Ministrorvm Tigvrinae Ecclesiae, ad confvtationem D. Iacobi Andreae, pro defensione Brentiani testamenti aeditam, apologia

71쪽

riint, quam e Melanthion quidem laborum illius iocius prorsus approbare Pothair. laquei non debuerat Brentius haereseos damnare suo testament Θ, UOs neqtae ipse conuicerat huius criminis, &ri Unqua legitime damnatos norat. Nam quod nostram doctrinam suspee a m Nos η5 sic facti re viait D. Andrea Propterea quod quidpm sese i is εκ noliris ad Arianos defecerint, ad id dud im nano quia rei potisti misit. Non recte colligit eam non esse Ari,Mae a veram Christi occlesiam e X quas ' a Ua dogmara uelaceram'spargentes aliqui egressi sint: iam sciamus ex ipsa Apostolica ecclesia primos haereticos Ebio Diem Cerinibitio, Calios egressos esse. Neqitelvidetur hoc Brenti tam commouisse vitam acer be in nos inueherctur, nam B pauci Sc non ita xlari scierunt qMi ad Arianis iam defecerunt:

sed hoc potitis illi doluit, quod vidit Vbiquita Curare

tem suam riori posse bἰque in Germania lo, WV ΠCbi. cum habere dc sensit multos esse viros doctos per uni Dersam Germaniam qui audeant non pero trinia iam Lui hero aut Erentio sentire dcto liti de Sacramentis diu putent satis diu de eosceri atram esse quod symbolum coticordia Christus e Te voluit, finem tandem aliquem faciendum esse contentionibus 8 HXis conuicia ri et ces libros non esse serendos, etsi aliqua sit in hac, causa sententiariam di Hersitas, pacem nihil Omarius colendam e me. Mare utrubiquitatem sua defenderet, hoc testamento in omnes aliter senaiientes inuehitur eoique Zuingliarios vocat, it

72쪽

crebuerit.

enim suis clamoribus d calumniis atque cona Dirijs hoc nomen in odi iam vocarunt, ut id unu apud multos satis sta damnandam incognia tam doctrinam. Cur testa Hoc tam praeclariam testimentum ut D. Iamem fidi cobus censet omnino in publiciam edi opor-rVir, De aliqDi de Brentii sententia dubitarent, celam in Ospicionem Zia inglianismi vocarent: quod Silii licto Scripsssirentio viventi accideri r EqDidem nos adirer sis qDos D. Andrea scribit, nunquam vel Liai heri vel Brenti Laoctoritate sententiam nostram defendimUS, DeqUe eos, iam Dibia toe scriptis piablice editis, concertaimias nobisciam consentire credimias aiat seris

P simias. it tamen DoLm est miro si varia ingi hominiam iudicia de Lotheri irentii sente Lu hejus Da,cUm varie ipsi de eadere siris serint Litthsbi ipsi co rias enim anteqDam controuersa haec discept s d. s. ' Tertar lo Pget aliter de Sacramento scripsi inseris clametuo. monibias suis, S libro de captiuitate Babyloni ca qUam postea scripserit in ipsa autem concertatione sacramentaria D mTUraret se defendere proprium sensi m verboriam Domini, neq; tavimen de illo certias esset tria affirmauit qUa meae In enlest. Da Rhiam conirenire interdes o unt. Nam non

πι- ρ γ l non qDam proba Ditia pistaria sententiam S nomitiatim Nicolai PP.NDi Berengario hanc confessionem praescripsi corpus Chri si non in seis cramento tantiam . sed vere accipi se Dialiter dedentibus alteri Trans subsantiationem quoq;

73쪽

Papisti eam a se ante damnatam, sicut d elevarationem panis, stadio contradicendi noliris in ter adlaphora numerauit Deinde docuit ipsum Irib .ui panem esse substantiale corpras Christi, ac duas)co iacia/subitantias es e fc nominari unam subitaliam. μ'

Ae ita voluit panem&cor Pisa in tam esse, sicut . .

ignia diserrum,niuntur in serro ignito Ter D C. uitia. riodo ea it corstus Christi ad ei refc praeberi iri, δ.yri cum sub Miuκta Panem, atq Ie ideo Panem nominari cor pas Chri iti,qitoniam definitiae' pro

ratione gloriosi coryoris,aatre Pletiue Pro Pter Personalem unionem corpus ciam pane realiterre substantialiter praesecis sit in omni loco in

q, o Coena Domini celebratur. mcentius vero Brentius

quoq; libripli contraria scripsit.

80lausam age quod olim una cum aliis qui

basdam Sueuis contra Oecololamo ad vim ecpti Isi, e in Eκ egess in Joannem multa scrip It Natarm .imit, litae nunc ipsi a discipuli tanquam haeretica ceta ingliana damnant. Docuit enim eorpus Christi in coena fide cκ spiritualiter manida orandam esse.Sicut enim verbo remissio pecα catorum fidei offertur&Praesens fit, ita inquit, verbo cam pane corpus Chri iti fidei offerri. Fidem vero rem longi tam pro captu mu adiso αἰ sitam. sibi praesentissimam facerea videre. Corpus Chri iti corpora leno recisti a corde animo, fide , nisi pro rationea si dei quae est spirituaal lis: neq; enim earnali rati in fide corpus Chrisse ire civi. At qae in cimina non ponit aliam corporis Uticisti comaa unicationem in pane Cina

74쪽

Dae quam iri Verbo Similiter de celo, dc de A scensione Christa iri coelos, sessione ad deYtram, de Personali unione, no pauca aliter olim Breritius scripsit quam nunc D. Andreas scribar, qMamuis enim id impudenter neget, tamen cliij dudum hoc ostenderiant, Scios verbis ipso rum prolatis stiis locis id ipsum probabrinus. Q clam autem nec eris hiae iusta fuerit nostra responsio ad te ita mentiam Brent ij & quod ita re conqueramur rapiat Scio manis additionibu Scontentiosis atqoc ambiguis phrasibias implicari negotiam Ceriae dominicam iudicio lectorum qui nostra dc Andreana scripta legearint committimus , sicut frentiarias atque Andrearias calumnias qui nobis Virimm meridaci ε homicidi immeri eo Sc salsissime tribuunt. Forro quod vicissim conqueriturio Omnes ecclesias quae Lia theriam sequuntiar. saloso accia sare quod corporalem Vbiqiaitatem cora Potas Chri lii doceant ita vi cor pias Chri iti crimdiuinitate per omnia loca eAtendatur, o instar

diuinitatis ubique praesens sit cita eo insignem V onmes nobis facit iniuriam ualis quidem sit Vbia

prohat V i qui a Sirentiaria si loco tractabimias, attamen biquuauem l qualiscunque illa sit, nunqciam omnes ecclesias qia .e Lirihertim sequuntur hoc nomine accia sa Mimia S. Scimia enim multos eκ genui rijse veriris Lutheri sectatoribus esse quibus Brentiana ubiquitas non probatur, quique id plablicis scripti Leitati sum. Velum omnes Lui hera nos se

75쪽

eum sentire fingit, triobis persuadeat se apo ostolica sua legatio ire in Saκoniam omnes in sua sententiam abduκi Te. Cum ero ante triennium responsio nostra cur tria ad testamentam Brenti iri publicum edita sue disii Aurrit, lacobas Andreae homo alioqui prom Ptias dicas. ad respondendum, d cui verba 6 sophismata nunquam desurir, etiamsi solidis rationibus deinstituariar, tardioris responsionis hac causam a Dfert Mood in nostra Responsione nihil notu Proseramus sed ea quae dudum solide consutainta sint . Attamen hoc tempore se adhortationae precibus multorum magnoriam virorum ad respondendam impulsum suisse qui hoc ne cessarium iudicarint, ut adimatur nobis gloriatio quod ad nostra argumenta non possint respondere.

Primum nos nihil noui in nostra Respon- 'i' isione protulisse libenter agnoscimus idem αnim genus doc trinaec phrases quoq; easdem, Praesertim scripturae Sc antiquissimis Patribus

usitatas, libenter retinemus neque est moris nostri instar bi quinaria noua dogmata singulis

Iuli ri cudere,&nouis ac sophisticis atqueam biguis locutionibus doctrinam religionis in uoluere dc obscurare. clod autem argumenta

nostra soli dei perspicue confutata esse ori agitaba

tur, suo more facit qui sibi tri uphos fingit abs talaia. victoria. Forte apud illos iudices qui alteram cantum Partem audiunt, apud quos solet caua

noui protulerimus.

76쪽

Cur D inn

ares per 3.

cuerit densi respon

sam suam agere aliquid e fricere dc obtinere posterit.Nosti lectori qui scripta tririque aedita bene eκpenderit, L cum sacris litem cotulerit. iudiciu relinquimus. Certe si tam solide nostra consutata irostrata fuissent, nemo pharo ob iniecisset illis ea a nobis proferri adqciae non Roso sint esse ondere. Nos enim etsi de nostra doctri Da certi sumtu rixariqciam tamen iactauimus ialis Responsionem deel se scimus enim hominisbus locutiat et 8 in phistica eκercitatis nuri quam deesse clod respondeant, etiamsi non bene 'ciere raspondeant. Omme adios auosdagri commotos fuisse nostro scripto qui hoc Aria dr Foeecet tu, ita ut Brentiari doctrinagaiis Foritas apud nonnullos in dubium vocata fueritiqMos Andreas confirmare,d nutantem Vbi quitatem sustentare coriatur. Alioqui poterat magnis illis viris qui ipsum ad reseon deridum Precibus suis impulerunt respondere dudum nostra conscitata esse, Sc simul libros dolo caruis stendere in quibus hare confutentiar. Sed proculdubio alia fuit causa char triennius luerit. ε hoc demum anno hanc Responsiorinem ediderit Arino illo quo nostra Responsio ad testamentum Brenti j edita est. liber eriaditusaepius a Theologis Academiae Vitebergensis euulgatus est, De persona 8 incarnatione Dominie seruatoris nostri Iesu Christi, in quomoria Eutychian 6 Nestoriana dogmata Vbi quictarum, de reali transfusione omnium donoria diuinae

77쪽

A D. ANDR DEFENS F

idiuinae natur sicilia maria E quo huic sunt corii unesta, Perspicue V solide consutantur, c ipsa ubi quitatis fundamenta subria uritur. Videtur . ratem hoc non parum turba Te Iacobum Ariud reari , quoniam non obscure animaduertit sua doctrinam publice damnaria celeberrima toαtius Germanie Academia, cum cuius iudicio vicina quoq; Liysensis Academia cosentiret. Hei det bergenses a quibus ipsius dogmata stye consutata sunt sec 'e'contemnebat, Ut Ziam glianos o Caluinianos, d qui propterea nullam a Pud Germanos audi oritatem haberent. Sed a Lutheri dis pudi se successoribus damnari graue igi

iit praesertim cum omnibus ante persuasum voliatiIet uniuersam Saκoniam secum consenti

re, eram nouus Apostolus Vbiquitatis e illa Sarionicatasque ut aiunt ipsi non in sagi fera legatione, domum reuersus sui Tet Quid igitur Num interea temporis pudore confusus siluit Equidem vellemus in eo aliquid pudoris ineia L. Sed interea emmingenses suas praeclaras 'γ

conciones in publicum edidit, A suo more nos Mas iterum dicendi sormas eκcogitauit, sub quibus delitescere possiet, ε Uitebergesium tela in

se vibrata declinare. Nam qui antea pleno Ore vociferabatur de raris fusione omnitam donorirum, cepit postea tantum urgere humanam natiaram cum dici inae naturae omnipotentia aialijs proprietatibus commianionem abere geo

in Masu absi'. item duplicem esse carnis

78쪽

Christi Mntiam personalem Sc naturalem. aliaq ae huius generis. Palam autem c acerisbe omnes qui Ubi quisticam occtrinam ire Probant Arianos vocat, dc eos Turci eam retiagianem habere ait Neque tamen ad Viteberis gentium scriptum quicquam publice respondexeata sus est priuatim vero quid cum suis greaga libris molitus sit, huius anni acta declara Capituita runt. Etenim viri doctissimi in Schola viteberis Viteberge gensi, Sc totius Saκoniae lumina, in vincula cora

ad; dii. o. iem δε ab Academi ad docendi atq; seri Semi

areae munere remoti sunt: ac tandem Flacian 6 Ubi qui star obtinuerunt, id quod iam annis aliquotque luerunt, qua dolios in Calainismi&Zuinglianismi suspicionem maliciose o carunt. Haia est illa victoriasus Vbi tu istis crisas ereκit. Et certe non immeri id ite bergenses D. Andreas

metuebat, nam non tantum grauissime illius errores consutarunt,ec ostenderunt multas Vete-

tres haereses hac biquistica doctrina renouari:

sedeo quoque fortius eum OPPugnare Potiae a riant, quod ipsorum scripta per Universam fere Cermania leguntur, itaq; illi non licuit tam im Pudenter c impia ne atq; cotra nos quid ais confingere. Hoc igitur metu liberatus, ac Certia SVi. tris illis doctissi in is omnem scribendi 8 Vbi qui 'Dicas Oiniones consutandi facultatem abla tam esse, nos aggreditur, quid uiscnim contra

79쪽

repetit atque de sendit cui si nos respondemus non magat facit nemini enim Palam mi iura scri a legere licet ubi Vbi quitas regnat, quod sicili coneri rur eius errores de Clivoti teria atoriris ostri persona natUris confutare citatim eos Zainglianos esse amabit, etiamsi in doctrina de lacramenta minime cum Zuinglianis sentiant. Moid autem κpectandum lirhis quqe Zuiri ψliarii nomini odio praegrariarint Vbi, qui tali iit theologi Mitebergerisium eNemphadocet. Si omnes taceant impune calamiliari licia crit,rram se prorsus inuti tum Achillem Vbiqiritati, pcitabat. Sedit se eram Us multum P se A. ,ri Dione sua fallitur neque enim a Privitas ι te ---- bergensium omnium animos deiectic terruit lied potius altorum animos per exmaniam ad tradi iam inquirendae veritatis X citauit ne que deerunt quoque qui nostram defensionem legent, qclaritiam uis Vbi quari; illis omnem adi

tum praecludere conen Iur.

coeum domini nostri Iesu christi Ob- scarari e implicuri humanis additioniabius, et contra jsacam igit fosson S

Rentius in suo testamento nostram dooctrinam acerbe damnat, propterea' quod

negamus Uerum corpus re sanguine Chri

80쪽

si, ver ei e Tentialiter c corporaliter in coena Praesenses ae una cum pane θ Uino omnibus distribui qui id ore sum int, si aedigni sintsiae indigni. Nosco tra conquesti Maatis coelaam domini fieri contentiona materiam additis illi tot λ. - humanis apste dicibus dispalationi bas,contene- -- - eiosis Rambiguis locutionibus, cuias generis sunt, panem substantialiter L corporalice esse corpus Chra HV1 vel id sub hantialiter c, corporaliter praesens eire, Sosia, antialiter a vi cora Poraliter cum pane tam etiam ab indignis: Christam quidem diκii Hoc et corpus mea, sed quoniam sacramentum instituebat, Verba eius sacramentaliter accipienda non corΡorallo teri&sabstantialiter Ut ad ιierari illa interore vitantiae Re Mondet Iacobas Andreae omnem Pφη qu eulpam eonte citionum in nobis' arrere Luchellum conten tamen, m actique avri dii utatione retinurit eo' ' simplicia verba Domini, eorum laesimplicem sensum quem vetus ecclesia semper habuerit. Zaingliam a tem corruptae verba Chri ritii ea snterpretando, hoc est, id est, hoc significat corripias meram , quare merito Lutherum se illi posuisse R ipsi a ratiotae sortiter consatasse. Di de dispitat de verbis eorporaliter Sc. ab stati aliter. Eqirigem si verum nova ae de Lutherore duinglio scribit, merito nobis imo utaret ut omnis calpa tristis huius controuersiae sacramentariae, ira hodie ecclesia mirum iri mo adum turbantur. Sed primum falsum e Lutheorum