장음표시 사용
81쪽
naid continens ἔ ergo sutura visa in aeternitate praesentia sundant cognitionem certam, ac insallibilem de illis. Sicut qui ab alta turi i simul videns omnes successive transeuntes per viam , uia omnes habet praesentes , certame illis habet cognitionem. Exemplum est S. Thomae hoc art. I 3. ad 3. , Og .
XI. Confirmo ex eodem D. Thom. Ideo qui cognoscit continsentia , ut futura in sua causa proxima contingente, ea non cognoscit certo, sed solum conjecturaliter, quia ea cognoscit in causa, & medio contingente, & se habente ad opposita ; sed sutura cognita, ut praesentia in aeternitate , c gnoscuntur, non in medio indifferente , sed determinate continente suluis ra , ut praesentia; ergo futura sic cognita subduntur insallibili, ac certae cognitioni . XII. Dico secund5. Praesentia suturorum in aeternitate non est unicum medium, in quo Deus possit illa certo, ac insallibiliter cognoscere . Quare licet per impossibile in aeternitate praesentia non elient , adhuc in alio medio certo , Si in saltibiliter ea cognosceret , nempe in suo decreto ae- emo , & immutabili , ut suo loco dicemus. Hanc quoque indicat S. Thomas hoc art. I 3. his verbis: Omura, qua sunt in tempore, funt Deo ab atemno praesentia , non solum ea rat orae , qua habet rationes rerum apud se praserates ,
fes quia eius intuitus fertur ab aterno supra omnia , pro ut sunt in sua prasentialitate . Ubi D. Thomas , praeter modum cognoscendi sutura ratione prς-
sentialitatis physicae in aeternitate , supponit alium modum certo cognoscendi ea . ut obiective praesentia in earum rationibus, seu id eis, quas in se habet , non absolutE sumtis , sed adiuncto decreto de ii sis producendis .
DOctore qu. 3. de verit. arι.6. ubi docet, omnium ideaes esse in Deo , de in suis id eis Omnia habere , etiam ea , quae nec sunt , nec fuerunt, nec e-
runt, aliter tamen , de aliter. Nam 4 ea , qua sunt , vel erunt , vel fuerunt produeenda , determinatur m p posito diurna voluntatis , non autem ad ea , qua nec sunt, nee erunt , nee fuerunt. Ergo ea, quae sunt, vel erunt,
vel fuerunt, pote it cognoscere in suisi deis , ut per decretum determinatis . Sed de his infra. Quapropter quando
S. Thomas pro adstruenda certitudine divinae cognitionis circa sutura con tingentia recurrit ad eorum praesentia in in aeternitate , non intendit exincludere omne aliud medium in saltibi- Ie , & praesertim sitam esseni iam , vel rationes rerum per decretum iactas i Ili praesentes, sed solum causas proximas contingentes , quae praecisa quacumque determinatione , de secundum se sumtae indifferentes sunt ad utrumlibet . Unde rationem reddens ait rquia eausa contingens se habet ad opposita. Unde qui eumque eognoscit e fcctum contingentem in Da eausa tantum s idcit nondum determinata J non habet de eo , nisi conjecturalem eunitionem.
XIV. Dico tertio . Praesentia physica futurorum in aeternitate necessa rio requiritur, ut Deus habeat de illis invariabilem notitiam. Hanc d
cet D. Augustinus tib . h. quas. ad Simplieian. quaes. i. dicens : Quid es enim praescientia , nisi sciensia futuroνum Quid autem futurum es Deo , qui omnia supergreditur tempora ' Si enim scieυ-tia Der res ipsas habet, non sunt ei futura , μή pr entes ; ae per hor non jam prasc/entia , sed lautism fere-ιa dici potere . Si autem sicut in ordine temporalium creaturarum , ita ω spud eum , nondum funι , qua futura sunt, sed . ea. pravenit fetento , bis ergo ea fentit : no quidem modo seeundum futurorum praseientiam et altero ver fecunda/m pra- se otium scientiam. Aliquid ergo temporaliter areolit scientiae Dei a quos absur-ἀu uis, atque falsissimum est.. me enim potes , quq wntur ι prauoseis, nose se , eis u venerint , uisib is innotes ant ;
P pra senio , antequam sint , eis cognoscenda , cum iam sunt. Ita sit , ut
82쪽
pora Iitest aliquid accedat sciensia Dei , est m te aratra , qua prastiunt αν , etiam prasentra seutiuntur , quς nora sentiebau- ue antequam Gerant , sed tantummodo praeserebantur .
XU. Ex his pulcherrimis S. Augustini verbis formit tu hic discursus. Si
futura contingentia lo o ieini ore suturitionis essent, ac coano. cerentur a Deo. ut futura, bc solum etant, ac cognoscerentur ab ipso . ut praesentia, quando in rein pote adveniunt . iam bis ea cognosceret: uno quidem modo ut suturi per praescientiam ab aeterno . Se toto su Iuritionis tempore :alio autem modo per scientiam in tempore , cum fiunt existentia ; & insuper, dum in tempore, quae sutura er ni,
fiunt existentia, aliquid temporaliteraecideret divinar scientiae mutaretur enim de praescientia in scientiam, de abstractiva in intuitivam; sed hoc a surdissimum reputat Augustinus ἔ ergo praesentia futurorum Deo in aeterni intate necessiaria est , ne scientia Dei mu
XVI. Urgetur, & praeoccupatur renponsio . Ex eo, quM Deus bis cognoscat sutura , uno modo antea , ut sutura , alio modo post, nempe ut prae se tia , vel Deci accedit novus mos usinistrinsecus wgnoscendi ea , seu nova cognitio, vel accedit ei DIum nova existrinseca denominatio . Si dicas primum ; ergo concedis in Deo, quod a surdissimum reputat Sanctus Augustinus. Si vero dicas secundum; ergo ex eo . quod Deus bis cognoscat sutura , nullum sequitur absurdum contra men tem Augustini. XVII. Confirmatur primδ. Eo ipso , quod Anti-Cliristus non sit ab aeterno praesens Deo, Deus format iudicium , quo affrmat, Anti- Christum esse sibi futurum; sed hoc iudicium nequit subsistere , adveniente stempore Anti-Christi ; ergo deficeret hoc iudicium Deo , & adveniret aliud Iudicium, quo a firmaret, Anti-Chri huin non esse sibi amplius futurum ,
sed praesentem . Sicut ergo , s Deus
decerneret aliquid in tempore aliterae ab aeterno decrevisset, ex quo Crea tura fiet et in tempore de possibili sutura, sequeretur mutatio , nedum ex parte creaturae , sed etiam ex parte divinae voluntatis ; ita si Deus judicaret aliter in tempore ac Iudicavit ab aeterno, ex quo creatura defutura iacta sit praesens , iam sequer
tur mutatio, nedum ex parte creatuis
rae . sed etiam ex parte scientiae divinae .XUIII. Confirm. secund4 . Relatio scientis ad scitum , sicut & volentis ad volitum , non terminatur ad sci. tum , fit volitum, ut est in se ipso . sed ut est in sciente. & volente; er go si res, ut est in scientia Dei, variaretur , nimirum modo esset a Deo scita, ut ei sutura , modo ut ei praeissens, variaretur non solum res scita, sed etiam scientia . Ant. est D. Thoismae hae quare. 24. ar. I s. ad primum ,
ubi statuens differentiam inter rela. tionem scientis , & relationem Domini , & Creatoris : Dominus f inquit I
portat reIationem ad ereaturas , Deianis
d. quod Iunt in Deo I quia ferundam hoe es ianumquodque in actu , fecundkm quod es in intelligente . Res autem ere ra fiant in Deo invariabiliter , in se i si autem variabiliter.
XIX. Sed dices primo. Deus scivit, Christum nasciturum , nunc autem non scit, Christum nasciturum , quia Christus nasciturus non est, sed natus ἰ ergo non quidquid Deus seliavit, scit.
consequens esse verum , si ad enuntiabilia νὰθυι- : sed ex hoe non sequiatur , quod frientia Dei sit variabilii. Stacut enim absque variatione divina fetentia es , quod scia , unam , sh eandem rem quandoque esse , ω quandoque non esse ; ira abjque variatione divina feten. 0 es , quo scit , aliquid enuntiabate I x ffusum
83쪽
68 Quaest. V. De Scient. futur. conting. absoL
uandoque esse verum , O quandoque esse falsum , quia i ut ait qu. 1. de Ueri t. cit. ad r. Isimul intuetur utrumque tempus , quo utrumque enuntiabile est
verum . inlod in sententia contraria non accideret: ut enim probatum eis , cognitio, qua Deus cognosceret Christum , ut natum , essiet diversa ab ea, qua cognovit eundem , ut nasciturum.
XX. Dices secundo . Si ablati prς- sentia suturorum in aeternitate nolia stat invariabilitas , Si immutabilitas divinae scientiae , neque stabit certi tu
do , te insallibilitas ejusdem; sed hoc
est contra dicta conclusione prscedente , ergo &c. Maior prob. Nam non potest ita re omnimoda certitudo divinae cognitionis , si ad mutatione objecti illa mutetur. XXI. Respondetur, neg. mai., cuius oppositu in nitendunt assensus fidei, di cognitio prophetica, quae licet Uariabilis sit, Si mutabilis ratione obje- isti, dum illi transit de futuro in praesens, habet tamen Omnimodam certitudinem , & insallibilitatem ex medio , in quo fundatur , divina nempe revelatione , quae est veluti quaedam impre sio . Sc participatio divinae scientiae , ejusque certitudinis, ut docet D.
ad r. Unde , quamvis sublata praesentia suturorum coram Deo in aeterniutate, immutabilitas divinae scientiae , im, & ipsius aeternitatis non subsisteret, nabiisteret tamen certitudo scientiae divinae, quia haec sundatur in decreto divinae voluntatis , quod adhuc fixum, de immutabile manere posset, etsi inutaretur scientia ad mutationem obiecti; esto enim mutata divina scientia per consequentiam materialem sequeretur mulatio omnium praedicatorum divinorum , mutata tamen scientia non sequeretur per consequentiain formalem mutatio in Decreto: licet enim alia cognitione Deus cognosceret suturum , alia praesens , eadem tamen voluntate immobiliter permanente , pollat adhuc velle, hoc uno tempore
esse laturum, alio praesens , nunc fieri hoe, & postea fieri contrarium , ut
sica futurorum in aeternitate nccessa
rio requiritur, ut Deus illa intuiti vecognoscat. Hoc assertum tetigimus quis 4. dub. 2. l. 4. Nunc probo ex D. Thom. u. 3. de verit. art. 3. ad 8. , ubi dicit,
qudd simpleκ notitia excludit admisistionem ejus , quod est extra gentis notia ita , sicut es ex sentia rerum , quam
addit Ieientia ursionis. Ex quibus sic formo rationem. Ut Deus ab aeterno cognoscat sutura contingentia intuiti
vh , & scientia visionis, ut distincta 1 simplici notitia , necessarin requiritur , quod illi sint existentia per existentiam , quae sit extra genus notitiae ;sed talis existentia non est ea , quae purE est objectiva , hac enim existit etiam objectum simplicis notitiae, sed est existentia realis, & physica , eryo hac gaudere debent futura , ut a Deo scientia intuitiva ab aeterno videan tu rised hac non gaudent ab aeterno in se ipsis; ergo ea gaudere debent in
XXIII. Confirmatur. χω est suturum , vel praeteritum , non est physice praesens , sed absens et esto enim com
cernat existentiam , eam tamen respicit, illud ut habendam, illud ut jam
habitam, nam suturum nunc non est, sed erit , praeteritum nunc non est , sed suit ; sed quod actu exercite non eli existentia , quae sit extra Renus notitiae , nempe reali , & ph Hic 1 , non est obiectum notitiae intuitivae , M
scientiae vilionis e cognitio namque prophetica , quamvis terminetur ad su-tara , ut obiective in mente Prophetae prςsentia, quia tamen non sunt Prophe-tς physice praesentia , cognitio Prophetica intuitiva non est , sed abstractiva . ergo &c. Sic ergo de ratione in tuitionis est habere obiectum praesens , scut de ratione gaudii habere bonum ossessum ; sed ad gaudium requirituronum actu realiter possessum , & non solum in apprehensione , nec sussicit bonum possi lendum ; ergo ad visio
84쪽
nem, seu intuitionem non sat erit objectuin esse videnti objective praesens,
nisi etiam sit praesens relliter. XXIV. Tandem ostenditur saepe dicto eκemplo, quo utitur D. Thomas. Transeunti per aliquam viam possunt
esse objective praesentes , & qui ante ipsum trantierunt ν de qui post ipsum transituri sunt: & tamen solus ille dicitur proprie videre illos, cui, utpote eos contemplanti ex alta specula , omnes sunt etiam physice praesentes ;ergo ad visione in non sufficit, ut ob-jegum sit objective praesens videnti , ni si sit etiam physice .XXU. Dices. Si diim cognosco Petrum absentem , eius essentiam , & existem iam per proariam speciem , Petrus fiat mihi physice praesens, manebit eadem cognitio ; sed posita Petri praesenti1, erit intestiva; ergo de au-
Urgeo. Cognitio insilia Titio ex stenti Bononiae de Ioanne existente Romae attingens quidditatem eius , ac caetera accidentia , esset intuitiva , &tamen obiectum non esset Titio physi- cd praesens ἔ ergo &c.
tentia eorum , qui notitiam intuitivam specie essentiali distinguunt ab abstractiva , negando mii. Mihi enim adveniente Petro , de facto physich praesenii , exurgit i ne nova cognitio, quaesit intuitiva, distinista a priori abstractiva. Respondeo secundo in sententia illorum , qui volunt, notitiam abstractivam , Se intuitivam distingui solum accidentaliter , eo quia notitia intuitiva solum addit supra abstractivam ali-uid extra genus notitiae, nempe phy- cain existratiam, Concessis praemisi sis , neg. cons. Sicut enim non valet.
Si, dum , Petro sedente, affirmo , Petrum sedere , Petrus a sessione cesset,& surgat, manet eadem propositio sor-milis ; sed, Petro a sessione cessante , eli salsa ; ergo erat salsa , Petro sedente. Iti nore valet. Si , dum cognosco Petrum absentem , Petrus fiat prς sens , manet cadem numero cognitio ἱ sed ,
Petro iacto praesente , est Intuitiva; ergo de prius. Ad id , quod urgetur , ad millo antecedente, nego consequentiam. Nam Ioannes existens Romae , esto non esset Petro existenti Bononiae praesens localiter , esset tamen in se absolute phy- sed existens, ideoqtie posset per speciem inissam Titio intuit me reprςsentari; secus de eo , qui nec loealiter, nec absolute in se foret existens. Adverto demum, qudd esto sutura sint Deo physice praesentia in aeternitate , sumta non adaequate , sed ina-dς quate , ut nimirum aequivalet tempori , quo de facto existent, quia tamen tria differentia temporis semper Deo praesens est , licet non pro semper, ide6 semper , Deo videtur , &cum ea omnia , quae in illa sunt extitura , Deo semper praesentia sunt.
q. IV. seientia Dei de D: urit eontingenitabus salvet eorum eontingentiam 'XXVII. , ε odus hie solutu dissei I- in limus semper visus est
nedum Theologis , 5e Patribus, sed peritioribus Philosophis , quorum aliis qui , ut ponerent in Deo praescientiam , rebus sustulere contingentiam , fleomnia nece isti te evenire dixerunt ἔalii , ne a rebus contingentiam toti rent, negarunt Deo praescientiam , ut supra tetigimus. A nobis utrumque conciliandum est . Nimirum di praescientia in Deo statuenda, & contii gentia rerum salvanda.
XXVIII. Dico ergo Divina praescientia , seu scientia de suturis contingentibus , esto infallibilis, non destruit rerum contingentiam ; M probatur . Quotiescumque , et to causa prima, Se universalis sit necessaria , &necessario inserens effectum , causa tamen proxima contingens est. estectas contingenter evenit , non necessario ;sed esto scientia Dei de contingentibus necelsaria , de insallibilis sit , c Ausae
85쪽
tamen proximae sunt contingentes ; ergo et diu, con inaeen: er eveniunt. Mai. probitur. Effectus enim contingens a caiisa ui iveriali non yrae scitur . ni si ut onendus a causa progima. & sub eadem praei cien: ia. sub ova cadit ensecius contingenter su u us , cadit e Iimn ordo causarum , a quibus , &Pet quas proxime aonendus est . Ita discurrit D. I hoinis tum l. p. qu. I A.
c. or ad s. XXIX. Eodem serὸ modo discurrit S. Augustinus I b. s. de C vit. Dei e. 9. , ubi ex quo praesciat Deus non solum, quod suturum est , sed etiam causas proximas, quibus in esse ponitur, arguit , quod conlingen Ier sutura prae sciat, quae ex causis proximis conti genter futura sunt e Non en autem l inquit J consequens , ut si Deo certures omnium ordo eausarum , ide3 nihiIst in nostra voluntatis arbitrio . Et imse quippe nos a voIuntates in causarum ordine sunt , elui certus es Deo , 6 que prascient a continetur, quoniam cla
humana voluntater humanorum opeνum
ea a sunt. Atque ita qui omnes rerum gausas praescivit , prefcio in eis eausis
etiam noras voluntates ignorare non potuit , quas nostrorum opertim eausas
esse , prsseivit . Et post multa . uu modo igitur s subdit J ordo causariam , qui preseienti certus es Deo, id e it ,
iat nihiI si in nosra wIuntate, eum in ipso tausarum ordine magnum habeant Ioeum no Ira voluntates '
XXX. Sed audiamus , quibus m mentis ducebantur , qui , ne everte rent in rebus contingentiam , negabant
in Deo praescientiam. Primo dicebant. Posita in Deo scientia de suturis comtingentibus , sequitur , vel quod scie tia Dei sit saltibilis, vel quM amplius contingentia non sint, sed necessiaria. Nam fututum a Deo stilum, vel potest non evenire , & sic scientia Dei poeti falli, vel non potest non evenire, & sic non est contingens, sed ne
Respondet D. Thom. quo. a. de veis
ris. art. 12. ad L. , negando, sequi trumque inconveniens allatum. Nam
Deus cognoscit futurum , non ut suis tu rum , quo pacto est coni ngens , di potens non evenire . sed ut piς sens, quo pacto est determinatum ad esse , unumquodque enim eκ quo est , determinale est, & necesse est esse. Non
tamen sequitur L inquit D. Thom. J quod
simplieiter dieatur necessarM.m et nee quod
scientia Dei fallatur , sicut Θ υior
meus non fallitur , dum video . Petrum Iedere , quamvis hor sit coni mens .
Aliter responderi rotest , quod esto futurum , ut stat sub scientia Dei , non possit non evenire , absolute tamen potest non evenire; ex quibus primum satis est, ut scientia Dei non sit saltibilis: secundum vero, ut futurum contingenter existat. XXXI. Dicebant secund3. Si scientia Dei est infallibilis respectu alicuis jus obiecti , non potest terminari ad
illud aliter ac terminatur, ergo ob cinctum non potest aliter evenire . Respondet D. Th m. in x. dis. 30. g. 2. art. l. ad 3. , quod si Deus scivitaliquid, non potest aliter scire , non absolute , sed ex suppositione , quod scivit , & voluit i quia scientia ejus est immobilis , & voluntas immutabilis & sic res ex hae suppositioneis , quod sit scita, non potest aliter evenire ; quod necessitatem absolutam non infert. Illud, quod es t ait D. Thom. Iaudatus J necesse es esse , dum ea; a Diuιὸ ι amen loquendo , non necesse ea Use ; ita Θ Deo scire nee e en, dum
scit e non tamen nee e es eum scire , ns necessi .ite immobi Irtas Is , qua πο- tantatis libertatem non exeludie s is' hse
XXXII. Dicebant tertib. In omni conditiona Ii, cuius antecedens est ne cessarium absolute , consequens est necessarium absolute; sed haec est quaedam condi l sonalis vera, si Deus scivit, hoe eontingens furiarum esse , hoe erit ,
quia scientia Dei non est nisi verorum :
86쪽
rum: Huius autem conditionalis antecedens necessarium est absoluth , tum quia est aeternum , tum quia significatur , ut praeteritum ; ergo &consequens est necesse tum absolute . Mai. probatur. Sic enim se habet antecedens ad consequens , sicut principia ad conclusionein ; sed ex principiis necessariis non sequitur conclusio, nisi necessaria; ergo &c. Confirmatur . Si Deus praescit in- fallibiliter Petri fletum post negationem , nequit Petius tollere illuὸ antecedens , nempe qudd Deus sciverit illum fletum ; ergo neque potest tollere illum fletum : in bona enim conis sequentia , qui non potest tollere antecedens , neoue potest tollere consequens ; ergo ne tus Petri non erit contingens .
XXXIII. Respondet D. Thomas huic argumento , quod sibi objicit , tum
lui E min. Nam hoc antecedens Deus stivit non est necessarium absolutὸ , potuit enim Deus non scire, hoc contingens esse futurum sed solum ex suppositione , nempe, elim sciverit, necesse est , ut sciat, quia scientia eius
est invariabilis , & immobilis, sicui &voluntas . Hoc eodem modo necessarium. est , esse sutyrum id , quod est a Deo scitum futurum , necessarium inquam , non absoluta, sed ut subest diavinae scientiae, seu ut illatum ex illo
antecedente Deus scivis: cum quo o
time stat , quod absolute, & in se sit
contingens. Quando enim Lait D. Th. hic ad x. I tu antecedente ponitur aIiquid pertinens ad actum anime, conse quens es arripiendum , non secundum
esse, quos in se es , sed ferundam quod
es in anima. aliud enim es esse rei in se ipsa , cs' esse rei in anima . in puta si diramisi anima imettigit aliquid ilIud est immateriale , intelligendum es , quod illud es immateriale feeiandum quod es in intellectu , nou secundum qu des in se ipso .. Et similiter si dieam : si
Deus scivir aliquid , illud erit e conse-
quem intelligendum ea , prout subes dia vine seientst , scilicet pro ut es in Dapresentialitate ἰ ω sic neeefarium en , fui antee edens : Quia r omne, quod
est , dum est , necesse est esse, ut diis
eitur r. Periermeniar eap. 6. Eodem modo resp. qu. 2. de verit. citata ari. IX.
ad γ. XXXIV. Hinc ad confirm. , dist. consequens: ergo neque potest tollere illum fletum, ut subest illi antecedenti , conc. consequent. ; absoluid, nego consequentiam . mi enim non potest tollere antecedens inserens insallibiliter consequens , esto non possit tollere consequens , ut subest illi antece- cedenti, potest tamen illud tollere absoluid, & in se e quia, cum in antecedente ponitur aliquid pertinens ad actum animae, consequens debet accipi secundum esse, quod habet in anima, non secundum esse, quod habet in se ;& maxim E si antecedens inserat con sequens , ut libere ponendum , sicut in eam de flectu D. Petri: tunc enim licet fletus ut a Deo scitiis sit necessario ponendus, necessitate consequentis, ut tamen in re ponendus , voluntate D. Petri, est ponendus liberE , sic , ut possit absolute non poni .. XXXV. Dicebant quarto . omne scitum a Deo necesse est esse ; sed nullum contingens suturum necesse est esse ; ergo nullum. contingens scitur 1
XXXVI. Confirmatur . Ex uΠa majori necessaria, & alia ira nori de r-Ρ sequitur conclusio de necessitate, ut atet iis hoc syllogismo omne scitum Deo necesse est esse verum; sed Petrus eurret scitur a Deo; ergo necesse .
est , eme verum , quJd Petrus curret ;ergo scientia Dei tollit contingentiam. XXXVII. Respondetur distinctione suberi ius data , eoncedendo ma 1. de scito ut scito, & ut dicit ordinem ad scientem , negando ver5 malo de re, quae est scita . Pro maiori tamen intelligentia advertit S. Thomas hic as 3. ,
& citata qu. 1. de verit. arr. I x. ad 4.,
quod haec propositio omne scitiam a Deo
87쪽
unde νes potest est neeefarium consuevit distinguit aut enim est de re, aut de dicto. Si intel
est sensus : Omnis res , quam Deus scri , est necessaria. Si intelligatur de dicto , est composita , & vera.& est lenius rHoc dictum stilum a Deo esse es necessarium ut sit, quia non potest esse , quod Deus sciat aliquid eue , & illud non 'xxxv III. sed obstant cuidam dicentes , hanc distinistionem locum habere in sormis separabilibus a subiecto , & quae sibi invicem succedere possunt in subiecto , ut si dicam , albumpti ni Ie est esse nigrum , quae quidem de
dicto est falsa , & de re est vera z res enim, quς est alba, potest esse nigra, quia ab ea separari potest albedo , & succedere nigredo ; Non tamen habet locum
in sormis inseparabilibus 1 subiecto ,
ut si de eo rvo dicas, Comum nigrum pusibile es esse album : haec enim sive sumatur de dicto, sive de re salsa est . Atqui esse scitum est inseparabile are , quia, quod est scitum a Deo, non potest esse non scitum, vel scitum, &postea nescitum ; ergo Scc. XXXIX. Respondeo ex D. Thom. laudatis locis , discursum iactum vim habiturum , si hoe , quod dico fertum ,
importaret aliquam dispositionem ex natura rei subjecto inbs remem , sicut ni infredo est dispositio ex natura rei In-
ςrens corvo . Sed eum 1 ortet actum
scientis , ipsi rei scita extrinseeum s licet semper seiarur J potes aliquid attribus
fecundum se , quod non attribuitur ei, in quantum sat sub actu fetendi .. Si ent esse materiale atιribuitur Iapi ι ρ- eundum se , quod non attribuisur et , s eundkm quod es intelligibile. Addit idem S. D. qu. 1. de Verit. cit. ad 4. , quod quamvis fetentia Dei invariabitis fit , ω semper eodem modo : tamen dispo ris , fecundum quam res refertur ad Dei cognitronem invariabilem , non semper eodem modo se habet ad ipsam ; refer
tur enim res ad Dei cognitronem , secun-
dsem quὸd est in sua prasentialitate, , prssentialiis autem rei noti sempeν ei
conventi et unde res potest aeripi eunta
tali dispositione , vel sine ea , cir sie per
eonsequens potes accipi illo modo , quo νefertur ad Dei eognitionem , veI alio mo
Ad confirm. eodem modo dico, quod hςc propositio, omne stilum i Deo ne-eesse est , esse verum , si est de dicto , facit sensum compositum, & est vera , non enim potest esse, quod Deus sciat
aliquid esse, Si illud non sit: si vero de re , iacit sensum divisum , & est salsa , quia salsum est , quod omnis res
a Deo scita , si necessaria. XL. Dicebant tandem . Posita scieniatia Dei de his suturis, tollitur de medio humana cura , si enim Deus aliis
quid prςscivit fore , illud erit , sive
humana cura adhibeatur, sive non . Hoc argumentum inserius tractabitur ; Interim respondeo ex doctrinet Sancti Augustini supra relata et quod sicut Deus praescivit, sutura videlicet, ita pristivit etiam curam , & dilige tiam humanam, & caetera media , qui bus suo tempore in esse ponentur; sue ut enim praescivit messem hoc anno colligendam , ita labores , & sudores rusticorum in colenda terra, seminan do , & metendo , praescivit . Quare tantum abest , qu bd divina praescientia tollat de medio humanam curam , quin potius illam inserat . QIiat harie fenus dicta sunt de praescientia circa contingentia, viam parant ad ea , quς inserius de divinis decretis dicturi erimus . Ea propter bene notanda sunt. In praesenti tota controversa inter Nos , & Molini stas vertitur in designando medio , in quo Deus cognoscat sutura contingentia. Hoc in sequemibus ira labimus.
88쪽
An Deus cognoscat futura contingemtia absoluta in sua essentia, & divinis ideis pro priori ad suum decretum exercite existens L . I. Non eunoscis in Essentia pro prlari ad
eognoscere sutura contingen ita absoluta in sua Effentia habente rationem Ideae pro priori ad decretum suae voluntatis exercite existens. Probatur. Essentia divina, sive per modum speciet , sive per modum
ideae considerata , pro priori ad decretum exercitd existens non repraesentat sutura contingentia; ergo non potest Deus ea cognoscere in sua eL lentia pro ii Io priori. Anteced. prob. Prinio ex D. Thoma qu. 3. de Verit. are. 6. , ubi ait. Idea propriὸ dicta respicis
pra aream tunitionem , non solym in actu, sed in babitu. Unde eam Deus de his , qua facere potes , quamvis nunquam δε ι facta , nee futura , habeat eo gnitionem virtualiter pratticam , relinquitur , quod idea post esse ejus, quod nec est, nec fuit, me reiι ἰ non tamen eodem modo, μυι est eorum , qua sum , EVI erunt, vel fuerunt. Quia ad ea , qua funi, wI erunt, vel fuerunt produrenda , determinalar εα proposita divina voluntaris , non autem ad ea, qua nee funt , nec erunt , nee fuerunt, caesic bm, modi habent quodammodo indeurmiis
natas ideas. Tunc se s sed idea divina pro priori ad decretum non concipitur, Di determinata ad producenda futura , sed ut indeterminata , cum solum determinetur per propositum susvoluntatis; ergo pro illo priori no repraesentat determinate sutura conis tingentia . Secundo. Omnis reprς sentatio divini egentiae pro priori ad decretum liberum est omnino necessaria, quia decre-
tum est primum praedicatum sormaliter liberum ; ergo si pro illo priori
reprς sentarentur, reprς sentarenturn cessario sutura , & non essent contingentia .
in Tertid . Id, quod non est futurum, nequit ut suturum ab Essentia divina repraesentari, neque ut tale a Deo cognosti et Quomodo enim rect/ dieiι- prsis Diri futurum , quod non est futuriam νs inquit S. August. lib. t. de anima, oeeius origine e. ix. l; sed pro priori ad decretum nihil est , aut potest concipi , ut suturum ; ergo'&c. Min. ex dicendis constabit. Effectus enim nequit praecedere , aut praevid eosnosci ad causam ἐν sed decretum Dei sicut est prima causa, quare res sit, ita est prima causa , quare Tes contingens, ut pote indifferens , potius sutura sit , qu m non sutura; ergo&c.
eipua contraria' sententiae volentis , quod divina essentia pro priori ad decretum repraesentet sutura contingentia , quia est infinita in repraesentanis do . Procedit enim ex falso supposito,
nempe quod pro illo priori res sit, vel
concipiatur futura ; at cum pro eo signo res non sit sutura , sed contingens ad utrumlibet, quomodo poterit essentia divina repraesentare , ut suturum , quod non est futurum y Equiisdem essentia divina in repraesentando est infinita r sed est etiam vera ; atqui si repraesentaret suturum , quod futurum non est, repraesentaret salsum, & divinus intellectus si eognosceret, salsum cognosceret; ergo&c. Nec tamen proin inde tollitur , quin etiam pro illo priori sit infinita in repraesentando , re praesentat enim quidquid pro eo priori repraesentabile est ; Quod autem noli repraesentet suturum , non est eκ desectu sus repraesentationis, sed ex desea obiecti, nempe suturi, quod , cum pro illo priori nondum sit, repraesentabi Ie non est .
ta hypothesi , quod non esset causa suturorum essentia divina , adhuc
89쪽
QPen. m. De Scient. futur. conting. absol.
illa repraesentaret , quia infinitata . Nam haec hypothesis destruit se ipsam. Si iramque divina essentia non esset causa suturorum, non esset idea , nec haberet rationes illorum . Qii modo erga ea repraesentaret ρ repra sentaret , quia infinita, non repraeseristaret , quia eorum idea non esset. IV. Ergo t inquies in essentia divina est idea futurorum ; ergo ea praecisa quocumque decreto repraesentat. Respondeo ex D. Thom. eis. quas. 3. de verti. art. 6. , quod essentia divina aliter est id ea rerum ante decretum , aliter supposito decreto. Nam ante estidea solum in habitu , & indetermina-tE , solum autem est idea actu , & determinath reprς sentans producenda, ex proposito sus voluntatis. Quare disting. secundum consequens, ea repraesentat inde terminate , & in habitu , co. com sequem iam , determinat b, dc actu, nego consequentiam ἀU. Replicas. D. Thom. r. p. qu. I 4.art. I 3. loquens de Deo cognoscente
futura contingentia dicit , qudd ea certo cognoscit, non solum quia habet rationes, seu ideas rerum apud se prς- sentes , sed etiam quia ipsae res sunt ipsi pr sentes. Non solam sinquit ea
ratione, qua babet rationes rerum apud
se prasenter, sed quia Uur intuitus fertur ab alterno supra omnia , prout sunt in sua praesentiaIitate. Ergo duos modos cognoscendi admittit , unum in suis ideis, aIterum in eorum praesentia aeternitati . Respondeo, dist. consequens, in suisi deis. jam per propositum suae voluntatis determinatis, & factis in actu ad rerum productionem , concedo consequentiam l ideoque non solum dicit , quia habet rationes rerum vis se , sed addit , prasentes in suis ideis nondum per propositum, suae voluntatis determinatis . & factis actu Deo obiective praesentibus , nego conseqtia Haec est doetrina ejusdem - Doct. supra relata ex qu. 3. de verit. art. s. Intendit erispo s. Doet. in loco adducto assignare duplicem modum , quo Deu&cognoscit futura ex duplici eorum praesentia runa quidem obiectiva in id eis cognitis , ut determinatis per decretum ad eorum productionem . altera phy sica , qua sunt illi in aeternitate praesentia. . ILNon in Deereto , ut futuro. V Identes aliqui, inter quos SuareZ ,
essentiam divinam per modum ideat non esse sussciens medium in Deo ad certam futurorum contingentium cognitionem , dicunt, ea cogn scere in suo decreto pro illo priori futuro. Contra quos
gnoscit sutura contingentia absoluta in suo decreto, ut futuro. Prob. Decretum Divinum nequit esse , nec con-eipi suturum; ergo decretum, ut suturum nequit esse medium ad cognoscenda sutura. Antec. prob. Primo eκ
ubi de actu praedestinationis , qui in
ejus sententia includit actum voluntati, dicit: actui pratiotinatio uis, cum
mensuretur aternitate , numquam eadix
in prateratum , sicut numquam ea futu
Secundo sic. Creaturae esto sint suturae respectu propriς durationis , non tamen sunt suturae Deo , neque pro aliquo priori, quia videt illas in sua .eternitate, respectu cuius nihil est futurum , sed totum prς sens ; ergo mul-th minus decreta post unt a Deo videri , ut sutura , eique sutura esse , quae aeternitate , ut mensura sibi propria
Tertio . Ut aliquid sit verE suturum , omnino requiritur, ut de ea veri ficetur , nunc non est , re postea erit, ut Adυersarii volunt a sed nullum est a signabile instans, in quo de divino decreto circa salura veri ficetur , nunc non est , sed immediatὸ erit , cum sit aeternum ; ergo &c.
VII ia Respondebis , quod esto. ut aliquid formaliter , & in rci sit futurum ,
90쪽
requiratur, ut de eo in aliquo instanti reali veri ficetur nunc non en , feserit posea et ut tamen aliquid concipi possit cum landamento, ut futurum ,
sufficit, qu pro aliquo priori rati
nis concipiatur , antecedere suam existentiam , seu , ut in aliquo priori concipiatur, ut non existens, &in posteriori existens; sicut in nostra sentenistia, qu 1 statuimus actum intentionis, qua Praedestinati eliguntur ad gloriam ,
praecedere prioritate in quo actum e
lectionis meritorum , in eo priori, in quo concipimus actum intentionis, non concipimus actum electionis , ut jam exi stentem, sed ut extiturum pro alio posteriori.
intelligatur laturum , ut distinctum a praesenti, requiritur , quod in aliquo
signo concipiatur, ut positivE non existens ; sed contra rationem aeterni est, quod in aliquo signo concipiatur, ut
positive non existens et alias non comciperetur , ut aeternum ἔ ergo&c.
Contra seeundo. Si Deus in illo primri ad decreta cognosceret sua decreta , ut futura , ea cognosceret in sua v luntate comprehensa , & ut determinata ad ea ponenda . sed pro signo antecedente ad decreta voluntas divina non concipitur determinata ad decernendum , sed prorsus indifferens ad v-trumlibet, cum non determinetur , nisi per suum decretum; ergo &c. Contra tertio. Si pro illo priori verificatur , qudd decretum erit ; ergo pro illo priori voluntas divina est determinata ad decernendum; sed non determinatur ad decernendum , nisi per decretum ; ergo pro illo priori concipitur decretum , ut existens.
Quod confirmo sic. Voluntas divina pro illo priori ad decreta, vel est indifferens ; & sic in ea non potest certo,& determinate cognosci decretum p tius suturum , qu m non futurum .
Vel est determinata ; & sic quaero: an si determinata necessiario ad decernendum , vel libere Si primum ; ergo ejus decreta necessario ponemur, non libere. Si libere ; ergo est determinata per propositum suae voluntatis I ergo
IX. Tandem sic discurro. Vel illud decretum , quod fingitur laturum , est ab intrinseco eis caκ, & per se insallibiliter inserens suturitionem rei, vel ab intrinseco indifferens Si primum ergo jam Deus cognoscit futura contingentia in suo decreto , saltem ut suturo. Si secundum t quod revera dicunt Adversarii ὶ ; ergo in eo, live suturo, sive praesenti nequit Deus certo cosnoscere futura r cum in medio intrinsech indifferente ad utrumlibet , nequeat aliquid determinatum cognosci .X. Neque id , quod adducitur pro exemplo , aut obest nobis, aut ipsis sa-vet . Nam pri md nos in Deo actum intentionis non distinsuimus ab actu electionis ex parte Dei, sed solum ex
parte connotatorum , & ex modo eoniscipiendi. Secundo non dicimus, quM Deus in eo signo , quo intendit finem,
concipiat electionem mediorum , ut suis turam ; Sed dicimus, quod Deus uno,& indi .isibili actu intendit finem , &eligit media: aia tamen finis, ut inistentus , est causa mediorum, ide' ex nostro imperfecto modo cognoscendi concipimus, actum divinum prius terminari ad finem , quam ad media, &dum terminatur ad finem , vocamus i tentionem , dum verd ad media , electionem nominamus. Τolerabiliores tamen essemus nos , si in signo intentionis conciperemus electionem futuram , quia in eo signo conciperemus divinam voluntatem determinatam per intentionem ad eligenda media . Verum Adversarii in s3no antecedente decreta non possunt in voluntate divina concipere , nisi vel absolutam necessitatem, vel omnimodam indeterminationem , & indifferentiam , ut dixi
XI. Dices . Deus antequam quidquam decerneret, scivit, quid volumias sua decretura erat; ergo in suo decreto ut suturo potuit sutura cogno-Κ a scere.