장음표시 사용
101쪽
ni dimisit, ac per eum , in ipso etiam belli ardore , Optimam suam , in honestam &aequam pacem , Voluntatem VeEiraZemi declaravit. Nihilominus hostiles utrinque ausus non cessabant. Lermunius, inter Dinophii propugnaculum & Cosacorum Za-porohensuam munitiones, cinxerat se fossa celerrima opera confecta. adhaerebant ei
Sapieliae Marschalci Curiae Lilvaniae , &Georgii Ducis Tastaviensis, ac Ιelscii Hun-
τὰ - gari pedites : Cum Turcae,nullo fructu exfri plosis toties in Cosacos bombardis, Dinophium postea aggrederentur , VicinuS tam Lermunii, quam illorum magnatum peditatus, ignominiosh numerosas hostium catervas fugavit. Ne tamen victi omnino viderentur , comparatis ad hunc solum usum vehiculis, b regione portae Lubomirscianae bellicas suas machinas transtulerunt. Obversabantur oculis , cum exigua tamen jactura, per Castra huc & illuc , prope etiam Vladistat tentoria , desilientes globi, qui maximh petebant Nicolai Stentavii Incisoris Regni cohortem, cui Gliniectus prae
102쪽
LIBER SECUNDUS. 8 erat, ac tunc extra Vallum in diurnis excubiis remanebat. atque IarcZeviuS interemptus evitandi majoris periculi modum exhibuit , dum Glinecius per virgulta ad Lu-bomirscii munitiones pedetentim rCtrocessisset. Assignaverat Chodkievictus aliquot peditum cohortibus locum , inter suam & Lubomirscii portam aptissimum , ut stationes destinatas vallo quam primum munirent. sed negligentius opus procedebat, ac omnino imperfectum, noVam Turcis rei gerendae occasionem porrexit. in Cam enim partem, quae nullo aggere septa, tutissimum hosti aditum praebebat, edito ingenti clamore ac strepitu, plura equitum ac peditum , densis ordinibus , coacervata
V1us, inligna labe notandi CenturioneS, nul- - . . las excubias, nullos speculatores praemise-
rant; ipsi, ac si in intimo pacis & otii sinu
inter domesticos lares degerent, incauti, inermes, vestibus etiam exutis, pomeridiano sommo indulgebant. Verum ibidem , antequam expergiscerentur, ignaviae suae
103쪽
justas luerunt poenas: Turcae enim statim, ac stationes illorum invasissent, utriusque in primis abscisso capite , duobus vexillis ereptis , ad reliquos pedites mactandos
summa se celeritate contulerunt. passim ii caedebantur, inopinata hostilium armorum vi oppressi. Dispersa vidisses ac truncata
cadavera ; cum Turcae amputata eorum, &ad castra sua reservata capita, non ut Viliorum hominum , sed quasi selectae Polonae
militiae , eminentiorisque status procerum essent, gratiae osmani captandae & praemii assignandi causa , ad pedes ea defunctis etiam ferocia sua illudentis Tyranni turmatim prosternebant. Iam & munitiones ad portam Chodkievicii vergentes deserere peditum plurimi, Vicino periculo territi, coeperant: nisi a Nicolao Stentavio ac ejus commilitonibus, vigilias diurnas peragentibus , modo minis, modb Verberibus revocati fuissent. Edita prope ipsa castra duarum cohortium Stadkoviani & Tycetoviani peditatus strages , tantum spiritus addidit reliquis Polonis,
104쪽
Polonis, quantum minuerat, profligatis illis. Incredibili enim alacritate,maxima florentis militiae turba ex vallo ruebat in obvios hostes, qui primo statim congressit discussi, primoque vigore in consternationem Verso, atque fuga arrepta , non incruentam ex illa irruptione reportarunt Victoriam . per suorum enim CadaVera terga dabant, amissis aliquot,ut CX CorporiS constitutione , vestiumque exuviis cognosci poterat, primariis in Osmani exercitu viris. Antequam in demolienda Ticzovii fossa conatus suos experirentur, ad distrahem das Polonas vires G praemiserant nonnullas legiones, quae recta ad Graeca delubra,Versus castrorum partem non bene adhuc m
nitam sita , solo clamore impetum fingentes, Velitationum ludicris in varia loca Polonos ubique intentos divertebant. Nec stratagema math cessit. Lubomirscius, loci istius munitione destituti evidens periculum animadvertens, illuc se ipsum,& exercitds praecipuum robur conjecerat. Non
procul inde Ioannes Uejer Palatinus Cub M mensis,
105쪽
mensis, arte & ingenio Apelmanni Belgae;
Architecturae militaris periti, eXtruXerat propugnaculum, quod Turcae magno nisu oppugnare conati, atque mox insigni clade affecti, illam partem castrorum aggredi amplius cessarunt. Furorem eorum astu Sira in WHer domare contendit . ex condicto enim pedites sui, in fossa abditi, non comparebant, ut Turcae,destitutum omni praesidio vallum rati, eo audacius ibi irruerent
Quod cum praestitissent,& ab omni discrimine securi ad ipsam accurrissent fossam, Germani tum temporis stlopetis suis proximos sibi hostes commodissimh petebant. Ita plurimis caesis, reliquis dissipatis, viri tis ac dexteritatis suae egregium Palatinus Culmensis edidit specimen. Turcae nihilominus , prospero ad fossam Ticetovii &Stadkovit 1uccessu elati, priorem fortunam
tentare appetebant. Nicolaus Sientavius, cum una ducentorum hastatorum collo
te, diurnas peragebat vigilias. Chod hieviciana, Petri opalinscii Pomaniensis,Nicolai Genovicii Polocensis Castellanorum,
106쪽
LIBER SECUNDUS.& Alexandri Sapiehar Orsenensis Capitanei legiones, in omnemque eVentum paratae, quidnam moliturus esset hostis, speculabantur. Dum itaque celeri cursu , distri- vinoctisque acinacibus , referta Turcarum ag R 'mina versus valli Ticetoviani reliquias impetum suum dirigere coepissent ι Chod-kievictus ilico , repetitis aliquoties acclamationibus , manus cum iis Sientavio conserere mandavit, qui majorum suorum gloria ac virtute non dedecorus , pari genere& expectationi animo in obvium hostem irruit, minimh ab ipso Imperatore destitutus. Is enim corporis aegritudinem , diu- xurno morbo nactam, vivido illo & ingen- ti spiritu superans, mox cum tribus collo tibus accurrit, & Stentavio ita se adjunxit, ut Chodkievictus aciei frontem, Sienia-vius dextrum, Zienovicius sinistrum obtineret; cornu , Rudomina verb iis in subsi- dio immineret. Diversum in utroque eXercitu spectaculum fortuna, per omnia humana , maximh autem in res bellicas po
107쪽
a BELLI CHO TINENSI s. equitatus tam robori, quam numero con
fisi, vultu & gestu victoriae applausum prae
se ferebant. Poloni quatuor tantum suas cohortes cum numerosis hostium agminibus congredi cernentes, inter spem & metum politi , intimis suspiriis & ardentissimis votis Chodkievicianum conflictum prosequebantur. Interim coortus summus armorum ac hominum undique strepitus , acerrimae pugnae faciem intuentibus praebebat. Brevi tamen, urgentibus fatis , ad Polonos inclinata victoria tumidos antea Turcarum animos eb usque depressit, ut non solum signa stationesque suas deseruerint, sed turpissimam capessentes fugam , ignominiosistimo certamine, in castra sua ruerent, tanquam ferales aliqui nuncii, non tantum unius exercitus , sed totius jam Othomannici imperii deplorandae cladis. Osmanus inopinata copiarum suarum consternatione perculsus , & tunc , cum inter homines esset, hominem se sensit. Unico enim adversi casus ictu , ex ferocissimo tyranno in abjectissimum mancipium repen- id mu-
108쪽
mutatus, solis lachrymis, faemineis nempe armis , salutem, ac tantam nominis sui majestatem tutari non dubitavit : dum i ter crebros singultus, puerilibus querimoniis , coram ipsismet ex proelio Profugis , summam eorum ignaviam incusasset , &quos leonum gestare pectora putasset, eos tandem ad instar leporum in fugam, auspiciis Osmanicis indignam, conjecisse viciis set. Magnam hanc Turcarum fuisse stragem, quilibet ex ipsis cadaveribus colligere poterat, quae in adjacenti Polonis castris campo ubique sparsa patebant. Sed mihi etiam, quando cum Stanislao Zoravinscio Castellano Belaensi apud Osmanum Reipublicae nomine legatione fungebar, nonnulli , non vulgaris inter Turcas status , liberius retulerunt, nefastum illum copiis suis extitisse diem , quo plurimos Veteranos , multorumque bellorum gloria eminentissimos viros , & praecipuum militiae suae florem amisissent. Id certo constat, nocte , proelium subsecuta, cum facibus &rhedis 1umma diligentia a Turcis quaesita
109쪽
s BELLI CHoTINENSIS, - αεδει fuisse praestantium heroum cadavera. Ni-
γα ' colaus Zienovicius Castellanus Polocen--- sis , legionis unius Praefectus , vir & nat lium splendore, & singularibus in Rempublicam meritis clarissimus , dum ex equo interempto in medios hostes decidisset, eodemque momento dejecta casside , quae inepth ligam erat, caput denudasset, Turcis undique cinctus,& inter illorum equos huc & illuc volutatus , iteratis confodiebatur ictibus . tandem cum Turcis in fugam conVersis , plus quam viginti vulneribus saucius , & 1emivivus in plaustro quodam in castra est advectus, magna nominis sui gloria relicta , tertio demum die spiriatum, unde acceperat, reddidit. Ex collo te quoque Chodkievicit, sex ex primis o dinibus nobiles, cum vexillifero occubuerunt. Vexillum ipsum, ex Moschoviticis adhuc proeliis reportatum,non sine magno Chodkievicti stomacho, in hostium manus devenit. Tienovicii tres , Stentavii duo ,
Rudominae novem commilitones,una cum
ejus fratre caesi ; vulnerati, Rudominae co-
110쪽
hortis praefectus , octodecim Chodkievicit, & ex qualibet quatuor cohortium alia quot equites. interfecti sunt nonnulli gregarii milites, & plures equi. Lubomirsciana agmina in stationibus ad vallum permanebant , & ad primum congressus intuitum, subsidium suis ferre properabant. sed celerrima hostium fuga non solum iis , sed ne Opalinscianae quidem , Sapielianae, &Zienovicianae legionibus , quae proph.aderant, ad conflictum tempus concesserat. In tanto proelii fervore, ex altera tamen se e parte', tam Taporoliensium Cosacorum castra , quam Lermunii & peditum Hun- garorum munitiones a Turcarum petebantur insultu. verlim quam primum Cosaci& pedites in campum progressi, cominuS cum iis pugnassent, nulla interposita mora, omnes, quae se illuc contulerant cohortes, non sine insigni clade repulerunt. Chod-kievictus animos ac vires hostium in com-
, misso proelio expertus , primum illud de subeunda pugnae alea consilium exequi instituerat, nisi partim maturi ex Polonia