장음표시 사용
321쪽
tibus nune cedentibus saepe levibus proeliis certabatur, et saepe Romani pabulatores locis longe lateque dillantibus, quo eos sua quemque necessitas urgebat, unus alterque depreliendebant . Quod elli nonnullius damni esset , aequo tamen id animo ferebat Ca sur, barbarorum spes inanes') parvisque successibus in
rum equilum per eos dies a ' Comio Atrebato D d ductorum, qui, ct si pauci essent, nempe non plures quingcratis, auxerant tamen spos Gallorum. His etiam illud additum: nam Remorum equites, dum avidius holi ibus insultant ') et ') in inlidias lapsi. praesectum equitatus et Principem civitatis amiserant, Vertistum nomine, Virum grandaevum, sed peritum belli, qui Gallorum moro delectus laborioso 'in officio no uti quidem iusta aetatis excusatione consenserat φ . Creverant hostibus animi hoc eventu. Sed, quac lacile crescunt, 10 cito occidunt. Paulo post Germanorum, qui sub Caesare erant, aliquot equitum incursu primum quidem loco moti, mox in fugam versi ros liendi constantiam amisere, nil deinceps ausi, nisi per insidias; hisque ipsis infeliciter uli et eoruin fraude Romana virtute superata equitum Peditumque multis milibus amistis ipso cum duco, implacabili illo Romanorum hoste Coc-beo, qui nullo periculo induci δ) quivit, ut sugeret. nullis 'ὶ victorum hortatibus, nulla spe veniac oblata n cti quivit, ut se dederet: pugnans mori maluit: fractiae deiecti animis, cum ad se Caesarem audirent, cla
322쪽
clamore dissiniunt mittendos ad eum obsides ac Iogatos Notamque ad misericordiam convolandum. Nullus 11 ab hoc consilio disIensit praeter unum Comium, qui metu digni supplicii fuga deditionem declinavit atque ad Germanos se contulit, unde equitatum ) nuper ud- duxerat. Legati, cum ad Caesarem Vcuissent, ad genua provoluti verba in hanc secoro ) sententiam: Par-
1iros tuam nobilissimam corrumpe naturam. Nisi P carcnt hominos, segnis esset et otiola clementia, quae non minus tuum nomen, quam omnes bellicae laudes omnesque Victoriae, clarum secit. Da veniam noliris 12
erroribus ) eoque supplicio contentus esto, quod ipsi nobis intulimus, quod lun nunquam, si te bono'
novimus, tutulisses. Peccavimus, non negamus, sed peceati nostri gravissimas poenas damus. Amisimus opes nostras et vel ullam gloriam, et virosv ct viros amisimus. Nihil nobis est reliqui praeter tuam misericordium. De illo solo speramus, quom ostendimus. Hoc tantis in malis honi est, quod simul et Corbeus. Omnis mali auctor, occubuit, quo sospite nunquam 'ὶ nobis resipiscere licuisset. Ille plebem miseram, quocunque voluerat ' , concitabat; plus ille unus, quam senatus noster, quam Principes ), postremo quam lola civitas, Poterat. Gaudemus periisse, dum ille perierit. Ad iahaec Caesar' ): Et anno altero primi furentium' ), ultimi resipiscentium si iistis et nunc nulla nostra ) culpa nobis bullum ) intulillis. Sed enim socii haec Cor-hetis solus, nullum in aliis crimen fuit 'q). Libot id quidem opinari; scio tamen, quam accusare mortuos
4ὶ non 5ὶ erroribus nostris 63 eod. Om τὶ bene ictb matre
10 libuerat 11 princeps - L. principea. G. 12 Et Caelat ad haec 13ὶ eod. furentum 14ὶ cod. vestra I5ὶ bellum nobis
323쪽
nec responsuros levo ost. Sed nunquam tantum unias in populo potest, quin plus possit universa nobilitas, si ad salutem publicam hona silc concordet. Ego autem non omittam morcin meum in Vobis: parcam vel
indignis . non quid vos deccat, aspiciens, sed quid me.
Vos peccastis ci vos vobis peccati ' poenam irrogastis, 14 qua contcntus aliam non imponam. Datis Obsidibus pax convenit. Secutae exemplum urbes reliquae, quae cum illis coniuraverant, et petentos similem clementiam invenerunt. Iam quod ) ad publicos altinebat motus, compressa et pacata omnia videbantur praeici Trcv ros ), nunquam nisi per vim imperata sacturos. Eois Labicnum cum duabus legionibus dirigendum statuit. Supererant 'ὶ tamen, ut ex magnis aegritudinibus soloni dolores aliqui mombrorum, fio ex gravibus bellis privatorum Imminum singulares motus ex hac aut illa urbe migrantium sedemque mutantium nullam aliam ob causam, quam ut Romanum imperium detrectarent, cui nco Obstare poterant nec subiciq) dignabantur'): fugae 15 remedium inter difficultates elegerant. Hos molus D quo comprimi magno opus apparatu, neque omnino
negligi consilium erat; quamobrem dividero Icgioncs sub legatis pcr cxtrema Galliarum statuit, quibus cifugam rebellium et iniurias fidelium inhiberet. Quo secto ipso quidem ad vas laudos sui antiqui hostis Ambiorigis, Eburonum regis, fines proficiscitur, quem neque armis Vincere semper proelio abstinentem neque cursu assequi saepe fuga praccipiti sibi elapsum sperans ' intimabat vastitate finium ac damnis' sic invisum patriae suac facere, ut consensu civium belli auctor perpotuo plecteretur eXilio et ipso interim vel ami- 16 cis opem vel liostibus pestem aliquam importaret. CO-
324쪽
nam et sines Ambiorigis multis captis cacIis suo mortalibus sorro atque igno vastavit et per legatos inloca amicis subvenit cgentibus, nominatim Pictonum in 1inibus Audio Duralio '), populi Romani amico Rabiali sumper ac fido, qui tunc temporis ad Limonem Ob-
auxilii Romani in fugam vorsus atque inter fugiendum proelio victus ac sarcinis omnibus spoliatus vix ova sit rDuratius ) Obsidion o liberatus est qὶ. Multae per id i tempus urbes in potestatem populi Romani rodactacet in fidem receptao sunt, in quibus fuero Carnut 7ὶ, qui foro semper calonus oblitia ali in rebellione perinun-
fcrant, quorum cxemplo molas urbes aliae Galiliarum oceanum accolentes, quae dicebantur Armoricac, spou-
Gaium Fabium gclia sunt. At Gaius Caninius ') Drui' - 18
polom φὶ Senonem et Lucterium Cadurcum, audacis1imos nocentissimosque homines, qui adunata servorum exulum tuo γ ac latronum manu et Romanos commeatus turbaro et Ialo latrocinari soliti erant, sic in finibus Cadurcorum obsedit primum, doliinc autem unioniis yὶ vorsollodunum 'in id oppido, ubi obsidebantur,
erat nomen comportandis intentos aggressus Luctorium' seorsum ita acio contudit, ut vix eo cum paucissimis fugiente sui ad unum omnes caederentur, neque q) enim
325쪽
quemquam scelestorum surum Romani milites vivum capere dignarentur. Tanta deniquo strages fuit, ut naunus quidem superesset, qui rei nuncius ad Drappetem ) iret, qui, ut puto, rerum nescius in castris agens et fortasso socium expectans subito hostium incursu γpari strago deletus est. Hoc intersuit, quod alter suis pereuntibus abierat, hic tu manus holitum vivus venit paucisque post diebus seu doloro captivitatis ot fortu
nae suae odio ' seu metu supplicii gravioris spontanea 19 ei hi inedia vitam finivit. His seliciter sortitorque per
Iegatos gestis Caesar relicto in Bellonatis Marco Antonio cum praesidio, no quid novi tumultus oriretur, per se ipsum urbes alias invisit evocatisque ' ad concionem populis oratione miti ac magnifica, qua in re principes omnium seculorum vicit et praestantissimos
oratores aequavit, multa undique perturbata composuit. Nam et amicos hilaravit εὶ et host ea placavit et dubios firmavit et q) deiectos erexit 7 et moestos aera pavidos consolatus est. Inter ceteros populos cum ' Carnutes adiisset', unde, ut diximus, inulta roboratio orta erat, cogitans eos plus ceteris omnibus propior offensae conscientiam sormidare mOX, ut urbem attigit, coniurationis auctorem Gutuarium depoposcit. Is vulgato more hominum, qui libenter comm ne omnium periculum uulus in caput Vertunt, qua situs a populo diligenter et inventus cum ad cum es set adductus ), vim naturae suae Caesar attulit, utque
XXVI, 20. quo enim insolentIns
etiam, quam hoc, construi tum est perinde ae s esset nιmirum seu ωideliset, tum Ep. rer. sen. L.
N. ep. 4. p. 874: se et ego enim meo domestico in dolore nuper egi. et ib. p. 877: quae dicitur longa enim, veraciter nulla est se. ta). maxime autem Vir. Ill. Ms. Vrutiat. Acad. sol. 5. p. 2: Nempe ut divisus enim huc illuc proditoria animus fuerat, se quadri ais in diversum actis discerpi co pus iubet. 1 Drapentem eod. Drapetem 2 eod. cursu
326쪽
unius supplicio metu omnes absolveres, illum, a quo damna et mala omnia exercitui illata omnium una vo-ee constabat, militum odio permisit et securi perculi passus est. Caesari apud Carnutes agenti littorao red-2iduntur a Caninio legato do strage holitum Lucterii-
pidanorum immutabili proposito, qui nec ducum eventu nec exercitus secterentur. Quae res, etsi admodum Parva, animum ducis movit, no scilicet unum oppidum multis urbibus argumentum esset, non sibi superioribus bellis ad defensionem libertatis tam potentiam, quam constantiam, defuisse et potuisse urbes teneri, cum ') oppida tenerentur. Hanc opinioncm cxtirpan-
set occasio, et obsessorum pertinaciam penitus confringendam censuit ). Itaque, cum sic oppidum ab omni 22 parte circumdatum esset, ut nil operibus addi posset, et obsessis rerutri copiam omnium esse sentiret, aqua in eis auferre lentavit ci sumon inpriinis η, quod pra lernuit ad radicem montis, avertero. Cumque id natura rerum obstante nequivisset, at ) holios usu saltein
suminis prohibere nisus φὶ erat poli lisquo ad unam ripam sagittariis alterius aditum praecluserat. Erat at latem sons vivus et ') abundans haud procul a muris oppidi et is ausorri nullo modo posse videbatur, quod Rin propter Ioci iniquitatem periculosa esset pugna Romanis. Laboro tamen 'in ingenti et indesinenti certamino effecit, ut ad fontem totis venientibus periculosa hostibus et dissicilis esset aquatio, unde non tantum pe-eora, sed homines plurimos sitis otii erat. Neque
5J Nonnulla hie deesso suspicor, Cum de adventu Caesaris Uxellodunum nihil dicat. G. Suspicione inani ductus Graevius stellulas posuit, quem secutus est
327쪽
lameri vel minimum proposito movebantur, sed, ut pcrieulum poriculo propulsarent , sevo ct pice ardentibus ci amo instructis ignoin in opera Romana iaci hant atque ita mullis exullis sitim suam alieno incen-24 dio vindicabant. Ibi vero et contra flammas et contra tela et contra ipsam loci dimicultatem a Romanis accr-rime decertatum est, eo suo ardentius, quo aluoro in loco dimicabatur, ut cuiusque virtus ct ignavia ab imperatoro totoque conspiceretur exercitu. Quia tamen ') dissicidiima res orat ci multi ex Romanis asti- illic Vulnerabantur, excogitavit aliam viam Caesar clobmista ') certamine impari ac damnoso euniculis sub torram actis ad ipsius iam sontis Venas pcnetrando per-Vonorat. , quibus praccitis atque aliors MD derivatis subito ians siccatus est. Quae res intrinsccis tantum d loris attulit ac stuporis, ut non humanum Opus crederent q), sed divinum et, quasi Romani in bello diis auxiliaribus ulcrentur, territi dcIllicrcut ab inccplo atque ultima vi cogonte se tradorout ad omne victoris 25 arbitrium. Senserat pridem Caesar ad res gerondas suam sibi Obstare clomoni iam provideratqucy) animo nullum suom rerum soro, si omnibus uoquc pius omnes ad rebellandum spe misericordiae incitarct. Sed invitus
contra suam naturam ' contraque situm morem quicquam darius cogitabat. Ex di orso autem suam inauluc-iudinem sic notam omnibus considebat, ut minime vereretur, si quid egisset' asperius q), nc quis 'ὶ severitato actum ci non potius necessitatu iudicarct . Hae siduciaci exempli causa inductus in omnos, qui illo in oppido Contra cum arma goliaverani, insuetum sibi supplicii genus
cxercuit, quibus ad terrorum ceterorum Praecisis mu-Iὶ pulsaretur 2) quod
328쪽
nibus vitam dedit. Por hos ipsos dies Labienus eque-26stri proelio I revoros vicit multosquo horum ue
contra Romanosin auxilium, intersccit, multos ex prin-
elum a Caninio D profugisse qὶ memoravi, cum er horrimo mutaret hospitia, ut qui sibi malo conscius uu squam tutum se putorct, et sc Vagus forte in manus venisset Erpasnacti J Alverni, qui inter tot patriae suao motus semper amicitiam populi Romani lino si- dei tonoro servaverat, per cum vinctus ad Caesarem est perductus. Rebus undique ad vota in fluentibus Cae-27sar omni Gallia perdomita suum eredidit Aquitaniam D, Iicci per legatos victam, per se adiro ibidemque agere, quod superesset actialis. Εo igitur Prosectus omnes
illas loreas incertum utrum maiori solicitate an celeri tate composuit, cum cortatim omnes Primo eius adventu et obsides ad cum mitterent et legatos, cligentes benivolentiam tanti viri potius, quam potentiam, experiri. Indo Narbonam ) adiit divisisque legionibus poehiberna sic, ut nulla pars Galliae praeli diis vacua es-sci, ipso cognitis inter cundum causis populorum, ad quod nemo aptior, nemo sucilior fuit )ὶ, cognitis et Inoritis singulorum et pro Varietate mcritorum poenis aut praemiis assignatis itor flexit in Belgas ibique 'ὶ proximam hiemcm egit corpore sorsan otiosior, quam aestate 'q), scd non animo. Et quamquam prae-23toritas per hiemes ad sequentium semper aestatum bolla sollieitus 7 fuisset, nunc una illi cura crat Omno belli semen otinguere, nillil armis, sed Omnia milibus
12ὶ eod. Nerbonam 13a fuit facilior
15ὶ eod. sors lam16 aetate Lem. aestate 17 cod. semper sollicitus
329쪽
actibus , dulcibus verbis agere, amicos veteres servare, novos quaerere, nulli malum sacere, bona omnibus, nil novi oneris imponere, multum veteris 'ὶ vel minucre Vel et erre, deniquo modis omnibus curaro, ut discedens pacatam relinqueret regionem ci cessante bello ad triumphum rediens victorom exercitum
reduceret, quod tibi contingere bello durante non poterat; effecitque sperato quoque facilius, quod opta bat ). Nam et ipse ad talia semper omnium cssicacissimus nec bello, quam assabilitate, nec metu, quam conciliatu hominum, maior et fessa bellis Gallia appe-
per ') natura mitis, nunc mitissimus et parendi melioribus conditio, sempor tot crabilis, nunc optabilis acre libertate anxia in melior' videbatur. Ipse quidem hibernis exactis apud Belgas iam praesagiens civile bellum in Italiam venit, ut omnes urbes et famosa oppida cisalpinao Galliae circumeundo populorum gratiam sibi conciliaret, a quibus Omnibus plus quam humano cultu ac veneratione susceptus rursus transulpinam tu Galliam remeavit ad cxercitum suspensus animo atque expectans, quid do so senatus et res publica D deero fovisset. Hi sunt quidem multorum aunorum Cuelaris labores in Gallia, hac dissicultates, haec pericula, uui magno imperio, nodum uni Viro, multa salis et gravia, quorum summam complexus est Suetonius Tranquillus his Verbis, quae inserero iuvat propter eximium brevitatem. Gossit, inquit ), novem annis, quibus in impcrio suit, haec fero: omnem Galliam, quae a saltu Pyronaco ') Alpibusque et monte Gebenna
Lem. Pirenaeo III, 9 idem Lem. D renen dedit
330쪽
fluminibns Rheno ac Rhodano continetur patetque circuitu ad bis et trectes ) contena milia passuum, praeter socias ac bene meritas civitates in provinciae sor
men ') imposuit. Germanos, qui trans Rhenum inc Iunt, primus Romanorum ) fabricato ponte D aggre sus maximis associi cladibus. Aggressus et Britannos, ignotos antea, superatisque pecunias ci obsides imperavit. Et haec ille, quae nos latius in historiae formam nostro more digessimus.
Et arma quidem Iulii Caesaris clara hactenus, gloriosa, magnis . Eis enim in nonnullis actibus modus sortassis excederctur, quem in multitudine actuum,
etsi Suctonii, quem proximo ) nominavi, de ipso loquontis ista sententia fit, siquidem') Nec deinde , ait, . ulla belli occasione ') iuialii quidem 'in ac periculosi abstinuit, tam foederatis, quam infestis ac seris gentibus ultro lacossilis, ot constet 'γ gloriosum utique nihil esse, quod iniustum q) si, quamvis haec, inquam, ita sint et possit sorsan ') unus alterque actus argui, summa tamen irreprehensibilis vidcri potest: