re 13 eonile alio ingens ac moestitia totius exercitus cons cuta est ). Nam nequo alia classis, qua redirent, erat, neque ad hanc ipsam reparandam vel materia vel facultas, et in Gallia hibernandum esso et hibernari in Britannia') propior frumenti inopiam non posse constabat; et praeterquam quod res per seipsam tristis erat, accedebat et altera dolendi causa ac timendi. S quidem Britanniae principes, quos in fidem Romanorum non amor, sed pavor, attraxerat, Omnia illis
deesse cum cernerent' , naves, equites, frumentum,
nec sturo illos diutius posse ) nec ablac, corum quoquo paucitatem castrorum ex angustiis molientes, quod neque cquitatus nequo impedimenta, sed solae ibi erant Iogiones, conceperunt spem sui fit ex alienis malisae reiectis adulationibus, quibus Caesarem coeperant Promereri, cogitantes, quod, si eum superare possunt q) aut opprimorem, nemo amplius bellator in Britanniam traiceret γ, habito do his rebus inter socolloquio rebellarunt. Caesar nondum coniurationo 14palcfacta ex dilatione' tamen obsidim, qui promissi erant, ex adversitato praetorea, quac 'ὶ sibi acciderat φὶ. mutatam cum fortuna fidem harbaricam cogitabat. Sed nulla ro deici ) poterat supra humanum modum allus animus ot invictus. Et ' frumenta igitur ex agris vicisquo omnibus in castra quottidie '' , et navibus,
33 et Britantila hibernari - L. nam in spro M). G.
53 posse diutius 6) eum superarent 73 traiiceret 8 dulationa - L. dilatione.
G. magis putem eo erat. V. Caes. Gall. Illi. 31, 2. nisi forta ad sequens conDehi haec referri volu rit seriptor. Lem. intexuit -M.
215쪽
quae irreparabiliter quassae erant, dissolutis carum materia alias refici, et quod deerat, ex Gallus cou-
militum Iludio golluin est, ut ex omnibus non amplius, quam XII 'ὶ in totum perditis reliquae ad na-
quasi reddita' ad salutemq) via animos militum Ρ - 15 videntia sui ducis erexerat. Ibat ) assiduo frumeutatum pars exercitus, contigitque dic quodam, ut I gione septima ad id ipsum de moro profecta barbari, qui co Venturam ex ordino cogitarent, quod iam partibus in aliis ' iuventa frumenta diebus praecedentibus φὶ abstulissent, nocturnis eam praestolarentur iu-sidiis, cum tamen nulla suspicio belli osset, sed ruricolae passim et in agris vagarentur et Romanis in castris libero versarentur; legione autem conspecta e silvis cruperant Eamque equis atque ) essedariis ' es eumdederant, quibus co tempore sic utebantur, ut et levitatem equitum praestarent et peditum firmitatem. Et iam legio impetum numerum quo liostium sustinore amplius ' vix poterat, dum βὶ castrorum custodes Caesarem certiorem iaciunt, pulverem maiorom sol lo q) ab ea, qua D legio prosecta erat, parto consum gere. Statim, quod erat, augurio animi apprehcndit arreptisque armis illuc φὶ properans cum parte EXercitus invenit Iogionem in ultimis laborantem. Non fuit opus proelio et ibi a Caesaris praesentiu luis metum,liostibus victoriam eripuit. Sive aut cui hora serioldiei, sive alia eum causa ') teuuerit 'R , suos periculo
143 Om. 153 L. eum. G. 16ὶ solito maiorem
216쪽
liberasse ) contentus intactis Itostibus castra repetiit. Proximis diebus tantae suerunt ὶ tempostates, ut RO- I6manos sub tentoriis, Britannos' in oppidis detinerent. Post haec non destiterunt') hostes per legatos ad borulum totam in sesam concitare et Romanorum Paucitatem et pracdae magnitudinem divulgaro, insuper et oblatam coelitus et minime respuendam porpetuae libertatis occasionem. Quorum cum fidem publicaminumisiat assertio M , multum et peditum turba ingcus ad Romana castra confluxit. Contra quos Caesar in aciem legioncs taurit et proelio victor profugos in 1ecutus omnes fudit, plurimos interfecit inconsisque luto finibus in castra remeavit. Secutae sunt legatio-17nesq) hostium pacem veniamquo pctentium, quibus Caesar propter perfidiam obsides duplicavit cosquo in Gallias duci iussit, quo ipse navigatione prospera est reversus. Duae ex omnibus a reliquis vento ablis cine et ad litus aliud delatao erant. E quibus cum recen i egressi in terram ad Romana castra Proper rent, Morini quidam '), quos placatos Caesar arbitrahatur, non tam odio, quam spe praedae, in j itinero hos invadunt edicuntque, ut, si mori nolint, arma d POnant. Romanis in orbem collectis resistentiamquo Parantibus clamor ortus ad sex milia hominum contraXerat, quos Omnes quatuor horis ci eo amplius paucitas Romaua sustinuit proque paucis vulneribus' multas mortes reddidit. Ac cum Caesar, qui non longe aborat, rem sensisset, auxilii uti luis fercns ad-Volavit, quo conspocto in Q sugam versi holics ct ad magulun numerum caesi sunt. Dic insinuonti Cae-18sar Lubicitum cum legionibus secum o φὶ Britaui ut liberasse poriculo
217쪽
revortis in Morinos rebellantes misit; qui cum propter temporis siccitatem solit uiu paludum receptaculum amisissent' , ferme omnes ad Obedientiam rodiero.
silvae protexerant, inconsis aedificiis ac ) vallatis agris si ad Caelarem iniit reversi; ipso autem in Belgis exercitus totius hiberna disposuit. Eo duarum non amplius Britanniae urbium obsides venerunt ): aliae Omnes et Romani ducis imperium sit propriam fidem ac promissa contompserant. Bubu8' , ut erant, Romae cognitis senatusconsulto viginti dierum supplicatio instituta est, res a seculis inaudita.
Annuo de more Caesar ex hibernis in Italiam venit φὶ. Ρoractis conventibus cisalpinae Galliae, quod anno altero in animo habuerat, ad Illyricum perrexit, ubi compositis quarundam molibus civitatum parvo temporis lapsu magnum vi ac spatium cincnsus per Italiam in uueriorem Galliam ad exercitum rediit. Ibi φ), quod dis odos iusserat, classoni amplius, quam seX- contarum navium invenit instructum. Collaudata milis iam industria et oporibus praesectorum fide classem ipsam ad portum, Ilium tunc nomine, triginta tantum passuum milibus ab insula semotum, quo ad
Is) cod. quo ut sua int. vers. . m. s.
218쪽
autem in Treveros proficisci statuit, quod eos nec concilia') Doquontaro notaverat nec imperia eXcipere. Ad haeo Germanos ab eis sollicitari fama erat, quoniam' ea civitas proxima Rheno est omniumque si tamen Galliae civitatum, equitatu Praesertim, Polenti sima. Erant in ea urbe, ut assolui, duo do potontia es prioritate certantes. Horum nomina erant Indici marus et Cingetorix. Primus audito Romani ducis ad-3 ventu γ equitum poditumque' , quam maximas ΡΟ- est, copias atquc omnia bello apta summo studio parabat; reliquam turbam sexu*ὶ vel aetato fragilem intra Arducnnam ηφὶ silvam densissimam atque ingentomcum rebus fortunisque omnium abdidit, ut eurysuliis expeditior bello operam daret. Alter vero contrario, ut in latibus fiori amat , eonsilio statim Caesarisinos ingredienti sola obvium et obsequio promptum tulit. Quom cum multi et ipsius amore crat euim carus populo et Romani inercitus timore sequercntur,
eognovit Indiciomarus ' se delusum et ab onauibus f cito posse 'ὶ destitui. Non animo ergo, sed consilio mutato sese Caesari per nuncios excusavit, quod ad eum ab initio non venisset, no principibus simul digressis plebs per inscitiam 'γ salli possct et a Romanasido pravis fortasse conliliis impulsa discedere. Ceterum se et civitatem ipsam tu arbitrio suo esse, seque ad eum, si Praeceperit, venire prono animo paratum. Caesar, quamquam non ignarus, unde haec dicta Pro-4 cederent, ne tamen 'γ tempus in Treveris tereret, ve-
23 autem omnia - F. Omnino vel potius antea. G.
3ὶ Treviros ut supra; nec aliter iv seqq
Q omulum - Pro tamen, quod leqnitur, malim tum. 7ὶ cod. aventu
219쪽
ni ro illiam ad se iussi eum ducentis obfdibus, in quibus et filius eius fuit et propinqui aliquot. Quem vo-nioni cm leni oratione compleXus ad Romanae amicitiae poria vorantiam cohortatur, cum Primum osset ad amicitiam exhortandus; Treverorum tamen primo rihus nominatim Cingetorigem commendaVit, non mo
do, quia illo sic ') meritus, sed quia et si hi cxpediens
videbatur amicum suum et populi Romani sua in patria multum posse optimisque omnibus 'in carum osse 5 Enimvero Indiciomarus eam rem tulit aegerrime, tantum Iibi popularis ') gratiae demi sentions, quantum adversario accessisset; quique animo inimicus erat, hanc ob causam multo oliam inimicior ε) sactus est. Caesar ex Treveris ad illum, quem dixi, portum Itium 'in v nit cum exercitu. Illic classem totam praeparatam P perit praeter seXaginta naves, quae in Meldis saetae erant, quasque a reliquis procellae ) maris averterant' ut luo ad litus, unde solverant, roieciste' serebantur φὶ. Florom quoque totius U) GaIlici equi latus ' invenit quatuor milia erant) omnes scro principes Galliarum; quorum partem illam, quam sibi fidam robus senserat, dimittere in animo habebat, Toliquos omnes s cum Ui loco obsidum in Britanniam traicero ). Η ius coulilii causa erat, quoniam Verebatur, ne qui In ius se digresso in Galliis orirentur' ), quos praesentia fidelium ci absuntia porfidorum reprimi posse arbitra-6batur q). Erat inter alios Do in norix 'st Aeduus, frater Divitiacit hunc Caesar aute alios secum ducere in-
tiona hoibus hominibus . Α) populariter 5 cod. inimicitior 63 Icium 7in cod. procelis
ri resecisse 10 sarebantur - F. fere se
17 eod. Donorix ut supra; et lia tu se illi.
220쪽
stituerat, quod et 'in cum magnae apud suos opinionis esso noverat et in Romanos possim ac Voluntatis, sic ut interdum, scut supra diximus, de eius suppliacio cogitassci. Ad haec illum in concilio ' suorum iactasse constabat delatum sibi a Caesare patriae suas regnum; quam ') superbiam sui cives iniquis tulere animis, sed potentiao suae metu queri apud Caesarem non audebant. His ex causis instabilcm virum et natura semper novis rebus intcntum et hostilis animi
Contra illo, ut dimitteretur, instabat atque obnixus Iorabat, frivolas practondens precibus rationes, hinc motum maritimi fastidii, quod tam parvo maris in ' spatio utique magnum osse non poterat, hinc religi nem nescio quam suam, qua se navigare Prohibitum asserebat. Caesar, qui non minus animum, quam Vultum, loquentis aspiceret, petitionem iniustam constautissimo repulit. Ille indignans circumire princi-Pes ac torrere et, ne qua Tatione Caesarem sequerentur, hortari: callido enim ' consilio id agi, ut Gallia suis principibus spoliata facilius iugum Romanae se vitutis exciperet; ducero illos secum Vcile, non quod eis ) egeat, sed ut, quod in Galliis non auderet, trans mare deductos interficiat. Movebant hae voces infirmorum animos, ita ut aliquos iuramcnto astringeret, quac communi patriae utilia ossent, ut communi consilio gercrentur neque in omnibus Romanorum imperio, ut deorum, pareretur. Nihil ho-srum Caesarem latebat, verum adco Divitiacum et A duos j diligebal, ut in illius fratro atque illorum civo non iustitiam, sed clementiam, exercoret neque suΡ-