Ministrorvm Tigvrinae Ecclesiae, ad confvtationem D. Iacobi Andreae, pro defensione Brentiani testamenti aeditam, apologia

101쪽

sententia diu post Augiastini aetatem , id quod apparet e Bertram qui verba Pauli sic inter Pretat Ur Quaeris fortasse quam eandem . Nimirum piam quam hodie populus credenti iam an ecclesia manducat chibito Non enim licet diuersa intelligi, cum unus id ei, que Christus est, qui populum in deserto, in nube R in mari baptizatum sua carne pauit , sub sanguine

tunc pos a Uit,&in ecclesia nunc credenti Um po

pulum, sui corpo is pane, sivi sanguinis,hda pascit ac potat. Et moκ Mirum certe quin incomo

praehens bile B in aestimabile nondum hominem a Sumpserat non diam pro salute mundi ortem giasta Verat, Doridum sanguine to nos redemerat sciam nostri Patres ira deserto per

scam spirit Dalem potumque inta sibilem eius corpo manducabant, B eius sanguinem bibeo hant, velut testis eNistit Apostolus clamaris, Eoandem escam spiritualem comederrant, Sc. Et moxJpse nanque qui nunc in ecclesia omnipotenti virtute panem dc vi hiam in sui cpryoris effrHem Sc proprii cruoris undam spirituale conUertit,ipse itinc quoque marina de chelo dariam coipias suum di aquam de talo protulam proprium se Eglainem in Uisibiliter operatus eli. Eodem modo Paulo interpretatus est Ap lBrentius ih κeges primo edita anno 132'. Iam S pat es ait ante Christiam ederia si de coris p a d tangia inem Christi, mori autem per hoctiostrum sacramentum, sed per sua Signa enim

102쪽

i Protemporis ratione mutamur, sed veritas si ignoro me res ipsa s rupi r ab orbe condito rastri brata ea credentibus, nunc per hoc, Muc Per illud medium,prout domino nostro Placuerit. -- 'Quidam etiam vir doctus nostrae aetatis e Lia theranorum numero ita scribit Quaeri potest an non aliud praeterea in nodiri sacramentis

consertur, quam tiam conserebatur. Sane cumide sit Christus. qui illis 6 nobis donarias est,

profecit qui aliud nobis in nostris sacramentis dari contendunt, Iacerant Christum. dc spoliant eum diti in sua potentia. Quare sicut pie dicris auri occistis est ab initio mundi, ita eriai Labinio ero mundi ea o eius fuit cibias,8 sanguis eicis Potus electoria itaq; sententia WAndreae, o Dod Christus veterum sacramentis adfuerit ut Deus lari turri, humanitate sita nullo motio illis adfuerit,repugna sacris literis , c sententis veteris ec clesiae, doct4ssimorum hominum nostrae aeta eis interpretationibus Iactant omnipotentiam Dei, corpus Christi aiunt extra B supra omnc locum S tempus esse, cur ergo negant vereres edisse corpiis Christi in suis satrametis Certe si supra tempus est corpus Christi, etia veteribus adesse potuit aut sino agittar de Heali ε eorporali Praesentia, potuit etia4llis praesens esse spiraritaliter. Sed a mines si negant sesso eatemptaseritia a s mare. neq; corporale Pra sentita mordia intelligere per verbia corporali in tamen luinum ab a offitinatur veri eorporis presentia. 1

103쪽

sed quem O si localis ε corporalis, veru spiritualis, id ferre nolossiarit,&it haereticia damnant

Obieceranaias praeterea eos contraria asse

rere Corpus Christi adcin corporaliter 8 siab stantialiter eidem corpus carnaliter nec vis bi biceliter adessi : quare si quod posterius affirmant B Uerum est retinere velint, negandia esse quod corporaliter c substantialiter adsit, Ec ita posse concordiam iniri. Hic vero protestator corameeesdsia' mhil malle quam ut dissi diu hoc toletatur:& homo scilicet pacis c concordiar amas studium hoc suum egregie hactenus ostendit: iam si calumnij dc conuuijs,d sophistica amobiguisque locutionibus concordia aliqua stabiliri potest, in eo egregiam operam nauauit Icnuper Academia Vatebergesa sis fructum peregrinationum illius sensi, quam sit pacis Se

concordiae studiosus eAperta est. Cum superioα Qe Bribus annis Tiguriam venisset, nem Inem minissIrorum saliuauit, cum nullo vel verbia de hac controuersia conmiit, tam nos ama id ecclesiae Pacem quaerit Equidem clam Illyrico ut coriis

cordiam seruet video eviri iboras uiri eo Ra Illa Pisauctoritatem Marpachium interposuisse Ferri potest Illyriciis, item tamen fratres sui Mani-ζchaeismi arguunt, absiarda ac portentosa eiia, dogmata comoda interpretatione lenire studer nos vero atharmata sumus d seripsemata, lindigni colloquio tantorum virorum Caeterii rum nullam esse in ipsorum affirmationibu

104쪽

APOLOGIA TIGURIN.

contradictionem tum probabit ubi ostende ieveriam corpus humanum, non esse circumscris p tum, sciensibile ac visibile: hoe eniti, posito, corpus poterit substantialiter non tamen ear Daliter B uisibiliter adesse hoe est,si corpus nos corpus,haec de illo dicenturi

m domini Cr praesentia atque manducatio. ne corporis. sanguinis chrissi. Hinc capitem Andreus nostra eonsessionis quam breuiter scripturae sacrae verbis ereposuimus,consutatione aggredituriae primum reprghendit quod absq; scripturis asseramus Christi corpushiritualite prae sens esse ε per fidem manducari. Quos Ioco iterii sophiasica eius apparet: neque enim nos nic diκimus piritualiter Christum p rssentem esse et si liberiter agnoscimus spiritualem pia senti, sed Cliti. sum diκimus in coena prssentem esia iuxta suai Pso missionem, ac verum eius corpo cli sanguij nem edi,&bibi spiritualiter per fidem ad vitam aeterna malle autem omis alie mentionem an lidracationis, tantum mentionem facit nuds prae sentiar vocem Spiritualiter fingit nos hon adii modum praeseritiae& ad nos ipsos referre, sed ad corpus Christi. Aperia igitur calumnia est Suod nos ait ita interpreta νει Christidise

105쪽

ast corpus meum spiritualiter,ut per corprasi telligatur spiritus iacificis Ac postea Pagina 29. verbum inquit Spiritualiter Zuinglianis, nihil aliud significat quam spiritum sanctum eiusq; ratia mi operationem. Cum ob ij citura diaer Pag. 3Πirio ipsos crassiam Sc corporalem praesentia at que manducationem carnis Christi asserere indignatur, Sc profert Lutheri verba asseret Murnem c manducationem de qua Christus loquatur,spiritullere die atque ritualiter intelliuoPortere. Rursus cum nos spiritualem praesenαtiam 8 manducatione asserimus id quoq; sermi e non Potest, nosque impostores vocat ecqui hominibus verba demus. Sed qui nostra scri Spiritualiis Pta legunt, facile vident nobius ab illo insignem m 1 imum arri fieri. Saepe riamque S aperte docui mus, adverbiu Spiritualiter ad fidei nostra rio titiam reserri cum enim fides nostra sit donum spirituale, is animus noster quo comple stimur

porpus Christi sit spiritus, quomodo intelligi potest illud adesse nisi spiritualiter' Est enim eo M.A-

Consent/neum rationi, ut res quae alicubi scisci, Piatur, modum suum ab eo habeat a quo fascia Pitur. Ita Que quemadmodum quae sensu recipi iantur, dicimus adesse sensibiliter, ita ea irae r

cipiuntur fide dc spiritu, dicimus adesse spiritualiter Veteres semper diκerunt hunc cibum 6s: spiritualem, qui spiritu Sc anima pascit. Vt

autem anima pascatur, necesse est ut cibas eius

spiritualiter accipiatur. Corpus igitur Christi

106쪽

ν ae

G, . st spiritualis cibi is animae, quia spiritum no

strum alit edit autem corpus Christi spiritua/liter, qui credit ipsius corpus sanctissimum pro nobis passum 5 mortuum. Vbi enim fides verae HL anima Vere ali ur. Vnde Petrus Christo inquit Verba vitae aeterris habes,& credidimus, ct cognouimus te esse Christia illum filii Dei

viventis. Haec erat manducatio carnis Christi. ide qua concionatus erat quod si ore quoque uorporis eadem manducanda fuisset haec Petri confessio ut imperia fila Sc qua nondum Christi sententiam de manducanda carne sua assecutus esset reprehendi debebat. Frustra aritem eκ verbis coena nostram sententiam confutare conatur D. Andreas, Mora' lem manducationem carnis Christi probare,

Christus Inquit discipulis diκir, Accipite, edi-lte bibite, quod secere ore corpore ora sed hoc: quod edere θ bibere uissit, diκit esse corpus suac sanguinem scium rac nullam neque fidei neque spiritualis mandricationis mentione fecit, neque signi aut figurae. Ergo ore corporcu mora perfidem aut spiritualiter corpus Christi ede nar sunt Usanguinem biberunt. Etenim hoc argu B. mentum plane Sophisticum est, ubi aliud in minore assumitur, seu aliud genus praedicationis adhibetur, quam in maiore suerit Propositum. Christus enim in coena verum csubstantialem

panem fregit B discipulis dedit, ac hunc edere ussit: similiter vinum illis bibendum dedit hue

autem Amrerbis Christi pro

107쪽

te more corporeo illos edime dc bibissi non est dubium. Quod si ob ijciat non tantum Panad vinum datum discipulis, sed de ipso quoque

domini corpore dc sanguine dictum edite, bibit 'quaerimus ara eodem, an si quo de Panee vi mea . .

n Macrae coenae dicitur verbia edendi re biberi. di de eorpore S san gaine domini accipiendumst Si hoc diκerint aperte se aperna iras pro dunt Panis enim δέ uinam non tantum ore sumantur, sed in stomachum demittuntur, c in alimonia corporis abeant, quod de Christi co lPore dc sanguine nemo ianus diκ erit. Sin alius σε o est modus quo corpus Christi editur, qua quo

Pariis manducatur.eum queri os eκ verbis ChriRti Ioannis, ostendimus frustrae eo quod symbola sacra ore vim tantur, conficere conatur

ipsum corpus Christi oraliter absque fide manis lducari Nam ut legitime hoc argumerito id coaficiatur, ita tormandum fuit Q od Christus iri ultima coena discipulis dedit, cedere ac bibere iussit: id voluit ore corpore edi 8c bibi ab illis, atque id factam est ab eis . Sed hoc ipsum quod illis dedit atque ipsi acceperiant Pariis inquarne virium vere substantialiter&essentialiter ea corpus d sanguis Christi: vel in hoc Sccum hoc Paned vino realiter Iabstantialiter coniuriactam corpus suum illis edendum de die. Ergo verum Sc substantiale cocous Christiore diatur Sc sanguis eius bibitur. Sed huius argum estri assumptio nequaquia nobis conceditur,

108쪽

idipsum est de quo controuertitur, neque hie proprius est significatus Verborum coenae meaeque legitima et genuina ipsorum interpretatio. e rituali Et si autem in ipsa institutione coenae non di*hvinanae in citur e XPreltis verbis, corpus Chri ni spir3tuari Mentionis liter Scier fidem manducandum esse, norita arim: men propterea sequitur, id humanam additiosne messe, quoniam idem alibi docet Christus ipsed Paulus apostolus. Hic enim scribit veteres eundem cibum B potum spiritualem obiscum edisse Sc bibisse. Bibisse enim de spiritualiqciae illos comitabatur Petra, Petram autem saisse Christum. Quod si hic cibus Sc potus sui e

spiritualis, sequitur eum viritualiter percipieradum fuisse. Ouoniam sicut res visibilis visu perci PHur, audibilis audit, quae est intellectibilis intellectu ita quae est spiritualis spiritu percipitur, quod non potest intelligi nisi per fidem, ri'

autem ore dc lingua vel palato. Et si autem con stat non omnes Hebraeos fidem habuisse, recte tamen dicit omnes escam spiritualem comediis te: loquitur enim Paulus de esca cuiusmodi erat per seipsam, non spectans quantum quis eN eas Perciperet. Deus in sacramentis non tantum sivigna sed res quoque signatas offert fide percissiolsiadas. Multi tamen non accipiunt rem signif- ea tam : unde de his patribus dicitur Ioari. 6. comedisse eos Manna, Sc mortuos esse. Vnde

D. Augustinus de fidelibus in hunc locum scrihit Manducauit Manna Mosesci Aaron , dc Phinees

109쪽

phtaees manducauerui quoq; ibi multi qui domino placuerunt&mortui non sunt. Quare Quia, i sibilem cibu spiritualiter intelle Neriant, spiritualiter esurierunt, spiritualiter gustariant, ut spiritualiter satiarentur. De illis au Id qui caranaliter sacramentum hoc usurparunt idem scribit,Non propterea desinit esse spirituale, sed tis bi non est spirituale. QMod autem denuo obiicit nos prorsus nulti asso di istam praesentiam corporis Christi in sacra coena νοῦ hiud credere, eo quod dicamus Christum de Tei corporis coena quemadmodum semper sacra metis assue rit: supra primo capite resutauimus. Attamen

Ut maius pondus suo argumeto addat, citat haec noli rae N s. ca Pite. Dominus ascensione sua ter ras ita reliquit,ut ante eκ tremum tradicium non

amplius 'rporaliter in ecclesia adsit, sed spiria tu suo&diuina virtute suis adestisque ad fine seculi. Hinc autem concludit nos simpliciter ne

gare eram praesentiam corporis Christi quaenama aec est consecutio, Chri itus humanivitate sua non est amplius in terris corporaliter praesensa Ergo nullo modo humanitate suas ea re praesens nobis erit Constanter quidem negammus humanam Christi naturam, siue corpus

Christi, substantialiter 8c realiter in his terris Praeseris esse, nam ubi substantia sua realiter adodest, ibi etiam adest localiter cum sit verum ccircumscriptum corpus, partes eNtra Partes ha- non

hens sed cum preter hanc absoluti corporis Pr I

110쪽

mus latum

spiritu sanactum praeis 1 item esse.

sentiam, qua simplicitere actu primo praesens esse dicitur, ali quoq; modi verae praesentiae ab

ipsis aduersarijs statuaritur, an non mam se ita iniuria est, quod aium nos Christiam nullo mo da praesentem credere, quia hanc readem praevisentiam negamus

Praeterea clam dicimus Christum spiritu dc

virtute sua praesentem esse, male id interpreta ruri Andreas, quod tam iam praesentem esse piricii m strictum confiteamur: docum quε aio sit depraesentia corporis Christi non autem de spiritus illius praesentia quam omnes pi semia Per crediderint, nos tantum de spiritu respocidere, atque hoc modo verba coenae in quibus dicitur, Η CORPUS Um,pertiertere, dum spiritualiter praesentem docemus.)Sed ut paulo ante docuimus, iniuriam nobis falcit toties scriberis verbo Spiritualiter nos tanα eum spiritiis praeseritiam indicare, Non arate modum praesentia quo corpus ipsum Christi prae sens sit. Acciossis responsionis nostrae verbis hec

calumnia redarguitur scriptimus nanque Ueu

rum corpus B sanguinem Christi ab anima no stra interne per fidem sumi d percipi: item ves rum corpus re sanguinem Christi sedentis ad leκteram Dei, ipstim inquam corpus,essepibu

vitae aeternae qainita de percipi amas, Scc. Quo τὴν Chri itie, enim de hoe spirituali cibo loci uimur, ri Medosii nota Paramus Otraria orne Chellii seu pum C fri sti carnem cibum hunc agnos in . Uocamus autem