장음표시 사용
101쪽
insallibiliter, & in impedibiliter insert
determinationem alterius causae, qui certo videt determinationem illius, in ea videt etiam determinationem alterius insallibiliter futuram, & effectum ponendum; sed determinatio, seu decretum Voluntatis Divinae essicax cau
liter inseri determinationem voluntatis creatae; ergo Deus videns determinationem suam &c. Minorem susE OLtendemus tractatu de Voluntate Dei , ubi statuemis, ejus decreta esse ab intrinseco essicacia , & causare determinationes causarum , etiam liberarum ,
absque ulla laesione libertatis, & d minii , quod habent supra suos actus. Pro praesenti id evincunt auctoritates Sancti Augustini, & S. Tliomae supra
relatae ex Psal. 234. v. 6. Omnia quais eumque voluit Dominus ferit in Cato ,
D in Terra , in Mari . ω in omnibus Abram. In quae verba D. Aug. in PDLI34. postquam Ostendit, Deum omnia pro sua voluntate facere , non ita nos, veniens ad nostros actus liberos ait: Ipse tibi det gratiam , ut in te ipso Deias , quod vis e uisienim ipso adjuvaniate , nec in te Deir , quod vis . Et inferius concludit: Intelligite, Deum ,
qui omnia quaecumque voluit , secit in Coelo, & in Terra: ipse 2 in vobis
faetet, quod vultis. Et Isaiae I 4. V. 17. Dominus enim exercituum decrevit et oeqvis poterιt infirmare ubi Hieronymus
enim poterit Domini infirmare consilium .
In hac ergo suppositione procedit prς-scns nostra resolutio . Quod si quis
non acquiescit , in tract. de voluntat ipsum audiemus. Hinc IX. Secundi, probatur conclusio . Illud est certissimum medium cognoscendi sutura contingentia , etiam Iibera , a quo , ut a causa desumitur eorum formalis suturitio: sed forma lis sui utilio &c. habetur a divino de creto ; ergo Sc. Mi. probatur. Primo. Futuritio enim est praedicatum omniis no extrinsecum rei suturae: quia res
dum de meth possibili tranfit in suturam , minimE mutatur; erpo debet d sumi ab aliqua causa extrinseca , qu et Ioto tempore suturitionis existat, sicut toto tempore suturitionis existit denominatio suturi; sed hse alia esse nequit, nis divinum decretum o quia suturitio existit ab aeterno; nil autem ab aeterno existit, nisi divinum decretum ἱ ergo &c. Secundo prob. min. Omne praedicatum rei intrinsecum, vel est essenti te, vel accidens proprium , vel accidens commune. Sed suturitio non est praedicatum essentiale nulla enim res
creata habet ex sua essentia, quod sit futura. Neque est accidens proprium. Tum quia accidens proprium nequit naturaliter separari a re , suturitio a tem naturaliter separari potest, res
Iura , eum transit in praeteritam. Tum quia accidens proprium oritur ex pri
et piis essentialibus rei i sed futuritio
non oritur ex principiis essentialibus rei , quia nulla res creata ex suis imtrinsecis est determinata, ut sit , sed pure non repugnans , seu possibilis , ut sit. Neque est aceidens commune, quia suturitio soli convenit rei futuis rae , non vero rei praesenti, aut praeteritae . Relinquitur ergo, quod sit denominatio purit extrinseca , desumta 1
forma extrinseca , nempe Divina
Scientia , & Voluntate, qua dicatur scita, & volita pro tali tempore, ut
X. Dices, qu bd esto suturitio radiis
caliter sit extrinseca , sormaliter tamen est intrinseca rei, nempe carentia existentiae nunc cum existentia habemda postea. Fateor, quM suturum dicit carentiam existentiae nunc cum existenti postea habenda . Sed quaeso, quod res , quae caret existentia nunc , respiciat,& connectatur cum existentia habenda postea , unde habet Non habet ex sua essentia. Non est eius proprietas. Non est accidens commune illi intrinsecum.
Ego remanet , quod si illi extrinsecum, & pura denominatio extrinseca,
102쪽
proveniens , deereto Dei volente, rem, quae non existit nunc , aliquando habituram esse existentiam. XI. Secundo insto Illa est forma comi unaens rem non existentem nunc, cum
existentia postea , qua polita concipitur , qudd res non existens nune existentiam habebit, qua praecisa , non
concipitur . sed posita voluntate Dei
de existentia Anti-Christi suo tempore , nullo alio intellecto, habetur , qubd Anti-Christus nunc non existenseκ istentiam habebit , voluntate vero Dei seclusa, hoe non amplius concipi potest , sicut feci usa voluntate Dei , non potest concipi Anti . Christus volitus , ut suo tempore sit; ergo &e.. XII. Tertio . Ided , prster omni e tentiam , concipio in creaturis intrinsecam pollibilitatem , quia in creaturis invenio intrinsecam non repusna tiam ad esse , eκ suis in trinieeis ortam ; sed in re sutura nihil intrinsecum invenio , fundans eius determinatam futuritionem et non carentia
existentiae nunc, quia haec non sundat laturitionem magis , quam non suturitionem, etenim possibilia carent existentia nunc , & tamen non sundant sui uritionem et non existentiam , quia. existentia eκ sui natura non dicit magis esse habendam, quam non habendam ; erit ergo coniunctum ex uir que . Uerum , cum in neutro invonlam praedicatum tale coniumstum soris
mans , & constituens, di eam, illud constitui inesse coniuncti per sermam eκ-
trins e utrumque extremum determi
XIII. Seio , aliquos ex nostris , im ter quos Magi. Ferre, esse in opinione , quM Decretum Dei non sit eausa formalis , sed solum effectiva suturitionis. Haec tamen opinio , etiam ad inissa, non infirmat nostrae afferti nis veritatem: nam eius Auctores distinguunt in divino decreto duas com Parationes, unam, qua Deus ab aeter no vult , rem esse in tali temporeis r& in hae voluntate dicunt , non habCri determinationem de futuritione rei,
sed de ipsa physica praesentia rei in . tili , vel tali tempore ; quare , inquiunt , prima comparatio decreti ad rem suturam est praesentis ad praesens Ex determinatione autem hac sequi tur, quod Deus sit effecturus rem in tempore determinato , de haec est secunda comparatio decreti ad suturum , ut futurum . Unde haec opinio esto non sumat rei futuritionem eκ prima comparatione decreti determinantis e xistentiam, eam tamen sumit ex dete minatione eam consequente, qua Deus definivit, rem tempore statuto essic
tum eomparetur ad laturitionem . cem tum est , ait D. Thomas r. p. quas. I 6.art. 7. ad 3. , quod illud , quod nunc est , ex est futurum fuit , antequam esset, qui in ea a sua erat , ut fieret. Unde subin ata ea uia non esset futurum illud fieri ; sola aulem causa prima est aterna . Unde eκ hoe non sequitur , quod ea , qua μοι, semper fuerit verum , ea esse futura , nisi quatenus in ea a sempiterna fuit, ut esseυι futura , qua quidem causa solus Deus est . Quibus nil clarius
pro nostra assertione. . III. Fundamenta opposita sententia.
XV. Biiciunt primo D. Thomam , vi qui agens de emnitione su
turorum contingentium , maxime pem dentium a voluntate ereata, recurrit ad eorum praesentiam in aeternitate , ut salvet in Deo eertam illorum coingnitionem , non verb ad causarum d terminationem , ut in praesenti art. 13. ,
in I. dis. 38. qu. r. art. I. in eom. ad L.
3. imo dicit, eκ cognitione causae non sequi in Deo cognitionem inis allibilem effectus suturi. Et quas. 1.ds verit. artis. I x. addit, quod sutura ,
ut sutura , nequeunt certΛ cognosci , sed dum cognoscuntur in ea uiis , cognosciantur ut sutura ; ergo &c.
Ad haec jam dictum est , sequi so-
103쪽
88 V. De Scient. futur. conting. absol.
Ium , quod Deus duplici medio res suturas cognoscat , & in suo decreto , se ii in sita essentia , ut determinata ad
eas producendas . & in sua aeternitate , in qua sunt praesentes; nimirum divina cognitio non sistit in ipsa causa e gnita, ut determinata , sed ab ipsa nostro modo concipiendi transit ad eas cognoscendas , ut in aeternitate praesentes , cujus lamen praesentiet radix est , & causa ipsum decretum : quia in tantum sunt aeternitati praesentes, quia suerunt determinatae ad existe dum pro aliquo tempore. Quando vero D. Thomas oppnnit cognitionem certam cognitioni in causa , & cognitioni rei, ut suturae, loquitur de cognitione in causa contingente , nontium determinata: Sic enim neque est certo sutura: unde qui eam sic futuram in causa contingente cognosceret, non certam , sed conjecturalem haberet cognitionem, & in hoc sensu I quitur D. Thomas s non vero de co-Rnitione suturi in causa, sive divina, sive etiam creata , ut determinata a Deo: oppositum enim docet supra laudatis locis.
ad i. docet S. Doctor , prophetiam comminator iam non esse seinper cer tam absolute, ut patet in Ninive subversione , & morte EZechiae , atqui per eam rcve Iatur futurum , ut futurum est praecish determinatum in suis causis ; ergo in causa nequit certo cognosci &c. .
Respondeo, dist. min. , in suis causis secundis, &.impedibilibus , conc. lui. , in causa prima , & in impedibili, negomin. Prophetia comminationis revelat eventum suturum , non in se absolute, sed quanium est eκ praeparatione causarum secundarum , quae cum
possint a causa stiperiori impediri, ne exequantur id , ad quod determinatae sunt . ided saepe non evenit , quod praedictum fuerat ; unde prophetia praedieri non supponit in Deo decretum absolutum , sed tantum conditionatum. Quare , cum ei scelus praenunciatus non evenit, hoc Hed est, quia
in Deo adest decretum absolutum saliter decernens ac cursus , & determinatio causarum secundarum exige
XVII. Addo, qudd esto exitus rei
comminatorie prςnunciatae non semper eveniat, adhuc tamen prophetia vera
est , non salta , quia ejus objectum non est eventus , ut absolute in re ponendus , sed ponendus , quantum est ex
praeparallone causarum . Uerum est auistem , quod causae ita sunt praevaratς, ut nisi a suo cursu impediantur , sequatur effectus. Haec est doctrina D.
Thomae quas. I 2. de veritate artre. Io.
in eo ore . ω ad 7. , ubi haec ait MIi uid potes diei esse futurum , non δε- I m eκ boe , quod itὰ erit , sed quia ita es ordinatum in eaum suis , ut Afuturum. Sre nim Medicur dieit , i se fanabitur , ω Me morietur : ω si aliatre eontingat, non falsum disit; sie e
nim tune futurum erae ex ordine eausa
rum I quod tamen posbile es imp/diri, ω tune quod pristi fiaturum fuerat . eonsequenter non erit futurum.... se erandum hoe denuneiatio Propheta eom
minantis nee falsa est, nee dubia , quamvis non evenias , quod praedixit. Qua
doctrina supposta negari poterat major syllogi sint ab arguente oppositi. XVIII. Obiciunt secundo. Posita carirentia existentiae nune , & existentia poli ea , nullo alio intellecto, habetur futurum I ergo in hoc, non in decreto, consistet suturitio. Nego consequentiam . Quid eni est , existem iam habendam esse postea , nisi rem suapte natura indifferentem essedererminatam ad existendum Cum ergo haec determinatio ad existendum non sit rei intrinseca , ut ostensum est , sed prorsus extrinseca, & ab aeterno sit , quaeso , a qua causa provenire . potest , nisi a Deo sic determinant
ab aeterno XIX. Dices. Eoclem modo loquendum est de suturitione rei, ac de eius
praeteritione ; sed praeteritio Adaminon est intrinseca Adamo, nec sumitur
104쪽
tur deereto se aliter ἰ ergo neque sis turitio eiusdem , antequam esset. Unde sicut nunc , ex quo Ada Idus nolia sit , suerit tamen , habemus , Adamum eta praeteritum et it 1 anteiluam esset, eκ quo existentiam esset hahiturus , habebatur , Adamum esse sutu
XX. Dupliciter respondeo. Primo , negando mai. Res enim , antequam sit , nisil habet in se, quod eam determinet ad eκ istendum e unde determinatio ab extrinseco petenda est . At postquam fuit, & non est amplius , habet non esse iam ad non cile determinatum: quod enim suit. & amplius non est . intrinsece determinatum est ad non existendum. Secundo responderi potest , negando min. Eodem enim modo discurrendum est de praeteritis, ac de suturis. Sicut enim esse suturum est denominatio extrinseca 1 decreto Dei de re produccnda; ita esse praeteritum est denominatio extrinseca a decreto Dei volentis , rem existere pro differentia temporis elapsa , dc non pro ista. maret atri praeteritio , quam laturitio desumuntur a decreto comparative ad diversas differentias durationis . Ab eodem enim decreto , quo Adamus suit denominatus, & volitus futurus, tota duratione prςcedente ejus existentiam , denominatur praeteritus, eius existentia, & duratione transacta , & ab e dem decreto, a quo nunc Anti-Christus denominatur latu us , denominainbitur praeteritus , postquam esse desiverit . Haec responsio communior est.
Tertio responderi potest , quod dato, decretum non esse causam formalem praeteritionis, neque suturitionis , sed solum causam quasi effectivam , nolia sequitur , quod in suo decreto Deus certo non possit cognoscere prsterita .& sutura , sicut & praesentia , cui qiiodcumque sit laturum, pr sens, vel praeteritum , quia Deus voluit. XXI. Objiciunt tertio. Peccat ut . dicitur laturum , antequam fiat , &tamen nequit a Deo cognosci in decre- Tom. III.
to ab intrInseeo esca cir non enim in
Deo ditur deeretum definiens , aut d terminans peccatum I ergo &c. Fateor . Deum praescire ouidem peeis ea tum , sed illud non praedestinar L. . Peadestinatio s ait August. lib. de Prςdest. SS. cap. ro. sine pν Veientιa non potessese , potes autem esse sine pradestinati ne pras sentia. Pradestinatione quippe Deus ea praseivit , qua fuerat ipse Dis
surus. . . . Praseire autem potens es O
tiam , qua ipse non facit, sicut ustumisque pereata . Praescit ergo Deus peccatum suturum ouoad deformitatem in
decreto permissivo illius , seu in decreto negandi gratiam , qua peccator non cadat, aut non peccet. Ex decreto. autem hoc permissi vo, seu denegativo gratiae sequitur peccatum futuis rum , non quidem sequela, & suturitione quasi phvsica i se enim sequitur, sola causa deficiente in sed sequela ,& suturitione logica . Ex quo enim ab aeterno statuit Deus , denegare gratiam Iudae , qua vitaret proditionem, ruit logicd , & per bonam consequentiam proditio Iudae sutura . Uerum , cum in
peccato praeter formale sit etiam in teriale nempe entitas actionis, Deum circa istam positiva voluntate elia in movendo concurrere , quin sita motio
malitiae labe inquinetur , dicemus intractatu de valuntate Dei , ubi etiam ea argumenta solvemus, quibus praesumusit contrarii , positionem decreti essicacis creatam evertere libertatem . Interim pro eo, quod praesentem tan-il materiam , utar exemplo S. Auguini lib. 3. eonιν. Iulianum cap. 24. In
actione mala Deo moventi non tribui
quod malum est , sed quod in ea bonum est : sicut parentibus gignentibur ,
θ' malo eoncupiscentia bonὸ utentibiae non imputandum est , qu I eum eo malo
nimii um peceato originali ὶ filii vascuntur , sed quὸd bonum sunt . Porro eiusmodi decretum permissivum , ex quo peccata logice sutura sint , in Deo eme, ostendunt Scripturae. Val. 10. v. 8 avertisi faelem tuam o me, ε factus sum conturbatur. U.tI.
105쪽
oo Quaest. m. De Selent. futur. condito
. go. υ. I 3. Dimisi eos in desideria eordirorum. Quid sequitur r Ibunt in adinis ventionibus suis. Et D. Augustin. ivi Ene hirid. eap. ys. Non ergo i inquit , sit aliquid , mi Omn potens fieri velit . vel sinendo , ut fiat, vel ipse faetendo. Nee dubitandum est , Deum facere bene , etiam sinendo flari quacumque fiunt malὸ - Non enim boe nos, lino j ieio sinit : profecto bonum ea omne , quod iussum es. Et D. Thoen. hac quast. 14.art. 9. ad 3. : Non oportet ait quodque eumque scit Deus , sint, vel fuerint ,
vel futura sint; sed Iolism ea, eus vult esse , veι permisιit esse ..
De Selenta a Diurorum eontingentium conditionatorum m
Uaestio h se olim Augustini tem- poribus inter Semipelagianos ε& Catholicos agitata , seculis nuperi lapsis iterum excitata, divisas tenet praecipuas Theologorum Cath li eorum Scholas, quorum aliqui in
utramque partem. IOmos integros impleverunt. Sane arduum est explora-
tb statuere , qua scientia.& in quo
medio sutura conditionata contingentia libera cognoscat inus. Utrinque enim angustiae sunt, a quibus, ut sci-th ponderat Sanctus Arugustinus an En-ehirid. eap. 9s., nonnisi positi in claritate beatitudinis liberabimur. Nos ergo hὶc sobrie , ερ quantum sat' erit ad Candidati mentem paxandam , materiem hanc expediema.
An Deus sutura conditionata contin genti λ certo cognoscat . I,
I. Upposito ex dictis , suturum dupleκ esse . unum absolutum , quod nimirum, ut sit, nullam requirit conditionem alterum condi intionatum , cuius saturitioni aliqua ainponitur conditio , ut, si preteris , accipies . Istud , de quo agimus, in duplici differentia esse potest. Vel enim eius conditio insallibiliter Deo statuente ponetur, & se tale suturum insallibiliter erit, quo sensu , cum sutura esset Incarnatio Uerbi, si Adam cecidisset. posito Adami peccato k Incarnatio peracta fuit. Uel ejus conditio
nunquam ponetur , ut conversio Tyriorum, quς suisset, si Cluisius illis prς-
sticasset, quia tamen Christus illis non prosicavit, nec suis, nec erit unquam , fultat tamen , si Christus sua praedicatione illis potius, quam Corma itis insonuisset . Hic de conditionatis secundi seneris sermo est . Nam quae sunt pruni generis, supposito decreto de conditione ponenda , transierunt in
absoluta , II. Porro conditionata , quorum. conditio nunquam ponetur ; alia sunt de conditione prorsus immisibili, ut , se homo esset bos , mugiret alia de conditione prorsus disparata, ut, si Turea dormiet, Papa orabit; alia de eo ditione aliquam connexionem habente eum positione eventus. Talis aulem connexio potest esse ; vel necessaria ἔvel tantum probabilis, & conjecturalis . Si est nece IIaria ; vel est necessaria metaphysice , ut ista , si δει lueeres , dies esset ώ vel necessaria solum naturaliter , ut, si ignis applicetur ligno arido , illus comburet , vel necessaria, aut certa, sola certitudine morali, ut,
106쪽
si Petrus ponatur in gravἰ ma tentati M, ω θ.eiali gratia non donetur , tentationi meeumbet . Si vero est tantum conjecturalis, est ut ista, Si Drii, ε Sidonii audirenι p rdieationem Chrisi ,
nem conditionalem sumi possie ; vel in vi illationis; vel ut enunciativam suis turi. Si sumatur in vi illationis a eius veritas , vel falsitas regulabitur eκ b nitate , vel malitia illationis , id ed que conditionalis, cujus conditio connectu ur insallibiliter metaphysice cum positione eventus , est necessario vera in vi illationis, ut ista , se Sol lueeret, dies esset , & ista phriter , si Deus decem
nereι escariter eonversionem Driorum , Drii converterentur, ubi decretum po
nitur , ut expressa conditio , & similiter ista, si Dous scit aIiquid futurum , illud erit, quia in omnibus istis conditio insallibiliter metan hysied connectitur cum eventu , & est bona conseis uentia a positione conditionis ad po
tionem eventus. Eadem ratione ve
ra erit ista de conditione impossibili, Si bomo esset bor, mugiret , quia licet impossibile sit, quod homo sit bos, de quod mugiat , de proinde falsum ; attamen si esset bos , benE inferretur ,
uod mugiret; ac propterea hujusinoi veritates certo cognoscit Deus scientia necessaria.
tiones conditionales de conditione non inserente insallibiliter metaphysich eventum , si sumantur in vi illationis, erunt omnino salsae, & ut tales certo a Deo cognoscuntur scientia naturali, seu necessiaria. Nam veritas cuius- cuinque propositionis in sensu illativo sumtae sundatur super bonitate cori seisque nitae ; sed in prae satis conditi Onalibus, in quibus conditio non connectitur in fallibiliter cum eventu , non est bona consequentia , quia etiam posita conditione, potest non poni eventus : in bona autem consequentia dari non potest anteced. verum , & consequens salsum ; ergo erunt salsae I &
eum consequentia, quae semel est ma la , semper sit mala , & necessario sallax ; ergo cognoscitur a Deo per sciemtiam necessariam . Quamobrem praeno latae propositiones , sue de conditione disparata, sue de conditione conis nexa quidem , sed solum coniecturaliter , vel etiam certitudine morali , quin etiam naturali , s in vi illationis sumantur , erunt naturaliter salissae , quia in eis mala est consequentia, cum absoluid dari pol si antecedens verum , & consequens falsum .in via tamen praelatae propositiones sumi possunt , non in vi conditionalis, & illativae , sed ut enuntiativae alicuius sub conditione suturi : idebin praesenti de illis hoc modo sumtis uaestio est , an Deus cerid cognoscatutura illa sic enuntiata sub conditione non connexa insallibiliter, sed vel disparata , vel connexa solum probabiliter , sive sola certitudine morali. aliave, quae non sit omnino insallibi-
suturis sic explicatis dici posse insallibilem , tam eκ parte subiecti, quam ex parte obiecti, quia scilicet non solum cognoscat certo modum , quo illa sutura eκ vi conditionis futura sunt, sed ea cognoscat , ut quoad eventum
in se sutura ; dici etiam posse insalli-hilem ex parte subiecti tantum , quatenus praecise cognoscat sutura illata , ut sutura sunt , ex vi conditionis , nempe contingenter solum . Hoc pacto quidem certo, & insallibiliter cognosci a Deo , certissimum est . Nam , ut
docet D. Thomas qu. 2. de verit. artis.
1 1. ad T. , Cum dicitur , hoe ea futuis rum , Uel suis futurum , signatur oris do , qui en in causit lilius rei ad pro
ductionem ejus . Quamois autem cau
sa , qua funt ordinata ad aliquem esse- .ctum , pos t impediri , quod non sequa-ιuν effectui et tamen non potes impediri . quin fuerint aliquando ad hoe or inare . Unde Iicὸt, quod es futurum , posi non esse futurum , nunquam tameu potes non fuisse futurum. Ergo sicut cum cati Ia est
107쪽
QiιU. VI. De Selent. satur. condit.
eonnexa in allibiliter eum eventu , cerinto cognoscit Deus eventum insallibiliter futurum ; it 1 quando eausa est connexa connexione morali , cognoscit certo, & insallibiliter, eventum certo moraliter esse sui urum et & quando causa habet conducentiam solum coniecturalem , certo cognoscit, quod conjecturaliter eveniet ei sectus: & quando nullam habet conducem iam , sed disparate se habet , certo cognoscit , quod ex vi talis causa: effectus neque evenit, nec non eveniet. Et ham cognitio necessaria est . non libera. Quare, quod quaei inrus est, num de pretiatis futuris conditionatis etiam certό c gnoscat, an situ de facto , posita conditione, in reponenda, ut asserit prinpositio, necne
Catholici Theologi uno , vel ait
To excepto, volente praelata constitionata solum coniecturaliter a Deo cognosci afferunt, ea , Deo cert6, &insallibiliter cognosti , certitudine nedum ex parte subiecti , sed etiam ex parte obiecit, nimirum , an determinate sint eventina , vel non eventura si . p I. assertio prima o
Ira titudine metaphysica ex parte obiecti e nostri susura contingentia conditionata de condition conducente ad politionem even iis, vel determinate fore , vel determinatE non Miare. Prcib. prrini, . In scri furiri plura Deus revelavit, ut conditionat fut rae sub eonestione non ponenda I ergo ea cert,cognovit. Si enim ea, ut cerist, sutueta polita conditione pronuncia siset, & ea cert, sutara fiante tali conditione ceri, iron cognovi Tet, eius in-suNta veritas in cogntoscendo, &veracitas m dicendo detrimentum pateretur . Antec. prob. primo Ex s. Reguine. 23. , ubi Da id de tribus cotiditionale suturis consuluit Dominum . Priani , , Ma, si ivi siet, percussissei Philisthaeos Critam obsidentes , At Ceilam
liberasset ρ Cui respondit Dominus . trix. Vari , ω pereutres Philistbeor, se Ceiis tam fa,abis: quod famina est . Secunis db , elim rescisset David , Ceilae manens , Saulem copias parare, ut C et iam everteret , ipsumque Caperet , rursus consul diit Dominum , an , si mansisset Cei lat , Saul ad eam expugnandum descensuriis esset ' Respondit ei Dominus v. H. Defeendet, id est exisponit Sane us Hieron. D. Hebrateis in
lib. Reg. si bie steteris , defeendet . Ter tio , quum timuisset David , ne ipso Ceilae manente, & Saule descendente , viri Ceilitae tradituri ipsuin essent, a socios eius in manus Saulis , & ora hoc Dominum consuluisset. Respondit
Dominus v. ri. Tradent , id est , ut Hieron. citatus explicat et Si defeenderit Satil, ω hὶe te invenerit . tradent. EX
his tribus suturis conditionatis , de quibus David Deum consuluit , priamum suit de conditione implenda , alia ver b de constitione non implenda; sed primum eer id cog vit , de praeni inclavit Deus: eveest enim , ut Deus praediκerat; ergo & alia duo certh cognovit , & posita conditione, ut Deus praediκerat, evenissent. VII. Secunii, probatur anteced. ex
S. Re . emp. 1 . v. t. , imi repetit Deus ,
quod Eπο ut 34. v. et s. olim vetuerat filias Israel, nimirum ne connubia iuri gant cum alienigenis uκoribus sibi vicinis : Moo in rediemini ad eas , neque de tiris rogredientur ad vestras : eertissimὸ enim asertent eorda vestra , ut sequamimi Deos earnm s quibus praedicit , quod si Israelitae ducerent uxores alienigenas , certi isime averterentnr a --ro Deo ad Deos alienos ; esto aetem respectu Salomonis, Se aliorum, qui de facio allem genas duxerunt, suerit desacto impleta praedictio, nransit tamen conditionata respectu aliorum, qui p teram connubia ducere cuin alienigenis , nec tamen duxerunt.
VIII. Tertio probatur illo celebri
dicto Christi , qui Matth. II. N. tr. 3de Lucaro. - 23. exprobrans Coimai iis a
108쪽
is , & Bethsaiditis eorum obduratio nem : in sibi t inquit i Coronaim , usibi Bethsaida , quia si in Dro, ω Sia
ne facta essent Nirtvter , qua facts funt in trabis, olim iocilleio, ω einere paenitentiam essent. Hac praedicit Christus poenitentiam Tyriorum, & Sidoniorum, si apud eos Virtutes, & miracula patrasset , quae in Civitatibus Coroetain, & Bethsaida patraverat; po nitentia autem Tyriorum. & Sidoni rum erat futura sub conditione nunquam implenda ; Hanc ergo Christus certo noverat suturam , si os praedi- easset: alioquin nec ita acriter explo- brasset , nec ita certo Tyriorum , &Sidoniorum, prae Corozaitis , & Bethsaiditis poenitentiam asseruisset. Hinc D. Augustinus lib. De conoperia
severantia e p. p. resatus a D. Thoma A. p. qu. I. art. s. ad 1. ait. Nunquid
possium in dicere , Deior , ω Sidoratos ta- ibus apud se inrtutibus facti r eredere notaVse, aut erati ror non fuisse , eum ipse Deus attesetur eis, quod acturi essent magna humilitatis paenitentiam , si in eis facta essena divinarum illa Anamirtutaem y
ap. 4. v. I 1., ubi de Iusto praematura morte ex hac vita ademto dicitur: νaptur est, ne malitia minaret intellectum in , aut me fictio deciperet animam lia
Itur . Cer id igitur noverat Deus, iussum illum sole in malum mutandum, ω deceptioni ob κium, si diutius .ixisset , alioquin inconsulto praematura morte ipsum rapuisset E vivis. Unde D. Cyrillos lib. 3. contra Iulianum de Adami lapsu . de mox inflicta ei pς-na loquens , laudat Porphyrii dictum , quoad Memertium scribens, ait: Deus
a tem , νων futura novit, otios quidem rupter pistatem etiam iuvenex vita pra-ripit et alios vero propter eas , qua nccessariis clades futuνa mut per e . Horum
caverint , suppliciis assieiuntue y Citi inter alia respondet. Cum plurimor illorum futuros nequam res verit Drur , eor veluti eompedibus quibusdam bujusenredi supplieis coercet. Plaestivit ergo
Deus , qudd . si suppliciis , qitas com
pedibus non fraenarentiir, nequara suturi essent , idesque eos malis coer
X. Plura a Iia scripturae testimonia
hanc veritatem confirmant , ut illud EZech. 3. V. s. Non enim ad populum profunΨi sermonis , Er ignotς timus tu mitteris cDe. & v. 6. Et si ad illor mitis tereris , ipsi audirent te . Illud Dremrae 38. v. IT. Sesectae Regi Si profectus exieris uae nincipes Regis BabyIouis, ν vel anima tua , 6r Civisas bar non fur-cendetur uni , ct salvus eris tu , 6σ d
mur tua . . . Quod si uolueris egrest. . . non effugier mamur eorum .... eapieris , Civitatem baue comburet igni. Cum
autem Sedecias non fuisset egressus ad eos . sed fugi stet , captus fuit, eique effossi oculi fuerunt . Sciebat ergo Deus, quod si Regi Babylonis occumrisset, capiendas non suillat Sedecias. Illud tandem Christi Matth. 24. V. 21. Et nisi breviati fulsent dies illi, novi fieret salva omnis caro : sed propter EIector bee Diabuntur dies illi. Sciebat e go Christus , omnes fere perituros , si diu duraret Anti-Christi persecutio , qui tamen ob breviatos persecutionisi Ilius dies non peribunt. XI. Huic veritati suffragatur etiam ratio. Quidquid enim e t verum, scitur , & certo c noscitur a Deo , vem . ni pote in fini: um in cognoscemo, nihil verum latere potest; sed sutura condition ira non miniis ac sutura absoluta sunt vera, & certo cognoscibilia pro omui instanti reali; erisgo &c. Min. probatur. Non minus eii contradi filo immediata inter ilia duo
109쪽
tur , ω Iutar non eonvertetur ; sed ratione huius coniradictionis propositiones enuntiantes absolute suturam &non suturam Iudae conversionem , sunt contradictoriae , & una illarum pro omni instanti reali determinate vera , altera salsa ; ergo smiliter duae propositiones enuntiantes conditionati suturam , & non conditionath suturam
Iudae conversionem , erunt contradictoriae, & una det ei minate vera , altera salsa : quia conditionalis supra absolutam de eodem obiecto non addit, nili dependentiam a conditione, qua post 1, si sequitur eventus , erit vera, si posita non sequitur, erit salsa. Confirmatur. Propositiones , quae pro quolibet instanti reali habent causam suae veritatis , vel salsitatis sunt determinath verae, vel salsae; sed huiusmodi sunt propositiones de suturo
conditionato; ergo &c. Minor probatur . Nam Deus vel ab artemo decrevit positionem sui uri dependenter a conditione enuntiata , vel decrevit Opis postum , vel suspendit decernere . Si decrevit, propositio assirinalis erit ab aeterno determinate vera, & negativa salsa. Si vel decrevit oppositum , vel nihil decrevit, propositio negativa erit determinath vera , & affrmativa salsa; ergo &c.
gnitio possibilis , quae nullam dicat imperfectionem , Deo asserenda est; sed notitia certa, & non conjeeiurat is tantum de suturis conditionatis est possibilis , nec Deo indigna; ergo &c. Min. , qudd sit possibilis, patet ex dictis , nam conditionath sutura habent determinath veritatem , vel salsitatem ;ergo certo sunt cognoscibilia . Qiuod vero non sit Deo indigna, probatur . Tum quia scire quodcumque est scibile summa persectio est, i md imperinsectio esset illud non persecte scire .
Tum etiam, si sutura conditionata revelare Deo indignum non est ; ergo in ullo minus ea certo scire. Nam si certo non sciret Deus , ut certa non revelaret. Si enim , quod solum n bis est certum moraliter , non to testa nobis veraciter assirmari absolute ιmul id minus posset assirmari a Deo, cum in eo non possit dari iudicium , cui metaphysich possit subesse salsum .
Ea enim , quae a Deo revelata sunt , gaudent cerIitudine fidei ; quae notia solum est moraliter , sed etiam me la- physice certa. Ergo sutura conditi O- nata revelata a Deo in scripturis , vel non sunt credenda fide divina. si sunt certa solum moraliter , & ut talia 1 Deo cognita . vel si sunt credenda fi
de divina erunt certa etiam certitu
dine metaphysica , & ut talia a Deo
Seeunda assertio. XIII. Ico secundλ . Deus teribra cognoscit sutura conditi nata disparata , seu quae enuntiantur futura sub conditione impertinente aclpositionem eventus. Probatur primo a pari. Deus certo cognoscit, ut diis ximus in prima assertione , suturaeis contingentia conditionata de conditi ne habente quidem aliquam conducentiam ad positionem effectus , non tamen certam , & insallibilem; ergo e etiam certo cognoscet ea condationata, quorum conditio nullam habet conducentiam. Consequentia pmb. Neutrum futurum habet ex sua natura nexum insallibilem cum conditione, & neutrum eκ sua natura fundat ex vi talis conditionis suturitionem determina tam ; ergo s hoc non obstante condi tionata primi generis Deo certo cognoscuntur , cognoscentur etiam certo conditionata secundi generis.
certo cognoscit conditionata de conditione conducente ad eventum , quia esto eκ natura sua non conducens in
fallibiliter ad eventum, facta fuit tamen infallibiliter conducens ex dispositione divina , ut dicemus dubio sequentii sed eadem dispositione condi-
110쪽
tio ex natura fila impertinens fieri potest pertinens, & conducens ad positionem eventus , imb de facto hoc contigit, ergo &c. Mim probis Priinb ilia illa prophetia Elisaei ad Regem Israel,
quae resertur 4. Reg. 13. U. 29. Si percus es gurnquies , aut ρκiὸν , μην ferti3r, percusso Driam uisue ad eonsumtionem . Porro quam pertinentiam
suapte natura habebat terram jaculo sexies, aut septies pereulere cum devastatione integra Syriae λ & tamet hanc habebat ex dispositione divina .. Secund4, aqua quam pertinentiam ha het ad remissionem peccat, originalis & tamen aquae baptismali ea Deus alligavit. Tertio , Adami peccatum, nedum disparatum , & iiDpertinens, sed potius aversuum erat a beneficio Incarnationis , & tamen Deus Incarnationem allisavit peccato Adae tanquam conditioni: quare si Adam non peccasset , Uerbum Incarnatum non fuisset in hac Providentia , ut
cum eo caeteri Theologi , excepto Sc
XU. Confirmatur secund5. Futurae conditionata de conditione disparata habent determinatam veritatem , vel falsitatem, ergo certo sciuntur, Deo . Anteced. prob. Vel enim Deus decrevit posita tali conditione eventum fuistiarum , vel decrevit oppositum , vel nihil decrevit .. Si decrevit, posita tali conditione disparata eventurum , erit deierminat di verum. Si vero decrevit oppositum, vel nihil decrevit, erit d terminast salsum, quod posita tali conditione eveniet. X UI. aeres, ouid dicendum de conditi alo de conditione impossibili contingenter se habente ad utrumlibet,. ut isto , si rapis esset homo , det staretur Iuda proditiorum , certone 1 D o cognoscitur Respondeo negati vh: hoc enim nul-Iam veritatem habet ,. nec ex se , ut suRPono , neque ex ordinatione divina . Tale enim decretum esse e ridiculum, imo absurdum; simili enim ratione posset Deus decernere , quid ipse faceret, si esset pecea bilis, si esset alter Deus , & an illi resisteret , vel mecumberet sub conditione, quod a I ter Deus exi steret. Tum quia nequit Deus absolute decernere, qudd lapis homo detestetur Iudae proditionem ;ergo neque potest hoc decernere, quod deleuaretur sub conditione, quod lapis esset homo.
F. IV.Fundamenta eon raria sententia.
XVII. OBiiciunt primo Curi eI se
tes Deo de futuris conditionatis cognitionem solum conjecturalem , varia . scripturae testimonia, quibus Deus enuntiat eventus conditionatos futuros,
appositis particalis fortὸ , fortassὸ , fomsitan . Ut Gen. 3. v. 0. de Adam dicit Deus . Ne fort/ mittat manum suam , γ fumat etiam de ligno vita.
Illud superius relatum Christi Matib. Ir. , ubi te probabiliter tantum loqui
testatur m 13. dicens : Si in Sodomis
facta fuissent virtutes , qtia facite sunt imre se fortὸ mansi sent usque in hane diem reui addi potest illud Exodo v. g. 6' ς , ubi Deus dans Moysi Virgam illam prodigiorum opera tricem ad conci lianis dam Pharaonis , & IEgyptiorum fidem. Si non crediderint finquit I tibi ,
neque audierint sermonem Idni prioris , credent verbo signi sequentis .. IJudd si nec duobus quid.m his signis eredide
rint . . . . fume aquam fluminis . NOII
cognoverat ergo certh Deus , an AEgyptii credituri essent viso primo signo, aut secundo, aut tertio.. XVIII. Respondeo, quod si ex huiusmodi locutionibus sumamus argumentum, dicere etiam pol erimus, Deum' nec eerto scire , non solum quae eventura sunt sive sub conditione, sive absolutE , sed nec etiam quae actu fiunt : Nec scivisse cerio Turrim, quam aettifica halu filii Adam , eum dicitur