Ministrorvm Tigvrinae Ecclesiae, ad confvtationem D. Iacobi Andreae, pro defensione Brentiani testamenti aeditam, apologia

111쪽

autem spiritualem cibum relatiori nostri, nos cnim non carnaliter, sed spiritia aliter edimus italum cibum per fidem,&in virtute iam Eti spirὶ tus, Se quod spiritus Christi, qui non mirius realis est qua caro Christi satiat nos carne Chrim tradita pro nobis et effuso sanguine, qui Chri

cti veri Dei nominis spiritus est Nayri non imi

ritus tanti m, neque caro tantum sed spiritatis 1 ccaro,totus inquam Christus nos cibat B saluat: Ita ut corpus CErilli re fidens in coelis ad deκtra Patris, ita earne sua in morte tradita PareamusEiritu suo vivifico effundat in corda fidelium 30sosque vivificet. Quare non decipimus homi βη 'dnes, O verba illis damus cum interrogati de Pr prestigiata sentia carnis Christi, negamus Christum huma res simi αnitate sua corporaliter se substantialiter praesens EPIT' 'tem esse, re tamen nihilominus dicimus veram Christi carnem spiritualiter percipi a nobis, cspiritu, gratia atq; efficacia sua Christum Deci hominemq; nobis adesse. Illi potius praestigia tores sciritu quia Serunt realem Sc corporalem Praesentiam carnis Enritti,interim carnem hac Iuta natura spoliant, dc pro vera humana carria Prgsentem fingunt ubi quarta carnem, inuisibi. lem, iri sensibilem, iri circumscriptam qua a me alibi sit visibilis ciensibilis ε circiam scripta: quae adsit corporalite dc non corporaliter: naturaliter oriora naturaliter substantialiter cnon substantialiter modo scilicet non natiirali aut corporali, neque naturali sed personali es.

112쪽

sentia, coelestic supernaturali modo praesensiit Hare sunt ludibria e praestigiae verborum, quibus Vbi quistae gauderit, tenebrae in qtubus

latent, ambiguitates Verborum quas amant. Et

Pag.im eum his sophisticis latibulis se tueantur, Sciti scuris locutionibus non e scriptura sed philoso phia petitis, quasi sepiae atramento, se teger co nentur tamen non pudet ipsos nobis obiicere quod non audeamus libere nostram sententia Profiteri, quam toties scripto 6 voce, publice clare ε perspicue pro sessi sumus, neque UriqUR in posterum eandem prqfiteri pigebit quandoquidem certi sumus hanc sacris literis B vete ris ecclesiae doctrinae consentaneam esse. Pergit deinde D. Andreas in re praehensio a me nostrae confessionis: quamuis id potissimum se agere simul et ut nostram sententiam perspi

cue e VP Iat, sententiam enim nostram patefari

cere nquit esse diamet aitutare sicut de valentinianis Irensus ait. Vasi vero nos obscuras at aquas fabulas θ Aeonum seriem coriteNamus instar Valentinianorum, aut impia aliqua dogo mata clam alamus, quae detecta sua impietater totam doctrina detestabilem reddant. Scit nos

multis ε variis scriptis nostram sententiam ita perspicue dc dilucide Dei beneficio publice eκ Posia isse, ut nemo de ea dubitare postit, qui modo illa legere voluerit sed ipse eum suis studiose

cauet ne nostra scripta legantur,c' sententia nostra cog noscatur.& mendacia eorum quae con

tra nos

113쪽

tianos spargunt patefiant. Tria porro hic ira nostrae N positione repraehendit tanquam ascripturis aliena ab hominibus4κcogitata, Chricti institutioni addita Primum, quod iube Coidas in muscorda in coelos attollere, si corpore Christi eoelum aia vesci voluerimus. iam it enim v bilio e Chri Rwstus in ultima coena diκerit,ec nobis in memovivia reuocat, quod promiserimus nos nullisve

his usuros nisi quibus Christus re Apostoli usa sunt. Equi decide promisimus, S praestitimus

in confessione breui fidei nostra de coena dom m. qciam initio huius capitis proposuimus,sed id non obstare debuit nobis, quo minus liceretaeandem contellionem Xplicare aliis verbis, quorum senis Maonstiteri; impius est et quare hiem sensu agetidum erit. Poteram auαtem illi hi ea iactoritatem veteris ecclesiae ob ij cere, in qua publico prsconio SURSUM COR D Gomnes admonebantur. Vt in sacramento. xum administratione re perceptione corda ira

coelos attollerent, sed nolumias humana ramis aUctoritate niti, verum reuocamus D. Andrea

ad Christi concione Ioannis s. cap. in qua dici serens de manducatione carnis suae, Sc se nomio Daris Panem qUide coelo descendit, cum multi offensi fuissent eius sermone, Mid, inquit, si conspiceretis Filium hominis ascendentem eo ubi erat prius Spiritus est qui vitaificat, caro norodest quicquam VerbaqMar ego loquor Uo is, spiriatus sunt c, ita sunt. At quorsum men-

114쪽

tionem iacit asceiasionis in coelum misit mori mea traciae de manducatione carnis suae dixit, noterreno mcdo accipierida esse, sed in coetis quae rendi m corpias suu et spiritualiter comedendia, asserat enim verba sua. quae nempe de manducatione carnis suae dixitGlpiritu esse Sc vitam Praeterea cum Aposto Ius iubeat nos ea qu erereAuzGrsum sunt Ec testetur conuersationem nostia in coelis eme ubi Christus, quid quaeso Peccamus docentes in coena domini animos in coe ios attolle dos esse, 6 illic quaerendum Christia: sicut vetus ecclesia semper docuit f At inquit. Christiam, etsi corpore suo assideret discipuli moti tamen iussisse ut in se oculos conuerterent. sed oculos Apostoloria ad pane , arares ad Uerba sua dirigi voluisse. Si igitur demostraritia partieula Hoc, non ostendit corpus Christi sed pane, ita enim oculi discipulorum ad panem dirige bantur, cur negat alibi verba Chri iti. Hoc ei corpus meum, idem esse atque pariis est eorpus christi Fatetur panem ostendie demonstras eri discipulis, de nocantem dicebatur verbum

qiro dataribus percipiebat, Hoc est corpiis meM.

Quod si Christus noluit Apostolos respicer

corpias statim quod tamen coram aderat igitur vel pani raritum d vino,eκ ternis elementi an

si Nam&iri tentam voluit eme fidem discipuloria Duel ad aliud corpias eos remisit quam quod assidebat illis 6 quod postea pro nobis in sacri ficium Deo Patri obtulit sed cum neutrum

115쪽

volitisse mentes discipulorum altius attolIere. vi considerarent se mediatore ε redemptorem. qui corpus suum in sacrificiis patri offerens nosa morte redemerit saluarit licii fica Lit. Ideoq; non ab solo te dicit, Hoc est corpus meumsed addit, QDod pro vobis traditiar Hoc facite in mei comem rationem: qtrae comemoratio trice levibrandarac annuntianda morte domini posita ε se,ut Apostolus docet. Ciam autem de amphinctimor Daec benescia Christi, imo Christum isti sum cum omnibus suis beneficiis certe non adi hi Christum quaeramus qUam ubi eumn hrs sacrae laterae ostendunt, surima iri coelis, non aute interris hic vel illic, Antichristi enim in equi eo modo nos Christum in terris quaerere iubent. Quaerit item binam Christus in coena sua di Comum

Merit corpus suum ab anima per fidem suscipi ue y

debere. Item ubi nam diκerit corpus suum *is, spiritu silualiter comedendum esse si ut voκ spiri 183Η ri aliter sgnificet spiritum Christi, ut scilicet iubeat spiritum suom, gratiam,& operationem di Dinam ederes Adeo enim illi placet caliamniosa E salsa interpretatio huius vocis, ut non pigeat ΖΜ - νθ

eandem is Pere petere: cum tamen nonigrioree qtio modo vocem spiritualiter accipiamtas. Nos

stos dixerit, Corpus suum ore corporeo comeddendum esse, aut homines impio sit e suo i p.

116쪽

sum Christi corpus suscipere. An vero corpuἐChristi est corporeus cibus, an cibus animae fidelis s&s animae cibus, quid peccamus iuberio te animo per fide seu spiritualiter corptis Chris comedere, sicut Christiis ipse docuit Ioannis ε. cap. Neque negare Possunt aduersarii spiri,

ilialem manducationem quae sola vivifica est, sed fingunt in coena oralem praeterea manduca tionem, qNam tamen non alio argumento prooBant quam verbis Christi, Hoc est corpus meia. de quo supra diκimus B plus millies ostendi mus, eos idipsum pro argumento afferre, quod in quaestione Positum cit, atque ira petere prineipi iam.

esAM. Addit non opus suisse docere ipsos corpus

χε est cibus Christi non esse cibum ventris nostri, se erit ni nunquam hoc cogitasse, docuisse, aut scripsisse. Rec te sane quod a tanta absurditate abhorrent: sed cauere debebant ne ea dicerent rescriberet. eκ quibus tam absurda consequantur, qua do scilicet affirmant Christum corporaliter ademe, corporaliter manducari, idque ore nostro cors Poreo Christus enim ipse docet cibos qui per os corporis ingrediuntiar, in ventrem descen-ldere. Quare si corpias Christi non est cibus veri

tris, non sumitur ore corporeor omnis enim ci bris uiri ore corporis sumitur ventris nostri ci

pio Christi Subiicit aliam accusationem, quam pari cania dis his do p x IV reliqua prosequitur Scripsimus vir

117쪽

tutem fidei per spiritum sanctum operari in fiadelibus ut vivant. Respondet, etsi virtute spiri tus sancti per fidem vivam Us, tamen ciam ante usum cena pi fidei spiritu sancto praediti sint, qu gri quisnam ille cibus sit, quo fides dodona spiritus sand i in usu sacrametatorum a Ugenretur: Atque hunc cibum esse corpus e sangia ine Christi, de quoetu ingliarii nullam mentionem faciant. Sed haec verbis nostrs responsionis confutantur:etenim aperte scri Psimas, Vertam corαeus crerum sanguinem Christi sedontis adde

Nirari Dei esse cibum, non quidem ventris qui dentibus atteratur ut cκternum symbolum, sed qui fide percipiatur ad vitam. Ac pollea rursus eXposuimus, quomodo Christus sit noster ci bus d potus Siciati namque cibo dc potia cor Poreo sumpto homines aliantur in hac vita teriporali, ita Christum esse cibum spiritualem aeriternae vitae si fide ipsum comedam Us.Non ergo controuersia est an Christi corpus glanguis sint cibus vitae aeternae sed de manducatione horiam controuersa est. Nos volumus haec spiaritia aliter manducari per fidem, qua mandra cautione Christus in nobis manetic nos in Chri sto, ac volumus Christi corpus eme cibum riori strum Spotum quatenus pro nobis in morte traditia meit quandoquidem eκ verbis Christi onstat id ipsim hoc modo Sc non absoluteriori his in coena offerri Aduersarii vero loquuntur

de orati manducatione. Sed si corpus Christi

118쪽

oraliter manducatum fidem nutrit, quomodo nihil hinc percipiunt commodi impij homines qui R ipsi oraliter Christum mandi calf QMod Et erifra autem dicit etiam Nira cenam Chri itiam spiricoenam fide tu aliter per fide a nobis manducari possie,equi

n. ' 'idem id non inficiamur sed cum sacramenta acoena ad Christo sint instituta, tintigilla, ervisbilea is δ' verbum, scimus ea eΝ Christi instituto emcaciama unionrresse, spiritu sancto in cordibus operante. Vbio ' christo qia ista qui corporalem manducationem Urger, asserunt corpus Christi ubique prasens, in

omni parie, in omni vino, in omni re maxima

minimaque Christum totum Deum hominemque praeseritem esse, 6 cum illis obiicitiariare ut in omm pane edamus corpus christb neaegant quia verbo se alligarit huic parit,ut Lia therus loqUittar arat quod e instituto Christi in coena tantum distribriatur edendus. Urigitur nobis non concedunt, ut dicamus Christia etsi semper aliis fide comedanar,tamecia ipse instiaetra erit hoc sacramentum , singillari efficacia sui spiritus huic adessed operarii pijs. QMare eras ante fide habent 8 spiritu praediti sunt. Iam fides sua augmenta habet, quotidie arctius Christo unimur, cinaedificam GH per hii ne lapidem angularem, atq; ita fide ε spiritu aec ipsemus Christis c manducam usi credentes ipsum corpore pro nobis tradito Sc saragia irae pro nos his esse nostra peccata expiasse, nos saluassed redemisse non quidem riouum quid accipivi

119쪽

inus quod non habemtas neque eriam corporalis manducatio nouum quid conferre potest dicorpus Christi ubique praesens est sed eorum donorum quae ante habebamus incremeta sentimus.Sicut a Utem Ut Ui Uam fidem acciPiamus. non est necessaria corporalis Chri iti praesentiala Ut oratis mandia catio, cunis destri spirituale charisma ita ad eandem fidem conseruandame augendaria non est necti Te Christum corporaliter praesentem ore corporis mandia cari. Porro quod D. Andreae affirmat, nos in diu alium e stributione sacramenti abhorrere a verbis Chri ci si θ pro illis alia substituere, Accipite,edite fi rete et omitdes tua in corpus Christi pro te traditum serinae . Dat te ad vitam arternam Falsum ecfictum est. Nos enim in nostra ecclesia institutionem Christi integram recitamus, Neque quicquam in Verbis domini immutamias non tamen est moris

xi striis singulos in ipsa comunione separati hi

alloquamur. Cum enim haec publica actio sitititius ecclesiae satis nobis est ecclesiam de Christi institiato edoceri, ubi ne verbum quidere ab Eliangelistis alat Apostolo traditi ima nobis immutatur aut omittitur. Quod si ali formula haeviuntur, cuius D. Andreas meminit, quod i meri nescimus, non debebat id nobis ob ij cere, eum hic nominatim contra Tigurinae ecclesialministros scribat: ΚΩ ullus in ipso pudor relim quia esset, mendacio tam manifesto 8 pubIiis eo abstinuisset. Ne ue enim ignora quae for

120쪽

ima administrandae coena domini apud nos lusu sit, cum hec publice eκt crit:aiat si ignorauit. imprudenter sane fecit, qHi tale mendacium cario minis sui infamia spargere ausias et LEκponit postremo suam sententiam de praeo sentia Christi in coena domini de qua antea scripsimus, Ec, ostendat se cum suis non asserere crassam c Capernat tua manducationem,addiscit verba Luineia qui'it,verba Christi spiritua. liter intelligendariste de spiritia ali carne, verba enim domini spiritia esse, ideoq; carnia E mansducationem re omnia de quibus illie dominus loquitur spiritia esse θ spiritualiter intelligendae accipierida csse. Qiax verba Lutheri nos pro hamus, etsi scimus alibi ipsum Iorige aliter scripssse. Sed quaerim M a D. Andrea: Primum clarea qua Lutherus scribitineκplicatione verborum Ioan 6 huc addi cat, ubi de mari ducatio a De corporali quae fiat in coena domi hi quaestio est, quam ipse viil aliam mea spiriti alimanae ducatione qDa Ioan si docet D s Deinde si scaro ε manducati,d omnia hic rit spirit Maalia, quomodo fit ore corporis ' Si autem agno.

sciant in coena non aliam csse veri corporis Chrisi mandracationem,qraam hariemi a Militi a lis est Ecdoanti. 6 describitiar. Dis quod Hieraera symbola in coena accedunt,facile possiet controuersia tolli. Sed ipsi aliam corpora um, ora Iem manducationem urgerit, dociam obiciti rhanc opinione crassam dc Capernaliacam osse,rcleo