Theologia scholasticodogmatica juxta mentem D. Thomæ Aquinatis ad usum discipulorum ejusdem angelici præceptoris accomodata per F. Vincentium Ludovicum Gotti ..

41쪽

Quaest. III. De medio Divin. Scientiae

quin quodcumque objectum posset ex vi alterius cognosci. Min. vero prob. prim5 . Magi x necessarium non potest connecti cum minus necessario ;sed diQina essentia est magis necelsaria, quam creaturae; ergo &c. Secundo. Si divina essentia connecteretur cum creaturis , iam non posset subsutere divina ei sentia , si perirent creaturae poisibiles e unde si omnes impo sibilitarentur, imb una earum, et ii villisima , puta sorinicia , impo sibilitaretur Deus ; sed hoc videtur maximum absurdum ἱ ergo &cia Min. probatur . Alias Deus dependeret 1 creaturis , indigeret illis ad suum esse : id enim dependet ab aliquo , & indiget illo , sine quo non potest

subsistere ἀVII. Hoc argumentum tangit praecipuum contrariς sententi et sundamentum , cui respondeo conc. mai. , ΠUOmin. Ad primam eius probat. neε absolute mai. , quae instatur , tum luessentia , quae magis necessaria est , quam proprietates a tum in principio, quod magis necessarium est , quam conclusio : & tamen tam essentia cuin sua proprietate connectitur , quam principium cum conclusione . alias non elset necessaria , ω bona consequentiae a principio ad conclusionem. Cuin ergo sit necessaria , & bona consequentia et Deus potest hominem sacer ergo homo potest fieri , seu est poisibilis: clare apparet , divinam ei sentiam esse eum creaturis conn am .

VIII. Dices. Esto en x aliquomodo respectivum , & dependens p .sit cum alio connecti , etsi magis necessariumst , non tamen ens Omnino absolutum , & independens et quia idem videtur ella connecti cum alio ac ad illud referri , & ab illo dependere; sed divina essentia est ens omnino absolutum . ω independens ergo &c. IX. Respondeo negando maj. Magnx enim eth diffarentia inter connexionem , & ordinem , ac dependentiam . Eilo enim omnis ordo , & dependen- Iia importet connexionem, non omnis tamen toni exio importat ordinem, Mdependentiam , saltein in utroque extremo. Sic et Ientia connectitur cun

proprietatibus, signatum cum signo, scitum cum sciente e & tamen nec eia sentia dicit ordinem ad suas proprietates , nec dependet ab illis , nec signatum ad signum , neque scillim ad scientein resertur , aut dependentiam dicit , sed E contra . Similiter pater connectitur in quantum pater cum fi liis , & tamen pater non dependet 1 filio, neque filius, ut talis , patre, quia relativa sunt simul natura. Connexio igitur ex propria ratione sor

mali solum dicit, quod si unum est ,

deneat ella & aliud , seu unum esset non poIse sine alio et quod ex terminis, nec dependentiam dicit, neque orespectum, saltein ex parte utriusque extremi , sed necessariam coexisten

tiam α

maj., Impossibilitaretur Deus a priori , nego ma I., a posteriori, conc. mai. Ex quo ergo deficerent creaturae possibiles , seu aliqua earum impossibilis fieret , arbueretur defectus Omnipotentiae, quia deficet et illi aliquod prςdicatum intrinsecum , & essent tale, nimirum virtus contentiva illius creaturς. Talis tamen desectus in Deo non oriretur a priori 1 creatura, quasi quhd desecius creaturae et set causa desectus Dei, sed solum a posteriori, ac veluti ex signo, quia si deficeret creatura 1 poisibilitate, lignum effet, quod prius desecisset in Deo vis ad producendam illam et non enim stat , quod maneat in Deo vis producendi creaturam ,&quod creatura non maneat possibilis , cum tota poisibilitas creaturae radicetur in polentia , & virtute Dei potente illam

producere .

Hanc sequitur, quidem creaturas dependerQ a potentia Dei , sed non Dei polentiam a creaturis . Pro quo ad verto , triplicitet posse unum connecti cuin alio. Uel sicut prius cum posteriori , & hoc modo prius non dependet a posteriori, sed facit potius , se de

42쪽

pendere posterius ; seque Deus conis nectitur eum creaturis. Alio modo sicut posterius eum priori, & hoe modo posterius a priori dependet ; & siecreaturae connectuntur cum Deo. Teristio modo connectuntur simulianexis ,

nimirum relativa, quae sunt simul naturi , & neutrum eorum dicit de penis dentiam ab altero. ocumque autem modo connectantur, si unum existit, necesse est , ut existat & alterum , quia mutua coexistentia est ratio sor- malis connexionis. XI. Obiiciunt secund5 . Dato , qudddivina essentia connectatur eum possi-hilibus , non tamen connectitur cum creaturis praesentibus, praeteritis , &suturis ; ergo si item has Deus non cognoicet in egentia sua. Ant. prob.

Ex quo creaturae praesentes Sc. cadant a praesentia &c. . non arguitur,

neque a posteriori desectus , aut aliqua mutatio in omnipotentia Dei; ergo &c. Consequentia probatur. In Iantum enim Essentia Dei connectitur cum possibilibus, quia si creaturς posis biles caderent a possibilitate , mutaretur, vel destrueretur omnipotentia; ergo ab opposito si omnipotentia non

destruitur , nee mutatur Sc. XII. Respondetur , dist. antec. , Divina essentia quasi in actu primo sumta

non connectitur &c., Conc. ant. , sumista in aetii secundo , nego antee. Igitur egentia Divina , seu omnipotentia potest considerari dupliciter Primhvelut in actu primo, quatenus antevertit omne decretum liberum producendi , & conservandi creaturam in esia se: & si hoc modo consideretur , conia nectitur quidem , & est medium c gnoscendi creaturas ut possibiles, quas ut sie in sua virtute prae continet; non tamen connectitur cum existentibus , praeteritis , & suturis et quia pro illo priori nullum intelligitur decretum de eκistentia, prςteritione , aut suturitione , & consequenter nec existenistia , praeteritio , aut futuritio ullius rei . Secundo potest considerari, ut

in actu secundo , & pro ut jam determinata per deere tum suae Voluntatis

ad producendas, vel conservandas creaturas pro tali, & tanto tempore ; &sc connectitur cum creaturis existenistibus, praeteritis, & suturis: quia ex Omnipotentia sic determinala insertura priori existentia, praeteritio, latuinritio pro eo determinato Iempore quo eam decrevit. Ad prob. anteced. conceta anteced. , nego conseq. Et

disparitas est e quia . si creatura de posis bili fieret impossibilis,deficeret in Deo

virtus contentiva illius, quae cum Deo sit essentialis, si defiteret, Deus mutaretur , & deficeret. Ex eo autem. quod creatura modo existens ab existentia cadat , & fiat praeterita , solum sequitur , qudd Deo deficiat denominatio conservantis illam; ex desitione autem talis denominationis , quae nullam intrinsecam persectionem in Deo dicit , non sequitur , Deum mutari, aut deficere, sed solum mutari, & deficere creaturam. Uideantur superius itia. quoi. I. dub. a. s. 3.

XIII. Tert id obiiciunt. Deus est

causa creaturarum ratione omnipotentiae ; sed cognitio, sua Deus creaturas possibiles cognoscit , intelligitur prςcedere omnipotentiam e prius enim concipitur in Deo intellectus, & consequenter cognitio, quam omnipotentia ; ergo &c. Rursus. Si per impossibile Deus non

esset omnipotens, adhuc creaturas possibiles cognosceret; ergo Dmnipotentia non est medium in quo Deus eas coingnoscat. XIV. Respondetur, dist. min. , prς- cedere omnipotentiam proxime sum- tam , concedo min. , radie aliter sum- tam , nego minorem . Esto enim omnipotentia eroxime sumta si attribuisbutu in intellectu , & cognitione posterius attamen Omnipotentia radicaliter sumta, nempe essentia divina , quς est radix communis omnipotentiae , Maliorum attributorum antecedit cognitionem.&haec est medium n quo Deinus creaturas cognoscit, ita , ut haec D a Pr

43쪽

28 Quas. III. De medio Divin. Scientis

propositio sit vera , priori et Deus scit omnia , quia potest sacere omnia . Ad id, quod additur, consequenter ad mox dicta respondeo , quod si per impossibile Deo deficeret attributum omnipotentiae, quae est ipsi ratio proxima producendi creaturas , adhuc illas co3nosceret in omnipotentia radiis cali, nimirum in essentia sua , in qua radicatur omnipotentia , & est prima ratio producendi creaturas. DUBIUM IV. Λn Deus possit cognoscere Creaturas

immediate in te ipsis, ut in

medio. s. I. Resolutio Dubii .

Non parvi momenti est hςc quς-

stio: quae esto procedat modo de solis creaturis possibilibus: ex dicendis tamen circa istas facith de- Promi poterit , quid dicendum si defuturis; de propterea ex decisione hujus difficultatis , tanquam ex praecipuo sundament O , apparebit, an admittenda sit, an reprobanda scientia

media.

nec cranoscere poteli creaturas immediate In se ipsis , seu in se ipsis , ut

in medio. Prob. prim6 ex dictis. Tum quia , si Deus cognosceret creaturas immediath in se ipsis , posset in creaturis, Vel ex creaturis cognitis in se ipsis seipsum cognoscere, cum per illas Deus suificienter manifestetur , &consequenter habere scientiam a posteriori sui ipsius: quod superius repro

bavimus .

. Tum quia , etiam , ut supra vidimus , rei pectu Dei idem est obiectum motivum ac terminativum; sed crea- Iurat , ut diximus, non possunt esse sobjectum motivam divini intellectus, nec enim possunt eum movere per speciem sui ι ergo neque possunt esse Objectum immediate terminativum. II. Probatur secundo . Creaturae, ut vidimus , non potiunt esse Obsecium terminativum primarium divinς cognitionis , alioquin specificarent divinam cognitionem , quae propterea esset primario propter illas ; sed si creaturae immediate in se ipsis terminarent divinam cognitionem, eam terminarent

primario; ergo &c. Min. prob. Tum quia cognitio effectus in se ipso , Senon in causa , non est cognitio effectus ratione causae , sed ratione sui ,& ideb tei in initur immediate, di per se prim6 ad effectum : sicut cognitio Imperatoris in se ipso, & non in sui imagine pri ino , & per se terminatur

ad Imperatorem . Tum etiam , quia cognitio terminata , non primari O , &per se ad creaturas , sed ad Deum , est cognitio creat urat um, non in se ipsis, sed in Deo : scut cognitio per se

primo terminata ad causam, & non ad effectum est cognitio effectus , non in se , sed in causa e de cognitio primariis terminata ad speculum, & non ad rem , quae reprssentatur in speculo,

est cognitio rei , non in se ipsa, sed

in speculo. III. Dicunt primδ , nullum esse a

surdum , creaturas extrinsece , de amgui ii ve specificare cognitionem ad se terminatam , etsi divinam , quia ex hoc solum arguitur, quod actus ad se primo terminatus si specie diversus ab actu per se primo terminato ad aliud . Sed eontra primo. Nam esto obiectum specificet potentiam , vel actum solum extrinsecE , est tamen causa formalis

extrinseca , dc a priori illius , quod est actum illum produci cum respectu dependentiae ab illo , tanquim a sua mensura , & norma obiectiva, Se actum esse propter illud , non autem illud

nempe ob Icctum propter avium ; unde docent Philosophi , actum dicere resin pectum transcendentalem ad obsecium sui specificativum , Objectum aulem nullum dicere respectum ad actum, vel potentiam. Haec autem quis non videt divinae cognitioni prorsus repugnare t

44쪽

seeundδ. D. Thomas I. contragentes c. 48. docet oppositum hoc discursui operatio intellectualis speciem , ω nobialitatem habet ferundam id , quod est per se , 6' primis inteIIectum , quum hoe sit ejus obiectum. Si igitur Deus aliud a se intelligeret , quasi per se , prim

intellectum , ejus operatio intellectualis

speciem , o nobilitatem haberet Diania dism id , quod est aliud ab ipso . Hoeautem es imposnue et quum sua operatio sit ejus essentia i ut ostensum est i sis igitur i, bile est , quod intellectum

1 Deo primis , ω per se , sit aliud ab

ipso. IU. Dicunt propterea secundo , creaturas non lare objectum primarium , nec specificativum , etiams immedia id terminantes divinam cognitionem : non enim omne, quod immediate attingitur, specificat , sed soluin illud , quod attingitur immediath primario. Addunt, hoc solum esse , quod ratione sui, nedum terminat, sed etiam movet. Crea in turet autem, etiamsi immediate terminant divinam cognitionem , non sunt tamen motivum, neque ad eam per se

moventa

V. Sed contra prim5 . Creaturae dum terminant divinam cognitionem , vel eam terminant, ut aeque per se ipsas inspectae , vel ratione divinae essentiae per se , & prim b terminantis. Si hoc

secundum ; ergo non terminant immediath in se ipas : idem enim est teris

minare ratione alterius ac non teris

minare ratione sui , & immediath in se ipso. Si dicatur primum . ergo ratio formalis, qua creaturae terminant divinam cognitionem, erit sua intrjnseca intelligibilitas, & ratione hujus terminabunt, & dabunt speciem divinae cognitioni. UI. Contra secundo . Si creaturae immediath in se ipsis d vinam cogniti

nem terminarent , ad eam etiam immediath moverent, & consequenter esissent obiectum , nedum terminativum,

sed & motivum ; erso essent objectum primarium, & specificativum, quia, ut vidimus in D. Thom. hac quoi. 14.art. s. ad 3. , quod ratIone sui movet ,& est principium cognitionis , illam

specificat. Antec. prob. Deus vel in vetur a creaturis ad cognoscendas i I

las in se ipsis , vel solum movetur , sua essentia. Si , creaturis ; ergo hae

sunt obiectum motivum, ac proinde specificativum. Si sollim movetur abessentia sua; ergo non cognoscitere turas immediate ratione sui, & in se ipsis, sed ratione essentiae , & in ensentia. Conseq. prob. Nam obiectum non cognoscitur, nisi ut repraesenta tur per speciem ; sed per essenti arria. divinam non repraesentantur immedia

id , & per se primo , sed mediath s

gnoscit creaturas immediath in se idiss , nec ea cognitione , qua cognoscit illas in se ipso , nec alia virtualiter distincta . Non primum , quia cORn scere creaturas in se ipso, & in se ipsis , sunt diversi modi, qui eidem c gnitioni convenire non possunt , imboppositi: est enim cognoscere in se ipsis , & ratione sui, & cognoscere non in se ipsis, sed in alio, & ratione alia terius . Non secundum , quia si cognitio attingens creaturas in se ipsis viratualiter distingueretur a cognitione, attingente illas in Deo, iam talis cognitio unice , & adaequat E terminaretur ad creaturas , & nullo modo ad Deum: cumque non esset aliud obiectum talem cognitionem specificans .

non posset specificari nisi a creaturis.

. II. Solvuntur objecticarer .

VIII. 3 Rimd obiiciunt. Vis cognois L scitiva Dei, utpote infinita ,

debet cognoscere creaturas omni m

do, quo cognoscibiles sunt; sed sunt cognoscibiles, nedum in Deo, sed gein se ipsis; ergo &c.

Confirmatur. Intellectus summhe gnoicitivus , dc ex se determinatus ad

45쪽

34 cius. III. De medio Divin. Scientia

cognoscendum Omne verum , potest

moveri obiective ab objecto , quod reipsa & intrinsece est verum ; sed intellectus divinus est determinatus ad omne verum, & creaturae sunt intrinsece verum; ergo &c. IX. Respondetur, dist. mai., omnimodo se tenente ex parte rei cognitae, conc. mai. , modo se tenente ex parte medii in quo , seu ex parte co-Fnoscentis , subdist. , si nullam dicat Imperfectionern , co. mai., s aliquam dicat imperfectionem , nego mai. Deus ergo, ex quo virtutis infinitae sit ii cognoscendo , debet cognoscere creaturas omni modo , quo cognoscibiles sunt eκ parte rei cognitae, id est creaturas omni modo, suo sunt , ita, ut

nil cognoscibile si in eis, quod Deus

non penetret . Non tamen debet eas cognoscere omni modo &e. ex parteis

cognoscentis, seu in omni medio, in quo cognoscibiles sunt, & ex vi illius illas attingere et alias eas deberet a tintingere, & discursivh . & in medio opinativo, cum etiam sic cognoscibiles sint. Debet ergo eas attingere ex pa te cognoscentis in , & vi illius medii summam dicentis persectionem in modo cognoscendi . Sie igiιur dicendumen , quod Deus non folism rognostit, res

osse in se ipso, sed per id, quod in sciis

ipse continet res , cognostis ear in proin pria natura ; 6' tanto perfectilis, quanistis perfectiis es unumquodque in ipso . Ita D. Thom. hac qu. I 4. art. s. ad L. X. Ad confimi. respondeo, probare creaturas esse posse, non obiectum

terminativum , sed etiam motivuin et quod tamen plerique adversariorum negant. Dico ergo , intellectum divinum , eκ quo est determinatus ad omne verum , & summe cognoscitivus, debere moveri objectivd immediaid a se, non Vero ab alio extra se : unde moveri debet a sua essentia. quae est representativa omnis veri, sicut ipse est determinatus ad cognoscendum

omne verum .

XI. Secundo obiiciunt . Ex eo , qudd Deus cognoscat creaturas immea

diatd in se ipsis, non sequῖtur, qu bd

ejus cognitio specificetur , & dependeat ab illis; ergo &c. Antet. Prob. primo . Si Deus cognoscat creaturas in se ipsis, tamen ad eas co3nOscendas non movebitur a creaturis , sed a sua essentia, & solum terminabitur

ad illas; sed cognitio specificatur , non ab obiecto pure terminativo , sed ab

Obiecto motivo , ut docet S. Τhom. hac quKs. I . art. s. ad 3.; ergo &c. Secundo. In Deo dantur plures formali tates tinmediath terminatae ad creaturas , imo & primario , quin abistis

specificentur : omnipotentia enim , utpote productiva , immediat E , & primario respicit producibile extra Deum , & consequenter creatum , quia

nil divinum est producibile . Idem dicito de Providentia, Iustitia, Miseri

ad primam probat , nego mai. Supra enim ostendimus , qudd creaturae , si immediate terminarent in se ipsis divinam cognitionem, ad eam etiam m verent . Objectum enim , quod rati

ne sui non movet divinum intellect um , nec ratione sui cognoscitur , sed in alio , in quo repraesentatur. Ad secundam nego anteced. Sicut

enim nulla divina sormalitas potest specificari ab aliquo creato , ita nec potest primario illud respicere , aut ad illud terminari. Neque oppositum

evincunt exempla adducia. Omnip tentia enim non distinguitur adhuc vi

tu aliter a divino intellectu et quare sscut divinus intellectus primario respicit solum ens divinum , ut per se primo cognitum , & ens creatum in lum secundario , ita Oinnipotentia illud respicit , ut rationem se communicandi ad extra . Lichi autem formalitas omnipotentiae reduplicativE sumta sollim respiciat creaturas: haec tamen formalitas solum nominat , ac explicat terminationem secundariam

divini intellectus. Idem dico de Pr videntia , de Iustitia , & Misericordia et Justitia enim , & Misericordia solum expli-

46쪽

, Dub.

expileant terminationem secundariam divinae voluntatis. XIII. Sed initas. Omnipotenti C. , Iustitia &c. immediat E terminantur ad creaturas, & tamen illas solum secundar in respiciunt; ergo poterit divinaeognitio immediatE terminari ad ereaturas , & illas solum secundario res.

picere

Respondeo negando consequentiam. Et disparitas est quia cognoscere aliquid solum secundario, est cognoscere illud ratione alterius prius cogniti , cognoscere autem unum ratione alterius . non est cognoscere illud immediath in se, sed in alio, velut causa, v et ut speculo : unde Deum cognoscere creaturas secundario , & illas cognoscere immediat E in se , sibi contradicit. At producere aliquid se- cundarib non est producere illud in alio, vel ratione alterius , prius producti , sed illud producere in se, licui in se existit: & ideo producere unum secundario , & ratione alterius, non est pcoducere unum in alio , sed immedia id in se ipso. Addi potest alia disparitas: quia

scientia comparatur ad suum terminum , ut aci sui obiectum ἰ omnipotentia autem comparatur ad suum terminum , ut causa ad effectuin; diverso autem modo respicit cognitio obie- illuni , & causa effectum et nam causa respicit e um, ut dans, & communieanx illi persectionem , qu1 ratione subsistentia divina potest immediatEcommunicari humanitati; at cognitio respicit objectum , quod eam terminat immediat E, & ratione sui , tanquam mensitaram . & ut accipiens ab illo speciem . & esse in genere caula sormalis extrinsecae. Et inde est, quM divinaeognitio nequit ad aliquid creatum . immediate, & ratione sui terminari is

. g. r.

EX minata existentia, essentia, M

medio divinae cognitionis , sive scientiae, recto ordine transimus ad eius divisionem , & efficaciam iIL. causando.

DUBIUM LDe divisione Scientiae Divinat in Scientiam visionis, & Simplicis Intelligentiae .

. I. Quatam praenotantur.

I. Elebris est apud Theologos scientiae divinae partitio lIL. scientiam visionis, & scientiam simplicis intelligentiae. Scientia

visionis est , qua Deus cognoscit res existentes. Quia verb, ut statim dicemus , non solum res apud nos eκ istentes , sed & res suturae, &praeteritae, coram Deo existunt , & sunt praesentes , ideo hac scientia visionis c gnoscit Deus se ipsum, & creaturas raesentes, praeteritas, & suturas : Maec scientia visionis coincidit cum no titia intuitio in nobis- Scientia ve-rd simplicis intelligentiae est . qua

Deus cognoscit res mere possibiles , seu quiddita res rerum , Quae abstrahunt ab omni existentia, sive praesen

ti, sive jam habita , sive habenda et M

haec coincidit cum nostra notitia abstractiva. II. Scientia visionis, ut terminatur ad Deum , &ad ea . qtiς in Deo necessario existunt , est simpliciter necessaria , quiae nostro modo concipiendi antevertit omne exercitium divinae libertatis Et eadem ratione scientia simplicis intelli entiae , quatenus respicit purh poisibilia , & rerum quid-

47쪽

χα Quaest. m. De Divis, o Caus Divin. Scientia

ditates , necessaria est . Scientia autem visionis, ni terminatur ad creaturas,

est libera absolute , quia intelligimus , eam subsequi exercitium divinae liberiatatis : causa enim , quare creaturae

sint prςsentes , praeteritae , vel futurς, est divina voluntas. Dici tamen potest necessiaria ex suppositione, quia . cum Deus sit immutabilis, id, quod Deus semel libere scivit , non potest non scire. Haec sussiciat extremis labiis de- Iibasse, praesertim quoad rationem liberi , & necessarii in scientia Dei; inferius enim pro merito tractabuntur: nunc de hac divisione in scientiam visionis, & simplicis intelligentiae quaerimus, an servet conditiones bonae dia visionis. 6. I I. ResIυitur quaslist. III. T. Ico . Scientia Dei benE , &I I ad aequa te dividitur in scientiam visionis , & scientiam fmplicis intelligentiae. Non certamus h c conintra Iesu itas , qui ponunt scientiam mediam . Hanc enim plerique eorum mediare dicunt potius inter liberam ,& necessariam , quam inter scientiam visonis , & simplicis intelligenti; . Sed militamus contra quosdam , qui inter scientiam visionis , & simplicis intelligentiae tertiam ponunt, quam vocant scientiam approbationis. Nostrum assertum docet D. Thomas hac qu. 14. art. 9. dicens : Quadam Iiacet non sint nune in actu et tamen , veI fuerunt , vel erunt e oe omnia is a di-ertur Deus scire scientia visionit. Quia eum νntelligere Dei , quod est ejus esse , aternitate mensuretur , qua sine succes

sione exoreny totum tempus eo reben

dit , praesens intuitur Dei fertur in torum tempus , ω in omnia , qua sunt inuocumque tempore , sicut in subjecta Hi prasentialiter . Quadam veris sunt , qua sunt in potentia Dei , vel ereatuis

ra , qua ιamen nec sunt , nec erunt ,

nec fuerunt, or respectu horum non dieitur babere fetentiam visionis , sed plieis inteIIigentia . Ex his formatur Tatio . omnia, quς Deo sciuntur, vel sunt Deo prςsen tia , vel non : non enim datur medium. Si sunt Deo prcsentia ; sciuntur scientia visionis. Si non ; sciuntur scientia simplicis intelligentiae ; erso &e. Sicut ergo in nobis divisio notitiae in intuitivam, & abstractivam est adaequata et ita in Deo divisio scientiae visionis, & simplicis intelligentis , quo

huic correspondeat, erit adaequata . IV. Prob. ulterius contra Adversa

rios. In bona divisione nequit unum membrum ab alio dividens sub alio contineri; sed scientia approbationis continetur sub scientia visionis; ergo non constituit membrum distinctum . Min. prob. Obje tum scientiae approbationis , nempe quidquid Deus decrevit positive sacere, continetur sub scientia visionis, cum sit vel praesens , vel praeteritum , vel suturum; ergo similiter scientia approbationis continetur sub scientia visionis. Confiim. Si scientia approbationis constitueret tertium membrum distinis ctum , scientia visionis , deberet addi quartum , nimirum scientia improbationis : sicut enim scientia approbationis est , quae supponit decretum positivum , ita scientia improbationis est , quae decretum permissivum

supponit , & iden hae scientia Deus solum cognoscit mala culpς , quae improbat ; sed hoc nemo dixit ; ergo

U. Melitis ergo discurrimus nos , qui postquam divisimus scientiam di vinam in scientiam visionis, & simplicis intelligentiae , sithdividimus scientiam visonis, seu , ut alii volunt , scientiam visionis liberam in scientiam approbationis , qua Deus cognoscit ea , quς decrevit sacere , iuxta illud Genes.

I. U. 3I. Viditque Deus euncta , qua fecerat , σπ erant valde bona r & in scientiam improbationis , qua videt ea , quς tantum permittit fieri , ut sunt mala culpae, auxta illud Genes. 6. v. I. Vide

48쪽

Duba a Videns autem De ut, quδd multa maliaria hominum esset in terra , ω euncta

ut talio eo dis sntenta esset ad malum

omni empore, psnituit eum Oe. s. II. salii sit obiectionibus.

V ii, Dei est intuitiva ; ergo omnis scientia Dei est visionis. Αnt. prob. Omnis scientia Dei est claraia ,& eQidens sui ipsius in se; ergo Om- .nis &c. Resp. negando antee., ad prob. dist. ant. , Clara rei vel existentis, vel non existentis, conc. antec. , rei praecise existentis, nego antec., & confeci uentiam . mi a cosnitio intuitiva est cognitio clara quidem, sed rei existenistis . Cum autem quaedam 1 Deo cognoscantur , quae nullo modo existunt, neque in se, neque in Deo , non omnis scientia Dei, etsi clara , est scientia intuitiva, seu visonis.

Dei non esset intuitiva , & circa existentia , maxime scientia , quam habet de poisibilibus ; sed haec quoque est intuitiva; ergo&c. Min. prob. Scientia dicitur intuitiva, quoties ratio sommalis , seu medium cognoscendi est Nxistens; sed ratio, & medium cognoscendi creaturas possibiles est sua eL sentia , ut vidimus , quae est existens ;ergo &c. Respondeo, neg. min. , ad prob. neg. mai. Ratio enim intuiti vi , vel abstractivi non pensatur ex ratione . vel me dio cognoscendi, sed ex praesenti vi , vel ablentia obiecti cogniti exercita . Qito fit, ut eadem cognitio attingens diversa obiecta coordinata , respectu unius dicatur intuitiva , si sit exiliens, respectu alterius abstractiva, si existens non sit. Sic cognitio Angeli, qua conis templatur in Sole ees ipsim futuram Solis, respectu Solis est intuitiva, resipectu verb eclipsis futurae est abstractiva Tom. III.

approbationis, & scientia visionis exaprimunt diversos respectus: Scientia enim approbationis exprimit respectum ad voluntatem approbantem , scientia autem visionis ad existentiam obsecti aergo &c. Resp., dist. anti, diversos respectus ,

OOrdinatos tamen , Conc. ante c., disia parat Os , nego an lec. Respectus ergo

ad voluntatem divinam non est disparatus respectu scientiae visionis circa creaturas , sed in illa includitur necessiarib . Quod decretum, si sit pos-tivum , erit scientia visionis approbationis : Si verb sit tantum permissi vum , erit sesentia visionis improbati

nis .

s. III. An Selent a Visionis , Simplieit intentis entia sint duo attributa virtus-titer disincta t

D ditur in Seientiam Uisionis,& simplicis intelligentiar, tanquam iit

duo attributa virtualiter distincta . Est communis praecipue apud Thom istas. Traditur enim a D. Thoma qu. 1. de Veris. art. p. ad x. , ubi huc habet Seianisi a simplicis notitia , ω visionis nullam d frentiam important ex parte frientis , sed DIkm eκ parte rei scita. Dieitur e nim seientia visionis in Deo ad Amilia tudinem visus eorporalis , qui stes extra se positas intuetur . Unde per fetent amusonii Deus seire non dicitur , nisi quet sunt extra ipsum , qua sunt vel prase tia , vel praterita , vel futura . Sed fele tia Λmplieis notitia, ut supra probatum

est, es etiam eorum , gust nee sunt, nee runt, nee fuerunt, nee alio modo Ieis

Deωr sa , cse illa . Unde non est ex par te fetentia , quod Deuι infinita non via deat , sed ex parte ipsorum vi ilium ,

qua non funt..

Εκ his probo assertum. Que distinis

guuntur solum ex parte scitorum , de non ex parte scientis, non sunt duo E attri-

49쪽

attributa Dei virtualiter distincta; sed scientia visionis , 6e simplicis notitiae

differunt tantum ex parte scitorum ,& non ex parte scientis ἰ ergo &e. Min. prob. . quod enim Deus scientia visionis non videat infinita , vel alium mundum possibilem , ex eo piscish nasciti ir, quia non sunt: s enim essent statim 1 Deo eadem cognitione vide

rentur .

X. Rurs is . Scientia visionis ereaturarum, & simplicis notitiae exprimunt solum duas terminationes divinς scientiae ad obiectum secundarium; sed diversitas , quae sumitur eκ objecto seeund rio, non valet in Deo attributa multiplicare et sicut neque in creatis multiplicat realiter habitus ; ergo &c. XI. Dices . Divina Essentia , ut comnotat diversas creaturas , est sufficiens ad distinguendas attributa liter artem,&- prudentiam ; ergo divina scientia, ut connotat res praesentes, distinguitur attributa liter a se ipsa , ut con-

notante res pure possibiles.

dentia constituunt duo attributa , quia sub diversa ratione objectiva essentiam diu iram respiciunt, Ars nimirum ut rationem fac' i bilium , Prudentia ut reis E ain rationem agibilium . Atqui co-Fnitio extilentis, de possγbilis nullam in ratione obiectiva variationem inducunt , sed solum in eise phystco, O jecti scilicet exilientis , vel non existentis ; Quare neque in creatis realiter , aut sormaliter dis in giruntur rChristus enim eadem visione beata

comprehensive cognoscit naturam existentem , & sub ratione qaldditatis raescindenais ab existentia , qao pacto abet rationem simplicis notulae . &sub ratione exilientis, quo modo habet rationem scientiae visionis . Cur ergo Deus eadem simplici sina cogniatione coinprehensiva non cognoscet Omnipotentiam suam, ut causativam in actu primo creaturarum , quo pacto connotat creaturas pol sibiles , & ut causantem, vel ut determinatam ad illas

causandas , & sic non habebit simplicem

notitiam,& visionem diversorum eodem actu 3 Sand eadem cognitio Patris aeterni est expressiva essentiae, attributorum , possibilum , ac etiam latur rum , cum sit omnium expressiva uinna , & indivisibilis ; ergo una pariter, ac indivisibilis Dei cognitio, de

scientia poterit omnia illa 'cognosce

DUBIUM II.

omodo ea , quae non simi , sed GIunt, aut suerunt, coexistant scientiae visionis Dei L 1.

I. e in ea , quae non stant, sed mrunt , aut suerant, ex diciis, cognoscantur a Deo, i inb sint ab aeterno cognita scientia visionis , quae Et intuitiva , & consequenIer rerum existentium . cumque insuper , quae erunt, aut suerunt , in se ipsis non existant in sui duratione , aperitur viae celeberrimae quaestioni, an scilicet existant in mensura superiori , nimirum in aeternitate, iti , ut ratione . talis exilientiae , non pure obiectivet,

sed realis, & physicet, sint Deo obiecturn scientiae intestivae , & visionis LII. Pro hujus intelligentia noto primo , duplitem a Philosophis distingui

praesentiam et unam realem , & physi- cain, quam habent res , dum producuntur, & ponuntur extra suas cauissas et alteram interuionalem , & objectivam , quam habent in mente coinnoscentis; ciun enim omnis cognitio

at, secundum quod cognitum est in cognoscente, debet per sui similitudinein objecti v E sisti , de fieri praesens

potentiae cognosci ii vς, ut ab ea cognoscatur . Sic in iis , quae non sunt , sed erunt , aut fuerunt, hanc duplicem imaginari polliunus praesentiam: unam obiectivam , & intentionalem , quatenus sunt in mente divina , ut. Per

50쪽

Dub. II. g. II. 3 1

per divinam essentiam repraesentata ἔ tereuntes continet, ae mensurat, sed alteram physicam , & realem Conve- expectat earum fluxum .& transitum inientem eis ratione aeternitatis, quae An vero illa ratione suae infinitatis

ratione suae infinitatis , & indivisibi- non expectet , ut eas complectatur , Itialis in suo vastissimo snu ea actu quod fluat tempus , quo illae res su- complectatur , it, , ut , si per im- turae extiturae sunt , sed praeveniat , possibile ea Deus non haberet in sui ac praeoccupet , quodammodo anticlia praescientia obiective, & intentionali- pando sua infinita continentia, & in ter praesentia , adhuc tamen praesen- divisibili mensuratione illarum exi tia illi essent praesentia reali ratione stentiam , it, , ut , quae sibi invicem

aeternitatis, ea continentis , & mensu- successive existent, omnia aeternitatirantis. realiter sint praesentia ; ad eum mo- III. Noto secundo hanc praesen- dum, quo esto loca invicem localitertiam realem in aeternitate tribus mo- distantia sint , omnia tamen localiter dis posse nos concipere, & imaginari. immensitati divinae sunt actu localiter PrimΛ , per quandam anticipatam eo- P sentia; & lichi unus Iocus muteiarum productionem in aeternitate, di- tur, tota mutatio est ex parte loci ,stinctam ab ea , qua temporanes pro- non ex parte immensitatis ; sic esto ducuntur: ita, ut Anti-Christus v g. res creatae sibi invicem duratione di concipiatur , ut praesens in aeternita- flent , ac una alteri succedat, omneste , quasi in illa iam productus sit, & tamen in α'ernitate praesentes sine positus extra suas causas. Secundo, successione sint. per coextensionem ipsius rei temporalis Partem negantem tenent Durandus, ad totam aeternitatem , eo sere modo, Scotus, SuareL , VasqueZ , aliique quo coextenderetur illi tempus infini- exteri. Assirmantem vero Thomistae. tum, si daretur. Tertio, per coexten- nec non alii, etiam ex societate, cumsonem ipsius aeternitatis ad illam din quibus . serentiam temporis , in qua aliquando sent res creatae praesentes, & existen- l. II.

Certum est , sutura non esse Deo in Statuituν assertis, O probatis ex aeternitate realiter praesentia primo , Patribus.& secundo modo et quia Scriptura te statur , omnia incepisse in tempore , U. Ico. rutura suerunt ab aeteris. & nihil esse ab aeterno productum . no , & modo sunt Deo praein Sol una ergo controversia remanet de sentia , non solum objectivh rationeis tertio modo , nempe an dici possint rea- suae praescientiae , sed etiam realiter, liter praesentia in aeternitate rationeis & pnysice ratione suae aeternitatis .coextensionis aeternitatis ad illam dis- Hoc asseruit prim5, S. August. enaris serentiam temporis , in qua sutura , rat. 1. in psal. ror. , ubi ad illa verba

puta Anti-Christus , ponentur extra an generatione generationum anni tui ecausas. assignans disserentiam inter annos Dei. IV. Quare quaesitum est et an aeter- & annos nostros , quorum omnis dies nitas, ut actu contineat, & mensuret in Me rempore ideb venit , ut non sieres suturas , expectare debeat , quod omnis hora , omnis mensis , omnis a sint positae extra suas causas , & exi- nus : nabit borum stat et antequam vestentes in propria duratione , se eorum ni ut erit, ea m venerit, non erit. Subia fluxui , & successioni accommodando ; dit . Anni Dei aternitas Dei se ase

eo serE modo, quo pons in medio flu- nitar ipsa Dei substantia es , qua nihil minis positus , vel arbor ad ripam il- habet mutabile ; ibi nihil reis praterialius plantata , non simul aquas prae- rum, quasi iam non sit; nibiI es fuιu-